Frouwen is duurder
dan je denkt
Naast psychologisch, ook
fysiologisch effect
Gezinsbegroting
De gevolgen van sigaretten roken
Raad kritisch volgen
MIDDEN
STANDS
DIPLOMA
M. v. d. Horst
D '66 SASSENHEIM:
Soft Machine
in Den Haag
TERDAG 27 JUNI 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA W
Het Rotterdamse Gezinsbegroting*
instituut geeft sinds 1953 het boekje
Annie en Jan gaan trouwen" uit.
een leidraad voor de aanschaf van
uitzet en woninginrichting voor aan
staande echtparen. Het leven is duur
geworden, dat toont deze vergelij
kende tabel maar al te duidelijk
aan:
UTRECHT (GPD) „Ik ben nu twaalf jaar getrouwd",
zegt Gijsbert, vader van twee kinderen. „We trouwden inder
tijd op de bonnefooi, aten uit twee diepe borden van de Hema,
hadden twee paar lakens, zaten gedeeltelijk op de planken.
Iedereen verklaarde ons voor gek, maar we waren dolgeluk
kig".
Mevrouw Van der Zijden (51), huisvrouw en moeder van
drie kinderen, vertelt: „Een uitzet had ik niet toen ik trouwde,
want het was oorlog. Van een hotel dat over de kop was kon
ik negen lakens voor f 65,- kopen, van schoonmama kreeg ik
vier handdoeken en vier theedoeken en op distributiebonnen
heb ik vier slopen bij elkaar gespaard. Een linnenuitzet was
toen al niet meer te krijgen. Daar heb ik van overgehouden
dat ik nu stapelgek op mooi linnengoed ben en alles koop wat
ik zie op dat gebied".
Twee uitzonderingsgevallen in een tijd dat het aanstaande
bruidje gewoonlijk pas in de huwelijksboot stapte als ze ge-
noeg linnen, borden, bestek en meubels bij elkaar had. Vooral
mama zat er meestal behoorlijk achterheen dat haar dochter
geld opzij legde voor „de uitzet".
Linnen uitzet: plus minus f 200 'o.a.
i 2-pers. lakens en 14 slopen».
Servies en bestek igeen glaswerk):
f 145,—.
Keukeninventaris: plus minus
f 150,Werkmateriaal: f 180,in
clusief stofzuiger van f 160,—. was-
materiaal: f 65.— (met handkracht)
f 70— (met wringer), f 500— (met
wasmachine)
Woonkamer f 580,inclusief ka
chel a f 78,exclusief verlichting.
Linnenuitzet. f 300— tos. 12 2-
pers. lakens en 18 slopen
Servies en bestek: f 185.—, waarbij
een 30-delig glasservies van f 38,75.
Keukeninventaris: plus minus
f 170,werkmateriaal: f 175,— in
clusief stofzuiger van f 145,(stof
zuiger is sinds "53 goedkoper gewor
den), wasmateriaal: f 100— f 130,—)
(met handkracht), f 85.— (met wrin
ger). f 500 <met wasmachine).
Woonkamer: f 1080,—, inclusief
kachel a f 110.excl. verlichting.
Slaapkamer f 650,—
Slaapkamer f 800.
1969
Linnenuitzet: f 600.— (o.a. 12 1-
pers. lakens, het 2-persoonsbed heeft
inmiddels plaats gemaakt voor een
lits-jumeaux.
Servies, bestek en glaswerk: plus
minus f 1000.(ontbijt-, eet-, thee-
en koffieservies, cassette. 56-delig
glasservies).
Keukeninventaris: f 240,—. Werk-,
was- en strijkmaterialen f 1000.
(o.a. een wasmachine van ca. f 600,
en een stofzuiger van f 130,
Woonkamer: f 5500—, inclusief
kachel a f 550.—. inclusief verlichting
f 220.—.
Slaapkamer f 1300.gang, toilet
en douchecel: f 260.
,nke
'irniem-
inde
Frankrijk verdwijnen ieder jaar
duizend vrouwen, maar vol-
e politie keert een groot aan-
1 n hen na korte tijd (soms al
aantal uren) weer naar*huis
meldt, Elle. Meestal zijn amou-
verwikkelingen of geestelijke
n^en aanleiding tot de (tijde-
vlucht. Vaak echter vergeet de
leen familie de politie te mel-
it de vermiste weer terecht is.
dertienduizend „verdwijnin-
ler jaar blijven ongeveer vijf-
ïderd definitieve over; een ze-
q mtal van deze vrouwen ver
door moord of zelfmoord, al
et officieel vastgesteld. Elle in-
t in dit verband naai- de
in blanke slavinnen: sensa-
geruchten over vrouwen die
skamers van onschuldig uit-
kledingmagazijnen zouden
bedwelmd en vervolgens als
slavin" naar Noord-Afrika
iporteerd, blijken in Frankrijk
,i leven te hebben. Maar vol-
Franse politie bestaat een
ike handel in blanke slavin-
et (of niet meer), om de sim
den dat voor zulke ontvoerin-
en enorme organisatie no-
1 zijn. Het gemakkelijker en
•vender om «?n pond drugs
e grens te smokkelen dan een
n| pin-ups.
kanttekeningen staan bij een
Id^v, met de socioloog Edgar
die een boek heeft geschre-
er „het gerucht", door hem ge
friseerd als „een moderne
an laster" die overal kan ont-
jjAaar mensen groepsgewijs bij-
Het gerucht groeit en ver-
voortdurend doordat iedereen
ren verlangens en angsten toe-
lan het .nieuwtje" dat hem is
uist.erd „We zijn allemaal
10 u-end erspreiders èn slacht-
van geruchten", zegt Morin en
arschuwt dat valse geruchten
itscheiding. zelfmoord en soms
a oodslag hebben geleid. Er
r één wapen om „het gerucht"
rijden: het de nek omdraaien
ritisch naar het wie, hoe en
Ge informeren. Want de bron
i'n gerucht blijkt, als men er
ip zoek gaat, net als de hori-
- eeds verder weg te wijken.
ini
i's zijn deze zomer pas com-
ls er een lange badjas met of
mouwen bij is. Bij de gedessi-
en badstoffen bikini's een
admantel van dezelfde stof,
effen exemplaren een jas in
terende strepen of madras-
iS<il:F cl
Tegenwoordig is dat anders. Meis
jes gaan op kamers, leren een huis
houdinkje opzetten met weinig spul
len en krijgen, als er trouwplannen
zijn. meestal slechts een etage toe
gewezen waar voor een uitgebreide
linnenuitzet. overdadige serviezen en
142-delige casettes geen plaats is. Bo
vendien is de pret er voor veel meis
jes af als ze helemaal ingespannen
hun nieuwe nest betrekken
Ze geven liever nu nog zoveel mo
gelijk geld aan kleren, make-up en
uitgaan uit
Noor (21, secretaresse, woont nog
thuis) is 2 G jaar verloofd. „Ik zet
wel een beetje geld apart, maar niet
zoveel dat ik moet bezuinigen op kle
ding en uitgaan. Ik koop zo nu en
dan iets, maar dat is meestal meer
leuk dan praktisch. Voor mijn ver
jaardag en Sinterklaas heb ik wat
lakensets en bestek gekregen en vcor
een koopje heb ik een ontbijtservice
op de kop getikt. Als we een huis
aangeboden krijgen gaan we trou
wen, ongeacht het aantal spullen dat
we hebben. Ik blijf dan wel werken,
zodat we langzamerhand alles bij el
kaar krijgen. O nee, ik zou het hele
maal niet leuk vinden om alles al
te hebben bij m'n trouwen."
Anita (20, studente, woont op ka
mers» heeft het handiger bekeken:
„Bij mijn kamer is een keuken, dus
de keukeninrichting heb ik zo lang
zamerhand automatisch bij elkaar
gekregen. Ik krijg veel van mijn moe
der, die heeft toch alles dubbel. Aan
het eind van dit jaar gaan we trou
wen en dan kopen we een leuke bank
en 'n wandmeubel. Mijn vriend heeft
een eigen zaak dus die heeft wel een
kapitaaltje. Ik zit niet zo met die
uitzet." Als haar vriend niet zo ka
pitaalkrachtig zou zijn, wat zou ze
dan doen? „Dan zou ik v achten met
trouwen, hard gaan werken en spa
ren."
n en
stropdassen
Voor vakanties op het water: biki
ni's van glimmend nylon in felle
kleuren, aangevuld met nylon jacks
in dezelfde kleuren, maar dan met
een brede witte dwarsstreep. Voor
après-bainmaxijurken. lange rok- j
ken en broekpakken van glanzend
jersey-velours. Voor een „ruige" va-
kantie: tientallen variaties (van mi-
ni tot maxi) op het begrip safari- i
kleding Chemisiers en tailleurs in
safaristijl met sjaals en ceintuurs
van pythonleer. safari broekpakken
en overalls met lange of halflange
broekspijpen Voor meer „geklede"
vakantiedageneenvoudige effen
jurkjes met grote stropdassen in al
even grote dessins Kashmirpa-
tronen, bloemen of geometrische mo
tieven in heldere kleuren als geel,
oranje, helrood, smaragdgroen of
oker.
BreteJUetjcs
Nieuwe gedaante voor de oude spij
kerbroek: dit onverwoestbare kle
dingstuk wordt nu „opgehangen"
aan een paar elastische bretels.
Liefst in felle kleuren (zoals vuurro
de boven een witte broek).
Reptieljack
el- nagel
e uitvinding van Max Factor:
leistofje ter reparatie en ver-
Tg van breekbare nagels, geba-
J>p een vezeloplossing. Er drij-
J teenden micro-vezeltjes in die,
It ons verteld, in elkaar schui-
s de vloeistof op de nagels
l gestreken en zodoende een be-
end „netwerk" vormen,
mdat de techniek van de cos-
gie tegenwoordig voor niets
loet Max er in één adem ook
geheel nieuw soort nagellak
mei ijk een parelmoerlak (in
kleuren) die niet meer kan
iD 'i en derhalve vóór het ge
ilet uitputtend behoeft te wor-
schud om het bezinksel weer
luiste plaats te krijgen.
Voor degenen die van dit soort
koudbloedige accessoires houden: de
reptielmode grijpt nog steeds om zich
heen. Over midi-rokken met kol
truien, geaccentueerd door een brede
python ceintuur, worden ook nog
bloesons van pythonleer gedragen,
van voren gesloten met een tweede
lige ritssluiting.
r Illustratie uit het boekje „An-nie en Jan gaan trouwen"
keuken het domein van de vrouw.
Deze meisjes vinden een uitzet
maar een verouderd iets. Toch zijn
er nog veel aanstaande bruidjes die
het prettig vinden goed ingespannen
het huwelijk in te gaan. Marian (20,
telefoniste, wcont thuis) is negen
maanden verloofd: „Ik zet elke maand
een flink bedrag opzij. Bij mijn ver
loving heb ik een linnenuitzet. strijk
bout en een koffiemolen gekregen.
Ik zou vandaag wel willen trouwen,
maar eerst wil ik wat geld hebben,
hoewel het nu ook weer niet zo is
dat ik alles moet hebben als ik trouw
hoor. Ik koop bijvoorbeeld nog geen
meubels omdat ik nog niet weet hoe
we komen te wonen. Mijn moeder
koopt meestal de huishoudelijke din
gen voor me, die heeft daar meer
ervaring in. O ja, ik wil later echt
wel een huismoedertje worden en
gauw kinderen krijgen, maar voor
lopig blyf ik werken."
Marja (24, studente, wcont thuis)
is twee jaar verloofd. „Ja, ik ben
druk bezig met een uitzet: „Het is
wel gemakkelijk om alles te hebben
als je trouwt Mijn servies is bijna
compleet, ik heb al een cassette en
veel glaswerk bij elkaar, en een elek
trisch rechaud. Mijn moeder spaart
op bonnen voor een vaatwasmachine
die ik by mijn huwelijk krijg. Een
linnenuitzet heb ik nog niet. Ik spaar
liet voor dat soort dingen, die krijg
ik wel als ik trouw. Zo nu en dan
oop ik leuke spullen die ook nog
een beetje praktisch zijn. Meubels
;oop ik nog niet. ik heb wél al een
dee hoe ik de inrichting wil hebben"
\nnie
en
Jan
Voor wie het volgens de regels
wil doen en niet voor verrassingen
vil komen te staan, geeft het Gezins-
jegrotingsinstituut in Rotterdam al
nds 1953 het boekje Annie en Jan
aan trouwen" uit. Vorig jaar ver-
"heen de 23ste herziene uitgave
De aanpak van het drukwerkje is
i die zeventien jaar veranderd. De
nleiding van de eerste druk luidt
imantisch: Annie en Jan hebben
lkaar gevonden in 't begin van mei
")f het nu komt door het zoet gefluit
van de vogels, de stralende ogen van
Tan of de charmes van Annie, ik
weet het niet. Maar het is direct dik
aan. In het najaar volgt de verloving
en met de verloving komen de trouw
plannen.
In de meest recente druk worden i
de lezers zakelijker toegesproken:
„U gaat trouwen. Gefeliciteerd! Wij
kunnen iets doen om uw verlangen te
verwezenlijken. Wij denken daarbij
aan het adviseren bij het oplossen
van een probleem waar veel trouw
lustigen mee worstelenhoeveel geld
is er nodig voor de uitzet en inrich
ting van een woning?"
Wie de eerste met de laatste druk
vergelijkt, ziet dat volgens de
maatstaven van 't Gezinsbegrotings-
instituut trouwen in 17 jaar
Annie en Jan in de zithoek
van hun nieuwe home.
ruim driemaal zo duur is: 1953: een
stelregel luidt, dat als de man
f 3.000 per jaar gaat verdienen, de
inrichting ongeveer zoveel mag kos
ten. In de uitgave van 1964 kost trou
wen vijfduizend gulden, anno 1969
zijn de kosten f 10.000 of wie het wat
luxueuzer wil, f 14 000.-.
Linnenuitzet
De uitzet van Annie in 1953 bevat
nog „Eén tafellaken van tante Ka-
trien, 1 ontbijtservet in de maak
(nog een rand kruisjes borduren)
stofdoeken uit de lappenkist, pannen-
lappen breit oma „Het lijstje van
1969 adviseert4 tafellakens, 4 ont-
bijtlakens, 6 servetten, 4 stofdoeken
en 4 pannelappen In 1953 komt de
linnenuitzet op de eerste plaats, in
1969 is de keukeninventaris het be
langrijkst geworden: de liefde van
de man gaat tenslotte door de maag.
De opsomming van 1969 noemt als
vanzelfsprekend een wasmachine van
vijfhonderd gulden; in 1953 kön Je
ook nog wassen met handkracht
(uitkookketel, teil, wasplank met bor
stel, kruisschraag. droogrek) voor
zestig gulden; wassen met wringer,
waarvoor een wringer met bok nodig
waren, kostte zeventig gulden.
De uitgave van 1953 laat Jan de
slaapkamervloer beitsen voor fl,20;
1969 schrijft 'n vloerbedekking van ca.
300 gulden voor. „Plaats weinig meu
belen, dat is modern en goedkoop".
Is de leus in '53 Voor de zithoek
worden twee rotanfauteuils van sa
men f 120.- en, een klein tafeltje van
f32.- geadviseerd. In 1969 beschik
ken Annie en Jan kennelijk over
meer woonruimte, want de laatste
uitgave noemt twee fauteuils (700
gulden), een salontafel (100 gulden)
en een bank (700 gulden). En Jan
kan zich daarbij nog wel een radio
van 300 gulden veroorloven.
Goede raad
„Velen betreuren het", zo eindigt
de eerste druk van Annie en Jan
gaan trouwen" In 1953, „dat ze niet
eerder zo verstandig waren een pen
ningske opzij te leggen. Je spaart de
uitzet niet in een paar maandjes bij
elkaar. Begin met sparen zodra je
zelf verdient Men'kan immers nooit
weten. Cupido wacht om de hoek en
schiet zijn pijlen immer onverwacht
af" En dat is een goede raad die
nooit weg is. ook niet voor de huwba
re meisjes van 1970.
.Annie en Jan gaan trouwen" kan
besteld worden dcor f 0.95 over te
maken op giro 602787 t.n.v, GB.I.,
Rotterdam
HELEEN SCHUTTEVAER
ADVERTENTIE
(Van onze medische medewerker dr. J. Kater)
De verslaving aan sigarettenroken werd tot nu toe voorna
melijk als psychologisch beschouwd omdat er geen werkelijke
fysische basis voor dit verschijnsel was gevonden. Op de jaar
lijkse bijeenkomst van de federatie van Amerikaanse vereni
gingen voor. experimentele biologie heeft dr. Budh D. Bhagat,
die verbonden is aan de universiteit van St. Louis, meegedeeld
dat hij een fysische oorzaak meent te hebben gevonden voor
die zo moeilijk te bestrijden verslaving.
Deze fysische oorzaak staat in ver
band met de invloed van nicotine
op norepinephrine (NE), een hor
moon dat een belangrijke rol speelt
in de werking van de hersenen en
van ander zenuwweefsel. Volgens dr.
Bhagat worden zowel de vorming als
het gebruik van dit NE hormoon
door nicotine verhoogd. Het gevolg
hiervan is dat de hersenen van de
sterke sigarettenroker in een toe
stand van verhoogde prikkeling wor
den gehouden. „Wanneer het lichaam
eenmaal aan deze versterkte vorming
en gebruik van NE gewend raakt,
wordt door elk tekort aan nicotine
een terugslag veroorzaakt", aldus dr.
Bhagat. „Op deze wijze raakt het
lichaam afhankelijk van nicotine
en moét de verslaafde roker blijven
roken, teneinde de nicotine-dosis zo
danig op peil te houden dat ook de
produktie van NE verhoogd blijft".
Dr. Bhagat en zijn medewerkers
in St. Louis kwamen tot deze merk
waardige gevolgtrekking op grond
van hun experimenten bij ratten
die drie Jaar in beslag namen, en
op grond van andere wetenschappe
lijke bevindingen. Hun ratten wer
den gedurende zes weken met een
evengrote hoeveelheid nicotine inge
spoten als zij zouden hebben opge
nomen wanneer zij elke dag drie
pakjes sigaretten hadden gerookt.
Afgezien van hun grotere activiteit
en versterkte agressiviteit gedroe
gen zij zich precies zo als de overige
ratten die niet werden ingespoten.
Maar wel bleek hun bloeddruk hoger
te zijn dan de „onbehandelde" con
trole-ratten. En bij de analyse van
hun hersenen bleken deze een veel
hogere produktie en gebruik van NE
te vertonen dan deze bij ratten
normaal het geval zijn.
Op grond van deze vondsten werd
door dr. Bhagat de volgende gevolg
trekking gemaakt: sommige rustbren-
gende middelen verminderen het NE
by mensen en kalmeren hun gedrag.
Daartegenover verhogen andere mid
delen de NE produktie en bewerkstel
ligen ook dat hun gedragingen ener
gieker worden. Reeds in 1942 bleek
het mogelijk om het verlangen van
rokers te bevredigen door nicotine in
te spuiten, in plaats van het roken
van sigaretten. Het is experimenteel
aangetoond dat roken ertoe bijdraagt
dat deze mensen geestelijk meer pres
teren en ook actiever zijn. Nu werd
door dit onderzoek voor de eerste
maal aangetoond dat de rokers niet
alleen psychologisch van sigaretten
afhankelijk zijn, maar dat zich bij
Gesubsidieerde
IM.O.-Middenstands-
avondschool
Leiden
Lesgeld f 80,-
(f 20.- voor
niet-subsidiale
kosten inbegrepen
Aanmelding
schooljaar 1970/'71
vóór 1 juli a.s.
hij
Herengracht 4
Leiden
tel. 01710—30660.
hen ook een werkelijke „fysiologische
nood" voor de werking van nicotine
heeft ontwikkeld, althans volgens de
nieuwe opvattingen van dr. Bha
gat. Deze voegde hieraan toe dat bij
iemand die nooit sigaretten gaat ro
ken ook nooit deze fysiologische
noodzaak om nicotine te gebruiken
zal ontstaan en daarmee alle ge
varen voor zijn welzijn.
SASSENHEIM De afdeling Sas-
senheim van D'66, die tijdens de Jong
i ste gemeenteraadsverkiezingen met
j één zetel zijn intrede deed in Sas-
j senheim een zetel verkregen dank
zij een surplus van één stem zal
het werk van de nieuwe Sassenhenn-
se raad kritisch volgen. Eenmaal ln
i de maand, «voorgesteld werd, de eer-
I ste dinsdag van de maand) zal een
openbare bijeenkomst worden gehou-
I den van de werkgroep, die het D'66-
I raadslid IJsseldijk begeleidt. De
i werkgroep neemt tijdens deze bij-
eenkomsten de stukken voor de ko
mende vergadering door en zal vra
gen over de voorgaande beantwoor-
I den.
D'66 zal er naar streven dat pun
ten die bij de rondvraag van belang
j zijn voor verdere discussie op de
agenda voor de eerstkomende raads
vergadering geplaatst worden. Zo
mogelijk dienen zelfs de vragen voor
de rondvraag tijdig ter hand gesteld
te worden van B. en W. en de raad.
Overwogen wordt om vanuit de be
volking van het in aanbouw en af
braak zijnde Kooi-plan ln Sassenheim
een niet-politieke actie op gang te
brengen. In het Kooiplan wordt een
school gesticht die de diverse groe
peringen (openbaar /r.k./prot. chr.)
voor zich opeisen. D'66 heeft zich in
het verleden reeds meer malen op
gesteld voor een zg.
waar ieder terecht kan.
open-school"
DEN HAAG (ANP) De Engelse
popgroep Soft Machine zal dinsdag 30
Juni in het Haagse Gemeentemuseum
op de tentoonstelling van Mark Boy-
Ie optreden. Uniek is de gelegen
heid de samenwerking tussen Soft
Machine en Boyle in een avondvul
lend live-optreden mee te maken.
Boyle was een van de eersten, die
lichshows maakte en die deze verbond
met popmuziek. Zijn beroemd gewor
den lichtshows vertoont hy bij
voorkeur tijdens uitvoeringen van
Soft Machine. Op de tent(»nstelling
van zijn werk ln het Haagse Ge
meentemuseum zijn onder meer twee
van zijn lichtshows geëxposeerd. Het
live-optreden van de groep is mo
gelijk nu Soft Machine deze week
op het festival ln Kralingse Bos tn
Rotterdam optreedt. In dezelfde for
matie: Mike Ratlegde, orgel en elek
trische piano, Hugh Hopper, basgi
taar, Robert Wyatt, drums en zang,
en Enton Dean, altsax en saxello,
wordt ook in het museum gemusi-
deerd.