MATROZEN EN MARINIERS
VEGEN
E DAM
CHOON
Sombere verwachting: benzine
en olie worden nog duurder
Kamer eist verklaring
over rellen op de Dam
Relmakers sloegen op de vlucht
Juristen bezorgd
over misdrijven
in vliegtuigen
MAN VERDACHT
VAN DOODSLAG
OP KLEUTER
fOENSDAG 26 AUGUSTUS 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
AMSTERDAM (GPD) Een kleine honderd matro-
n en mariniers hebben gisteravond in Amsterdam, enige
inuten voor de mobiele eenheden van de politie op de
im arriveerden, het monument schoongeveegd. Hun ini-
tief werd direct beantwoord door een charge van de
irechau8see: zoals maandagavond de relmakers telkens
alle richtingen uiteen stoven, zo vlogen gisteren even
acht uur de matrozen de Damstraat, de Pijlsteeg en de
armoesstraat in, achterna gezeten door een eenheid van
marechaussee.
oofdcommissaris P. A. Jong, die
af het middenplein de operatie
Je: „Ze waren een fractie van
seconde eerder op de Dam dan
Maar als hieruit later op de
ad ongeregeldheden en vernielin-
ontstaan, dan is dat voor een
ngryk deel toe te sohrijven aan
eigengereide optreden van de
rozen. Er waren op dat moment
geen provocaties",
rt optreden van de matrozen is
elljkbaar met dat van hun voor-
:ers in de herfst van 1967. die
ongevraagd een eind maakten
de in die tijd voortdurende be
ing van de hal van het Cen-
Station in Amsterdam door de
nozems genoemde jongelui,
als in 1967 mag nu worden ver
dat de militaire politie het
rzoek naar de acties van de
uiers zelf in handen zal nemen,
matrozen hebben zich nadat zij
de Dam waren verjaagd, terug-
okken op het Centraal Station,
enig beraad besloten zij terug te
naar Amsterdam, Den Helder
Doorn.
Paardevijgen
Amsterdamse binnenstad bood
ravond opnieuw het beeld van
on gechargeerde straten, hier en
ingegooide ruiten, leeggeroofde
de ouderwetse geur van
tevygen. De rellen waren echter
?ts geringere schaal dan maan-
vond. Tussen negen en tien uui-
de sterkte van de politiemacht
roerd van 90 tot 300 man. Op
lam weerklonk weer het dreigen-
sblaf van honden,
t in de wijde omtrek van de
waren alle straten en stegen
en afgezet door de politie. Aan
lieriferie van Ihun opstellingen
lenv groepjes mensen te kijken,
een honderd meter verder was
de stad zo rustig als op een normale
avond in Amsterdam.
De plunderingen waren aanzienlijk
geringer dan maandagavond, wat in
de eerste plaats te danken is aan
het snelle optreden van de politie.
Anders dan de avond ervoor kan de
politie direct op grote schaal ingrij
pen zodra een ingegooide winkelruit
wordt gemeld. Niettemin heeft men
kans gezien onder meer bij een ju
welier een groot deel van de uitge
stalde kostbaarheden weg te grissen.
In de Karnemelksteeg, een zij
straatje van het Damrak, werd een
steen, waaraan een Molotow-cocktail
was bevestigd, door een ruit gegooid
van het reisbureau Lindbergh. Er
ontstond een korte, maar felle brand,
die door het personeel zelf werd ge
blust.
Benzine
Op de Prins Hendrikkade voor het
^ïoofdikwartier van het Leger des
Heils haalden jongeren de verkeers
borden uit de grond, waarmee zij
barricades begonnen te maken. De
politie brak deze af en kwam daar
verder niet in actie. Er kwamen
meldingen bij de politie binnen dat
op twee plaatsen jongelui bezig wa
ren met uit benzinereservoirs van
auto's gehaalde benzine en lappen
benzinebommen te maken. Daaraan
werd snel een einde gemaakt.
Rond middernacht waren er tien
arrestanten, onder wie een 20-jarige
Duitser, gemaakt wegens het gooien
van stenen en er vielen twee gewon
den. Een man die op het Damrak
een steen naar een tram wilde gooien
viel achterover voor een juist passe
rende auto, en in de Oude Brug
steeg werd een jongeman bij een der
charges omver gelopen.
Barabre de Groot presen
te gistermiddag in Amster-
haar bonteollectie 1970/1971.
ie foto drie van haar ontwer-
Vlnr. Gerlofke in een zwart
t mantel, gevoerd en a/gezet
wit Mongoline (lam), Sonja
tn bruin-witte konijn poncho
donkere bruine vosrand ejj.
teth in een langharige na-
pahmi mantel, afgezet met
wrebont.
Chroesjtsjow thuis De vroegere
Russische premier Nikita Chroesj
tsjow rust uit in zijn zomerhuis in
de buurt van Moskou, nadat hy drie
maanden in een ziekenhuis onder
medische behandeling is geweest, al
dus het Joegoslavische persbureau
Tanjoeg. Chroesjtsjow, die nu 76 is,
had hartklachten. HU zou nu zyn
meeste tyd doorbrengen met het
kweken van bloemen, schilderen en
fotograferen.
Poolse treiler gekaapt Vier ver
stekelingen en een lid van de be
manning hebben een Poolse treiler
gekaapt en zijn ermee naar het
Deense Oostzee-eiland Bornholm ge
varen. Volgens de Deense politie zul
len de kapers om politiek asiel vra
gen. Het zyn vyf Jonge Polen.
Manschappen van de Marine
vegen de Dam schoon.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG (GPD) De Twee
de Kamer heeft aan de regering
een nota gevraagd over de onge
regeldheden die zich maandag
avond in Amsterdam hebben
voorgedaan. De Kamer wil deze
nota graag op korte termijn be
spreken. De PSP-er Wiebenga
heeft gisteren in de Kamer ge
tracht een mondelinge verklaring
van de situatie in Amsterdam te
krijgen maar hiervoor was geen
meerderheid te vinden.
De steun voor het plan van de
PSP werd slechts gevonden by de
PvdA. D'66, CPN, DS*70 en de AR.
Dit betekende 59 voorstemmers. Er
waren echter 65 tegenstemmers, zo
dat het plan van de heer Wiebenga
werd verworpen.
De pacifist noemde de ongeregeld
heden in de hoofdstad van zo ingry-
pende en ernstige betekenis, dat hy
de mening van de regering wilde ho
ren. Hy vroeg hierby vooral ant
woord op de vraag of er tussen het
gemeentebestuur van Amsterdam en
de regering overleg is gepleegd over
het in te stellen slaapverbod.
Tevens wilde hij weten welke
maatregelen er getroffen zyn om on
geregeldheden te voorkomen c.q. op
te vangen door optreden der politie.
Ook wilde hy graag een toelichting
op het feit dat de politie maandag
avond met scherp heeft geschoten.
De AR had by monde van fractie
leider Biesheuvel geen bezwaar tegen
het verzoek zoals ook later bleek
uit de steun die eraan werd gegeven.
De heer Biesheuvel zei zich echter
wel te distantiëren van de nadere
motivering en vraagstelling van de
heer Wiebenga. De PvdA drukte
zich via de heer Den Uyl soortgelyk
uit.
De heer Geertsema (VVD) meen
de dat de heer Wiebenga maar om
een interpellatie moest vragen, waar
na de heer Mellema <CHU) liet blij
ken meer te zien in een nota van
de regering in plaats van een mon
delinge verklaring.
Ook de KVP zag by monde van
waarnemend fractievoorzitter An-
driessen meer in deze procedure,
omdat de kamerleden volgens hem
zich dan beter op het debat zouden
kunnen voorbereiden.
De heer Wiebenga meent dat een
dergelyke manier van werken te
veel tUd vergt. De meerderheid van
de Kamer was het niet met hem
eens en verwierp dan ook zyn sug
gestie. Vervolgens gaf de hele Ka
mer steun aan het toen door de heer
Mellema gedane verzoek om een
schriftelyke nota. Inmiddels heeft de
heer Schuitemaker (DS'70) schrifte
lyke vragen gesteld over de ongere
geldheden in Amsterdam.
Hy meent dat deze een gevolg zyn
van het uitbiyven van duidelyke be-
leidslynen van de zyde van de rege
ring over het handhaven van het
gezag. De heer Schuitemaker herin
nerde in zyn schriftelyke vragen er
aan dat hy drie maanden geleden
ook soortgelyke vragen heeft ge
steld. Hy deed dit naar aanleiding
van een toespraak van de voorzitter
van de Katholieke politiebond St.
Michael die toen zei dat de autoritei
ten te kort schieten met het geven
van richtlynen. De heer Schuitema
ker schryft het te betreuren dat op
deze vragen nu nog geen antwoord
is gegeven. Hy meent dat mede
door deze onduidelykheid de ongere
geldheden in de hand zyn gewerkt.
DEN HAAG (GPD) Een inter
nationaal gezelschap juristen maakt
zich bezorgd over het feit, dat in
een door de internationale burger-
luchtvaartorganisatle ICAO aan de
leden-landen voorgelegd wetsvoorstel
inzake misdryven aan boord van
vliegtuigen, lacunes zyn geconsta
teerd. waardoor het nog weer niet
mogelyk zou zyn alle vormen van
misdrijf in deze categorie te berech
ten.
De bezorgdheid werd gisteren uit
gesproken door de werkgroep voor
luchtrecht van de internationale ver
eniging voor publiek- en privaatrecht
de „International Law Association",
die zoals gemeld deze week in Den
Haag congresseert. De juristen con
stateerden, dat het ICAO-voorstel zo
als dat aan de leden-landen is voor
gelegd, zeker een belangrijke stap
voorwaarts zal zyn, maar dat het
helaas niet waterdicht is.
Het ICAO-ontwerp definieert als
een misdrijf „het wederrechtelijk
handelen aan boord van een vlieg
tuig tydens de vlucht". Met enkele
zeer recente voorbeelden toonden le
den van de werkgroep aan, dat men
thans ook al vluchten in gevaar kan
brengen zonder zelf aan boord te zyn.
by voorbeeld door telefonische afper
sing van geld met een duidelyk om
schreven vlucht als inzet. Zy wensen
de tekst dan ook zodanig te zien ge-
wyzigd, dat elke ingreep Jegens een
vliegtuig in de vlucht als een mis
drijf wordt aangemerkt, onverschillig
of de dader aan boord is of niet.
TILBURG (ANP) Verdacht
van doodslag is door de Tilburgse
politie aangehouden en ingesloten
de 26-jarige weduwnaar W. M.. die
in zyn woning in de Textielstraat te
Tilburg samenwoonde met mevrouw
V. Het slachtoffer is de by na twee-
Jarige Sylvia V., dochtertje van de
vrouw. Het kind overleed in de nacht
van zaterdag op zondag onder ver
dachte omstandigheden, zodat de ge
consulteerde arts de politie waar-
Schuwde. Het lykle vertoonde alle
uiteriyke kenmerken van mishande
ling en werd derhalve in beslag ge
nomen.
Als vermoedeiyke doodsoorzaak gaf
de man „een val van de trap"
op. Nadat sectie was verricht werd
duidelyk dat een val nimmer de ge
constateerde verwondingen had kun
nen veroorzaken. Buiten een aantal
uiteriyke beschadigingen wees de
sectie uit, dat de lever van het kind
totaal was vernietigd en dat een aan
tal ribben en het sleutelbeen waren
gebroken.
Maandagavond werd de man voor
een nadere verklaring naar het poli-
tibureau geroepen en na veel dubieu
ze uitlatingen ingesloten. Dinsdag
heeft hy een volledige bekentenis af-
legd. Hy zei het kind tegen de grond
te hebben gegooid en het daarna te
hebben getrapt. De man had die be
wuste avond gedronken en bekend is,
dat hy na het gebruik van alcohol
houdende dranken steeds byzonder
opvliegend en agressief is.
DEN HAAG (GPD) De benzine-
prys is weer omhoog. By de pompen
telt elke liter anderhalve cent méér
aan op de roterende pryzen teller.
En dat nog maar net drie weken na
dat een prysverhoging van 1,2 cent
het plezier van het autobezit weer
eens wat had vergald. Waarom stort
zich de ene financiële strop na de
andere uit over de automobilist?
Daaromhy staat by de benzine
pomp als machteloze oog in oog met.
een belangrijk stuk wereld politiek
en dito economie.
Dit zwaarwichtige complex van
oorzaken staat achter de hogere ben
zinerekening, die u te betalen krygt:
Er is in mei van dit jaar door
werkzaamheden met een bulldozer
een ongeluk gebeurd met de trans-
arabische oliepypleiding. De leiding
van de Aramco-maatschappy, uit
Saoedi-Arabië naar de Middellandse
Zee. mocht van Syrië niet meer wor
den gerepareerd wegens de Syrische
afkeer van Amerikanen in verband
met hun standpunt in het conflict
met Israël. Een Jaar-aanvoer van 25
miljoen ton ruwe olie werd hier
mee afgesneden;
In Lybië eiste de regering ineens
veel meer geld van de oliemaat-
schappyen voor de rechten op olie
winning in dit land. Dit had tot
voorlopig gevolg dat de olieproduk-
tie daar met 25 miljoen ton per jaar
terugliep.
Tankers
•h Maar Europa moet olie hebben
voor zyn energievoorziening. Dus
moet alles wat nu niet meer door de
traps-arabische pypleiding komt, plus
wat niet meer in Lybië wordt ge-
wonnnen. worden aangevoerd van
verder gelegen winplaatsen, en langs
groter omwegen. Per tankschip. Zo
is er van de kant van de oliemaat-
schappUen een geweldig vraag geko
men naar te charteren tankers. De
charterpryzen zyn daardoor omhoog
gevlogen: per eenmalige charter van
8 dollar per ton begin dit jaar, tot
25 dollar per ton thans.
Want de transport-ellende begon
niet pas in mei, toen de Arabische
olieleiding brak. maar er waren al
andere oorzaken waardoor om
vrachtruimte werd geschreeuwd. De
industrie blykt in 1970 veel meer
olie te zyn gaan verbruiken, dan
werd verwacht. In Engeland en
West-Duitsland schakelden de elek
trische centrales ook al eerder dan
iemand had verwacht, over van kolen
op olie. En tot overmaat van ramp
had Scandinavië dit jaar een zeer
droge zomer. Waardoor de elektrici
teitsopwekking door waterkracht
werd gestagneerd en er ook daar
meer olie dan anders nodig was voor
de centrales.
En wat kan er dan nog verder
mis gaan, waardoor alles nog weer
duurder wordt? Ogenschynlyk kleine
gebeurtenissen kunnen daar hun
kwade invloed op uitoefenen. Shell,
by voorbeeld, verloor twee tankers van
elk 210.000 ton. Eén, de „Marpessa",
zonk. De andere, de ..Mactra", kon
na een explosie worden behouden,
doch ligt nu werkeloos op een Japan
se reparatiewerf. De uitschakeling
van die twee schepen betekent uit
schakeling van weer eens 2% miljoen
ton jaaraanvoercapaciteit voor West-
Europa.
Prijslijst
Ergens op de wereld stagneert de
oliewinning, ergens valt een pyplei
ding uit, ergens gebeuren scheeps
rampen, de vrachtprijzen gaan door
de geforceerd gestegen vraag als
vuurpylen omhoog. En dan kan de
kleine en grotere Nederlandse
consument over de loop van dit jaar
de volgende prijsstijgingen noteren:
10 januari:
zware stookolie f 1,90 per 1000 liter.
17 januari:
au togasolie, gasolie, huisbrand 1 en
2 dunne stookolie 60 cent per 100 liter
januari;
petroleum 40 cent per 100 liter, zware
stookolie f 1,95 per 1000 liter.
28 februari:
zware stookolie fl.86 per 1000 liter.
7 maart:
zware stookolie f2,80 per 1000 liter
1 juni:
beide soorten benzine 0.6 cent per
liter, zware stookolie f3,20 per 1000
liter.
18 juni:
zware stookolie f6 per 1000 liter.
1 juU:
superbenzine 0,7 cent per liter, ge
wone benzine 0,5 cent per liter, zware
stookolie f 4 per liter.
15 julii
zware stookolie f 6,60 per liter
3 augustus:
beide soorten benzine 1,2 cent
brommermix 2 cent, autogasolie aan
de pomp 0,8 cent, gasolie, huisbrand
1 en 2 en dunne stookolie 80 cent
per liter.
22 agustus:
beide soorten benzine anderhalve
cent, petroleum 0,7 cent per liter, gas-
oliën, huisbrand 1 en 2 en dunne
stookolie f 1 ,40 per 100 liter, brom
mermix een cent, gasolie aan de
pomp 0,9 cent.
Duurder
En de verwachtingen
In scheepvaartkringen heeft het
Tanken straks nog duurder
(Foto LD/Holvast)
opzien gebaard dat Shell onlangs
450 miljoen gulden heeft neergelegd
om vier tankers van 70.000 en 90.000
ton zestien maanden in charter te
kunnen nemen en drie nog op te le
veren supertankers voor drie Jaar.
Honderden miljoenen uitgeven,
gaat by een wereldconcern gepaard
met vooruitzien. De vrachten zullen
nog wel duurder worden, de pryzen
voor de consument daardoor hoger.
En als we de tegenslag krygen dat
ook de winter een strenge wordt, zul
len de prijsver hogingen keer op keer
toeslaan.
