VUUR RAAST OVER VELUWE
flO.-
Luchtvervuiler moet betalen
8-Daagse
vakanties
172.-
Paniek in
't Harde
Zeshonderd hectare bos ging in vlammen op
Zwembad Huizen
in de toekomst
op zondag open
BOSBRAND IN BUURT VAN
SOESTDIJK
TWEEDE KAMER IS BANGDAT DE
CONSUMENT HET GEEAG BETAALT
BOETE VOOR
KRAKERS IN
AMSTERDAM
schuldige?
Wie is de
VRIJDAG W JTTNT
LEID6CH DAGBLAD
PAGINA 7
VELUWE (GPD) Ongeveer 600 hectare verbrand
bos. verkoolde heidevelden, twee in as gelegde villa s, en
kele verbrande auto's, een stuk of acht beschadigde huizen,
enkele lichtgewonde militairen en een enorme paniek wa
ren het resultaat van een gigantische bosbrand op de
Veluwe bij 't Harde.
de boerderijen en een ongeloof
lijke stank.
Over de oorzaken van de brand
lopen de meningen uiteen, maar
minister H. K. J. Beernink en de
staatssecretaris van defensie J. C.
E. Haex zullen een onderzoek la
ten instellen naar de oorzaak van
de brand en naar de oorzaak van
het grote tijdsverschil tussen de
signalering en de officiële mel
ding van de brand.
De brand is ontstaan op de schiet-
terretnen van het Artillerie-Schiet
kamp Oldebroek en heeft zich in
een razend tempo over lange af
stand verplaatst. Brullend en ziedend
naderde het vuur het Veluwse dorp
't Harde waar een onbeschrijflijke
paniek uitbrak. Tegen zeven uur had
men het vuur goeddeels onder con
trole.
HUIZEN (GPD) De gemeente
raad van Huizen heeft gisteravond
met 9 tegen 6 stemmen het voor
stel van B. en W. aangenomen,
dat de weg opent om het Huizer
zwembad Süsjesberg toch op zon
dag open te stellen. Afgelopen
zondag is dit zwembad gekraakt',
waarbfj enige rellen ontstonden.
B. en W. stelden de raad nu voor
om de openstelling mogelijk te ma
ken en daartegen bleken alleen nog
van de protestants-christelijke zij
de bezwaren te besbaan, met uitzon
dering echter van de wethouders van
de A.R. en C.H.-fractie, die izch
achter het college vam B. en W.
stelden.
Voor deze raadsvergadering be
stond bijzonder veel belangstelling..
Allen konden het naadsdebat volgen
door middel van luidsprekers, ter
wijl men in de trouwzaal ook via een
gesloten tv-oircuit een beeld van de
raadszaal kreeg.
Telkens wanneer een spreker over
de omstreden kwestie het woord had
f gevoerd, konk buiten óf een luid ge
joel óf een spontaan applaus op.
De bedoeling is dat het zwembad
over enkele weken op zondag ge
opend zal zijn. B. en W. meenden
dat, enige weken nodig zijn om deug
delijke voorbereidingen te treffen,
met name in de personeelssfeer.
ADVERTENTIE
8 dagen treinen
op de tienertoer voor
van elk
station.
NS-Identiteitsbewijs of
pasfoto meenemen.
Extra plus, half geld
op de bus.
voordelig
uit met NS
Wachtlopen
Het vuur ontstond omstreeks half
twaalf, maar het heeft geruime tijd
geduurd tot oirca één uur a
half twee voordat groot alarm ge
geven werd. Aanvankelijk hebben mi-
itairen geprobeerd 't brandje te blus
sen zoals dat gebruikelijk is. vertelt
men op het ASK, maar allengs liep
het uit de hand en was assistentie
dringend nodig.
Zeker twintig brandweerkorpsen uit
de wijde omgeving, o.a. Zwolle, Epe.
Oldebroek, Elbrug, Nunspeet. Deven
ter. Heerde enz., kwamen in actie.
Toch was er tegen het ziedende vuur
dat loeiend, met een angstwekkende
snelheid om zich heen greep, wei
nig te doen. Ook militairen werden
ingezet, tanks, bulldozers, kortom al
les wat voorhanden was. maar niets
kon dit natuurgeweld keren.
Het vuur, aangewakkerd door een
straffe wind. sloeg over naar aan
grenzende percelen. Natuurlijke hin
dernissen zoals de rijksweg Zwolle-
Amersfoort, de spoorlijn die daar
aan parallel loopt en de weg van El-
burg naar Epe, vormden geen enkel
beletsel voor de brullende vuurmas
sa.
Het meest kritieke uur kwam tegen
vijven, toen de inwoners van 't Har
de. die de rookkolommen die kilo
meters in de omtrek te zien waren,
met groeiende ongerustheid zaegn
naderen, aangegrepen werd door een
tomeloze paniek. Hier en daar pak
te men zijn meest dierbare spullen
bij elkaar en zocht een goed heen
komen. Door met de moed dei* wan
hoop uitgevoerde bluspogingen van
alle samenwerkende korpsen, mi
litairen. burgers enz. bleef de scha
de in 't Harde beperkt tot twee ver
brande Vila's, enkele beschadig-
SOESTDIJK iGPD) In de bos
sen achter paleis Soestdijk heeft
gisteravond een korte, maar hevige
brand gewoed, die werd bestreden
dooi- de korpsen van Baarn, Lage
Vuursche en Soest. Zij konden niet
verhinderen dat naar schatting 10
ha bos en hei verloren ging.
Politie en brandweer vermoeden
dat de brand, die omstreeks zeven
uur werd ontdekt, is aangestoken,
omdat op twee plaatsen vuurhaar
den werden aangetroffen.
Na ruim een uur waren de brand
weerlieden het vuur meester. De
Baarnse brandweer kon zich toen
gaan toeleggen op het nablussen
van de smeulende resten, van wat
eens een stuk fraai natuurschoon
was in het landgoed Pijnenburg, tus
sen paleis Soestdijk en kasteel Dra-
kensteijr.
Op de Leusderhei bU Amersfoort
is gistermiddag tien hectare bos af
gebrand. De brandweercommandant
van Leusden, de heer W. de Voogd,
vermoedt dat het vuur is aangesto
ken Concrete bewijzen daarvoor
heeft hij niet, maar brandweer en
politie liepen de laatste tijd met het
oog op mogelijke activiteiten van
een pyromaan al extra patrouilles
op de Leusderhei.
De brand werd om half drie ont
dekt door de wacht op de brand to
ren in Austerlitz en was om vier
uur geblust.
ADVERTENTIE
Neem gratis een gast mee
op reis.
Op zaterdag of zondag in
juni, juli en augustus. Net
zo ver en zo lang als u
maar wilt.
Het kost u nooit meer dan
per persoon.
voordelig
uit met NS
BIJ DE FOTO'S: links boven een
luchtfoto van enorme rookont
wikkeling. Verkeer op de rijksweg
tussen Hoevelaken en Zwolle was
daardoor geruime tijd onmogelijk.
Links onder: het vuur verplaatste
zich met grote snelheid, bomen
brandden als luciferhoutjes af.
Rechts boven: militairen die in
geschakeld werden bij de blussing
rusten even uit van de vermoeie
nissen, Rechts onder: tanks pro
beerden gistermiddag open stro
ken in het bos te maken om op
die manier de vuurzee tot staan
te brengen.
Tegen zevenen was men de brand
grotendeels meester al smeulde en
rookte het nog gevaarlijk hier en
daar. Ongeveer 120 militairen zullen
de hele nacht de brandhaarden in
de gaten houden. Er ontstond echter
ook nog een andere paniek. Dit keer
geconcentreerd in het hotel „De Vale
Ouwe" dat als door een wonder ge
spaard bleef.
Brandweercommandanten, burge
meesters van Oldebroek en Doorn
spijk. minister Beernink. staatssecre
taris Haex en oommissaris van de
koningin in Gelderland, mr. H. W.
Bloemers. en een handjevol gene
raals en moegestreden brandweerlie
den, agenten, marechaussees enz. lie
pen elkaar voor de voeten en pro
beerde orde in de chaos te schep
pen.
Tegen negen uur keerde de rust
een klein beetje weer. De rijksweg
Zwolle-Amersfoort werd weer voor
het verkeer opengesteld en de trei
nen begonnen weer te rijden. Aan
vankelijk heerst er ook enige onge
rustheid bij de Nederlandsche Spoor
wegen veroorzaakt door wat over
trokken meldingen over gesmolten
bovenleidingen en vernielde rails. Dit
bleek echter mee te vallen en tegen
zeven uur kon de dienst hervat wor
den. zü het voorzichtig.
Ook het telefoonverkeer raakte
danig in de knoop. Er ontstonden
stagnaties in de centrale Zwolle,
doordat familieleden en kennissen
met abonnees in het bedreigde ge
bied wilden telefoneren. De verbin
dingen hebben echter geen schade
opgelopen, aldus de PTT. Een scha
depost waar niet snel aan gedacht
wordt is de grote hoeveelheid klein
wild dat door het vuur omgekomen
is.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) De Tweede
Kamer is het in meerderheid met
»taatsseuretaris Kruisinga (Volksge
zondheid) eens dat de luchtvervui-
krs in principe ook de bestrijding
van de luchtverontreiniging moeten
betalen. Men is alleen bang dat de
industrie de kosten zal doorberekenen
^n de afnemer, zodat uiteindelijk
ie consument betaalt.
Dat bleek bij de gisteren aange
vangen behandeling van de Wet op
ie Luchterverontreiniging, die door
ie staatssecretaris is ingediend. Deze
raamwet moet de regering de moge
lijkheden bieden om voorschriften
uit te vaardigen tegen de luchtver
ontreiniging.
Als de wet wordt aangenomen,
waaraan blijkens de eerste instem
mende reacties niet behoeft te wor
den getwijfeld, zullen luchtvervui-
lende fabrieken en inrichtingen een
vergunning van Gedeputeerde Staten
moeten hebben om te kunnen
draaien. Die vergunning wordt alleen
verleend als aan bepaalde voorwaar
den is voldaan.
Zonodig kunnen reeds werkende
fabrieken en inrichtingen pre
mie krijgen voor de ombouw van hun
apparatuur. Ook kunnen eventuele
slachtoffers een uitkering krijgen uit
het fonds, dat de regering voor de
bestrijding van de luchtverontreini
ging wil vormen en dat door heffin
gen zal worden gevoed.
Al naar gelang de omvang en de
aard van de onderneming zal een be
drag van f 25 tot f 500 worden gehe
ven. Behalve de Industrie zal ook het
verkeer en de verwarmingssector in
de kosten van de bestrijding moeten
bijdragen.
Het wetsontwerp voorziet verder in
de mogelijkheid speciale maatregelen
te treffen voor saneringsgebieden, zo
als Rijnmond, IJmond, Zuid-
Limburg en het Sloe-gebied. Met
Philips is een contract getekend
voor de opbouw van een landelijk
geautomatiseerd meetnet, waarop
reeds bestaande proef netten in
Twente en de Rijnmond kunnen
aansluiten. BU ernstige luchtveront
reiniging kan de commissaris der Ko
ningin fabrieken sluiten, het verkeer
stilleggen of andere maatrege
len treffen.
Op het wetsontwerp, dat gisteren
reeds door woordvoerders van de
KVP, de PSP en het SGP gunstig
werd beoordeeld, is een aantal amen
dementen van procedurele aard in
gediend. De KVP-er drs. A. J. Hut-
schemaekers vroeg de staatssecreta
ris de investeringen die bedrUven
zullen moeten doen ter uitvoering
van de wettelUke bepalingen, ilscaal
aftrekbaar te maken.
HU had ook bezwaar tegen finan
ciering uit de heffingen van het
ambtelUk apparaat dat de wet zal
moeten uitvoeren.JDe PSP-er dr. v. d.
Lek vroeg hoe de staatssecretaris
denkt te voorkomen dat de heffing
aan de consument wordt doorbere
kend.
De behandeling van het wetsont-
werk wordt volgende week voortge-
AMSTERDAM (GPD) Honderd
gulden boete eiste de officier van
Justitie gisteren m Amsterdam te
gen de eerste drie van de ongeveer
zeventig krakers, die op bevrijdings
dag het pand Herengracht 529 in
bezit namen. ZU stonden terecht we
gens lokaalvredebreuk.
Het drietal was op bevrijdingsdag
meegelopen met een grote groep jon
geren. dié vanaf het Spui optrok
naar het pand aan de Herengracht.
Een van hen had de deur met vuil
nisbakken gebarricadeerd en een
doos met zakjes talkpoeder, waar
mee naderhand de politie bekogeld
zou worden, naar boven gebracht.
Wat de anderen exact gedaan had
den. was ook nu nog een onduidelU-
ke zaak. Alle drie ontkenden echter
wel zich aan vernielingen of aan
geweldpleging tegenover de politie
schuldig gemaakt te hebben.
Het is nog een open vraag wie de
schuld voor de grote brand, die
op de Veluwe heeft gewoed, zal
moeten dragen. Van alle kanten is
te vernemen dat schietoefeningen
op het terrein van het artillerie»
schietkamp, waar de brand ont
staan is. er de vermoedelijke oor
zaak van zUn. Van de kant van
de schietkampleiding wordt dit
niet pertinent tegengesproken.
Burgemeester mr. E. J. F. Wester
huis van Doornspijk zei gister
avond in het behouden gebleven
hotel £>e Vale Ouwe', waar de
brandweer leiding, politie- en leger
leiding een centrale post hadden
ingericht: „Ik heb gehoord dat de
brand door schietoefeningen in de
legerplaats ontstaan is. Dat was
omstreeks half twaalf. Men heeft
toen aanvankelUk getracht het
vuur zelf te blussen en toen dat
niet lukte de hulp van de brand
weer in Doornspijk ingeroepen. Dat
was tegen half twee. Ik kan moei
lijk beoordelen of dat te laat is
geweest".
Minister H. K. J. Beernink. die gis
teravond omstreeks zes uur bij het
getroffen gebied arriveerde, nadat
op zUn ministerie berichten waren
binnengekomen dat zich in en rond
't Harde wel eens een grote ramp
zou kunnen voltrekken, zegt ook
„Niemand kan zeggen hoe de brand
ontstaan is. Ik ben zelf niet in
militaire dienst geweest en waet
ook niet in hoeverre er maatrege
len bestaan die brand bU schiet
oefeningen moeten voorkomen.
Maar er komt natuurlijk een rap
port over deze brand. Het is een
belangrijke kwestie, die ook aan
leiding zal geven tot een studie
over de coördinatie tussen leger
plaats en brandweer ter plaatse".
In het artillerie-schietkamp zegt de
veiligheidsofficier van het kamp.
die direct bU branden en andere
ongelukken betrokken is, dat bij
hem pas om kwart over één de
melding van de brand vanuit het
kamp binnenkwam. „Wij heoben
het gemeentehuis Doornspijk om
streeks half twee gebeld. We heb
ben ook geen enkel idee hoe
de brand ontstaan is".
Volgens de officieren in het kamp
is er rond de tUd dat de brand
ontstond in de buurt van het nu
geblakerde gebied niet met mate
riaal geschoten dat brand kan ver
oorzaken.
Luitenant-kolonel P. E. Boiu.ian.
commandant van het ASK, zegt
het onbegrUpelijk te vinden dat er
brand is ontstaan. Er is met pant
sergranaten geschoten die geen
explosieve lading bevatten, die niet
kunnen ploffen, zoals een officier
meldde.
Als mogelijkheden van de brand
noemde veiligheidsofficier Van der
Beek een peuk of zelf-ontbranding
door iets dat in de grond zat. „We
hebben zelf geen enkel idee wat de
Duitsers daar in de grond hebben
gestampt. Er kan fosfor-materiaal
zitten en ik weet niet wat allemaal
meer. Maar we zouden wel gek zUn
om met brandgevaarlijk materiaal
te schieten in een bosrijke omge
ving met dit weer. Er is niét met
lichtspoormunitie geschoten".
Brandweercommandant J. Hulsteyn
uit Doornspijk zei in hotel ,De Vale
Ouwe': „Naar mijn waarnemingen
is de brand door schieten ontstaan
en dat gebeurt wel vaker. Veertien
dagen geleden hadden we op het
terrein van de legerplaats nog een
brand van ongeveer 30 ha. Toen
ik vanmiddag gebeld werd, heb ik
groot alarm laten maken van de
burger brandweer. Het was een
moeilij ke brand. Er stond een en or
de vuurstorm. die een gevolg is
van de luchtverplaatsing die de
brand met zich brengt. Zo*n vuur
storm kan naar alle kanten uit
slaan".
Minister Beernink. die in gezelschap
van staatssecretaris J. <2. E. Haex
van het ministerie van Defensie
*t Harde bezocht, maakte met een
helikopter versoheidene vluchten
boven het brandende gebied. Zijn
indruk was dat de gevolgen veel
en veel ernstiger hadden kunnen
zUn. Hij vertoefde geruime tüd on
der de uitgeputte brandweerlieden
en militairen. ..Er is goed gewerkt",
zo zei hij. ..Ook de samenwerking
tussen militaire en burger brand
weerlieden en de politie is goed
geweest.
Nu is gekleken dat we samen iet*
kunnen doen. In tijden van moei
lijkheden met negatieve elementen,
ik bedoel natuurlijk niet t Harde,
is het heel belangrijk onmiddellUk
samen te kunnen toeslaan".
ADVERTENTIE
Herdenkingsmars In 1967 orga
niseerde het 3de bataljon Arde nee
Jagers een mars door de Ardennen
als hulde aan de veteranen, die ge
durende de Tweede Wereldoorlog op
moedige wUze de Duitsers m de ber
gen van de Ardennen bestreden.
Twee jaar later had deze mars reeds
een internationaal karakter gekre
gen 3500 deelnemers uit negen ver
schillende landen namen aan de 125
km lange mars deel. De vierde her
denkingsmars zal nu. opnieuw met
internationale deelneming, van 24
tot 27 juni gehouden worden. Op 23
Juni wordt 's avonds in Bastogne
(Bastenaken) een openingsplechtig
heid gehouden.
Volledig verzorgd met
vele excursies. Keuze uit
11 verschillende reizen
in binnen -en buitenland
van
elk
station.
Alle informatie
in de NS-reiskrant op de
stations.
voordelig
uit met NS
