WELVAART BEDREIGT
)E VOLKSGEZONDHEID
ELKE WEEK EEN
NIEUWE PARTIJ
IN NEDERLAND
Felle protesten tegen de
„smeerpijp" naar de Eems
Europese
alleen als
veiligheidsconferentie
welslagen zeker lijkt
w
Groningse universiteit
zette experiment door
NS Minitrips
in eigen land
Staatssecretaris Kruisinga (Volksgezondheid)
Vólledig veiTorgde
voordelig
uit met NS
„Protestanten
staan dicht
bij U"
MINISTER LUNS HY VN-ASSEMBLEE:
Ook PvdA wil
pornografie
vrijlaten
DONOVAN
GAAT
TROUWEN
JDAG 2 OKTOBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
IEN HAAG (ANP) „Het is bijna een griezelige paradox
een eeuw geleden met zo weinig kennis zoveel gedaan
t worden voor de volksziekten die de samenleving toen be-
igden, terwijl thans met een zoveel grondiger kennis en
er geoutilleerde wetenschap de gezondheidsproblemen die
e samenleving bedreigen in ernstige mate toenemen".
staatssecretaris van Sociale
bi en Volksgezondheid, dr R. J.
iruisinga, zei dit vandaag in Den
bij de opening vain het 22ste
[congres van de Koninklijke
irlandse Maatschappij tot Be
aring der Geneeskunst. Hij ver-
rde. dat de gezondheid van de
j in de tweede helft van de
tigste eeuw in de eerste plaats
t bedreigd door de toeneming
de welvaart.
«wel het aantal verplegenden
ederland (50.000) hoog er is dan
evenals het aantal medische
smten (Nederland leidt per mil-
inwoners drie keer zoveel me-
:e studenten op als Engeland)
loewel het totale 'nvesterings-
iu in de gezondheidszorg in
op ongeveer een miljard gul-
lag, wijzen verscheidende ge-
hei d sm a atstaven op slechtere
s dan in de jaren vijftig. Als
>eelden noemde de staatssecre-
de dalende levensverwachting
mannen van 30 en 45 jaar, de
dan 10.000 doden per jaar door
>eneming van het roken (long-
er en hartziekten) en het süj-
de aantal verkeersongelukken
Suropa wordt de helft van alle
gevallen onder de 1524-Jarigen
irzaakt door de toegenomen ver-
ïiintensiteit)
Alcohol
Kruisinga memoreerde ook de
ng van het alcoholgebruik. Ne-
nd telt al veel meer dan 20.000
ïolisten - en het aantal ge-
.tsziekten neemt toe. In enkele
pese landen is de opname van
veer een kwart van de patiën-
in de leeftijdsgroep van 20 tot
lar in de psychiatrische zieken-
m veroorzaakt, door misbruik
verdovende middelen en alcohol.
de effecten van schadelijke
en in het milieu op de gezond-
worden steeds duidelijker merk-
huidige belangrijke gezond-
rvraagstukken hebben volgens
fruisinga betrekking op het ver
in van de bevolking, zich aan
ADVERTENTIE
2 dagen Amsterdam f 37.-
3 dagen Zuid-Limburg f 45.-
3 dagen Twente f 49.-
3 dagen Bergen N.H. f 49.-
3 dagen Montferland f 60.-
3 dagen Friesland f 62.-
3 dagen Brabant f 64.-
5 dagen Terschelling f 75.-
Prijzen van elk station
in Nederland.
Vertrek dagelijks.
Inlichtingen in de
NS-rei8krant op de stations.
te passen aan de veranderingen in
de levensomstandigheden. Hij con
cludeerde, dat men er nog niet in
is geslaagd, de wetenschappelijke en
technologische ontwikkeling even
wichtig te gebruiken om het welzijn
van de mens te bevorderen.
Van het nationaal inkomen wordt
ongeveer zes procent in de sector
Volksgezondheid uitgegeven, in
Frankrijk en Canada is dat percen
tage al 8 respectevelijk 10. Optima
lisering van de dienstverlening ver
geleek dr Kruisinga in dit verband
met „het roeren met een rietje in
de goot". Volgens hem zal een ra
tioneel volksgezondheidsbeleid in de
toekomst alleen mogelijk zijn als het
is gebaseerd op het verwerven van
een modern milieuhygiënisch beleid
dat zich richt op een gezond mens
in een gezond milieu.
Hij stelde tenslotte, dat de maat
schappij geneeskunst gezien haar
historie, traditie en uitgangspunt,
geen excuus heeft om zich de nieu
we, moderne bedreigingen van de
gezondheid niet aan te trekken.
AMSTERDAM (GPD) „U zult
er niet verbaasd over staan, dat en
kele van mijn vrienden mijn aanwe
zigheid als een probleem hebben ge
zien: zjj zou kunnen worden uitge
legd als een officiële zegen van de
Wereldraad over dit congres en dat
zou nadelig kunnen zijn voor onze
verhouding tot de RK Kerk. Ik beu
blij de gelegenheid te hebben u uit
te leggen hoe dom deze-veronderstel
ling is. De Wereldraad is geïnteres
seerd in een groeiende vriendschap
met de RK Kerk in al haar geledin-.
gen. Wij zouden nooit onze contac
ten met een minderheid opofferen
om onze verhouding met het geheel
veilig te stellen".
Dat zei Albert van den Heuvel
secretaris van de afdeling communi
catie van de Wereldraad van Kerken
in Genève, gisteren tegen de deelne
mers aan het Septuagint-congres
voor kritische christenen in Amster
dam. „Over dit congres: de meeste
protestanten voelen zich dichter bij
u staan dan bij het Vaticaan. Maar
de Wereldraad zou nooit al zijn ban
den met de RK Ker»c willen funde
ren op de notuurlyke genegenheid
tot enkele van de meer uitgesproken
vernieuwingsgroeperingen
Albert van den Heuvel vond he:
overigens verbazingwekkend te mer
ken dat iedereen praat over de cri
sis in de RK Kerk in Nederland,
maar bijna niemand het heeft over
de veel grotere crisis in de kerker,
van de Reformatie. Want die andere
kerken hebben te maken met de
vraag hoe het met de Reformatie
moet als de RK Kerk tot een refor
matie komt. Met andere woorden:
wat is de zin van de Reformatie als
de kerk waaruit ze is ontstaan zeil
„gereformeerd" wordt? „Vandaag
zouden wij gemakkelijk r.-katholiek
kunnen zijn, zonder twijfel rebelle
rende r.-katholieken, misschien sterk
gekapitteld door de curie, maar wij
zouden er zeker bij kunnen horen",
aldus de heer Van den Heuvel.
Koningin Juliana opende gisteren de 58ste interparlementaire conferentie in Den Haag. De foto
werd gemaakt tijdens het uitspreken van de openingsrede.
DEN HAAG <GPD> Ge
middeld eenmaal per week komt
bij de kiesraad in Den Haag een
verzoek binnen van een groep
Nederlanders om als politieke
partij te worden geregistreerd.
Dit jaar hebben zeven van deze
groepen hun plannen doorgezet
en staan inmiddels genoteerd bij
de kiesraad of zullen binnen
kort op de lijst komen.
Dat betekent dat dan 44 par
tijen hun eerste stap hebben ge
zet voor deelneming aan de ver
kiezingen voor de Tweede Ka
mer op 28 april volgend jaar. Een
byna even groot aantal heeft in
de afgelopen 15 jaar bij een der
gelijke poging gefaald.
Thans staan 42 partijen bij de
kiesraad op de lijst. Nog niet er
op staan: DS '70 en de enkele
weken geleden opgerichte mid
denstandspartij. Het staat ech
ter wel vast dat dit nog voor de
kandidaatstelling voor de Twee
de Kamer zal zijn geschied. Hoe
veel van de wekelijkse kandida
ten in de komende maanden nog
zal volgen is met geen mogelijk
heid te voorspellen.
„Naarmate de datum van de
verkiezingen nadert, neemt de
belangstelling toe. Er komen nu
soms al enkele telefoontjes per
dag van mensen die informeren
naar de mogelijkheden en de
eisen", aldus mr. dr. W. K. J. J.
van Ommen Kloeke, de secreta
ris van de kiesraad.
Wat betekent het wanneer de
naam van een politieke party
voorkomt op de lijst van de kies
raad? In feite niets meer dan
dat de naam en een eventuele
afkorting zyn geregistreerd en
niet meer door anderen mag
worden gebruikt. Het geeft niet
zonder meer het recht om aan
de verkiezingen deel te nemen,
maar het verplicht er ook niet
toe.
In dat laatste geval wordt men
echter te zyner tijd weer van de
lUst gevoerd. De ïyst by de kies
raad bestaat pas sinds 1956. In
dat jaar werd nameiyk besloten
op de stembiljetten niet meer te
volstaan met het ïystnummer,
maar er ook de naam van de
party bij te zetten.
NOG VIER MAANDEN
Toch is het wel nuttig zyn
naam te laten noteren, omdat
diegenen die dit niet tydig doen
naamloos de verkiezingen moe
ten ingaan ofwel het risico lopen
dat hun naam niet exclusief ge-
hruikt mag worden. De uiterste
datum voor registratie voor de
komende kamerverkiezingen is
2 februari 1971. De kieswet
schryft nameiyk voor dat dit
uiteriyk zes weken voor de kan
didaatstelling dient te geschie
den. Deze kandidaatstelling heeft
voor de Tweede Kamer plaats op
16 maart. De verkiezingen zullen
worden gehouden op woensdag
28 april 1971
Wie dus aan de komende ver
kiezingen voor de Tweede Ka
mer wil deelnemen, moet zich
vóór 2 februari laten registre
ren by de kiesraad in Den Haag.
Men moet dan een party pro
gramma overleggen, biyk geven
van een vorm van organisatie
en als groep optreden. De kies
raad beschouwt drie personen al
als een groep. Vóór 16 maart
moet men dan zyn ïyst met kan
didaten Inleveren, maar tevens
voor elke kieskring een bedrag
van duizend gulden hebben ge
stort.
Wie enige kans op succes wil
hebben moet in alle achttien
kieskringen die ons land kent
deelnemen. Dat betekent acht
tien maal dat bedrag, ofwel
achttienduizend gulden op tafel.
Wie minder dan driekwart van
de kiesdeler haalt by de ko
mende verkiezingen (en dat zyn
zo'n kleine vyfentwintigduizend
stemmen) is zyn geld kwyt en
een grote illusie armer.
GRONINGEN (ANP) Prof. dr.
C. van den Hoek. hoogleraar in de
plantensystematiek te Groningen,
protesteert in een brief aan GS te
gen de plannen tot aanleg van de
afvahvaterpersleiding voor oosteiyk
Groningen. Deze maand zullen GS
het ontwerp-voordracht van Gedepu
teerde Staten behandelen.
Prof. Van den Hoek spreekt in zyn
brief aan de Provinciale Staten over
..opzetteüjke misleiding teneinde
goedkeuring voor het project te kry-
gen. Ook de Duitse experts hebben
het plan verworpen.
„Gezien vanuit een internationaal
perspectief heeft Nederland zich op
het vlak van onderzoek en aanpassen
van de afvalwaterproblematiek als
een onderontwikkeld gebied! gepre
senteerd", aldus prof. Van den Hoek.
Niet alleen tegenover Duitsland, maar
ook elders heeft Nederland zich be-
laohelyk gemaakt, zo stelt hy.
Gedeputeerde Staten hebben even
eens een brief ontvangen van de
Raad voor de Welvaartsbevordering
„Opbouw Oost-Groningen" waarin
op snelle uitvoering van de plannen
wordt aangedrongen. „Wanneer de
staten van Groningen tot uitstel zou
den besluiten, zou dit funeste gevol
gen hebben voor het zich gelukkig
weer enigzins herstellende vertrou
wen dat de bevolking van oost-Gro
ningen heeft in de toekomst van dit
gebied.
In een adres aan Provinciale Sta- een verdere vervuiling van het na-
ten van Groningen wyst de Contact
commissie voor Natuur- en Land
schapsbescherming het voorstel van
Gedeputeerde Staten om zeer grote
hoeveelheden ongezuiverd water uit
de veenkolonieën te lozen op het
Eems-Dollard-estuarium krachtig
van de hand. Zy aoht de tot
dusverre verrichte onderzoekingen
van het Ryksinstituut voor Zui
vering van Afvalwater wegens hun
eenzydigheid een ondeugdeiyk fun
dament om hierop een beslissing met
verreikende consequenties te baseren.
De contact-commissie heeft tevens
de statenleden een rapport aangebo
den over de gevolgen van het perslei
dingproject voor het biologisch mi
lieu in het Nederlands-Duits kustge
bied, dat op opgesteld door de bioloog
dr. J. Verwey. oud-directeur van het
Nederlands Instituut voor Onderzoen
der Zee. Het rapport komt tot de
oonclusie, dat ze door het RIZA
voorspelde sterke daling van het
zuurstofgehalte zal leiden tot onvoor
ziene oecologische verschuivingen in
de totaliteit van het leven in het
water.
De contact-commissie doet dan ook
een dringend beroep op de staten
niet tot de aanleg van enig onder
deel van het persleidingproject te
besluiten, maar in nauwe samenwer
king met het Ryk alternatieve voor
stellen uit te werken, teneinde voor
de problematiek van het veenkolo
niale afvalwater een oplossing te be
reiken die in overeenstemming is met
het internationaal levende besef dat
tuurlyk milieu niet kan worden ge
tolereerd.
■6449
EW YORK (ANP) De minister van Buitenlandse Zaken,
J. M. A. H. Luns, heeft gisteren in de algemene vergade-
van de Verenigde Naties verklaard, dat het politieke kli-
'"'"'"rt waarin een Europese veiligheidsconferentie kan worden
ouden thans wordt bepaald door drie factoren: de kwestie
lijn, de besprekingen over een beperking van de strate-
:he bewapening en de crisis in het Midden-Oosten.
nieuwe benadeling van de
<-West betrekkingen is vangroot
ng by het vrij maken van de
naar verdere ontspanning in
►pa en tenslotte naar een Euro-
veiligheidsconferentie,
it een dergelyke conferentie kan
lts worden besloten indien het
lagen redelyk zeker lykt.
dit niet het geval, dan zou
Icht onherstelbare schade kun-
worden berokkend aan nieuwe
wikkelingen in de betrekkingen
en Oost en West Een gedegen
•bereiding is daarom een drin-
le voorwaarde, aldus minister
Koude oorlog
aarnaast is het politieke klimaat
het grootste belang Een van de
oren die dit klimaat bepalen is
IIIUIIHIIIi wezenlyke verandering van de
situatie in Berlijn. „Voor ons allen
in West-Europa is de Berlynse
muur het afschuwelijkste symbool
van de koude oorlog". Veranderin
gen in het politieke klimaat in Ber
lijn en verbetering van de toegang
tot de vier mogendlieden-stad zyn
noodzakelijk voor het welslagen van
een Europese veiligheidsconferentie.
De tweede factor wordt gevormd
door de SALT, de Amerikaans-Rus
sische besprekingen over beperking
van de strategische bewapening. Het
resultaat van deze besprekingen zal
voor de gehele wereld van het aller
grootste belang zyn, maar in het
bijzonder voor het Europese con-
frontatiegebied (van deze twee
machten)
De derde factor die het politieke
klimaat voor een Europese veilig
heidsconferentie bepaalt is het Mid
den-Oosten. Wellicht kan zich thans
een nieuwe mogeiykheid voordoen
voor besprekingen tussen de Arabi
sche staten en Israël onder leiding
van de Zweedse diplomaat Gunnar
Jarring. De rol van de Sowjet-Unie
en de Verenigde Staten bij het be
vorderen van de vrede in dit deel
van de wereld is van het allergroot
ste belang, en allen dienen zich te
onthouden van enig optreden dat de
huidige, delicate toestand nog meer
zou kunnen bemoelbjken, aldus mi
nister Luns, die hoopte dat de wa
penstilstandsovereenkomst ook na 5
november kan worden voortgezet.
Het eerste onderwerp dat de mi
nister in zyn rede aansneed was de
uitbreiding van de Europese gemeen
schappen. Een uitgebreide gemeen
schap zal in een veel gunstiger po
sitie verkeren om de wereldhandel
te bevorderen en dientengevolge de
ontwikkelingslanden by te staan.
Bezorgd
Minister Luns toonde zich be
zorgd over de toenemende conven
tionele bewapening en meende dat
het wellicht nuttig is. als eerste stap
ter beperking van de wapenhandel,
gtgevens over de feitelyke situatie
te verzamelen. De bewapeningswed
loop is zowel oorzaak als gevolg van
DEN HAAG <GPD) De Partij
van de Arbeid wil de pornografie
wetteiyk vrij laten De filmkeuring
voor volwassenen moet worden af
geschaft. Dat blykt uit het ont-
werp-verkiezingsprogramma. dat
het bestuur van de PvdA heeft
vastgestelaEerder al had de VVD
deze eisen in haar verkiezingspro
gramma opgenomen.
Het verkiezingsprogramma van de
PvdA, zoals dat op een 4. 5 en 6
februari te houden partycongres
moet worden vastgesteld, wykt nau
welijks af van het voor-ontwerp
dat in juni door een werkgroep uit
de party is ontworpen. De tekst is
hier en daar wat vereenvoudigd en
by geschaafd. Behalve van de vry-
lating van de pornografie, waarom
in het voorontwerp niet werd ge
vraagd, is het programma nu ook
uitgebreid met de eis tot verplicnte
instelling van huurdersraden.
In het definitief ontwerp is nu ook
wat duidelyker omschreven wat de
PvdA precies wil op het terrein
van de gezondheidszorg. Gevraagd
wordt om gratis voorzieningen voor
iedereen owder verantwoordelykheid
van het ryk. Het verschil tussen
particuliere en ziekenfondspatiën
ten moet komen te vervallen. De
inkomens van specialisten en apo
thekers zouden moeten worden ge
matigd.
Was in het voorontwerp nog sprake
van maximale druk op Griekenland
en Portugal om tot herstel van de
democratische verhoudingen te ko
men, in het nu vastgestelde ont
werp wordt zonder meer verwyde
ring van beide landen uit de NAVO
geëist.
GRONINGEN Het bestuursbe
leid van de Groninger universiteit
staat op het ogenblik ïynrecht tegen
over de tendens van de Wet van
ADVERTENTIE
LONDEN (AP) Donovan, de 24-
Jarige Schotse zanger van volks
liedjes en componist, gaat trouwen
met de 23-jarige Lynda Lawrence.
De plechtigheid zal plaats hebben in
Windsor, by Londen. Donovan
kent zyn bruid al vier Jaar. Zij
heeft een zoon, een jongen van zes
Jaar, en een kind van wijlen Brian
Jones van de Rolling Stones.
minister Veringa. Dat is het gevolg
van een gisteravond gehouden spoed
beraad waarby werd besloten dat er
verder gewerkt zal worden aan de
verkiezingen van een gedemocrati
seerd universiteitsbestuur naar eigen
Gronings model.
Er werd gisteravond felle kritiek
geuit op de minister omdat hy reeda
geruime tyd voor de kamerdebatten
van vorige week zyn toestemming
had gegeven aan de „Groningse op
lossing". Volgens het bestuur van het
stafconvent zal de wetenschappelyke
staf dan ook weigeren mee te werken
kan welke bestuursvorm dan ook,
wanneer die de invoering van de wet-
Verlnga vergemakkelijkt.
De Groninger Studente nberaad
heeft al aangekondigd de wet- Ve
ringa volledig te zullen boyootten. De
president-curator heeft hiervoor in
middels gewaarschuwd omdat volgens
hem dan een bestuursvacuüm zal
kunnen ontstaan waardoor minister
Veringa de invoering van zyn wet
zou versnellen. De heer Ehjkhuls
vindt dat de tussentijdse bestuurs
vorm in Groningen zeker voor het
lopende cursusjaar doorgang taan
vinden, ook al heeft minister Veringa
in de Tweede Kamer gezegd, dat de»
teruggedraaid zal moeten worden.
In de Groninger universiteit speelt
men op het ogenblik met de gedachte
om de zaak op te lossen en minister
Veringa te vragen de wet-Verin ga
voor een Jaar op te schorten voor
Groningen zodat speelruimte wordt
verkregen voor de eigen tussentijdse
bestuursvorm.
Bij de ingang van het RAI-
congrescentrum waar het Ge
nootschap voor Reclame gisteren
bijeen kwam, werd de reclame
mensen door Dolle Mina's duide
lijk gemaakt, dat niet alleen
vrouwen okselfris behoeven te
zijn.
politieke spanning in vele delen van
de wereld.
Ook Nederland is bezorgd dat
oogstvernietlging door chemische
middelen groot lijden van de bur
gerbevolking kan veroorzaken. Het
gebruik van herbiciden en ontblade-
ringsmiddelen kan bovendien onvoor
ziene ecologische gevolgen hebben.
Wy zijn daarom van mening dat
duidelijke regels voor de toekomst
moeten worden vastgelegd, die ge-
bauik maken van dergelyke midde
len voor oorlogsdoeleinden verbieden,
aldus minister Luns.
Minister Luns meende dat de Chi
nese Volksrepubliek tot de VN moet
worden toegelaten, maar dat Tai
wan niet mag worden uitgestoten.
Nederland heeft twintig jaar ge
leden Communistisch China erkend,
„en het is daarom logisch dat wy
graag zouden zien dat de volksre
publiek de zetel van China in de
VN. inneemt. In Nederland zyn wy
van mening dat de V.N. door de af
wezigheid van de Chinese Volksre
publiek in htm taak worden belem-
merd. en dat een aantal belangrijke I
zaken in de volkerenorganisatie niet
bevredigend kan worden behandeld
voordat deze stand van zaken is
gecorrigeerd". I
