odegraafse dorpskerk na
restauratie trots bezit
Flora's bloem enomzet steeg
Comité Waakzaamheid
Drinkwater* wil
ongefluorideerd
water in Noordwijk
Dodelijk
ongeval
oi [rchitect P. van cler Sterre uit Leiderdorp een
duekwaam restaurateur van historische bedehuizen
Van april tot en
met augustus
1167 zon-uren
Adventsdienst in
Noord-Hofland
Automobilist
ernstig gewond
Druk bezochte ledenvergadering in Holiday Inn
van de Rijnsbuigse veilingvereniging
II ijkcomité in
Rivierenwijk
„Kerst-inn" in
gebouw Taberna
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
^JDEGRA VEN/LEIDERDORP
^yiderdorpse architect Piet
Sterre geniet overal in
jid faam op het gebied van
u k<
•den
'"'k' naken van restauratieplan-
ia^70or historische kerkgebou-
st m HÜ rondde vorige week suc-
duld I de restauratie van de her-
je dorpskerk aan de Hoofd -
ln Leiderdorp af,
ans bezig met het grondige
il van de fraaie Grote Kerk
oordwijk-Binnen en hoopt
Pasen 1971 gereed te komen
restauratie van de in zijn
gothische staat uit om-
s 1500 daterende hervormde
op Bodegraafs Oude Markt,
der Sterre heeft een grote
voor alles wat oude gebou-
norh het bijzonder wat kerken
t. Restauratie-opdrachten
hij met grote vakbekwaam-
uit. De Leiderdorper staat
aangeschreven bij de Rijks
voor de Monumentenzorg.
dleketen. hekken en steigers
m nu nog dit prachtige gothi-
edehuis. Straks zal dat alle-
inders zijn. Dan zal de kerk
n alle pracht en praal op dp
Markt tronen. Alleen de tge
il toren, die nog niet is geres-
■d. zal blijven herinneren aan
ouwvallige verleden van de
De kosten van de restauratie
vermoedelijk een kleine f 1.5
bedragen. Een fiks bedrag,
in door rijk. provincie en ge-
respectievelijk 50, 30 en 10
wordt gedragen. De overige
cent komt voor rekening van
kelijke gemeente. Deze moet
or het bedrag van de inrich-
n het kerkgebouw zorgen.
MONUMENT?
eeft heel wat voeten in aarde
voor het met de restauratie
legin kon worden gemaakt
in het begin van de oorloe
men er aan het gebouw in de
te zetten. Pogingen daartoe
den. omdat de "monumeriten-
niet de overtuiging hadden,
tr sprake was van een werke-
mument. Restauraties in de
er eeuwen Bodegraven is
tens geteisterd geweest zou-
let gebouw dusdanig hebben
lerd, dat van "historisch" nau-
imeer gesproken kon worden.
de aanhouder wint. Eén van
as de Leiderdorpse architect
er Sterre, die een uitvoerige
had gemaakt van het bede-
n daarbij tot de slotsom was
en, dat hier zeker sprake was
en monument. Het was toen
)e Rijksdienst voor de monu-
nzorg werd er bij gesleept,
tvolg was, dat directeur ir. R.
ike zelf naar het "kaasstadje"
om poolshoogte te nemen. Zijn
"Inderdaad kan men
n van een monument, 'k Ge-
chter niet. dat restauratie
uitwendige veranderingen
loop der eeuwen met finan-
medewerking van de oVerheid
Ijk is. Alleen het interieur zou
listorisch kunnen noemen",
was wel een zeer grote teleur -
voor de kerkvoogdij. Zij
«hter niet bij de pakken neer-
Er ging een brief naar het
lerie van O.K. en W. gezonden
le vraag een subsidie voor de
iratie te verstrekken en deze
irchitect P. v. d. Sterre uit Lei-
rp te laten uitvoeren. De kerk
o bouwvallig geworden, dat er
»at gedaan moést worden. Na
geconfereer kreeg men toe-
ung tot herstel van de meest
te punten. In maart 1963 kreeg
twame Van der Sterre opdracht
e6taumtieplan te maken.
LAPMIDDEL
kans greep de Leiderdorper
beide handen aan. Daarbij
ik hij ook ruime aandacht aan
g tor ie. Een gedeeltelijk plan
der Sterre maar een lap-
1' Historici en andere deskun-
bogen zich over dit probleem,
°°r de architect reeds lang hele-
geen probleem meer was.
1 betoogde: Door allerlei om-
Weden is er bij vroegere res-
ties heel y?at onoordeelkundig
Kerkt. De kerk heeft een be-
NOORDWIJK In Noordwijk. j wordt aan allen, die overwegende be
waar thans bijna vijf jaar het drink- zwaren hebben tegen gefluorideerd
water wordt gefluorideerd, wordt in watêr.
een schrijven aan de gemeenteraad Het COmité zegt te spreken namens
verzocht deze fluoridering stop te zet- j de me(. name genoemde ingezetenen.
ten. Het uitvoerig adres gaat uit van
het regionaal Comité ..Waakzaamheid
Drinkwater" in samenwerking met *n
aantal ingezetenen van Noordwijk.
Er wordt gesteld, dat aan het raads
besluit van 23 aprli 1963 geen enkele
Inspraak van de Noordwijkse bevol
king vooraf is gegaan. Er is sindsdien
zoveel nieuw materiaal tegen de wen
selijkheid van fluoridering versche
nen, terwijl ook over de ongevaar
lijkheid in medische kringen zeer
eer
verschillend wordt gedacht, dat er
alle reden is de fluoridering thans te
eindigen.
Daarbij komt, dat sinds enige tijd
een gedeelte van Noordwijk ongefluo
rideerd water van Leiden betrekt. Het
staat wel vast, dat er voorlopig geen
sprake van is, dat het Leidse water
gefluorideerd wordt. Bovendien is er
o.a. de uitspraak van de Kroon van
14 augustus 1970, waarin wordt ge
steld, dat bij levering van gefluori
deerd water er ook een praktische
alle verdere bekende en onbekende
ingezetenen, die overwegende bezwa
ren hebben, zomede voor alle bejaar
den en zieken. In enkele gemeenten,
waar een uitgebreid onderzoek is ge
daan onder de burgerij zoals En
schede. Zeist, Maartensdijk e.a. bleek
een meerderheid van de stemgerech
tigde ingezetenen tegen de fluoride
ring te zijn. Het comité neemt aan,
dat dit ook in Noordwijk wel eens het
geval zou kunnen zijn.
VALKENBURG —De meteorolo
gische dienst van het Marine-vheg-
mogelijkheid moet zijn. dat ongefluo- j veld Valkenburg heeft een overzicht
rideerd water beschikbaar gesteld
VOORSCHOTEN De inwoners
van Noord-Hofland houden 20 decern
ber om 7 uur 's avonds een geza
menlijke adventsdienst in het scho
lencomplex. Het thema van de dienst
is: 'voor alle manesen". De pasto
res uit de drie kerken, rk, herv. en
geref. zullen meewerken. Een meis
jeskoor en een blokfluitgroep zullen
de avond opluisteren.
gemaakt van het aantal zonuren in
I de periode van april tot en met
augustus 1970. In totaal werden 1167
I zonuren gemeten: april 136, mei 224,
juni 290, juli 199 en augustus 218.
Ook kon worden vastgesteld, dat
I dit jaar in deze periode de meeste
zonuren konden worden waargeno-
men gedurende vijf jaar: in 1966 wa
ren het eT 915, in 1967 1020, in 1968
943 en in 1969 1114.
HOOGMADE In de nacht van
maandag op dinsdag raakte bij het
nemen van de scherpe bocht bij de
Het actie-comité „Zwanburg" I maam van ur °cu«i<c uoc,., uij
voert aan dat in dit plan op on- Doesbrug de auto. die werd bestuurd
i door een inwoner van Woubrugge,
aanvaardbare wijze de belangen van
de Kagerplassen en de watersport >n «n slip. Do wagen boute tegen
„i-h.-H «o verkeersgeleider tussen de twee
De Bodegraafse dorpskerk in
de steigers.
(Foto Leidsch Dagblad)
oude bedehuizen is een zeer apart
werk met grote liefde aan de op
dracht gewerkt. Er werden stukken
van de zijgevels afgebroken en op
nieuw opgebouwd, de kap van de
kerk werd grotendeels vernieuwd, de
kerk krijgt weer een consistorie
deze heeft er vroeger ook gestaan
en inwendig geschiedde er ook heel
wat. De beschilderingen zullen straks
bij de opening weer te zien zijn en
er komen in het koor nieuwe glas-
in-lood-ramen. Bovendien zijn er
enige kolommen vervangen. Kortom
het belooft een zeer fraai geheel te
worden.
NIEUW ORGEL
Organist Herman van Vliet deelt
ook in de vreugde van de restaura
tie. Hij krijgt straks de beschikking
over een geheel nieuw instrument,
dat een romantisch karakter draagt.
De antieke kast van het oude orgel
is geheel vernieuwd door monumen
tenzorg. Bouwer van het nieuwe or
gel is de Leiderdorper Jac. van der
Linden, die op zijn gebied grote
faam geniet. Het krijgt twee klavie
ren en een vrij pedaal en zal het
eenklaviers orgel van de Goudse or
gelbouwer H. Hess, dat in 1761 werd
gebouwd, vervangen.
Bodegraven is zeer ingenomen met
de restauratie van de oude dorps
kerk. Het is een monument, dat niet
uit het centrum van deze snelgroei
ende gemeente is weg te denken. Met
Pasen hoopt men het stijlvol te kun
nen heropenen.
worden geschaad.
De WV vindt het een bezwaar
dat er geen streekplan is gemaakt
voor het plassengebied en dat het
gemeentebestuur niet met een struc
tuurschets is gekomen.
I klapbruggen en werd vrijwel onher
stelbaar beschadigd. De bestuurder
liep hierbij ernstige verwondingen
op in het gelaat, alsmede enkele ge
kneusde ribben en een hersenschud
ding.
SASSENHEIM De 33-jarige
heer W. W. Steen wijk uit Den Haag
is gisteravond bij een verkeerson
geval op rijksweg-44 in de gemeente
Sassenheim om het leven gekomen.
Hij sloeg met zijn personenauto over
de kop toen hij plotseling moest
i remmen, werd uit de auto geslingerd
•eschiedenis achter de rug en was vrUwe, op slag dood
Enkele minuten na het ongeval
reed een andere personenwagen te
gen de auto. die onverlicht op de
rijksweg lag Een inzittende van deze
wagen moest met hoofdwonden naar
het Diaconessenhuis in Leiden wor
den vervoerd.
Meermalen deerlijk geschom
ft de strijd tevoorschijn geko-
'<89. 1507. 1512 en 1672 Na de-
fcuratie, die ln 1968 begon, is
(1 wat ouds in het bedehuis te-
*<»den: fraaie beschilderingen,
tor verf onzichtbaar waren ge-
t- een nis met opschrift van
fedikant, die de gemeente om-
14 1604 diende en openingen in
"ur van het koor, die doen den- Wethouder voor openbare wer-
8an schietgaten. Zo zou men ken. mr. R W. oaron de Vos van
P doorgaan. Steenwijk, is in de periode van 18
Jr goed. al die onderzoekingen
de bodem rond de kerk
er toe geleid, dat algeheel
een feit werd. Er is door de
urateurs het herstellen van
(Van één onzer verslaggevers)
RIJNSBURG/LEIDEN Piet van Delft, voorzitter van de
veilingvereniging „Flora", heeft gistermiddag in „Holiday Inn"
in Leiden bekwaam de algemene ledenvergadering geleid. Vier
dagen geleden lag hij nog in het ziekenhuis. Nu moet direct
worden gezegd, dat de leden het hem niet moeilijk hebben ge
maakt. Alle voorstellen gingen zonder veel discussie onder de
hamer door. Geen wonder want de veilingomzet steeg met ruim
f 8 miljoen van f 47.159.564,84 in het boekjaar 19681969 tot
f 55,455.369,12 in 19691970. Het boekjaar loopt van 1 oktober
tot en met 30 september. Overwogen wordt het in de toekomst
gelijk met het kalenderjaar te laten lopen, omdat dit voor het
vergelijkend cijfermateriaal van andere veilingen gemakkelij
ker is.
Na ..good old" Teun Kralt en de landen en daarbuiten ook toe. Het be-
andere exleden welkom te hebben stuur zal deze zaak nauwlettend in
geheten, deelde de heer Van Delft
mede, dat het met de gezondheidstoe
stand van oud-voorzitter Gerrit van
Delft gelukkig beter gaat. In zijn
openingswoord vestigde hij op twee
punten de aandacht: wat er in het
afgelopen boekjaar is gepasseerd en
de resultaten van de handel in bin
nen- en buitenland. Tot zijn vreug
de kon hij mededelen, dat „Flora"
van 1 oktober tot 12 december al 2,7
miljoen meer heeft omgezet dan vo
rig jaar in dezelfde periode.
Voorzitter van Delft kon gewagen
van een goed jaar. Hij dankte in de
heren Noot en Anholts het gehele
personeel voor de medewerking om
het bedrijf vlot te laten draaien. Het
verblijdde hem, dat de heer N. Hem
mes de veiling trouw blijft, ondanks
het feit, dat hij een zeer aanlokkelij
ke aanbieding heeft ontvangen om
secretaris te worden van de Vereni
ging „De Nederlandse Bloemisterij"
als opvolger van mr. P. P. A. Teu-
nissen. „Hemmes", zei hij, behar
tigt onze belangen in binnen- en bui
tenland op voortreffelijke wijze en
schenkt ook aandacht aan de proble
men van de kwekers en handelaren
persoonlijk. Fijn, dat je bij ons
blijft."
Computer
Tot zijn voldoening kon de heer
Van Delft mededelen, dat de boek
houding nog in de loop van dit jaar
verrijkt zal worden met de aller
nieuwste computer, waarmede een
bedrag van ruim 700.000 gemoeid
is Stijging van de olieprijzen en de
hoge b.t.w. zijn oorzaak, dat de las-
december 1970 tot en met 4 januari
1971 verhinderd spreekuur te houden.
In deze periode zullen de spreekuren I ten van de Nederlandse bloemisterij
worden waargenomen door de bur- belangrijk stijgen en daarnaast
gemeester. I neemt de concurrentie uit de E.E.G.
de gaten houden. De resultaten van
de handel in binnen- en buitenland
zijn zeer bevredigend. Het vervoer
van bloemen per vrachtauto nam
weer toe. In het afgelopen boekjaar
van 61 naar 70 procent. Daarente
gen neemt de verzending per trein
en vliegtuig af, resp. van 27 naar 19
procent en van 12 naar 8 pi'ocent.
Het verheugde de heer Van Delft,
dat de zomer 1970 een dubbele voor
uitgang in de omzet aan geld gaf te
zien. ondanks de belangrijk lagere
zomerprijzen. Daaruit blijkt, dat de
Nederlandse en buitenlandse huis
vrouwen gaan begrijpen, dat een Met enige vriendelijke woorden na
bloemetje in huis onontbeerlijk is voorzitter Piet v. Delft afscheid van
Hij hoopte, dat het nieuwe boekjaar de heer Kralt, die 22 jaar deel heeft
stemmingen de heer C. van Egmond
gekozen in de raad van bijstand.
Afscheid
voor kweker en handelaar een zeer
gunstig jaar zal worden.
Bloemen in dozen
De agenda leverde in tegenstel
ling tot vorige vergaderingen niet zo
heel erg veel stof tot spreken op. Bij
de ingekomen stukken kwam nog
even het veilen van bloemen in do
zen aan de orde. waarbij werd op
gemerkt, dat dit wat de chrysanten
betreft niet zo'n groot succes ge
noemd kon worden. Voorzitter van
Delft antwoordde, dat het een proef
Is en men deze op langere termijn
moet beoordelen. Het is de taak van
de kwekers te zorgen, dat de kwali
teit van de onderste bossen in de
doos dezelfde is als van de bovenste.
Alle Jaarstukken werden zonder op
of aanmerkingen goedgekeurd. De
heer Jac. Vianen werd herkozen als
lid van het bestuur en de heren Dan.
van Egmond, M. van Egmond en J.
v. d. Zalm als leden van de raad
van bijstand. In de plaats van de
heer T. Kralt Wzn werd na twee
uitgemaakt van de raad van bij
stand. Hij wees erop, dat deze het
dc laatste jaren niet gemakkelijk
heeft gehad in verband met de kwes
tie „Frederiksoord", omdat de heer
Kralt raadslid was en lid van Flo
ra's raad van bijstand. De heer Van
Delft gerespecteert het zeer dat het
scheidende lid van bijstand-raad
steeds eerlijk zijn mening heeft ge
zegd. Een grote kist sigaren en een
gïis-tafelaansteker waren de ge
schenken van het Flora-bestuur.
De heer Kralt zei. dat het raads
lid zijn en lid van de raad van bij
stand van „Flora" spanningen had
den opgeroepen. Steeds heeft hij ook
in deze kwestie getracht de belangen
van beide partijen te dienen en aan
gedrongen op een elkaar vinden in
deze moeilijke materie. Het speet
hem dat hij daarin niet was ge
slaagd.
Het voorlopige veilingpercentage
voor de leden over het boekjaar 1970-
1971 werd vastgesteld op 4% procent
en daarnaast j
omzet worden
verplichte storting op de ledenreke
ning. De huur van de veilingswagens
werd gesteld op ƒ2,- per wagen per
keer en besloten werd voorlopig
80.000,- uit te trekken voor bijdra
ge bloemencorso, reclame, eventue
le tentoonstellingen etc. Er zal 2,01
procent van de veilingprovisie wor
den gerestitueerd of f 1091.232.97.
welk bedrag dus als de winst kan
worden beschouwd en als zodanig is
geboekt op de ledenrekening als
vreemd vermogen op lange termijn.
LEIDEN In de Rivierenwijk
heeft zich een wijkcomité gevormd,
dat zich intens zal gaan bezighouden
met het behartigen van de wijkbe
langen en het tot stand brengen van
tal van voorzieningen in deze wijk.
In het comité hebben zitting geno
men de dames De Boef. Brand en
Geertse en de heren Nieuwenkamp.
Verhagen. Galjaart, Van Dijk, Van
Bordewijk en Huisman Voorlopig
berust het secretariaat nog in han-
1 1 procent over de j den van het Maatschappelijk Con-
ingehouden wegens taotorgaan, Nieuwe Rijn 20a.
Aandachtig wordt er geluis
terd naar wat voorzitter P. van
Delft te vertellen heeft.
(Foto LDHolvast)
OEGSTGEEST De sociëteit voor
kamerbewoners en alleenstaanden in
Oegstgeest houdt 24-25 en 26 decem
ber een kerst-inn voor jong en oud.
Gebouw Taberna zal dan openstaan
van 24 december 8 uur nam. tot 26
december 8 uur nam Een vast pro
gramma voor de kerstdagen wordt
niet geboden, maar als er bepaalde
wensen zijn kan er natuurlijk wel ieta
georganiseerd worden. Deze kerst-
inn is geen gezamenlijk kerstfeest.
Het ligt in de bedoeling gewoon ge
zelligheid te bieden aan hen die daar
behoefte aan hebben. Het bestuur
van de sociëteit denkt daarbij niet
alleen aan alleenstaanden en kamer
bewoners. maar ook aan mensen die
met kerstmis moeten doorwerken, zo
als verplegend personeel, politie en
anderen uit o.a. continue-bedrijven.