j RITSAERT TEN ATE:
Financiële en artistieke
crisis bedreigt „Mickery'
STONES-SHOW
UITVERKOCHT
LEKKER BROOD dijsselbioem
Beheerst gespeelde
komedie van Roussin
Dat workshop-theater
moet er gewoon komen
,Je weet t nooit"
en cf ióter en
WOENSDAG 7 OKTOBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
LOENERSLOOT (GPD) Ruim een half jaar na de moe
dige start met een continue-programma en de minimale rijks
subsidie verkeert de Mickery-workshop uit Loenersloot op
nieuw in moeilijkheden. Deze keer is het dubbelop: financieel
en artistiek. Ritsaert ten Cate, net terug van een veertien
daagse oriëntatiereis langs negen theatersteden, spreekt over
„ernstige liquiditeitsproblemen en de daaruit voortvloeiende
rem op de noodzakelijke artistieke verbreding".
Inzet van deze nieuwe Mickery-
crisis is het workshop-theater dat
vorig seizoen reeds werd aangekon
digd, maar niet door kon gaan we
gens de krappe rijkssubsidie die
maar nauwelijks voldoende is voor
de normale programmering. Rit
saert ten Cate wordt van alle kan
ten op de huid gezeten, tenminste zo
voelt hij het zelf. Dit seizoen kreeg
Mickery in totaal 150.000 gulden aan
overheidssubsidies waarna de be
lastingdienst er als de kippen bij
was om loonbelasting en AOW te
vangen van alle buitenlandse groe
pen die Loenersloot en het theater
circuit aandoen. „Eind Januari ston
den ze al voor de deur," vertelt
Ritsaert. „Het gaat om een bedrag
van maar liefst zestig mille. De tien
mille subsidie van Utrecht hebben
we al lang uitgegeven', maar we
krijgen het pas als we een ecploita-
tie-overzicht laten zien, dus na af
loop. De liquiditeitsproblemen zün
nooit zwaar geweest, en iedereen
roept: Je bulkt toch van het geld?"
Geschrokken
De moeilijkheid is dat Mickery
werkt op een budget waarvoor de
begroting ruim een Jaar geleden
werd opgesteld. Een budget dat ge
baseerd is op „historische gege
vens", dat wil zeggen gegevens uit
een tijd dat in Mickery getoverd
werd met geld. „Maar we moeten
meer en meer een beroep doen op
onze blauwe ogen", zegt Ritsaert.
„Omdat we ooit getoverd hebben,
moeten we maar bleven toveren."
Mickery's artistieke problemen wor
den onder meer verhoord door de
toneelkritiek, die de laatste tijd ge
luiden heeft laten horen als „dit is
beneden Mickery-peil". Ritsaert ten
Cate is er nogal van geschrokken.
„We hebben ons die hoge maatsta
ven natuurlijk zelf op de hals ge
haald, maar het probleem is dat je
met een continue-programma na
tuurlijk nooit kunt verhinderen dat
er wel eens voorstellingen tussen zit
ten die van minder kwaliteit zijn.
Vroeger was er nooit een probleem.
Wanneer Je een bepaald program
ma niet op tijd te pakken kon krij
gen, sloot Je een paar weken. Nu
moeten we doordraaien, ook al door
het theatercircuit, en dat betekent
vervangende groepen. Dat levert
een groot gevaar op. Daarom moet
ik me breder kunnen oriënteren,
daarom moet er een workshop-the
ater komen. Maar beide noodzaken
kunnen niet door de huidigt subsi
die worden gedekt."
„Die bredere oriëntatie is nodig
geworden om twee redenen: publiek
en kritek willen meer dan alleen
Engelstalig theater en daarnaast
zit het Engelse avant-garde-thea
ter momenteel in een vacuumperio-
de. Vroeger ging ik even' een paar
dagen naar Engeland en contrac
teerde zo een heel reeks groepen.
Maar die situatie is veranderd.
„Low Moan Spectucular" bestaat
niet meer, „Traverse" is helemaal
veranderd en de „Traverse-work
shop" heeft te weinig produkties.
ADVERTENTIE
Hogewoerd 128, Leiden
Het „Close Theatre" (Glasgow) is
als vaste groep uit elkaar en de
workshop functioneert niet meer.
„Open space" Uit Londen is ter zie
le. Oorzaken van de malaise? In
alle gevallen geld. Goede mensen
vertrekken naar TV en establish-
menttheater, theater in Engeland
komt met vloedgolven. En nu zitten
we in een vacuum."
De afgelopen weken reisde Ritsaert
ten Cate dan ook Europa af. Helsin
ki, Belgrado, Londen, Parijs, Ber
lijn, Wenen, München, Zurich en So-
lothurn, terwijl zijn Amerikaanse as
sistent Bill op het festival van Edin
burgh probeerde enkele groepen te
contracteren. Deze reeks volgde op
een zomerbezoek aan Venetië, Avig
non, Parijs en Londen. Amerika
blijft voorlopig buiten beschouwing
als te duur. Ritsaert ten Cate geeft
„La Mama" van vorig seizoen als
voorbeelddat was een geweldig
succes bij pers en publiek, maar de
kosten bedroegen ruim zestigdui
zend gulden en daarvan hebben we
via recettes en zo vijftigduizend gul
den terug gekregen. Maar Je kunt
natuurlijk niet draaien op een tekort
van tien mille per groep. De thea-
terrondreis heeft wel enkele resulta
ten opgeleverd waaronder het reeds
aangekondigde bezoek van Café
theater Wien met de workshop-stuk
ken „Revue" en „Tilt" (13 oktober
in première). Verder ontdekte Rit
saert de Argentijnse groep „Tse",
die tijdelijk in Parijs is gesta
tioneerd. Een volkomen nieuw soort
theater met accent op gestileerde
expressie en veel subtiele dubbele
bodems. Ze spelen Spaans, maar
gaan over op Engels. Op het reper
toire staat onder meer een sprook
jesachtige versie van „Dracula".
In Helsinki en Belgrado ving Rit
saert bot. „De groepen die ik in
Helsinki zag spelen brachten achter
haald toneel". Het festival in Belgra
do bracht interssante maar veel te
kostbare en omvangrijke produkties
In Parijs heb ik helemaal niets
nieuws kunnen ontdekken en in
München zijn twee workshops bezig
met voorstellingen die zij brengen
zo gauw zij helemaal klaar zijn.
Berlijn is een verhaal apart. Daar
zag Risaert ten Cate de actiegroep
The Centrifuge Fantastisch,
maar de voorstelling, die speelde
rond de jeugdcriminaliteit, is te
sterk aan Duitsland gebonden. Toch
wil ik die groep naar Mickery ha
len. Ik denk aan de mogelijkheid
van een Nederlandse regisseur die
iets met ze gaat instuderen. Die
jongens hebben zo'n geweldige in
zet en creativiteit, dat mogen we
gewoon niet missen". Zwitserland
(Zürich en Solothurn) leverde die
komedianten op. Een groep die
twee jaar geleden al in Mickery
speelde. Ze komen in ons land met
een Brecht-programma en het stuk
„Die Sache mit Dornröschen".
Elizabeth Taylor is schoon
moeder geworden. Haar oudste
zoon Michael is gisteren in Lon
den getrouwd met het 19-jarige
Amerikaanse meisje Beth Clutter.
Michael is achttien jaar geleden
geboren uit Elizabeth Taylors hu
welijk met de inmiddels overleden
acteur Michael Wilding.
AMSTERDAM (GPD) AÜes
wijst er op dat het enige concert
dat de Rolling Stones tijdens hun
zes weken durende Europese
tournee in de Benelux geven, vrij
dagavond in de zuidhal van de
Amsterdamse nieuwe RAI een gi
gantisch evenement wordt. Alleen
de 20.000 verkochte toegangs
kaarten staan al borg voor een
massaal enthousiaste begeleiding
van de Stones-show. De verslagen
uit andere Europese hoofdsteden,
waar het optreden van de Stones
door deels hysterische menigten
gevolgd werd, duiden op een on
getwijfeld zeer warm onthaal, dat
deze Engelse sterren in Nederland
wacht.
Organisator Paul Acket heeft be
kendgemaakt dat alle 20.000 toe
gangskaarten voor 15 gulden ver
kocht zijn. Vele honderden Stones-
liefhebbers moeten teleurgesteld wor
den, maar alle 128 verkoopadressen
in Nederland zijn door hun kaarten
heen. Een tweede concert zit er niet
in, hoewel Amsterdam de laatste
plaats is die de Stones aandoen.
Tweehonderd man moeten het vol
stromen van de RAI zo soepel moge
lijk laten verlopen. Er zijn geen stoe
len, er zal dus staande geluisterd
moeten worden.
De Stones sturen zelf dertig mede
werkers naar Amsterdam voor de
opbouw van het podium en de in
stallatie van licht- en geluidsappa
ratuur.
De Stones zullen ruim anderhalf
uru optreden en afgaande op de
concerten die ze al in Frankrijk,
Oostenrijk, Duitsland, Italië, Dene
marken en Zweden hebben gegeven
zullen ze vooral repertoire spelen dat
op de recente l.p. „Get yer ya-ya's
out" en de „witte" Berkel y - concert-
plaat staat. In de Stones spelen en
zingen Mick Jagger, Keith Richard,
Bill Wymann, Charlie Watts en Mick
Taylor. Het is Taylor's eerste optre
den in Nederland nadat hij de vorig
jaar zomer verdronken Brian Jones
als solo-gitarist opvolgde.
Speciaal voor de tournee zijn de
Stones met twee blazers uitgebreid,
zaterdag vliegen' de meeste musici
weer naar Engeland terug.
Een recente foto van Ritsaert
ten Cate met in zijn handen de
legpenning behorende bij de Prijs
der Kritiek '69-'70, die hij kreeg
van de Kring van Nederlandse
Toneelcritici.
Workshop
Maar al deze programmapunten
betekenen slechts uitstel van execu
tie. Ritsaert ten Cate: „Dat work
shop-theater moet er komen. Het is
voor Mickery leven of sterven. Het
moet een groep worden die als een
sterke eenheid gaat zoeken naar
nieuwe vormen. Zelfonderzoek bin
nen het theater waarbij optimaal ge
bruik wordt gemaakt van de moge
lijkheden en de sfeer van Mickery.
Maar het mag geen theater-klooster
worden. In de workshop (voorlopig)
tien' mensen die een eigen identi
teit moeten krijgen, geen Mickery-
label". Ritsaert ten Cate gaat Voor
deze workshop zijn laatste stukje
woonruimte op de theater-boerderij
ontruimen. Maar naast deze ruimte
moet er geld komen, veel geld. „Als
we ons Mickery-peil in de toekomst
willen handhaven kan dat alleen via
een workshop en een bredere inter
nationale keuze. Anders kunnen we
er beter mee stoppen."
NEDERLAND I
5.00
Kinderprogramma (AVRO)
6.45
De Woefs en de Lamaars (NOS)
6.55
Journaal (NOS)
7.04
Den Haag vandaag (NOS)
7.09
Vrij-uit: programma over de recreatie (NOS)
7.30
Kenmerk, wekelijkse informatierubriek over kerk
en samenleving (CVK/IKOR/RKK)
8.00
Journaal (NOS)
8.20
Uitzending van de Politieke Partij Radicalen
8.30
Uitzending Stichting Socutera
8.35
A bout de souffle, speelfilm (NOS)
10.00
Studio Sport (NOS)
10.25
Eigentijds: De vliegende Hollander, beeldverhaal
(NOS)
10.55
Journaal (NOS)
NEDERLAND ÏI
6.45 De Woefs en de Lamaars (NOS)
6.55 Journaal (NOS)
7.04 Geheimen der zee: Haaien, tv-film (AVRO)
8.00 Journaal (NOS)
8.20 Een land voor mensen; filmverslag van een maand
Zweden (AVRO)
9.10 Luisterliedjes (AVRO)
9.50 INFO: maandelijkse advies- en informatierubriek
(AVRO)
10.15 Journaal (NOS)
10.20 Dammen voor beginners, herhaling les 3
(TELEAC)
.Soms is geweld nodig. Een
maatschappij omver werpen kan
n!et zonder geweld". Deze zinnen
werden niet letterlijk zo gezegd
tijdens de discussie in „Brand
punt speciaal" tussen minister
Udink en enige bijzitters, maar
In de tweede aflevering van „de
klop op de deur". Boekverkoper
Karei de Roos sprak deze omi
neuze zinnen uit, staande,
voor de poster van Karl Marx,
want toen Ina Boudier-Bakker,
haar roman in 1930 schreef, wa
ren er ook al mensen die de
maatschappij omver wilden wer
pen. Zij waren toen nog geen
student (want dat waren
jongens met een rijke pa), maar
boekverkoper. Voor de rest
schijnt er weinig nieuws onder de
zon te zijn, afgaand althans op
de discussie met minister Udink.
Ik vind het moeilijk daarover
te schrijven, omdat ik er enigs
zins door verrast werd. Niet door
de discussie, maar door minister
Udink, lijsttrekker van de CHU
en aangeduid als Spiro Unink
na een rede waarin hij fors op
de trom van recht en orde sloeg.
Tot nog toe dacht ik dat minis
ter Udink één van onze meest
kleurloze ministers was, een
ambtenaar in goede doen zal ik
maar zeggen, maar in deze dis
cussie ontpopte hij zich als een
persoonlijkheid van groot for
maat. Iemand die niet alleen feil
loos formuleerde, maar ook pre
cies in de gaten had wat hij wel
en niet moest zeggen, terwijl hij
zich bovendien goed gedocumen
teerd had, waardoor hij op enke
le tegenwerpingen meteen met
een citaat kon reageren.
Drie rechtse rakkers (geeste
lijke weerbaarheid, politie, oud
strijders) en drie linkse rakkers
(PSP-er Kief en studenten Ki-
lian en Wietske Mi edemakwa
men er nauwelijks aan te pas
en zaten er als opgepoetste
mafketels bij, domweg omdat zij
werden „ingepakt" door de argu
mentatie van minister Udink.
Kwam dat omdat de minister al
leen maar gelijk had? We moe
ten de verdraagzaamheid aan
wakkeren, zei hij, de zwak
ke plekken in onze samenleving
moeten met creatieve alternatie
ven worden bestreden en bij een
meningsstrijd moet iedereen zich
houden aan wet en orde, dat
klonk allemaal redelijk genoeg.
Toch zat ik er met een zekere
huiver naar te kijken, omdat,
hier de man zat die bij een
(theoretisch) bewind in Neder
land met onparlementaire strek
king, in staat zou zijn de bevol
king van de noodzaak en wen
selijkheid van een dergelijk
overgangsbewind te overtui
gen.
Want als je scherp luisterde,
bleek niet alles wat minis
ter Udink zei zo redelijk en lo
gisch als het leek. Als het stu
dentenprotest gericht is op een
herstructurering van de maat
schappij, mag je dat niet gelijk
stellen met revolutie en dus met
gewelddadige omverwerping van
de maatschappij. Bovendien is
het onredelijk om alleen oog te
hebben voor die kleine groe
peringen die werkelijk met ge
weld veranderingen willen door
drijven, en tegelijkertijd de
ogen te sluiten voor die gro
tere groepen die met ge
weld (bijvoorbeeld politiegeweld
willen tegengaan. Ik begeef me
hier maar even in de discussie,
om aan te geven waar de dis
cussianten gisteravond verstek
lieten gaan, dank zij die minis
teriële inpak-bekwaamheid. Ik
heb er niet zonder ontzag naar
zitten kijken. Minister Udink is
zeker één van onze grootste po
litici. Als hij zich voldoende op
de televisie laat zien, voorspel
ik de CHU een onverwachte aan
was bij de verkiezingen.
De eerste aflevering van „de
klop op de deur" heb ik wegens
vakantieperikelen niet gezien,
maar deze tweede afleve
ring maakte een goede in
druk. Niet dat er door de
bank genomen zoveel beter inge-
acteerd werd dan bijvoorbeeld in
Vic Singel, maar het is een ty
pisch Hollands binnenhuisje-ge-
geven, met weinig buitenlandse
vergelijkingsmogelijkheden, en
bovendien lit dit acteren in an
tieke stijl onze acteurs en
actrices beter dan het moderne
knokwerk.
NICO SCHEEPMAKER
LEIDEN De Haagse Comedie
heeft André Roussins „On ne sait
jamais pas" als „restant" van het
vorige speelseizoen mee naar
Leiden genomen. Dit Franse bou
levardstuk is gisteravond met
(matig) succes in het theater aan
de Oude Vest vertoond, vanavond
volgt een tiveede voorstelling
„Je weet het nooit" is een blijspel,
waarin de tragiek eigenlijk domi
neert. Het gaat uiteraard over hu
welijksbedrog met alle misverstan
den van dien. En dat schijn ook
bedriegt wordt door Roussin op een
nogal doorzichtige manier tot uit
drukking gebracht in de karakters
van' de twee hoofdfiguren. Dat zijn
George, de immer met zijn brutaal-
eigentijdse dochter overhoop liggende
vader, en zijn vrouw Evelyne, die
lang niet het lieve, zich zelf opoffe
rende huismoedertje is als het pu
bliek aanvankelijk geacht wordt te
denken. Het komt er op neer, dat de
luidruchtige, dominerende vaderfi
guur uiteindelijk de grote verliezer
is en zij de „grote" minnares. De
schrijver heeft met name rond de
dochter wat „dolkomische" situaties
gecreëerd, tegen de achtergrond
waarvan de vader schril afsteekt. Ko
van Dijk zet, zonder de registers
van zijn theatraal vermogen al te
wijd open te trekken, deze tragi-ko-
mische rol met veel gevoel voor het
juiste evenwicht op de planken en
verdient daar alle lof voor. Trins
Snijders, geen uitgesproken blijspel
actrice overigens, speelt de rol van
de quasi-gekwelde Evelyne koel en
sophisticated. Maria Stiegelis is een
pittige dochter, Do van Stek een
suffige huisvriendin en Eli Blom een
weinig overtuigende „verdachte fi
guur". Gijsbert Tersteeg tenslotte
komt in dit stuk als opa vrij ont
roerend op de proppen. Dank zij de
beheerste regie van Wim Roolj is het
geen al te dolle boel geworden. Het
frisse decor is van Harry Wich.
PIETER C. ROSIER
Voor woensdag 7 oktober
Hilversum I 402 m.
NCRV 17.30 En Block aot. kroniek.
Overheldsvoorl. 17.50-18.00 Mens,
en samenleving ultz. van het minis
terie van CRM 18.30-18.41 Nws. NOS:
19.00 Openbaar Kunstbezit 19.10 Mijn
man ls niet thuis, klankb 19.40 Lich
te gram. muz. 20.00 (S): Holland Fes
tival 1970: Radio Fllharm. Ork. groot
Omroepkoor en sol. klas. en moderne
muz. (I.d. pauze- 20.55 21.15 Werk
theater V: toneelkronlek 22.30 Nws.:
22.38 Med. 22.43 (S) Cosa Nostra
ook uw zaak 23.55-24.00 Nws.
Hilversum n 298 m.
VARA 18.00 Nws. 18.11 Act.
18.20 Ultz. van het Gereform. Pol ver
bond 18.30 Stereo Klink Klaar zonder
nonsens 19.30 Nws. 19.35 Buitenlands,
weekoverzicht. 19.45 Stereo VARA dans
otk. 20.10 Stereo Prom. ork. en sol.
20.45 Stereo Uit eigen huls studio op
namen 22.00 Lit. herin. 22.30 Nws.
22.38. Med. 22.43 Act. 22.55 Radio Jazz
Magaz. 23.25 Stereo Eigentijdse muz.
gr. 23.55-34.00 Nws.
Voor donderdag 8 oktober
Hilversum I 402 m. en FM
KRO 7.00 Nws. 7.11 Het levende
woord 7.16 (S) Badlnerie klas. en mod.
muz. gr. 7.30 Nws. 7.32-7.40 Act. 8.00-
8.10 Nws. 8.25 Overweging 8.30 NWS.
8.32 Voor de hulsvr. 9.00-9.10 Gymna
stiek voor de hulsvr. 9.35-9.40 Waterst.
NOS. 10.00 Wat heeft dat kind? pe
dagogische kroniek 10.20 S muz. uit de
Barok opn. KRO 11.00 Nws. 11.03 Voor
de zieken 11.55 Med. NCRV 12.00 Los-
Vast gevar. progr 12.26 Med. t.b.v. land
en trnnb. 12.30 Nws. 12.41 Act. 14.05
schoolradio 14.30 Country en Western
rubr. 15.00 Hervormde mlddagdlenst:,
NOS 15.30 Meer over minder: De stem
van de sprekende minderheid, lnforma
tlef progr, 16.00-16.02 Nws. NCRV 17.3C
NCRV En bloc act. kron.
Hilversum II 298 m. en FM.
AVRO 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn
7.20 Stereo Lichte gram. muz. 8.00
Nws. 8.11 Radlojourn. 8.20 Stereo Llch
te gram. muz. vervolg 8.30-8.33 De.
groenteman 8.50 Morgenwijd. 9 00 klas.
kamermuz. opn. 9.40 Schoolradio 10.00
Voor de kleuters 10.10 Arbeidsvitami
nen pop. verzoekpl. pror. 11.00-11.02.
Nws. 11.30 Rondom 12; progr. voor de
vrouw 11.55 Beursber. 12.30 Sportrevue
13.00 Nws. 13.11 Radlojourn. 13.30
Stereo Feestconc. van de Nederlandse
Mozartverenlging radio Kamerorkest,
klein omroepkoor en sol. klas. muziek
14.30 't Is historisch: progr. over ge
schiedenis 15.00 Voor de zieken 16.00
Nws. 16.03 Land der muzen kunstkro
niek 17.00 AVRO's Toppop. 17.30 S
Jeugdprogr. 17.55 Med.
Hilversum III 240 m. en FM
NCRV 9.00 Nws. 9.02 Flits, een ln6tr.
progr. 9.30 Muz. bij de koffie 10.00 en
11.00 Nws. NOS 12.00 Nws. 12.03 Pop-
SUck KRO 13.00-18.00 KRO-op-Drie
pop mixture 13.00, 14.00, 15.00. 16.00
en 17.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I.
NOS/ NOT 10.45-12.00 en 14.00-14.50
School tv. NOS 18.45 De Woels en de
Lamaars NOS 18.55 Journ. VPRO 19.04
Betty Boop tekenfilm 19.10 Namens...
Jaco Groot, progr. bedacht door een
Nederl. NOS 20.00 Journ. VPRO 20.20
Was er nog wat reacties op het nws.
20.30 The perfect day, film met Laurel
en Hardy 20.50 Het ABC ln de kinder
schoenen progr. over onse kleuters:
21.20 Carte Blanche I De WonderlUke
wereld van drs. P. showprogr. 22.00 In
terview met burgemeester Samkal-
den NOS 22.30-22.35 Journ. Teleac 22.35
The Seventh Key les 3. 22.55-23.25 Blo
visie les 2 herh.
Nederland II.
NOS 18.45 De Woefs en de Lamaars
NOS 18.55 Journ. NOS 19.04 Den Haag
vandaag 10.09 Van gewest tot gewest
19.49 Tips van het Nationaal bureau,
voor Toerisme NOS 20.00 Journ. TROS
20.20 Mission Impossible verklez. tv-
serie 21.10 Wegwezen, quiz voor auto
rijdende echtparen 21.50 Te gast bij de
gast 2. Zdravo Jugoslavljo volkdsdans
en zang uit Macedonië en Ser
vië CVK IKOR. 22.25 Zoon des men
sen gefilmd tv spel NOS 23.50-23.55 K.
Journ.
Schaatsenrijden De 29-jarige
Herbert Höfl is officieel benoemd als
bondstrainer van de nationale West-
duitse schaatsploeg. Höfl, die tot voor
kort gold als een sprintspecialist, was
per 1 juli reeds als „interimtrainer"
werkzaam nadat de Noor Thormod
Moum vrij onverwacht naar zijn ge
boorteland was afeereisd. De in het
schaatsbolwerk Inzeil wonende Ne
derlander Henk van Dijk zal Höfl
assisteren.
