31oembollenlab" in Lisse
niet wereldvermaardheid
Bodegraafse kweekt orchideeën
in woonkamer
WARMONDSE RAAD
VERGADERT 22STE
MAN VOLGT HOBBY VAN VROUW MET CAMERA
Jve eeuw onderzoekingen in belang van het vak;
24 en 26 december expositie in Hillegoms beurshal
Wel boter uit
EEG-landen
voor Vatieaan
Tekort aan vele
artikelen in
Oost-Duitsland
11 DECEMBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
IJ ven
deui
•fi
vi »me:
ootji,
2n j
n d(
VÓÓb;
,aa, u.
WOljlj,
ben
Prof. dr. ir. P. K. Schenk weet alles van bloembollen
,en. Hij is sinds 1954 verbonden aan het „gouden"
ium voor Bloembollenonderzoek. In 1962 werd deze
ke bloembollenkenner directeur van dit wereldbe-
s boratorium. Hij heeft thans een staf van 90 mede-
l(Het wetenschappelijk onderzoek wordt uitgevoerd
an, waarvan 13 een academische en 15 een middel-
gere technische opleiding hebben gehad. Tot 1960 lag
oek voornamelijk op fytopathologisch en fysiologisch
laar daarna werden, in overeenstemming met de
opzet, ook problemen in studie genomen die
rein van de disciplines liggen: bodemkunde, vermeer
selectie, sortiment en veredeling, mechanisatie en
r: rein
jk stelt deze landbouw-
groot formaat"Ook
iet iedere dag'weer stu-
dat niet doet, raak je
iterop. 't Is een teken
jd. De ontwikkelingen
ir in zo'n razend snel
at je alleen door inten-
ij" kunt blijven. Dat is
op het gebied van de
het geval, maar bijna
Wat we voor een
nog voor onmogelijk
reeds realiteit gewor-
in Nederland geteeld,
tus bloeiden staan nu in
al weer in bloei. Dat
bewei'kstelligd door on-
het toepassen van tem-
binaties".
R DE TOEKOMST
nk wil-bij dit gouden ju-
„zijn" aboratorium
ollenonderzoek wel ach-
Het belangrijkste vindt
lat de blik op de toe-
gericht, want daarvan
dat in bepaalde op
wel moeilijke tijden
het hebben. Daarom
even aan de wieg van
I bloembollenteelt zo be
ituut staan.
dan toont hij meteen
^kaartje: "Een schade-
vei'oorzaakt door het
dreigde in de eerste
deze eeuw. de narcis-
land onmogelijk te
ingend verzoek van de
Algemene Vereniging
ollencultuur stelde de
1917 een jonge plapter-
I. E. van Slogteren, aan
kcht een methode te
leze ziekte te bestrijden,
•ces. Binnen enkele ja-
behandelingen advise-
ir de schade tot een mi-
worden beperkt. En.
an dit onderzoek resul-
20 in de oprichting van
irium voor Bloembollen-
;tra waarvan Van Slogteren
recteur werd. Dit "lab"
Lisse, het hart van de
ultuur, gevestigd als on-
de Wageningse land-
lool en het is in ons
;rale instelling geworden
lie van bol- en knolge-
970'
Idelt
VOOR HET VAK
ig is nog tekort om met
wat heeft hij een
voor het vak te pra-
les wat met het bloem-
oek te maken heeft,
u het mede aan de on-
i in dit labox-atoi-ium te
dat u uw huiskamer
is kunt tooien met veler-
bolbloemen, waarvan we
noemen tulpen in aller-
en variaties, welrieken-
i en helgele narcissen?
eteur prof. Schenk met
iening: "Er zijn bijna
gewassen bekend, waai-
;:if eratuur een zo overheer-
!d heeft op groei en bloei,
ledurende enkele tiental-
!f eeft daarover veel infor-
iaft, waarvan de praktijk
ibruik maakt. De onder-
P K. Schenk
blijven studeren
Door
Cees Combee
zoeker raakt nooit uitgestudeei'd. Het
aantal denkbare oolbehandelngen
tussen -2 en 40 gr. Celsius is groet
en binnen dit gebied kan men een
oneindig aantal combinaties beden
ken van tijdsduur, temperatuur en
volgorde van op elkaar volgende be
handelingen. Men zal nooit zeker
kunnen zijn of een iets andere com
binatie niet een nog beter resultaat
zal geven".
IN DE KASSEN
Prof. Schenk neemt ons mee naai
de omvangrijke kassen achter het
"lab". Daar staan nu reeds allerlei
soorten bolbloemen in hun mooi
ste kleuren: tulpen, hyacinten, nar
cissen, irissen, lelies en noem maar
op. Een fantastisch gezicht. En in
die kassen zijn wetenschapsmensen
en mensen uit de praktijk dagelijks
bezig de groei te volgen.
WARMOND In de kosten van
de stuurgroep die het verkeers- en
vervoersplan voor de Leidse agglo
meratie moet opstellen, moet de ge
meente Warmond een bedrag van
f 5.087 bijdragen. Dit voorstel zal 22
december in de Warmondse raad
worden behandeld.
De agenda luidt:
Voortzetting behandeling en van
stelling van de: a gemeentebegro
ting voor het dienstjaar 1971: b. be
groting van het gemeentelijk water
leidingbedrijf voor het dienstjaar
1971.
vaststelling van het vergoedings
bedrag per leerling, als bedoeld in
artikel 101. 5e lid. der Lager- onder
wijswet 1920, voor het jaar 1971.
het beschikbaai-stellen van een
krediet voor de oprichting van een
jeugdbrandweer.
beschikbaarstellen van een kre
diet voor de aanschaffing van een
ONDERZOEK
Nog enige zaken waarmee het Lis-
sese Laboratorium voor Bloembol
lenonderzoek men kan dat alle
maal zien op de expositie van het
"gouden lab" tijdens de kerstbroei-
tentoonstelling van het Centraal
Bloembollen Comité op 23. 24 en 26
december in de nieuwe beurs- en
sporthal achter "Treslong" in Hille-
gom zich intensief bezig houdt:
houdbaarheid van tulpen, geelziek
bij hyancinten, vii-usonderzoek, ver
meerdering en selectie, waterhuis
houding en grondverdichting, het
vervoegen van tulpen, bestrijdings-
middelenondei-zoek, transport, plant -
methoden, ontwikkelingsstadia van
iris, behandeling en bewaring van
leverbare leliebollen en vele andere
zaken.
Prof. Schenk bij het afscheid"On
geveer tachtig procent van de in
ons land geteelde bollen wordt geëx
porteerd. Het is dus van het groot
ste belang, dat de buitenlandse af
nemers weten hoe zij het produkt
moeten behandelen om goede resul
taten te krijgen. Door het L.B.O.
worden daarom in het buitenland
proeven opgezet, waaruit de afnemer
kan zien welke resultaten te bei-ei-
ken zijn met Nederlandse bloembol
len. Ook de omstandigheden tijdens
het transport zoals temperatuur,
vocht en ventilatie zijn van in
vloed op het uiteindelijke resultaat.
Daarom gaan wij na hoe deze zijn
en hoe de verpakking van bloembol
len hieraan kan worden aangepast
De resultaten van dit onderzoek wor
den niet uitsluitend aan de expor
teurs doorgegeven, maar ook ver-
Deze medewerkster van pro),
dr. ir. P. KSchenk is in de proeƒ-
kassen bezig met het meten/ van
de bloemgrootte bij de 5 graden
broei van tulpebollen.
werkt in de adviezen, die in samen-
wei'king met de commissie markt
ontwikkelingen en verkoopkund v n
het Centraal Bloembollen Comité
aan de afnemers in het buitenland
worden gegeven. Genoeg werk dus
aan de winkel. Wij van het L.B.O.
gaan daarom de tweede halve eeuw
periode vol goede moed in en honen
nog heel veel voor ons mooie bloem
bollenvak te mogen en kunnen
doen".
VATICAANSTAD <APi Het Va
tieaan heeft gisteren meegedeeld dat
het in tegenstelling tot eerder geda
ne mededeling wél boter uit West-
Duitsland heeft gekocht. Woensdag
was in een officiële verklaring ge
zegd dat het Vatieaan alleen boter
van Oostenrijk en Denemarken be
trok. en niet van EEG-landen, zo
als door ir. M. H. Vredeling. Neder
lands lid van 't Europese parlement
was beweerd. Daarmee zouden de
botei'producenten volgens Vredeling
exDortvergoeding van de EEG-com-
missie hebben verdiend, die normaal
alleen voor uitvoer naar andere EEG
landen gelden.
Reeds lang was door critici beweerd
n.r.t nrodukten, door 't Vatieaan in
gevoerd, tegen lagere prijzen hun
we° vinden naar de Italiaanse
markt. In de mededeling van giste
ren deelde het Vatieaan verder nog
mee. dat de hoeveelheid uit West-
Duitsland ingevoerde boter ..veel
kleiner was dan in journalistieke
kringen wordt beweerd". Volgens on
officiële schattingen zou dit 60 ton
per jaar bedragen. Het is niet be
kend hoeveel boter het Vatieaan uit
Denemarken en Oostenrijk betrekt
mobilofoon-installatie t.b.v. de Vrij
willige Brandweer Warmond. <3e sup-
pletoire begroting 1971). Voorstel tot
het verlenen van een subsidie aan
de E.H.B.O., afd. Warmond. (4e sup-
pletoire begroting 1971)
verhoging van enige gemeente
lijke belastingen en rechten (5e sup-
pletoire begroting 1971).
beschikbaarstellen van een kre
diet voor de aanschaffing van een
vrachtauto met kraan t.b.v. gemeen
tewerken.
O beschikbaarstellen van een kre
diet voor het verkeers- en vervoers
plan voor de Leidse agglomeratie.
verhoging van de tarieven voor
de levering van water m.i.v. 1 janua
ri 1971.
BERLIJN (AP) Het communis
tische partijblad van de DDR, „Neu-
es Deutschland", meldt vandaag dat
men in Oost-Duitsland thans een te
kort heeft aan boter en vlees. Het
politiek bureau zou aan het centrale
partijcomité, dat thans in Oost-Ber-
lijn vergadert, een rapport hebben
gestuurd waarin staat dat, met uit
zondering van boter en vlees, de le
vensmiddelenvoorziening in het alge
meen goed is op het ogenblik. De bo-
terconsumptie was in de DDR in de
eerste negen maanden van dit jaar
veel sneller gestegen dan de re
gering had verwacht, aldus het blad.
Het somde ook 'n lijst op van an
dere tekorten: warme onderkleding,
werkkledij, winterschoeisel. pantof
fels. batterijen, gereedschappen,
elektrische strijkijzers vulpennen
ballpoints, kachels en bepaalde soor
ten meubilair.
Op de vergadering van de Oost-
duitse communistische partij in Oost
Berlijn heeft premier Stoph giste
ren meegedeeld, dat het programma
voor de industrie en de huizenbouw
dit jaar een verlies heeft opgele
verd van drie en een half miljoen
mark. De huizenbouw was ongunstig
beïnvloed door twee slechte winters
en een zeer warme zomer. Als men
de huidige levensstandaard in de
DDR wil handhaven moet men door
gaan voedsel uit de kapitalistische
landen in te voeren.
BODEGRAVEN Behoedzaam „schuift" mevrouw Visscher met haar gietertje tus
sen de fraaie collectie orchideeën door om toch vooral te voorkomen, dat er één wordt
beschadigd. Hier geeft zij een scheutje water en ergens anders verwijdert zij weer een
verdord takje of blaadje. Deze hobby doet de Bodegraafse huisvrouw nu al zo'n jaar of
zes.
Tussen een slok koffie door vertelt
zij: „Ik kan toch niet heel de dag
met 'n kop en schotel in mijn handen
zitten en bruin vocht naar binnen
werken? Nee, daar voel ik beslist
niets voor. Trouwens, het kweken
van deze fascinerende bloemen
neemt mij zo in beslag, dat ik soms
uren over mijn planten gebogen kan
zitten". Lijkt haar kamer al op
een kwekerij van orchideeën, ook el
ders in haar woning (slaapkamer)
heeft zij enkele exemplaren staan
Met enige spijt in haar stem ver
volgt zij: „In mijn tuin had ik ook
wat planten staan. Toen de tuinman
deze echter omspitte, heeft hij ze
waarschijnlijk over het hoofd ge
zien en voor onki-uid weggestoken
Jammer".
„Het hele jaar door heb ik bloe
men. De ene keer natuurlijk wel wat
meer dan de andere. Je kunt rustig
stellen, dat het op deze manier hou
den van orchideeën goedkoper is dan
om de veertien dagen een „huis-tuin-
en-keuken-plantje" aanschaffen. Er
zijn soorten bij die soms wel een
half jaar achtereen oloeien". En di
rect schotelt zij mij een aantal La
tijnse namen voor, dat bewijst, dat
zij goed in de orchideeën-materie
thuis is.
Veel soorten
Mevrouw Visscher heeft ruim
veertig soorten van deze exotische
bloemen. „Dat is nog niet eens veel",
vervolgt zij. „Er zijn- wel duizenden
verschillende soorten. De meeste men
sen denken, dat het alleen maar
schoentjes zijn. Maar dat is beslist
niet waar. Ik woon nu drie jaar in
Door
Jan Westerlaken
Bodegraven, maar ik ben met mijn
hobby in Deventer begonnen", zegt
zij op een toon die de indrukt wekt,
dat zij direct naar het oosten terug
zou willen. „Daar was het niet zo
moeilijk om de planten zelf op te
potten. De varen en het veenmos, dat
je hiervoor nodig hebt, waren daar
gemakkelijk te vinden".
„Al waren de varens wel beschermd",
vult haar man aan. „Maar dat was
niet zo erg. Eens om de zoveel tijd
ging ik er met een inspecteur van
politie 's nachts op uit om weer wat
koningsvarens in te slaan. Overdag
gingen we kijken waar ze stonden
en als het donker was, sloegen we
onze slag Hier kunnen we ze helaas
niet vinden, dus moeten we ze maar
kopen".
Na deze interventie neemt me
vrouw Visscher het woord weer. ,,De
eerste plant die ik van mijn man
ki-eeg, liep al direct op een teleurstel
ling uit. De orchidee stond in bloei,
maar in deze tijd mogen ze niet wor
den verplaatst. Een werkster, die de
boel onderhield omdat ik ziek was,
deed dit toch. Het gevolg was, dat de
plant het snel begaf"
Regenwater
„Het beste is, dat de planten met
regenwater worden besprenkeld. In
de tuin heb ik daarom een gx-ote ton
opvang. Deze is niet onuitputtelijk
zodat het ook wel eens voorkomt, dat
ik kraanwater moet gebruiken. Dat
dit te hard is voor deze planten
blijkt wel uit het feit dat, wanneer
ik er kraanw \ter over heen heb ge
goten, zij kort daarna wit uitslaan".
In die zes jaar, dat mevi'ouw Vis
scher haar hobby beoefent, is zij ook
lid van de Nederlandse Orchideeën-
vereniging. Enige tijd geleden werd
zij zelfs tot vice-vooi-sitster van de
kring Rotterdam gekozen. „Iedere
maand is er in diergaarde Blijdorp
een bijeenkomst. Daar worden dan
alle wetenswaardigheden uitgewis
seld. Een voordeel om lid te zijn van
deze vereniging is, dat de planten
(meestal in het buitenland) collec-
ief worden ingekocht. Hierdoor
wordt 't kweken een stuk goedkoper
Vanzelfsprekend wordt er onderling
ook geruild".
„Als er leden zijn die een dub
bele orchidee hebben, dat stel ik
hiervan een lijst op. Tevens zet ik er
bij welke soort zij hiervoor het liefst
in de plaats zouden hebben. Tijdens
de kringavonden wordt deze lijst op
gehangen, zodat iedereen kan zien
wat er wordt aangeboden".
„Ja, en dan gebeurt het ook wel
eens, dat je een tegenvaller hebt. Vo
rig jaar verloor ik nog zestien plan
ten. Het is normaal, dat je een or-
ohidee. nadat hij van tevoren goed Is
behandeld, 'n week of drie zonder er
naar om te kijken kan laten staan.
We hadden alle voorzorgsmaatrege
len getroffen tot zelfs de tocht, die
nodig is, tpe. Maar vorig jaar zomer
was er geen briesje te bekennen. Toen
wij van vakantie terugkwamen was
er een gedeelte verslij md. Ik heb
toch de moed kunnen opbrengen en
met het kweken door te gaan. Al was
het wel moeilijk".
De heer Visscher volgt de hobby
van zijn vrouw met de filmcamera.
Hij legt vooral de bloei in moment
opnamen vast. ..En ik schiet wel
eens wat foto's. Maar dat valt om
de drommel niet mee. Daarom maak
ik altijd zo n stuk of vijf opnamen,
dan is er altijd wel één goed".