Leidse spaarpotgeld
niet voor schouwburg
DÉ RAAD OVER HET ONDERWIJS krii='
De beurt aan B en W
Raads
fracties
steun
Medailles weg uit
decoratiestelsel
Winkels
's avonds
geopend
Ifotobedrijf
de gnaaff
V
x.
Het pastoraat
t.a.v. gezin
en huwelijk
Lichten op
Stationsplein
in werking
Clubwerk van
gehandicapten
71
Toch kans in1
experiment met
middenschool?
VRIJDAG 18 DECEMBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
LEIDEN De 10,4 miljoen gulden die Leiden heeft opgepot
met de oorspronkelijke bedoeling er een nieuwe schouwburg
van te bouwen, zal nu van dit plan is afgezien, worden gebruikt
voor verbetering en uitbreiding van de Leidse theateraccom
modatie, voor de inrichting van een cultureel centrum en voor
de verbetering van de zwembaden in de stad. De minister heeft
hier thans toestemming voor gegeven. Aldus wethouder Harm-
sen (Financiën), die gisteravond als eerste wethouder aan de
beurt was om in te gaan op de vragen die de raadsleden de
afgelopen vier dagen hebben gesteld rond de gemeentebegro
ting voor '71.
De wethouder kon niet anders dan
ln zijn uitvoerige antwoord een som
ber beeld schetsen van Leidens fi
nanciële positie. Ook de burgemees
ter had daar 's middags al gewag
van gemaakt, toen hij aankondigde
dat de Leidse socioloog Philips op
verzoek van het gemeentebestuur
werkt aan een vervolg op de brochu
re "Leiden in last", om de regering
nogmaals te wijzen op de zorgwek
kende situatie in Leiden.
Meerjarenplannen
Tot groot genoegen van alle vra
genstellers, zei wethouder Harmsen
dat een begin zal worden gemaakt
met meerjarenplannen. Daarvoor is
het nodig de beleidslijnen voor de ko
mende jaren uit te stippelen, als een
soort blauwdruk voor de toekomst
Op basis hiervan geven de meerja
renplannen aan in welke fasen het
toekomstbeleid wordt uitgevoerd.
De jaarlijkse begrotingen vormen
op hun beurt de meer gespecificeer
de uitwerking van deze meerjaren
plannen. terwijl afzonderlijke be
leidsnota's (over bijvoorbeeld onder
wijs. sociale voorzieningent nodig
zullen zijn om het beleid nader toe
te lichten.
Ingaand op de opmerking van het
raadslid In 't Veld, die meende dat
Leiden vroeger té netjes met de cen
ten is omgesprongen en mede daar
door nu op zwart zaad zit, merkte
de wethouder op dat een sluitende
begroting altijd voorop heeft ge
staan. „Wij wilden niet het risico lo
pen. dat de regering zou ingrijpen,
maar baas in eigen huis blijven. Een
(nagenoeg) sluitende begroting was
hiervoor de voorwaarde".
De armlastige situatie van Leiden
schreef wethouder Harmsen voorna
melijk op rekening van het rijk. De
aanvullende bijdrage waarom Lei
den heeft gevraagd, is nog steeds in
behandeling, zo deelde hij mee. Een
definitieve beslissing verwacht hij
niet vóór medio volgend jaar. waar
over hij zijn teleurstelling uitsprak.
Een aanvullende bijdrage alleen
achtte de wethouder overigens niet
voldoende. Hij zei veel te voelen
voor het vanuit de raad geopperde
plan om zoveel mogelijk zaken sa
men met andere gemeenten aan te
pakken. Wat de vuilverbranding be
treft is dat al gelukt. Omtrent de
oprichting van een streekenergiebe-
drUf tonen de betrokken gemeenten
echter veel minder medewerking.
Maar dan nog komen we er niet
uit, aldus de wethouder. Van verfij
ningsregelingen (voor de slechte bo
demgesteldheid en nu ook voor ste
den met een oude stadskern) ver
wachtte hij wel wat soelaas, maar
niet veel. Het wordt volgens hem
daarom tijd, dat er een soort alge
mene bijstandswet voor gemeenten
komt.
Bedeling
"Zolang er geen fundamenteel on
derzoek naar het reële behoeften-
patroon van de gemeente wordt in
gesteld een onderzoek dat tot een
hechtere basis van de financiële
verhouding tussen rijk en gemeenten
zou moeten leiden zolang blijft het
modderen. Voor Leiden betekent dit.
dat wij intussen zijn aangewezen op
aanvullende bijdragen. Een systeem,
dat mij sterk doet denken aan de
bedeling van weleer".
Met de binnenkort in werking tre
dende wet voor de gemeentebelas
tingen, toonde de wethouder zich
niet ingenomen. Hij verwachtte hier -
LEIDEN Omstreeks tien
uur gisteravond hebben burge
meester en wethouders het stil
zwijgen verbroken, dat zij tot
dan toe hadden bewaard tijdens
deze over één week uitgesmeer
de begrotingsbehandeling. Op
dat al vrij late tijdstip hadden
alle raadsleden gezegd wat zij
kwijt wilden over het besturen
van de stad. De raadsleden wa
ren aan het woord, de wethou
ders luisterden en noteerden. Zo
was het tot tien uur, na 22 uur
vergaderen. Toen was het de
beurt aan B. en W.
Wethouder Harmsen kwam
als eerste wethouder achter het
lessenaartje met de microfoon
te staan, om in te gaan op de
opmerkingen over zijn «finan
ciële) beleid De inhoud van
zijn van papier gelezen ant
woord bevatte nauwelijks licht
puntjes voor in last verkerend
Leiden, maar voor de rest had
de raad niet terug van dit door
wrocht werkstuk.
PAK-fractieleider in 't Veld
gebruikte er zelfs een woord*,
voor. dat hem anders niet voor
in de mond bestorven ligt:
..eminent." zei hij. Na de ver
nietigende kritiek van <de tot de
prot. chr partij behorende)
Harmsen te hebben gehoord op
de regering ten aanzien van de
rijkshulp aan Leiden, was hij
alleen benieuwd op welke par
tij de wethouder bij de Kamer
verkiezingen zijn stem uit
brengt
Ook van andere kanten werd
de wethouder lof toegezwaaid
voor zijn antwoord. De KVP-er
Ham sprak over een herstel in
een geschokt vertrouwen.
Eigenlijk was burgemeester
Van der Willigen de eerste van
het college die aan het woord
kwam. Omdat hij niet aanwezig
Door:
Henk de Kat
kon zijn op de avondzitting, gaf
hij zijn antwoorden alvast aan
het eind van de middagverga
dering.
HIJ had het daarbij onder
meer over drugs, waarvan hij
onder ogen bracht dat óók de
zogenaamde soft drugs (mari
huana en hasjies) gevaarlijk
zijn bij overvloedig gebruik. In
terruptie van Amptmeijer: „Dat
Is keukenzout ook
's Avonds zou ook mevrouw
Geelkerken het gebruik van
drugs over de hekel halen, voor
al aandringend op vervolging
van handelaren in verdovende
middelen. Drugs noemde zij
„het grootste kwaad dat onze
jeugd thans bedreigt."
Een verstoorde Amptmeijer
haalde het voorbeeld van de
aardappel aan „Toen die werd
geïntroduceerd als nieuw cul
tuurgoed, reageerde de maat
schappij net zo bezeten als nu
op drugs." Laat de politie lie
ver optreden tegen de fout-par-
keerders op de Korte Mare en
bij de Mare- en Hartebrugkerk,
adviseerde hij.
Op haar beurt liep mevrouw
Geelkerken wat aan. toen van
Peype en Jonker na elkaar de
democratie binnen scholen voor
bijzonder onderwijs als „schan
dalig slecht" typeerden. Van
Peype zei uit ervaring te spre
ken: hij had al twee Jaar kin
deren op de School met den bij
bel. toen was hem nóg niet ver
teld hoe de schoolleiding eigen
lijk functioneerde. Jonker was
niet te spreken over de fondsen
waarover sommige schoolbestu
ren beschikken, zonder ooit één
blik in de financiële boeken te
gunnen.
Van Peype mag wel aanmer
kingen maken als vader, maar
niet als raadslid, wees mevrouw
Geelkerken de PvdA-er terecht.
En aangaande die fondsen: die
zijn byeen gebracht door ouders
die destijds vonden dat er bij
zonder onderwijs moest komen
voor hun kinderen. Daarvoor
hoeven ze de boeken niet open
te doen.
Kabouter Gerkema door
Van Peype „onze erkende
schertsfiguur" genoemd werd
ook even boos op de kvp-er
Cornelissens, toen deze inter
rumpeerde op het moment dat
de kabouter het had over „nee"
leren zeggen door een ezel.
Achteraf bleek Gerkema bezig
aan zijn inleiding over onder
wijs, dat tenslotte uitmondde in
een pleidooi voor een onder
wijssysteem. waarbij de leer
ling kritisch leert nadenken
over zich zelf en zijn situatie.
De school is nog teveel een fa-
oriek voor kennis-overdracht,
meende hij.
Kritisch was ook mevrouw
Kerling «PvdA), sprekend over
de eerste 256 woningen in de
Merenwijk. die zij door de wo
ningbouwverenigingen wilde la
ten beheren in plaats van door
de gemeentelijke woningstich
ting met haar „autoritaire" be
stuursvorm.
Maar ook de woningbouwver
enigingen hebben op dit punt
nog veel te leren, aldus me
vrouw Kerling: „Er zijn nog
woningbouwverenigingen waar
de vrouwen hun mond niet mo
gen open doen. ja, waar ze
zelfs niet binnen mogen ko
men. De woningbouwverenigin
gen moeten zich eens wat meer
bezinnen op hun sociale taak."
ADVERTENTIE
PAK-fractieleider In 't Veld
zittendsprak over een „emi
nent werkstuk" van wethouder
Harmsen, met wie hij hier in ge
sprek is.
(Foto LD/Holvast)
uit hooguit 1 miljoen extra, waar
een ingewikkeld belastingstelsel te
genover staat, alsmede hoge kosten
voor de invoering ervan.
H.WAMSTEKER
breestraat 29 naast Trianon
tel. 20368
LEIDEN Het onderwijs in Leiden is gisteren een spraak
makend onderwerp in de gemeenteraad geweest, waar maar
liefst negen woordvoerders hun bijdrage aan leverden. Het
woord „democratisering" viel nogal wat keertje, zowel externe
,^als interne democratisering. Met de externe democratisering
wordt bedoeld het toegankelijk maken van alle vormen van
onderwijs voor iedereen, verduidelijkte Van Peype (PvdA),
onder interne democratisering verstaat hij de verbetering van
de verhoudingen binnen de school tussen leerlingen, leerkrach
ten, ouders en schoolbestuur.
Genoemd raadslid zei van wethou
der Duyverman (onderwijs) te wil
len vernemen hoe deze denkt over
de in Almelo gehouden experimen
ten ten behoeve van maatschappe-
LEIDEN Tijdens een vergade
ring van de Dekenale Raad ge
houden in de Petruszaal aan de
Lammenschansweg is uitvoerig
gesproken over het pastoraat t.a.v.
huwelijk en gezin.
Opgemerkt werd o.m., dat er zich
bij huwelijk en gezin twee ontwikke
lingen voordoen, t.w. een maat
schappelijke en een kerkelijke.
Maatschappelijk is het huwelijk
kwetsbaarder geworden, terwijl de
kerkelijke ontwikkeling sinds het
tweede Vaticaans concilie meer ver
schoven is naar de eigenlijke levens
gemeenschap van man en vrouw in
liefde en trouw. Deze ontwikkelingen
hebben er toe geleid, dat de onver
brekelijkheid vjm het huwelijk niet
langer een vanzelfsprekendheid is.
Het pastoraat zal de consequenties
van deze ontwikkelingen moeten
ttnvaarden en naar wegen moeten
weken om op de meest geëigende
wijze zich op te stellen t.a.v. huwe
lijk en gezin. Drie fasen zullen daar
bij in ogenschouw dienen te worden
genomen, t.w. huwelijksvoorberei
ding en huwelijkssluiting, huwelijks
beleving en huwelijksproblemen en
het gebroken huwelijk.
T.a.v. het eerste punt werd de
vraag gesteld of de priesters niet
meer dan voorheen aan een paar,
dat zich komt meldéh om kerkelijk
w trouwen, moeten nagaan op grond
van welke motieven het een kerke
lijke huwelijkssluiting wenst. En
verder of de priesters het recht heb
ben om op grond van ontoereikende
motieven een kerkelijke, huwelijks
luiting te weigeren. Na een uitge
breide discussie kon de Dekenale
H^d op deze vragen bevestigend
antwoorden. Bij de verdere bespre
king stelde men zich unaniem op het
•tendpunt, dat de Dekenale Raad er
v°or dient te pleiten, dat r.-k. huwe
lijkspartners, wier bestaande huwe
lijke achterblijvers. Zunderman
(DS '70) vorste naar de mening van
de wethouder over het geruchtma
kende democratiseringsvoorbeeld in
Zwolle, waar een schoolhoofd de
ouders op intensieve manier bij het
lesgeven betrok en daarvoor door de
plaatselijk wethouder en inspecteur
werd gekapitteld. "Hoe zou u reage
ren. als zich hier zo'n situatie zou
voordoen", vroeg hij recht op de
man af. Positief, hoopte hij.
Dezelfde spreker informeerde naar
de mogelijkheid om voor kinderen
uit het woonwagenkamp een bus te
laten rijden naar een "burgerschool"
in de stad. Onder de woonwagenbe
woners is daar behoefte aan. stelde
hij vast.
Somber
De communist Hoeven constateer
de somber dat uit de arbeidersmili
eus de jongens naar de lts gaan, de
meisjes naar de huishoudschool. De
ontwikkelingskansen voor arbeiders
kinderen worden in de kiem ge
smoord, waarvoor hij de te volle
klassen als de kwalijke factor aan
wees. Breng de klassen terug tot
maximaal 25 leerlingen, luidde zijn
voorstel.
Evenals Zunderman en Jonker
(PvdA) toonde hij zich verheugd
over het besluit om de Zuidsingel-
school te laten voortbestaan, al sprak
met name Zunderman zijn teleur
stelling uit over de moeilijkheden
waarmee het schoolhoofd te kampen
heeft gehad bij de poging de leerlin
gen op andere scholen onder te bren
gen. Jonker drong er op aan, dat de
schooladviesdienst eens nagaat wat
er valt aan te vangen met de univer-
sitaire begeleiding van kinderen van
de Zuidsingel5chool.
Jonker was één van de raadsle
den. die blij is dat de schoolad
viesdienst nu van de grond komt.
Hij vroeg naar een meerjarenplan
en stelde voor, dit jaar al meer geld
uit te trekken voor de schooladvies
dienst. Zijn er met behulp van CRM-
subsidies geen projecten op te zet
ten zoals de onderwijsdeskundige
Rupp bijvoorbeeld doet in Oude Pe-
kela, polste hij.
LEIDEN Het Leids City Cen
trum, waarin verenigd midden
stands- en grootwinkelbedrijven heeft
LEIDEN Gisteren is voor het j aan zijn leden de volgende openstel-
eerst de nieuwgeplaatste verkeers- 14__
lichten-installatie op het kruispunt &eadTlseerd ™°r de Kerst-pe-
Stationsplein Stationsweg getest, riode:
De Jong (VVD) en Cornelissens
(KVP) vroegen de wethouder hoe
hij verbeteding denkt te brengen in
het contact tussen openbaai* en bij
zonder onderwijs. De Jong was
voorts benieuwd naar de eventuele
ideeën van de wethouder hoe maat
schappelijke achterblijvers op te
trekken. Cornelissens drong aan op
spoed bij het uitbrengen van de be
loofde democratiseringsnota: 1972
wordt zo laat, klaagde hij.
Mét Cornelissens wees mevrouw
Geelkerken (prot.-chr.) op het te
kort aan gymnastieklokalen en gym-
nastiekleerkrachten voor het basis
onderwijs. Het hoger onderwijs zuigt
al deze leerkrachten weg. waarvoor I
zij als oplossing aangaf: gelijke be
taling aan gelijk gediplomeerde i
gymnastiekleraren.
De pacifist Amptmeijer wees de
wethouder op de mogelijkheid om
De PvdA-raadsleden Van der
Horst, Kerling en Waal luisteren
naar hun fractiegenoot Van Pey
pe bij het hoofdstuk „onderwijs"
(Foto LD/Holvast)
in "uitzonderlijke omstandigheden
met uitzonderlijk hoge uitgaven"
van het rijk een extra uitkering te
ontvangen in het bedrag dat per
leerling wordt uitgetrokken. In Lei
den is dat nu verhoogd tot f27,50,
maar de scholen zouden graag f38
willen hebben, wist hij.
LEIDEN Burgemeester Van der Willigen gaf gisteren aan
het eind van de middag antwoord op de vragen, die in de loop
van deze week over zijn portefeuille zijn gesteld.
Een in het stadhuis ondergebrachte leeskamer, een lang ver
beide wens van de raadsleden, hoopt hij binnen een maand te
kunnen aanbieden, zei hij daarbij. De frequentie van de raads
vergaderingen houdt hij toch liever op één keer in de drie we
ken, waarbij de raadsleden hun spraakwatervallen dan maar
wat moeten intomen, willen ze het niet al te laat maken.
zegde nota daarover nog in de pen
is. Een commissie van advies en bij
stand. voorgesteld om de supervisie
over de voorlichtingsdienst van de
burgemeester over te nemen nu deze
begin volgend jaar met vervroegd
pensieon gaat, wees hij voor zo'n
korte periode af.
Tenslotte zegde hij toe. een verzoek
aan de minister te richten om de
sterkte van het Leidse politiekorps op
te mogen voeren, hoewel dit net op
peil is.
Het voorstel om de raadsfracties
betaalde assistentie te verlenen wilde
hij wel overnemen. Binnenkort is
hierover een positief voorstel te ver
wachten.
De burgemeester gaf toe schuld te
hebben aan het verwijt, dat de uni
versiteitsraad dit jaar niet bijeen is
geweest. Ik ben daar wat te slordig in
geweest, bekende hij. Hij deed het
voorstel om begin volgend jaar
binnen de universiteitsraad eens te
praten over het in zijn ogen '.fraaie"
Witte Singelcomplex.
Dat het gemeenteraadswerk zou
worden verlicht als er goed draaien
de wijkraden zijn wilde er bij mr. v.d.
Willigen niet zo in. „Daar zijn we nog
te klein voor." Over de gevraagde o-
penheid merkte hij op, dat dit niet
betekent dat alle dossiers nu maar
voor iedereen ter inzage moeten
gelegd: „Om te lezen moet je kunnen
lezen."
Op het functioneren van de ge
meentelijke voorlichtingsdienst wil
de hij niet ingaan, zolang de toege-
Vooral het aansluiten en afstemmen
op de installatie bij het Rijnsburger-
viaduct bleek voorspoedig te ver
lopen. Er dient echter wel rekening
mee te worden gehouden, dat het
complete systeem van verkeerslich-
Üjksband op onherstelbare wijze is ten bij het Stationsplein een inloop-
vwloren gegaan, binnen de kerkge
meenschap blijvend worden aan
vaard.
periode van circa 14 dagen nodig
heeft om op de gunstigste wijze te
worden geregeld.
Van maandag 21 december t/m
woensdag 23 december tot 21 uur ge
opend. Maandagochtend gesloten.
Donderdag 24 december om 17 uur
gesloten.
Oudejaarsdag om 17 uur gesloten
met uitzondering van een aantal
slijterijen en bakkers.
LEIDEN Dinsdagavond a.s. is
het kerstfeest van de geestelijk ge- i
handicapten in de kantine van de
werkplaats in de Vestestraat. Het
maakt deel uit van het clubwerk
(naar buiten vormingswerk ge
noemd), dat de drie ouderverenigin
gen met medewerking van de so- i
ciaal pedagogische dienst organise-
ren. Veertien leidsters en leiders
verrichten dit werk belangeloos. El
ke week wordt geborduurd, gete
kend. geschilderd, gedamd, enz. Ook
wordt gymnastiek beoefend Er is
voorts een muziekclubje, dat als
bandje optreedt. Het werk wordt be
kostigd uit een klein deel van de
jaarlijkse blo-collecte.
DEN HAAG (GPD) De gouden,
zilveren en bronzen medailles zullen
j uit het stelsel van koninklijke onder-
scheidingen verdwijnen. Dat heeft
premier De Jong gisteravond in de
I Tweede Kamer meegedeeld op vra-
j gen van de heer Franssen (PvdA)
De premier zei, dat hij nog voor de
verkiezingen met een wetsontwerp tot
wijziging van het decoratiestelsel zal
komen. In politieke kringen wordt
verwacht dat de medailles zul
len worden vervangen door de mo
gelijkheid iemand tot gewoon lid van
één der orden te benoemen.
De heer Franssen, die het liefst al
leen nog de bronzen medaille zou
willen toekennen, toonde zich be
vreesd dat door het verdwijnen van
de medailles nu alleen nog de
maatschappelijke bovenlaag een ko
ninklijke onderscheiding zal krijgen.
Hij diende een motie in waarin de
regering wordt gevraagd niet meer
onderscheidingen te verlenen op
grond van maatschappelijke verant
woordelijkheid. Het gaat om de ver
dienste, aldus de socialist.
Premier De Jong wees de motie
echter af. Hij was het met de heer
Franssen eens dat het klasseverschil
uit het decoratiestelsel moet *er-
dwijnen, maar voerde aan dat de mo
tie tot een systeem zou lelden
waarbij slechts een enkele on
derscheiding zou kunnen worden toe
gekend. Over de motie zal de volgen
de week dinsdag worden beslist
De premier zei dat de commissie
voorlichting ontwikkelingssamenwer
king. waarvan Prins Claus voorzitter
is gemaakt, geen beleidstaak heeft.
De prins zal in die functie dus niet
in staatsrechtelijke vragen betrok
ken worden, zoals de heer Franssen
vreesde. De socialist, die zich zeer
lovend over de prins uitliet, had
zich ln eerste termijn afgevraagd wat
er zal gebeuren als de prins nu eens
zou pleiten voor het verstrekken van
ontwikkelingshulp aan Cuba,
DEN HAAG (GPD) Nederland
kan toch misschien nog in 1971 de
eerste experimenten met een „mid
denschool" (alle kinderen na de ba
sisschool onverdeeld naar een school
type) tegemoet zien. Dat was een
van de toezeggingen, die de bewinds
lieden van Onderwijs en We
tenschappen gisteren de Tweede
Kamer deden tijdens het slot van de
begrotingsbehandeling.
Naast de mededeling over de
middenschool, waarover wij op goede
gronden aannemen dat er onder meer
vooral gemikt wordt op een experi
ment in Lelystad, waren er soortge
lijke mededelingen over het ontwik
kelen van een „open universiteit" (de
kans voor iedereen om per radio en
tv thuis te studeren) en over 't voor
het eerst tot stand brengen van eni
ge samenhang tussen de salariëring
in de diverse soorten van onderwijs,
van kleuterschool tot en met voort
gezet onderwijs.
Over de „middenschool" zijn de be
windslieden. nadat de laatste maan
den hun departement de hele ge
dachte eraan nogal leek te willen weg
werken, nu kennelijk gezwicht vooi
de aandrang om een proefneming
te doen in een compact gebied van
het land. Staatssecretaris Grosheide,
zei met zoveel woorden, dat het ex
periment zou moeten plaatsvinden in
een gemeente waar nog gen enkele
andere vorm van voortgezet onder
wijs is, wil het echt zin hebben voor
alle leden van de leeftnisgroep van
U 4 12 t.m. 14 15 jaar.