VERNIELINGSSLAG OP
DE DAM
Vredesberaad in New York
over het Midden-Oosten
ujoocJ/to<k
Jomaanslag op laatste
bastion van Carlisten
ONTVOERING
BELGISCHE
OIPLOMAAT
N MEXICO
VERIJDELD
Half miljoen schade
aan zestig winkels
Plundering en ravage in
centrum van Amsterdam
Vrij zonnig
Drie-landenoverleg van Jarring
DE DAM
DEMPING
EtEMUlifliBHHi
LUXOR THEATER
@ucJ Qlie,
leuivs
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1970
No. 33179
LEIDSCH
Directeur: G Koopman
Hoofdredacteur: Drs. J. R. Soetenhorst
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 16.15 per kwartaal (postabonnementen f 18.55), f 5.40 per maand (bii vooruitbetaling), losse nummers f 0.25.
Witte Singej l Lelden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie 25041; Redactie: 21507
MEXICO-STAD (AP) Het
[exicaanse ministerie van Justitie
eeft vandaag bekendgemaakt, dat
it een poging heeft verijdeld de
«Igische ambassadeur in Mexico
icques Groothaert te ontvoeren,
ier mannen, van wie twee reeds
de gevangenis zaten wegens an-
ae misdrijven, zijn in staat van
fschuldiging gesteld wegens poging
t ontvoering. Een vijfde verdachte,
n wiskundeleraar, wordt nog ge-
cht, aldus het ministerie.
>n van de beschuldigden, Pernan-
Poo Hurtado, verkende tussen 24
Ji en 10 augustus de omgeving van
Belgische ambassade om de leef-
voonten van de ambassadeur te
ren kennen. Zijn gedrag leidde er-
e dat de federale politie hem in
gaten ging houden. Ten slotte
ilgden de arrestaties.
Volgens het officiële rapport wer-
in de verdachten geholpen door de
iskundeleraar Bernardo Hernan-
z Tovar, die, aldus het regerings-
mmuniqué, eveneens de gangen
n de ambassadeur naging. Hernan-
i Tovar zou zijn ontsnapt toen de
lieren werden gearresteerd.
Een tweede leraar, Homero Aqui-
i Velazquez Campos, zou zijn auto
bben uitgeleend aan de verdach-
i om van daaruit de ambassade
de woning van Groothaert te be
ieden.
De politie zou door personeel van
ambassade en van de woning van
ibassadeur Groothaert op de hoog-
z(jn gebracht van het feit, dat de
ilgische missie in de gaten werd
houden.
AMSTERDAM (GPD) Ongeveer zestig winkels op
Damrak, Rokin, Dam, Nieuwendijk en steegjes tussen
Nieuwendijk en Damrak zijn de afgelopen nacht geplun
derd of vernield. De schade, die wordt geraamd op ruim
een half miljoen gulden, werd veroorzaakt tijdens uren
lang durende rellen in het centrum van Amsterdam. Het
heette een protest te zijn tegen het slaapverbod op de Dam
maar ontaardde in een zinloze vernielingsslag.
„De rellen zijn veroorzaakt door mensen die er hun roeping
in vinden rellen te veroorzaken. De vernielingen, die zijn aan
gericht, hadden niets te maken met protest", aldus de burge
meester van Amsterdam, dr. I. Samkalden. Hij stelde zich van
morgen op een bijeenkomst geheel varantwoordelijk voor de
situatie die is ontstaan.
Met name achtte hij zich verant
woordelijk voor het optreden van de
politie, het late uur waarop de be
strijding pas effectief kon worden
en de gewonden die by de gevech
ten waren gevallen. Dat waren er in
totaal ongeveer dertig, van wie drie
ernstig.
AMPLONA (GPD) Een ge-
imzinnige bomaanslag op het dag-
„E1 Pensamiento Navarro" van
mplona heeft de verdeeldheid van
Carlistenbeweging en de span-
igen van deze politieke zomer
tseling in fel daglicht gesteld,
fjjf gemaskerde personen, vier
;gemannen en een meisje, drongen
gebouw van deze krant binnen,
vier werknemers die zich nog
bevonden konden weinig weer-
I bieden. Zonder enig tijdver
plaatsten de vijf leden van het
mmando" een tijdbom onder de
sen van de krant, die, terwijl zij
ADVERTENTIE
ogst moderne
•den ring,
i artistiek
ichtwerk. 79^
JUWEUERS
Haag-Lange Poten 9-11
üerdam - Stadhuisplein 24-26-
ulsingel 50
sterdam - Kalverstraat 123
- Grote Houtstraat 63
Bilt verwacht van heden- tot
ftnavond: droog en vrij zonnig
met ongeveer dezelfde tempera-
i als vandaag en een zwakke tot
«Se oostelijke wind.
(opgemaakt om 12.40 uur)
26 AUGUSTUS
op: 5.41 uur; onder: 19.42 uur.
"flop: uur; onder: 17.38 uur.
fwater te Katwijk te 10.48 en
ttur; laagwater te 6.07 en 18.46
bestaat uit 16 pagina's.
reeds met de noorderzon in een auto
verdwenen, ontplofte. De persen
werden zwaar beschadigd, in de ver
dieping boven de drukkerij veroor
zaakte de ontploffing een chaos van
losgerukte telexmachines en half-
verwoest redactie-meubilair. Er brak
meteen brand uit De brandweer was
de toestand snel meester en de vier
gebonden werknemers kwamen met
de schrik vrij.
De plotselinge aanslag heeft op
nieuw de aandacht gevestigd op de
ondergang van het Carlisme als ac
tief element in de openbare Spaanse
politiek. Het dagblad „El Pensamien
to Navarro" was namelijk een laat
ste bastion van de „ware Carlisten",
dat door dik en dun de pretendenten
van de familie De Bourbon Parma
verdedigde. Maar ook hier werden
zy langzaam maar zeker uitgeran
geerd.
De aanslag van zondag is duide
lijk het werk van een Carlistencom-
mando. Dit zou dan het eerste bewijs
vormen dat de Carlisten tot actief
verzet over gaan, want tot nu toe
was dit soort acties het exclusief
domein van de ondergrondse Bas-
kenorganisatie ETA die in de na
burige provincies pleegt op te tre
den. De opkomst van een terroris
tenorganisatie van Carlisten zou
weinig goeds voorspellen voor de toe
komst. wanneer Prins Juan Carlos
koning van Spanje wordt.
NEW YORK. BEIROET, TEL
AVIV, CAIRO (AFP, Reuter, AP)
Vanmiddag om 2 uur Ned. tijd zyn
in New York de onderhandelingen
over vrede in het Midden-Oosten be
gonnen: VN-bemiddelaar dr. Gunnar
Jarring ontving toen de Israëlische
ambassadeur bij de VN Tekoah. Twee
uur later volgde de Jordaanse ver
tegenwoordiger Sjaraf en weer twee
uur later de Egyptische ambassadeur
by de VN El Zajjat. Jarring hoopt,
dat het latere overleg op ministerieel
niveau gevoerd zal kunnen worden.
Intussen duimden de klachten over
en weer van bestandsschendingen
voort: Israël diende zyn zesde klacht
in, die mishandeling van Israëlische
krijgsgevangenen door Egypte be
trof. Het Internationale Rode Kruis
krijgt geen gelegenheid Israëlische
piloten en militairen te bezoeken.
Egypte houdt brieven van de ge
vangenen achter en weigert zwaar ge
wonden te repatriëren. De Egypti
sche minister van Voorlichting Hei-
kal, tevens hoofdredacteur van het
gezaghebbende blad Al Achram en
vertrouwde van president Nasser,
verweet Israël gisteren voor de Brit
se tv, dat het nieuwe versterkingen
en wegen naar deze versterkingen
binnen het bestandsgebied aanlegt.
Israël gebruikt zyn beschuldigingen
van Egypte als dekmantel voor wat
het nu zelf doet.
Twee personen zyn gedood en 35
zyn gewond toen gisteren de gehele
dag vuurgevechten werden geleverd
in de Zuidlibanese stad Sidon tussen
Palestijnse guerrillastrijders en Liba
nese aanhangers van president Nas
ser. De stryd begon nadat gister
ochtend een ontploffing plaatsvond
in het hoofdkwartier van de door
Syrië gesteunde guerrillaorganisatie
Saika in Sidon, dat op 35 km ten
zuiden van Beiroet aan de kust ligt.
In Cairo arriveerde gisterochtend
Jasser Arafat, de leider van de
grootste en best ge organiseerde Pa
lestijnse verzetsbeweging, El Fatah,
voor besprekingen met Egyptische
leiders over het verschil in standpunt
over het Amerikaanse vredesinitiatief
van ministers Rogers, dat thans tot
vredesbesprekingen onder leiding van
dr. Jarring heeft geleid. Arafats be
zoek komt na de besprekingen van
president Nasser met Koning Hoes
sein van Jordanië, die het positieve
standpunt van Nasser ten volle deelt.
In Gaza is gisteren een Israëlische
burger gewond toen een handgranaat
naar een auto werd geworpen. Ara
bische guerrillastrijders hebben gis
teren een hoogspanningsmast in de
Negeb-woestyn in de lucht laten
vliegen, waardoor de stroomvoorzie
ning tijdeiyk uitviel. Dit incident
deed zich voor by Gerofit, dat 45
km ten noorden van de havenstad
Eilat ligt.
De uitvoering van het slaap
verbod op de Dam maakte gis
teravond in de Amsterdamse
binnenstad felle charges nood
zakelijk. Voorzien van wapen
stok, helm met gezichts- en
nekbescherming, en rieten mat
ten veegden zé straten schoon
Soms stuitten ze op felle weer
stand van jongelui die met ste
nen en molotowcocktails wier
pen. Ook de overvalwagens van
de politie (zie foto onder) wer
den bekogeld met stenen. Van
twee surveillancewagens werden
de banden lekgesneden. Ook in
de omgeving werd grote schade
aangericht. Alleen by C en A
beliep de schade reeds f 50.000-
Het ergst is de fotojournalist Da
niel Koning van „De Tijd" er aan
toe. Hy werd door een politieman in
de rug geschoten en werd vanmor
gen voor de tweede maal naar de
operatietafel gebracht. Zyn toestand
was gisteravond kritiek; er zou een
long zijn geraakt.
Hoofdcommissaris P. A. de Jong
zei dat de politie gisteren geen rel
len had verwacht. ..Er was geen en
kele aanwijzing dat er rellen zou
den ontstaan", zo zei hij. Om zes uur
gisteravond waren ongeveer negentig
politiemensen beschikbaar. Toen om
half acht de zaak uit de hand dreig
de te lopen werden versterkingen op
geroepen. Met inbegrip van de ma
rechaussee waren er op het hoogte
punt van de rellen 175 man op de
been. Bovendien waren er motorry-
ders, hondebegeleiders en ruiters
aanwezig.
Volgens burgemeester Samkalden
heeft Amsterdam het beeld gegeven
van een stad waar de vrijheid is
overgeslagen in terreur. „Daar kun
nen we ons niet anders dan met de
grootste kracht tegen verzetten.
Het is niet zo. dat het beleid plot
seling is omgebogen. De mogelijkheid
het openbare slapen te verbieden lag
reeds besloten in de Algemene Poli
tieverordening.
Na toenemende aandrang vanuit
de bevolking, heeft de commissie van
openbare orde besloten mij in meer
derheid te adviseren het slaapverbod
af te kondigen. Maar dat neemt niet
weg. dat het een beslissing is van
burgemeester en wethouders. De be
slissing is duidelijk overgekomen.
Zelfs, dat is onze indruk, de meeste
buitenlanders waren er van op de
hoogte", aldus burgemeester Sam
kalden. Hy zei tenslotte dat hy op
grond van gisteravond de minister
van Binnenlandse Zaken zeker om
bystand zou vragen. Niet omdat hy
opnieuw ongeregeldheden vreesde,
maar wel om zonodig adequaat te
kunnen optreden.
Gisteravond werd duidelyk dat
aggressieve jongelui het van kracht
worden van het slaapverbod aangre
pen om in de Amsterdamse binnen
stad weer eens een fikse rel te ver
oorzaken. De politie werd door de
grote menigte in het nauw gedreven.
Er vlogen Molotow-cocktails door de
lucht en op de Dam kwamen twee
politieauto's met doorgestoken auto
banden stil te staan. Het tramver
keer moest worden omgelegd, barri
cades werden opgeworpen, winkel
ruiten ingesmeten.
Rond het Nationale Monument
werden alle bloembakken leeggegooid
en kapotgesmeten.
„We worden hier in de Nes dood
gegooid", klonk de stem van een
i angstige hoofdagent door de politie-
radio, terwyl een regen stenen op zyn
groep neerdaalde. Over de Dam en
door de aangrenzende straten spoten
waterkanonnen zich leeg. Pas ver na
het middernachtelyk uur werd het
wat rustiger rond het Nationale Mo
nument en kon een begin worden ge
maakt met het opruimingswerk.
(Zie verder pagina 7)
Na de rellen van vannacht en
gisteravond in het Amsterdamse
centrum dringen zich twee vra
gen op. Waarom is juist op dit
moment het slaapverbod op de
Dam afgekondigd en hoe is het
mogelijk dat de politie te weinig
rekening heeft gehouden met de
mogelijkheid van rellen?
Wat dat eerste betreft, burge
meester Samkalden heeft terecht
de verantwoordelijkheid op zich
genomen. Maar zijn welsprekend
heid kan niet verhoeden dat ook
politiefunctionarissen niet over
tuigd zijn van de zin van hefc
slaapverbod op dit moment. Bo
vendien is dit verbod gevat in
een reeks sussende beweringen,
die gisteravond onmogelijk meer
konden worden waargemaakt.
Want juist in een stad als Am
sterdam en daar komt de
tweede vraag is al vele malen
vertoond, dat het publiek zich
laat provoceren tot rellen. Dat is
een treurige traditie die al stamt
van het eind van de jaren vijftig.
De politie heeft zich nu laten
verrassen door de massaliteit
van de rellen en moest met een
te gering aantal mensen plunde
raars te lijf. Burgemeester Sam
kalden kan nu wel stellen, dat
zijn beslissing om tot een slaap
verbod over te gaan. duidelijk is
overgekomen, maar de burge
meester had zich, hoe dan ook
niet mogen ontveinzen, wat deze
beslissing voor gevolgen kon heb
ben. Wellicht had men dan het
nu uitgelokte geweld, waarbij
politiemannen geïsoleerd raak
ten en in noodweer het vuur
openden, kunnen voorkomen.
De Leidse raad heeft de horde
van de Trekvlietdemping geno
men. Maar hoe? Op dit moment
is er geen werkelijke zekerheid,
dat de demping die een onder
deel vormt van een ingrijpend
plan voor uitbreiding van de uni
versiteit, ook gevolgen zal krijgen.
Daarom was het voorstel van
PvdA-fractieleider Van Aken om
terug te gaan naar het uitgangs
punt van vorig jaar en het dem
pingsplan als onderdeel van een
veelomvattender opzet te be
schouwen. ook een goed Idee.
Maar de raad heeft kans gezien
om een en ander in grote lijnen
vast te leggen. Nu zal een vol
gend college van burgemeester
en wethouders steeds weer wor
den geconfronteerd met de onze
kerheid hoe het na die demping
verder moet.
Al met al een onbevredigend
verloop van zaken. En dat klemt
te meer omdat nog allerminst
vast staat hoe een volgend col
lege er uit zal zien. Misschien
moeten we er het beste maar van
hopen en vertrouwen dat de be
stuurders van de universiteit zelf
raad kunnen verschaffen.
ADVERTENTIE
in ma. i_ Voorstellingen.
10.30 (beh-zo.)-12.30-13 J0-15.00-16 30-17JO na
LEUVEHAVEN (bij
TeL: (010) 1142S7 DCTO'
ADVERTENTIE
VANAF A.S. DONDERDAG IN
Uit het Leidsch Dagblad van
25 Aug. 1870:
Correspondentie. K. ves
tigt de aandacht op den ver
koop van vleesch, afkomstig
van door de ziekte aangetaste
varkens, dat alhier, met na
me op de Oranje- en Waard-
grachten en Zuidsingel, voor
25 cents de 3 oude ponden
verkocht wordt. K. vraagt of
door de politie hieraan geen
einde gemaakt kan worden.
P. vraagt: hoe het te rij
men is met alle maatregelen
ter bevordering van volksge
zondheid. dat het riool op de
gedempte gracht sedert 4
maanden open is? Voor de
bewoners is dit alles behalve
aangenaam.
