VRIJHEID VERSLIJT
VAAK MET DE JAREN
3-DAAGSE
OPRUIMING!
De doordrukker.
Minishort 'in' in Rome
Burgemeester weigert
vestiging drugkliniek
Secretaris Bejaardentehuizen Organisaties:
Istizin
DONDERDAG 21, VRIJDAG 22,
ZATERDAG 23 JANUARI
9 UUR PRECIES
DIJ
KOMT
WEER
VRIJ
Verkeersstagnatie
in Rotterdam
Tabaksprijzen
gaan omhoog
HASSELMAN PANDER
ppJSDAQ 19 JANUARI 3,91^
LEID8CH DAGBLAD
PAGINA
In Nederland ls een bejaarden
tehuis in aanbouw met centrale
badgelegenheid. De bewoners van
gtraks zullen er volgens 'n nauw
keurig rooster in bad moeten. Dat
baden gebeurt onder toezicht van
een badmeester. De massale bad
gelegenheid zoiets verwacht
men hooguit nog in een internaat
komt er op aanbeveling van
de overheid. Zij vindt dat hier
mee een efficiënte maatregel
wordt genomen.
Over het beperken van ander
mans vrijheid door het nemen
van een bepaalde maatregel praat
die overheid niet of nauwelijks.
Veel belangrijker lijkt voor haar
't veelvuldig baden van de bejaar
den, op tijd eten wat de pot
schaft en op vastgestelde tijden
slapen tussen kraakheldere la
kens.
Wie niet in een bejaardentehuis
troont - niemand gaat er voor z'n
plezier naar toe, maar men doet
dat omdat men zichzelf niet meer
kan verzorgen - hoeft niet elke dag
in bad. Bovendien is er geen sterve
ling die daarop zal toezien.
Er bestaat geen twijfel over dat
elke bejaarde liever op zichzelf
woont dan in een kleine wooneen-
heid van een riant gelegen bejaar
dentehuis met het uitzicht op keu
rige groenstroken. Toch zijn steeds
meer oude mensen afhankelijk van
de zorg van en de verzorging door
anderen. De ontwikkeling van de
bejaardenzorg in ons land. die pa
rallel loop met veroudering in de
allerhoogste leeftijdsklassen (90 jaar
en ouder) houdt in dat steeds meer
bejaarden behoefte hebben aan een
tehuis. Om risico's te voorkomen
worden in de tehuizen meer veilig
heden ingebouwd. Geschat wordt
dat het aantal plaatsen in bejaar
denoorden van 1970 tot en met 1972
met 34.000 uitgebreid zal worden.
Dit is een van de maatregelen,
voorgesteld ln de nota. bejaardenbe
leid 1970. Als het aankomt op ver
zorging alleen, wordt er wel meer
voor de bejaarden gedaan, al be
perkt die hulp zich meestal tot hei.
Strikt noodzakelijke. Het voorstel
tot uitbreiding van het aantal
plaatsen in de tehuizen houdt niets
méér in: het is een maatregel van
zuiver materiële aard. Dat de be
jaarden in een mooi. schoon tehuis
Iets meer mogen verwachten dan
alleen een goede lichamelijke ver
zorging, is te betwijfelen. Wie al
leen zit en graag met iemand zou
willen samenwonen, wordt diep te
leurgesteld: samenwonen kan en
mag absoluut niet in het bejaar
dentehuis, zoals dit thans gebouwd
wordt.
Overal
"Over het algemeen kun je zeggen
dat het wonen in een tehuis de
wijheid van de bejaarde per defini
tie beperkt". Deze woorden van drs.
A. M. A. J. Janssen, secretaris van
de Stichting Landelijke Samenwer
king Bejaardentehuizen Organisa
ties, die zich ook in andere functies
dagelijks inzet voor de zorg van
bijna anderhalf miljoen Nederland
se bejaarden, bevestigen nog eens
de indruk dat vrijheid vaak verslijt
met de Jaren. Drs. Janssen: „Overal
waar een gemeenschap is, treedt
beperking van de vrijheid op. Het
wonen in een bejaardentehuis is
nooit een menselijke ideale situatie.
Maar wanneer iemand zijn zelf
standigheid niet meer individueel
kan beleven, kan opneming in een
tehuis noodzakelijk zijn. Als Je in
de gang van een bejaardentehuis
komt, ga Je al door een stuk ge
meenschap. Als bejaarde kun Je
niet zo vrij naar de douche gaan
als Je dat thuis zou doen. En vraag
Je maar af waarom er vaak geza
menlijk wordt gegeten. Omdat het
bijna onmogelijk ls om dit in een
tehuis met veel mensen anders te
regelen. BIJ het streven naar maxi
male vrijheid wordt het een afwe
gen van de feitelijke mogelijkheden
van de bewoner, de bezoeker en de
regels van het huis. Moet elke be
woner een sleutel hebben van het
huis? Je bent geneigd om Ja te zeg
gen, maar als hij of zij die sleutel
verliest, wat dan? Die sleutel kan
to handen komen van een dief".
■Ongemotiveerde extra vrijheidsbe
perking door een instelling is fout.
Ie moet steeds bekijken of die be
perking wel reëel is. Je moet naar
een compromis zoeken. Neem de
vreugde van het huisdier voor oude
mensen. Wanneer je ze dat ontzegt,
weet je dat je een stukje leven-
vreugde wegneemt. Toch is de risi
cofactor te groot wanneer men het
bouden van een huisdier ie een te-
buis toestaat. 4! die n'ieine dingen
bepalen ook de aversie van veel
mensen tegen collectief samen wo-
"en. Maar het zijn juist de kleine
dingen die in een tehuis van we-
venlijk belang zijn".
Ander instituut
.Bel bejaardentehuis wordt langza
merhand een ander instituut. Jaren
geleden nam men een paternalistl-
Khe houding aan tegenover de be
woners. Nu moeten wij ons opnieuw
bezinnen op het bejaardentehuis en
oudere personeelsleden te vervangen
door Jongere krachten dan wel be
staande vakatures niet altijd te
vervullen".
Begrip
Drs. Janssen: „De georganiseerde
bejaardenzorg ln tehuizen weet be
ter wat de bejaarden in een tehuis
nodig hebben dan de overheid. Van
de zijde van de bejaardentehuizen
is alle begrip voor een stuk orde
ning en toezicht op het tehuis. In
1961 schreven wij al bij het eerste
wetsontwerp van de wet bejaarden
oorden aan de toenmalige minister
van maatschappelijk werk: „De
zaak dient wel geregeld te worden,
maar dit alles wordt niet alleen ge
creëerd door verordeningen en toe
zicht, maar met begrip en tact, met
liefde, behoedzaamheid en nauwge
zette oplettendheid". De bejaarden
zorg heeft als doel om de bejaarde
te beschermen. Niet alleen door
overheidsbemoeiing, maar met hulp
van de hele bevolking".
Dat men door overaccentueren van
bepaalde problematiek ln feite de
doelstelling van het bejaardentehuis
in gevaar brengt, illustreert dit
voorbeeld: In september 1970 werd
in de provincie Utrecht een nieuwe
brandveiiigheidsverordening van
kracht. De nieuwe regeling houdt
o.m in dat elk personeelslid, nie-
mand uitgezonderd, in het bezit
moet zijn van een sleutel van elk j
vertrek in het bejaardentehuis. De
bedoeling is goed gezien vanuit de
brandveiligheid, maar het betekent i
ook dat iedereen zo maar bij ieder-
een "naar binnen kan. Het is ook:
een grove beperking van de vrijheid
van de bejaarden. Volgens drs.
Janssen veroorzaakt door een stuk j
"paniekvoetbal".
ADVERTENTIE
Als de stoelgang meer 'n moeilijke zit wordt, helpt hij pijlsnel.
De doordrukker van Istizin. Laxerende tabletten in doordrukstrip.
Handig. Verstandig. Tabletten met 'n beschermend laagje.
Aktief op de plaats waar 'n beetje hulp dringend nodig is.
Istizin tabletten.
Gewoon de beste oplossing.
ALBLASSERDAM Reeds ander
half jaar zoeken de Rotterdamse GG
en GD en het consultatiebureau voor
alcoholisme naar een geschikt pand
voor de vestiging van een kliniek voor
aan drugs verslaafden. In augustus
vond men te Alblasserdam Cortgene
127 en 129 een groot pand met aange
bouwd woonhuis, eigendom van de
heer J. P. Manders. dat zich uitste
kend leent voor langdurige behan
deling van verslaafden.
De koopsom, inclusief inboedel werd
bepaald op 300.000 gulden. Een voor
lopig koopcontract werd opgesteld.
Burgemeester en wethouders van Al
blasserdam weigerden echter toe
stemming te geven in de panden een
kliniek voor verslaafden te vestigen.
Het door de semi-arts J. F. Caljé,
hoofd van de afdeling sociale psy-
ohiatrie van de GG en GD. ingezon
den verzoek voor vestiging van de
kliniek is door de burgemeester van
Alblasserdam. mr. J. H. Vijgeboom
met zijn wethouders, de heren H. van
Bockel en C. Maat in zogenaamd
ambtelijk overleg afgehandeld.
Men heeft nagelaten een voorstel
aan de gemeenteraad te doen. Bur
gemeester Vijgeboom is twee jaar ge
leden verhuisd van Geervliet/Heen-
vliet naar Alblasserdam en lid van de
Partij van de Arbeid.
De panden Cortgene 127 en 129
zijn nog steeds te koop. Voor nr. 127
is zaterdag geadverteerd. In nr. 129
is een aantal buitenlandse, meest
Duitse gastarbeiders gehuisvest.
ROTTERDAM (ANP) Een lek
kende tankwagen met 25.000 liter
stookolie is er de oorzaak van dat het
spitsuur-verkeer in Rotterdam giste
ren ernstige moeilijkheden onder
vindt. Aanzienlijke verkeersopstop
pingen doen zich voor op de beide
Maasoevers, op en in de omgeving
van de aanvoerwegen naar de Maas
tunnel.
De Rotterdamse politie adviseert
geen gebruik te maken van de Maas
tunnel, maar van de Maasbruggen en
van de Van Brienenoordbrug.
De verkeerschaos ontstond, toen op
het Zuidplein een tankwagen met
25.000 liter stookolie van achteren
werd aangereden. Er ontstond een
lek, waaruit olie op het wegdek vloei
de. Het verkeer ondervond al dade
lijk hinder van het ongeluk en rond
vijf uur gistermiddag meldde de po
litie dat het verkeer in de Maastun
nel volkomen vastzat. Omstreeks ze
ven uur waren de verkeersstremmin
gen voorbij.
de houding ten opzichte van de be
jaarden om een verzorging te geven
die aangepast is. Vroeger moesten
de mensen in een tehuis zich aan
passen aan de gemeenschap van
anderen. Die gemeenschap bestond
vaak uit religieuzen. In een tehuis
in Duitsland zag ik tot mijn verba
zing een bord waarop de tijden van
de kerkdienst stonden aangegeven:
dat was maar liefst zes en zeven
uur in de ochtend. Zoiets kan in
Nederland niet meer gebeuren. In
ons land zijn de instellingen wel
degelijk afgestemd op de behoefte
van de bejaarden".
„Het is nodig dat bestuur en direc
tie van een tehuis inzicht hebben in
de wensen van de bejaarden. De di
rectie moet de tijd en de mentali
teit hebben om aan al die zaken te
werken. Bejaardenzorg en bejaar
denverzorging zijn twee verschillen
de dingen. In een tehuis gaat het
vooral om die mentaliteit. Het per-
DEN HAAG (ANP) De minis
ter van Economische Zaken heeft
toestemming verleend voor een
prijsverhoging van in Nederland ge
produceerde pijp-, shag-, en pruim
tabak met 5 cent per 50 gram.
Deze prijsverhoging is aanvaard
baar, omdat eerder gestegen grond-
stofkosten nog niet in de prijs wa
ren verwerkt, aldus het ministerie.
Drs. A. M. A. J. Janssen.
soneel moet bestaan uit zeer fijn-
zinnige mensen die kleine subtiele
gevoelens moeten kunnen peilen.
Het gaat hier om een heel andere
benadering dan huishoudelijke vor
ming. Het voorlezen van een brief
aan een oude man of vrouw kan
vaak meer betekenen dan veel an
dere dingen die ook nodig zijn".
Niet iedereen onderschrijft de me
ning van drs. Janssen dat goede
bejaardenzorg meer gekwalificeerd j
en ervaren personeel eist dan er nu
is. Terwijl elk tehuis schreeuwt om
meer ervaren mankracht doet een
provinciaal bestuur plotseling iets
onbegrijpelijks. In het kader van
het prijzenbeleid schrijft het aan
drs. Janssen: „Wij moeten overwe
gen om in voorkomende gevallen
ADVERTENTIE
Botermarkt 21-23 - Breestraat 146 - Leiden
ROME Nog even en na deze
sombere midi win ter zal er meer
vrouwenleen dan ooit tevoren te
bewonderen zijn. De dyvrye mi-
nishorts, een vondst van mini-
koningin Mary Quant, belooft
deze zomer een bestseller te
worden.
De couturiers en confectio
nairs zitten dringend om een
verkoopsucces verlegen, want
de midl's die de textiel wereld de
afgelopen winter uit de misère
moesten helpen, hebben de ont
werpers en fabrikanten juist in
de grootste financiële moeilijk
heden sinds de crisisjaren ge
bracht.
In Rome, waar de voorjaars-
en zomershows begonnen, rea
liseerden de couturiers zich voor
het eerst, dat de vrouw zich niet
langer zo maar een bepaalde
mode voor laat schrijven. In de
wat beangstigende malaisesfeer,
die vrijwel alle salons beheerste,
ontpopten de meest pinnige ont
werpers zich plotsèling als
vriendelijke snoezepoezen. Door
het wegblijven van tientallen
belangrijke inkopers uit Europa
en Amerika heeft het zelfver
trouwen van de Romeinse mo
dewereld een duchtige knauw
gehad. Rome hoopt nu de ko
mende zomer weer toonaange
vend te kunnen worden door
voor een gevarieerd modebeeld
te zorgen.
Niet iedere vrouw hoeft een
minishortje aan, maar de shorts
hebben wel een belangrijke in
vloed op de overige roklengtes.
Midi ls bij een aantal mode
huizen fini. Carosa, de zusters
Fontana, Tiziani, Di Lazarro.
Rlva en Antonelli lieten al vast
doorschemeren dat zij voor het
voorjaar de voorkeur geven aan
een rok op of iets boven de knie.
Mila Schon en Salari schijnen
van plan te zijn om naast mini-
shorts voor het komende seizoen
mldi's te showen, terwijl Gre-
goriana nog het meest voor ma
xi voelt. Wat de kleuren betreft
verdween paars als nummer één
van de hitparade om plaats te
maken voor koningsblauw, beige
en zacht rose. Bruin, grijs en
zwart zijn er nog wel, maar alle
mogelijke latyrusachtige kleu
ren zoals rose, lila, custardgeel,
zachtblauw, wit en zeegroen zijn
duidelijk in de meerderheid.
Bi) de beroemde stoffenfabri-
kant Nattier nam men gifgroen
en fuchsiarose weer in de pro-
duktie. De shocking colours van
1967 komen daarmee weer in het
modebeeld terug. En dat met
opzet, om de Marilyn Monroe
poplijn te accentueren, waarop
de couturiers het voor zomer '71
hebben voorzien.
Felgekleurde pop - applicaties
werden speciaal voor de mini-
shorts en de bijpassende bole
ro's ontworpen. En dat terwijl
prinses Galitzine van plan is
om voor de terugkeer van de
kleurige gebloemde stoffen te
zorgen. Ook Valentino bestelde
gebloemde en felgedesslneerde
stoffen, maar dat alleen om
daarmee de zoom van zijn effen
jurken te garneren.
Een creatie van Grego-
riana voor lente 1971. Een ul
tra kort gebloemd pakje met
maxi-mantel.
Kortom: Rome biedt iedereen
wel wat. En de mannen worden
daarbij niet vergeten. De toon
aangevende kleermakers Nativo,
Bazzarini en Coccoli gaven hot
startsein voor een totaal nieuwe
herenmode: een pantalon die
voortaan alleen nog met een
reverloos jasje een soort vest
dus en een open geknoopt
overhemd plus sjaal mag wor
den gedragen.
JOS HAGERS