ORENEINDSPELEN (I)
Anagram-puzzel
mmm
Waarom Nederland in
Portugal faalde
it$S*:§§
£om er ACHT-er
In de nacht
l
S A M 't
4 *s
2
Pim en Pom
W ereldreizigers zonder kaart
of kompas
DAG 28 NOVEMBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 21
edere schaker die in het eindspel vorderingen wil maken
te dt aangeraden eindspelen met torens en pionnen aan beide
en te bestuderen daar deze in de praktijk veelvuldig voor-
jen.
Wanneer men een toreneindspel op correcte wijze wint zal
vanzelfsprekend meer genoegen verschaffen dan wanneer
i een op winst staand eindspel door een onnauwkeurigheid
liest. Men kan zich in deze leerstof bekwamen door derge-
e eindspelen in de stüdeerkamer grondig door te nemen en
jchtlijnen in het geheugen te prenten, want niet alleen de
ning doch ook het eindspel bezit theoretische varianten!
mng
de partij Bilek—
(SR- Budapest 1963.
ndspel
Koslowskaja,
M M M
j
t 1 i
y 1 t y
t - y i
yiy jy fa
LTit de partij LeeBellon,
Paington 1970.
d c a e r g
W
iM I
"tt - .1
RemLsestelling?
de belangrijke richtlijnen!
3 a4-&3. 4. g3-g4 Kg8-f8. 5
Tot slot een wat gecompliceerder
geval Dergelijke eindspelen zijn
moeilijk te behandelen tijdens de
pai-tij met beperkte bedenktijd.
Er geschiedde in de partij:
1 H>2-b3
Het is een bekend feit dat de ko
ning actief aan de strijd moet deel-
i. nemen wanneer de pionnen ver-
ter al» ook om <te mogel.jlrheid van op sMan Hler w„
nul van a- f-pion te vermij- dus KM, mw dt drei(,:ne 2 Ke6
de aangewezen weg.
Kf8-g8. 6 Kg2-g3 Ta2-al, I j h5_h4
Een aardige poging om de w.ite
te slaan.
I Uit de partij AljechinEliskases,
Buenos Aires 1939.
Wit: Kf2, Ta2. Zwart: Kc8. Tal.
pi: a2.
Zwart speelt. 1. Tal-hl! en
wint. daar 2. Ta2: faalt op 2.
i Th2+ met torenwinst.
Aansluitend op deze materie het
volgende leerrijke eindspel.
Of 7. Tfl. 8. f4 en wit wint
gemakkelijk.
8 Kg4-f5 Tgl-g2. 9 f2-f4 a3-a2,
10. Kf5-f6 en zwart. gaf het op.
c4-gö
I>e f-pion blijft voor korte tijd op
zijn plaats, zowel om de koning te
beschermen tegen schaak van ach
den.
Wit aan zet kan winnen! J 5 Kf8-g8. 6
7. Kg3-g4 Tal-glt.
is duidelijk dat wit gewonnen i verbonden vrijpionnen vormen een Dionnenfalanx uiteen te sla
Hy heeft twee pionnen meer gevaar voor de verdediger nok P„ax Ulteen sla
echter in eindspelen met to- al h ]f Vriie I l^g3"g4 h4"h3, 3 r4_?5?!
j L u i ovei een vrye opnieuw verdiende 3 Ke4 d3+. 4.
randpion. Ook in dit eindspel staatKe5i overweg ng
de zwarte toren zeer ongunstig op- j 3 Ta4_a2 4 Kd3xd4 Ta2xh2
gesteld, namelijk vóór zijn vrtfpion 5 T^-hl. 6. Keó-f6 h3-h2.
Th6-a6 a5-a4. 7 e6-e5ü
Een zeer goede zet waarmee zwart
Het vastzetten van de vijandelijke de partij uit het vuur sleept. Met
echter in eindspelen met
niet altijd beslissend is!), be
over twee vrijpionnen. c4 en
hij is aan zet. Door een on-
reurigheid verspeelde hij de eer
en moeizaam zwoegen,
geschiedde: 1. Th7? Tf3, 2. c6
de party werd remise. Hij
1 Kgl-g2 a«-a5, 2
3. Ta6-a7
n
volgt kunnen winnen:
6-c€! Tg3-g4.
1Kd8 komt 2. Tf7! enz..
Bt Ke8-e7, 3. Tc8-f8ü
zeer fraaie zet. Men ziet dat
soort eindspelen de taktiek
srste viool speelt.
Ke7-d6.
anders? Na 3. Kf8 be-
gTappige 4. c7! Zwart be-
zich buiten het kwadraat van
pion en de onderste rij is on-
ïkelijk voor de zwarte toren.
[78xf5 en wit wint het eind-
koning op de onderste rij is een van deze wending dient men steeds reke
ning te houden. Wanneer men de
vijandelyke koning vóór zijn pionnen
kan weglokken met een pionoffer,
dan is een schaak aanwezig om de
gestopte vrijpion te doen promove
ren!
8. Kf6xe5 «Op feö komt Tfl+>
Thl-el. 9 Ke5-f6 h2-hlD. 10 Th3x
hl Telxhl. 11 Kf6xg6 Kb8xb7, 12.
f4-f5
Er is nu een bekende remisestelling
ontstaan.
Wanneer twee verbonden vrij pionnen
tezamen in vier zetten kunnen pro
moveren. dan is de torenpartij mach
teloos. Wanneer men dus gaat tel
len: f6-f7-f8 en g6-g7-g8 dan komt
men op een totaal van zes!
12 Kb7-c6, 13. Kg6-f7 Thl-
fl, 14. f5-f6 Remise.
Een bijna identieke stelling ont
stond in de partij TarraschJanow-
ski. Oostende 1907.
Wit: Ke3. pi: f6. g5.
Zwart: Kb2, Tfl.
Wit aan zet wint.
Zwart aan zet maakt remise!
1. Kd4 Kb3. 2. Ke5 Kc4. 3. g6
Telt, 4. Kd6 Tgl(In de partij
volgde 4 Tdlt. 5. Ke7 Telt. 6
Kf7 en zwam gaf het opi. 5. g7!
Kd4. 6 Kc6! Kc4. 7 Kd7! Kd5, 8
Ke8! Ke6, 9 f7 en wit wint.
Zwart aan zet maakt als volgt re
mise:
1. Kb2-c3!, 2. Ke3-e4 Kc3-c4
3 Ke4-e6 Kc4-c5. 4 Ke5-e6
Ook 4. g6 leidt tot remise.
4 Tfl-elt, 5 Ke6-f7 Kc5-d«,
6 g5-g6 Kd6-e5, 7. g«-g7 Tel-gl en
remise.
Uit de gegeven voorbeelden blijkt
duidelijk dat men zeer goed moet
opletten wanneer een toreneindspel
op het bord verschijnt en dat ver
rassingen geenszins zijn uitgeslo
ten BISHOP
Het zal voor de tophridgers in Nederland een nare gedachte nale ranglsijten te zien en moeten we
zijn eraan te moeten wennen, dat 'wij' op internationaal niveau dus blüven hopen dat er bridgers
nog nauwelijks meetellen. Wereld- en Europese kampioen- dic zich daarvoor zullen willen
de partij geschiedde, vanuit, de
instelling1. Th7? Tf3. 2. c6
Td7* Kc8. 4 Td5 Tf4 5.
£c7, 6. Te5 Kc6: 7 cö Tf2+. 8.
compleet met ontluistering van de eens zo gevreesde comhina- wijzer g
tie Slavenburg-Kreyns.
14. Kd4 Tdlt, 15 Kc3 Tcl+,
d4 remise.
„Gebruik de toren zo agres-
hogelijk". Deze regel geldt zo- Natuurlijk staan er diverse jonge
er de aanvaller als de verde- ren klaar om het °ver nemen".
Vroeger v.-er-d de doctrinaire maar hrt anderhalve jeugdtalent dat
aak van dr Tarrasch ..De to- Nederland bezit en heeft mogen mee-
ihoort achter de vrijpion, ach- doen. bemerkte dat er een kloof be-
eigen p on om hem te steunen, staat tussen wat men hier en wat
de vijandelijke om hem te men in het buitenland zeer goed brid-
i", zonder meer aangenomen, ge noemt. Waar ligt het aan? Een
woordig weet men dat deze re- moeilijke vraag met vele antwoor
dt meer geldt, voor alle varian- den. In de eerste plaats hebben wy
toreneindspelen! natuurlijk te weinig talentrijke spe-
oren kan vóór zijn eigen vrij- Iers. maar die kunnen nog komen. In
de tweede plaats is de gemiddelde
Nederlander te eigenwijs Bridge spe
len doet men met een partner en sa-
BRIDGEVRAAG.
ters zich dan by neer en als zij het
fout hadden gedaan, beloofden zy
beterschap.
Moet je in Nederland eens mee
aankomen! Ten eerste bespreken ón
ze sterren uitsluitend of by grote
voorkeur de partyen waarin zy al met ri,iten west biedt twee
Noord gever. OW kwestbaar. vier-
tallenwedstryd. De westspeler heeft:
*92(?B740HV98*AV8
NZ passen en partner oost opent
met één ruiten—westbiedtt
over geraffineerde dreigingen
kken. Hier een bekend voor-
*m m
i i fl
■;.n
t'
dan geen goedkope succesjes behaal
den. En mocht iemand al eens op
een fout gewezen worden, dan is Lei
den ln last Dozijnen uitvluchten wor
den bedacht om te bewyzen dat de
bok geen bok was. maar een liefelyk
hertje. By de oefenpartyen heb ik
onze Nederlandse internationals mis-
menspelen met een partner betekent verstanden zien hebben by soms de
een zekere discipline opbrengen
op vele ogenblikken een onderge
schikte rol kunnen spelen. Het een
noch het ander is een sterke kwali
teit van de heren uit ons waterland-
Je.
In een gesprek dat ik eens had
meest elementaire situaties. Niet zo
erg is dat zy zo n misverstand had
den maar wel. dat zij het er nooit
of zelden over eens werden waaróm
of door wie de fout werd gemaakt.
In plaats dus van verbetering, was te
verwachten dat als dezelfde situatie
met de grote Italiaanse teamcaptain zich een half uur later zou voordoen.
Wit speelt en wint.
Carl'Alberto Perroux vertelde hij my.
dat zyn Italiaanse sterren by de
spelbesprekingen achteraf de "moei-
lyke gevallen" ter openbare discus
sie stelde". Bod voor bod, kaart voor
kaart werden deze situaties beke
ken en er volgde dan een meerder
heidsoordeel van wat goed en fout
was. Daar legden deze grootmees-
u de acht afwykingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders in de pagina.
weer precies dezelfde enormiteit
weggegeven zou worden!
Wat een Nederlander ook moeilyk
kan leren ls. dat een bridgewedstrijd
van b.v. 32 spellen tegen een sterke
tegenparty, nooit uit 32 "goede" spel
len kan bestaan Met 17—15 voordeel
is het al aardig. 18—14 is geweldig
en daarboven komt haast nooit voor.
Huilebalken over slechte resultaten
in een spel ls dan ook zinloos. Het
behoort by het vak, net zo goed als
een bokser tydens een gevecht als re
gel een paar fikse dreunen zal oplo
pen maar misschien toch wint.
Sommige Nederlandse spelers en
speelsters maken zich tydens inter
nationale wedstrijden ook méér te
doen over hetgeen er wél of niet over
hen in de krant staat, dan dat zy po
gen hun allerbeste spel te spelen.
Het vorenstaande verklaart eniger
mate waarom Nederland het bij de
laatste Europese kampioenschappen
te Portugal niet verder dan een 14e
plaats bracht De gewone bridger
met zyn gewone gezellige bridge-
avondje zal dit wel een zorg zyn.
Niettemin ls het toch wel fijner de
naam Nederland hoog op internatio-
ANTWOORD OP BRIDGEVRAAG:
Eén der tragische spellen uit de
Europese Juniorkampioenschappen.
De oostspeler had A HV74 CP AH O
BI054 «f. 1076 en had na partners
twee-klaver antwoord het geïnspi
reerde bod gedaan van twee SA. Menig
speler zou in zyn plaats twee schop
pen hebben gezegd en dan had west
een levensgroot probleem gehad. Nu
had west er goed aan gedaan gewoon
drie SA te zeggen. Hij weet niet meer
dan ongeveer 29 punten samen te
hebben en dan is slem zónder lange
kleuren, zeer dubieus. Theoretici zul
len twee dingen aanvoeren: west had
beter meteen drie klaver kunnen zeg
gen om zyn kracht aan te geven
oost biedt dan wél drie schoppen
en west is dan nog even ver van huis.
Verder zou west, over twee SA van
oost, ln theorie drie ruiten kunnen
bieden omdat dit „forcing" heet te
zyn. Maar dat wordt wel eens ver
geten In de Draktyk probeerde
west het met een simpele sleminvl-
te: vier Sansatout. Oost mocht daar
op passen en deed dat ookmaar
ging ééntje down. Aan tafel II bo
den de tegenstanders iIsraëli gewoon
drie SA, waarmee zfj geen moeite
hadden.
klaver oost zegt nu twee SA imi
nimaal openingsbod) en de vraag
is nu wat west moet doen?- Ant
woord elders op deze bladzyde
H. W. FILARSKI.
Pim. roept Pom. waar zit je,
mid-den in de nacht
raar te koe-ke-loe-ren.
Ssst doet Pim heel zacht.
Luis-ter eens. Er loopt iets
bo-ven op het dak.
Pom zegt: da's de wind maar
of een los-se tak.
Nee. zegt Pim. 't is lo-pen,
maar niet van een kat
en 't is ook die duif niet
die er laatst nog zat.
't Lykt op men-sen-voe-ten,
luis-ter maar eens goed.
Pom zegt. als hij 't ook hoort:
kij-ken wat dat moet!
Uit het zol-der-raam-pje
wip-pen ze op 't dak.
't Eer-ste ding dat Pom ziet
ls een gro-te zak.
Pim ziet nog iets an-ders:
daar een wit-te veer
zwaait ach-ter de schoor-steen
vro-lijk heen en weer.
Pom zegt: Pim. ik weet het!
Ik weet al-les weer:
lied-jes pak-jes zak-ken,
mut-sen met een veer!
Pim zit al te knik-ken:
ja een Ple-ter-baas.
't wordt weer schoen-tje zet
ten, 't wordt weer Sin-ter-klaas.
Ssst zegt Pom. naar binnen,
want een Zwar-te Piet,
die zó hard aan het werk is
sto-ren we maar niet.
MIES BOUHUIJS.
-1 Van leder woord is alleen de le
1 letter op de juiste plaats te vinden.
De overige letters zyn door elkaar
gezet.
j Het diagram bevat een spreek-
j woord van 44 letters, te beginnen by
j 1 horizontaal en vervolgens in de
I richting van de wijzers van de klok j bloeiwÜze
Vertikaal:
2. nobel
3. coiffeur
4. vol nukken
5. echtgenoot
6. geaardheid van het lichaam
7 kerkbewaarder
9. noorse godheid
langs de buitenzyde, de laatste let
ter komt derhalve in vakje 6.
Horizontaal:
8 plaats in Italië
10. onheil
13 roem
14. europeaan
16. betaalmiddel
18. lang. dun stuk hout
20. hoekpilaster
21. dril
23. diepte, schacht
17. deel van het oor
19. motorraces in Assen
j 20. ongeluksgodin
22. godsdienst
24. europees land
26. grap
27 smal
31. beloning, bijprijs
32 knaagdier
34. droogoven
35 schotel, kom
37 echtgenote
38. heilige
24. Am. schryvers van sriezelverha- 39 Plaats ln Limburg «gehucht on-
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
DE HERFST ia de reistyd voor
enorme aantallen trekvogels. Meer
dan 1/3 van de vogelsoorten op de
wereld behoren tot de trekvogels.
Een groot aantal van hen legde tij
dens de trek gigantische afstanden
af. Op de kaart zijn enkele van de
ze wereldomspannende trektochten
getekend.
Aangezien de trekvogels hun tocht
twee keer per Jaar ondernemen leg
gen de vogels Jaarlijks duizenden ki
lometers af. Geen mens zou het ln
zijn hoofd halen om zonder kaan en
kompas van Europa naar het zuide
lijk halfrond te gaan en weer te
rug. zonder de richting en de weg
te vragen. De trekvogels echter vol
brengen dit kunststuk Jaar na Jaar.
Dt_ witte ooievaar legt voor zijn
"enkele" reis ruim 12.000 km af. De
stormvogels komen van zon afstand De eerste PriJs van f 10.- werd toe-
allerminst onder de indruk want die Bekend aan de heer C. N Duyndam,
verzamelen zich ergens tussen Hyacinthstr. 66, Noordwijk-Binnen
Australië en Nieuw-Zeeland en vlie- de tweede PrÜs van f7,50 aan me-
gen dan uiteindelijk de hele Stille vrouw Van Duren. Kanaalweg 10.
Oceaan over om in augustus bij de Oude Wetering: prys van f5 aan de
kust van Canada aan te komen en he« J. Monteba, Tryn Jacobshof 4.
All! 0 IS. tIi 3 l i A I Kiel A I A J
'i'i-
len
25. eierpannekoek
27. vogel
28. vruchtennat
29. lomp. zwaar
30. kegelvormig doofhoedje
133. in naam van
36. schaakterm
37. vluchtige stof
i 40. dun stuk hout
41. aziatisch land
42. verdieping
44. plaats
i 45 rechtsvoorschriften
46. mak
48. onmetelijk
49. onderwijsinrichting
der Swalmen)
42. stek
43 plaksel
45 heet
47. Ned. Schilder (18501936)
Oplossingen onder "t motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur in het
i bezit te zyn van de redactie van het
Leidsch Dagblad. Witte Singel 1, Lel
den. Wij stellen vier prijzen beschik
baar: één van f 10. één van f7.50
en twee van elk f5. Alleen abon-
I nees kunnen meedingen.
vervolgens via Hawaii weer naar
hun vertrekpunt terug te keren. Een
reis van maar liefst 35.000 kilometer
vrijwel helemaal boven zee. Het is
nog steeds een raadsel welke route
aanwijzing deze vogels gebruiken
om de enorme afstanden steeds zo
zeker en koersvast te overbruggen
Kampioen onder de trekvogels is de
kustzeezwaluw. Regelmatig trekt de
ze vogel van pool naar pool. In ne
gentig dagen leggen de dieren 15.000
km af! Vanuit China en N-Azië
vliegt de Kleine koekoek helemaal
naar het zuiden van Afrika of naar
Indonesië. Het opmerkelijke daar
bij ls dat de kleine vogeltjes de
berggiganten van de Himalaja moe
ten overwinnen!
Einde Nieuwe Ryn, Lelden; prys
f 5 mevrouw W. van Straaten-Seg-
boer. Kastanjelaan 26. Leiderdorp
De prl/zen zullen aan de winnaars-
essen i worden toegezonden.
Kom er achter
'«(UTI ueni uba JOO g
frjtpa.1 uBtn uba uaoips i
uBin i9T[m\ uba puBti ui 8utu3^ai 9
8dM nBSjnq do uad g
Rjq uba m.iB f
J99M8JB
UBTU
-UH uba dBtn do maajqjuo z
ejipaa «l nBMttq UBB jeApuaq i