Christine Jörgensens
„geboorte" verfilmd
Hoe een man tot vrouw werd getransformeerd
EMS zet opera niet
uit Circustheater
KO VAN DIJK IN
FRANSE KOMEDIE
fMD|R|
De Océ 2100 offset-duplicator.
Voor één cent en één knopomdraai
een magnifieke kopie.
s
'bon
burgers op de bres volkomenheden
Nieuw cabaret
Sieto Hoving
Nieuwe uitgaven
Nobelprijs voor
letterkunde
"ae~a' Ondanks winnen kort geding
Leidse Schouwburg presenteert
KUNST II
HET
Océ-van derGrinten NV
pagina 10
LEIDSCn DAGBLAD
ZATERDAG 3 OKTOBER II
AMSTERDAM (GPDi Er ls
uit George Jörgensen een jolige
vrouw geworden. Vorige week
koesterde zij zich in de gulle zon
op het terras van het Caransa-
hotel aan het Rembrandtplein in
Amsterdam, vroeger George, nu
Christine Jörgensen. Grondige
medische ingrepen gaven haar
de uiterlijke vrouwelijke ge
slachtskenmerken. De zoon van
Florence en George Jörgensen
was een dochter geworden.
Een jaar of wat tevoren „dat Ls kwamen, indertijd, om haar verhaal
in 1946 geweest'' had George Jör- te verfilmen. Nu is het er dan van
gensen ontdekt wat er zo ongeveer gekomen. Begin oktober vorig jaar
aan hem scheelde. Al eerder had hij j begon de produktie. John Hansen
gevoeld dat er iets met hem was. kreeg de titelrol,
maar hij had nooit beseft wat hetHansen heeft veel met mij gemeen,
was of kon zijn zegt Christine met haar iets te zware
Hij las een boek dat hem op het -
verschijnsel van de homo-seksueel
wees. Hij begon verschijnselen in
zichzelf te herkennen, maar hij ont- j
dekte dat het by hem toch eigenlijk
veel verder ging.
Soldaat
stem. „We zijn allebei van Deense
afkomst en hebben allebei ook nog
familie in Kopenhagen. Een spook-
George Jörgensen moest het leger
in. Vijftien maanden diende hij als
Over deze transformatie gaat soldaat, onderging de hele training.
volgende maand in de Nederland- j maar ontdekte tevens dat hij niet de
se bioscopen een film draaien, enige jongeman was met moeilyk-
waarvoor Christine Jörgensen J heden. Problemen had hij er niet
zelf adviseuse is geweest. „Een j mee, in het leger.
heel behoorlijke film is het ge- j „Ach, iedereen heeft zijn eigen
worden", zegt ze. Plek als soldaat, je eigen bed, je eigen
kast. En zelfs als je een kam laat
Het is nu bijna twintig jaar ge- vallen zal je slapie hem niet oppak-
leden dat George Jörgensen de auto- j ken en in je kast leggen, ook al weet
riteiten verzocht hem voortaan als precies waar zo'n ding altijd ligt.
vrouw te registreren. In 1951 waren I Hij zal hem op je bed leggen en zeg
de chirurgen in een Kopenhagens i gen: die vond ik op de grond. Aan je
ziekenhuis met George Jörgensenkast komt hij niet, dat is min of
aan de slag gegaan. In 1952 waren meer je privé-terrein". In dat privé-
de operaties voltooid en was Chris- kringetje trok George Jörgensen zich
tine Jörgensen „geboren". met zyn probleem terug.
Byna zo vrouw als een vrouw maar Het viel hem niet eens zo moeilijk,
kan Zijn, gaat Christine Jörgensen want hij had al geruime tyd een
nu door het leven. Ze is nu 44 jaar. stil, eenzaam leven geleid. Maar on-
Daardoor alleen al zou het haast dertussen ontdekte hy wel dat er
niet meer kunnen, maar kinderen i meer mannen rondliepen die eigen-
zou ze nooit hebben kunnen krijgen. iyk meer vrouw waren. Een orider-
De operatieve ingreep is wel dras- zoek van één van Amerika's voor-
tisch geweest, maar in het „inbou- aanstaande universiteiten heeft trou
wen" van een baarmoeder en van wens uitgewezen dat „een half pro
eierstokken slaagt de medische we-cent van de wereldbevolking trans-
tenschap nog niet. Wel Ls de ingreep seksueel is", merisen derhalve die de
zo ver gegaan dat Christine Jorgen- geslachtskenmerken van de ene sekse
sen normale seksuele gevoelens kan I hebben maar de hele rest van de
krijgen. andere.
Huwf»liik Verscheldenen hebben operaties
riu ei J ondergaan zoals George Jörgensen.
Christine Jörgensen is niet vanHoeveel? Christine Jörgensen heeft
plan om nog te trouwen. Ze be- er geen idee van.
schouwt het huwelijk als een prach- j Voor haar zelf ging de nieuwe we-
tige instelling, maar ze is zo zelf- reld in 1952 open. Beziet ze mannen
standig dat een man haar wel heel en vrouwen nu anders dan vroeger1
erg veel meer te bieden zou moeten Het is een vraag die ze eigenlijk niet
hebben. begrijpt. „Ik zie ze nog net zo als
„Twee keer ben ik verloofd ge- vroeger. Ik zie ze als vrouw. Dat deed
weest, maar allebei de keren heb ik I ik vroeger ook" al heeft ze een tyd
mij teruggetrokken", zegt ze. De hu- I lang niet beseft dat ze dat deed»,
welilkskandidaten zijn niet in het on
gewisse gelaten over Christines
.mannelijke' verleden. Voor geen van I Christine Jörgensen is een vrolijke
beiden was het echter een reden om vrouw. Ze wil trans-seksuelen graag
aan de verhouding een eind te ma- weg WyZen ais ze een oplossing
ken. De laatste verloofde wachtvoor ^un moeilijkheden zoeken die ze
trouwens nog steeds op haar. zeif heeft gevonden. Ze heeft lang de
De blonde Christine Jörgensen isboot afgehouden toen er verzoeken
in 1926 geboren in het Community
Hospital in Manhattan, Verenigde
Staten. Haar naam verraadt echter
de Deense afkomst van haar familie, j
Scenario
11 iemand met be
O I j delyk goed aan
achtige toevalligheid vind ik dat mijn
grootvader van moeders kant ook
John Hansen heette".
Terwijl ze zich weer is gaan bezig
houden met wat schrijverij ze is
bezig met een scenario, ze schrijft
nog een boek. ze speelde al in ver
scheidene toneelstukken en wil er nu
zelf nog een schrijven zegt ze over
„haar" film: „Ik hoop dat hij er toe
zal bijdragen dat het publiek beter
begrijpt hoe de medische wetenschap
bepaalde seksuele on-
kan helpen een re
delijk goed aangepast leven te leiden
in een betrekkelijk slecht aangepaste
maatschappij".
AMSTERDAM GPD) In „Tin
gel Tangel", aan de Nieuwezijds
Voorburgwal in Amsterdam, houden
Marijke en Sieto Hoving woensdag
avond hun nieuwe cabaret ten doop.
Dan gaat de première van ..Burgers
op de bres", waarin, behalve Marijke
en Sieto Hoving zelf, Frits Lam-
brechts en Harry Sacksioni
„Tingel Tangel" is daarna elke
avond om half negen te bezoeken.
Mila 18, door Leon Uris. Uitg.:
Hollandia, Baarn.
Exodus, door Leon Uris. (Hollan-
dia)
Dagen van honger en ellende, door
Neel Doff. Uitg.. Meulenhoff. Am
sterdam.
Spuiten is moord, door William
Burroughs Jr. (Meulenhoff».
Meesters der Nederlandse vertel-
Alleen op maandag hebben de ..bur- kunst na 1945. Bijeengebracht door
gers een vrije avond. Men verwacht Gust Gils en Bert Sehierbeek 'Meu-
dat het nieuwe programma zich ze- j lenhoff»
Meesters der Portugese vertelkunst.
ker tot eind februari aan de Nieu-
wezyds staande zal kunnen houden
STOCKHOLM <AP» Vooraan
staande Zweedse letterkundige critici
hebben voorgesteld de Nobelprijs
voor letterkunde dit Jaar toe te ken
nen aan de 52 Jaar oude Russische
schrijver Alexander Solzhenitsyn.
Solzhenitsyn, die wel „de Dosto-
Jewski van onze tijd" wordt genoemd,
wordt door vele letterkundigen be
schouwd als de grootste levende schrij
ver der Sovjet Unie. Zijn letterkun
dige talenten worden ook in zyn
eigen land hoog aangeslagen, hoewel
zijn werken daar zijn verboden.
Andere kandidaten voor de Nobel
Keuze, vertaling en voorwoord. A.
Willemsen. (Meulenhoff»
Uitnodiging voor een
door Vladimir Nabokov. Literair pas
poort. Uitg.: De Bezige Bij-Meulen-
hof.
Oresteia: Agamemnoon /Het do-
denoffer/De Eumeniden, door Ais-
chulos. Vertaald en ingeleid door
Dr. J. C. B. Eykman. (Meulenhoff).
Stelling en tegenstelling, door R.
T. Huibrechtse. Lettergrepen. Uitg.:
J. H. Kok. Kampen.
De enkeling, twaalf verhalen door
Toos Staalman. Lettergrepen (Kok).
De schuldige, door Kees
dorp. Lettergrepen (Kok).
Woningbouw In augustus 1970
werd volgens gegevens van het Centr.
prijs voor letterkunde zijn de Austra-1 Bureau v. d. Statistiek met de bouw
DEN HAAG (ANP» De Ned«.r-
Rijns- landse Opera-stichting hoeft van
avond niet uit het Circustheater in
Söheveningen. Voorlopig mag zij dit
theater blyven gebruiken voor oe
voorstellingen van .Parabella" van
R. Strauss en voor de voorbereidin-
lische romanschrijver Patrick White,
de Franse schrijvers André Malraux
en Claude Simon, de Roemeense to
neelschrijver Eugene Ionescu, de Chi
leense dichter Pable Neruda en de
president-dichter var Senegal. Leo
pold Senghor.
Christine is een bijzonderheid in
de familie, maar die heeft de trans
formatie geaccepteerd. Niet voor
niets stelden dokters indertijd vast
dat George Jörgensen eigenlijk min
der een man was dan wel een vrouw
met de verkeerde geslachtsdelen. Dat
men eigenlijk niet te maken had met
iemand met homo-seksuele neigin
gen. Immers George Jörgensen was
wezenlijk geen man maar een vrouw.
Als er dus een aantrekkingskracht LEIDEN De Franse toneelschrij-
was die op mannen was gericht dan Ver André Roussin staat bekend om
ging die van de vrouw in Jörgensen j zyn virtuoze boulevardstukken, waar
uit, dan was het dus geen homo- j van er een aantal met zeer veel suc-
seksualiteit, zijnde een liefde op de j Ces ih ons land zyn opgevoerd. En
eigen sekse gericht. Die dokters na- i ais het om een vakkundig in elkaar
van 12.119 woningen begonnen en
zyn 8.947 woningen voltooid.
In augustus 1969 waren deze aan
tallen resp. 9 789 en 8.200. Gerekend
over de eerste acht maanden van
1970 bedroeg het aantal begonnen
woningen. 83.323 (77.383 in de eerste
acht maanden van 1969) en het aan
tal voltooide woningen 70.567 (75.459).
Eind augustus 1970 waren er 157.418
woningen in uitvoering tegen 150.185
ultimo augustus 1969.
j gen en voorstellingen van „Le Br.-
heme" van G. Pucoini, waarvan de
laatste voorstelling op 8 november
wordt gegeven.
De EMS werd bereid gevonden om
opnieuw besprekingen te voeren om
uit de impasse te komen, die is ont
staan door de voorgenomen sluiting
van het Circustheater.
In het kort geding had de presi
dent van de Haagse rechtbank vo
rige week de eis van de Nederlandse
Opera-stichting afgewezen om in het
Circustheater te mogen blijven. Ge
concludeerd werd in he^ vonnis, dat
van enige huurovereenkomst hier
voor tussen de Opera en de EMS
geen sprake was.
De EMS had de Opera in april
reeds laten weten, dat per 1 juni
het Circustheater gesloten zou wor
den wegens voortdurende exploitatie
verliezen, die veroorzaakt zouden
zijn door concurrentievervalsing door
de gemeente Den Haag bij de ex
ploitatie van het Nederlands Con
gresgebouw. Na overleg met de EMS
bleek deze bereid alsnog gedurende
de zomermaanden het Circustheater
beschikbaar te stellen aan de Neder
landse Operastichting voor repetities
en uitvoeringen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
/^auto-mzittendeti
v bmnd
reónstynskmd j*
reis 5
storm m
wettelijke aansprakelijkheid i
ptvlicidmvn pr
ziektekosten
om zéker te z
vraag uw assurantieman inlichtingen o
Rijnmond-verzekeringen of
wood rechtstreeks tot N
ver:*kerinff**uuüMkappë
1 gravwdijkwal SI r'tare 3 tel .011-2
De Stichting „Het Neder 1
Toneel" presenteert zich op 16
ber a.s. voor het eerst met de
mière in Apeldoorn van „De ppg
de zon" van Herman HeijermanA
„De opgaande zon" spelen o.a. F
Berghegge, Etha Coster, Hetty j
ger, Johan te Slaa, Ad Noijeni
Ad van Gessel. De regie wordt 1
zorgd door Jack Dixon.
Het ensemble Sonata Di 1
mara, bestaande uit de vidiLI
Willem Noske en Piet Nfjlané,
cellist Victor Bouguenon en de c
baliste Janny van Wering ver(
5 oktober voor een derde Amerilo
se toernee. Gedurende drie w
zal worden opgetreden voor kal
muziekverenigingen en university
in het oosten, midden en zuiden
de Verenigde Statén.
De groep „Cafétheater" uit
nen brengt twee workshop6tu
„Revue" en „Tilt" op 13 oktolx
première in ons land in het M
rytheater in Loenersloot.
De Berlfjnse actrice g/
Weiser, die tientallen jaren met'0
succes komische rolle'n vertolktei
films en op het toneel, is gisfo
op 67-jarige leeftijd in de buurt
Bad Toelz (Beieren» bij een i
ongeluk om het leven gekomen.''0
haar vonden de dood haar eoYe
noot Herman Sohwerin, die de
bestuurde, en twee andere vroifct
De wagen was op een kruis
door een vrachtauto gegrepesr
totaal vernield. m
r
Voor de vijfde achtereenvojr
de maal zullen dit seizoen in f®
sterdam drie speciale jongeren: 1
stellingen worden gegeven doo#r!
Nationale Ballet. De belangstf
voor deze uitvoeringen is zó fin
dat de serie niet zoals in voorgsjal
jaren in de Stadsschouwburg n
plaatsen), maar in het veel gitni
RAI Congrescentrum (1400 plaaüa
wordt gegeven De eerste voorai
ling is op 10 december a.s. pr<
[ai
|st
et
men ook de beslissing dat de opera-1
tiee konden worden uitgevoerd.
Hoge kijkdichtheidscijfers zal
de KRO ongetwijfeld boeken met
„Wim. Sonneveld in Japan", een
verbijsterende onderneming welke
vanavond op de buis verschijnt.
De Nederlandse cabaretier is ten
minste acht dagen lang door de
camera in Japan bestookt en be
schoten.
Op de foto: regisseur Rob Tou-
ber en cabaretier Wim Sonneveld.
gedraaid blyspelletje gaat dan is de
Haagse Comedie er al gauw by om
dat op de planken van de .Konink
lijke' uit te kunnen brengen.
De Residentie-spelers nu komen
dinsdag en woensdag a.s. met Rous-
sins „Je weet "t nooit" naar het
theatertje van Hans van Dam, die
ongetwijfeld veel liefhebbers van het
sterrentoneel langs de kassa zal zien
schuifelen. Want als Ko van Dijk
komedie speelt dan wil het grote to
neelpubliek meestal wel komen
En Ko speelt in dit door Wim van
Rooy vlot geregisseerde boulevard- I
stuk uiteraard de hoofdrol. Dat be- j
tekent een gegarandeerd succes voor I
het .gerenommeerde' Haagse gezel- j
schap, dat voor alles fonkelend to-
neel wil laten zien. Trins Snijders
speelt in deze komedie Ko's vrouw en
de Jeugdige Maria Stiegelis is de
dochter des huizes. Verder treden in
het stuk, dat in Parijs is gesitueerd,
naar voren routiniers als Gijsbert
Tersteeg en Do van Stek.
Wie van malle situaties op ljet to-1
neel houdt melde zich tydig bij Mar-
Jolijn aan de 'ka66a. die vast no gwel
wat kaartjes overheeft.
P. R.
Niet alle machines voor kantoor
offset zijn ingewikkelde apparaten.
Neemt u de nieuwe Océ 2100
offset-duplicator, die speciaal
ontworpen is voor oplagen van 10
exemplaren en meer. Een groot
solist! Vrijwel zelfstandig draait hij
in straf tempo zijn kopieën
2 per seconde, 7200 per uur.
Het enige wat mensenhanden
hoeven te doen is de monoknop
instellen. Vroeger moest u verstand
hebben van etsen, inkten,
papiertoevoer, drukken en reinigen
van het rubberdoek.
Nu wordt dit alles met de monoknop
volmaakt volautomatisch geregeld.
Ja, een groot solist
èn een veelzijdig solist!
Oei en VAN OER GRINTEN z
De Océ 2100 drukt voortreffelijk
formulieren, rapporten, notulen,
katalogi, klubbladen enz.
Goede, gave drukwerkkopieën voor
één cent per stuk. De Océ 2100
kan voor u zelfs drukwerk
mét foto's en illustraties maken.
Ook dan is de prijs per kopie nog
verrassend laag. De mogelijkheden
van de Océ 2100 worden nog eens
aanzienlijk vergroot wanneer u
hem gebruikt in combinatie met een
elektrokopieerapparaat.
Als u kopieën wilt maken voor één
cent per stuk, stuur dan bijgaande
bon op. U krijgt van ons een
schat aan informatie over de Océ
2100 offset-duplicator.
Postzegel plakken hoeft niet.
I Vul in-knip uit-stuur op. -X--
I voor informatie over de
Océ 2100. Ik wil graag alles weten
over de Océ 2100.
I Firma:
I
T
Adres
Stuur deze bon op naar ldd i
Océ-van derGrinten N.V..
Hoofdkantoor Verkoop Nederland,
I Antwoordnummer 2100,Den Bosch.
kopieert in uw voordeel.
Verkoopkantoren in Amsterdam,
Den Haag. Eindhoven. Hengelo
en Rotterdam.