Droomreis
Sjaan schonk thee met vergif
PvdA-VVD
praten met
willen
D'66
Oostgroningers ontvangen kamerdeputatie met boe-geroep
Tien jaar geeist voor moord op man
Voorkeurstemmen25
procent is genoeg
S Nu zon zoeken
r
DY uit
rie man sterk
in het water
faar de haantjes
graaide geen kip
Elektronische
bewaking van
de patiënten
VfgJPAO 18 J AKUART KT[
HI
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 1
WINSCHOTEN (ANP) Onder
«en luid boe-geroep en snerpende
fluitconcerten zyn gistermiddag om-
mer^streeks vijf uur 25 kamerleden voor
«en tweedaags bezoek aan oost-Gro
ningen in Winschoten aangekomen.
Duizenden verontwaardigde oost-
Groningers stonden dicht opeenge
pakt op het stationsplein. Van een
zwijgend protest, zoals in de bedoe
ling heeft gelegen van het comité
„noodklok oost-Groningen" is niet
gevijveel terecht gekomen. Daarvoor was
kennelijk de verontwaardiging te
groot.
gent
n/ol
eng
'te
Voordat de parlementsleden zich
door de menigte naar het hotel aan
de andere zijde van het plein bega
ven, kregen zy door tien schoolkin
deren een koperen miniatuurklok
omgehangen. Hierop was de tekst
aangebracht «noodklok oost-Gronin
gen'.
Op vaak felle wijze hebben ver
tegenwoordigers van het actiecomité
van vele bedrijven in oost-Groningen
tegenover de parlementsleden uiteen
gezet wat er in dit deel van de pro
vincie zal moeten gebeuren om de
sociale en economische achterstand
in te halen. De ontmoeting met deze
actiecomité's stond als eerste op het
programma van de vijfentwintig oost-
Oroningen bezoekende parlementsle
den. Het gesprek werd ingeleid door
de adviseur van de comité's F. Meis.
Volgens hem diende in de eerste
plaats gesproken te worden over de
werkgelegenheid, de lonen en de be
drijfssluitingen. Over het plan-Kik
kert zei hy nog: „Dit plan mag er
nooit komen".
Verscheidene sprekers van de actie
comité's voegden de parlementsdele-
gatie verder toe dat er maatregelen
moeten komen om verdere bedrijfs
sluiting in de provincie te voorkomen.
De discussie liep soms hoog op. Dit
was o.m. het geval in een scherpe
woordenwisseling tussen het PvdA-
kamerlid drs. H. Wierenga en Meis.
De eerste verweet aan het adres van
Meis. dat de CPN in de Tweede Ka
mer tegen de motie van hem zou zijn
geweest t.a.v. de werkgelegenheid.
Meis stelde daar tegenover dat deze
motie helemaal niet in stemming was
gekomen, maar in de ijskast was ge
zet.
Na deze bijeenkomst splitsten de
kamerleden zich in groepjes om zo
in een zestal plaatsen gesprekken te
hebben met de bevolking. Tijdens die
gedachtenwisseling bleek duidelijk de
afwijzende houding van de aanwezi
gen ten opzichte van het plan tot
vestiging van militaire oefenterreinen
in oost-Groningen.
J VOOR meer
jr EHr^HEINU
ADVERTENTIE
t 2!
«I
tere i
r u Naar IfcaliS. Naar het Garda-
meer. Wandelen, zonnen,
zwemmen, vissen, niksen,
roeien, wijn drinken, 's a-
rgg I vonds gezellig dansen. Ex
cursies te over. Prima hotels
en appartementen in Garda
en Bardolino. Ook speciale
jongerenreizen.Vraag de Mag1-
neet vakantiereisgids.
Een voorbeeld: Gard am eer
vliegtuig 10 d. v.a. 1338.-,
touringcar 13 d. v.a. f 298.-,
trein 10 d. v.a, 324».
r°J
15
£l
■1:1II I
J;I I
£f DE MAGNEET n
3! I de meest complete reisorganisatie
Bredase Sjaan (63), een verbit
terd vrouwtje met een mond
als een ijzerschaar, lispelde op
smartelijke toon dat zij twee
nieuwe „fleskes" voor haar
man gekocht had toen het eer
ste fleske leeg was.
„Fleskes rattengif", stelde de pre
sident vast, „met een doods
kop op het etiket".
„Ja", fluisterde Sjaan.
„En er stond op dat er thallium
inzat, een gif waarvan u wist
dat het dodelijk is".
Het moorddadige vrouwtje knikte
haar doorgroefde grijsharige hoofd.
Geweten had zij het aeker. Want zij
was geïnspireerd door niemand
minder dan Sohyndelse Riet. ook
al een selfmade weduwe, wier pro
ces zij met argusogen had gevolgd
in de krant. Riet verdelgde mannen
als waren zij ratten. Sjaan vond het
een voorbeeldig idee.
Haaruitval
Vier keer in Oktober en november
1969 kreeg echtgenoot Hendrik van
E. door Sjaan met vaste hand een
scheut thallium in zyn thee gegoten,
voordat hij brakend, krimpend van
pyn, met opgezette gewrichten, bijna
(Van onze politieke redactie)
r, DEN HAAG Bestuursleden van de politieke partij D'66 zullen kort na elkaar gesprekken
'ebben met de Partij van de Arbeid en de VVD. PvdA-voorzitter dr. A. Vondeling zei gister
middag dat het gesprek tussen zijn partij en D'66 in de loop van de volgende week zal plaats
nden.
Jgin februari staat er een bespre-
[ng D'66-WD op het programma.
hoofdbestuur van de VVD heeft
(NIJMEGEN (ANP) In de NiJ-
nieuwbouwwijk Dukenburg
lkoiilde de 7-Jarige Wim Janssen de
rtiipaliteit testen van het ijs, dat een
)te overstortvijver afdekt. Toen
een paar maal flink op het ijs
ïpte, werd zijn twijfel weggeno-
op het ogenblik dat hij er door
?n zakte.
jDe 23-jarige mevrouw H. Polman,
het zag gebeuren, zette haar kin-
'agen aan de rand van de vij-
liep het ijs op en verdween
irna voor de ogen van haar ver
kijkende kleuter ook in het
(ter. Een toevallig passerende
inastiekleraar. de heer C. Dries-
waagde zich voorzichtig op de
/lakte en ploeterde kort daarna
nummer drie in het wak.
[Inmiddels was de politie gealar-
?rd. Een lichtgewicht onder de
jmeegse hoofdagenten, de heer H.
ssink, schoof over zijn buik over
t ijs en slaagde er in. behoedzaam
•euvrerend, achtereenvolgens
i drenkelingen op het droge te
rengen.
I WINTERSWIJK (ANP) - Aan
de Duitse kant van de grens
post Kotten-Oeding by Winters
wijk is gisteren een vrachtwa
gen met aanhanger van de fir
ma Kamphuis 'Ut Bameveld, die
geladen was met ongeveer 25 00C
diepvriesnaantjes gestolen De
lading was bestemd voor Mlin-
chen.
De diefstal werd gepleegd ter
wijl de chauffeurs in een Duits
grensrestaurant zaten te eten
na de grcnsformaliteiten te heb
ben vervuld Toen zij weer bui
ten kwamen, was de combinatie,
geladen met 24 ton of oijna
25 000 haantjes verdwenen Tot
dusver bleven alle nasporingen
vergeefs.
de uitnodiging van D'l
een gesprek aanvaard.
VVD-secretaris mr. F. Korthals
Altes laat in de brief namens het
hoofdbestuur wel weten, dat „de ge-
sprekbasis is versmald" sinds de
VVD bijna een jaar geleden reeds
D'66 voor een gesprek uitnodigde.
Tot zo'n gesprek is het nooit geko
men. Onlangs nodigde het bestuur
van D'66 in opdracht van het con
gres de besturen van negen politie
ke partijen uit voor overleg over
een eventueel samenwerkingsver
band.
voor zulk en, KVP, ARP en CHU, en D'66.
De PvdA richt zich op samenwer
king met D'66, PPR en PSP. In
middels heeft de algemene leden
vergadering van de PSP zich ge
schaard achter de opvatting van
het bestuur dat samenwerking met
de PvdA uitgesloten is.
Dr. Vondeling zei gistermiddag, dat
voortzetting van een gesprek met de
PSP over een alternatieve rege
ringscombinatie „niet veel zin meer
heeft". Wel wilde hij het contact
met de PSP over losse punten
handhaven.
Uiteenlopend
De VVD wil in het gesprek met
D'66 aan de orde stellen „de nogal
uiteenlopende opvattingen op
staatsrechtelijk gebied". Mr. Kort
hals Altes herinnert er in zyn
brief aan dat de algmene vergade
ring van de WD samenwerking in
een kabinet met de Boerenpartij, de
CPN, de PvdA. de PPR en de PSP
heeft uitgesloten.
De VVD zag tijdens die vergadering
in februari van het vorige jaar al
leen mogelijkheden voor samenwer
king met de drie christelijke partij-
P.v.d.A.-congres
Op 4, 5 en 6 februari houdt de
PvdA een congres in de RAI te
Amsterdam. Daar zal een resolutie
aan de orde komen over samenwer
kingsverbanden met het oog op de
verkiezingen van 28 april. Aan de
ontwerptekst van deze resolutie
werkt het partijbestuur nog.
„We hadden gedacht dat de ont
wikkelingen op partij-politiek ge
bied al verder zouden zijn. Vermoe
delijk zullen wij de resolutie pas
aan de vooravond van het congres
indienen" deelde dr. Vondeling mee.
kaal door haaruitval werd opgeno
men in het Bredase Laurentiuszie-
kenhuis. Afgezien van alle andere
symptomen is haaruitval voor elke
deskundige al reden genoeg om aan
de mogelijkheid van vergiftiging te
denken. Maar zo niet in Breda.
Vrijwel direct na zijn opname be
gon Hendriks haar weer weelderig
te groeien. Maar zyn herstel vergde
maanden. In februari '70 werd hy
helemaal gezond aan Sjaan w
meegegeven. Enkele dagen genoot hy
van zyn hernieuwde vitaliteit. Het
was voorjaar. Op de brommer reed
hy zyn meest geliefde viswatertjes
af. Toen besloot Sjaan dat het tyd
was hem definitief op te ruimen. By
de vogelhandelaar kocht zaj twee
nieuwe fleskes".
Toewijding
Sjaan hanteerde haar fleskes als
een toegewijde gifmengster: niet te
veel en niet te weinig. Twee keer
in de week een dosis, in Hendriks
eigen kopje. Een kopje met een
zwart vogeltje er op. Sjaan zag zorg
vuldig toe dat Henk zyn „thee" ook
echt opdronk. Zy liet niets aan het
toeval over.
Sjaans dodelijke toewijding wekte
by de buitenwereld en by Henk zelf
de indruk van engelachtige barm-
nartigheid. Geen moeite was Sjaan
te veel om het haar gemartelde man
naar de zin te maken. Maar Hen-
ADVERTENTIE
Extra voordelige vluchten per
KLM in januari en februari,
(vliegreis en appartement of
hotel).
CA1SARISCHE EILANDEN
iedere maandag en zaterdag
8, 15 en 22 dg. v.a. ƒ468,
BENIDORM iedere zaterdag
8, 15 en 22 dg. v.a. 322,-
MAJORCA iedere vrijdag
8, 15 en 22 dg. v.a. 306,-
COSTA DEL SOL
iedere zaterdag
8, 15 en 22 dg. v.a. 336,—
DE MAGNEET nv
de meest complete reisorganisatie
-/
Alphen a. d. Ryn, Reisbureau Europa
n.v., v. Boetzelaerstr. 7, tel. 01720—
3658 en 4909. Leiden, reisbur. Middel-
hoek, Stadhuisplein 3, tel. 01710—
40642. reisbur. Middelhoek Haven 21a
tel. 01710—32222.
driks toestand werd snel erger. Hel
se pijnen in de opgezwollen ge
wrichten van handen en voeten,
haaruitval, uitval van nagels, ver
lammingen, niets bleef hem bespaard.
Sjaan verzorgde hem met tedere
hand, schonk hem thee met thal
lium, hielp hem daarna op de wc en
reed hem voorzichtig in een rolstoel
naar de oogarts. Want de thallium,
verlamming was inmiddels al uit
gebreid tot Henks oogzenuwen, zo
dat hy byna blind was en Sjaan vol
deelneming besloot dat hy een bril
nodig had.
Aan bezoekers bezwoer Sjaan met
tranen in haar stem dat zy zo no
dig met liefde haar arme man voor
de rest van zijn leven in het wa
gentje zou rondrijden. En liefdevol
stak zy een sigaretje voor hem aan,
Zy had makkelijk praten, want
Hendriks dagen waren geteld. Na
thuiskomst van de oogarts kreeg de
stervende man direct weer verkwik
kende warme thee. Uit het kopje
met het zwarte vogeltje. Met thal
lium uit een fleske. Het was het
laatste fleske, want Sjaan gebruikte
ook wel eens lets van het gif om
muizen mee uit te roeien. Dat ging
in één moeite door.
Toen Hendrik half mei ten tweede
male in het Laurentiuszlekenhuis
werd opgenomen was hij niet meer
te redden. Ditmaal werd zyn urine
wél opgestuurd naar een laborato
rium. Zij bevatte 4 milligram thal
lium per liter. Terwijl Sjaan naar
een cel verhuisde werd Henk over
gebracht naar het academisch zie
kenhuis te tUrecht. De artsen voch
ten voor zyn leven. Op 30 mei over
leed hij, na een langdurig en vre
selijk lijden.
Doorgejast
De strafzaak tegen Bredase Sjaan,
aie toch terechtsond voor een niet
alledaagse gifmoord, werd gisteren
door de Bredase rechtbank in nog
geen uur er doorgejast. Snel als mi-
trailleurschoten volgde de korte vra
gen van president mr. A. F. Stem-
foort elkaar op; de gemompelde
antwoorden van Sjaan werden nau
welijks afgewacht. In de kortst mo
gelijke tyd had de president aan
alle wetteiyke formaliteiten voldaan
en was het verhoor van de verdachte
ten einde. Precies 15 minuten na de
aanvang van de zitting zei de pre
sident: „Dan geef ik nu het woord
pan den officier".
Pas in het requisitoir van offi
cier van justitie mr. K. M. A. Thys-
sen kwamen voor het eerst de ach
tergronden van Sjaans leven ter
sprake en de conclusie van het over
haar uitgebrachte psydhia/fcrisohe
rapport. De president had hierover
met geen woord gerept. Toch is het
van groot belang dat Sjaan een byna
debiele vrouw is met een chaotisch
geestelfjk leven, die door de deskun
digen van de Psychiatrische Obser
vatiekliniek te Utrecht beslist wordt
beschouwd als verminderd toereke
ningsvatbaar.
Geniepig
De officier memoreerde ook het
trieste leven van de vrouw, die van
jongs af aan door haar familie werd
beschouwd als het zwarte schaap, die
achtereenvolgens haar beide huwe-
lyken ruïneerde en die tenslotte op
het noodlottige idee kwam dat zij
zich alleen door moord van haar
drankzuchtige tweede man kon ver
lossen.
„Gifmoord is het laaghartigste en
afschuwelijkst denkbare misdrijf. Te
gen een mes of pistool kan men
zich nog enigszins verweren, maar
tegen een geniepige gifaanslag is
niets bestand", zei de officier. Re
kening houdende met de verzachten
de omstandigheden Sjaans trieste
leven en haar beperkte geestvermo
gens eiste mr. Thijssen tien jaar
gevangenisstraf met aftrek en voor
waardelijke ter beschikkingstelling
van de regering.
Verwijt
Advocaat mr. J. Vreyiing uit Ber
gen op Zoom stelde zich zeer kri
tisch op tegenover het psychiatrische
rapport. Volgens pleiter is Sjaan
vrywel krankzinnig en kan haar
toerekeningsvatbaarheid niet meer
dan minimaal zyn. Hy bepleitte dat
uitsluitend een voorwaardelyke ter
beschikkingstelling van de regering
zou worden opgelegd met de bijzon
dere voorwaarde dat Sjaan zal wor
den opgenomen in een inrichting.
„Als artsen van het Bredase zie
kenhuis de duidelijke vergiftigings-
verschynselen tydig hadden her
kend, zou het helemaal niet tot
moord hebben kunnen komen", ver
weet pleiter. De Bredase rechtbank
zal op 28 januari uitspraak doen.
Officiële publikatie
Burgemeester en Wethouders van
Leiden maken bekend, dat ln verband
met een te verlenen vrystelllng als be
doeld ln artikel 19 van de Wet op de
Ruimtelijke Ordening, inzake de bouw
van een kantoor- showroomruimte ln
twee lagen met daarboven 72 bejaar-
denwonlngen en 2 dienstwoningen ln
zes lagen op een terrein op de zuld-
oostelyke hoek van de vyf Mellaan en
de Rooseveltstraat, de desbetreffende
stukken gedurende veertien dagen na
heden voor een leder ter Inzage zijn
gelegd ter Secretarie (Stadhuis, kamer
11). Gedurende deze termyn kunnen
8chrlfteiyke bezwaren by ons College
worden Ingediend.
Lelden, Januari 1971.
Burgemeester en Wethouders
van Lelden.
ADVERTENTIE
I
Gft per vliegtuig naar Joego
slavië. Geniet van het formi
dabele strandleven langs de
blauwe Adriatische zee. Ho
tels in Dubrovnik, Crikvenica
Of ga naar het eiland Korcula
of Krk Daar is 't fijn. Daar
is alles wat uw vakantiehart
begeert. Ook speciale jonge
renreizen. Vraag de Magneet
vakantiereisgids
Dubrovnik 15 d. v.a, f547.-*
Korcula 15 d. v.a. f 498.-,
Een vliegreis: Crikvenica
15 d. v.a. 427.-
l
l
DE MAGNEET nv I
de meest complete reisorganisatie j
IJMUIDEN In het Umuidense
Antoniusziekenhuis, dat op het ogen
blik in aanbouw is en dat in no
vember van dit jaar zal worden ge
opend, zal de bewaking van patiën
ten grotendeels elektronisch verlo
pen. De geneesheer-directeur dr. C.
F. J. Lampe heeft verklaard dat zyn
ziekenhuis een van de eerste in ons
land zal zyn waar de patiënten in de
gaten worden gehouden.
Niet alleen zal dat gebeuren door
de verpleegster-centraliste. die met
iedere patiënt in bed d;rect spreek-
contact heeft, maar ook door de per
manente bewaking van patiënten
met een hartaandoening op de zoge
naamde coronary care-afdeling. Ver
der zullen de hartpatiënten die voor
het eerst weer mogen lopen draad
loos worden gecontroleerd op hart
slag en bloeddruk.
De elektronische bewaking die naar
men verwacht de kans op het maken
van fouten zal doen afnemen, wordt
in het IJmuidense ziekenhuis ook
toegepast op patiënten die een ope
ratie ondergaan. Hetzelfde geldt voor
pasgeboren baby's als er zich kansen
op ademhalingsmoeilijkheden voor
doen.
Het Antoniusziekenhuis ls irtt het
oog op dit geperfectioneerde con
trolesysteem reeds begonnen met ge
specialiseerde opleidingen daarvoor.
De elektronicaopleiding van operatie
assistente heeft momenteel ook bui
ten de gemeentegrenzen van IJmui-
den al sterk de aandacht getrokken
Binnen afzienbare tyd zal worden
begonnen met een gecombineerde op
leiding tot ziekenverzorger, ver
pleegkundige en bejaardenverzorger
DEN HAAG Vijfentwintig pro
cent voorkeurstemmen is bij de ko
mende verkiezingen genoeg om via
een onverkiesbare plaats gekozen te
worden. De meerderheid van de
Tweede Kamer heeft gisteren aan
gekondigd het wetsontwerp van de
regering te steunen.
Geen enkel Kamerlid verwacht
overigens wonderen van deze wets
wijziging. Het grotere effect van de
voorkeurstem wordt vooral een
theoretische verbetering genoemd.
De VVD-er Wiegel diende een wij
zigingsvoorstel in om de 25 procent
niet te laten slaan op de kiesdeler in
een kiesdistrict maar oj. de landelij
ke kiesdeler van elke partij. Minis
ter Beernink (Binnenlandse Zaken)
laat het oordeel over aan de Kamer,
die daar volgende week over beslist.
Het voorstel van de heer Wiegel kan
rekenen op voldoende steun, omdat
het de duidelijkheid dient.
De kiesdeler ligt per partij in elke
kieskring anders, en het is doorzich
tiger om in het hele land met het
zelfde criterium te werken, zodat 'n
kandidaat voor de verkiezingsdag
kan uitrekenen hoeveel voorkeur
stemmen hij ongeveer nodig heeft.
Minister Beernink beloofde de
Tweede Kamer dat hij aan de Kies
raad advies zal vragen over het op
tellen van stemmen die een kandi
daat in verschillende kieskringen
haalt. Als de lijsten van zijn partij
in de kieskringen verschillend zijn,
mogen deze stemmen niet bij elkaar
worden geteld om aan voldoende
voorkeurstemmen te komen.
De DAF 55 Marathon,
die in serieproduktie zal
worden gebouwd, is voor
de eerste maal te zien op
de autotentoonstelling,
die volgende week in
Brussel opent. De DAF 55
Marathon moet niet
gezien worden als een
rallywagen. Het is een
gewone gebruikswagen
voor hen. die een
sportievere wagen willen
hebben dan de DAF 55 de
Luxe. Het interieur is
sportief en comfortabel.
Een sportstuur met diep
liggende naaf. De
slaapstoelen hebben
wollen bekleding. De
motor levert 13 pk meer
dan de Luxe en maakt een
topsnelheid (tevens kruis
snelheid) van 145 km per
uur mogelijk. Het
remsysteem is voorzien
van een vacuum-bekrach-
tiger. De prijs bedraagt
f 8295,-. De produktie zal
volgende maand aanlopen.