s. J. A. G. van Zanten:
/ertrouwen in toekomst
Denkend leven
Dominees-echtpaar in
Gereformeerde Kerk
te Krimpen a. d. IJssel
rkdiensten Leiden en omgeving
esprek met praeses Generale Synode
in de Nederlands Hervormde Kerk
'emperatuur
Woord ran
bezinning
[)AG 8 JUNI 1970
ZCID9CH DAGBLAD
PAGINA 13
eej
(Van onze correspondent)
v JjSENAAR (GPD) „De gedachten dominee te worden
;oeJjch al vroeg bij mij vastgezet. Toen ik vier, vijf jaar oud
eelde ik kerkdienst je in de keuken. De kansel werd ge-
door de openstaande deurtjes van twee keukenkastjes
hobbelpaard. Ik had uit karton een bef geknipt en
,n witte jas van mijn vader. In mijn hand hield ik de
sch-Lutherse cathechismus, een Duitse uitgave. Zo or-
„e ik een eenmansdienst. Ik vervulde de rol van voor
organist want ik neuriede erbij en toehoorder,
een gemeente op z'n smalst".
een crisis blijft de dominee, die nu
praeses is van de Generale Synode
van de Nederlands Hervormde Kerk,
optimistisch gestemd. Hij juicht het
toe, dat de mogelijkheid ten aanzien
van de kerk afstand te nemen
binnen het kader van de sociale wet
geving is verruimd. Aan de an
dere kant valt het hem op. dat, of
schoon er sprake is van ontkerkelij
king, zulks niet betekent een per
definitie loslaten van de diepste vra
gen, waarover het in het. geloof gaat.
Hü zou in dit verband de leuze wil
len gebruiken: ..de kerk is „uit". God
Is „in".
De vraag of de kerken dit proces
niet te laat hebben ingezien kan,
volgens hem. gelden voor de ker
ken in het algemeen. Binnen de
kerken ziin er mensen geweest, die
in een betrekkelijk vroeg stadium de
veranderingen hebben zien aanko
men. Zij hebben ook pogingen ge
daan op de problematiek in te gaan.
De stemmen van deze mensen wor-
c'en. aldus ds. Van Zanten, steeds
duidelijker gehoord.
..Maar wat heet", zo zegt hij, ..te
laat? Ik zoek het nu even in een
andere dimensie. Voor mij staat vast
dat het Christus is. d:e de kerk in
stand houdt. Dat betekent niet dat
ik het besinsel van laat-maar-waaien
huldig. Ik put er voor mijzelf de
kracht uit samen met anderen op
de geloofsvragen in te gaan. In onze
wijkkerkeraad, hier in Wassenaar,
waarin ouderen en jongeren ver
tegenwoordigd zijn. vinden over dit
soort zaken intensieve besprekin
gen plaats. Het. is mij opgevallen dat
dit bijzonder indringend gebeurt met
d* uitdrukkelijke bedoeling om bij
alle verschillen die er bestaan el
kaar vast te houden'
- A. G. van Zanten spreekt
erend over. Merkwaardig is
ia zijn eindexamen gyrrrna-
get i ideaal van predikant plot-
'oa iet meer zag. Wat hij wel
e was de functie van offi-
administratie bij de Ko-
Marine. De keuring le-
a a. ovankelijk geen problemen
fcter constateerde een ijzer-
izondheid, maar wilde hem
laten gaan zonder de tem-
te hebben opgenomen.
ii Zanten: „Wat denkt u?
59 9. De dokter riep: „man,
nek. Ik mag je niet goed-
leffj Nou, daar zat ik. Ik vroeg
puring aan en consulteerde
rts en de specialist,
den niets vinden, ook geen
uurverhoging. Maar de her-
leverde weer een tempera
van 39/5. Ik kon dus geen
forden. Nog gaf ik de moed
r p besloot de opleiding voor
Fficier te gaan volgen. Op-
oest ik gekeurd worden en
taat was gunstig. Helaas viel
de termen. Vijfennegentig
m. vijfenzestig plaatsen. Ik
(uis en dacht: wat nu?
lar theologie studeren, maar
j a het oogmerk om dominee
Ti. Ook om die reden ging
de theologie tevens Neder -
deren. Daar was ik altijd
[eweest. De moet er nog bij
dat ik mij van de Evange-
lerse Kerk had losgemaakt
nis had gedaan voor de
Is Hervormde Kerk.
jaar studeren liet ik het
la los, al heb ik altijd een
v mgstelling voor de Neder-
Vatuur behouden. Het is
elkaar een heel proces ge-
»chi was verschrikkelijk jong,
ld student van 17 jaar, dus
fom om-ij p. Maar wat mij het
roffen heeft is. dat ik ken-
cht iets anders mocht worden
Be inee De temperatuursver-
hebben op mij en mijn
ipe indruk gemaakt. Juist
ooffcemand ze heeft kunnen
te geloof ik, dat 1 et een be-
mn wi hogerhand is geweest".
Boeiend
i dit tijdsgewricht, waarin
issief bevonden peilers van
ucturen diepe scheuren ver-
eJu er voor ds. Van Zanten
wa" keuze zijn geweest. „Ik
eer voor kiezen", zegt hij.
et is een bijzonder ver-
Hmaar ook boeiende zaak",
onkerkelijkheidsproces een
h karakter heeft gekregen
ndi Bchien zelfs sprake is van
I lijken van moslims en communisten
op elkaar gestapeld lagen, waren het
de kleine christelijke gemeenschap-
pen die ervoor zorgden dat die doden
begraven werden. Dat heeft in brede
kring diepe indruk gemaakt. Men
i vroeg ach af: ..hé, wat hebben die
mensen voor een geheim?" Het ge-
olg was dat men het aantal doop-
k^ndidaten nauwelijks kon op van-
j gen!"
„Is dat fatsoensbeeef of schuld -
oomplex? Ik denk aan Israël".
..Ik begrijp u, maar hangt dat fat- j
soensbesef of dat schuldcomplex in
de lucht, of komt het ergens van-
aaan? Naar mijn gevoel liggen de
wortels daarvan in de bodem van i
het christelijk geloof. En ook in die
vorm van christelijk geloof zoals die
gestalte heeft gekregen in het bijbels
humanisme van Erasmus".
De discussie schuift in de rich
ting van begrippen als verdraag
zaamheid en gezag. Ds. Van Zanten
meent dat de interpretatie van het
oegrip gezag achterhaald is. Volgens
hem worden in alle kringen gezag en
macht door elkaar gehaald. ..Dat
hangt samen met de vraag: Wie
heeft gezag? Iemand di^ werkeliik
iets te zeggen heeft, iets wat het
innerlijk van de mens raakt".
Vindt u dat de wereld er aardig
uitziet?
„Nee. verschrikkelijk, vooral door
haar complexiteit".
„Hoe staat u tegenover de ge
dachte dat het fascisme, de dicta
tuur en het geweld bijna het han
delsmerk zijn van het christendom?
Geeft het christendom daarmee niet
een verontrustend beeld van zich
zelf?"
„Ik kan het met u eens zijn, al
moet u er wel bij noteren, dat in die
landen en daarbuiten ook christenen
zijn die corrigerend optreden. Ik denk
aan de National Council of Chur
ches in Amerika, te vergelijken met
de Raad van Kerken in Nederland,
die zich op breedliggende terreinen
wel degelijk kritisch opstelt. Uit een
geregelde briefwisseling is dat wel
gebleken. Een benauwende zaak is
het. dat de tros achterblijft. De
pioniers zijn niet in staat de com
municatie met dat grondvlak tot
stand te brengen. De dialoog dr'nvrt
niet door tot de achterban".
Het 1b vaak geen voorrecht
adt we als mensen niet alleen
leven maar ook kunnen denken.
Leven zonder meer zou zonder
plan vooraf en ook zonder be
zinning achteraf kunnen ge
beuren. Juist de mogelijkheid
om kritisch te beoordelen wat
Zich rondom ons voltrekt en
welke omstandigheden en erva
ringen wij zelf hebben, maakt
het niet gemakkelijk om te le
ven. Via ons denken komen wij
telkens in botsing met het le
ven. met feiten in de wereld,
met anderen en met ons zelf.
Naast deze controlerende en
kritische functie heeft het den
ken ook een besturende of re
gulerende taak We kunnen ons
als mensen die kunnen denken,
vooral kunnen né-denken, niet
uit gemakzucht of wegens te
leurstellingen aan de opdracht
om verantwoord te leven, ont
trekken. Leven om te leven en
verder niet. wekt over het alge
meen weerstand of onbehagen.
Wie met chronische zieken en
zwaar gehandicapten in aan
raking komt. kent de klacht:
.jnfjn leven is zo doelloos;
waarvoor ben ik eigenlijk op de
wereld?; ik kan niets en ik be
keken niets". De tegenstelling
tussen denken en leven is hier
wel heel pijnlijk Konden zulke
zieken of gehandicapten maar
leven zonder te denken! Maar
dat is voor velen volslagen on
mogelijk. Hun denken is sterker
geworden dan hun leven. De
gedachten gaan door. hun leven
is zo gezegd tot stilstand geko
men. Daardoor ontstaan heel I
diepe spanningen. Alles het ge
volg van denkend leven.
Nog één van de vele kanten
van dit onderwerp is de moei
te die zieken maar ook gezon
den hebben om het tempo van
denken en leven gelijk te hou
den. Zo vaak komen we ach-
ter af tot de ontdekking dat we
op een vroeger moment of in
een voorbije periode anders had
den moeten handelen of an
dere gedachten hadden moeten
hebben. Leven is voor een
groot gedeelte corrigeren, bij
sturen. een nieuwe koers kiezen.
Het kan betekenen: vernieu
wing of verandering van den
ken. Het is ook: beslissende om
keer in levenspraktijk. Beide zijn
niet los te maken van elkaar.
Denken, in welke graad of om
vang en diepte èn leven, met of
zonder veel wisselingen, zijn
één. Steeds meer wordt ons dui
delijk dat theorie en praktijk,
op allerlei terrein, welbewust
samen gevoegd moeten worden.
Omdat de gehele mens, samen
met de miljoenen anderen be
horen tot de ene wereld van
denkend leven.
Dr. P. L. SCHOONHEIM.
hervormd predikant te Leiden
„Taal"
Vrijzinnig
Ds. Van Zanten <49> bezit het ver
mogen onmiddellijk een goed men
selijk contact tot stand te brengen.
Zijn woorden klinken oprecht zonder
de plichtmatige toon van de dag
sluiter. Hij gaat niet met een boog
om de kernvragen heen, maar ant
woordt regelrecht zonder zichzelf of
de kerk te sparen. Als er gevraagd
wordt of de Nederlands Hervormde
Kerk een vrijzinnige ontwikkeling
doormaakt, kijkt hü even bedenke
lijk.
„Ik ben niet zo gelukkig met de
termen vryzinnig en rechtzinnig
omdat ze nu in een heel ander ver
band staan dan vroeger. Ze zijn er
felijk belast met de tegenstellingen
die er in vorige eeuwen bestonden,
terwijl er nu verschuivingen mee
worden aangeduid. Vroeger zag men
Jezus Christus niet als de verlosser,
de bevrijder, maar als de verhevene,
het grote voorbeeld. Ik zou daar nu
niet meer zo het accent op willen
leggen".
U bedoelt dat Jezus Christus tegen
de achtergrond van deze wereld
moeilijk meer als het grote voor
beeld kan worden aangemerkt?"
,.Ik zou willen zeggen dat het al
te optimistische optimisme heel dui
delijk een deuk heeft gekregen".
Dat betekent dat er van de men
sen meer eigen verantwoordelijkheid
wordt verwacht.
„Ja, dat zeker".
Dat vraagt veel strijd.
Byna dagelyks".
Het bevordert ook toeneming van
de onkerkelijkheid.
„Misschien mag ik het antwoord
met een voorbeeld illustreren. Direct
na de oorlog vinden de Amerikanen
in een in puim geschoten stad in
Duitsland een Christusbeeld. Het
beeld heeft geen handen meer. De
Amerikanen plaatsen het beeld op
nieuw op zijn sokkel en voorzien
het van dit. bijschrift: „Voortaan heb
ik geen andere handen meer dan die
van u".
In de Petrusbrief en dat is van
toepassing op de Nederlandse ge
loofsbelijdenis wordt gezegd dat
Christus geroepen is te allen tijde
rekening en verantwoording af te
leggen van de hoop die in Hem is.
Die uitleg krijgt nu een duidelijk
accent, geeft een richting aan de
toekomst".
Veel bereikt
Bent u van mening dat het chris
tendom. gezien tegen de achter
grond van de huidige wereld, veel
bereikt heeft? Of bent u van me
ning dat het in feite bedroevend wei
nig is?"
„Ik kan het daar mee eens zijn.
éan de andere kant: verliest men,
uitsluitend op dit spoor rijdend, niet
een aantal zaken uit het oog? Er
zijn wel degelyk ook positieve kanten
te ontdekken. Ik ben geen optimis
tisch evolutionist, maar er zyn zaken
die wij zo vanzelfsprekend vinden
dat we ze niet meer als positief aan
merken. Ik denk aam de zorg voor
de naaste dae zich door alle eeuwen
heen heeft gedemonstreerd. Toen na
een mislukte coup in Indonesië de
Ds. Van Zanten moet even glim-
lachen wanneer wij om. de galmende
toon en de theologische onverstaan
baarheid van de predikant in het
gpdine brengen. „De problemat'ek".
zegt hij, „ligt in een veel breder ka
der. in de hele ma af schappij. Er is
een aantal taalvelden ontstaan dat
op zichzelf boeiend is. maar dat ook
de zekerheid geeft dat er zoiets als
een gemeenschappelijke taal nauwe
lijks meer bestaat. Maar binnen het
kader van de kerk zal er toch iets
aan moeten worden gedaan. Prof
Van dei' Leeuw zegt in zijn boek
„l iturgie", dat op het moment dat
de liturgie in de kerk werd inge
krompen de liturgische toon via een
achterdeur in de galm van de do
minee is teruggekeerd. Daarom moe
ten we terug naar een fundamenteler
liturgisch besef waar dan een nuch
tere preek tegenover staat".
Tenslotte Rome en de Reformatie
Ds. Van Zanten praat over de toe
nemende mate van zakelijke bespre
kingen en de wil tot grotere mate
van eenheid. Reeds werden er met
betrekking tot het gemengde huwe
lijk, de doop en de kwestie van de
intercommunie vruchtbare resulta
ten bereikt.
En hoe stalt ds Van Zanten zich
de toekomst voor?
„Juist omdat we teruggeworpen
worden op de meest fundamentele
vragen zoals de vraag naar God en
de orisis waarm het geloof verkeert,
ben ik geneigd te zeggen dat ik ver
trouwen heb".
(Van onze correspondent»
ROTTERDAM «GPD) „Wij
zijn nu nog een unicum. Ik hoop
dat dit snel navolging krijgt en
men het gewoon gaat vinden". Dit
zegt ds. S. van der Veen. die sa
men met zijn echtgenote een
ambt zal aanvaarden, waarin zij
beiden als predikant werkzaam
zullen zijn, in één gemeente. Het
wordt voor het eerst in de Ne
derlandse kerkgeschiedenis dat
dit voorkomt. In september zul
len ds. Van der Veen (41) en ds.
Van der Veen-Schenkeveld (42)
hun gemeente in Krimpen aan de
IJssel gaan dienen.
De Gereformeerde kerk is de laat
ste tyd zeer sterk gegroeid en zal de
eerstvolgende Jaren nog verder uit
groeien: zü telt in Krimpen a/d
IJssel een goede duizend leden. Dit
ls te weinig voor twee predikanten,
maar teveel voor een. Daarom heeft
het kerkelük bestuur van de Gere
formeerde Kerk van Krimpen a/d
IJssel deze stap genomen en een
predikantenechtpaar verzocht dit
ambt te bekleden. De heer Berger,
lid van de kerkeraad van de Gere
formeerde Kerk. verzekerde dat het
kerkelyk bestuur volkomen achter
het predikantenechtpaar staat Dat
dit een uitzondering is vindt hü bü-
zaak. „Dit is de meest ideale oplos
sing, omdat de financiële lasten
minder zwaar zün". De gemeente
heeft nog maar pas een nieuwe kerk
gebouwd, waartoe een kindercrèche
en een sociëteit behoren.
Iiemand die erg bly is met de
keuze van de kerkeraad. is dominee
Van der Veen zelf. „Nu kunnen we
opnieuw beginnen", vertelt hü- Zün
vrouw, met wie hü 15 jaar getrouwd
ls en die zich 15 Jaar bü zün werk
betrokken voelt, kan hem nu als
collega terzüde staan Voor beiden
is het de verwezenlüking van een
ideaal
Ds Van der Veen verwacht geen
moeilükheden met het aanvaarden
van hun opmerkelüke combinatie
door de gemeente, omdat Krimpen
aan de IJssel een Jonge gemeente
heeft, in tegenstelling tot de ge
meente Delfshaven, waar hü nu
werkzaam is. Daar heeft men min
der begrip voor zulke zaken: het
voorstel namelük om ds. Van der
Veen in Delfshaven door zün legale
eega als predikant te doen onder
steunen. werd door het kerkelyk be
stuur afgewezen. Ds. Van der Veen:
„Vroeger had de kerkeraad de lei
ding in de gemeente. Deze leiding
wordt tegenwoordig min of meer
door de dominee overgenomen. Twee
predikanten in één gemeente zou te
veel dominees betekenen."
Mevrouw M. J. C. van der Veen-
Schenkeveld wilde reeds op twaalf-
Jarige leeftyd dominee worden. Toen
de Generale Synode van de Gere
formeerde Kerken tenslotte het ambt
openstelde voor de vrouw, was zü
een van de eerste vrouwelüke kan
didaten, die het klassikale examen
aflegde. Ds. Van der Veen vindt een
vrouw op de preekstoel directer en
minder theoretisch dan hü zelf is.
Hprc n <inA
Herv. Gein.,
srk 10.30 u ds C. H.
dienst.
dse Kerk 10.30 u dr P.
leim.
10.30 u ds G C. Post.
idic '-Post.
oakerk Lage Morsweg
Smit. Winkel.
kerk Koningstraat 10
Ie Jong.
tmi Igskerk Montgomerystr.
L. Schoonheim.
k Burggravenlaan 10
1. Oppenheimer.
iz. Hervormden Aula As-
n: l
10.30 u ds M.
Wa-
[allone Breestraat 10.30
D. Ribs.
pch Ziekenhuis 10 u ds
Malssen.
«enhuis Houtlaan 55
Ch. De Beus. Voorschoten,
fk L.H.J.-gebouw Leven-
Hgddienst in de Pieterskerk.
Pel Vredeskerk 10 u mei
TWerf.
*rlc:
erk - io u ds Bovenberg,
L. Ruben.
ft 10 u ds B. Bouma,
aan Zee. 5 u ds Boven
kerk 10 u mevr. Geen-
jein, Leiderdorp 6.50 u de
terk 10 u ds Ruben, 5 u
»eld.
Pgskerk 10.30 u ds Breder-
le Kronemeijer.
oven io ds Kronemeijer.
na 10 u ds Post.
lerennest" 10 u de heer
Kk H. Antonius 9.30. 11, 12.15
mouw (zat.av. 7 u) 9.30.
6.30 u. Hartebrug (zat. 7.30
10.45 12 en 7 u Herensingel
830. 930, 11, 6.30 u Bij-
Wstr. 9.30 en 11 u H. Leo-
»Uv. 7 u) 9. 10.45, 12.45
Ijk (zat.av. 7 u) 9, 10.45.
H.Lodewijk (zat.av. 7 u),
2.15 en 7 u H. Petr. zat. av.
Htn 12 u.
Kerk (Vreewijkstraat)
toef. Gem.: 10 en 5 ds
Heils; 10 u Heiligingssa-
7.30 u verlossingssamen-
Vrügem. 10 en 5 u ds
[Ap. Kerk, Hoge Rijndyk 24
9 30 en 4 u dienst.
Doopsgez. Rem. Gem. 10 u ds M.
v. Bilderbeek.
Evang. Chr. Gem. 10 u dhr. Dlk-
kes.
Geref. Gem. 10 en 4.30 u dienst.
Christian Science (Steenschuur 6)
10.30 Ned. dienst.
Baptisten gem (Oude Rijn) dienst.
Oud Kath. Kerk (Cronesteinkade
9.45 HM.
English and American Episcopal
Church (Oud Kath. kerk Zoetenv. sin
gel) 7.30. Evensong met rev. J. Lewis.
Alphen aan den R(jn Herv. Gem
Adventskerk Julianastraat9.30 u ds
J. Kruyt te Hillegersberg voor de
G. J. H. Bogers
Kruiskerk Gouwsluls: 9.30 u ds P
A. Lefeber. Opstanding6kerk: 9.30 ds
J. H. Bogers. 6.30 u ds M. Pokkema.
Gebouw Nabij 9.30 u Jeugdkapel de
heer Hogeweg. Zaal Opstandingskerk
9.30 u jeugdkapel de heer J. B. H.
Lefeber. Martha-Stichting ..Rijn
stroom" 10.30 u Wlka E. Kandel
Noord-Holland. Oudshoorn. Ouds-
hoornseweg: 10 U ds G. Cadée Ge-
zln6- en bloemendienst. Sionskerk: 9.30
u ds H. Koudstal te Bolnes, 6.30 u
ds J. Th. W. Quak te Koudekerk aan
den Rijn. Gebouw Onderweg 9 u ds
M. Fokkema te Alphen aan den Rijn.
Ridderveld, Parelstraat, Aula Morgen-
sterschool Parelstraat: 10 u ds M.
Fokkema. Aula Mgr. Bekkerschool
Polluxstraat. Geen dienst. Geref. Kerk
Maranathakerk Raadhuisstraat: 10 u
ds A. Borman. 6.30 u ds A. P. Helner
te Ter Aar. Salvatorikerk Willem de
Zwijgerlaan: 10 u ds G. O. N. Veen-
hulzen. 6.30 u ds A. Borman. Alphen
aan den Rijn-Noord: De Goede Her
derkerk: 10 u ds F. Pijlman te Kat
wijk aan Zee. 6.30 u ds Fr. de Jong
m.m.v. Geref. Kerkkoor. Kasteel Rid
derveld: 10 u ds D Braam te Haar
lemmermeer, 6.30 u ds F. Pijlman te
Katwijk aan Zee. Geref Kerk (Vrij
gemaakt) Gebouw „de Binnenhaven"
10.30 en 6.30 u ds Chato. Chr. Geref.
Kerk Jeruzalemkerk. Grijpemsteln-
6tr. 9.30 en 5 u ds P. Sneep. Oud
Geref. Gem.: Kerkgebouw Hooftstr.
240: 9.30 u en 4 u Leesdiensten. Rem.
Geref. Gem.: Van Mandersloostraat:
10.30 u Streekdlenst te Waddlnxveen.
Baptisten Gemeente Kerkgebouw Mo-
lenvlietlaan10 en 6.30 u ds Koek
koek. RK. St. Bonifacluskerk (zat.
7 u) 8.30. 10. 11.30 en 6 u. R.K. Plus
X Kerk (Zat. 7 u) 7.30. 9. 10.30, 11.45
en 5.30 uur.
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 u
en 7 u ds G. van Hoegee. Geref.
Kerk: 10 en 6.30 u dr Th. Struys te
Amsterdam. Chr. Geref Kerk: 9.30 en
6.30 u ds S. van de Molen em. pred.
te Middelburg. R.K. Kerk (zat. 7) 7.30
en 10.30 uur. Dorpshuls Ter Aar
Aardam: 9 en 12 uur
Abbenes Herv. Gem. dienst.
Bodegraven Ned. Herv Gem 't
Anker: 9 en 10.30 u ds J. H. Cirkel.
6.30 u ds W. Balke. Salvatorkerk10
u ds W. Balke. 6.30 u ds Molenaar
te Schevenlngen. Bethlehemkerk: 9.30
u ds C A. van Harten, 6.30 u ds
J. H Cirkel. Geref. Kerk: 10 u ds
Buitenhuls. 6.30 u ds. Schoep. Geref.
Kerk (vrügem.) 9 en 16 15 u ds Y.
B. Chah. Geref. Gem.: 10 en 6 u
dienst. Evang. Luth. Kerk: 9 u dr G.
huls, Gouda. Evangelisatiekring: 10
u eredienst. 645 u Jb. Klein. Hane-
veld.
Boskoop Herv. Gem. dienst. Ge
ref. Kerk 9 u ds T. W. Penning te
Zoetermeer. 5 u ds H J. Swiets te
Koudekerk. Mavoschool11 u ds
Heymans.
Hazerswoude Herv. Gem.: 9.30
u en 6.30 u ds L. Boer. Geref. Kerk:
9.30 en 5 u ds Brink. R.K. Kerk St.
Bernardus RUndük (zat. 7 u) 8. 9.30
en 11 uur. R.K. Kerk St. Michael
RUndijk (zat. 7 uur) 8. 9 en 11 uur.
R.K. Kerk Dorp (zat. 7 uur) 8, 10
en 11.30 uur.
Ifoogmade Herv. Gem 10 u ds
P. Schoonenboom. R.K. Kerk :zat 7)
zo 9 en 11 uur.
Hillegom Herv. Gem.: 10 u ds J.
Bronsgeest Ir., 7 u ds F. van der Zee
te Heemstede. Geref. Kerk: 10 u ds J.
Hartkamp, 7. u ds J. Hartkamp. Chr.
Geref Kerk: 9 u ds H. Blesma
te Llsse, 7 u ds L. S. den Boer te
Sassenhelm. Aktie Kruistochten.
Woensdagmiddag 10 Juni n.m. 4 u.
Kinderbijoelstudleclub ten huize van
de famlle Scheffers. Parallelweg 17.
Hillegom. R.K. Kerk St. Martinus
(zat. 7) zon. 7, 8.30. 10. 11.30, 12.45.
R.K. Kerk St. Jozef izat. 7) zon.
Beirsdorp 8.30. 10. 11.30 uur.
Katw(jk a. d. R(jn Herv. Gem.:
Dorpskerk; 9.30 u ds A. Vink te Kat
wijk aan Zee (HD). 6 u ds A. Baas:
Ontmoetingskerk: 10 u ds A. Baas;
6.30 u dr F. C. Kamma te Oegst-
geest. Gymnastieklokaal Otto Baron v.
Wassenaer van Catwückschool10.30
u dr C. Bezemer te Schevenlngen:
Geref. Kerk: 9.30 u ds H. de Valk
te Mlddelharnis: 7 u de R. de Vries
te Katwük aan Zeet R.K. Kerk (eat.
av. 7) zon. 8, 9.30 en 11.15 u; De
Wilbert: izat.v. 6.30) zonav. 6.30 u.
Katwijk aan Zee Nieuwe Kerk:
10 u ds Jac de Vos. 6 u ds J. de
Vreugd. Oude Kerk: 10 u ds W.
Vroeglndewev. 6 u ds J. P. van Roon,
Ichtuskerk: 10 u ds C. van den
Bergh. 5 u kandidaat J. H. van
Hunnlk te Leersum. Pnlëlkerk: 9.30 u
ds J. P. van Roon. 6 u ds W. Vroeg
lndewev. Groen van Prlnstererschool
10 u ds W. Chr. Hovius. Ziekenhuis
Overduln": 2 u Ds. J. G. van Ie
peren. Zeehospotlum8.30 ds. W.
Chr. Hovius. Ziekenhuis „Over-
duin": 2 u ds J. G. van Ieperen. Zee
hospitium: 8.30 u ds W. Chr. Hovius.
Wijkgebouw ..De Hoeksteen"; 10 u do-
vendienst. Geref. Kerk: Vredeskerk:
30 u ds D. H. Elderman, 5 u ds H
de Valk Trlumfatorkerk9.30 u ds
R. DE Vries. 5 u ds D. H. Elder
man. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u
ds H. C. va nder Ent. Geref. Kerk
(vrügem.): 9 en 7 u prof. C. Veen-
hof. van Kampen. 10.30 en 5 u Lees
diensten. Geref. Gem.: Remisestraat:
10 en 5 u ds Van der BQ1. R.K. Kerk
6 u ln de kantine N.C.I. Hoorneslaan.
Koudekerk aan den R(|n Herv.
Gem.: 10 u ds Quak m.m.v. kinder
koor. 7 u ds Llndenburg te Ter Aar.
m.m.v. koor. Geref. Kerk: 10 u en 7
u ds R. Hassefras te Mus6elkanaaJ.
9 u. 6.30 u ds J. van Drie, Delft.
Scheppingskerk: 9.30 u, 5 ti ds G.
van Loenen. R.K. Kerk Meerburg:
zat. 7.30) zon. 8.45, 9. 10. 10.30. 12 u
R.K. Kerk Menswording (zat. 7) zon.
8.45. 10. 12 uur.
Lelmulden Herv. Gem.: 9.30 u ds
J. H. de Vree H.A.. 7 u ds H. C.
van Iterson t« Gouda. Geref. Kerk:
9.30 en 7 u ds H. J. Koffrie te Spü-
keuisse. R.K. Kerk (zat. 7) 7.30. 9.30
en 11.15 uur.
Llsse Herv. Gem Grote Kerk:
10.30 u ds H. G. Oostinga. 7 u ds
A. L. Lapré te Noord wijk aan Zee.
Helv. kapel: 9 u ds H. G. Oostinga.
Geref. Kerk: 10 en 7 u drs A. E.
van der Woude; Chr. Geref. Kerk: 10
en 4.30 u ds D. H. Blesma. Geref.
Gem.: 10 en 4 u ds W. Suyker. Ge
ref. Kerk. Vrljgem. 11 u ds G. Mul
der. Den Haag. 4.30 u Leesdienst. Oud
Geref. Gem.: 9.30 en 3 u Leesdiens
ten. Ned. Prot. Bond geen dienst. Ak
tie Kruistochten Nederland Maan
dagavond 8 u Evangelisatledleinst ln
gebouw ..Welkom". Bondstr., ds J.
Gravendeel. 4 u Jeugdbijbelclub. R.K.
Kerk Agathakerk (zat. 7) zon. 8 30,
10.15. hoogmis 11.45. Agatha Dep.
Poelpolder* aula 8.30 en U2 u (Kt.
7 Manakerk (eat. 7) zon. 8.30. 1030,
12 u 17.30 u H.H. Engelbewaarders
(»at. 7) zon. 7.30. 8.45. 10.45.
Nieuwkoop Herv. Gem.: 9.30 u
ds G. van Doorn. 6.30 u ds M Hane-
maaller te Alphen aan den Rijn. Ge
ref. Kerk: 9.30 en 6.30 u ds L. IJkel
te Vrouwenpolder. Chr. Geref Kerk:
9.30 u Dienst. 2 u ds P. Sneep te
Alphen aan den Rijn. Rem Geref.
Gem.: 10.30 u Streekdlenst te Wad-
dinxveen. R.K. kerk (zat- 7 u.) zon.
7.30, 9. 10.45 en 7 uur.
Nleuwveen Herv. Qem.: 9.30. 6.30
ds J. Gebraad. Geref. Kerk: 9 30 en
6.30 u ds H. J. Zwlerts te Koude
kerk aan den Rün R.K. Kerk (zat.
7 u) zon. 9. 10.45 en 5 uur.
Noordwükerhout Herv. Gem 10
dhr. J Vink te Katwijk. 10 u kln-
derkerk ln „Open Hause Herenweg 2.
R.K. St. Joeef (zat. 7) zon. 7.30, 8.45.
10.15. 11.30 en 7 uur. R.K. ST. Viktor
(zat. 7) 8. 9.30. 11.00 en 6 uur. R.K.
H. Hart taat. 7) zond. 8. 9.30 en 11
uur.
\oor<lw(jk-Binnen Herv. Gem.
10 u ds J. van Zanten te Wassenaar
u ds D. Keuning Geref Kerk: 9 30
u ds W. Dekker. 7 u 4s E. T de
Haan te Den Helder) Van den Bergh-
stichtlng: 11 u ds C. Warner RX
kerk (zat. 7) zon. 8. 9.30, 11.15, 5.30.
Noordwijk aan Zee Herv. Gem
10 u ds D. Keuning. Kapel, Hoofd-
str.7 u ds A. J. de Jong te Lelden.
Geref. Kerk: 10 u ds H. Lijeeen. 7 u
ds W. Dekker. Sole Mlo: 9.30 u ds C.
Warner. Herv. Ger. Evangelisatie: 10
u ds G. van der Kamp te Den Haag.
5 u ds G. H. van Kooten te Delft
(VGLO-school, Schoolstr. 2) R.K.k.
(zat. 7) zon. 7.30, 9, 10.30, 12 uur
Oegst geest Groene of Wllllbrord-
kerk: 9 u prof. dr. H. J. Heerlng te
Lelden. Pauluskerk: 10 u ds J. Irlk.
Gemeentecentrum: 10.30 u ds D.
Oosten te Utrecht, 7.30 u dr H. D.
de Car. (ingang Wljttenbachweg)
Zendingskapel: 4 u mevr. M. B. Ellon
Wafelbakker. Vrijz. Herv. Gemeente
centrum: 10.30 ds D. Oosten. Geref.
Kerk: 10 en 7 u ds Heemskerk Geref.
Kerk Vrügem.: 8.30 ds J. v. d. Haar.
2.30 ds D. Los R.K Kerk (zat. 7.30)
zon. 7.45. 9. 10.30. 12, 7.30. Bonaven-
turakapel (zat. 6.30) zon 8, 10, 11.
Oude Wetering Herv. Gem.
dienst. Geref. Kerk: 9.80 u ds Ka tel) n
te Reeuwljk, 5 u ds H. J. Koffrie van
Spükenisse. Rem. Geref. Gem.: 10 u
ds J. P. Hulsbos te Sassenhelm. R.K.
Kerk (zat. 6.30 u) son. 8. 9.15, 10.30
•n 12 uur.
R(jnsaterwoude Herv. Gem
9.30 u ds T. H. Oostenbrug. 7 u ds
A. de Leeuw. Chr. Oeref. Kerk: 9.30
u Dienst, 2.15 u ds G. Bouw te Sche
venlngen. R.K. Kerk (sat. Z) son. 7.80,
9 30 en M-M vu*
naarsgraaf. Geref Kerk 9.30 en 6.30
ds Dronkert te Lelden.
Zevenhoven Herv. Gem 9 30 u
ds Reljenga. De Hoef 7 u ds Reijenga.
Geref. Kerk: 9.30 u en 7 u ds J E.
BoolJ te Llnschoten. R.K. Kerk (z*t.
7) zon. 7.45. 9 en 10.45
Zoet era oude Herv Gem 10 u ds
Joh. Stehouwer te Alphen aan den
Rijn. 7 u ds N. J. M. Hoogendljk te
Oudshoorn. R.K. Kerk Zuidbuurtse-
weg St. Janskerk (7.30 u) zon. 7.30. 9.
en 11 uur. R.K Kerk St Aliclus kapel
(zat. 7) zon. 7.30. 9. 10.30 en 11.30 uur.
R.K. Kerk Meerburg (zat. 7) zon. 8 45,
10.30. 12 uur en 6 uur.
Zwammenlam Herv Gem. 10 en
6 30 u ds D. Goudzwaard Geref Kerk
10 en 5 u ds W. Tom te Harderwük.
Rem. Geref. Gem: 10.30 u Streek
dlenst te Waddlnxveen R.K. Kerk
(zat. 7 u) zon. 8. 10, 11.30 en 5.30
uur.
Rijnshurg Herv Gem Grote
Kerk: 9.30 u ds I. J Wisse, 5 u ds
H. V. Gosllga. Bethelkerk: 9.30 u d6
H. v. Goslinga. 5 u ds I. J, Wisse.
Petrakerk: 9.30 u ds Baayen 5 u ds
Bijleveld. Immanuelkerk9.30 u ds
Büleveld. 5 u cand. J P Verheul.
Maranathakerk: 9.30 u cand. J. P.
Verheul. 5 u ds Baaven. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 5 u 'ds G. de Vries.
Greref Kerk Vrijgem. 9.30 ds W.
Wierlnga. 5 15 leesdienst R.K. Kerk
(Tuinbouwschool) (zat. 7) zon. 10.30.
Sassenhelm Herv Gem.: 9 en
10.30 ds A. West ra. 7 u Opendeur-
dienst. dhr. S. v. d Land. Geref.
Kerk: 9 30 ds J. D. te Winkel. 5 u ds
H. Lüsch te Noordwljk. Chr. Gerei.
Kerk: 10 en 5 u ds L. S. de Boer.
Ned. Prot. Bond. dienst. Aktte Kruis
tochten Nederland woensdagmid. 4 u
.leugdmijbelclub kerk Ned. Prot Bond
R.K. Kerk H. Panera tl us (zat. 7) zon
8. 9.30. 11 u.
Voorschoten Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u ds Meverlng, 7 u ds
Saraber. Hulp en Heil: 10 u de heer
A. van Buuren. Rijndijk: 10 u ds Sa
raber. Geref. Kerk: 9. 10.30 en 5 u ds
J. R Zijlstra te Duurswoude. Aula
Noord-Hofland: 9.45 u ds De Zeeuw.
Geref. Kerk Vrijgem.: 10 en 5 u ds F.
de Vries. R.K. Kerk Laurentlus (zat.
7) zon 7 30. 10.30. 12.30. R.K. Kerk
Moeder Gods (zat. 7) zon. 8. 10. 11.30
6 uur.
Voorhout Herv. Gent.: 10 u ds A.
Oskamp. 7 u ds H. Lijss te Noord-
wijk. R.K Kerk (zat. 7) zon. 7.30. 9.
10.30. 11.45, 5.30 uur.
Valkenburg Herv. Gem 10 en
6.30 u ds G. Zonneveld. Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 u ds H. Hortensius te
Leiden. Geref. Kerk Vrijgem. 9.30 d
7 u ds C. J. Breen.
Wassenaar Herv. Gem.: dorps
kerk 9 u toeriatendienat. 10 u dr Th.
C. Frederlkse 16.30 u da. D. J. van
Dük te Woudenberg. 19 u dr Th. C.
Frederlkse. Klevletkerk; 9 u Jeugdkerk
10 u ds H. Beker te Den Haag. Mes-
slaskerk: 10 u kand. H. J. Bodlsco
Massink te Utrecht. Dorpscentrum
9.30 u ds DJ van Dük te Wouden
berg. 10 u klnderdlenst. Geref. Kerk:
Bloemcamplaan10 en 19 u ds L.
Bech. zyilaan 10 en 10 u ds D. van
van der Meulen. Ned. Prot. Bond.
Lange Kerkdam; 10.30 u dr. H. Fa-
ber Johannahuis, geen dienst. R.K.
kerk (Goede Herder) (zat. 5) zon. 8.30
10, 11.30. R.K. Kerk H. Joseph (zat.
7) non. 8. 9. 10.30. 12. H. WUllbror-
dus (zat. 7, 8, 9) zon. 8. 9.30, 11
12.15, 5 uur.
Warmom. Ned Herv. Kerk. 10 u
ds J. M. Snüders. 7 uur ds H B. v.
t Hof uit De Kaag sint Victorkerk in Noordwij-
Woubrugge Herv Gem.: 9 30 en Ir ar hm it
6.80 da Van Harten te e Mole- K0rnoui.