Ernst maken met het evangelie
Gelovigen verstoorden
publieke verkoping
VRIJHEID
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Studenten pastoor Huuh Oosterhuis:
Het is heiligheidsschennis
Woord van
bezinning
Nieuwe direeteur
Christian Scienee
PAGINA 8
LEID5CH DAGBLAD
ZATERDAG 3 OKTOBER 1970
le kerken in deze tijd te willen
voortzetten".
Geen opzet
AMSTERDAM (GPD) „Ik begrijp heel goed, dat mensen
die de hele zaak van verre hebben gevolgd, die niet betrokken
zijn geweest bij de discussies in Amsterdam, niet goed raad
weten met wat er in de studentenecclesia in Amsterdam gaan
de is.
Dit des te meer omdat allerlei
kranten en dan denk ik aan De
Tijd en een aantal verwante zinde
lijke kranten het hele verschijn
sel hebben getypeerd in termen en
woorden, die zowel wij als het bis
dom Haarlem nadrukkelijk hebben
vermeden. Dan doel ik op termen als
uittereden uit de kerk en dergelijke".
Dat zegt Huub Oosterhuis <36».
dichter en studentenpastoor in Am
sterdam, die zondag in de studenten-
ecclesia is voorgegaan in eucharistie
na een verklaring van de zijde van
de gemeente waarin dit voorgaan
werd gevraagd van een gehuwd pries
ter.
Huub Oosterhuis stelt heel na
drukkelijk: ..Wij willen blijven bin
nen de traditie van het evangelie
in de geloofsgemeenschap. We tie
nen, dat de tijd voorbij is dat bij
voorbeeld een R.K. Kerk kan zeg
gen: wij zijn de geloofsgemeenschap
en de reformatorische kerken staan
daar buiten. Geen enkele kerk kan
zichzelf op die manier absoluteren.
Het enige dat ieder die tot een
kerk behcort kan proberen is:
ernst maken met het evangelie.
Overal waar mensen dat doen. her
kennen ze elkaar en daar groeit
de eenheid tussen mensen die r.-
katholiek of protestant zijn, die
een gehuwde priester aanvaarden of
niet. Daar gaat het om en in die
zin heeft de studentenecclesia zich
uitgesproken. Daarmee heeft ze
gezegd de diepste traditie van al-
Volgens de Zwitserse kunsthis
toricus Jacob Bruckhardt bezit
het Duitse Freiburg een stad,
die dit jaar 850 jaar bestaat
met de filigrainachtige toren van
de gotische Miinsterdom (rechts
op de foto) de mooiste toren van
de christenheid. Met de bouw van
de Dom, symbool van deze stad
tussen Rijn en Zwarte Woud,
werd in 1299 begonnen.
Waarom Juist afgelopen zondag
voorafgegaan aan het Septuagint-
congres in Amsterdam —en waar
om juist in Amsterdam?
Pastor Oosterhuis: „Er is geen
sprake van een strategie in dit op
zicht. Het is helemaal niet de opzet
geweest om het nu te doen. We wa
ren er gewoon nu aan toe. Wanneer
het congres in november zou zyrf
geweest zouden we niet gewacht heb
ben en als het congres begin septem
ber zou zijn gepland zouden we er
nog niet aan toe zijn geweest. In
Amsterdam hebben we een jaar lang
erover gepraat en bij het begin van
het nieuwe studiejaar was het een
voudig zover. De studentenecclesia
zou 'n kritische gemeente willen wor
den, die als een wendbare groep
vanauit het evangelie wil opereren,
in de zin van bezinning op het be
staan en de samenhang van de ver
schijnselen.
Zo hebben we heel concreet mee
geholpen met de presentatie van een
dienstencentrum voor bejaarden door
de kabouters. Ruim 80 leden van de
studentenecclesia hebben bijvoor
beeld een bejaarde geadopteerd. Wij
willen ook onze hulp aanbieden aan
wie zich inzetten voor de buitenland
se arbeiders. Binnen zes weken zul-
len we het probleem van De Pijp
aan de orde stellen, de volkswijk aan i
de rand waarvan wij werken en
waarin talloze problemen om een op
lossing vragen.
De ecclesia
De ecclesia moet een plek zijn
waar d e initiatieven van anderen
aan het woord kunnen komen. Het
gaat er ons om om te zien hoe je
waakzaam gemaakt door het evange
lie, ziet wat je te doen staat als
bijvoorbeeld op een school discrimi
natie is ten opzichte van homo
fielen. Het evangelie zo menen wij,
roept op tot het „omturnen" van je
gedachten, tot het daadwerkelijk re
volutionair maken, maar ook tot
barmhartigheid. In dit geheel van
vragen was een van de vele voor
ons de vraag in hoeverre een gehuw
de priester kan functioneren".
Wat is uw opvatting van het ambt?
Dit tegen de achtergrond van één
van de vragen van Gerard van den
Boomen, hoofdredacteur van „De
Nieuwe Linie", gericht aan het
congres: wat bedoelt u als u zegt
dat u priester bent?
Schriftstudie is
zeer belangrijk
Huub Oosterhuis: „Wat een prise-
ter is, is nooit vast te leggen. Ik
kan alleen zeggen, dat de theologie
over 't ambt ook voor ons richting
gevend is. Maar wat het waard is
zal altijd opnieuw moeten blij
ken. Tot het voorgaan in de ge
meente behoort voor mij heel sterk
dat je bedreven bent in de schrif
ten. Dat is erg wezenlijk. Inder
tijd, toen ik in Groningen studeer
de. ben ik daarover gaan nadenken
Toen ben ik in de schriften gaan
studenten. De visie van de schrift,
zo is mij gebleken, op het menselijk
bestaan, is veelzeggend en houdt in
een confrontatie met de werkelijkheid
van nu altijd stand. Je kunt zeg
gen: de schrift laat een bepaald licht
vallen op de werkelijkheid Daar- i
naast is voor mij cok het pastorale
werk belangrijk. De helft van de tijd
die ik nu ln Amsterdam werk
en dat is nu vijf jaar - is opgegaan
aan pastorale contacten. Eigen
lijk heeft het priesterzijn heel veel
facetten. Gehuwd of niet ghuwd zijn
heeft daar niets mee te maken".
Reacties op het gebeuren van zon- I
dag?
Huub Oosterhuis. ..De poistieve re
acties overwegen. Maar ik hecht aan
de reacties niet meer waarde dan ze
in feite hebben. Wel ben ik blij met
de reacties van die twintig Amster
damse hervormde dominee's".
Belangrijk proces
Over de kritische gemeente: „Ie
dere gemeente moet zich telkens op
nieuw afvragen: wat doen wij eigen
lijk? Bijvoorbeeld in die kwestie van
het celibaat: laten we die man daar
om vallen of niet? Maar dat geld!
voor alles. Heel concreet is het zo.
dat de Amsterdamse studentenge
meente mij gevraagd heeft. En ik
wilde het. Als de gemeente gezegd
had: je mag het niet doen, dan had
ik ontslag genomen uit die gemeen-
e.
Maar de studenecclesia van Am
sterdam heeft er blijkbaar iets voor
over, ze tekent ervoor We beseffen
dat we aan een belangrijk pro
ces bezig zijn en daarom moet je een
stap doen om dat proces te verhel
deren of voortgang te doen vinden
Daarbij is de plaatselijke gemeente
het behoud van het geloof. De we
reldkerk is er niet om de plaatselij
ke kerk te verlammen".
Vechten tegen bierkaai
Over de eenheid in de kerk: ,,Wat
nu eenheid is. is alleen formalisme.
Waarom wel eenheid met een of an
dere bisschop in Spanje en niet met
de eigen priesters? Eenheid met de
wereldkerk, dat is de laatste vondst"
Heeft het geloof of de gemeente dan
een toekomst?
Huub Oosterhuis: „Ja. want het
gaat er bij het geloof juist om te ge
loven dat vechten tegen de bierkaai
zin heeft".
Huub Oosterhuis: „Vechten
tegen de bierkaai heeft zin".
Het ligt voor de hand om in
een Leidse krant op 3 oktober
iets te schrijven over vrijheid.
Nu weet ik, dat er over vrij
heid een hele hoop gezegd en
geschreven is. maar ik ben van
mening, dat wy toch nog niet
begrijpen en weten, wat vrij
heid betekent en inhoudt. Vrij
heid is. zo zou men kunnen
zeggen, de ruimte, waarbinnen
ik mijn mens-zijn kan ontwik
kelen. De mens moet een zekere
vrijheid hebben om te kunnen
leven. Vrijheid, zo zou men
verder kunnen stellen is voor de
mens net zo iets als wat de weg
voor een auto is.
Nu moeten er een paar din
gen gezegd worden: Er is in een
menselijke samenleving geen
sprake van een absolute vrij
heid; ook aan de vrijheid wor
den grenzen gesteld Ik kan
maar niet doen wat ik wil.
Ik ben en wordt altijd beperkt.
Ik móet benzine in mijn auto
doen en ik móet op de weg
blijven. wil ik kunnen rijden en
ongelukken voorkomen. Aan de
andere kant kan men spreken
over fundamentele vrijheden,
waar de mens van moet kun
nen zeggen, wat ik in en van
een bepaalde situatie vind. Om
in het beeld van het rijden in
een auto te blijven, er moeten
wegen zijn om te kunnen
rijden. Ik kan spreken van in
dividuele vrijheid, waardoor er
ruimte komt om van de moge
lijkheden. die de mens worden
aangeboden, er één of sommige
dat er keuzemogelijkheden
te verwerkelijken. Dat betekent,
moeten zijn. Ik moet een ze
kere vrijheid van handelen heb
ben. Dat wil dus in het bo
vengenoemd beeld zeggen, dat ik
moet kiezen, waar ik heen ga
en wélke weg ik zal nemen
Verder is er nog een gemeen
schappelijke vrijheid, die van de
groep, van de bevolking, van de
volken. Elke keer opnieuw moe
ten wij een keuze doen uit de
vele mogelijkheden die er zijn.
om als gemeenschap te kun
nen leven. Elke keer opnieuw
moeten we, op een kruispunt
aankomen, zien. welke richting
we moeten nemen.
Mens-zijn is vrijheid bezit
ten. Die vrijheid wordt gevuld
door het kunnen en het móe
ten kiezen. Door die vrijheid
doen zich ongekende moglijk-
heden voor en in die vrijheid
staande, dragen we enorme ver
antwoordelijkheid. Een verant-
jegens de samenleving, dicht
bij en vèraf Het gaat in die
verantwoordelijke vrijheid om
ónze samenleving.
Met het bovenstaande is niet
alles gezegd, maar toch wel wat.
We kunnen ons daardoor dui
delijker bewust worden, wie we
zijn en welke positie we inne
men; dat het denken aan een
noodlot onmogelijk wordt, een
noodlot waaraan alles onder
worpen is en waaraan ook niets
meer te veranderen valt. Het
leven met de gedachte aan een
soort levensklok, die nu eenmaal
af moet lopen, omdat iemand
die klok heeft opgewonden 'is
geen leven.
Verder is duidelijk geworden,
dat wij in onze vrijheid worden
aangesproken op onze eigen ver
antwoordelijkheid. Wanneer
er gerept wordt over verant
woordelijkheid is daarin tege
lijk verdisconteert het denkeri
over normen en regels, waaraan
alle mensen onderworpen zijn.
Wat houdt dat allemaal in?
Zeker, dat ik in het genieten
van mijn vrijheid rekening
moet houden met de ander en
met het andere.
Zoals wij alleen maar kun
nen genieten van onze auto, als
wij op de weg rijden, ons hou
den aan de normen en regels,
die op de we gelden. Vrijheid is
tenslotte toch iets anders dan
willekeur en het leven is te mooi
om er een troep van te ma
ken.
Als u bereid bent met mij
mee te denken over het begrip
vrijheid, zult u toestemmen, dat
het een onberekenbare gave en
tegelijk een verschrikkelijk zwa
re opgave is.
DR. W. v. d. ZWAAN
Gercf. predikant, Leiden.
PARIJS (GPD) Een publieke verkoping van offerblokken,
misstellen, priestermantels en heilige voorwerpen is in Versail-
es onderbroken tengevolge van de protesten van enkele tien
tallen gelovige rooms-katholieken.
Van de kansel was uit naam van
de bisschop van Versailles al ver
zet tegen de verkoping aangetekend
Niettemin had men tevoren aange
kondigd .dat de opbrengst van de
sacrale koopwaar, die afkomstig
was uit twee onlangs buiten gebruik
gestelde kerken, bestemd zou wor
den voor het missiewerk in Cen-
traal-Afrika. dat aan een chronisch
geldgebrek lydt.
Toen tijdens de verkoping de ven
du-meester zijn hamer nauwelijks
geheven had. brak onder het publiek
onmiddellijk al een luid geschreeuw
van protesten los. Kreten als „schan
de verkoop' 'doorkliefden de ruimte
van het veilinglokaal. Nadat een en
kele madonna en een kruisbeeld
voor een appel en een ei toch on
der de hamer waren gegaan, besloot
de veilingmeester de zitting maar
liever op te heffen.
De organisatoren van de publie-
ke verkoping zaken ook na afloop
en gezien het goede doel nog steeds
helemaal geen kwaad in hun initia
tief. De handel in heiligenbeelden en
miskelken, waarvan men rr mo
menteel inderdaad weer honderdtal
len op de zojuist geopende interna
tionale Paryse „Salon" der anti
quairs kan vinden, wordt, zo m r -
ten ze niet ten onrechte op, door
niemand meer als profaan be
schouwd. Een oordeel dat de in
terende activisten van hun kant
bestreden met een ietwat wisselval
lig argument.
Niemand kon garanderen, zo be
toogden zij. dat een hostiekelk door
zijn nieuwe eigenaar niet eens als
asbakje zou kunnen worden gebruikt
of daX een hippie zich vandaag of
morgen op straat zou vertonen ge
huld in een priestergewaad met een
paternoster rond het middel. Klaar
blijkelijk had de bisschop van Ver
sailles. die deze tegenactie dus pro
voceerde. verzuimd te overwegen
dat de hippies of andere adspirant-
kopers voor hun maskerades of as
bakjes te kust. en te keur ook in de
I wel v orziene sector der religieuze
voorwerpen van de Parijse vlooien-
I markten te raden konden gaan. Van
de baten van die transacties pleegt
de zending in het zwarte werelddeel
bovendien geen cent beter te wor
den. Zolang die handel tenminste
nog voort zal kunnen duren. Want
voor een andere uiting van verza
melwoede heeft zojuist de politiepre-
fect van Parijs een stokje gestoken.
Hij heeft een verbod uitgevaardigd
op de beroemde Marche aux Puces
nog langer hakenkruizen, s.a.-dol
ken, wehrmacht-insignes en andere
tastbare herinneringen aan Hitiers
duizendjarige rijk te verkopen. Hij
vindt dat die nazi-relekwieën. aan
stoot kunnen geven aan die tiendui
zenden Fransen, die dat brok verle
den nog moeilijk uitsluitend door de
folkloristische bril kunnen bezien.
Wanneer men begrip kan voelen
met die overwegingen, dan heeft
ook dit verbod helaas weer een ave
rechtse uitwerking gehad. De prij
zen van de nazi-souvenirs, die nu
onder de toonbank worden ver
kocht. zijn sinds het prefectorale de
creet plotseling verdubbeld of zelfs
verdrievoudigd, waardoor de han
del in verboden vruchten gelijktijdig
nog winstgevender en dus ook at
tractiever is geworden.
LEIDEN Herv. gemeenten:
Pieterskerk 10 u ds J. A. Eekhof
Hooglandse kerk 10 u ds K. Bou-
huys, 11.45 u Oecumenische studenten-
dienst
Marekerk 10.30 u ds A. J. de Jong,
5 u ds G. C. Post
Maranathakerk Lage Morsweg
10 u ds H. J. van Achterberg
Koningskerk Koningstraat 10
u ds G. C. Post (H.A.).
Bethlehemkerk Driftstraat 10
u ds E. M. Pannekoek
Bevrijdingskerk Montgomer str
0 u ds Joh. Poort. 7 u ds Joh Poort
(gecomb. herv.-geref. dienst).
Vredeskerk Burggravenlaan 10 u
ds A. J. Lamping (Jeugdkapel 11.30 u
dhr A. Lagerweg).
Ver. Vrijz. Hervormden Aula As-
eerstraat 1 10.30 u ds C. J. Rasch.
Slootdorp
Eglise Wallone BreestraAt 10.30
u pasteur D. Rabs
Academisch Ziekenhuis 10 u ds
P J. D. van Malssen.
Dlaconessenhuls Houtlaan 55
10.30 u ds H. W. Hemmes.
Oec. werkplaats Levendaal 101
10.30 u voorber. eerstv. dienst.
Geref. Kerk
Zuiderkerk 10 u ds J Overduln
te Veenendaal. 5 u ds Kronemeyer
Petrakerk 10 u ds K Vegter te
Oegstgeest, 5 u dr V. d. Zwaan.
Oude Vestkerk 10 u dr Dronkert,
6 u ds Poet.
Beloftekerk 10 u ds Kronemener,
6,50 u ds Hortenslus (dienst met be
langstellenden).
Bevrijdingskerk 10.30 u dr V. d.
Zwaan, 7 u ds Poort (Ned. Herv.) (Ge-
meensch. dienst met Ned. Herv.).
Groenhoven 10 u ds Hortenslus.
Gezinsdiensten „Jeugdhaven" 10
u „De Mirt", dhr De Koning. 10 u „Het
Mierennest", ds. Post.
Geref. Kerk vrijgem.: 10 en 5 u ds
J de Wolff.
R.K. Kerk H Antonius: 9.30. 11. 12.15
Haagse Schouw (zat.av. 7 u) 9.30, 11.30
en 6.30 u Hartcbrug 8. 9. 10.45, 12 en
u. Herensingel. 8.30, 9.30. 11. 6.30 u
Bijkerk Tlmerstr. 9.30 en 11 u H. Leo-
nardus (zatav. 7 u) 9. 10.30 en 12 u
Studentenparochie (zaterd.av. 7 u) ln
de Lodewljkskerk).
Lodewyksparochie (zat.av. 7 u) 9 45.
11. 12.15 en 6 u.
Petrusparochie (zat.av. 7 u Jongeren
mis) 9, 10.30, 12 en 6 uur.
Geref. Gem.: 10 en 4.30 u ds Boo
gaard.
Christian 3cience Steenschuur 6, 10.3
u Ned. dienst.
Baptlstengem. Oude Rijn 3. 10 u ds
R. Relling.
Oud Kath. Kerk. Cronestelnkade 9.46
u HM.
Leger des Hells: 10 u heillgingsdlenst
7.30 u verlossingssamenkomst.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u ds Car-
ller.
Doopsgezinde Rem. Gem.: 10 u ds J.
G. Bolten-du Rieu.
Evang. Chr. Gemeenschap (Middel
stegracht 3) 10 en 5 u dhr Dlckes.
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstr.) 10.30
u gezongen H. Mis.
Nieuw Apostolische Kerk (HogeRiJn-
<H)k 24) 9.45 u dienst.
Evang. Luth. Kerk: 10.16 u da J.
Happee.
AARLANDERVEEN Herv. Gem:
10 u en 7 u ds G. van Hoegee. Geref.
Kerk: 10.30 u en 6.30 u ds J. E. Bre-
derveld te leiden. Chr. Geref. Kerk:
9.30 u Deinst des Woords, 2.30 u ds
Kampman te Ede. R.K. kerk zat 7 u.
zond. 7.30 u en 10.30 u. Dorpshuis Ter
Aar Aard am 9 en 12 uur.
Alphen aan ilcn RJjn Herv. Gem
Adventskerk: 10 u ds M, Hanemaaijer
(H.A.), 6.30 u ds P. A. Lefeber (H.A.-
en Dankzegging). Kruiskerk Gouwsluis
10 u ds M. Pokkema. Opstandlngskerk:
10 u ds P. A. Lefeber (H.A.), 6.30 u ds
M. Hanemaaijer. Gebouw Naby: 10 u
Jeugdkapel de heer H. G. A. Hoge-
weg. Opstandlngskerk: 10 u Jeugdkapel
„Rhljnstroom" 10.30 u de heer M.
Kemp te Lelden. Oudshoornseweg 10 u
ds G. Cadée (Oogstdienst). Gezins-
dienst- medewerking N.P.B. Herv. Slons-
kerk: 9.30 u ds S. W. Verploeg. 6.30 u
ds A. Breure. Gebouw Onderweg: 10.15
u ds N. J. M. Hoogendljk. Rldderveld
'..Het Kasteel' Veldbloemweg: 9 u ds
N. J. M. Hoogendljk. Geref. Kerk Ma
ranathakerk Raadhuisstraat: 10 u de
Fr. de Jong. 6.30 u ds Pr. de Jong.
Salvatorlkerk10 u en 6.30 u ds A.
Borman. Alphen aan den Rijn-Noord:
„De Goede Herderkerk 10 u ds A
Brink, 6.30 u ds G. O. N. Veenhuizen
Kasteel Ridderveld: 10.15 u en 5 u ds
J. Vos. Geref. Kerk (Vrijgem.): 10.30
en 6.30 u ds M. Heemskerk. Chr. Geref
Kerk: Jeruzalemkerk Grijpensteinstr.
9.30 u en 5 u ds P. Sneep. Oud Geref.
Gem. Kerkgebouw Hooftstraat 240: 9.30
u en 4 u leesdiensten. Rem. Geref. Gem
Van Mandersloostraat 7 u dr A. W.
Cramer te Leiden. Baptisten Gemeen
te; 10 en 6.30 u ds Koekkoek. R.K. St.
Bonlfaciuskerk (zat. 7 uur): 8.30. 10,
11.30 en 6 uur. R.K. Pius X kerk (zat.
7 uur) 7.30, 9. 10.30, 11.45 en 5.30 uur.
Benthuizen Geref. Gem9.30 u
leesdienst. 3 u ds Honkoop van Moer-
kapelle (dinsdag 7.30 u ds Hakkenberg
te Dordrecht)
Bodegraven Herv. Gem. 't Anker
9 en 10.30 u ds J. H. Cirkel (10.30 u
H.Doop), 6.30 u ds B. van Ginkel.
Utrecht. Salvatorkerk10 u ds C. M.
van Ede. Apeldoorn (H.Doop). 6.30 u ds
J. van der Velden. Woerden. Bethle
hemkerk: 9.30 u ds Balke (H. Doop).
6.30 u ds J. H. Cirkel. Geref. Kerk: 10
u ds Schoep, 6.30 u ds Buitenhuis
(Nleuwerbrtig) 9.30 u ds Buitenhuis,
6.30 u ds Schoep. Geref. Kerk (vrijgem
9 en 16.15 u ds N. Heemskerk. Geref
Gem.: 10 en 6.30 u leesdienst. Evang.
Luth. Kerk i0.30 u geen opgave ont
vangen. Evangelisatiekring10 u ere
dienst. 6.45 u Jb. Klein Haneveld.
Hazerswoude Herv. Gem 6.30 u
en 6.30 u ds L. Boer. Geref. Kerk: 9.30
u ds Veenhuizen, 5 u ds Brink. R.K.
Kerk St. Bernardus Rijndijk (zat. 7 u)
8. 9.30 en 11 uur. R.K. Kerk St. Mi
chael Rijndijk (zat 7 u) 8. 9 en 11 u.
R.K. Kerk Dorp (zat. 7 u) 8, 10 en
11.30 uur.
Hlllegom Herv. Gem 10 u ds J.
Bronsgeest ir.. 9 u ds H. S. J. Kalf uit
Bennebroek. Geref. Kerk: 10 en 5 o
ds J. Hartkamp. Chr. Geref. Kerk: 10
u Dienst dee Woords. 5 u Dienst met
belangstellenden, ds J Plantlnga uit R
zenburg.
Hoogmade Herv. Gem.: 10 u ds P.
Schoenenboom. R.K. Kerk (zat. 7 uur)
9 en 11 uur.
Katwijk aan Zee Herv. Gem.: N.
Kerk: 10 u d6 D. Bouman. em. pred„
6 u ds A. Vink (H. Doop). Oude Kerk:
10 u ds J. C. van Hunnlk. 6 u ds C.
van den Bergh (H. Doop). Ichtuskerk:
10 u ds J. P. van Roon. 5 u ds W.
Vroeglndewey (H Doop). Pnllkerk:
9.30 u d6 C van den Bergh. 6 u ds J.
C. van Hunnlk (H. Doop). Groen van
Prinstererschool10 u ds Jac. de Vos,
Zeehospitium: 8.45 u ds Jac. de Vos.
bed. H. avondmaal. Ziekenhuis „Over
duln": 2 u ds J G van Ieperen. Ger.
Kerk: Triurafatorkerk9.30 u ds F.
Pijlman. 5 u ds R. de Vries. Vredes
kerk: 9.30 u ds R. de Vries. 5 u ds J
D. Koers. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5
u ds H. C. van der Ent. Geref. Kerk
(vrijgem.) 10.30 en 5 u ds M. Jans-
6ens. Geref. Gem Remlsestr 10 en 5
u ds Van der Bijl.
Katwijk aan Oen Rijn - Herv. Gem.
Dorpskerk: 9.30 u ds Makkenze. 6 u
dhr Slerat te Lelden. Ontmoetingskerk
10 u dr Kamma te Oegstgeest. 6.30 u
ds Makkenze. School Narcisstraat: 10.30
u ds Batelaan te Voorschoten. Kapel
Marine Vliegkamp: 10.30 u ds Ter
Haar Romeney. Geref. Kerk: 9.30 u
ds Koers. 5 u ds Pijlman te Katwijk a.
Zee. R.K. Kerk (zat.av. 7 u) 8. 9.30 en
11.15 uur. De Wilbert (zat.av. 6 30 u)
6.30 uur.
Koudekerk —Herv. Gem.: 10 u ds
Quak (H. Doop). 7 u ds Pannekoek te
Leiden. Geref. Kerk: 8.30 u 10.30 en
7 uur.
Leiderdorp Herv Gem. (Geref
Kerk, Hoofdstraat)10.30 u ds J. P.
Honnef. (Scheppingskerk)11 u ds A.
Geense (H.D.). Geref. Kerk (Hoofdstr.-
kerk)9 u mevr. Geense-Ravestein.
6.30 u ds Van Loenen. (Scheppings
kerk): 9.30 u ds Van Loenen. 5 u ds
J. Overduln. Veenendaal.
Rk. kerk Menswording (zat. 7.30) 9,
10.30 en 12 uur. Meerburg 8.30. 10, 12
en 6 uur. Kapel De Goede Herder (zat.
av. 7 uur).
Lelmulüen Herv. Gem: 9.30 u ds
V. H. de Vree. 7 u ds H. C. van Itter-
zon te Gouda. Geref. Kerk: 9.30 u ds
M. van Harmeien te Alphen aan den
Run. 7 u ds A. P. Heiner te Ter Aar.
R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.30. 9.30 en 11.15
Usse Herv. Gem. Grote Kerk: 10
u ds H. G. Oostinga. 7 u da J. van der
Velden. Helv. Kapel: 10 u ds J. van
der Velden. Geref. Kerk: 10 en 5 u drs
A. van der Woude. Chr. Geref. Kerk:
10 en 4.30 u ds D H. Biesma. Geref.
Gemeente: 10 en 4 u ds W. Suyker.
Geref. Kerk Vrijgem.. 10 en 4.30 u ds
J. J. Verleur. Oud Geref. Gem.: 9.30
en 3 u leesdiensten (donderd. 7.30 uur
leesdienst). Ned. Prot. Bond: 10 15 u
Prof. Oosterbaan te Haarlem. Aktie
avond 8 u ds J. Gravendeel, evangeli-
satiedienst in Gasthui „Welkom".
Bondstraat. 4 u JeugdbiJeenkomst
Gasthuis Welkom. R.K. Kerk St. Aga-
thakerk (zat. 7) 8.30. 10.15, 11.45 en
uur. Poelolder (zat. 7) 8.30. 10.30. 12
en 5.30 uur. Engelbewaarder (zat. 7)
7.30. 8 45. 10 45 5.30 en 7 uur.
Nieuwkoop Herv Gem. 10 u prof.
dr G. P. van Itterzon De Bilt. 6.30 u
ds G. van Doorn. Geref. Kerk: 10 u en
6.30 u ds D. J. Modderaar te Waddinx-
veen. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u en 6.30
u Dienst des Woords. Rem. Geref. Gem
10 u ds T. Elders-Mayer. R.K. Kerk
(zat. 7 uur) 7.30, 9, 10.45 en 7 uur.
Nleuwveen Herv Gem.: 9.30 u ds
J Gebraad. 7.30 u ds P. A. A. Kluse-
ner te Zeist. Geref. Kerk: 9.30 u en
6.30 u ds P. Knotters te Oudewater
R.K. Kerk (zat. 7 u) 9. 10.45 en 5 uur.
NoordwHk-BInnenHerv. Gem.: 10
u dr J. G. 3. Jansen (bijz dienst in
verband met de restauratie). 7 u ds D.
Keunlng. Geref. Kerk: 9.30 u ds H.
Lyesen. 5 u drs A. E. van der Wou
den (Lisse). (Van den Berghstlchting
11 u ds H. Lyesen. Ned Prot. Bond:
I 10.30 u ds S. L. Verheus (Amsterdam).
R.K. Kerk (zat.av. 7 u) 8.30. 11.15 en
I 5 30 uur.
Noord wijk aan Zee Herv. Gem.
Hoofdstraat: 10 u ds Keuning (H.D.)
(Kapel Hoofdstraat) 5 u dr J. G. B.
Jansen. (De Rank)10 u ds W. Kool
(Katwijk). Geref. Kerk: 10 u ds C.
Warner, 5 u ds H. Lyesen. Herv. Ger.
Evangelisatie (Oude Mulo. Schoolstr.):
10 u ds W. Vroegindewey (Katwyk a.
Zee), 3.30 u ds A. Gooyer (Delft). R.K.
Kerk (zat.av. 7 u) 7.30, 9. 10.30 en 12 u
NoordwiJkerhout Herv. Gem.: 10
u ds Streefland (Bed. H. Doop). 10 u
(In de Zolk) de heer J. D. Hoffenaar
uit Voorhout. 10 u Klnderkerk ln ge
bouw „Open Hause". R.K. St. Jozef
(zat.av. 7 u) 7.30, 8.45. 10.15. 11.30 en
7 uur. St. Viktor (zat.av. 7 uur) 8.
9.30, 11 en 6 uur. H. Hart van Jezus
ln de Zllk (zat.av. 7 uur) 8.30, 10 en
11.30 uur.
BOSTON Met ingang van 1 okto
ber heeft Inman H. Douglass zich
teruggetrokken uit de Christian
Science Raad van directeuren. Hy
zal in die funcite worden opgevolgd
door De Witt John uit Boston.
Gedurende twintig jaar heeft de
heer Douglass De Moederkerk in
belangrijke functies gediend. Hij
trekt zich terug teneinde in Dallas
zijn tijd te kunnen geven aan het
onderricht en de praktijk van Chris
tian Science.
Sinds hij tot directeur werd be
noemd, woonde de heer Douglass in
Boston. Zijn werkkracht en v isie
hebben veel bijgedragen aan de
groei van de beweging.
De heer John, sinds mei 1964
hoofdredacteur van The Christian
Science Monitor, trad in augus
tus 1939 als politiek verslaggever toe
tot de organisatie van De Moeder
kerk. Tijdens de Tweede Wereldoor
log diende hij by de public relations-
staf van het Amerikaanse Marine
Hoofdkwartier en kreeg daarvoor
de Bronzen Ster. Van 1949 tot 1964
maakte hy deel uit van het persco
mité van De Moederkerk
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerke 10.30 u ds J. Irik (Paulus-
kerk). 10 u prof dr E. Jansen Schoon
hoven (H.D.) (Gemeentecentrum) 7 u
ds I. J. Wisse te Rijnsburg (Jeugdkerk
Gemeentecentrum 10.30 u mr H. Pen
ning) Zendingskapei (Jeugdkapel): 10
u mevr. A. J. F. Jonkman-Van Rhijn.
Geref. Kerk: 10 en 7 u ds Heemskerk.
Vrijz. Herv. (Gemeentecentrum): 10.30
u ds M. J. Wagenvoorde. Geref. Kerk
(vrygem.) geen opgave ontvangen. RK
Kerk (zat.av. 7.30 u) 9. 10.30. 12 en
7.30 u Bonaventurakapel (zat.av. 6.30
uur) 8, 10 en 11 uur.
Oude Wetering Herv. Gem 9 30
en 7 u ds Lalleman (H.A.). Geref. Kerk
9.30 en 5 u ds J. van Wijngaarden te
Tiel. Rem. Geref. Gem.: 10 u dr A. W
Cramer. R.K. kerk (zat. 6.30 u) 8. 9.15,
10.30 en 12 uur.
Ryiisaterwoude Herv. Gem.: 9.30
u en 7 u ds T. H. Oostenbrug. R.K.
Kerk (zat 7 u) 730. 930 en 1115 uur
Chr Geref. Kerk: 9.30 u Dienst des
Woords, 2.15 u ds G. Bouw te Sche-
veningen.
RiJnsbiirg Herv. Gem.( Grote
Kerk)9.30 u ds I J. Wisse, 5 u ds
H. van Gosllga Bethelkerk)9.30 u ds
Van Gosllga. 5 u ds Wisse (in alle
diensten viering H.A.). Geref. Kerk:
Petrakerk: 9.30 u ds V. d. Linde, 5 u
ds Hulsman. Immanuikerk: 9.30 u ds
Baayen. 5 u ds Biileveld. Maranatha
kerk: 9.30 u ds Bijleveld. 5 u ds V. d.
Linde. Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en
5.15 u ds K. Deddens. Chr. Geref Kerk
9.30 en 5 u ds De Vries. R.K. Kerk
(ln tuinbouwschool za.tav. 7 uur) 10.30
uur.
Sassenhelm Herv. Gem.: 9 en
10.30 u ds H. v. d. Giessen, Kapelle a.
d. IJssel, 18.30 u ds P. Vermaat te Haar
lem. Geref. Kerk: 9.30 u ds J. D. te
Winkel. 17 u ds H. v. d. Berg. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 17 u ds L. S. den
Boer. R.K. Kerk (zat. av. 7) 8. 9.30,
11 en 5.30 uur.
Valkenburg Herv. Gem.: 10 u ds
G. Zonneveld. 6.30 u gemeenschappe-
ïyke dienst met de geref. kerk. Voor
ganger ds G. van Duinen. Geref. Kerk:
9.30 u ds G. van Duinen. 6.30 u (zie
Herv. Gem Geref. Kerk (vrijgem.)
9 en 3 u ds M. Janssens.
Voorhout Herv. Gem.10 u
Westra van Saseenhelm. R.K. Kerk (zat
8 en 7 u) 7.30, 9, 10.30, 11.45 en 5.30 u.
Sacrament van de heilige
doop.
(Foto LD/Holvast)
Voorscholen Herv Gem Dorps
kerk: 10 u ds Meyering (H.A.), 7 u ds
Cazemier. Hulp en Heil: 10 u ds Ver-
heule Aula Noord Nofland: 9.45 u ds
De Beus. Ryndijk: 10 u ds De Wit.
Leiden. Geref. Kerk: 9 u en 10.30 u ds
De Zeeuw. 7 u ds L. Bech uit Wasse
naar. Geref. Kerk (Vrijgem.): 10 en
5 u ds J. Blokland uit Ritterdam. R.K.
Kerk Laurentius (zat. 7), 7.30, 9 10.30,
12 en 5 u. Moeder Gods (zat 7) 8, 10
11.30 en 6 uur.
Warmond Herv. Gem.: 10 u ds
J. M. Snijders (onderweg „Gaat Israel
verloren"). 7 u ds J. M. Snijders. R K.
Kerk (zat.av. 7 u) 8. 10 en 11.30 uur.
Wassenaar Herv Gem Dorps
kerk; 10 u dr Th. C. Frederlkse, 4.30 u
kand. J. Westland. Huizen, 7 u vlk. Th.
H. G. Hulst. Klevitkerk: 9 u Jeugdkerk
10 u ds J. T. Wlersma. Messiaskerk:
10 u vik. Th. H. G. Hulst. Dorpscen
trum 9.30 u ds H. Stolk, Schevenlngen.
10 u kinderdiensten. Shalom: 10 u
Jeugdkapel. Deylerhuls: 10 u Jeugdkerk
Geref. Kerk Bloemcamplaan10 en
7 u ds L. Bech. Zijllaan: 10 en 7 u
ds J. Bovenberg, Leiden. Ned. Prot.
BondLange Kerkdam10.30 u ds D.
A. Werner. R.K. Wlllibrordus (zat. 7)
8, 9.30. 11, 12.15 en 5 u Goede Herder
(zat. 5) 8.30. 10 en 11.30 u. Joseph (zat.
7) 7.30, 8.45. 10.30. 12.15 en 7 uur.
Wou brugge Herv Gem.: 9.30 u ds
Kempenaar. 6.30 u ds Van Ieperen.
Katwyk. Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u
kand. Boonstra Den Haag. Ned. Prot.
Bond: 7 u O. Raedthuys. ds Schilder-
beek. Leiden.
Zevenhoven erv. Gem 3.90 u
d6 Reijenga. De Hoef 7 u ds Reyenga.
Geref. Kerk: 9.30 u en 7 u ds P. Boes
te Hilversum. R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.45.
9 en 10.45 uur.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 2.30 u
bevestiging en intrede ds S. L. Shock
bevestiger ds M. L. W. Schoch. R.K.
Kerk St. Jan Zuldbuurtseweg (zat. 7.30
u) 7.30, 9 en ii uur. r.k. Kerk St.
Alusius Kapel (zat. 7 u) 7.30. 9. 1 :,30
u en 11.30. R.K. Kerk Merburg: 8.45.
10.30. 12 en 6 u Kapel Goede Herder
(zatav. 7 uur).
Zwainnierdain Herv. Gem.: 10.30
en 6.30 u ds D. Goudzwaard. Geref.
Kerk: 9 u ds Sj. Tlemersma, 6.30 u
ds D. Goudzwaard in Herv. Kerk. Rem.
Geref. Gem.: 10 u ds T, Elders-Mayer.
R.K. Kerk (zat. 7 u) 8, 10, 11.30 en 5.30
uur.
