Eindspel van het jaar
Ethisch probleem
gl:
Kruiswoordraadsel
Kom er ACHT-er
De win-ter-slaap
i?
m m' m
m w m
1 T
li K i
a
f,.
w
WBt "M
m i
I rp'
ui
1
i
4
j m
-
H rJ
m
■M m
l lil M
p m
H. W. Filarski's bridgerubriek
Pim en Pum
IST..:'1-' v>-.'/.rrr-r7T
Ihl '1 f. i, i t> V>Y> -y
Mb:» 1 U 'A <',VVV t
Kom er achter
EAUROAt? 31 OIHUWIR 1970
LRMCIV DAGBLAD
PAGINA 21
n 'k-
Wanneer er een prijs zou worden uitgereikt voor het eindspel
van het jaar, dan zou de sympathieke Estlander Paul Keres
(geb. 7-1-1916) stellig met deze eer zijn gaan strijken. In onder
staande partij leverde hij niet alleen een buitengewone pres
tatie, maar tevens heeft hij de theorie van 2 paarden en pionnen
tegen raadsheer en pionnen verrijkt met enige nieuwe denk
beelden!
De par bi.j werd gespeeld in de ont
moeting USSR-Rest v d. Wereld
1970. Vanwege de lengte van de
partij zullen we bij de opening en
het middenspel niet te lang stil blij
ven staan.
Wit: P. Keres.
Zwart: B. Ivkov.
SPAANSE PARTIJ
1. e4 e6, 2. Pf3 Pc6. 3. Lbö a/5. 4
La4 Pf6. S 0—0 Le7. 6. Tel d6. 7
Lc6: bc6: 8. d4 Pd7 (8. ed4
9 Pbd2 0—0. 10. Pc4 Lf6 (Beter is I
1 0fB11 Le3 De8. 12. Dd2 j
De6. 13 Dc3 Tb8. 14 b3 Te8. 15
Pa5 ed4:. 16 Ld4 06. 17. Lf6 Dffi.
18 Df6: ff6:. 19 Pd2 Pe5. 20 f4
Pg6, 21. g3 Ld7. 22. Pac4 Lc6. 23
Pe3 Kf8 Niet goed is 23. Le4''
degens 24. Pg4 Kg7. 25. Pe4 f5, 26
Pgf6 Te6?, 27. Ph5t>.
24. Kf2 Le4, 25 f5 Lc6!, 26 fg6: I
fg627. Pec4? (Beter 27. c4!27
Kf7. 28 a3 Tel, 29 Tel g5. 30
Pe3 h5. 31. Pf5 Te8. 32. Te8 Le8
33. h4! d5. 34. b4 (Ook goed is 34. -
Pe3! Ke€. 35. Pf3 etc Ld7. 35
Pe3 cb4:, 36 ab4 gh4 37. gh4: Ke6,
38. Pf3 (Sterker is 38 Pb3! Ke5. 39
c3 etc Kd6, 39. c3 cfi. 40 Ke2
Kc6. 41. Kd3
Een tweede onnauwkeurigheid,
wat echter aan de schoonheid van
het eindspel geen afbreuk doet. Het
tijne van Keres' spel ligt echter aan
het slot.
Het fijne van Keres' spel ligt ech
ter aan het slot.
Speelbaar is 49 Pa3!? of 49 Pd4t
Le8. 50. Pf4 etc.
49Lg6-e8?
1, 3:
1 1
1 I-
Stelling na 53.
a3!
Stelling na 41. Kd3
iwe
.list
•chi
16 1
lelt
ele
3-38
ten",
rk,
lenl
inrl
8W(
JU
ink
jrtii
L
iden
oor
id
Jo
tel
I
De meeste eindspelkenners geven
49Kb5:als beter aan. M.i. is
de partij na Pg6: voor zwart even
eens verloren. De lezer wordt aan
geraden deze variant eens na te
spelen.
50. Pb5-a3 Kc6-d6. 51. Kd2-e3 Kd6
■eö. 52. Pa3-c2 a5-a4. 53 Pc2-d4
a4-a3?!
Het spel is onduidelijk na 53.
Kd6!, 54. Pd3 I«6 etc.
54. Pf4-d37 Ke5-d6, 55. Pd4-c2
a3-a2. 56 Pd3-b4 Le8-g6. 57 Pc2-al
Kd6-c5.
Zwait geeft pion a2 om het veld
d4 onder controle te houden.
Het is duidelijk dat wit snel wint
wanneer zyn koning dit veld kan
bezetten Het eerste thema van dit
belangwekkend eindspel
Zie 57 Lbl, 58. Kd4 of 57
Ke5. 58 Pa2: f5, 59. Pb3 f4t!, 60.
Kf2 etc.
58. Pal-b3t!
Keres is op zijn hoede Op 58. Pa2
volgt 58 Kc4!. 59 Kd2 d4' etc
58. Kc5-c4. 59. Pb3-d27 Kc4x
c3. 60. Pb4xa2t Kc3-b2. 61. Pa2-b4
Lg6-f7, 62 Ke3-d4
Het tweede doel is bereikt. De
zwarte koning is weggelokt en wit
i bezet veld d4. De weg i.aar winst is
nog niet eenvoudig. Het is duidelijk
dat pion h4 (de gouden pion!) vcKr
de slotacooorden moet zorgen
62 Kb2-ol, 63 Pd2-f3! Kcl-dl
64 Kd4-e3
Het derde thema. Na 64.Pd6: komt
64 Ke2! De zwarte koning moet
j voorlop g tot passiviteit worden ge-
bracht!
64. Lf7-g8 65. Pb4-d3 Kdl-c2
66 Pd3-f4
Keres volgt de moderne opvat-
j ting dat geïsoleerde pionnen moeten
worden aangevallen. Vroeger gaf men
aan 66. Pc5 gevolgd door Pd7 de
voorkeur.
66. Lg8-f7. 67 Ke3-d4 Kc2-dl,
68 Kd4-d3
Zeer fijn gespeeld. De weg van de
zwarte koning naar de gouden p on
moet voor alles worden afgesneden!
68. Kdl-cl, 69. Pf4-e27 Kcl-b2
70 Pe2-c3 Lf7-g8
Op 70. Kcl komt 71. Kd4! etc.
71. Kd3-d4 Kb2-c2. 72. Pc3xd6!
Lg8xd5. 73 Kd4xd5 Kc2-d3 74 Pf3-
Ó4! Kd3-e3, 75. Pd4-f57 Ke3-f4, 76
Kd5-e6.
Zwart gaf de partij op.
Het slot kan luiden: 76. Kg4.
77 Kf6: Kf4, 78. Ph6! etc.
Een fraai eindspel dat sterk doet
denken aan de stijl van de vroegere
wereldkampioen dr. Lasker
SLOTSTELLING
De thans 54-jarige Paul Keres is
nog steeds actief in grote meest er-
toernooien. Wanneer men zyn staat
van dienst, voor wat het schaken
betreft, bekykt ziet men dat hij
zelden een partij verliest. „Als er
één wereldkampioen had moeten
worden", aldus de commentaar van
een aantal grootmeesters „dan was
het wel de Estlander Paul Keres!"
Vele jaren kreeg hij de bijnaam
„de eeuwige tweede", omdat hij stee
vast in toernooien de tweede plaats
bereikte. Zijn matchoverwinning op
dr. Euwe in 1940 beschouwt hij als
een van zijn grote successenKeres
won met 7Va61*.
BISHOP
In deze leerzame stelling werd de
partij afgebroken en moest zwart zijn
zet afgeven Een zeldzame stand
waarin wit zeer accuraat moet spe
len om remise te vermijden. Men
weet dat zonden- pionnen op het
bord zelfs met een plus van 2 paar
den geen geforceerde winst is te
bereiken.
Wat nu volgt is een probleem, dat zo'n jaar of dertig geleden
niet bestond. De bied- en speeltechniek was toen eenvoudig
niet vèr genoeg om zo'n situatie te creëren. Maar nu!
rieu
Dell
Zwart, gaf de goede zet af. name-
liik 41Le8! Foutief is direct
41d4? wegens 42. cd4: cb4:. 43.
Pc4 a5, 44. d5 etc. Zie ook 41
Kd6? 42. bc5:t Kc5: 43. Pd4 etc.
42. b4xc5 Kc6xc5, 43 Pf3-d4 Le8-
g6r, 44 Kd3-d2 a6-a5!, 45. Pe3-g2!
Kc5-d6.
Op 45a4 volgt 46. Pf4 Le8,
47. Pf5 etc
46 Pg2-f4 Lg6-e8, 47. Pf4-d3 Le8-
g6. 48. Pd4-b5!?7
Een kleine onnauwkeurigheid.
De juiste weg is Pf4. Le8, Pc2!
Keres volgt een ander plan.
48. Kd6-c6, 49. Pd3-f4
3
C? 7 5 2
O H V 10 8 6 4
f B6(
10 6 2
CP V 8 6 3
O A 9 7 2
V5
N
W O
Z
Zuid gever. NZ kwetsbaar,
biedverloop is eenvoudig: zuid
schoppen west past
Sansatout oost past -
schoppen allen passen.
West moet starten tegen vier schop
pen en legt in slag I maar ruiten
aas op tafel, onder het motief dat el
ke andere uitkomst óók een slag
kan kosten. Wanneer de tafel (noord)
open gaat is west weinig bly met
zyn start, behalve wanneer hy
dan na het bijspelen van noords rui-
ten vier. by oost de ruitenboer ziet
verschijnen! Bij zuid valt ruiten
drie en de vraag is hoe of west moet
voorzetten.
Op papier een kinderachtig pro
bleem. want een „gewone" bridger
zal aannemen dat oosts ruitenboer
een singleton is en dat west dus rui
ten moet doorspelen. Maar het
vraagstuk wordt opeens in een héél
ander licht geplaatst, wanneer ik
u er thans bijvertel dat de oostspe-
noord één ler die ruitenboer bijspeeldena
zuid vier lang nadenken.
Het is nu wiskundig „zeker", dat
oost géén singleton ruitenboer bezit
en daar u als west gemakkelyk aan
de tafel (noord) kunt zien dat deze
moeilyk aan slag kan komen, moet
west wel de moraal hebben avn een
beginnend heilsoldaat om in slag 2
tcóh ruiten na te spelen. Bovendien
kan west zich achteraf nog beroe
pen op de mogelykheid dat „by ons
in het systeem die ruitenboer om
hartennaspel vraagt". Dat klinkt
wetenschappelyk, maar het is niet
waterdicht tegen de veronderstelling
dat oost inderdaad ruitenboer sec
had en deze kaart nu eens niet na
ryp beraad bijspeelt.
3
9 75 2
O H V 10 8 6 4
«f» B 6 4
N *V1*
w o <?ahbj
z
vervolg in slag 2 aan NZ het con-
I tract cadeau geeft. Nu heb ik slechts
één vraag te stellen„Is het naden
ken en ruitenboer byspelen met
harten als vervolg geoorloofd?"
De consequentie van een „Ja" is.
dat lang denken en ruiten vijf na
spelen „betekent" klaver-naspel, en
ruitenboer snel bijspelen de sin
gleton. Uzult er wel weinig antwoord
op weten, maar met mij eens zyn
dat deze methodes het gevolg zyn
der conventies?.
BRIDGEVRAAG:
Noord gever NZ kwetsbaar, vier-
tallenwedstrijd. De westspeler heeft:
H9<93AB97432«0>AV72
Noord één klaver (normaal»
oost past zuid één schoppen
wat moet west doen?? Antwoord el
ders op deze pagina.
T
r-i.v
r V" f
s
P Lif v f 4 t A 4 V a
lal>t P V \y \Y f
Pom kykt naar de bo-men,
Pom kykt naar de lucht,
het is om te hui-len.
zegt hy met een zucht.
Kyk eens hoe die bo-men
in hun bloot-je staan
en waar vroe-ger zon was
zie ik wol-ken gaan.
Dag. me-neer de lang-staart,
zegt een klein zwart dier.
ik ga lek-ker sla-pen,
ik blyf niet meer hier.
Tot de zon weer terug is
en de tuin weer vol
gaan de mol-len sla-pen
in een win-ter-hol.
Dag. tot vol-gend voor-jaar
er-gens by de heg
Pom roept: slaap maar lek-ker.
maar het dier Is weg.
Pom denkt: als 't zou kun-nen
sliep ik met hem mee.
Hè zegt hy, waar-om niet?
Dat Is een i-dee.
Bin-nen by de ka-chel,
op het mat-je daar.
Dag. hoor ik ga sla-pen.
Dag. tot vol-gend jaar!
Als Pim hem komt ha-len.
zegt hy met een gaap:
wacht maar tot a-prll Pim,
'k doe een win-ter-slaap.
Hol. zegt Pim dan heb ik
tot de maand a-pril
twee keer zo-veel e-ten!
Slaap maar wat je wil!
RoetsjjPom is klaar wak
ker:
Hè, wat hoor lk daar?
Niks meer win-ter-slaap-je.
niks meer vol-gend jaar!
MIES HOUHUYS.
acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
De Juiste oplossing vindt u eiders in de pagina.
6 2
10
9 V863
O A 9 7 2
A V 5
O B 5
A 9 8 7 3
A H B 9 8 5
10 4
<0> 3
4. A H 10 2
Het is duidelyk, dat zuid down gaat
in vier schoppen wanneer OW maar
spelen: ruitenaas, harten na voor
hartenaas en heer, een derde har
ten die zuid moet aftroeven. Welis
waar valt klavervrouw, maar dat is
niet voldoende voor tien slagen. Het
zal ook duidelyk zijn, dat ruiten-
ANTWOORD OP BRIDGEVRAAG
Een spel uit de match Nederland
Engeland Diverse experts meenden
dat west meteen vier harten moest
zeggen anderen meenden dat drie
harten voldoende was. Het is altyd
moeilyk met een zevenkaart en een
vierkaart, maar indien west b.v.
twee schoppen biedt, geeft hy in elk
geval beter aan dat hy óók in rui
ten kan spelen. De partner had
schoppen A 72 harten 106 ruiten
H86543 klaver 86, zodat klein slem
ruiten een onverwoestbaar contract
bleek. Na drie harten echter bood
noord vier schoppen waarna oost
geen reden had de ruitenkleur te in
troduceren. Sommige oosts doubleer
den. anderen boden vUf harten (zes
gemaakt). Myn waardering: twee
schoppen 10. twee klaver 9. vier har
ten 8. drie harten 6. doublet 7. Het
doublet leidt wel tot vyf ruiten, maar
niet tot s}em!
Horizontaal
1. telwoord
4. beschroomd
8. kelner
11. vis
13. mythologische figuur
14. bUwoord
15. schertsen
18. met het schrobnet vissen
20. onbepaald voornaamwoord
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
SEll L RE V^E NRAiAPS
E ;0 E E IL®|P
lÏÏlflLS® 2i" ÉS© L ?|T:A
ÊJÉ lMg|K]AiS®A B O^E'Nfr'
R C ARLEMEMT ggA I
TAP A.Nj^A T'tlgP [AlNlT|I
Bwj®5 T A©S®L E SgjjNlB
BS T®E L SlglP E R®R E 8
S.N®(MLiMlBT®0:P clBSiO
L A A R 0 jjgL.O S®E L T E 'N
A U®K E M E L K 0 E r M
CNESP ATgAiAlLlBS PA
E E P EI©Bc E "'USSR R E T
E 8E I U 0 R I
PISA A R P Eg»R E.D A U|Bg
Uit een groot aantal inzendingen
van deze vry moellyke puzeel kwa-
men als pryswinnaars(essen) uit de
I bus: eerste prUs van f 10 mevrouw J.
J. Winkelaar-de Bruin, Nieuwe RUn
I 3. Leiden, tweede prys van f 7,50 de
heer A. de Jong, Ambachtsherenweg 1
j 16. Zoeterwoude, de prUs van elk f 5
i viel ten deel aan de heer B. van MeU-
gaarden, Fred, van Eedenlaan 8. Lei
den en de heer A. L. Verllnd, Nach-
tegaalstarat 1, Lisse.
De pryzen zullen aan de win-
naars»essen) worden toegezonden.
21 mogelykheid van regres
1 22. bouwland
23. vreemde munt
25. toon
27 zelfkant
28. blohartig
30. hyswerktuig
32. voorzetsel
34. hoofddeksel
36. habyt
37. textielstof
38. snelle loop
39. landbouwwerktuig
i 40. versmelting
42. symbool voor selenium
43. hoeveelheidsaanduiding
44. flauwhartig
45. bron
47. watering
50Jioeveelheid
52. mand
53. diepgaand
55. stapel
57. element
59. landstreek
61. rivier in Utrecht
62. woonschuit
64. deel van het gezicht
65. wier
66. riviermonding
67. vlakgom
I Verticaal
1. wier
2. houwen
3. uitspruitsel
5 Chinese rekenmunt
6. bejegening
7. toon
8. orgaan
9. actieradius
10. rolschaatsbaan
12. vreemde munt
14. spelonk
16. boom
17. lichaamsdeel
18. zoogdier
19. plaats in de Noordoostpolder
24. ontkenning
25. strofe
26. hoofddeksel
28. groente
29. bladmetaal
31. optrekken
33. ponjaard
34. dorsafval
35. bywoord
36. bergengte
41. beweegbaar seintoestel
43. afdeling soldaten
46 verborgen
47. bybelse figuur
48. lidmaat
49. disselwagen
51. tussenzetsel
52. zilt
53. vlakbom
54. schoorsteenkap
56. materie
58. boom
60. los
62. zoogdier
63. los wal.
Oplossingen onder t motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur in het
bezit te zyn van de redactie van het
Leidsch Dagblad. Witte Singel 1. Lei
den. Wy stellen vier pryzen beschik
baar: één van f10,-, één van f7,50
en twee van elk f 5.-. Alleen abon
nees kunnen meedingen.
Geen andere correspondentie in-
sluiten!
wiqooj looq jtn *ooj 8
«ocujmu
jontiji la.ioq do Mnoj/v uw a puoiu
f^ttn *nq nwA i*iuaq
iaiuuia jpi japujui lads s
ojipsj SOOJJBIU )3d
sopiti 7°oq r
aaunua i
I BOOJ wu uw A pawn mnonaqe^ i 1