randt maakt goodwill-reis
aar YS
Britse Gemenebest bespreekt
levering wapens Zuid-Afrika
Hervatting van
dialoog tussen
Bonn en DDR
rmer
jorca
Gratis reizen
Tupamaros populair in Uruguay
Heath bezorgd over Russen in Indische Oceaan
BEDRIJFSRUIMTEN
TE HUUR
LEIDEN
DORDRECHT
i renstellingen in Duitsland over Oost-politiek verscherpt
i)land
Maanwandelaar
Edwin Aldrin
astronaut-af
Dorpelingen
slaan terug:
bende gedood
PRDAO 14 JANUARI 19T1
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
Jeiding voor zijn reis ge-
1 ru andt het in ontvangst ne-
■een ere-doctoraat aan de
It van Yale. Scheel wil
»5 pirolgens Londen en Was-
e8e >ezoeken. De tijdstippen
niet vast te staan,
reis van de kanselier ge
pen regeringswoordvoerder
g n pen weekeinde de aandui-
de eerste helft van dit
(Van onze correspondent)
I Bondskanselier Brandt en minister van Buiten
zaken Scheel zullen beiden bezoeken brengen aan de
de Staten. Zij wensen de indruk uit te wissen dat de
f-Nixon bezwaar maakt tegen de voortvarende Oost
van de Westduitsers. Die indruk is gewekt door de op-
in Bonn en onderstreept door enkele conservatieve
,anse politici.
royale tijdsspanne han-
regering in Bonn voor de
aarin een bevredigende re
ar Berlijn wordt verwacht,
o'n regeling bereikt is, of
iststaat, zal Brandt de met
n Warschau gesloten ver-
rt ter ratificering aan het
voorleggen. Doel van de
Lr Amerika ls zonder twij-
tt de beslissende parle-
debatten over de ver dra-
sotshebben, persoonlijk dein
de te nemen dat Nixon niet
od|e politiek van Brandt en
lat,
CDU-voorwaarde
ende dagen zal inmiddels
terf in de Westduitse politiek
gen op reizen van CDU-
>ud-minister van Buiten
st ken Schroder vertrok gis-
Moskou. Barzel, de oppo-
in de Bondsdag, reist vol-
k naar Warschau. In re-
koes te rs men echter
lusie dat deze reizen een
o; ing in de politiek van
h !SU zouden kunnen inlui-
ta aren van de oppositie te-
»6t-politiek zyn de laatste
enjder verscherpt. Vast staat
va ering in Bonn en de Wes-
e Drie het erover eens
Jjj >evredigende regeling over
;nt •'n te houden. Alleen
..«--it, waarbij dus andere
B mogendheden direct zijn
is het in Bonn nog niet
jreuk tussen regering en
;tr rekomen.
gelijk heeft de oppositie
tenis gehecht aan de ver-
an Brandt en Scheel dat
gende Berlijnregeling voor
voor ratificering van de
met Moskou en War-
is daar echter een eigen
üe aan toegevoegd: het
;ail
n onze correspondent)
1 HOLM (GPD) De ren-
Lapland begrijpen er al
ur ets van als de bevolking
dinavië waar men gewend
lefaperaturen ver onder het
in Januari. In Jakkokoska,
ril sndorp in noord-Zweden,
o orbereidingen voor de Jaar-
■jt dierjacht danig in de war
jJDe rendieren die vanuit de
gen in een temperatuur van
o, boven het vriespunt, te-
?k men braken massaal uit en
weg naar de velden waar
'J altijd grazen. Vertwijfelde
chtervolgen nu deze dieren
- ^scooters en proberen ze
drijven naar het dorp, een
weken in beslag kan nemen
dan sedert honderd Jaar,
'il meterologen over deze
«ft van Januari. In Noord-
rerd op verscheidene plaat-
,o graden gemeten, terwijl in
I Noorwegen een tempera-
16 graden zorgde voor on-
j ongekend fenomeen in de
in het Jaar), gevolgd door
itige wind.
rj ige sneeuw die er in noord-
og te vinden is vermindert
t Diet ongeveer 10 centime-
II zuid- en midden-Zweden
eeuwvrij zijn. En terwijl de
n i de gespaarde sneeuwmil-
>P de banken laten staan,
5i »u de sportzaken die nood-
worden. Ski-uitrustingen,
- en sleden worden veel min-
jl «ht dan in andere Jaren.
- »ale winter in de Zweedse
rl vergt rond 17 miljoen gul-
;ii het ruimen van miljoenen
'l sneeuw, maar tot nu toe
i slechts 3,5 miljoen gulden
en voor het strooien van
;f EOUt.
moet tot ontspanning in de betrek
kringen tussen de beide Duitslanden
zijn gekomen.
Die ontspanning behoort tot de
belangrijke doeleinden van de re
geringspoli tiek. De ervaring heeft
echter geleerd dat ze niet kan wor
den bereikt voordat de invloed van
de toenadering tot andere Oosteuro-
pese landen doorwerkt. Ze kan niet
pis voorwaarde worden gesteld door
ratificering van de verdragen met
Moskou en Warschau, maar moet
het gevolg van zijn. SPD-strateeg
Wehner heeft er de oppositie voor
gewaarschuwd Ulbricht min of
meer het vetorecht voor ontspanning
in Europa te geven.
Actie» in Westen
In haar harde oppositie tegen de
regering Brandt/Scheel schildert de
tegenpartij in Bonn het beeld van
een regime dat zich mogelijk laat
misbruiken in de wereldpolitiek van
de Sowjet-Unie Dat door de so
ciaal-democraten beheerste regime
zou bovendien geen garantie bieden
voor handhaving van de nauwe
banden van Duitsland met het Wes
ten. Wie afgaat op uitlatingen van
CDU-politici zou de indruk kunnen
krijgen dat Brandt en niet Pompidou
eind vorig jaar de verdere voltooiing
van de Europese Gemeenschap heeft
gedwarsboomd.
Dat misleidende beeld sluit in ze
kere mate aan bij bedenkingen die
in Washington bestaan. De bonds-
lepubliek was Amerika's trouwste
Dondgenoot in Europa. De huidige
regering ontplooit eigen initiatieven,
die niet tegen Amerikaanse opvat
tingen behoeven in te gaan, maar in
een hoog tempo worden ontwikkeld
en een belangrijk object in Ameri
ka's buitenlandse politiek, Berlijn,
mede beïnvloeden. Voor Bonn is
echter essentieel wat voor Amerika
een onderdeel is van een globale
politiek. Exi Brandt heeft haast (om
dat hij vreest dat Ulbricht van lang
aarzelen zou kunnen profiteren) op
het moment dat de betrekkingen
tussen Washington, en Moskou nu
niet direct hartelijker worden.
Om deze in feite gezonde relatie
voor eigen publiek in het juiste licht
te plaatsen, zal de regering in Bonn
in de komende tijd aldus een
woordvoerder de nadruk leggen
op haar goede betrekkingen met de
Westerse bondgenoten. Eind deze
maand zal Brandt er zijn traditio
nele bezoek aan de Franse presi
dent Pompidou voor kunnen gebrui
ken. Het is in feite een actie, die is
afgedwongen door de oppositie en
die van belang is voor de Oostpoli-
tiek. Een afwijzing van de verdragen
met Moskou en Warschau (uit de
tot dusver ingenomen standpunten
blijkt dat beide voor de oppositie
onaanvaardbaar zijn) in het parle
ment van Bonn is door Wehner een
ramp voor de Duitse politiek en voor
het streven naar ontspanning ge
noemd.
BONN (GPD) De Oostduitse
staatssecretaris Michael Kohl komt
morgen voor een gesprek met zijn
Westduitse collega Bahr naar Bonn.
Het wordt de derde ronde in een tot
dusver vruchteloze discussie tussen
de regeringen van beide Duitslanden,
die zich bijna geheel beperkte tot
verkeersproblemen. De vorige ge
sprekken z\jn in Oost-Berlijn ge
voerd.
De komst van Kohl (op uitnodi
ging van Bahr) is nogal verrassend,
omdat de Oostduitse partijleider Ul
bricht nog vorige week een zeer fel
le aanval op de Bondsrepubliek deed.
Verondersteld werd gisteren in
Bonn. dat de Oostduitse bereidheid
om de discussie voort te zetten ver
band houdt met het bezoek dat Kohl
samen met minister van Buitenland
se Zaken Winzer begin deze week aan
Moskou heeft gebracht. In Bonn be
staat de overtuiging dat Moskou, alle
problemen ten spijt, onverminderd
geïnteresseerd is in toenadering tot
de Bondsrepubliek.
Alsof het voor een rinoceros,
gewend aan tropische temperatu
ren, al niet erg genoeg is door de
sneeuw te moeten stappen, wordt
dit exemplaar uit de dierentuin
in Miinchen bovendien nog als
rijdier gebruikt. Overigens geen
misplaatst medelijden, want de
dieren worden
verzorgd.
er voortreffelijk
Proces tegen Ganzenmüller De
vroegere staatssecretaris in Hitiers
Rijksverkeersministerie, Albert Gan
zenmüller is door t openbaar minis
terie in Diisseldorf medeplichtigheid
aan moord ten laste gelegd. Tijdens
het proces dat tegen hem zal worden
gevoerd zal vooral de nadruk vallen
op de organisatorische aanpak van
de zogenaamde Endlösung. Adolf
Eichmann beklaagde zich In 1942 bij
Himmler dat de deportatie van Jo
den naar 't oosten stagneerde. Him-
ler deed een beroep op Ganzenmül
ler en deze berichtte Himmler op 29
Juli 1942 dat dagelijks een trein met
5.000 Joden naar Treblinka en twee
maal per week een trein met 5.000
Joden naar Belzen zouden rijden.
Een belangrijke aanwijzing zou in
dit verband de benoeming van Va
lentin Falln, leider van de Duits
land-afdeling in het Moskouse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken, tot
ambassadeur in Bonn zijn. De 44-
jarige Falln geldt als de beste Duits-
land-expert in het Russische mi
nisterie voor Buitenlandse Zaken en
als een uiterst bekwaam diplomaat.
Inmiddels is het bijna onmogelijk
een oordeel te vellen over de stand
van zaken in de Westduitse Oost-po
litiek fiu de kwestie-Berlijn het cen
trale thema is geworden. Gisteren
hebben de ambassaderaden van Ame
rika. Engeland en Frankrijk uit
Bonn met hun Russische collega uit
Oost-Berlijn het volgend Berlijn-ge-
sprek van de vier ambassadeurs voor
bereid, dat volgende week dinsdag
plaatsheeft.
HOUSTON (Reuter) De Ame
rikaanse astronaut Edwin „Buzz" Al
drin, die in 1969 Neil Armstong bij
de eerste wandeling op de maan ver
gezelde, gaat het korps ruimtevaar
ders verlaten om de leiding op zich
te nemen van een opleidingsschool
voor testpiloten van de luchtmacht.
NASA-kringen bevestigden geruchten
dat Aldrin, die deze maand 41 jaar
wordt, over enkele maanden gaat
werken bij de vliegbasis Edwards
in Californië. Aldrin is kolonel bij de
luchtmacht.
SINGAPORE, LONDEN (Reu
ter, AP, AFP) In Singapore is
vandaag een conferentie van 31
landen van het Britse Gemene
best begonnen. De Britse premier
Heath zal het er niet gemakke
lijk krijgen door het verzet van
Afrikaanse zijde onder leiding
van de presidenten vai> Tanza-
nië en Zambia, resp. Nyerere en
Kaoenda tegen militaire steun
van Londen aan Zuid-Afrika.
Niets wijst er op, dat de conserva
tieve premier Edward Heath gene
gen zou zijn van zijn voornemens af
te zien, terwijl ook de Afrikaanse en
Aziatische tegenstanders van het
Britse plan niet voornemens schijnen
bakzeil te halen met hun dreigemen
ten om desnoods uit het Gemenebest
en het sterlinggebied te treden. Pre
mier Trudeau van Canada heeft in
tussen in Nieuw-Delhi' verklaard, dat
zijn land en India zullen ijveren om
een breuk in het Gemenebest te voor
komen.
ADVERTENTIE
Nog enige hallen te huur
in (in aanbouw zijnde) moderne
bedrijfsgebouwen-complexen.
Uitbreidingsplan 'De Waard'.
Oplevering april 1971.
Industrieterrein ,Dordtse Kil'
aan de Kamerlingh Onnesweg.
Oplevering juni 1971.
Afmetingen vanaf ca 660 ms nuttig
vloeroppervlak. Combinatie van
hallen mogelijk.
Inlichtingen verkrijgbaar bi):
N.V. Maatschappij voor Projektontwlkkeling
'EMPEO'
Nieuwe Gracht 6, Utrecht
Telefoon 030 -1 64 81, toestel 218.
Het Britse kabinet onder Heath
heeft de voorgenomen hervatting van
de wapenleveranties aan Zuid-Afrika
gemotiveerd met de stelling dat de
Russen in de Indische Oceaan een
vlootmacht opbouwen. Premier Tru
deau van Canada en zijn Indiase
ambtgenoot mevrouw Indira Gandhi
gaven dinsdagmiddag na onderlinge
besprekingen in Nieuw- Delhi te ken
nen, dat zij dit Britse argument be
paald niet sterk vinden. „Zo er al een
Sowjetrussische vlootdreiging be
staat, dan is er zeker niet sprake van
een rechtstreekse dreiging, terwijl
de Russische vloot in de Indische
Oceaan ook niet een belangrijke fac
tor zal vormen voor het lot van de
mensheid bij een grote oorlog", aldus
de Canadese eerste-minister. HIJ
achtte het overigens waarschijnlijker,
dat de Amerikanen aan bedoelde be
dreiging het hoofd zullen moeten bie
den dan dit door Engeland of Zuid-
Afrika zal gebeuren
Opvallende opmars
Op een persconferentie in Nieuw-
Delhi zei Heath hierover:
„geschiedkundigen zullen het later
in een terugblik opvallend vinden
dat, terwijl het Russische keizerrijk
in 150 jaar niet zijn ambitie om door
te dringen tot de warme wateren van
de Indische Oceaan, kon verwezen
lijken, de Sowjet-Unie dit in de afge
lopen vijf jaar wel heeft kunnen
doen. Dit is een ernstige zaak".
Heath reageerde zeer scherp op
beweringen van sommige Indiase
journalisten, dat hij het Russische
gevaar in de Indische Oceaan over
schat.
„Wij weten dat de Sowjet-Unie al
tijd op elke weke plek in het Westen
drukt. Wij hebben in de afgelopen 25
Jaar onze geallieerde belangen steeds
beschermd, en willen dat blijven
doen", zei hij.
Nog scherper voer hij uit tegen een
Russische radiocorrespondent, die
vroeg of de wapens, die wellicht aan
Zuid-Afrika geleverd worden, niet te
gen andere Afrikaanse landen ge
bruikt kunnen worden.
„Ik geloof niet dat die wapens te
gen andere landen ln Afrika zullen
worden gebruikt", antwoordde hij.
„Dat kan ik niet zeggen van de Rus
sische wapens die naar het Midden-
Oosten en elders gaan.
Hij verzekerde zijn gehoor dat
eventuele hervatting van de wapen
leveranties beslist niet betekent dat
de Britse regering instemt met de
Zuidafrikaanse politiek van rassen
scheiding.
Modem systeem
Als Groot-Brittannië de wapenleve
ranties aan Zuid-Afrika hervat, zal
dat land de Britten toestaan gebruik
te maken van een zeer modern sy
steem van radar en telecommunica
tie, dat de bewegingen van elk schip
ln het zuiden van de atlantische Oce
aan en de Indische Oceaan kan re
gistreren, aldus berichtte het Ame
rikaanse weekblad Newsweek ln zijn
Jongste nummer. De plannen voor
dit radarsysteem zijn volgens News
week reeds tot ln bijzonderheden uit
gewerkt en men is reeds begonnen
aan de voorbereidingen voor de in-
AD VERTE NTIE
2 januaridagen
op uw 65+kaart
Kies de dinsdag, woensdag,
donderdag of zaterdag dio
u past.
Van 5 t/m 30 januari 1971.
2-maandskaart 120.-
echtpaar f 30.-
jaarkaart f 50.-
echtpaar f 75.-
Legitimatie en pasfoto
vereist.
voordelig
uit met NS
stallatie van de apparatuur in Wal
visbaai in Zuldwest-Afrika en nabij
Durban aan de oostkust.
De secretaris-generaal van het ge
menebest Arnold Smith deed dinsdag
avond bij zijn aankomst in Singapo
re 'n dringend beroep op de wijsheid
van de deelnemers aan de conferen
tie om de kwestie van de wapenver
kopen aan Zuid-Afrika niet te laten
leiden tot een uiteenvallen van een
organisatie, die een kwart van de
mensheid vertegenwoordigt.
Hoewel hij verklaarde „gematigd
optimistisch" te zyn, zei hij al by
voorbaat dat een eventuele breuk de
schuld zou zijn van „afvalligen".
Hierbij zinspeelde hij ook op de
„buitenstaanders" die er z.i. op uit
zijn, tweedracht te zaaien tussen En
geland en de Afrikaanse landen.
Akkoord-Simonstad
De regerlng-Heath zal haar defini
tieve beslissing over de transactie pas
bekend maken, als de 31 lid-staten
bekend maken als de 31 lid-staten van
't Gemenebest him conferentie ach
ter de rug hebben. Degenen die ge
matigd optimistisch zijn over de af
loop van de bijeenkomst ln Singapo
re, wijzen er op dat het in feite niet
tot een breuk kan komen. Premier
Heath heeft onderweg naar Singapo
re al verscheidene Gemenebest-lei
ders gesproken, zoals president Ma-
karios van Cyprus, president Jachja
Chan van Pakistan, premier Gandhi
en premier Trudeau in Nieuw-Delhi
en premier Abdoel Razak van Malei
sië. Hij heeft daarbij gepoogd hen er
van te overtuigen, dat Engeland
geenszins voorstander is van het
apartheidbeleid in Zuid-Afrika, maar
dat het om redenen van nationaal en
internationaal belang de betrokken
wapens moet leveren, ook al op grond
van het in 1955 gesloten akkoord be
treffende het gebruik van de Zuid
afrikaanse vlootbasis Simonstad door
de Britse marine.
FORT LAMY (Reuter) Tenmin
ste 35 personen kwamen om het le
ven toen een bende het dorpje Foyo
Hamlet in Tsjaad overviel en volko
men uitbrandde. Volgens radio Tsjaad
werden aanvankeiyk negen personen
door de bandieten vermoord. De van
woede opgezweepte dorpelingen sloe
gen echter terug en roeiden ln ge
vechten van man tot man de hele
bende uit. Het aantal slachtoffers
kwam daarmee op 35
De overwinnaars reisden later naar
de nabijgelegen stad Am Timan om
deel te nemen aan de feesteiykheden
ter gelegenheid van de 11de verjaar
dag van de onafhankeiykheld van
Tsjaad. Zy droegen de afgehakte
hoofden van hun vijanden op de pun
ten van hun speren mee.
(Van onze correspondent)
LONDEN Britse journalisten, die
na de ontvoering van de Britse
ambassadeur Goffrey Jackson naar
de Uruguayse hoofdstad gingen,
berichten dat de ontvoerders van
Jackson, leden van de stadsguerrilla-
beweging Tupamaros, zeer populair
zyn. De Tupamaros ontlenen hun
naam aan de Inca Tupac Amaru,
het laatste lid van de koninkiyke
familie van de Inca's die in 1571
in Peru door de Spanjaarden ont
hoofd werd.
De leden van de Tupamaros-bewe
ging zyn byna allemaal afkomstig
uit middenstandmilieus. Hun ope
ratieterrein is voornamelijk Monte
video, waar trouwens de helft van
de bevolking van Uruguay woont.
Tupamaros-leden stammen byna
uitsluiten* af van de Zuideuropese
emigranten, een groep die nooit
werkeiyk is opgenomen in de Uru
guayse elite, vooral geënt op emi
granten van Engelse afkomst. De
vorig Jaar gearresteerde Raoul
Sendlc is de grote organisator van
de Tupamaros gefeest. Hy gaf de
stadsguerrillabeweging haar uit
eindelijke vorm, waarby hy de
overgang van een massale politie
ke beweging bewust vermeed en
de stadsguerrillastryders organi
seerde in cellen van drie leden, net
zoals dat het geval is by het Be-
vrydingsfront voor Quebec <FLQ),
dat vorig Jaar een andere Britse
diplomaat James Cross in Mon
treal ontvoerde.
Het optreden van de Tupamaros is
vaak niet zonder gevoel van humor.
De stadsguerrillastryders maken
veelvuldig gebruik van vermom
mingen en toneelkleren. In mei
vorig Jaar plunderden vijftig Tu
pamaros in matrozenkledy het wa
penarsenaal van de Uruguayse ma-
rine. Kort daarop zetten zy een be
grafenisstoet in scene om alle
banken van een klein stadje in de
buurt van Montevideo te beroven.
Door het cellensysteem is het voor
de autoriteiten byna onmogelyk de
bewegingen te infiltreren en te
vernietigen. Men is ervan over
tuigd dat de Tupamaros contacten
in het leger en politieapparaten
bezitten.
Met de ontvoering van Jackson is
het aantal ontvoeringen op negen
tien gekomen. De eerste „politieke
ontvoerde" was de Amerikaanse
ambassadeur in Brazilië Burke El-
brick. Hy werd op 4 september
1969 ontvoerd en enkele dagen la
ter in ruil voor vyftien politieke
gevangenen vrygelaten. Tot vyf
oktober 1970 toen James Cross ont
voerd werd vonden nog dertien
ontvoeringen uitsluitend in La-
tijns-Amerika plaats. Daarna nam
de Baskische nationalistische be
weging de Westduitse consul in
San Sebastian Eugen Beihl gevan
gen. Van de negentien ontvoerde
diplomaten zyn er drie terdood
gebracht. Een van hen is de Ame
rikaan Dan Mitrlone die naar Uru
guay was gekomen om het bewind
van president Pachco Areco te
helpen by het onschadeUJk maken
van de Tupamaros.
