Ijzingwekkend draadlopen
bij viering van 3 oktober
Sex-boetiek
DR006-
KAPPEN
Prof. dr. J.H. Oort verlaat
Leidse
sterrenwacht na 50 jaar astronomie
SHOW
van EGMOND
onze zaak
van EGMOND
breestraat 173
Diaconessenhuis had
tekort van 78.000
Motto van optocht
is "Kassie KijkerT
Morgen inschrijving
haring en wittebrood
Kermis weer om
de Groenoordhal
Bosloop voor
scholieren
Nachtelijke
afsluiting
Leiden in PTT
stratenboek
Als ik op de goede momenten maar beter had
nagedacht"
Lammermarkt - Leiden
(t.o. de molen)
ATTENTIE
fltfJDAG 18 SEPTEMBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
LEIDEN Het Leidse Diacones- onaanvaardbare zaak is, als men be-
LEIDEN De viering van Leidens Ontzet op (zater-
,g) 3 oktober zal dit jaar grotendeels volgens dezelfde
•n verlopen als in '69. De kermis is definitief verhuisd
van het vaak drassige Schuttersveld naar het bestrate par
a-terrein van de Groenoordhal. Omdat vorig jaar is ge
ileken dat het vertrek van de kermis een leegte achterlaat,
ift de organiserende Drie October Vereeniging drie on-
Jerdelen in het feestprogramma opgenomen die de bin-
en8tad overdag een levendig aanzien moeten geven.
Ochtends gaat een Duitse artiestengroep naar het schijnt
zingwekkende staaltjes draadlopen uithalen op het Schut-
iveld, de Beestenmarkt zal de gehele dag het werkter-
zijn voor oude-ambachtslieden als koperslagers en
indenvlechters en 's middags trekt de optocht door de
id langs een nogal afwijkende route.
De viering zet traditiegetrouw de
vóór drie oktober in met een
langs de rust- en verpleeg-
in Leiden, waarbij de be-
een traktatie ontvangen,
andere traditie is de taptoe die
de vooravond van drie oktober in
•n wordt gehouden, als hulde-
aan de grote mannen uit 1574:
ieester Van der Werf, prins
y, iliem van Oranje, Jan van Hout,
der Does en Louis de Boisot.
del»
Taptoe
der
k>
Deze taptoe verheugt zich in een
OPi oelende belangstelling, zowel van
publiek als van de deelnemende
renigingen. De organisatoren wij
erop, dat een zekere waardigheid
[blipast is by de taptoe; anti-demon
aties vinden naar de Drie Oc-
ler-Vereeniging meent geen en-
aangrypingspunt in de optocht,
rullen dan ook niet worden geto
rnd.
De Spaanse degen, een wisselprijs
elk jaar wordt toegekend aan de
est voor de dag komende vereni-
~v ~iig in een bepaalde categorie, gaat
t jaar naar de muziekvereniging
zich het meest onderscheidt in
stoet. De muziekverenigingen die
üpabtor een beoordeling in aanmerking
Ilea komen, gelieven zich vooraf
te geven bij de taptoecommissie
ilenbeckkade 9 in Leiden.
De kermis gaat vrijdagavond al
ra en zal nog meer te bieden heb-
woü ii dan vorig jaar. In het wereldje
;t b n de kermis-exploitanten staat de
idse drie-oktober-kermis hoog ge
teerd, zodat er meer aanvragen
een standplaats zijn binnengeko-
n dan men kan toewijzen. Voor
Leidse feestvierder heeft dat het
urdeel, dat het puikje van de ker
>t rjwereld z'n tenten rond de Groen-
zal opslaan. Net als vorig
onirJir wijst de Haarlemmervaart als
k t ware de weg naar dit feestterrein,
de lange rij kraampjes van de
ie-oktober-markt.
En dan het feestprogramma van
oktober zelf. Ook dit hangt van
aan elkaar, al zijn enkele
arvan aan het wankelen.
Dat is bijvoorbeed het geval met de
n hiAraalmuziek in het Van der Werf-
W rk, waar onder leiding van Herman
W ii Wolff liederen uit Valerius' Ge-
nckclanck worden gezongen. Voor-
«n zag het op de Steenschuur
rart van de mensen, herinnert een
d d' stuurslid van de Drie October-Ver-
niging zich, maar tegenwoordig
i je geen kip meer bij deze samen
mg, vroeg in de morgen (acht uur),
ong jaar bleek de belangstelling
irawel verrassend te zijn toegeno-
«n, reden om het nog eens een
wtje ,,aan te kijken"
Ook de herdenkingsdienst in de
iterskerk is zo'n traditie, waarvan
Drie October Vereeninging zich
aorgd afvraagt: hoe lang nog? De
Jhi ^koopplannen rond de Pieterskerk
"uil iken het onzeker of de her den-
-bot "gsdienst in de toekomst op het-
_td Jfde stukje „historische grond" kan
der! gehouden, waar in 1574 de
l,; (idse bevolking bij elkaar kwam in
gezamenlijke dankdienst.
Andere vaste punten op drie okto-
zijn de uitreiking van haring en
'ttebrood in De Waag en de be-
tori «ng van het (vernieuwde) stad-
entii Piscarillon door de stadsbeiaardiers
il n kn 't Hart en Rien Ritter.
st,«
lu
elf.
Haring en brood
Ook voor de haring en wittebrood
voedsel, dat de hongerende Leid-
burgers destijds kregen van de ter
it- Pip gesnelde geuzentroepen be-
M »at de laatste jaren een toenemen-
npl' 8 belangstelling. In '68 namen onge-
an to 6500 Leidenaars aan de uitrei-
et t king deel, in '69 waren er 9000 in-
"st1 benden die de uit 1823 stammende
or'C kaditie voortzetten.
I vX Als altijd dient men zich voor deze
k K itreiking te laten inschrijven, waar-
men kaarten krijgt die recht ge-
J op de vis en het de avond daar
af vóór gebakken wittebrood. Deze in-
toijving vindt morgen (zaterdag)
L, tiaata, van vier uur 's middags tot
t uur 's avonds in Den Burcht.
J J^ers dan in voorgaande jaren,
1 w "Ügt men de kaarten nu meteen
1 to naar huis.
ibti ,Naast het poppenkast-optreden van
d 6 ^aa®sen en Katrijntje op vier
^watsen in de stad (Bevrydings-
rolschaatsbaan Pieter Both-
straat. Zaanstraat en Zeemanslaan)
en de gehele dag durende Oudhol
landse markt op de Beestenmarkt
(stoelenmaker, houtsnijder, weefster
en andere ambachtslieden in oud
vaderlands kostuum) wordt het klap
stuk van de ochtend gevormd door
het optreden van De Trabers.
Staaldraad
Deze Duitse evenwichtskunstenaars
tarten elke hoogte. Ze deinzen er
bijvoorbeeld niet voor terug, om op
3000 meter hoogte over een 350 meter
lange kabel de afgrond van Höllental
tussen Duitsland en Oostenrijk over
te steken.
In Leiden zullen twee van de Tra
bers tegen een staaldraad oplopen,
die over de Schuttersveldweg wordt
gespannen van het Schuttersveld
naar het dak van het universiteits
gebouw op de hoek van de Stations--
weg. Zij halen dit stoute stukje uit
met een blinddoek voor, die zy al
leen afdoen als het stormt. Met z'n
drieën ryden ze dan ook nog eens
met een motor tegen de draad op!
Een andere Traber gaat hoogstand
jes maken op een 52 meter hoge (en
vervaarlijk zwiepende) mast, die zal
worden opgericht op het Schutters
veld.
De optocht die 's middags door de
stad trekt, is een beetje leven inge
blazen na de nogal teleurstellende
stoet van vorig jaar. De route is om
te beginnen veranderd, en ziet er nu
als volgt uit: Burggravenlaan, Hoge
Rijndijk, Hogewoerd, Breestraat, Kort
Rapenburg, Prinsessekade, Blauw-
poortsbrug, Steenstraat, Stationsweg,
Stationsplein, Schuttersveld, Valk-
brug, Molenwerf, Nieüwe Beesten
markt, Turf marktbrugTurfmarkt,
Haarlemmerstraat, Hooigracht, Wa
terstek, Hogewoerd, Breestraat, Kort
Rapenburg, Prinsessekade, Haarlem
merstraat, Hooigracht, Watersteeg,
Hogewoerd, Gangetje, Botermarkt,
Vismarkt, Aalmarkt.
senhuis aan de Houtlaan heeft in
een verlies geleden van 78.000 gul
den. Als voornaamste oorzaken wijst
het ziekenhuisbestuur hiervoor aan:
de doorgaande salarisstijgingen, de in
vloed van de nieuwe omzetbelasting,
de invloed van de naast de BTW op
getreden prijsstijgingen en de ont
wikkeling in de medische wereld,
waardoor het kostenpakket van me
dische middelen sterk is toegenomen.
Voor het bestuur van het diaco
nessenhuis geeft de financiële situa
tie reden, om in 't jaarverslag over 68/
69 er nogmaals de nadruk op te leg
gen, dat het exploiteren van een zie
kenhuis onder de huidige omstandig
heden welhaast een financieel avon
tuur is.
Het bestuur blijft van mening,
dat de tariefberekening op basis van
een hoog bezettingspercentage en het
daarbij incalculeren van de werke
lijke kosten zonder enige marge, een
onbillijke regeling is. Het bestuur
voelt veel meer voor een tariefbereke
ning op basis van 90 pet. bezetting
tegen de werkelijke kosten. Voor het
Diaconessenhuis zou dit een tariefs
verhoging van 3 pet. betekenen, wat
naar de mening van het bestuur geen
Kassie kijken
Een nogal flink deel van de route
wordt twee keer afgelegd, teneinde
de in de optocht meelopende of mee
rijdende groepen de gelegenheid te
geven zoveel mogelijk toeschouwers
te laten genieten van hun shows die
worden gegeven tijdens de korte rust
pauzen.
Verscheidende keren zal „pas op de
plaats" worden gemaakt voor deze
shows. De optocht staat ditmaal ge
heel in het teken van de televisie,
en is populair „Kassie Kijken" ge
noemd. Een greep uit de tv-pro-
gramma's die worden uitgebeeld:
High Chaparral, compleet met Ma-
nol ito en Victoria, Pipo de Clown
met z'n woonwagen (men zoekt nog
naar een Kluk-Kluk en een Dikke
Deur; aanmelden: Uhlenbeckkade 9,
Leiden), Ploris, de Fabeltjeskrant,
Zaterdagavondakkoorden (de dan
sers van Helen le Clerq), Salto mor-
tale (met drie voetgangers die je niet
elke dag in de Breestraat tegenkomt;
olifanten van circus Boltini), de
straatzangers van Faroe Majeure in
levende lijve en de Grote Vergeler i deel VoQr de jeugd
uit de reclame-boodschappen
Geen cabaret
De gebruikelijke cabaret-avond
heeft de Drie October-Vereeniging
laten vallen, gezien de slechts ma
tige belangstelling voor dit onder
is er een vervan
gende attractie, dankzij het optreden
van de Ekseption (ook te zien en te
horen in de optocht 's middags) en
de Veronica drive-in show in de
Groenoordhal. In de Leidse Schouw
burg kan men bovendien 's avonds
Evenals vorig jaar wordt de
Haarlemmertrekvaart een pro
menade naar het kermisterrein
rondom de Groenoordhal.
naar de Joop Doderershow kijken. De
dag wordt besloten met vuurwerk
achter de Groenoordhal.
LEIDEN Vrijdag 25 september
wordt in de Leidse Hout een bos
loop gehouden voor middelbare scho
len. De start is om 4 uur. De meis
jes van 12 en 13 jaar lopen 400 me
ter, de jongens 800, de meisjes van
14 en 15 jaar 600 en de jongens 1000
en de meisjes vanaf 16 jaar en
cuder 800 en de jongens 1500 meter.
LEIDEN De hoofdingenieur
directeur van de Rijkswaterstaat in
de direotie Zuid-Holland te 's-Gra-
venhage brengt ter kennis, dat in
de nachten van zaterdag op zondag
en van zondag op maandag aa. tel
kens van 22 uur 's avonds tot 10 uur
s-morgens, de overgang van de
spoorweg HaarlemLeiden in het
oude gedeelte van de rijksweg Hi 11e-
gomSassenheim nabij het Postvia-
duot te Sassenheim wegens onder
houdswerkzaamheden voor alle ver-
Keer zal zijn afgesloten. De te vol
gen omleidingsroute zal met borden
worden aangegeven.
denkt dat loonronden van 5 pet.
die hetzelfde effect hebben met de
regelmaat van de klok worden
goedgekeurd.
Het huidige tekort dwingt het zie
kenhuisbestuur thans de finan
cieringsmogelijkheden na te gaan. De
noodzaak daartoe bestaat zeker, om
dat de nieuwbouwplannen (met de
gemeente Leiden is overeenstemming
bereikt over de aankoop van grond
aan de Houtlaan en van het ministe
rie is principiële goedkeuring ontvan
gen voor uitbreiding tot maximaal
500 bedden) nu het uitvoeringssta
dium bereiken.
LEIDEN/DEN HAAG (GPD)
Half oktober verschijnt het straten-
boek. een nieuwe uitgave van FIT,
waarin de straatnamen zijn opgeno
men van de éénentwintig plaatsen
in Nederland, die in postale rayons
zijn ingedeeld. Hiertoe behoort Lei
den.
Het stratenboek. dat vooral van
belang is voor verzenders van mas
sale hoeveelheden drukwerk, bevat
voorts een toelichting op de wijze
van sorteren en afbundelen van post
stukken om voor korting in aanmer
king te komen, de regels voor het
afkorten van straatnamen op adres
plaatjes en de indeling van de post
busnummers in de gerayoneerde
plaatsen. Nieuw in dit boek zijn de
aanwijzingen voor het bepalen van
het trefwoord voor de straatnaam.
Het stratenboek, dat 3 gulden gaat
kosten, komt in de plaats van de
tot dusver gratis beschikbaar gestel
de plaatselijke stratenboekjes.
ADVERTENTIE
compleet met statief
36,95
Alléén bij
RADIO PLEIN 16
Vyf Meiplein 16 - Leiden
(Door Hans-Ludo van Mierlo)
LEIDEN Toen dr. J. H. Oort in 1929 op 29-jarige leeftijd
door de Harvard University in Cambridge in de Verenigde
Staten werd verzocht de Willsonleerstoel voor astronomie te
bezetten was dat voor de toenmalige rector magnificus van
de Leidse universiteit aanleiding tijdens zijn rectoraatsover
dracht op te merken:,, in al die zoo wèl verdiende eer een
gunstig voorteken voor de nabije toekomst te zien". Nu prof.
dr. J. H. Oort afscheid neemt van de Leidse sterrenwacht kan
men concluderen dat de voortekenen dit keer niet bedrogen
hebben.
Negen ere-doctoraten zijn hem
sindsdien verleend, hij heeft vele
aanbiedingen gekregen voor bui
tenlandse professoraten, in 1965
kreeg hij de Vatlesenprijs van de
Columbia University in New York
en in de ruimte zweeft een pla
netoïde, dat naar hem genoemd
is. Verder zal hij de geschiedenis
ingaan als de ontdekker van de
rotatie van het Melkwegstelsel.
Alles bij elkaar een indrukwek
kende prestatie, die slechts met
hard werken mogelijk was.
De voormalige directeur van de
Leidse sterrenwacht is er zelf niet
van onder de indruk. „Ik heb voor
ADVERTENTIE
Sex voor ons een eerlijke zaak. Laat dat ook voor
U zo zijn. En kom daarom geheel vrijblijvend langs
en overtuig U zelf in onze opnieuw ingerichte zaak,
waar service primair is.
WIJ BIEDEN U door onze organisatie (21 filialen door geheel
Nederland) een winkelcollectie, welke uniek ge
noemd mag worden.
Tevens delen wij U mede dat wij elke week
diverse SPECIALE AANBIEDINGEN voor u
hebben. Vraag ook gratis onze herfstfolder in de
winkel.
Geopend: dinsdag t.m. zaterdag van 9.30 tot 18.00 uur.
Volop parkeergelegenheid!
me zelf altijd het gevoel gehad, dat
ik zelf het best de kwaliteit van mijn
werk kan beoordelen. Als iemand op
telt wat ik in een halve eeuw alle
maal gedaan heb komt hij misschien
tot de conclusie, dat het erg veel is.
Als ik het zelf optel kom ik tot de
conclusie, dat ik nog veel meer had
kunnen doen. Als ik op de goede mo
menten maar beter had nagedacht.
Zelf ben ik helemaal niet tevreden.
Het is gek, maar het stukje onder
zoek waar ik zelf de meeste voldoe
ning over heb is iets wat eigenlyk
helemaal buiten mijn eigen gebied
ligt. Het is mijn onderzoek naar de
oorsprong van de kometen in het
zonnestelsel. Het is het enige onder
zoek dat behoorlijk afgerond is. Alle
andere onderzoeken lopen uit op iets
wat je toch maax half begrijpt."
„Kapteyn-stelsel
Het wetenschappelijk onderzoek
van professor Oort is voornamelijk
gericht op de structuur en de dyna
mica van de Melkwegstelsels. Hij bor
duurde daarbij verder op het werk
van de veelvuldig door hem gepre
zen leraar prof. Kapteyn uit Gro
ningen, die evenals Harlow Shapley
op Mount Wilson, belangrijke vorde
ringen had gemaakt. De resultaten
van deze onderzoeken waren echter
niet met elkaar te rijmen. Het „Kap-
teynstelsel" was ongeveer tienmaal
kleiner dan de zwerm van bol
vormige sterrenhopen, waarop Shap
ley zyn onderzoek geconcentreerd
had. „Eén van mijn tekortkomingen
is, dat ik niet gezien heb dat het
Melkwegstelsel groter was dan het
stelsel van Kapteyn. Ik had eerder
van zijn stelsel af moeten stappen",
aldus prof. Oort. Iets wat hy ln ons
gesprek vaker zou herhalen.
In zijn afscheidscollege verklaarde
hy dit door te stellen: „Het waren
de eerste, aarzelende schreden naar
een nieuwe astronomie, waarbij een
jonge astronoom in die tijd opgroeide.
In de drie voorafgaande eeuwen was
het astronomisch onderzoek bijna ge
heel gericht geweest op de verklaring
van de bewegingen in het planeten
stelsel. De ontdekking van het Melk
wegstelsel was een sprong honderd -
miljoen jaar verder de ruimte in".
Met veel belangstelling volgt prof.
Oort de ontwikkelingen in de ruim
tevaart. Hierdoor wordt het ruimte
onderzoek sterk gediend. „Je hebt het
voordeel, dat je waarnemingsposten
ADVERTENTIE
Parkeergelegenheid heeft U bij
ons voor de deur. Of op een
minuut afstand v. d. Werf-
straat, Oude Rijn, Kaasmarkt.
Twee minuten Hooigr. (Ir.
Driessenstraat). Het loont de
moeite om onze grote collectie
en de beste merken in te
zien.
Onze traditie is „altyd voor
deliger" geen valse leuze van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele Jaar „voor zoveel". En
toch vak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
eigen ateliers onderstrepen dit,
door echte vakservice te bie
den. Doet er Uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen, horloges, klokken, cas
settes, verzilverde geschenk
artikelen, brillant.
De beste merken,
de ruimste keuze.
Juwelier - Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
buiten de atmosfeer kunt maken die
gebieden met stralingen kunnen be
reiken die wij hier niet kunnen waar
nemen en die van heel erg funda
mentele betekenis zyn".
De bestudering van de ruimte
wordt daardoor iets vergemakkelijkt,
de mogelijkheden vergroot. Prof.
Oort in zijn afscheidscollege: „Toen
ik als sterrenkundige begon was het
het Melkwegstelsel, dat als een toen
nog onbereikbaar doel lokte en wer
den ontdekkingstochten naar de gren
zen van dit stelsel voorbereid. Nu
gaan ze echter niet naar de grenzen
van het Melkwegstelsel, maar naar
de grenzen van het heelal. Zo'n doel
lijkt wel de goden te tarten. Maar de
expeditie is misschien niet overmoe
diger dan indertijd de reis van Co
lumbus en misschien zelfs kansrijker
dan de sprong van planetenstelsel
naar Melkwegstelsel in Kapteyns tyd.
De huidige expedities reizen niet al
leen in de ruimte. Ditmaal reizen ze
ook terug in de tijd, tot in de periode,
waarin de Melkwegstelsels geboren
werden, en gedeeltelijk zelfs tot in de
oertyd van het heelal. Ik hoop dat
ze voor myn opvolgers geen nacht
merries zullen worden".
Tipje van sluier
Verwacht professor Oort, dat een
bewijs voor de beperktheid van het
heelal de mensheid zal schokken?
„Dat geloof ik niet. Zelfs al zou het
heeal gesloten in zichzelf zyn als een
boloppervlak dan zal dat niet zo'n
verandering in het denken van de
mens brengen als dat het geval was
in de tijd van Keppler, Galileï en
Newton. Het is natuurlijk niet over
dreven. dat de ontwikkeling van de
natuurwetenschappen een enorme
invloed op ons denken heeft gehad.
Dat geldt dan meer voor het weten
schappelijk denken en de natuurwe
tenschappen in het algemeen. Niet
speciaal voor de astronomie. Als je
iets ontdekt of ergens verklaringen
voor vindt is er weer een tipje van
de sluier opgelicht. Daar ben je dan
blij mee, maar het is niet zo, dat je
daar dan een dieper inzicht in de
uiteindelijke betekenis van de dingen
of het bestaan heeft gekregen. Door
een vondst wordt je geestelijke we
reld niet anders. Je kunt concluderen
met een vrij grote kans op gelijk dat
ergens op de vele planeten die de tal
rijke zonnestelsels by zich hebben
ook een vorm van leven heeft ont
wikkeld. Misschien in hogere mate
dan op onze aarde. Dat zou de men
sen aan het denken kunnen zetten.
Om te weten of er nu een begin Is
geweest of niet is ook e-»g Interessant.
Maar ik geloof niet, dat het ant
woord op die vragen op mystieke of
godsdienstige wyze invloed kunnen
hebben".
Westerbork
Dat Nederland op het gebied van
de sterrenkunde achter zou liggen by
een ruimtevarend land als Amerika
gelooft prof. Oort niet. „In het den
ken zyn we niet achter en dat zyn
we ook nooit geweest. Het is wel zo,
dat erin het verleden meer en be
tere waarnemingsmogeiykheden wa
ren. Dat trok veel mensen uit Europa
aan, want er waren meer posities te
krygen. Op dit moment zien we juist
Amerikanen hierheen komen. Op het
gebied van de radio-astronomie zyn
wy in Europa veel beter uitgerust dan
Amerika, mede dankzy de radio-te
lescoop in Westerbork".
Daar zal prof. Oort in de toekomst
nog geregeld te vinden zyn (hy werk
te nauw mee aan de voorbereiding)
en ook de Leidse sterrewacht verliest
hem niet. „Het werd me allemaal een
beetje te veel de laatste tyd", aldus
de 70-jarige sterrenkundige, „maax
nu ik directeur af ben blijf ik na-
tuuriyk wel doorgaan met myn
werk".
ADVERTENTIE
BREESTRAAT
Internationale bontmode
A.S. ZATERDAG tonen twee
mannequins in
de mantels van onze
SUCCESVOLLE BONTSHOW
in Holiday Inn.
Dit is een unieke gelegenheid
alsnog kennis te nemen van
de NIEUWSTE BONTMODE.
