Kabinet stelt beslissing
over de lonen nog wat uit
Schepen zullen als auto's
van de hand komen lopen
Amateursecties niet eens
met standpunt van KNVB
Leids kamerkoor
had succes
Strafcel onmenselijk
Bedrijfsleven in onderling beraad
Gat van 45 miljoen
Discussie over
KLM mag straks volkstelling
meer steden in verontrustend
Canada aandoen 'Van onze correspondtnt'
HAAGS ADI OCA MEENT:
De Jong: Niet laat beslissen
KOSTENBESPARENDE BOUWMETHODE SCHEPEN
LEIDSCH DAGBLAD
cATERDAG X NOVEMBER 1970
LEI DSC HE ND AM 'GPD'
Het kabinet-De Jong zal mogelijk
pas ln de loop van de komende
maand beslissen of in de lonen zal
worden ingegrepen. De kans ïykt,
nogal groot dat de regering zal wach
ten met een beslissing tot half de
cember. Dan zal wellicht meer be
kend zijn voor de loonstijging
in nieuwe contracten voor het vol
gend jaar.
Het overleg van een kabinetsdele
gatie Roolvink, Witteveen, Nelissen
en Lardinois) met het bestuur van
de Stichting van de Arbeid, lande
lijk overlegorgaan van werkgevers,
en werknemers, heeft gisteren wei
nig tastbare resultaten opgeleverd.
Naar alle waarschijnlijkheid zal.
er in de komende dagen onderling
beraad zijn tussen ondernemersver-
bonden, die met hun achterban
willen spreken) en de vakbeweging.
Eventuele resultaten van dit be
raad zullen uiterlijk volgende week
woensdag kunnen leiden tot voort
zetting van het gesprek of tot een
schriftelijke toelichting aan de re
gering.
Basis voor het gesprek tussen de
kabinetsdelegatie en de top van het
georganiseerde bedrijfsleven, gis
teren in de kantorenflats van het
ministerie van Sociale Zaken in.
Leidschendam. was de unanieme op
vatting van de Sociaal-Economische
Raad dat de stijging van het besteed
bare loon in 1971 in zekere mate moet
achterblijven bij de produktiviteits-
stijging, geraamd op 3 tot 3,5 procent.
De vakbeweging wil zich niet vastleg
gen op een concreet percentage, ter
wijl de ondernemers verlangen dat
een dergelijk percentage op tafel
komt.
zal wachten tot half december. Mi
nister Roolvink heeft namelijk tij
dens het beraad die mogelijkheid aan
gegeven omdat dan wellicht het re
sultaat van de loononderhandelin
gen in de bouw bekend zijn De
werkgeversvoorzitter denkt dat de
regering het advies zal volgen van de
onafhankelijke kroonleden in de SER
nu geen loonbevriezing, maar deze
maatregel achter de hand houden
j voor het geval de zaken uit de hand
I lopen bij de loononderhandelingen.
I NW-voorzitter Kloos constateerde,
dat er sprake is van een geschil om
driekwart procent stijging van het
werkelijke loon. Hij meende dat het
werkgeversfront scheuringen ver
toont. terwijl de vakbeweging eens
gezind is.
Speculaties
Minister Roolvink weigerde in te
gaan op speculaties over een moge
lijk aftreden als gevolg van een loon
maatregel. De moeilijkheden in het
kabinet over optrekking van invali-
diteitsuitkeringen zijn in tegen
stelling tot eerdere berichten nog
niet opgelost. Volgens NVV-voorzit
ter Kloos heeft minister Roolvink,
gisteren laten doorschemeren dat de
financiële consequenties van een
optrekking (circa 45 miljoen gulden»
in het kabinet moeilijk liggen.
Twee procent
Over tv-uitzending PSV-Feijenoord
Tijdens het beraad duidde minis
ter Roolvink een dergelijk percenta
ge nader aanvan nul tot twee
procent. De vakbeweging wees dat
maximum af. Het concrete percenta
ge moet worden bereikt bij de loon
onderhandelingen in de bedrijfstak
ken. NVV-voorzitter Kloos, na afloop
van het beraad: „Er valt met ons
te praten over een percentage, zoals
dat voorkomt in de cao voor de groot
metaal: 2,75 procent".
Werkgeversvoorzitter drs. S. C.
Bakkenist maakte een sommetje. Uit
gaande van een reële loonstijging
van twee procent blijft er anderhalf
procent over voor vier zakenhet ef
fect van de vierhonderd guldengolf,
incidentele loonstijgingen. verbe
teringen in de secundaire sfeer (ar
beidstijdverkorting) en het „in zeke
re mate achterblijven van de loons
verhoging bij de produktiviteitssty-
ging". Maar dat sommetje komt,
niet uit, volgens sommigen, want al- j
leen voor de gevolgen van de vier
honderd gulden-golf moet al op an
derhalf procent worden gesteld.
Bouw i
Drs. Bakkenist meent dat er een I
goede kans bestaat dat de regering
met een eventuele loonmaatregel.
Mevrouw Nguyen Cao Ky.
echtgenote van de vice-president
van Zuid-Vietnam reist op het
ogenblik, door de Verenigde Sta
ten. Op een persconferentie in
Washington toonde zij zich van
haar charmantste zijde. I
Vele winkeliers in Parama
ribo hebben het zekere voor het
onzekere genomen en hun kost
bare etalageruiten beschermd
met platen hout of zink: met de
komende feestdagen in zicht niet
plezierig voor de kooplustigen,
die nu geen etalages kunnen kij
ken.
OEGSTGEEST „Dit werk kan
slechts beheerst worden door uitvoe
renden van de hoogste muzikaliteit
begaafd met een enorme stemom-
vang en met het vermogen de tal
loze nuances van Bachs gevoelswe
reld te interpreteren" Zo zegt Gei-
ringer van Bachs motet „Jesu, meine
Freude", een der drie grote gisteren
door 't Leids Kamerkoor verklank
te koorwerken, een koorformatie die
aan deze uitgesproken voorwaarden
optimaal voldoet. Dat het Oegstgees-
ter „Groene Kerkje" er helemaal
voor bezet bleek, logenstraft de gang
bare bewering, dat voor uitsluitend
a capella zang geen publiek zou zijn
te vinden. Dirigent Berend Schuur
man acht het L.K.K uniek in Ne
derland
De drie gehoorde werken stoelen
op één thematiek: verbinding van
leven en dood. Te horen ook in
Brahms' motet Warum ist das Licht
gegeben dem Mühseligen en in Tod
und Leben van de nog levende Ham-
burgse kerkmusicus Mioheelsen (on
dertitel Ein deutsches Requiem)
Micheelsens koormuziek is hier vry-
wel onbekend Toch heeft zijn naam
klank in Nederland, meer dan dooi
het allerwege gespeelde orgelconcert
„Es sungen drei Engel", geïnspireerd
door koupletten uit de verzameling
Das Knaben Wunderhorn en stam
mend uit de Middeleeuwen. In de
vóórklassieke tyden wortelen de wer
ken van Micheelsen en van zyn ge
neratiegenoten Distier en Peppine
Deze musici gaan uit van een idee
der heiliging "an de muziek, in die
zin dat het subjectief menseiyk er
uit genomen wordt. Koraal en gre
goriaans zyn voedende bronnen. Dat
de protestant Michelsen ook het
gregoriaans liet verschynen, is een
betekenisvol teken des tyds. Middel
eeuwen zeiden we. maar ook volks
muziek is toegelaten bron. Om oude
kerktoonsoorten niet te vergeten als
een der middelen, verlevendigd door
j hedendaagse elementen Dit Tod und
i Leben is byzonder belangwekkend en
knap geconcipieerd, iets lang van
I stof en op den duur wat spanning
verliezend. Ditler kan het nog van
hem winnen door zyn frisser ritmiek
1 en gevleugelder fantasie. Diens Weih
I nachtsgeschichte verwachten we be-
I slist eens van het L.K.K. te horen
j In het Bach-motet waren instru-
I mentalisten van de party. Letteriyk.
Ze verdubbelden alleen maar de ge-
1 zongen partyen, volgens barok-ge-
bruik. Men noemt dit ook wel „dek
ken". Bassist Frans de Guise dekte
de bassen, cellist Harro Ruysenaars
de tenorenorganist Tyn van Eyk
op zyn meegebrachte orgelpositief
alten en sopranen. Voor de organist
was dit het hachelykst. want in de
vyf stemmigheid had hy dus drie
stemmen voor zyn rekening, tussen
alle stemkruisingen door los te peu
teren uit het koorpartituurtje. Prie-
gelwerk, dat schitterend synchroon
verliep, zoals ook dat van cello en
bas. En wat het koor betreft, hier
waren geen sopranen, alten, tenoren
bassen bedrijvig, maar slechts de so
praan. alt, tenor, bas enkelvoud
Slechts viermaal <c.q vyf maal)
één volledig ongedeelde klankstem.
Hét zeldzame wonder van het koor
zingen.
Ruysenaars vertolkte als Inter
mezzo Bach's 6de solo-cellosuite,
waarby hy zich aan vergelyking met
de allergrootsten blootstelde. Dit is
specialistenwerk en als zodanig voor
deze Jonge uitblinker nog niet aan
de orde. maar wel in het bereik. De
Courante verloor even de obligate
strakheid, maar daarop zong een in
nig verrukkende Sarabande.
KEES VERHOEF.
ZWOLLE ANP) Niet alleen de
..voetbalconsument" betreurt de wei
gering van het bestuur betaald voet
bal aan de NOS de belangryke com
petitiewedstrijd PSV-Feyenoord.
die morgenavond in Eindho
ven wordt gespeeld, rechtstreeks per
televisie uit te mogen zenden. Ook in
kringen van de KNVB zelf is men
J. W van Marle. als voorzitter van bestuur de belangen van de totale
weinig gelukkig met de beslissing. De Wanneer er sprake is van een recht
besturen van de amateursecties streekse tv-uitzending terwyl er el
zondag amateurs, zaterdagama- ders wordt gespeeld zeg ik di-
teurs en de afdelingen hebben reet: akkoord, geen televisie. En ook
vrydag overlegd over de vraag of het zoals bijvoorbeeld Nederland-Roeme-
niet wenselyk is. dat in de reglemen- menië volgende week. als je maar
ten een permanente regeling ten een half volle bak hebt maar in dit
aanzien van de tv-uitzendin- geval: nee.
gen wordt opgenomen. ..Voor het oos- Het amateurvoetbal is van oordeel
j ten én het noorden", aldus de heer dat door het besluit van het sectie-
de zondagamateurs namens alle drie
secties sprekend, geldt beslist niet,
dat je zondag op de velden minder
toeschouwers krijgt. als zater
dagavond die wedstrijd via de tv
wordt uitgezonden Daar kan men
immers de Weetduitse tv ontvangen,
die wel voetbalreportages brengt. 1 onderhavige in de toekomst worden
DEN HAAG «GPD) Het politie
personeel en het personeel van de
Koninklyke Marechaussee dat be
trokken is by de bystond aan de po
litie krygen niet meer dan 500 gulden
extra, aldus heeft het kabinet giste
ren officieel besloten.
Premier De Jong had tot zijn ver
bazing vernomen dat er nogal wat
misverstanden rond deze 500 gulden
zouden bestaan, zo zei hy. Met na
druk wees hy er op dat deze 500
stryden op de televisie wordt ge- j gudlen komt boven de 400 gulden die
troffen, opdat moeilykheden als de alle ambtenaren krygen. Het poli-
Vooratter sociologen:
KNVB niet worden gediend. Het zal
er naar streven, dat op korte termijn
in overleg met alle secties van de
bond een vaste regeling met be
trekking tot het uitzenden van wed-
voorkomen.
tiepersoneel krygt dus in totaal 900
gulden extra ineens.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG <GPD> De Haagse
advocaat, mr. G. Smelt heeft giste
ren ter zitting van de Haagse politie
rechter onbarmhartige kritiek laten
horen op de manier waarop jonge
gedetineerden in het jeugdhuis van
bewaring „De Sprang" te Schevenin-
i gen worden gestreeft voor „binnens
huis" gepleegde vergrijpen. De
slachtoffers worden in een volledig
van de omgeving geïsoleerde cel ge
plaatst. waarin door de dubbele sta
len deuren geen geluid van buiten af
doordringt. De cel zelf bestaat uit
j vier kale muren met in een hoek een
gemetselde bak zonder deksel, waar- 1
m de delinquent zijn behoefte mag
doen.
„De enige momenten waarop de
zenuwslopende stilte in de cel wordt
doorbroken is wanneer de cipier eten
komt brengen. Dat noem ik geen be
straffing meer. Het is een onverant-
woordelyke manier van doen, die in
ons moderne strafstelsel niet meer
thuishoort. Ik vind het onmenseiyk
om een jongen van 19 jaar vier da
gen lang totaal te isoleren," zei mr.
Smelt.
De advocaat vertelde dat hy de
strafcellen in een afgelegen gang van
het huis vanb ewaring bij toeval te
zien had gekregen. Hy was er toege
laten, omdat alle spreekkamers be
zet waren, toen hy by zyn cliënt op
bezoek kwam. Mr. Smelt bepleitte
afschaffing van het gebruik van de
strafcellen. „Als er zo nodig gestraft
moet worden dan verzinnen de des
kundigen maar een andere en meer
menswaardige manier."
De 19-jarige cliënt van mr. Smelt
had twee keer vier dagen in een
strafcel gezeten, de eerste keer om
dat hy geprobeerd had uit ..De
Sprang" te vluchten en de tweede
keer omdat hy een bewaker had
bedreigd.
Hy zit in „De Sprang' wegens het
plegen van een serie inbraakjes,
waarvoor hy gisteren door de poli
tierechter werd veroordeeld tot een
gevangenisstraf van vyf maanden
met aftrek, waarvan twee maanden
voorwaardeiyk. Hy zal thans nog 21
dagen moeten zitten, waarvan ander
halve dag in de strafcel van het mo
derne jeugdhuis van bewaring dat
pas enkele maanden geleden met
een officiële plechtigheid in gebruik
is genomen.
DEN HAAG «GPD) Tydens de
ministerraadsvergadering is gisteren
gesproken over de gebeurtenissen
van de afgelopen week in de Twee
de Kamer bij de stemmingen over
de belastingvoorstellen van de rege
ring. Door het aannemen en venver-
pen gisternacht van enkele amende
menten ontstond, zoals gemeld, plot
seling een dekkingstekort van 45
miljoen gulden. Volgens premier De
Jong zal het ministerie van Finan
ciën zelf volgende week wel met na
dere voorstellen komen om dat gat I
weer te vullen.
Welke oplossing er gevonden is.
wist de heer De Jong echter nog i
met. „Ik geloof dat ik al vyftien ver
schillende oplossingen heb gehoord",
zo zei hy, „maar ja. een gat van
45 miljoen gulden is niet iets van.
„ik mis een dubbeltje".
De minister-president vond het niet
juist als hy kritiek zou leveren op
de werkwyze van de Tweede Kamer.
Wel zei hy, dat hy het persoonlijk
prefereert om moeilijke besluiten
niet te laat in de avond te nemen.
Zoals gemeld vergaderde de kamer
vrijdag tot. kwart over vier in de
ochtend. „Je wordt wat moe. je
ziet het allemaal niet meer voldoen
de, en dat lykt me niet juist.,' aldus
j premier De Jong. Hyzelf had dan
I ook de kabinetsvergadering van gis-
teravond afgebroken, hoewel hy van
I plan was geweest de gehele avond j
I te blyven vergaderen. „Omdat het
voor sommigen van ons nogal laat
was geworden, leekt het mij niet ver
standig om met deze vermoeide lie
den belangryke kwesties te bespre-
ken", verduidelykte de minister-pre-1
sident zyn besluit.
SCHIPHOL «ANP» De Canade-
se luchtvaartautoriteiten overwegen
de KLM. die tot nu toe alleen op
Montreal mag vliegen, in de toe
komst ook landingsrechten te verle
nen voor lynvluchten naar andere
Canadese steden. Daarmee zou een
jarenlange wens van de KLM in ver
vulling gaan.
Dit deelde vrijdagmiddag staatsse
cretaris Keyzer op Schiphol mee.
toen hy daar de Canadese minister
van verkeer Jamieson uitgeleide
deed aan het einde van diens twee
daagse bezoek aan ons land.
De verlangens van de KLM ener-
zyds en de belangen van de nationa
le Canadese luchtvaartmaatschappy
CP-AIR anderzyds kwamen enkele
Jaren geleden zo scherp met elkaar
in botsing, dat na het verstryken
van de luchtvaartovereenkomst tus
sen Canada en Nederland met eens
een nieuw akkoord tot stand kwam.
Minister Jamieson heeft nu aan
staatssecretaris Keyzer toegezegd de
I mogelykheid te bestuderen dat de
KLM tot het moment waarop Toron-
l to's capaciteit voldoende zal zyn uit
gebreid. voorlopig vast op een of
meer andere Canadese steden zou
gaan vliegen, zoals by voorbeeld Van
couver. Als de nieuwe luchthaven
van Toronto over enkele jaren in
gebruik wordt genomen, staat de
KLM bovenaan de lyst van gegadig
den voor een nieuwe lyndienst.
Behalve besprekingen over de
luchtvaart heeft minister Jamieson
in Den Haag overleg gepleegd over
maatregelen waarmee de toenemen
de vervuiling van de zeeën
door tankschepen kan worden
bestreden. Tenslotte maakte de Ca
nadese gast nog een proefvlucht met,
een F-28 Fellowschip van de Fokker
fabrieken.
AMSTERDAM (GPD) De voor
zitter van de Nederlandse Sociologi-
sche Vereniging, prof. dr. H. M. Jolles
is verwonderd en verontrust over de
huidige discussie over de volkstelling
j van volgend jaar. Volgens hem ge-
bruiken de tegenstanders ervan geen
enkel zakelyk argument, maar han
teren zy louter verdachtmakingen.
Volgens de voorzitter van de socio-
j logen heeft zo'n volkstelling alleen
nog maar zin als er by de invullers
I van de formulieren een volstrekt ver
trouwen bestaat dat er geen mis
bruik van de gegevens wordt ge
maakt. „En deze vertrouwensbasis
J hadden wy in Nederland", zo zei hy.
- Prof. JolleS meende ook dat er hier
volstrekte garantie van neutraliteit
I en anonimiteit is.
De hoogleraar zei dit gisteren op
i een byeenkomst van zyn organisatie
in het RAI-gebouw. Daar bespraken
vele sociologen het recente staats-
rapport van de zogenaamde „Com
missie 2000". Dit rapport bevat voor
stellen voor systematische toekomst
plannen voor de hele Nederlandse
gemeenschap. Juist in verband met
dergelyke verreikende planning
hechten de sociologen veel waarde
aan 'n door ieder vertrouwde telling.
Wielrennen Het congres van de
"Union cycliste internationale", de
internationale Wielrenunie, heeft gis
teren in Geneve de organisatie van
de wereldkampioenschappen op de
baan en de weg voor beroepsrejiners
en dames, en het wereldkampioen
schap voor amateurstayers, toegewe
zen aan Frankryk. De wereldkam
pioenschappen cyclo-cross voor ama
teurs en profs zullen in Tsjeohoslo-
wakye worden gehouden. In verband
met de Olympische spelen zullen in
1972 geen wereldkampioenschappen
voor amateurs worden gehouden.
ROTTERDAM (ANP) Eind 1972
zullen de eerste zeeschepen uit Ne
derlands eerste schepenfabriek van
j de lopende band rollen. In tegenstel
ling met de tot nu toe gebruikte
bouwmethode, waarby het schip op
een helling in elkaar wordt gezet,
worden de schepen in een overdekte
ruimte geconstrueerd en met een zo-
I genaamde schepenlift te water gela-
i ten. De NV Zaanlandse Scheeps-
bouwmaatschappy is het eerste be
drijf, dat deze revolutionaire en kos-
I tenbesparende methode gaat toepas-
j sen op de bouw van zeeschepen tot
ongeveer 10.000 ton
De geesteiyke vader van deze voor
de scheepsbouw unieke methode is de
heer N. Kriens, directeur van Sea
Transport Engineering NV in Am
sterdam. HU heeft berekend, dat zyn
methode ongeveer 25 procent minder
bouwiyen nodig heeft, waardoor de
scheepsbouwer aanmerkeiyk goedko
per kan werken.
De bouw van schepen op een hel
ling. zo meent hy, vergt vele dode
manuren. Het transport van het ma
teriaal en de onderdelen van de
werkplaatsen naar de helling eist
veel tyd op. Bovendien gaan vele
kostbare arbeidsuren verloren door
het slechte klimaat in Nederland. Dit
kan allemaal bespaard worden, wan
neer de schepen in een overdekte
ruimte worden gebouwd.
Het te water laten van een zee
schip volgens de gebruikeiyke me
thode is altyd nog een riskante zaak.
Op het moment, dat het schip van
de helling glydt en het te water
raakt, ontstaan grote spanningen.
Naar aanleiding van deze gedachte
is de heer Kriens op het idee geko
men de schepen met een lift hori
zontaal in het water te laten zak
ken. De schepen, die ln de fabriek
op karretjes worden gebouwd, kun
nen op rails naar bulten worden ge
reden en op de lift geschoven wor-
den.
De schepen zullen in moten worden
gebouwd en aan het eind van de con-
structieiyn in elkaar worden gezet.
«Op deze manier kan aan diverse
I schepen tegelyk worden gewarkt. Het
ligt in de bedoeling om op deze ma
nier iedere maand een schip van de
j band te laten lopen.
Onderhoud
Het voordeel van de overdekte ha)
j is, dat de schepen niet in de open
lucht geschilderd behoeven te wor
den. Dit is volgens de heer Kriens
j een voordeel voor het latere onder
houd van de schepen, dat daardoor
{goedkoper wordt In de buitenlucht
gebouwde schepen, die onder diverse
weersomstandigheden worden ge
schilderd, vergen in de vaart een on
derhoud dat twee tot drie keer zo
duur is, dan wanneer schepen in een
afgesloten ruimte worden geschilderd.
De heer Kriens, die in het verleden
veel ervaring in het buitenland heeft
opgedaan met de bouw van schepen
en de constructie van werven, be
treurt het dat er in Nederland nog
weinig belangstelling bestaat voor
zyn nieuwe methode, waaardoor de
scheepsbouw volgens hem weer lo
nend kan werken. Die belangstelling
|is er wel in het buitenland. Portugal,
I Italië en enkele landen in Afri-
j ka hebben hem reeds benaderd voor
de bouw van soortgelyke werven.
I Duitsland. Engeland en Noorwegen
zyn geïnteresseerd in schepen, die op
deze wyze zyn geconstrueerd.
De heer A. J. van den Abbeele. di
recteur van de Zaanlandse Scheeps-
bouwmaatschappy. ziet wel iets in de
ideeën van de ontwerper. In onge
veer twee jaar zal hy zyn werf in de
Achtersluispolder in Zaandam laten
ombouwen tot een complex van
verwarmde en geventileerde hallen.
Het hele project zal een investe
ring vergen van 31 miljoen gulden
Volgens de heer Van den Abbeele en
de heer Kriens de moeite waard. „Als
in 1973 de schepen als auto's van de
band lopen zal onze concurrentiepo
sitie in de scheepsbouw met andere
landen, zoals de Verenigde Staten,
veel beter komen te liggen", aldus de
ontwerper.
