uigaren geloven in de vernieuwing
Boek van de Maand:
Vader beklaagt zich over advocaat
ÏT OOSTEUROPESE PLAN MANSHOLT (II EN SLOT)
Vawda contra
dersdenkenden
Citroen GS: Auto
van het jaar1970
'Dagboek'vanVan Gogh.
Tot 4 januari 1L90
Behandeling rechtzaak leerling-verpleegster te kort?
ATTENTIE
(daarna24.50)
Een prachtig
kerstgeschenk
Boekhandel DE KLER
LG 18 DECEMBER 1970
LEIDSCB DAGBLAD
PAGINA 27
JU 'AP) De „Prawda",
ïle dagblad van de commu-
partij in de Sow jet-Unie,
nmorgen een vernietigend
iveld over de politieke an-
mden in het land. Deze vor-
kleine bende van schelmen
tenen" die „de waardigheid
Bowjetrussische volk zwart-
!oor gebruik' te maken van
smerige aantijgingen",
ral besloeg een halve pagina
tikel was ondertekend door
ndrow", dat is de naam die
ie steeds gebruikt voor be
iragen van belangrijke aard.
sanklacht krijgt vooral de
nobelprijswinnaar voor de
Alexander Solzjenitsin
s. Maar ook tal van andere
kende figuren krijgen een
ie pan.
s de eerste maal dat de
usche pers het bestaan
tnd van een groep lieden,
et het regime niet eens zijn.
rtikel kan blijken, dat het
zich ongerust maakt over
cht die de andersdenkenden
sten ten deel valt.
hotschriften van A. Solzje-
er de Sowjet-Unie zoals „De
ing" en „Kankerpaviljoen",
tstaties van de heldhaftige
togen van ons moederland
sardigheid van het Sowjet-
volk zwartmaken, leken ge-
ateriaal te vormen voor de
nti-sowjet-campagne in het
aldus de „Prawda.
's van Solzjenitsin hadden
deze schrijver te bewegen
rdighèid niet te misbruiken
in het openbaar de les te
de onzin die om zijn naam
het Westen is geopenbaard'
Solzjenitsin weigerde zich
te trekken van de raad van
«noten, „en dreigde dat, als
•sowjetstukken niet werden
terd, deze hun weg naar het
ld zouden vinden. En spoe
len niet alleen zijn werken
zijn brieven en verkla-
toarin hij zijn aanklachten
arvan men zou denken, dat
bekend waren aan hemzelf
de mensen aan wie hy ze
l, het eigendom van de
•pers en vond hij in het
beschermers en bewonde-
nikel doet dan een uitval
historicus Andrei Amalrik,
12 november tot drie jaar
was veroordeeld wegens
Mg van de Sowjet-Unie".
in het Westen, aldus de
/beschouwt Amalrik als de
„adembenemde, bril-
«en, maar in feite hebben
te maken met de werkelijke
maar met zyn eigen
euzê misdadige historie".
was Almarik van de uni-
van Moskou verwijderd we
behalen van slechte resul-
het afwezig-zyn bij de col-
meen door buitenlandse diplomaten
worden gebruikt. En dus werd de
kleine lasteraar en geldspeculant
door een Sowjetrussische rechtbank
veroordeeld tot drie jaar gevangenis".
De „Prawda" beschuldigt dan de
Westerse pers ervan teveel belang
stelling te hebben geschonken aan
een andere dwarsdrijver, Wladimir
Boekowski.
„De hoodredacteuren 'in het Wes
ten) hebben alles gedaan om Boe
kowski af te schilderen als een auto
riteit op het gebied van het leven
in de Sowjet-Unie, maar in werke
lijkheid wist deze jongeman met zijn
schaamteloze gezicht alleen maar de
weg te vinden naar de woningen van
de buitenlandse correspondenten. Hij
is net zo'n mislukkeling als Amalrik
en zijn „werk" bestaat uit het be
zoeken van de woningen van de bui
tenlandse journalisten en deze tegen
betaling van goedkope geschenken
anti-Sowjetrussische onzin te ver
kwanselen. Deze overlopers vragen
om whiskey en sigaretten in ruil voor
hun smerige vertelsels, maar het be
treft hier slechts een handjevol men
sen. Voor elke dwarsdrijver zijn er
honderdduizenden loyale burgers".
In het artikel worden ook nog de
uit het land ontkomen schrijvers
Anatoli Koeznetsow en Waleri Tarsis
genoemd. Van hen wordt gezegd dat
„zij zich in het Westen laten gebrui
ken voor het spuien van laster tegen
de Sowjet-Unie".
De BBC heejt Henry Cooper
uitgeroepen tot sportpersoon-1
lijkmheid" van het jaar 1970 j
Cooper veroverde dit jaar de Eu
ropese titel in het zwaargewicht
Hij versloeg de Spanjaard Urtain
ADVERTENTIE
Parkeergelegenheid heeft U bij
ons voor de deur. Of op een
minuut afstand v. d. Weri-
straat, Oude Rijn. Kaasmarkt
Twee minuten Hooigr. Ir.
Dciessenstraat F t loont de
moeite om onze grote collectie
en de beste merken in te zien.
Onze traditie is „altijd voor
deliger" geen valse leuze „van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele Jaar „voor zoveel". En
toch ak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
eigen ateliers onderstrepen dit
door echte vakservice te bie
den. Doet er Uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen. horloges, klokken, cas
settes, verzilverde geschenk
artikelen, brillant.
De beste merken,
de ruimste keuze.
Juwelier - Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
LEIDEN J De titel „Auto van het
jaar" is voor 1970 toegekend aan de
Citroën GS. Het Franse merk kwam
opvallend goed uit deze verkiezing
tevoorschijn, want het veroverde
met de nieuwe SM ook nog een der
de plaats.
Op verzoek van het weekblad
"Autovisie" hebben 44 autojourna
listen uit twaalf landen van de 23
geheel nieuwe auto's, die dit jaar op
de markt kwamen, er zeventien be
oordeeld op uiterlijke vormgeving,
SOFIA (GPD) In de vergader
zaal van het statige gebouw van
de communistische partij in Tol-
boechin, de noordoostelijke provin
cie van Bulgarije geeft de eerste
partijsecretaris Gantsche Kristew
ons uitleg over de concrete proble
matiek van de reusachtige land-
bouwreorganisatie.
Kristew is met zijn 42 jaar de
4>elangrijkste man in de provincie.
Zijn functie is te vergelijken met
die van commissaris van de konin
gin in Nederland. Als kind van ar
me boeren en afgestudeerd agro-
econoom kent hij de details van
het kolchozenleven als geen twee
de. „De 41 landbouwproduktiege-
nootschappen en 5 staatsbedrijven
bij ons in Tolboechin zijn in 9 agro-
industriële complexen geïntegreerd.
Eigenlijk hadden het er 11 moeten
worden, maar verschillende be
drijven gaven de voorkeur aan één
bepaald complex boven het hun toe
gedachte en dat hebben we maar
zo gelaten. In heel Tolboechin heeft
geen enkel bedrijf geweigerd mee
te doen. De hoofddorpen in de com
plexen gaan we uitbouwen tot re
gionale centra met scholen, winkels
en een cultuurhuis. De kinderen
worden met schoolbussen afge
haald en weer thuis gebracht."
„Er zijn 211 kleine dorpen, waar
van 72 voor dergelijke centra zijn
voorbestemd. De rest laten we ge
leidelijk afsterven, maar zonder de
zaak te forceren. Er wordt daar ge
woon niets meer gebouwd, over 10
k 15 jaar zal er niemand meer wo
nen. Door die „hoofddorpen" van
alle moderne comfort te voorzien,
zullen de sociale verschillen tussen
het platteland en de stadsbevolking
op den duur verdwijnen, hetgeen,
naar we hopen, meteen de ontvol
king van het platteland zal stop
pen."
Te visionair
De ontwikkeling, zoals Kristew,
in hart en nieren communist, die
schildert, klinkt bijna te visionair
om waar te zijn, feit is echter, dat
de bevolking in deze vruchtbare,
maar onderontwikkelde streek er
r1 schijnt te ee Ave Van nri '.ci-
p eel verzet tegen de reorganisa
tie. zoals tijdens de eerste collecti
visering in het begin van de jaren
vijftig, is geen sprake. Het com
munistische regime mag dan aan
het privé-landbezit een eind hebben
gemaakt, het maakte ook een eind
aan de daarmee verbonden zorgen
en materiële noden. Alle vroegere
zelfstandige boeren krijgen tot op
heden een vergoeding voor het hun
ontnomen land Ieder lid van de
genootschappen en staatsbedrijven
heeft bovendien recht op een stuk
je eigen grond, variërend van 0.2
tot 0.5 ha. dat naar eigen goeddun
ken mag worden bebouwd. De boe
ren mogen privé één koe. maar
onbeperkt kippen houden. De pro-
duktie op deze particuliere akker
tjes bedraagt het drievoudige van
die op de gecollectiviseerde grond
De opbrengst wordt aan de staats
winkels of op de vrije markt in de
steden verkocht, waarmee deze
boeren een inkomen is gegaran
deerd, dat duidelijk boven het ge
middelde ligt. Het gemiddelde loon
in de landbouwbedrijven ligt op
1150 leva per jaar, trouwens het
doorsneeloon in geheel Bulgarije
Maar alleen al voor de melk van
die ene eigen koe kunnen ze per
jaar op 2000 leva extra rekenen.
De boeren worden door de stadsbe
volking dan ook veelal als een be
voorrechte groep beschouwd
Onbeschrijflijk
technische conceptie <o.m. in ver
band met veiligheid1 en „waarde I
voor geld". Elk jurylid had aan vijf
wagens in totaal vijftien punten weg
te geven. De Citroën GS kwam met
233 punten veruit als de beste uit de
bus. De Volkswagen K 70, die op de
tweede plaats kwam, had nauwelijks
de helft nl„ 121 punten. De Citroën
SM haalde met 105 punten de derde
plaats, vervolgens kwamen de Man-
ta en de Range Rover, elk met 47
punten.
Dat de toestanden tijdens de mo
narchie hier onbeschrijflijk achter
lijk waren, is ook door de vurigste
kapitalist nooit bestreden en die
toestanden liggen bij de bevolking
nog vers in het geheugen. Er was
geen waterleiding, drinkwater
moest men bij de dorpsbron gaan
halen en in sommige streken zelfs
voor veel geld bij de waterkoop
man bestellen. Er was geen elek
triciteit. behoorlijke wegen ontbra
ken eveneens. Zestig procent van
de bevolking was in september
1944. toen de communisten de
macht overnamen, analfabeet. Nu
26 jaar later, is dat percentage tot
op 2 gezonken. Alle dorpen hebben
elektriciteit en waterleiding en zijn
goed bereikbaar.
Het huizenbestand is in deze pe
riode bijna voor 100 procent ver
nieuwd. Voor de bevolking bete
kent dit alle6 zo'n reuzesprong
vooruit, dat het wegvallen van
vroegere bindingen met de grond
en met de kleine dorpsgemeen
schappen. hoe schilderachtig die
naar buiten ook mogen hebben ge
leken, niet als een schrijnend ver
lies wordt ervaren.
Hoewel iedere functionaris de be
zoeker van het tegendeel probeert
te overtuigen, schijnt zo'n binding
nu al nauwelijks meer te bestaan.
Op het door ons bezochte pluim-
veebedrijf en in een melkfabriek
waren de mannen en vrouwen in
niets te onderscheiden van arbei
ders aan de lopende band in iedere
willekeurige fabriek. Maar ook de I
„brigades," waarin de landarbei
ders groepsgewijs worden georga
niseerd en die van de ene akker
naar het andere worden gecom-
mandeerd vertonen al een tame
lijk onpersoonlijke. mechanische
benadering van het werk.
Ze hebben hun vaste loon. Valt
de oogst eens een keertje heel mooi
uit. zodat de plancijfers worden
overschreden, dan krijgen ze aan
het eind van het jaar een klein aan
deel in de winst uitgekeerd. Is de
oogst mislukt, dan wordt uit be
paalde fondsen het ontbrekende
deel van het loon aangevuld. Ieder
een werkt theoretisch 6 dagen per
week 8 uur. met meestal een gratis
warme maaltijd in de kantine. Alle
sociale voorzieningen zijn even
eens kosteloos.
Zoals overal waar de industriali
satie voortschrijdt, valt voor de
mensen persoonlijk het accent niet
meer op het werk, maar op de
vrije tijd. Naarmate de levens
standaard in Bulgarije stijgt, wor
den de mogelijkheden voor die
vrijetijdsbesteding interessanter.
Zwembaden, bioscopen. schouw
burgen, sportvelden, volkshoge
scholen enz. zijn een luxe waarvan
het volk drommels goed beseft, dat
het die aan het communisme heeft
te danken. Waarom zouden ze zich
verzetten tegen de nieuwe agro-in-
dustriële complexen, wanneer de
hoogste partijbonzen hen daarvan
in rationeel klinkende, populair-we-
tenschappelijke bewoordingen een
nog snellere stijging van de wel
vaart beloven?
Met wie men ook spreekt in dit
zonnige, gastvrije land, iedere Bul
gaar verovert het hart van de be
zoeker met zijn brandende nationa
listische gevoelens. Met onnavolg
bare trots wijst hij op al die mo
derne gebouwen, al die gloednieu
we machines, die eindeloze velden
met mais, rozen en zonnebloemen
zover het gog reikt. Het is de na
tuurlijke trots van het Bulgaren-
volk, dat 500 jaar voor zijn onaf
hankelijkheid tegen de Turken
heeft moeten vechten, dat na een
halve eeuw stagnatip sinds 1944
een opmerkelijke ontwikkeling
doormaakt. In tegenstelling tot an
dere communistische landen be
speurt de bezoeker hier bij de lei
ders, die aan de hefbomen van de
macht zitten, nog een eerlijk ver
antwoordelijkheidsgevoel tegenover
de massa's en tegenover de begin
selen van het socialisme. Zij pre
senteren hun project van de agro-
industriële complexen nog met het
idealisme en élan van jonge revolu
tionairen. Men kan slechts hopen,
dat het in Bulgarije beter uitpakt
dan vijf jaar geleden in de Sowjet-
Unie.
ft»**.
Dit is het verhaal van Vincent van Gogh.
Zoals u 't nooit eerder hebt gezien!
Met 250 foto's, kleurenreprodukties en
facsimile's.
Dit is het verhaal van Vincent van Gogh
zoals u het nooit eerder hebt gelezen.
Met de belangrijkste passages uit de
talloze brieven die hij schreef aan zijn
broer Theo, zijn zuster Willemien en zijn
vrienden Bernard en Van Rappard. Dit is
het boek van de schilder èn de schrijver.
Een scherpgestoken zelfportret waarin
niets is geromantiseerd, niets is verdoezeld.
Koop het 'Dagboek' van Van Gogh.
Voor uzelf. Of voor iemand die 't waard is.
Dagboek va ri Van Gogh
Volop het nieuwe boekhuis
voorhanden Breestraat 52 hoek Vrouwenst.
Leiden - Telefoon 26977
Verkrijgbaar bij:
Nieuwe Rijn 45
Leiden - Telefoon 2088543370
ROTTERDAM «GPD» De vader
van Paula F., de negentienjarige
leerlingverpleegster, die dinsdag is
veroordeeld wegens het toedienen
van een verkeerde bloedtransfusie,
heeft zich in een brief aan de de
ken van de raad van toezicht van
de Orde van Advocaten in Rotter
dam beklaagd over de verdediging
van zijn dochter. Hij vraagt de de
ken een onderzoek in te stellen of
Paula's raadsman mr. A. F. A.
van Velzen uit Schiedam- alles in
deze rechtszaak heeft gedaan wat
hij als verdediger had moeten doen.
De heer F."De zitting heeft
maar tien minuten geduurd. Dat is
te kort voor zo'n belangrijke zaak.
Naar mijn mening is niet alles
naar voren gebracht wat in het be
lang van mijn dochter had kunnen
zijn".
De heer F. is het er ook niet mee
eens dat zijn dochter als enige
schuldige in de zaak is aangewe
zen. "Er stond een verkeerde fles
in de kast, die had teruggemoeten
naar de bloedbank. Bovendien
merkte de co-assistent dat de pa
tiënt tijdens de bloedtransfusie be
paalde verschijnselen ging verto
nen, die konden wijzen op verkeerd
bloed. Hij nam toen verkeerde
maatregelen. Hij kneep in de zak
om de opname van het bloed te
bespoedigen. Daarom is Paula be
slist niet alleen aansprakelijk".
Een tante van Paula: "Het is een
schandaal. Paula draait op voor de
fouten van anderen. Er lag nog
maar één fles in de kast. De an
dere was al weggehaald. Die over
gebleven fles kon alleen maar voor
haar patiënt zijn. Natuurlijk had
ze naar de naam op de zak moe
ten kijken. Maar dat hebben die
zuster en arts ook niet gedaan. Ik
vind het onverantwoordelijk dat
een leerling, die nog maar op de
helft van haar driejarige oplei
ding zit. niet beter wordt gecon
troleerd".
Paula's vader: "Ik ben drukker van
beroep. Als een leerling van mij
fouten maakt, roept mijn baa6 mij
ter verantwoording Dat is toch
een logische zaak. Waarom moet
mijn dochter dan alleen aanspra
kelijk worden gesteld?"
De grote vraag die zich na de
rechtzaak naar voren dringt is:
"Kan een leerling-verpleegster als
enige aansprakelijk worden ge
steld voor een fatale fout of zijn
ook degenen die boven haar staan
verantwoordelijk
Dr. A. Graafland, geneesheer-direc
teur van het St. Franciscus Gast
huis waar Paula werkt: "Daarover
bestaan geen stringente voorschrif
ten. Normaal is de hoofdzuster
verantwoordelijk en daarna afda
lend de mensen, die onder haar
staan. Maar Juridisch ligt de zaak
niet duidelijk. Daarover wordt door
ons een onderzoek ingesteld".
De president van de rechtbank heeft
bij de uitspraak gezegd dat Pau
la'niet geheel alleen verantwoorde
lijk is voor de verkeerde bloed
transfusie. Ik ben het daarmee
eens. Maar ik kan geen herope
ning van de zaak vragen. Wel is
nu voor ons duidelijk geworden
dat de volgorde van verantwoorde
lijkheid ernstig onder de loep ge
nomen moet worden".
Officier van Justitie, mr. J. D. de
Jong: "Uit het onderzoek in deze
zaak is er strafrechtelijk maar
een verdachte naar voren geko
men: Paula ik kan dan ook alleen
maar haar voor de rechtbank ha
len. Hoe de bevoegdheden liggen
in ziekenhuizen valt buiten mijn
taak. Dat is een zaak voor het mi
nisterie van Volksgezondheid".
Of een van de partijen in hoger be
roep gaat is nog niet bekend. Pau
la weet het nog niet. Haar raads
man wil eerst overleg met haar
plegen. De heer F. vindt dat zijn
dochter zelf moet beslissen. Htf
hoopt dat ze het wel zal doen. De
officier van Justitie heeft ook nog
geen besluit genomen. Hij wil
eerst het vonnis bestuderen. Overi
gens hebben de partijen tot veer
tien dagen na de uitspraak de tijd
om hoger beroep aan te tekenen.
