ederlandse R.K. Kerk door de
benoeming Simonis in crisis
DE BIERKAAI
.erkdiensten Leiden en omgeving
Is instituut ondergaat de kerk een soort bombardement"
E
WOORD
VAN
BEZINNING
Miljoenenorder
Grofsmederij
Rinck neemt
twee bedrijven
over
DAG 16 januari 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAG IN 1
i troebelen rondom de benoeming van dr. Simonis tot bis-
>p van het diocees Rotterdam vestigen nog eens nadrukke-
de aandacht op het grote vraagstuk, dat de mensheid altijd
njeeft beziggehouden: hoe herkent men in deze wereld de
■ers en op welk recht steunt hun leiderschap?
miev
lenselijke samenlevingen heb-
de eeuwen heen hun eigen
leve methoden uitgedacht om
nen tot een aanvaardbaar pro
pt herkenning van het leider-
i» Tot dusver hebben twee pro-
■es uit het verleden de tand des
getrotseerd: de eenvoudige ou-
»tse manier van het geweld:
geleuter, handen omhoog",
nog eenvoudiger methode
i le veut, God wil het."
andere methoden bleken het
nadeel van omslachtigheid en
jflfcrzichtigheid te bezitten, waar
zij meer tijd en ergernis kost-
dan 't heil van hun uitkom-
trd was. Natuurlijk rijzen op
inblik alle toegewijde democra-
{ls één man op in een vurig pro-
omdat zij ervan overtuigd zijn
4 de democratische methode de
J is gebleken en wel degelijk de
f slomp waard is die zij voor haar
totstandkoming vereist. Maar
wij ons niet vergissen: de de-
kajatlsche methode moet worden,
tend bij de categorie van het ge-
Vriendelijk, geduldig, onlicha-
en aanvaardbaar geweld, maar
een vorm van „handen omhoog
schiet" omdat er eenvoudig,
andere oplossing i6 om een
diap draaiende te houden.
Meerderheid is de baas
le democratie of zij nu wordt
•past in een staatkundige ge-
ischap of een andere samenle-
waarin grote groepen moeten
doneren is het leiderschap de
imst van een humaan aandoen-
v eweldsregel, namelijk: de meer-
- rid is de baas. Als in de Tweede
er een wetsvoorstel wordt aan-
men met de helft van de stern-
plus één voor, heet het dat de
2 de Kamer het met het wets-
tel e ns bleek te zijn. Zo wil het
matieke spraakgebruik, maar in
is het de meerderheid met haar
6 stem meer, die de minderheid
ert.
1 s men de zaken op deze manier
retiserend op de spitsdrijft,
[t men een beter beeld van de
lematiek die zich rondom dr.
■Dnis, bisschop tegen wil en dank
5 velen) heeft geweven. Want
wordt het duidelijk dat er slechts
grote diepe kloof dwars door
enkwereld der mensen loopt.
de ene kant bevinden zich
men die geloven in de goddelij-
oeping aan de andere kant staan
hun leiders aangewezen wil-
tien middels de al of niet demo-
sche geweldsmethode. Een tus-
leg is er niet. Zodra men zich af-
dt van de overtuiging dat alle ge-
van God komt, vervalt men in
of niet humaan geregelde dic-
i'|ur der menselijke overwich-
Alleenrecht
en kan natuurlijk stellen dat het
invaardbaar is, dat een bisschop
lome zich het alleenrecht aan-
igt een kerkelijk ambtsdrager in
erland te benoemen. Maar als
Bijgaand artikel werd ge
schreven door J. L. Lode-
wijks, hoofdredacteur van
het Haarlems Dagblad. Ge
zien het stof, dat de „affaire-
Simonis" heeft doen opdwar
relen, en gezien de visie van
de auteur, nemen wij dit ar
tikel in zijn geheel over.
men dat stelt, verwerpt men in één
adem de roeping van de paus zelf.
Zou men dan consequent daaraan
ook nog wensen dat de paus voortaan
zal worden benoemd via een demo
cratische verkiezingsprocedure in
plaats van door de Heilige Geest,
dan verwerpt men automatisch het
recht van die Heilige Geest om zich
met kerkleijke zaken te bemoeien,
kortom, men degradeert de kerk tot
een wereldlijke instelling met een
fictieve hogere binding, die wel
iswaar pretendeert een zichtbare pre
sentatie Gods te zijn, maar in werke
lijkheid niets anders is dan een in
ternationale organisatie met kwak.
zalversneigingen.
Deze bijzonder simpele zwart-wit
tekening van de situatie zal door
weinig gelovige katholieken, aan wel
ke kant van de grote kloof zij zich
ook bevinden, worden aanvaard. Ve
len zullen er zelfs een kwetsende
oversimplificatie in zien, maar toch
staat nergens geschreven dat men
ook in kerkelijke zaken niet conse
quent en logisch dient te redeneren,
wil men komen tot een oordeel over
problemen die dreigen met mlstvor-
ming in de wereld der gedachten en
overtuigingen.
Men kan nog verder redeneren in
deze lijn: voor een moment veron
derstellende dat zaken zoals de be
noeming van dr. Simonis. op den
duur een breuk zouden kunnen ver
oorzaken tussen de Nederlandse RK
kerk-provincie en Rome. waardoor
de top van kerkelijke hiërarchie in
ons land voortaan zou eindigen bij
de kardinaal in Utrecht. Zelfs dan
zou het eeuwenoude vraagstuk van
het leiderschap in deze kerk niet zijn
opgelost. Want de grootte van een
gemeenschap doet er niets toe, wan
neer men voor de keuze staat een
goddelijke roeping in het leiderschap
te aanvaarden of daardoor in de
plaats een meerderheidsbeslissing
van een bepaald daartoe aangewezen
college als doorslaggevend te ac
cepteren.
Met andere woorden: men zou
wél aanvaarden dat de paus zou wor
den aangewezen door de vergadering
van kerkvaders nadat die kerkva
ders zelf op hun beurt zouden zijn
aangewezen door de representatieve
meerderheid der diocesane gelovi
gen, maar men wenst niét langer te
accepteren dat een college van kar
dinalen onder goddelijke Inspiratie
in conclaaf de paus kiest.
Als men zó redeneert en he
laas hoort men ln de dialogen over
dit onderwerp deze redenering voet
stoots veld winnen dan kan er
•maar één conclusie zijn: men
vindt dat de tijd gekomen is om God
in de hemel eens duidelijk voor te
schotelen hoe de dingen hier op
aarde geregeld moeten worden en in
welke gevallen Hij wèl en wanneer
Hij niet mag roepen.
Aanvechtbaar
Dr. Simonis heeft zich in de eer
ste dagen na zijn benoeming zeer
zwak en aanvechtbaar geweerd te
gen de protesten en hij was wel 't
zwakste toen hij zich beriep op een
reclamevliegtuig dat boven Neder
land had gevlogen met de tekst:
„Leve bisschop Simonis". Want ter
wijl hij zich beriep op zijn geweten
en op zijn vertrouwen in de godde
lijke roeping die hem deelachtig was
geworden, maakte hij de indruk
alsof hij wilde suggereren dat dit
vliegtuigje regelrecht uit de hemel
was gestart, in plaats van te zijn ge
charterd door een welgesteld aan
hanger van het Michael-legioen.
Ook hij haalde dus de dingen ln
zijn onschuld door elkaar. De god
delijke roeping en de menselijke
Juichkreten hebben niets met el
kaar te maken, evenmin als de god
delijke roeping en de menselijke af
keuring iets met elkaar te maken
hebben.
Dramatische kwestie
Men kan als buitenstaander geen
enkel recht van oordeel hebben over
het gelijk of ongelikj in deze aan
gelegenheid. Het is een kwestie van
geloven of niet geloven, zonder een
enkele tussenweg. Wie die tussenwe
gen aanlegt en erover gaat wande
len, begeeft zich op dwaalwegen en
komt er nooit meer ongehavend uit.
Rome neemt blijkbaar aan, dat de
autoriteit van de goddelijke roeping
ook ln Nederland nog groot genoeg
is om deze als „facta nos verba" te
stellen. Welnu, die autoriteit is ont
stellend klein gebleken en zij kan
zelfs nog sterk gereduceerd worden
door de dingen die thans te gebeu
ren staan. De vraag is echter in welk
soort geloofsleven de kerk in Neder
land zichzelf kan hervinden, als de
mist is opgetrokken. In een overge-
democratiseerd soort kerkelijk orga
nisatieleven, waarin de meerderheid
de stem van God vertolkt? Het ls
wel duidelijk dat tal van room-ska-
tholieken zich niet meer realiseren
met welke fundamenten het zijn of
niet zijn van hun kerk te maken
heeft. De verwerping van dr. Si
monis (niet als persoon, maar als
symbool van het door Rome gemo
nopoliseerde ingrijpen van Gods
geest) betekent onvermijdelijk het
verwerpen van het fundament der
RK wereldkerk als goddelijke instel
ling. Het persoonlijke geloofsleven
van rooms-katholieken komt daar
door in een hevige crisis, waarvan
de uitkomst voor ieder persoonlijk
anders zal zijn.
Zuiverend
Het is niet gezedg dat dit persoon
lijke geloofsleven daardoor minder
waardevol of onheilzaam zal worden,
want crises werken meestal zuiverend
en verduidelijkend. Maar het hangt
van de persoonlijke mondigheid en
het persoonlijke onderscheidingsver
mogen af, of men zo'n crisis kan
doen verkeren in een persoonlijke
vooruitgang. Als instituut ondergaat
de kerk in Nederland een soort bom
bardement, waarbij men niet kan
voorstellen wat er overeind zal blij
ven.
De invloed van deze ontwikkeling
op het gehele maatschappelijke le-
Er bestaat geen machtiger
god dan de bierkaai hij grijpt
Je zo bij Je kladden en Je bent
nergens meer en alles wat hij
zegt gebeurt. Als Je dat dan weet
(en zeker, als Je het een keer
aan de lijve ervaren hebt) kijk
Je voortaan wel goed uit. Of Je
moest wel een enorme stomkop
wezen met een reusachtig bord
voor zijn kop. Iedereen is ervan
overtuigd, dat vechten tegen de
bierkaai betekent: energie ver
spillen. Je wordt er doodmoe van
en Je bereikt toch niets inte
gendeel: vaak Juist het omge
keerde.
En het is natuurlijk wel be
roerd, maar we hebben tegen
woordig nogal wat van die bier
kaaien. die hun onaantastbare
heerschappij uitoefenen, en die
alom gevreesd wordende
macht van de sterkste, de heer
sende mening, de gevestigde or
de, de lijn der ontwikkeling en
de economische noodzaak. Alle
maal bierkaaien, waar Je niets
tegen doen kan en waarmee Je
alleen maar te rekenen hebt.
Machtige goden, die de mens
heid tyranniseren. Maar je doet
er immers niets aan? Ze zijn er
nu eenmaal. En: laten we ver
standig wezen.
Iedereen wordt graag voor
verstandig aangezien en daarom
scharen we ons maar al te be
reidwillig bij die grote schare
die niemand tellen kan: de we
reldreligie van de bierkaai-aan
bidders elke dag bereid vele
diepe kniebuigingen te doen en
daarbij het hoofd in de schoot
te leggen, het oor naar de gro
te bierkaai te hangen en zijn
evangelie uit te bazuinen.
En zo blijft de bierkaai, want
elke godsdienst, ook deze we
reldgodsdienst. bestaat bij de
gratie van de aanbidders. Daar.
om is er de bierkaai alles aan
gelegen, dat de schare 't geloof
in de almacht van de bierkaai
blijft aanhangen. En bij elke
zweem van twijfel wordt deze
direct in de kiem gesmoord. Het
is hem er alles aan gelegen, dat
de mensheid er heilig van over
tuigd blijft, dat geen zinnig
mens iets tegen de bierkaai on
derneemt.
Het zal duidelijk zijn, dat hier
het zwakke punt zit, dat dit de
kwetsbare plek is. En in wezen
ls de bierkaai niet meer god dan
u en ik.
Dat heb ik niet ontdekt en dat
is ook niet alleen het probleem
van deze tijd, al heeft het van
daag wel zeer geraffineerde
vormen aangenomen. Al in e
tijd van de apostel Paulus was
men ervan overtuigd, dat er bo
ze machten waren, van die on
definieerbare dingen, ongrijpba
re invloeden, die Je volkomen de
das om konden doen. Iedereen
sidderde ervoor Je verweren
had geen zin. Ook toen leek dat
lang geen onzin. Men had bewij
zen te over, om de vrees te
rechtvaardigen. Hoewel Paurus
direct erkent, dat Je in zo'n ge
val met een enorme macht te
maken hebt, waar Je rustig mee
rekenen kan, probeert hij de le
zers van Kolosse ervan te over
tuigen. dat ervoor een dergelij
ke religie geen grond is. Hij laat
de Juiste propoties zien. Niets ls
zo machtig als de mensen wel
denken, maar wordt wel mach
tiger naarmate de mensheid er-
meer in gelooft. Maar ook dat
had hij weer niet van zichzelf.
Hij wijst op Jezus Christus. Die
heeft er voor 't eerst door heen
gekeken en ze ontmaskerd, zo
dat de ware gedaante zichtbaar
werd. Hij heeft al deze machten
de gevestigde orde, waarvoor
men te buigen heeft de lijn
der ontwikkeling die men wel
moet volgen moet de econo
mische noodzaak die onverbid
delijk is volkomen uitgekleed
en zo open bloot te kijk gezet om
ze op deze wijze eenvoudig de
baas te worden en te blijven.
Het is een kwestie van: er
doorheen kijken en Je niet in de
luren laten leggen. Wikkel de
verpakking ermaar rustig af
wat erover blijft ziet er dan toch
weer anders uit. Jezus Christus
deed het al voor Hij gaf de
eerste en de grootste stoot.
De bierkaai is niet oppermach
tig - niet ten aanzien van de po
litiek, van de vredeskansen, ten
aanzien van de structuren, van
de menselijke verhoudingen, niet
ten aanzien van de kansen
van de werkelijk goedwillende
mens, kortom ten aanzien van
de verbreiding van het konin
krijk. Laat u bevrijden!
Ds. D. de Heer, jeugdzorg
predikant te Lelden
LEIDEN De NV Koninklijke Ne-
derl&ndsche Grofsmederij heeft van
de provinciale waterstaat in Gronin
gen een opdracht ter waarde van ca
f2,3 min ontvangen voor de levering
van inrichtingen voor het sluizen-
complex op de landpunt van Relde
(Dollard-werken)
ven, op de politiek, op de cultuur ln
Nederland mag niet worden onder
schat. Het is kenmerkend dat
andersdenkenden en ook athe/sten
zonder leedvermaak over de omhei
ning van 't RK volksdeel kijken.
Men beseft algemeen dat er iets
nieuws in de maak is waarvan men
de gestalte of de functionering niet
bevroeden kan.
ROTTERDAM/LEIDEN Het
Haagse fotobedrljf Susan met drie
filialen en het foto-optiekbedrijf
Lammerts van Bueren met tien ves
tigingen zijn overgenomen door
Rinck NV in Rotterdam, die ook ln
Leiden is gevestigd. Rinck werd ln
1910 gesticht en telt 37 winkels in
14 plaatsen.
IIDEX Hervormde gemeente
Doglandse kerk 10 u ds C. H. Bijl
igddlenst) 11.45 u (Oec. studen-
Uenst).
Jtfekerk 10.30 u ds A. J. de Jong
k). 5 u ds Joh. Kortleve, R'dam.
aranathakerk 10 u dr J. E. H.
«nhelmer 6.30 u ds H. J. van Ach-
erg.
oningskerk 10 u ds O. O. Post (H.
ethlehemkerk 10 u ds H. J. van
terberg.
tvrljdlngskerk 10.30 u ds Joh. Poort,
redeskerk 10 u ds K. Bouhuys
fer. Vrljz. Herv. 10.30 u ds A. Wer-
Wassenaar.
jfllse Wallonne 10.30 u pasteur J.
leeuw.
cademisch ziekenhuis 10 u ds J. E.
flerveld.
«aconessenhuls 10.30 u ds H. W.
anus.
kc, werkplaats Levendaal 10.30 sa-
ïkomst.
eügdkapel Vredeskerk 10 u dhr. J. P
Duuren.
eügdkapel „De Goede Herder" 10.30
hr. P. Barendse.
'eref. Kerk Zulderkerk 10 en 5 u
Kronemeljer.
'etrakerk 10 en 5 u ds Hortenisus.
>ude Vestkerk 10 en 5 u ds Post.
leloftekerk 10 en 5 u dr Dronkert.
kvrljdlngskerk 9 en 5 u ds Boven-
'roenhoven10 u ds W. J. Smidt,
n*choten. In alle diensten Heilig
•ndmaal.
ezlnsdlensten „Jeugdhaven" 10 u
i Mirt" dhr. Kromhout. 10 u „Het
tonnest" dhr. Verheul.
»eref. Kerk «vrijgem.) 10 en 5 u ds
d. Haar.
«ref. Gem. 10 en 4,30 u ds Boo-
»rd.
(jptlstengem. Oude Rijn 3, 10 u ds
peiling.
Oud Kath. Kerk Cronestelnkade 9.45
hm.
^ger des Hells 10 u heiligingsdienst
J} u verlossingssamenkomst.
chr. Geref. Kerk 10 en 5 u ds Car-
r.
klstlan Science Steenschuur 6 10.30
dienst.
Doopsgezinde Rem. Gem 10 u ds H.
Bilderbeek
'tog. Chr. Gcm. Middelstegrt. 10
u dhr. Th. Dikkes.
bje Kath Kerk Vreewijkstr.) 10.30
"zonden HM.
'»ng. Luth. Kerk 10.15 u ds J. Hap-
B.K. Kerk H. Antonius (zat. av. 7 u)
30. 11 en 12.15 u Haagse Schouw zat.
av. 7 u. 8 30, 9.30, 11.30 en 6.30 u.
Hartebrug zat. av. 7.30, 8. 9. 10.45 u.
1 en 7 u. Herensingel zat. 7 u 8.30 u,
9.30 en 11 u en 6.30 u. Bijkerk Timor -
straat 9.30 en 11 u. Leonardus zat. 7 u,
8, 9, 10.45, 12, 6, en 8 u. Petrusparochie
Zat. 7 u, 9, 10.30, 12 en 6 u. Studen-
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Jullanastr. 10 u ds M. Ha-
nemaaljer 6.30 u ds P. A. Lefeber.
Kruiskerk Gouwsluls 10 u ds P. A. Le
feber. 5 u dhr. Sipke van der Land
mmv The Red Cross Singers. Geb. Na
bij 10 u jeugdkapel ds J. H. Bogers.
Zaal Opstandlngskerk 10 u dhr. J.
Vonk. Martha-Stichtlng 10.30 u ds I.
J. Walpot. Oudshoomseweg 10 u ds G.
Cadée. Herv. Slonskerk Hooftatraat
9.30 u ds S. W. Verploeg. 6.30 u ds G.
C. Post te Lelden. Goede Herderkerk
Ten Harmsenstr. 9.15 u ds N. J. M.
Hoogendljk Rldderveld. Aula Morgen-
sterschool Parelstraat 5 u ds G. Ca
dée. „Het Kasteel" Veldbloemweg
10.30 u ds N. J. M. Hoogendljk. J. F.
Kennedyschool Luplnenslngel 11.15 u
zondagschool. Geref. Kerk Marantha-
kerk Raadhulsstr. 10 u ds Fr. de Jong.
6.30 u ds J. Vos. Salvatorlkerk W. de
Zwijgerlaan 10 u ds A. Borman. 6.30
u ds SJ. Tlemersma te Zwammerdam.
De Goede Herderkerk Ten Harmsenstr.
10.30 u ds J. Vos. 6.30 u ds Fr. de Jong.
Kasteel Rldderveld Veldbloemweg 9.15
u en 5 u ds G. O. N. Veenhulzen, v.m.
H.A. nam. H.A.V EN Danz. Geref. Kerk
(vrijgem.) 10.30 en 6.30 u ds J. Pouts-
ma. Chr. Geref. Kerk Jeruzalemkerk
Grijpenstelnstraat 9.30 u dienst des
woords. 2.30 u ds H. C. van der Ent.
Oud Geref. Gem. Kerkgebouw Hooft-
straat 240 9.30 u en 4 u leesdlensten.
Rem. Geref. Gem Geen dienst. Baptis
ten gem. geen opgave ontvangen. R.K.
St Bonifaciuskerk (zat. 7 u) 8.30, 10
en 11.30 uur. R.K. Pius X Kerk (zat. 7
uur) 7.30 u 9. 1030, 11.45 en 5.30 u.
R.K. Parochie Alphen Rldderveld Aula
Bisschop Bekkerschool Polluxstr. (Zat.
6.30 u) 8.45 u en 11.15 u.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 uen 7
u ds G. van Hoegee. Geref. Kerk
9.30 u ds J. M. Vlijm te Lelden 2.30
u ds SJ. Tlemersma te Zwammerdam
Chr. Geref. Kerk 9.30 u dienst des
woords. 2.30 u ds G. de Vries te Rljns-
burg. R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.30 en 10.30
u. Dorpshuls Aardam Ter Aar 9 en 12
uur.
Bodegraven Herv. Gem.: 't An
ker: 9 en3 10.30 u ds J. H. Cirkel. 6.30
u ds T. Kamerbeek Waarder. Salva-
torkerk 10 u ds G Gerbrandy, Utrecht
6.30 u ds B. J. Wlegeraad, Amersfoort.
Bethlehemkerk 9.30 u ds J. G. van
Ieperen, Katwijk Zee 6.30 u ds J. H.
Cirkel. Geref. Kerk: 10 u ds Schoep.
6.30 u drs R. v. d. Berg, Ermelo. Nleu-
werbrug 10 u ds R. v. d. Berg. Erme
lo, 6.30 u ds Schoep. Geref. Kerk (vrij
gem.) 9 en 4.15 u ds J. Poutsma. Ge
ref. Gemeente 10 en 6.30 u leesdienst.
Evang. Luth. Kerk 9 u ds D. Pobuda,
Evangelisatiekring 10 u eredienst, 6.45
u dhr J. Kits, Doorn.
Boskoop Herv. Gem,, ds T. H.
Oostenbrug, Rljnsaterwoude, 6.30 u ds
Goudswaard, Zwammerdam. Marana-
tha mavo, 11 u ds T. H. Oostenbrug,
Rljnsaterwoude. Geref. Kerk, 9.30 en 5
u ds H. Dijkstra. Chr. Geref. Kerk, 9.30
en 4.30 u ds J. Mannl. Geref. Gem.
9.30 u leesdienst, 3.30 u ds Honkoop.
Vrljz. Prot. 7 u de heer P. v. d. Laar-
se, Evangellecentrum "Nieuw Leven",
9.30 u in Concordia de heer Th. Ver
woerd. Verg. van gelovigen, 9.30 en 5
u samenkomst ln lokaal Nleuwstraat
27. Volle evangelie Kapel Bethel. 9.30
u de heer Modderkolk. R K. Kerk RelJ-
erskoop (zaterdagavond 7 u) 7.30 u 9
u en 11 u ln Ontmoetlngscentr. Snlj-
delwljk (zaterdagmiddag 5.30 u) 10 u
H.
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 u
ds J. Boogaarts te Woerden. 6.30 u
Jeugddienst, ds C. H. Bijl te Lelden.
Geref. Kerk 10 en 5 u ds H. Dijkstra
te Boskoop. R.K. kerk St. Bernardus
Rijndijk (zat 7 u) 9.30 u en 11 u. R.K
kerk St Mlchaël Rijndijk (zat. 7 u) 9
u en 11.30 u. R.K. kerk Dorp (zat. 7 u)
8.10 en 11.30 u.
Hlllegom Hervormde Gem. 10 en
7 u ds J. Bronsgeest Junior (Heilig
I 10.30 u ds P. J. D. van Malssen uit
Lelden (Open-Deurdlenst) Gereform.
Kerk 10 u ds De Vries Katwijk aan
Zee, 5 u ds Van Halsema, Katwijk a
Zee. R. K. Kerk (zat. av. 7 u) 9.30 en
11.15 u (N.C.J.) 6 u.
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Nleu- i
we Kerk 10 u ds D. Bouman, em. pred.
(H.A.) 6 u Ds A. Vink. Oude Kerk
10 u ds J. C. van Hunnik (H.A.), 6 u 1
ds C. van den Bergh. Ichthuskerk 10
u ds J. P. van Roon (HA.). 5. U DS
W. Vroegindewey. Pnièlkerk 9.30 u ds
I C. van den Bergh (H.A.), 6 u ds J. C.
van Hunnik (H.A.) Groen van Prln-
stererschool 10 u dr F. Kamma te
Oegstgeest. Rotterdamsch Zeehospi
tium 8.45 u v.m. Geref. dienst. Zieken
huis "Overduln" 2 u ds J. G. van Iepe-
ren. Wijkgebouw "De Hoeksteen" 10
u Dovendlenst. Geref. Kerk Vredes
kerk 10 u ds D. H. Elderman 5 u ds R.
de Vries. Trlumfatorkerk 10 u ds G.
van Halsema 5 u ds H. Elderman. Ge
ref. Kerk (vrijgem.) 10.30 u leesdienst
3 u ds G. Mulders. Geref. Gemeente,
Remisestraat 10 en 4 u ds van der
Avondmaal). 10 u Jeugdkapel ln kan-
7 u Dorpshui!
'Het Eiland" ds Goverts uit Nleuw-
tlne "Leeuwensteln",
Vennep Geref. Kerk 10.00 en 5.00 u ds
W P. H. Pouwels. Chr. Geref Kerk
10.00 u Dienst des Woords. 7 00 u ds
D. H. Blesma uit Llsse. R.K. Kerk St
Martlnus (zat. av. 7u) 8.30, 10, 11.30
12.45 en 5.30 u. St. Jozef 8.30. 10. 11.30
en 5 u
- Hoogtnade Herv. Gem. 10 uds. P.
Schoonenboom. R.K. Kerk (zat 7 u) 9
en 11 u.
Kaag Herv. Gem. 10 en 7 u
(zangdienst) ds H. B. van 't Hof. (RK
Kerk (Abbenes) 8.10 u (zat.av. 7 u).
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem
Dorpskerk 10 u ds Makkenze, 6 u ds
Van Gall Schevenlngen. Ontmoetlngs-
kerk 10 u ds De Vos, Katwijk aan Zee.
6.30 u ds Makkenze. School Narclsstr.
u ds J. Th. W. Quak, 7 u ds Poort,
Lelden (Jeugddienst). Geref. Kerk 10
u en 7 u ds. F. Pijlman, Katwijk aan
Zee.
Leiderdorp Herv. Gem. (Dorps
kerk) 10 u ds J. P. Honnef (oec.
avondmaal) Schepplngskerk 9.30 en 11
u ds Van Loenen (gem. dienst). Ge
ref. Kerk Kerk (Hoofdstraat)! 10 u ds
Van Netten, 6.30 u ds Van Netten (Hei
lig Avondmaal). Schepplngskerk (Van
Poelgeestlaan): 9.30 en 11 u ds Van
Loenen, 5 u ds Honnef. Gemeenschap
pelijke diensten. R. K. Kerk (Mens
wording) (zat. av. 7.30 u) 9, 10.30 en
12 u.
Leimulden Herv. Gem. 9.30 u ds
J. H. de Vree, 7 u ds H. C. van Itter-
zon te Gouda. Geref. Kerk 9.30 u en 7
u ds Jos. G. Los (Heilig avondmaal).
R K. Kerk (zat. 7 u) 7.30, 9.30 en
11.15 u.
Llsse Herv. Kerk: Grote kerk 10
u ds J. van der Velden. 7 u geen
dienst wegens interk. oecumenische
dienst ln Geref. Kerk. Helvetiakapel
10 u ds H. G. Ostlnga. Geref. Kerk 10
u drs. A. E. van der Woufle, 7 u Inter
kerkelijke oecumenische dienst. Chr.
Geref. Kerk 10 en 4.30 u ds D. H.
Blesma. Geref. Gem. 10 en 4 u Lees
dlensten. Donderdag 7 u ds W Suyker
Geref. Kerk (Vrijgemaakt) 10 en 4.30
u ds J. J. Verleur. Oud Geref. Gem.
9.30 en 3 u Leesdienst Donderdag 7.30
Leesdienst: Ned. Prot. Bond 10.15 u
drs Lamboo, IJmulden. Aktle Kruis
tochten Nederland: Maandagavond 8
u ds J. Gravendeel ln Gastenhuis Wel
kom. Bondstraat, (7.45 samenzang)
onderwerp: "de kleine profeten": 4.30
u Jeugdbij belclub in Welkom. R. K.
Kerk St. Agatha (zat.av. 7 u) 9 en 11.30
u. Marlakerk: 8 30. 10.30, 12 en 5.30 u.
H. H. Engelbewaarders 7.30, 8.45, 10 -
45 en 5.45u.
Nieuwkoop Herv. Gem 10 u ds W.
Kool te Katwijk aan Zee, 6.30 u ds G.
van Doorn. Geref. Kerk 10 u en 6.30
u ds. R. J. A. Hanenburg. Chr. Geref.
Kerk 9.30 u en 6.30 u de heer J. van
Leeuwen. Rem. Geref. Gem. 10 u ds
T. EldersMayer. R. K. Kerk (zat. 7
u) 7.30, 9. 10.45 en 7 u.
Nleuwveen Herv. Gem. 9.30 u en
6.30 u ds. J. Gebraad (Heilig Avond
maal). Geref. Kerk 9.30 u en 6.30 u ds
K. Feenstra te Amstelveen. R. K.
Kerk (zat. 7 u) 9. 10.45 en 5 u.
Noordwyk-Blnnen Herv. Gemeente
10.30 u ds E. M. Pannekoek (Lelden)
7 u ds D. Keunlng. Geref. Kerk 9.15 u
ds W. Dekker, 5 u ds C. Warner. Van
den Berghstlchting 11 u ds B. Bouma.
Ned. Prot. Bond 10.30 u ds G. Punt
(Den Haag). R. K. Kerk (zat.av. 7 u)
8, 9.30, 11 en 12 u.
NoordwIJk aan Zee Herv. Gem.
Hoofdstraat 10 en 6 u ds A. L. Lap ré.
De Rank, Golfbaan 10 u ds D. Keunlng
(dienst in oude stijl). Sole Mlo, 9.30 u
drs A. van Buuren (Wassenaar). Ger,
Kerk 10 u ds C. Warner. 5 u ds W.
Dekker. Herv. Ger. Evangelisatie (Ou
de Mulo, Schoolstraat) 10 u ds C. Treu-
re (Katwijk aan Zee) 6 u ds G. Boer
(Zoetermeer). R. K. Kerk (Zat.av 7
u) 9, 10.30, 12 en 7 u.
NoordwIJkerhout Herv. Gem. 10 v
ds Oegema uit Oegstgeest (herv. Ger.
dienst) 7 u ln de Zllk, d6. J. Streef-
land. R. K. Kerk St. Jozef (zat.av. 7
u) 7.30. 8.45, 10.15, 11.30 en 7 u. St.
Viktor (zatAV. 7 u) 8.30, 9.30, 11 en 6
u. H. Hart van Jezus ln De Zllk (zat.av.
7 u) 8.30. 10 en 11.30 u.
Warmond Herv. Gem. 10 u ds J.
M. Snijders (ond. Waar komt het
kwaad vandaan) 7 u ds Lap ré te
NoordwIJk R. K. Kerk (zat.av. 7 u) 8.
10 en 11.30 u.
Oegstgeest Herv. Gem. Groene- of
Wllltbrordkerk 10.30 u ds W E. Ver
donk. Pauluskerk 10 u ds. M. J. Wa
genvoorde. Gem. Centrum 10.30 u ds
A. Oskamp. Jeugdkerk: Gemeentecen
trum 10.30 u ds P. Slrat. R. K. Kerk,
St. Wllllbrordkerk: (zaterdagavond 7
u) 9. 10.30, 12 en 6 30 u. V/IJkkapel Bo-
naventura (zaterdagavond 6.30 u) 8,
10 en 11 u. Haagsche Schouw (zat.av.
7 u) 9.30, 11.30 en 6.30 u. Geref. Kerk,
Maurltslaan 10 en 7 u ds J. Th.
Heemskerk.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
u ds Lalleman. Geref. Kerk 9.30 u en
5 u ds W. ten Kate te Alblasserdam.
Rem. Geref. Gem. 10 u dr. A W Cra
mer. R K Kerk (zat. 7 u) 8.15, 9.45
en 11.30 u.
RIJNSATERWOUDE Herv Gem.
9.30 u da A. de Leeuw te Boskoop. 7
u ds T. H. Oostenbrug. Chr. Geref.
Kerk 9.30 u Dienst des Woords. 2.15u
ds G. Bouw te Schevenlngen. R K.
Kerk (zat. 7 u) 7.30, 9.30 en 11.15 u.
Rijnsburg Herv. Gem. (Grote
Kerk) 9.30 u ds H. van Gosllga. 5 u
ds I. J. Wisse (Bethelkerk) 9.30 u ds
Wisse, 5 u ds Van Gosllga Gereform.
Kerk. Petrakerk 9.30 u ds Bljleveld, 5
u ds Hulsman. Immanuëlkerk 9.30 u
ds Hulsman, 5 u ds Baayen; Marana-
thakerk 9.30 u ds Baayen, 5 u ds Blj
leveld. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 u
ds De Vries. Geref. Kerk (vrijge
maakt) geen opgave ontvangen. R. K.
Kerk tuinbouwschool (zat. av. 7 u)
10.30 u
Sassenhelin Herv. Gem. 10 en
6.30 u ds. A. Westra (H. Avondmaal
en Dankzegging). Geref. Kerk 10 u ds
J. D. te Winkel. 6 u ds H. v. d. Berg.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u kand. Van
der Kamp te Apeldoorn.
Valkenburg Herv. Gem. 10 u ds
G. Zonneveld. 6.30 u Ds D Veldkamp
uit Den Haag. Geref. Kerk 9.30 u kand.
Stoker. 6.30 u dienst Geref. Kerk (vrij
gemaakt) 8.30 u ds. K. Deddens, 2.30
u ds Ophoff.
Voorhout Herv. Gem. 10 u ds Hoo-
genkamp (H.A.) Geref. Kerk (in herv.
kerk) 7 u ds J. D. te Winkel. R K.
Kerk (zat. 8 en 7 u) 9. 10.30, 11.45 en
5.30 u.
Voorschoten Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u ds Mellérlng (H. Avond
maal) 7 u ds Van Veen uit Wassenaar.
Kerk "Hulp en Heli" 10 u gaula Noord-
Hofland 9 45 u ds J. van Slageren uit
Oegstgeest Kapel Rijndijk 10 u ds.
Geense uit Leiderdorp Geref. Kerk 9
I u en 10.30 u ds Reedijk 5 u ds H. J.
Lugtlgheld uit Leidschendam. Geref.
I Kerk (Vrijgemaakt) 9.30 en 3 u ds J.
Blokland uit Rotterdam. R K. Kerk
i H. Laurentlus zat.av. 7 u 9.30, 10.30.
I 12. 7.30 en 8.30 uur. Moeder Gods zat.
av. 7 u 8. 10. 11.30. 6 en 7.30 u.
Woubrugge Herv Gem. 9.30 en
6 30 u ds Frauken. Geref. Kerk 9 30
en 6.30 u ds Van Reeuwen. Harderwijk
Waddlnxveen Herv. Gem. 9.30 u
ds D. van Vliet, 6.30 u ds J. van den
Heuvel. Herv. wijkgebouw 9.30 u ds
J. van den Heuvel. 6.30 u ds T. van
't Veld. Betehelkerk 9.30 u ds T. van
't Veld en 5 u ds D van Vliet. Imma-
nuelkerk 9.30 u dr. G. Huls en 7 u ds
N J. Flink Geref. Kerk. Ver. gebouw
9 30 u ds D. J. Modderaar en 5 u ds
J Keizer. Blelswljk Ontmoetlngskerk
10 u ds J O Kunst Gouda en 5 u ds
D J. Modderaar. Oud. Ger Gem
Zuidkade 158 10 u en 6.30 u leesdienst
Rem. Gem. 10 u ds A. de Jonge Gou
da.
Het orgel in de Marekerk tn
Leiden.
(Foto LD/Holvast)
Zevenhoven Herv. Gem 9.30 u
ds Rellenga. Geref. Kerk 9.30 en 7 u
dr J. Schelhaas te Amsterdam. R. K.
Kerk (zat. 7 u) 7.45, 9 en 10.45 u
Zoeterwoude Herv. Gem. Oeen
opgaaf ontvangen. R. K Kerk St. Jan
Zuldbuurtseweg (zat, 7.30 u) 7.30, 9 en
11 uur. R. K. Kerk St. Aluslus kapel
(zat. 7 u) 7.30, 9. 10 30 en 11.30 u. R.K.
Kerk Meerburg (zat. 7 u Jongerenmis)
8 45. 10.30, 12 en 6 uur.
Zwammerdam Herv. Gem. 10 u
ds D. Goudzwaard. T.30 u ds. A. P.
Heljmans te Boskoop. Geref Kerk 10
u ds SJ. Tlemersma, 6.30 u ds A. P.
Helner. Rem. Geref. Oem Geen dienst.
R K. Kerk (zat. 7 u) 8.10, 11.30 tn
5.30 u.
