Amerikaans vredes
dood
Het heilige land een betwist tehuis
aus heft
ardes op
aftreden
Vorster
T PALESTIJNSE VERZET (I)
Eerbiediging bestand zolang Israel het niet schendt
Proces-Mc Kay Gerucht
bracht verrassing OV0P
Het kan verkeren...
GOED DAT ER POLITIE IS.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
1 joeNSDAG 16 SEPTEMBER 1970
LETDRCH DAGBLAD
PAGINA U
0|
CAIRO (Reuter, AFP, AP) Egypte heeft gisteravond
Brklaard dat het Amerikaanse vredesinitiatief voor het Mid-
i-Oosten dood is, maar eraan toegevoegd dat het 't bestand
i het Suez-kanaal zal blijven eerbiedigen zolang Israël het
Üfet schendt.
De Egyptische minister van Bui-
nlandse Zaken, Machmoed Riad
het Amerikaanse initiatief de
tevoren nog slechts „bevroren"
genoemd, verklaarde nu op een
AreLsconferentie in Caïro: „Het is nu
J duidelijk dat de Verenigde Sta-
heb'oen gefaald in hun rol van
partijdige bemiddelaar en zijn te-
idi [gevallen op hun politiek van
bil nun aan de Israëlische agressie.
Israël echter het vuur openen dan
zullen we ons verdedigen".
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft intussen te
verstaan gegeven dat de Verenigde
Staten maatregelen zullen nemen om
een verstoring van het machtseven
wicht in het Midden-Oosten te ver
hinderen. wanneer de Sowjet-Unit
tijdens de bestandsperiode wapens
blijft leveren aan Egypte. Woord
hun politiek van massa.le eco- I voerder McCloskey verklaarde in ant-
pische steun aan Israël en hun
lit nieuwe „Phantoms" en an-
wapens aan dat land te leveren,
bben de Verenigde Staten dat
ik nu wel zeggen een einde
takt aan hun initiatief",
ypte zou zich echter volgens de
orden van Riad voor vrede blijver.
pannen, en achtte het nu noodza
ak terug te keren naar het Franse
jiütief tot viermogendhedenbespre-
igen, en dat overleg over de uit
ging van de Veiligheidsraad-reso-
je van november 1967 nieuw leven
ate blazen. Riad had maandag al
gedeeld dat hij zijn bezoek aan
u York, waar hij de 25ste zitting
de VN-assemblee zou bijwonen,
onbepaalde tijd heeft uitgesteld
j de vraag of Egypte het be-
d.zou blijven respecteren, ant-
So trade de minister: „Wij zullen het
da| itand in acht nemen. Wij zijn be-
li i het bestand te eerbiedigen. Zou
igio
tuil
Jj |Ieen Zwitsers blijven
w
di OME (GPD) Paus Paulus VI
ft besloten het instituut van de
1 opende gendarmes binnen de mu-
van het Vaticaan op te heffen,
gendarmes hadden politiële be-
[dheden in Vaticaanstad en him
s was in 1816 opgericht. Enige
en geleden kwamen de pauselijke
darmes in het nieuws, door een
testoptocht naar de zomerresi-
Itie van de paus in Castel Gan-
o.
laar hadden ze aan hun eis tot
risverhoging met de demonstratie
pht by willen zetten. Paus Paulus
echter na het horen van het
liws de gendarmerie van de Ita-
nse republiek te hulp. Die slaag-
i erin de pauselijke gendarmes
ten de poorten van het pauselyke
erverbiyf te houden.
i woordvoerder van het Vaticaan
t meteen na het bekend worden
het opheffen van de garde laten
n, dat deze opheffing geheel los
van het incident van Castel
dolfo. Met de gendarmes zullen
os het besluit van Paus Paulus
de Eregarde van de Palatijnse
e verdwijnen. De eregarde da-
uit 1801. Het was alleen moge-
om Ud van de eregarde te worden
ineer men kon bogen op meer
i honderd jaar oude adelbrieven
wanneer deze adel dan bovendien
stamde uit de vroegere pauselijke
Palatynse garde ontstond in
Zy bestaat uit vyfhonderd
inen die in Rome geboren moeten
1 en er ook wonen. De garde
tót deel uit van de ,zgn. „pause
familie". De adellijke eregarde
vijftig man, waarvan er een zes-
steeds in de antichambre van de
(dienst doen.
woord op vragen„Wat de wapen
leveranties betreft blijven wij onze
politiek baseren op matiging. Maai
deze matiging kan niet eenzijdig zijp
en wy kunnen de schendingen van
de in de bestandsovereenkomst voor-'
ziene militaire status quo niet nege
ren. evenmin als de aanhoudendt
stroom van Russische wapens naai
Egypte.
McCloskey wilde zich echter niet
uitlaten over de berichten, dat Ame- j
rika al besloten had Israël nog acht- i
tien Phantom-jachtbommenwerpers I
te verkopen.
Al deze problemen zullen vrijdag i
aan de orde komen tydens het on-
derhoud dat minister van Buiten
landse Zaken William Rogers dan
in Washington zal hebben met de
Israëlische premier Golda Melr.
Daarna wordt mevrouw Meir door
president Nixon op het Witte Huis
ontvangen.
In Jeruzalem zei de Israëlische
vice-premier Allon gisteren, dat Is
raël niet alleen de terugtrekking eist
van de raketten die sinds de afkon k-
diging van net bestand in het ge
bied van hec Suezkanaal zijn geïn
stalleerd. maar ook alle nieuwe lan-
ceerbases daar vernietigd wil zien. De
toestand van voor het bestand moesl
hersteld worden. Er was geen ver
schil tussen operationele raketbases
en bases die klaar waren om raket
ten te ontvangen, daar deze laatste
binnen enaele uren ook operationeel
konden worden gemaakt, aldus Allon
De Israëlische regering besloot
vorige week zich uit het vredesover
leg onder toezicht van VN-bemid-
delaar Jarring terug te trekken tot
dat de militaire wijzigingen in de
bestandszone ongedaan waren ge
maakt. Hier ligt een belangrijke taak
voor Amerika, dat zijn volle gewicht
erachter moet zetten, zo verklaarde
Allon. Slaagt Washington er niet in
de toestand van voor het bestand
hersteld te krijgen, dan zal dat de
geloofwaardigheid van de Verenigde
Staten sc.haden, zowel in de ogen
van de ontwikkelingslanden van Azië
en Afrika als in die van de Sowjet-
Unie, aldus de Israëlische vice-pre-
mjer.
Tioee Cambodjaanse soldaten
maken een praatje met een groep
monniken tijdens een offensief
j dat vorige week de weg moest
vrijmaken van Skoen naar de
provinciehoofdstad Kompong
Thom. De gecombineerde Noord-
vietnamese-pro Sihanoek strijd
macht meed het gevecht en wist
de 4.000 man te omsingelen. In
i Phnom Penh voert de regering
Lon Nol op het ogenblik bespre
kingen om het hele offensief af
te gelasten. Men vreest echter dat
dit een zware psychologische
schok zal betekenen voor de be-
I volking van de hoofdstad.
LONDEN (GPD» De tweede dag
van het proces-McKay in Londen
had gisteren een verrassend begin
Een van de twee broers, die ervan
beschuldigd was mevrouw Muriel
McKay (55» ontvoerd en vermoord
te hebben, liet door zyn verdediger
bekend maken, dat hy op zeven
punten wilde toegven. De advocaat
voegde er onmiddellyk aan toe dat
dit niet wil zeggen dat de jongeman,
de 22-jarige Nizamodeen Hosein.
daarmee wil bekennen schuldig te
zyn aan de ontvoering en de moord.
De zeven punten hadden betrek
king op details. Zo gaf Nizamodeen
o.a. toe twee papieren bloemen ge
plaatst te hebben op de plek. waar
de echtgenoot van mevrouw McKay
het losgeld moest deponeren; irf een
zwarte Volvo rondgereden te hebben i
en geïnformeerd te hebben naar de
eigenaar van de Rolls Royse, die
toen bleek toe te behoren aan het
zondagsblad „The News of the
World".
Dat kwam nadat de openbare aan
klager. Sir Peter Rawlinson, zijn
openingsspeech had beëindigd. Hy
hield zich daarin vooral bezig met de
gebeurtenissen na de arrestatie van de
twee broers, ongeveer twee maanden
nadat zij mevrouw Muriël McKay uit
haar huis in Wimbledon hadden ont
voerd en een miljoen pond sterling
van haar echtgenoot hadden geëist
Arthur Hossin was hard geweest
tydens het verhoor en had volgehou
den onschuldig te zyn. ondanks het
feit dat de politie hem een hakmes
had getoond,, dat op de plaats van
ontvoering was gevonden en dat hem
had toebehoord. Ook zyn vingeraf
drukken, die op het papier der dreig
brieven waren aangetroffen, maakten
weinig indruk op hem.
Toen was het moment aangebro
ken, dat de eerste der tachtig ge
tuigen in de bank verscheen. Het
was Alex McKay, de 60-jarige echt
genoot van het slachtoffer. Met
zachte stem. maar beheerst en zon
der naar de ontvoerders te kyken,
vertelde hy het hele verhaal vanaf
de ontdekking, dat zyn vrouw was
ontvoerd tot aan het laatste drei
gende telefoontje. Hoewel de rechter
hem een stoel aanbood met de
woorden: „Dit moet een kwelling
voor u zyn". bleef McKay tydens zyn
drie uur durende verklaring staan.
JOHANNESBURG (AP» —Nau
welijks is het gerucht verstomd of
het herleeft een paar weken later
De Zuid—Afrikaanse premier John
Vorster zou spoedig zyn functie neer
leggen Hij zou dan de 70—jarige
president Jacobus Pouche opvolgen.
Het gefluister begon onlangs na
dat Vorster voor een operatie elf da
gen in het ziekenhuis was geweest
en zyn herstel in augustus langza
mer was dan werd verwacht. Hy ia
54 en werd eerste minister en leider
van de Nationalistische Party toen
voorganger Verwoerd in september
1966 in het parlement werd ver
moord.
Vorster bezit veel minder gezag in
in de party dan zyn voorganger en
kan hem als politicus en onbetwist
leider niet evenaren.
Hy leidt een party die 22 jaar ach
tereen aan de macht i6 geweest. De
Nationalisten prolongeren hun macht
in het parlement met een nieuwe ter-
myn van vyf jaar in de verkiezingen
van april maar hun meerderheid
werd voor de eerste keer kleiner.
Dit werd in sommige kringen gewe
ten aan de premier en aangedrongen
werd op revisie van het partij-appa
raat waarby intelligente jonge "Ver-
ligte" Nationalisten zouden promo
veren. Maar tot nu toe zyn er maar
enkele veranderingen geweest, en
die waren verre van drastisch.
De kwestie van het leiderschap
gaat echter dieper en betreft de
ajpartheidspolitiek. De „Verligtes"
zouden graag een geleidelyke ver
zachting van de werksegegratie zien
om tegemoet te komen aan het ern
stige tekort aan geschoolde blanke
werkkrachten en ook willen zy de in
ternationale pogingen voortzetten om
een isolement van Zuid—Afrika te
voorkomen. De rechtsen. .De Ver-
kramptes." daarentegen willen stren
ge rassenscheiding biyven toepassn
en trekken zich niets aan van de ge
volgen in binnen- en buitenland.
ADVERTENTIE
Ie zou het niet geloven!
Ik liet 's om half twaalf nog
even mijn hondje uit Dat beest
scharrelt wat tussen de rozen
struiken in het plantsoen. Stopt
zo'n auto met een blauwe lamp
op.Politie! Wat doetu daar? Ik
laat mijn hondje uit Waar is
dat hondje dan? Ik roepen en
fluiten, maar komen ho maar!
Of ik mijn papieren wou laten
zien - maar wie heeft er nou
papieren als hij om half twaalf
nog even - enfin, een gezeur
van jewelste! Toen ze eindelijk
opkrasten had ik kou gevat.
Zaten zeker om werk verlegen.
Van-de-week
En ol het inbrekers
waren!
Mijn vrouw lag er al in toen ik
de gordijnen dicht deed. Achter
kijk ik op het magazijn van een
tassenfabriekje aan de straat
achter de onze. En ik zag een
vent op het dak rondscharrelen.
Ik zeg tegen mijn vrouw„Geen
licht maken! Ik ga de politie
opbellen." Die kwam gauw ge
noeg, maar toen was die man
van dat dak al verdwenen. Ik
dacht nog toen ik ging slapen:
ze zullen wel hebben gedacht,
dat ik er zo een ben, die zich
van alles verbeeldt. Maar de
volgende dag nam een van die
rechercheurs de moeite mij te
komen vertellen hoe het was
afgelopen. In die achterstraat
hadden zij een man aange
troffen, die beweerde, dat-ie
zijn hond uitliet, maar dat had
hij niet kunnen waarmaken.
Ze hadden hem het vuur na
aan zijn schenen gelegd, en
toen had hij doorgeslagen. Hij
had op de uitkijk gestaan, en
zijn maat hadden zij op het
kantoor van die zaak gevon
den. Die eigenaar van dat
fabriekje is me nog komen be
danken.
Ik zei: Iaat maar zitten -
>0OR HEIN ELBRINK
llllllllllllllllllllllllllllllllil
droomde van witte lelies
i takken aan bomen
r' een olijfboom, ingepakt in de
takken
%en naar buiten duwend
w avondlucht
n. stelde me dat hij droomde
JJ 11 «en vogel
n bloesem van een citrus-
boom
i |Jihmoed Darwish dichtte dit.
ft ^tónoed Darwish is Palestyn. Hy
v zichzelf en andere Arabieren
n hem ook zo: de dichter van
bezette land. Bovenstaande re-
tomen uit zyn vers „De soldaat
die droomde van witte lelies", dati
de Palestynen in een speciaal boek-
je met een dubbele Engelse verta-
ling hebben uitgegeven.
De opbrengst van dit boekje (het
kost een dollar.» wordt aangewend
ten bate yan de Palestynse vluchte
lingen, de in vluchtelingenkampen
in Jordanië, Serie, Libanon etc. sa
mengepakte, hongerige, armoedige,
teleurgestelde Palestynse miljoenen-
De soldaat die droomde van wti-
te lelies is een Israëliër, één van de
Joodse emigranten wier komst van
het heilige land een tydbom maakte
die op gezette tyden ontploft is en
leder moment weer kan ontploffen.
Mahmoed Darwish vertelt in zyn
vers van een (fictief?) gesprek dat
hy met deze soldaat voerde. Een
gesprek vol heimwee naar rust en
vrede naar:
..Thuis", zei hy „Is koffieslurpen
die mijn moeder voor me zette. Thuis
is 's avonds veilig terugkomen".
Spa
Paradoxaal genoeg ligt dat thuis
zowel voor Joden als Palestynen in
een strook land tussen de 34ste en
36ste lengtegraad met een opper
vlakte van slechts ongeveer dertig
duizend vierkante kilometer. Een
klein gebied dat als nauweiyks een
ander aan de bakermat heeft ge
staan van de geschiedenis van de
aardbol, gedurende de afgelopen
twintig eeuwen. Een heilig land
voor Joden, Christenen en Moslims,
die elkaar het beurtelings hebben be
twist waarby miljoenen in de dias
pora zyn gegaan en afgeslaofct.
Tussen kruistochten en de Balfout-
declaration ligt nog geen duizend
jaar waarin het bloed in Jeruzalem,
Haifa, Jericho etc. rykelyk heeft ge
vloeid. Nimmer, was de situatie
rond het aan Abraham voor de Ara
bieren Ibrahim) beloofde land echter
zo gespannen als nu. nu aan het
Suezkanaal de twee grootse mach
ten die deze wereld ooit heeft ge
zien met hun verderfeiyke poten
tieel van Sam-3 raketten tot Phan
tom Skyraiders tegenover elkaar
staan met op de achtergrond de
sluimerende dreiging van een Isra
ëlische H-bom die in een atoomfa-
briek in een onaanzienlyk plaatsje
op het ogenblik wordt of al ontwik
keld ia
Een kr uitvat waarvoor de Pales-
lijnen zich sinds de uitroeping van
de Israëlische staat, de Medinat
Vorm
Jisraeel in 1948, als lont hebben ont- stand by de Arabische bevolking op-
wikkeld. wekte.
De periode die In 1917 met de
Balfour Declaration begon en die
eindigde toen de Verenigde Naties
in een resolutie van november 1947
het Israëlische bestaansrecht erken
de. (In Zionist Colonialism in Pales
tine noemt Fajez A. Sajegh dit de
periode van Arabisch verzet by uit
stek)
Merkwaardiger wys duurde het1
by na twintig jaar voordat een Pa
lestynse verzetsbeweging vorm be
gon te krijgen die zich er op kon be
roepen geënt te zyn op de massa's
in de vluchtelingenkampen en tevens
in staat was een effectieve vuist te
maken.
De Palestynen zelf noemen vyf
myipalen op de weg naar verzet:
De komst van de eerste golf
van aionisten, die vriendelyk ont
vangen werd (Theodor Herzl schreef
daar aelfs over)
De tweede golf van 190? _i 908
die in toenemende mate de weer-
De vlucht van de meest Pales
tynen in 1948 naar de omringende
landen.
De stichting van de PBO de
Palestynse Bevrydingsorganisatie in
1984.
Pas echter de afgelopen twintig
jaar en van die twee decennia dan
nog vooral tydens de laatste heelt
de Palestynse guerrillabeweging de
inhoud gekregen die we nu van haar
kennen: geen voomameiyk op de
emoties dryvende individueel verzet
maar organisaties die trachten goed
gedisciplineerd naar het voorbeeld
van de Vietminh. de Algerynse FLN.
Mao's guerrllastryders een „Pales
tynse" oplossing te forceren.
1) De Britse minister van Buiten
landse Zaken Arthur James Balfour
zegde in 1917 de Joden een nationaal
tehuis in Palestina toe
2> ..Der Beseier Kongress" In Ge-
sammelte Schriften. Beriyn 1920 d
164.
3) Zionist Colonialism In Palestine,
Beiroet. 1965, p. 40
WORDT VERVOLGD
Morgen: van samenspraak tot vis
tuig kaap.
