Arbeiders in Danzig
stellen nieuwe eisen
8-Daagse
vakanties
f1831
Parijs licht deksel op
van abattoirschandaal
MUSKIE WIL VS
STRIJDMACHT JN
EUROPA HOUDEN
v.a.
Breuk in
Defensie-
liga
Gratis reizen
THANT
TREEDT
AF
O.a. wijzigingen in top van Poolse regering
Loenochod terug
bij moederschip
Onvoltooid complex enorm duur
Na gesprekken met
Kosigin en Brandt
Alfrink gaat
naar Paus
W edu we Grissom
eist tien miljoen
Ook r.k, steun
voor Afrika
PAGINA 8
LEID9CH DAGBLAD
DINSDAG 19 JANUARI 19; j
ADVERTENTIE
GDANSK (AP) Op de scheeps
werven van Danzig hebben giste
ren opnieuw duizenden arbeiders
het werk nëergelegd om kracht
bij te zetten aan hun eisen op
economisch en politiek gebied. Zij
dreigden bovendien om vandaag
weer in staking te gaan.
Arbeiders van de ochtendploeg op
de grote "Lenin" werf. die 16.000
werknemers in dienst heeft, zeiden
dat de staking om zes uur begon. De
arbeiders gingen pas weer aan het
werk nadat hun beloofd was dat af
gevaardigden van werkgevers en
werknemers van de werf naar War
schau zullen gaan om hun eisen voor
te leggen aan de regering.
De stakers eisen onder meer dat
twee leden van het politburo zullen
aftreden. Een en ander werd beves
tigd door de regionale partijleider,
Stanislaw Selichowski, die bekend
maakte dat nog geen datum was
vastgesteld voor het bezoek van de
delegatie aan Warschau. Hij zei ver
der dat er onrust op de werf was ge
weest, maar beschreef deze als een
90 minuten durende protestbijeen
komst van "ongeveer 3000 arbei
ders".
Afschaffing
De werknemers van de werf stel
den de volgende eisen:
Stanislaw Kotsiolek en Mieczy-
law Motzar, het hoofd van de veilig
heidspolitie van Polen, en één van
Polens sterke mannen moeten uit het
politburo worden gezet;
De nieuwe partijleider Edward
Gierek en premier Pijotr Jarosze-
witsz moeten een bezoek brengen
aan Gdansk;
Afschaffing van de hogere pro
ductie-normen;
Invrljheidsstelling van de werf-
arbeiders die tijdens de ongeregeld
heden voor Kestmis 1970 werden ge
vangen genomen;
Vrijheid voor de pers.
Arbeiders van de Lenin werf ver
klaarden dat zij van de partij de be-
lofte hadden gekregen dat de com
munistische nieuwsmedia verslag zul
len doen van de situatie op de werf.
"Als dat niet gebeurt steken wij
geen vinger uit op de werf", zo zei
één der arbeiders.
Selichowski, die ook de hoofdredac
teur van het plaatselijke partijor
gaan is, verklaarde dat hij vandaag
een verslag zou publiceren van de ge
beurtenissen op de scheepswerf.
Een Poolse tv-ploeg zou een film
verslag maken, zo werd vernomen.
De Westerse pers kreeg geen toe
gang tot de Lenin-werf.
2 januaridagen
op uw 65+kaart
Kies de dinsdag, woensdag,
donderdag of zaterdag die
n past.
Van 5 t/m 30 januari 1971.
3-maandskaart f 20.-
echtpaar f 30.-
jaarkaart f 50.-
echtpaar f 75.-
Legitimatie en pasfoto
vereist.
voordelig
uit met NS
MOSKOU (AP» Het Russische
maanwagentje Loenochod-1 is, be
stuurd vanaf de aarde, teruggekeerd
naar het moederschip Loena-17. Het
staat op tien meter afstand van de
j Loena. Het heeft nu in totaal 3593
meter afgelegd in de drie "maan-
j dagen" die sinds de landing van de
I Loena zijn verlopen. Gedurende de
maan-nachten is het wagentje tot in-
i activiteit gedoemd, omdat het ener
gie ontleent aan de zonnestra
ling. De Loenochod zal waarschijn
lijk weer in actie zijn, wanneer de
Amerikanen van de Apollo-14 begin
j komende maand op de maan rond-
wandelen.
°nduidelijk
De plaatselijke partijleider heeft
bevestigd dat de stakers het aftre
den van Kotiolek en Motzar eisen
"Hun eisen zijn echter nog zo on
duidelijk, dat geen enkele minister
ze in behandeling kan nemen", aldus
Seilichiwski, die eraan toevoegde
dat het aantal eisen zo snel toenam
dat het hem niet zou verbazen als hij
zelf "op de volgende lijst zou voorko
men".
De arbeiders hebben gezegd dat
Motzar en Zenon Kliszko, de vroegere
partij-ideoloog die al eerder uit het
politburo werd gewipt, in december
het bevel hebben gegeven om het
vuur op de betogers te openen. De
onlusten in december hebben een
groot aantal slachtoffers geëist, ter
wijl enkele honderden personen wer
den gewond.
De arbeiders van de scheepswer-
werven zouden vooral kwaad zijn op
Kotsiolek omdat deze hen in een te
levisie-uitzending tijdens de onlusten
van december "herrieschoppers" en
"straatschenders" had genoemd.
In plaatselijke partijkringen werd
vernomen dat de kwestie Kotsiolek
"geregeld" zou kunnen worden op de
achtste plenaire partijvergadering,
die later deze maand zal plaats heb
ben.
Streng*
er
Er zijn tekenen die er op wijzen
dat de plaatselijke autoriteiten bin
nenkort strenger zullen gaan optre
den tegen de onrust op de scheeps
werven. Selichowski legde hier de
nadruk op toen hij verklaarde dat
"wij ons moeten afvragen hoe lang
de regering nog kan worden be
dreigd".
"Iedere dag komen er nieuwe
sen. Dit betekent werkelijk een pro
bleem voor het vertrouwen tussen
de beide partijen. Hoewel de vorige
leiding verklaard heeft dat er geen
extra geld was voor loonsverhogin
gen, heeft Gierek een loonsverhoging
bewerkstelligd voor de arbeiders met
de laagste inkomens".
„Maar ongelukkigerwijs denken
sommigen dat zij meer kunnen krij
gen door meer druk uit te oefenen",
aldus Felichowski.
De toestand in Gdansk lijkt inmid
dels normaal. De mensen verrichten
hun dagelijkse bezigheden en de po
litiepatrouilles schijnen niet te zijn
toegenomen.
Een woordvoerder van de Poolse
organisatie van Scheepswerven heeft
berichten tegengesproken over zit-
stakingen op werven in het naburige
Gdynia, maar toegegeven dat het
produktietempo bij sommige afde
lingen omlaag is gegaan.
NEW YORK In de stad New
York tekent zich een algemene
crisis af bij de publieke diensten.
De onderhandelingen tot beèindi-
I ging van de wilde staking onder
I de 30.000 straat-politiemannen
met het oog op salariseisen zijn in
j een impasse geraakt. Uit solidari- j
I teit met de stakers heeft in de
j nacht van zondag op maandag I
een kwart deel van de politie van j
de ondergrondse het werk neerge- j
legd.
Bij Bell staken 50.000 monteurs I
I al twee weken zodat alle herstel-1
en installatiewerk bij de telefoon
stilligt.
i Maandagmiddag zag Consoli
dated Edison Company zich ge
dwongen de stroomlevering met
5 pet. te verminderen omdat er in
de gehele staat New York door
het koude weer buitensporig veel
elektriciteit werd gebruikt.
De brandweerlieden en vuilnis
ophalers hebben een nieuw aan
bod voor loonsverhoging verwor
pen.
Een plotselinge staking van de
levensmiddelen- en fruitvervoer-
ders in New York bergt het ge
vaar in zich van een voedselcri-
sis voor de acht miljoen inwoners
van de stad: de voorraden van
aan bederf onderhevige levens
middelen zijn slechts toereikend
voor één dag.
Wat de staking bij de politie
betreft, sedert vrijdag voeren po-
litie-officieren, -onderofficieren
en rechercheurs patrouilledien
sten op straat uit. De stakende
politiemannen treden alleen op
bij overvallen en andere misda
den. Door Washington beschik
baar gestelde federale politie be
waakt de gebouwen van buiten
landse missies en consulaten. In
middels is het aantal aanhoudin
gen rap geslonken.
Op de foto de stakende politie
mannen in een wachtlokaal.
WASHINGTON (DPA) De Ameri
kaanse senator Edmund Muskie
(Democraat) heeft na zijn bsepre-
kingen met de Russische premier
Alexej Kosigin en de Duitse bonds
kanselier Willy Brandt zijn me
ning over de aanwezigheid van
Amerikaanse troepen in Europa
gewijzigd. Naar hij maandag in
Washington verklaarde is hu nu
niet meer voor een vermindering
van het huidige troepencontingent.
In het verleden heeft Muskie, die als
serieus gegadigde wordt be
schouwd voor de presidentskandi
datuur van de Democratische par
tij, altijd duidelijk steun gegeven
aan de mening van de Democrati
sche fractieleider Mike Mansfield
dat er een aanzienlijke terugtrek
king van Amerikaanse troepen uit
Europa zal moeten plaatsvinden.
Nu verklaarde hij dat er door de
"Ostpolitik" van Willy Brandt,
Djilas over Sowjet-Rusland De
in zijn land politiek-omstreden Joe
goslavische schrijver Milovan Djilas
heeft in een artikel in het Franse
blad „L'Express" als zijn mening te
kennen gegeven, dat in de Sowjet-
Unie een machtsstrijd gaande is tus
sen de communistische partij en het
leger. Volgens hem zou het leger wel
eens kunnen winnen. De nu heersen
de ..nieuwe klasse" zou gekenmerkt
worden door conservatisme. Zij zou
in elk geval concessies moeten doen.
vooral aan de militaire leiders.
ADVERTENTIE
Volledig verzorgd, dus
incl. hotel, maaltijden,
reis en excursies.
Keuze uit 13 verschillende
reizen in binnen- en
buitenland.
van elk
station.
Alle inlichtingen in de
brochure betreffende
meerdaagse NS-vakantie-
reizen op de stations.
voordelig
uit met NS
PARIJS -GPD» Met de beslis
sing van de Franse minister van Fi
nanciën Giscard d'Estaing, drie hoge
ambtenaren van zijn departement
voor een administratieve tuchtraad
te dagen, schijnt de Franse regering
dan eindelijk 't deksel te hebben op
gelicht van de doofpot, waarin het
grootste financiële zo niet politieke
schandaal gestopt was. dat de Vijf
de Republiek sinds dertig jaar had
gekend.
VATICAANSTAD (AP) Kardi
naal Alfrink is gisteren in Rome I
aangekomen voor besprekingen met
Paus Paulus over de Nederlandse RK
Kerk.
De controverse tussen de Nederland- j
se kerk en het Vaticaan is sedert het i
laatste bezoek van de kardinaal, in
juli, nog toegenomen door de be
noeming van dr. Simonis, een con
servatief. tot bisschop van Rot- j
terdam.
De Nederlandse primaat wordt
ditmaal in de besprekingen bij
gestaan door twee bisschoppen, mgr.
Möller van Groningen, en mgr. T.
Zwartkruis van Haarlem.
Mgr. Alfrink verklaarde bij aan
komst niet te weten wanneer hij
door de Paus ontvangen zou wor
den.
Kardinaal Alfrink bevestigde, dat
hij met de Paus over de benoeming
van mgr. Simonis zou spreken, maar
vestigde er de aandacht op dat hij al
voor deze benoeming zijn bezoek aan
het Vaticaan had geregeld. Hij zal
verder het vraagstuk van de ge
huwde priesters, die in kerkelijk
verband pastoraal werk blijven doen,
zonder dat zij in liturgische diensten
voorgaan, en de celibaatsplicht voor
priesters in het algemeen ter spra
ke brengen.
WASHINGTON (AP) De wedu
we van de Amerikaanse astronaut
Virgil Grissom, die op 27 januari
1967 bij de generale repetitie voor
de eerste bemande Apollo-vlucht sa
men met White en Chaffee bij een
brand in de capsule om het leven
kwam, heeft een eis tot schadever
goeding ingediend. Zij eist van de
fabrikant van het ruimteschip North
American Rockwell C. een bedrag
van tien miljoen dollar. De firma
ontwierp de capsule in opdracht van
de Nasa.
Het schandaal betreft de nieuwe
abattoirs, waarmee Parijs zelfs Chi
cago nog zou doen verbleken en dat
tot dusver met één miljard frank al
vijf maal meer heeft gekost dan oor-
spronkelijk was beraamd. Niettemin I
zijn die Parijse slachthuizen nog lang
niet voltooid en vermoedelijk zullen
ze hun voltooiing ook wel nooit berei
ken! Terwijl men in 1962 gehoopt had
dat de koeien, de varkens, de scha
pen en zelfs de paarden uit alle EEG-
landen in Parijs hun laatste adem
zouden komen uitblazen, blijkt nu
dat zelfs voor het Frartse slachtvee
die procedure veel te kostbaar zou
zijn. Met als gevolg dat de regering
zich nu afvraagt of dat hele ultramo- j
derne doch onvoltooide abattoircom
plex wegens de enorme verliezen j
waarmee het in elk geval in de toe-
komst zal moeten werken, maar niet
het verstandigst en goedkoopst weer
radicaal tot op de grond kan worden
•afgebroken.
De linkse oppositie die ongeveer i
twee jaar geleden in de kamer in
verband met dit miljoenenproject de
kat of het rund de bel aan wilde
binden, is toen door de regering on- 1
middellijk tot zwijgen gebracht. Een
voorstel tot een parlementair onder
zoek werd door het Gaullistische ka- 1
binet snel en deskundig onder de ta
fel gewerkt. 4 of 5 ministers had- I
den bij de plannen een vinger in de i
pap gehad en de één verschool zich
natuurlijk achter de ander. Wel werd I
vorig jaar een inspecteur van het mi- i
nisterie van Financiën met een dis- j
creet onderzoek belast, dat nu tot ge
volg heeft gehad dat drie hoge amb- 1
tenaren zich nader zullen hoeten ver
antwoorden Ontslagen zijn ze ech
ter niet en het zal zeker nog jaren
duren alvorens de uitspraak van de
administratieve rechtbank of tucht
raad bekend kan worden gemaakt.
Maar zelfs de eventuele schuld van
die ambtenaren zal uiteraard de mi
nisters en hun eigen politieke verant
woordelijkheid toch nooit schoon
kunnen wassen. Maar bovenal kun
nen de Franse belastingbetalers ein
delijk wel 'ns willen weten wat de re
gering nu verder denkt te doen met
de grandioze doch onafgemaakte
slachthuizen die b(j de noordelijke
invalspoorten van Parijs verrezen
zün. Onvoltooid laten afmaken of
afbreken 0
Zolang de regering op die vraag
het antwoord nog altijd niet durft te
geven blijft het publiek de vage In
druk houden dat de drie functionaris
sen weer eens de rol van zondebok
ken zullen mogen spelen.
UTRECHT (ANP) De bisschop
penconferentie van de R.-K. Kerk in
Nederland hoeft haar instemimrg
betuigd met het besluit van het uit
voerend comité van de Wereldraad
van Kerken steun te verlenen aan
organisaties en bewegingen in zuide
lijk Afrika en andere delen van de
wereld, die „het racisme bestrijden
en de slachtoffers van het racisme
bijstaan." De bisschoppen gaan
daarbij uit van de toezegging, gege
ven door de organisaties, waarvoor
de steun is bedoeld, dat zij deze niet
zullen besteden aan het aanschaffen
van wapens, maar voor humanitaire
doeleinden.
De bisschoppenconferentie besloot
deze morele steun ook uit te drukken
in een geldelijke bijdrage aan het
speciale fonds, dat de Wereldraad
van Kerken voor bovengenoemd doel
heeft opgericht. Voor deze symboli
sche bijdrage van tienduizend gulden
zullen de zeven Nederlandse bisdom
men elk duizend gulden schenken,
terwijl de Nederlandse Missieraad
de Pax Christi-beweging en de St.
Willibrordvereniging, die de actie
van de Wereldraad bij de bisschop
pen hebben aanbevolen, elk ook dui
zend gulden zullen bjidragen.
Het breed moderamen der synode
van de Ned. Herv. Kerk heeft even
eens besloten tot steun aan dit initia
tief van de Wereldraad van Kerken.
door de onderhandelingen ovi
Berlijn en door de verschillend e
meningen over een Europese vej
ligheidsconferentie veel in be*» 5
ging is gekomen. Zo zou bjjvog.
beeld op een Europees veiligheid
conferentie kunnen worden gesprj
ken over 'n uitgebalanceerde tro»
penvermindering aan beide zijd*
van het IJzeren Gordijn. Al dei
dingen zijn volgens Muskie onve
brekelijk met elkaar verbonden
in dit licht moet dus ook de ai
wezigheid van Amerikaanse trot i
pen op het Europese contin# j
worden gezien.
NEW YORK (AFP) Oe Thai
weigert een nieuw mandaat als
cretaris-generaal van de Verenig
Naties na 1971. Thant verklaart
gisteren op een persconferentie di
hij "niet in het minst" van plan
hernieuwing van zijn mandaat i
1971 te accepteren.
De ambtstermijn van Thant al
secretaris-generaal van de VN loop
31 december 1971 af. Toen hij ii1
1966 een tweede mandaat van vi; g
jaar aanvaardde, deelde hij al mé
dat hij geen derde termijn ambieer
de. Thant wordt vrijdag 62 Jaar.
Het kiezen van een opvolger i
misschien moeilijk zijn, maar beslist
niet onmogelijk, aldus Thant. Di i
opvolger moest niet worden geko
zen, omdat hij in een bepaald der
van de wereld woont, maar "om zij
kwaliteiten van hoofd en hart". I*
zou iemand moeten zijn die voorts
kan zien en de wereldorganisatie ge
heel is toegedaan.
Montecristo natuurreservaat
Het eiland Montecristo, bekend ge
worden door het boek ,,De graaf van
Montecristo" van de 19de eeuwse
Franse schrijver Alexandre Dumas,
is door de Italiaanse regering tot na
tuurreservaat gemaakt om te voor
komen. dat het een duur toeristen
oord zou worden Het kleine rots
achtige eiland met een oppervlakte
van 10 vierkante km ligt in de Tyr-
rheense Zee, tussen Corsica en de
Italiaanse westkust. Het is vrijwel
onbewoond.
Er waren eens vier zingenP
zusjes uit De Zilk bij Noordwij
kerhout. Ze kregen in het klein1
wereldje van de Nederland*
showindustrie geen vaste gron1
onder de voeten. De meisjes trok1
ken met hun hele familie nao
Duitsland en werden daar
gauw door de televisie ontdeki
Het is al weer ruim een jaar gt
leden dat de meisjes Oorthuyse
ons tijdens een intiem verjaas
dagsfeestje ergens op de Veluu
enthousiast op de hoogte brack
ten van hun eerste buitenlands',
successen. Vier vrolijke Hollandst
meispes loerden in Duitsland i<
bliksemtempo podiumrijp gt
maakt. Het resultaat kunt u van
avond zien in het tv-programm 1
'Muziek is troef' (21.10-22 u. Nei1
11) waarin de Bentley Sisters o;1
zullen treden. Dat de zusjes ooi
uiterlijk erg veranderd zijn blijtt
duidelijk uit bijgaande foto's,
waarvan de een ruim een jaar gt-
leden is genomen en de ande
zeer onlangs.
Proces-Mendoza verdaagd Het
proces in Manilla tegen de 35-jarige
Boliviaanse schilder Benjamin Men-
doza, die beschuldigd wordt van po
ging tot moord op Paus Paulus op
het vliegveld van Manilla in novem
ber van het vorig jaar, is tot 5 fe
bruari verdaagd.
TEL AVIV (AFP) In de Ameri- j
kaans Joodse Defensieliga van rab
bijn Meir Kahane zou het tot een j
breuk zijn gekomen als gevolg van
het toenemende aantal daden van i
geweld door leden van deze organi-
satie tegen Sowjetrussische onder-
danen in de Verenigde Staten. Dit is
bericht door de correspondent van
de Israëlische radio in New York.
Veel Amerikaanse Joden zouden de
ze gewelddaden afkeuren.
De Israëlische staatstelevisie heeft
bekendgemaakt, dat morgen in de
Russische stad Riga vier Joden we-
gens „zionistische activiteit" voor
de rechter zullen verschijnen.
Een in Moskou woonachtige Jood
die weigerde te stoppen met het ge-1
ven van privé-lessen in het He- j
breeuws is door een rechtbank in
de Russische hoofdstad veroordeeld
tot vijftien dagen gevangenisstraf.
Volgens vrienden van hem die dit
meldden luidde de beschuldiging te-
gen de man "straatschenderij in ge
ringe mate".
