Vmerika is al
bezig met de
erkiezingscampagne - '72
SUPERCO-OP
Tegenstelling
in gelederen
Palestijnen
ASSOEAN-DAM HEEFT VOOR- EN NADELEN
Beginselverklaring"
an Kaoenda naar een
commissie verwezen
Opnieuw
stakings
poging
in Polen
Joorbereidingen van Muskie
McGovernen Hughes
GRATIE VOOR DE
BISSCHOP VAN
KAMEROEN
Russisch-Egyptisch project vandaag geopend
joenen
dollars
een door ruit
roflot-kantoor
i New York
Geldig t.m. 16-1-1971
BLOEMKOOL, per stuk
BINTJES, 5 kilo
98
95
le soort BANANEN, kilo. 89
CO-OP
Doodstraf nu levenslang
'Grootheidswaan
en achterdocht*
jlJDAG 15 JANUARI 1971
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
ADVERTENTIE
HSHINGTON (GPD) Vroeger en openlijker dan gewoonlijk
de eerste onmiskenbare symptomen waar te nemen van de
jnde verkiezingscampagne voor het presidentschap in 1972. Se-
r Edmund Muskie is bezig aan een buitenlandse reis voor ont-
ingen met regeringsleiders in Israël, Egypte, de Sowj et-Unie en
rDuitsland. Senator George McGovern heeft officieel te kennen
ven dat hij zich kandidaat zal stellen voor het presidentschap en
tor Herald Hughes heeft, evenals Muskie en McGovern, een
kantoor in Washington ingericht waar het begin van een staf
medewerkers de basis legt voor een eventuele verkiezingscam-
klassieke patroon was tot nog
dat de adspirant-kandidaat-
iet-Witte-Huis zo lang mogelijk
Iruk bleef wekken dat hij nau-
s aan de mogelijkheid van het
entschap had gedacht, hoewel
anzienlijk uitgebreide staf van
perkers al maanden lang stad
nd had afgekamd om de ver-
iteun van politici bij elkaar te
>en.
ar Muskie noch McGovern
Hughes hebben hun belang-
lg voor de presidentskandida-
Door
Mr. H. L. Leffelaar
f YORK (AFP) Onbeken-
ebben gisteren een vitrine ver-
|van de Russische luchtvaart-
happij Aeroflot in New York.
tijd later meldde de Joodse
isie aan een krant dat zij voor
ad verantwoordelijk was.
gemeester Lindsay van New
heeft het incident betreurd. Hij
- it de politie van New York haar
te best doet om hen die ver-
Dordelijk zijn voor deze daden
iterhalen.
Bowjet-Unie heeft gisteren weer
»cht geuit dat „straatschenders"
«teeds de normale activiteiten
de Russische delegatie by de
ligde Naties onmogelijk maken
Amerikaanse autoriteiten ver-
hiertegen maatregelen te tref-
de mag of de Russische de
le tevreden was met de politie-
erming die het gezantschap
gekregen tegen demonstraties
de Joodse Defensie Liga, ant-
Ide perswoordvoerder Loganow
innend.
tuur van hun partij dit Jaar onder
stoelen of banken gestoken. In het
geval van Muskie, die op dit ogen
blik als de waarschijnlijkste kandi
daat van de Democraten wordt be
schouwd, kreeg zijn campagne een
onverwachte bonus toen hem na
mens de Democraten werd gevraagd
om zich aan de vooravond van de
tussentijdse verkiezingen In novem
ber, via alle televisienetwerken tot de
natie te richten, als tegenhanger van
een uitzending waarin president Ni
xon het woord voerde. Zijn bedaarde,
maar zorgvuldig geformuleerde be
zorgdheid stak scherp af bij Nixons
aanvallen op de rebellerende jeugd
en bezorgde hem een belang
rijke voorsprong op andere kandida
ten voor de Democratische presi
dentskandidatuur. Hoe logisch de
keuze van senator Musie als woord
voerder ook leek, omdat hij tenslotte
de weliswaar verslagen maar niet ge
havende Democratische kandidaat
was voor het vice-presidentschap in
1968 (toen Hubert Humphrey de last
van president Johnsons Vietnam-er-
fenis torste), de eer om het Ame
rikaanse volk toe te spreken zou hem
niet ten deel zijn gevallen, had hij
zich niet zorgvuldig voorbereid op
zijn kandidatuur. Want de politieke
machinerie van de Amerikaanse par
tij ver kiezingen is uiterst gecompli
ceerd.
Overal rondreizen
De adspirant-kandidaten dienen de
steun van de wezenlijke partijbon
zen te hebben om een kans te ma
ken de begeerde benoeminng te ver
overen. Alleen de partij is in staat de
MCGOVERN
miljoenen dollars te verschaffen die
aan een presidentverkiezing te kos
te worden gelegd. Senator Mus
kie zorgde, zoals iedere politicus die
zijn gooi naar het presidentschap se
rieus neemt ervoor dat hij niet al
leen altijd beschikbaar was voor
spreekbeurten waar de partijkas mee
gespekt kon worden, maar ook dat
hij op goede voet kwam te staan
met de politici in de staten die straks
de delegatie samenstellen die naar
het partijcongres worden afgevaar
digd. Daarvoor zijn veel excursies,
gesprekken en ontmoetingen nodig
met gouverneurs, burgemeesters van
grote steden, en zelfs met kleinere
partijmannen. Muskie liet in dit op
zicht weinig aan hte toeval over.
In de maanden die aan de verkie
zingen van 1970 voorafgingen be
zocht hij zonder veel publiciteit bij
na alle belangrijke landelijke politi
ci, steunde kandidaten waar het po
litiek geen windeieren zou opleveren,
en liet zich in vrijwel alle staten
zien. Zijn huidige wereldreis naar
West- en Oost-Europa valt in dit- I
zelfde patroon. Niet alleen kan hij I
inderdaad veel hebben aan de ken-
nis die hij opdoet in gesprekken met
buitenlandse regeringsleiders, maar
even belangrijk is het beeld, dat men
In Amerika van hem moet krijgen
als iemand die op hoog niveau met
buitenlandse staatslieden verkeert.
Zijn reis is dan ook een van de ri
tuelen die aan de Amerikaanse pre
sidentsverkiezingen voorafgaan en
waarbij Europa onmisbaar blijkt te
zijn.
Kennedy afzijdig
Senator MC Govern, die nog open
lijker dan Muskie heeft laten door
schemeren dat hij geïnteresseerd ls
in de Democratische presidentskan
didatuur, gaf onlangs zijn positie op
als lid van de commissie tot hervor
ming van de Democratische partij,
om daarmee zonder belangenconflic
ten de weg te effenen voor de offi
ciële verklaring van zijn mededin
ging naar de kandidatuur van zijn
partij.
De aanwijzingen zijn dat Mc Go
vern zich linkser zal opstellen dan
Muskie, waarbij hij er blijkbaar van
uit gaat dat de oorlog in Vietnam in
1972 nog steeds een belangrijke fac
tor zal zijn in het nationale politie
ke leven.
De Democraat, van wie men.voor- j
al in het buitenland blijkbaar, grote
verwachtingen blijft koesteren, sena- j
tor Edwérd Kennedy, heeft zich tot
nog toe afzijdig gehouden. Kennedy
heeft geen kantoor in Washington
van waaruit een aanval op het Wit- j
te Huis wordt voorbereid, noch heeft j
hij zich op opvallende manier in de
afgelopen weken politiek zichtbaar
gemaakt. Toch rijden er in Washing
ton en elders auto's rond met bum
perbiljetten: "Kennedy for 1972".
Het is de vraag, wie deze biljetten-
campagne leidt en financiert. Voor
lopig moet echter worden aangeno
men dat de Kennedy-strategen er
niets mee te maken hebben, en dat
het in dit geval om een particulier
initiatief gaat. Edward Kennedy
heeft besloten, en ook in het open
baar verklaard, de presidentskandi
datuur van de Democraten niet te
ambiëren. Maar in de Amerikaanse
politiek betekent dat nog niet, dat
men zich voor die mogelijkheid dan
ook werkelijk niet meer beschikbaar
houdt.
De vraag blijft, waarom de gega
digden van de oppositiepartijen zich
dit jaar vroeger dan anders openlijk
opstellen. Het antwoord daarop is
eenvoudig: men heeft meer dan ooit
het gevoel dat president Nixon in
1972 verslagen kan worden.
YAOENDE (AFP) De bisschop
van Kameroen, Albert Ndomgmo, die
vorige week met twee anderen door
een militaire rechtbank ter dood
werd veroordeeld, heeft gratie ge
kregen.
De doodstraf van mgr. Ndongmo,
bisschop van' Nkongsamba, is gewij
zigd in levenslange gevangenisstraf.
President Ahidjo verleende voorts
gratie aan Celestin Takala, die
wordt beschouwd als de financier
van de „Beweging van het Heilige
Kruis" en Mathieu Njasser, secreta
ris van Ernest Oeandie. Ook deze
«GAPORE (AFP) Op de
Ingsdag van de Gemenebestcon-
'tie in Singapore heeft president
®da van Zambia direct de
tie van de voorgenomen hervat
van de Britse wapenleveranties
Zuid-Afrika aan de orde gesteld,
deed dit door aan de conferen-
..beginselverklaring" voor te
waarin „elke vorm van bij-
1 die kan bijdragen tot een ver
ing van de racistische regimes",
t veroordeeld.
voorstel van premier Gorton
Austalië werd besloten het Zam-
bse document ter bestudering
de commissies voor commu-
l's te verwijzen. De delegaties
daardoor in de gelegenheid
mogelijke wijzigingen in het
te bespreken.
pnler Milton Obote van Oegan-
N dat „geen compromis met de
P mogelijk is" en suggereer-
pverduidelijk dat wat hem betreft,
IBritse voornemen een list is. „De
willen ons uit het Gemene-
werken omdat zij zich gaan aan-
bij de EEG" zei hij.
de fel tegenovergestelde
wordt op de conferentie
[getracht een soort compromis te
fen in besloten bijeenkomsten
ter de schermen.
De meeste politieke ingewijden op
de conferentie geloven echter dat de
regering-Heath kort na afloop van de
Gemenebestconferentie, die tot 22 ja
nuari duurt, een positief besluit in
zake de wapenleveranties zal ne
men, ongeacht wat op de conferentie
gebeurt.
straffen werden omgezet In levens
lang.
De doodstraffen van Oeandie zelf.
alsmede van Gabriel Tabèu, stich
ter van het „Heilig Kruis" en Ra
phael Fotsing, contact-man tussen
bisschop Ndongmo en Oeandie, zijn
door Ahidwjo bekrachtigd. De recht
bank veroordeelde voorts vorige week
nog vijf andere beklaagden tot le
venslange gevangenisstraf, vijftien tot
twintig jaar, vijfentwintig tot tien
jaar en dertien tot vijf jaar gevan
genisstraf, vyftien' beklaagden kre
gen vrijspraak. In totaal stonden 76
personen terecht. Zij waren beschul
digd van pogingen het bewind van'
president Ahmadoe Ahidjo omver te
werpen. In een ander proces werd
bisschop Ndongmo wegens rebellie
tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld. In beide processen was in
zes gevallen doodstraf de uitspraak.
Reacties
De vonnissen brachten in ver
scheidene landen' reacties teweeg. Zo
deed o.a. het Vaticaan een beroep
op de regering van Kameron de le
vens van de ter dood veroordeelden
te sparen. Deze reageerde met een
beschuldiging van' „tendentieuze en
kwaadwillige vergelijking die in be
paalde buitenlandse kringen wordt
getrokken tussen de processen in
Yaoende en andere recente proces
sen in de wereld". De Kameroense
regering doelde hiermee op de pro
cessen in Leningrad en Burgos.
WARSCHAU (Reuter) Een
Pools blad heeft gemeld dat een
groep arbeiders op een werf in de
Oostzeehaven Szczecin (Stettin) te
vergeefs heeft geprobeerd een sta
king op touw te zetten. Collega's
van de betrokkenen hadden pogin
gen in die richting verijdeld.
Volgens het plaatselijke blad „Glos
Szeczecinski" had een lid van het
Poolse politieke bureau, Jan Szydlak,
dezelfde dag (maandag) op een bij
eenkomst van de partijorganisatie in
Szczecin over de stakingspoging ge
sproken. Szydlak zei, dat de poging
tot staking door een kleine groep
arbeiders van de Adam Warski-werf
was ondernomen. Dit bedrijf was by
de onlusten van vorige maand een
van de voornaamste haarden van
onrust.
Szydlak gaf als zyn oordeel, dat
„over de fouten van de oude party-
leiding de hele waarheid moet wor
den gezegd teneinde herhaling van'
de gebeurtenissen van vorige maand
te voorkomen". Op de bewuste bij
eenkomst werd de plaatselijke secre
taris-generaal van de partij, Antoni
Walaszek, afgezet en opgevolgd door
zyn plaatsvervanger Eugeniusz Oloe-
bek.
Intussen hebben de nieuwe leiders
in Warschau opgeroepen tot vergro
ting van de landbouwproduktie. Vol
gens het partyblad „Triboena Loe-
doe" verwacht de gemeenschap beter
werk van de boeren". Onder het be
wind van Gomoelka was de tien mil
joen boeren, die voor het grootste
deel eigenaars van hun land zyn ge
bleven, veel vrijheid gelaten. Waar
nemers vragen zich af, of de nieuwe
machthebbers daar een eind aan zul
len maken.
De mijnwerkers in het gebied van
Katowice hebben gisteren toegezegd,
dat zij dit jaar 900.000 ton steen
kool extra zullen delven om te hel
pen bij het oplossen van de econo
mische moeilijkheden van het land.
Koning Hoessein van Jorda
nië, die gistermiddag de kliniek
in Londen verliet, waarin hij 21
december teas opgenomen voor
,,een rustperiode en een medisch
onderzoek"De Jordaanse vorst
heeft zijn intrek genomen in een
Londens hotel en zal 'waarschijn
lijk in het begin van de volgende
week' uit Londen vertrekken en
naar Amman terugkeren.
PRAAG (Reuter) De Tsjecho-
slowaakse communistische partij
heeft in een analyse van de Tsje-
choslowaakse politiek in de afgelopen
vijf jaar ex-president Nowotni aan
gewezen als de hoofdschuldige voor
de afwykingen van het Stalinistische
tijdperk die de voedingsbodem zijn
geweest voor de hervormingen onder
Doebtsek. Nowotni was niet alleen
„verwaand" geweest, maar had ook
geleden aan „grootheidswaan" en
een b|jna „ziekelijke achterdocht".
De partij heeft echter ook kritiek
op de naaste medewerkers van No
wotni velen van hen bekleden
nog hoge party- en regeringsfunc
ties omdat zij de voormalige pre
sident niet op zijn fouten gewezen
hebben. De politieke koers werd des
tijds in hoofdzaak uitgestippeld door
Nowotni, die, aldus de analyse, to
taal geen waardering had voor denk
werk en alle kritiek zonder onder
scheid afwees. Nowotni, die in mei
1968 geschorst werd als lid van de
partij, leeft nu teruggetrokken.
AMMAN De militie van de Pa
lestijnse verzetsstrijders verwerpt
het akkoord dat in de nacht van
woensdag op donderdag met de Jor
daanse regering is gesloten. Aboe
Sultan», de numm°,r twee van de
commando's van het vluchtelingen
kamp Wahdat, die dit tegenover de
pers bekendmaakte, voegde er aan
toe, dat zij daarom ook zullen wei
geren hun wapens in te leveren.
Zij zullen een guerrilla blijven voe
ren tegen „het reactionaire Jordaan
se regime". Volgens Sultan hebben
de vertegenwoordigers van het Cen-
tralé Comité van de Palestijnen be
slissingen genomen zonder vooraf
de basis te raadplegen. Hij erkende
echter wel dat er bepaalde positie
ve punten in het akkoord zitten.
Ondanks de uitlatingen van Sultan
zijn de Palestijnse guerrillaleiders
gisteren begonnen met het uitvoeren
van het akkoord. Zij verzamelden
wapens van de militie van de Pales
tijnen, hetgeen er wellicht al toe
heeft bijgedragen dat het in Amman
rustig is geweest sinds het akkoord
over een tijdschema voor het oplos
sen van de problemen van kracht
werd.
In de Jordaanse hoofdstad Amman
heeft het normale leven intussen
weer zijn loop hernomen. De com
mando's zijn begonnen zich uit Am
man terug te trekken. Opperbevel
hebber Jassir Arafat heeft gezegd,
met de overeenkomst akkoord te
gaan en de toezegging gedaan dat
zijn guerrillastrijders zich "letter
lijk" aan de overeengekomen punten
zullen houden.
De opperbevelhebber van de Jor
daanse strijdkrachten, maarschalk
Habez al Majali, heeft in een dagor
der tot de troepen de bereidheid van
het leger uitgesproken het akkoord
volledig en "in de geest" van de in
houd uit te voeren.
Jassir Arafat heeft gezegd dat de
duurzaamheid van het Jongste vre
desakkoord voor een groot gedeelte
zal afhangen van de goede trouw
van de Jordaanse regering. De guer
rillaleider uitte de beschuldiging dat
de Amerikaanse Centrale Inlichtin
gendienst 'CIA) de hand heeft gehad
in de Jongste onlusten ln Jordanië.
"Zoals de CIA ook de macht achter
de schermen was in de burgeroorlog
van september".
ASSOEAN (DPA, AFP, ANP) De
grote Egyptische stuwdam van As-
soean in Opper-Egypte, die de wa
teren van de Nijl bedwingt, is van
daag door de Egyptische president.
Anwar el Sadat, en de Sowietrussi-
sche president Podgorni officieel in
gebruik gesteld. De kosten van de
aanleg zijn dan volgens de Egypti
sche regering al terug verdiend, zij
becijfert de groei van het nationale
inkomen door de dam van 1964 tot
1970 op ongeveer 3750 miljoen gul
den. De dam. de elektrische centrale
van 2.1 miljard kilowatt en de 1.576
kilometer lange leidingen van 500 ki-
lovolt hebben naar berekening on
geveer 2665 miljoen gulden gekost.
Daar komen nog 2040 miljoen gul
den by voor de nog aan te leggen pro
jecten, die nog in het stadium van
voorbereiding zijn, zoals een aluml-
niumgietery die alleen al 40 pro
cent van de opgewekte stroom zal ver
bruiken. De Sowjet-Unie heeft bo
vendien nog een fosfaatfabriek, een
petrochemisch complex en een ferro-
siliconenfabriek beloofd.
De yoordelen van de dam. waarin
4,2 miljoen kubieke meter beton en
aarde is verwerkt 17 maal de py-
ramide van Cheops zijn talrijk.
Met het opgestuwde water kan
750.000 hectare land worden ont
gonnen, door de geregelde bevloeiing
kan voortaan drie maal per Jaar
worden geoogst in plaats van eemaal.
er kan 500.000 hectare rijst worden
verbouwd, de scheepvaart op de ri
vier wordt er regelmatiger door en
per jaar wordt tien miljard kilowatt
uur elektriciteit opgewekt door de
twaalf generatoren van 175.000 kw.
elk. Er behoeft niet langer gevreesd
te worden voor de soms catastrofale
overstromingen, de magere en vette
Jaren zoals de Bijbel die vermeldde
behoren tot het verleden. De getem
de Nijl zal voortaan steeds dezelfde
hoeveelheid water leveren.
Derde
Met zijn opslagvermogen van 160
miljard kubieke meter water i6 de
dam wat grootte betreft de derde ter
wereld. Geheel voltooid is het project
nog niet, de 4.000 Egyptische arbei
ders die eraan gewerkt hebben zullen
ook de komende jaren nog taken
moeten uitvoeren. Tijdens de bouw
zijn 452 arbeiders, onder wie ook eni
ge Russische deskundigen, om het le
ven gekomen. In het begin werkten
er 1.800 Russische vaklieden, die
gaandeweg door Egyptenaren zijn
vervangen. Na 15Januari blijven nog
40 Russische specialisten twee jaren
aan dam werken.
De bouw van de dam heeft niet
alleen voordelen meegebracht. Door
dat hun gebied onder water kwam te
staan moesten 50.000 Nubiërs verhul
zen. Talrijke oude tempels zijn onder
het water verdwenen, terwijl bij het
stijgen van bet water een verontrus-
ter toeneming van de gevreesde
ziekte bilharziose onder de plaatselij
ke bevolking is waargenomen. Een
ander gevolg ls, dat de vis aan de
Egyptische kust van de Middelland
se zee is verdwenen.
Eeuwen lang heeft de Nijl water
met zouten honderden kilometers
de zee in gestuwd. Dat gebeurt nu niet
langer, zodat het nodige voedsel voor
de organismen ontbreekt.
Slip
De dam houdt voorts per jaar eni
ge honderden miljoenen ton slib vast,
zodat de landbouwgebieden in Ne-
der-Egypte deze natuurlijke meststof
niet langer ontvangen. Ook zal de
delta van de rivier, die in een proces
van eeuwen door de aanvoer van het
slib is gevormd, steeds meer te lijden
krijgen van erosie door de zee.
meent echter dat het dicht
slibben van het stuwmeer niet zo'n
vaart zal lopen Volgens bereken'n?en
zal pas over 500 jaar het ondeste
deel van het meer zijn opgevuld Wel
begaat er gevaar voor erosie van de
Nijlb"dem en de oevers, maar dat wil
men tegen gaan door de bouw van
nog e^ns vijf sto en met de daarmee
gepaard gaande vertraging van de
stroomsnelheid.