Vriendschap Amerika-Spanje
laatste tijd nogal bekoeld
Opnieuw ernstige
botsing in Parijs
V
ve—-j
2*20
miljoen
doden in
Biafra
Nieuw akkoord ook cultureel en economisch
Anders dan twee jaar geleden
Esso
Shop
toppers
Veranderd
Tegenstanders
van Nixon vielen
hem telkens
in de rede
Ontslag bij NASA
DE'VAN GOGH'
IS HINDERLIJK
Nestor Martin komt als eerste met
gasfornuizen met zelfreinigende oven
LETDSCH DAGBLAD
PAGINA 21
(Van onze correspondent)
MADRID (GPD) President Richard Nixon boog zich over
en onbevlekt blad briefpapier van het Witte Huis en schreef:
Beste generaal Franco, Het bezoek van uw minister van Bui-
enlandse Zaken biedt mij de gelegenheid u mijn warme groe-
en te zenden "En na de vaste verwachting te hebben uit-
esproken, dat de onderhandelingen tussen beide landen over
e verlenging van hun defensie-akkoord spoedig tot een goed
inde zullen komen, beëindigde hij: Ik bewaar zeer aange-
ame herinneringen aan mijn bezoek aan Spanje in 1963 en
eb goede hoop nog gedurende mijn presidentschap uw land
zijn bevolking te kunnen bezoeken Hoogachtend Richard
axon".
„economische kolonisatie" door de
agressieve Amerikaanse zakenmetho-
den, die de Spaanse industriëlen, in
gedut achter hun hoge douane-bar
rières. by verrassing overvielen. Ge
beurtenissen zoals de val van
Spanjes populairste zakengenie,
Eduardo Barreiros, de enige Spaan
se industrieel, die ooit op het fel
begeerde omslag van het weekblad
„Time" verscheen, maar die uitein
delijk door zijn Amerikaanse kapi
taalpartner uit zijn eigen Barreiros-
fabrieken werd gewipt, maakte een
diepe indruk op de man in de straat.
President Nixon gaf deze brief
tee aan de Spaanse minister van
uitenlandse Zaken, die eind maait
it jaar naar Washington kwam voor
|e onderhandelingen over het Spaan-
Imerikaanse defensie-akkoord. Bij
et schrijven over zijn mogelijk of-
Icieel bezoek als president van de
'S aan Spanje keerden de gedach-
fn van Richard Nixon waarschijn-
jk terug naar de dagen van septem-
^53, toen hij ook achter het schryf-
ureau van het Witte Huis zat. Op
p,t moment was hij nog vice-presj-
pnt en bracht zijn president, gene
ral Eisenhower, juist het eerst of-
Iciële bezoek van een Amerikaans
taatshoofd aan het land van gene
ral Franco. Eisenhower die dat
jar met Franco het verdedigingsak.
Dord tekende, dat riu verlengd moet
'orden, werd toondertijd door geest
rif tige menigten in Madrid storm-
chtig begroet als de eerste burger
Bn het land dat in Spanje het meest
ewonderd werd.
Er is echter in de tijd die ver
treek tussen het bezoek van Eisen-
ower en deze brief van Nixon heel
'at veranderd in de Spaanse stand-
unten jegens de VS. Hierover zal
lixon in de komende dagen zeker
en goede indruk uit de eerste hand
(i op hoog niveau krijgen. Gisteren,
onderdag, arriveerde zijn minister
an Buitenlandse Zaken, Rogers, in
fadrid en men verwacht, dat de mi-
ister van Defensie Mei vin Laird dit
dot beeld in juni zal volgen. Reeds
<nds 1968 wisselen Washington en
ïadrid ministeriële bezoeken uit om
>t een overeenkomst te kunnen ra-
Wi over het defensieakkoord. De
',nge duur van deze onderhandelin-
en is weer een teken van de ver-
nderde omstandigheden in de
paans-Amerikaanse betrekkingen.
In de jaren '50 werd Amerika hier
ewonderd als de grote kolos, die de
oude oorlog tegen het communisme
lidde. Deze politiek viel prachtig
imen met de ideologie van het
paanse regime, d at immers een
fijwilligerdivisie naar het Rus-
Ische front had gestuurd om Hitier
i helpen in zijn strijd tegen de
Ommunisten. De gemeenschappelij-
e vijand maakte het beide partyen
emakkelijk te vergeten, dat Wash-
agton een van de promotors was ge-
eest van de internationale diploma-
eke blokkade die de Verenigde Na-
es vlak na de tweede wereldoorlog
itsprak tegen het regime van
ranco wegens diens sympathieën
iet Hitler en Mussolini en dat Span-
uitgesloten was van de Ameri- j
aanse hulp aan de Europese we-
eropbouw via het plan-Marshall. In i
merika wist het Pentagon (depar- j
iment van Defensie) de openbare
lening ervan te overtuigen, dat
ichtmacht- en marinebases in Span-
belangrijker waren dan politieke
leeën over het regime-Franco. En
Spanje, waar de minister van
oorlichting eens verklaarde: „De
jenbare mening, die maak ik!",
as het nog gemakkelijker om de
lassa's een enthousiast pi» Ameri -
anisme bij te brengen.
Het feit dat hert aanzien van Ameri
ka overal in de wereld daalde, mis
te evenmin zijn invloed op het
Spaanse volk.
Wie zal in de jaren-'50 ooit heb
ben verwacht dat anti-Amerikaanse
betogingen van Spaanse Jongeren in
1970 bepaald geen uitzondering meer
zouden zyn? In de laatste maanden
van de regering-Johnson hielpen te
leurgestelde Spaanse ministers zelf
mee aan de ondermijning van het
Amerikaanse aanzien. Johnsons ver
bod om nieuwe dollar-investeringen
in Europese landen, waaronder
Spaanse en zijn weigering om toe te
geven aan de hoge Spaanse eisen
voor een verlenging van het defen
sie-akkoord. veroorzaakten harde ge
voelens in Madrileense regerings
kringen. Voor het eerst stond men
de Spaanse pers toe en moedigde
haar zelfs aan, om chauvinistische
kreten te verbreiden in de zin van
„we hebben die Amerikanen eigen
lijk helemaal niet nodig".
Geen voordeel
Het feit, dat Nixon de officiële be
trekkingen tussen Washington en
Madrid van deze teruggang heeft ge
red, evenals de weinig bekende
maar daarom niet minder opvallen
de eensgezindheid die Nixons vice-
president Spiro Agnew heeft ontwik
keld met zijn Spaanse collega, Fran
co's rechterhand en mogelijke opvol
ger admiraal Carrero Blanco, zyn
niet voldoende om het kerende gety
in de Amerikaanse reputatie in
Spanje teniet te doen. Integendeel,
de eenstemmigheid van deze be
windslieden die zoveel nadruk leg
gen op de „wet en orde", helpen de
Spaanse oppositie alleen in haar pro
paganda-kritiek op „Washingtons
steun om Franco's regime in stand
te houden". En het feit dat
de Spaans-Amerikaanse vriend
schapsplannen op officieel terrein
voornamelijk van het Pentagon naar j
de Spaanse militairen lopen, is in dit j
opzicht ook geen voordeel.
Ook Spanjes huidige regering laat
duidelijk merken dat zy het verbond
met Washington liever niet meer uit
sluitend in militaire termen wil uit
drukken. Dit is volgens de laatste
berichten juist de reden waarom het
defensie-akkoord met Washington,
dat de komende 26-ste september
definitief zal aflopen als er nietty-
dig een nieuwe overeenkomst wordt
bereikt, nog steeds niet is verlengd.
Dit schynt ook een van de redenen
te zijn van het bezoek van de Ame
rikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, William Rogers, aan Madrid
op zijn terugreis van de NAVO-con-
ferentie in Rome. De Spaanse rege
ring heeft een voorstel gedaan om
een algemene bijstandsovereenkomst
op te stellen waarin de militaire ba
sisakkoorden samen zouden gaan
met beloften van economisch en cul
turele hulp. hetgeen ongetwijfeld
veel aangenamer zou klinken in de
oren van het Spaanse volk. Men ver
wacht dat ook defensie-minister Mei
vin Laird, die in juni een rondreis
langs Amerikaanse installaties in
Europa zal maken en waarschijnlijk
Madrid zal aandoen, zijn bijdrage
zal leveren tot de huidige onderhan
delingen tussen beide regeringen. Zo
wel Rogers als Laird zullen bij hun
terugkeer in Washington president
Nixon nieuwe stof kunnen leveren
om zijn mogelijke reis naar Spanje,
in herinnering aan de triomfale ont
vangst die zijn voorganger in 1953 te
beurt viel, eens te overpeinzen.
Anders
Dit nieuwe bondgenootschap werd
erdege uitgebuit door het Spaanse
egime om het eigen volk te bewij-
sn hoe zeer Spanje weer in inter-
ationaal prestige was gestegen,
laar de alom rondgebazuinde een-
temmigheid tussen de machtheb-
ers in Washington en Madrid is
andaag de dag niet meer zo'n doel-
effend thema voor politieke propa-
anda.
Richard Nixon gaf er zich waar-
ïhijnlijk geen rekenschap van dat
e bewondering van het Spaanse
olk voor Amerika die hy tijdens
Un privé-bezoek in 1963 bemerkte,
oen al op heel andere redenen be-
ustte dan het anti-communisme van
e koude oorlog en eigenlijk meer 'n
ersoonlijk succes was van zijn
motste politieke tegenstander J. F.
.ennedy. De kogels die op 22 no-
ember 1963 de 35ste president van
e Verenigde Staten doodden, beteke-
en ook het genadeschot voor het
unstigste beeld dat het Spaanse
olk zich ooit van Amerika had ge
armd.
Bergafwaarts
In de tweede helft van de jaren-
iO gingen de algemene betrekkin-
en tussen Spanje en de VS duidelijk
lerg af. In Spaanse zakenkringen be-
on men de nadelen te voelen van
e Amerikaanse „invasie" in de
luropese economie. Voor het eerst
iiigen er stemmen op tegen de
(Van onze correspondent)
PARIJS (GPD) Na de ge
vechten, die woensdag gedurende
bijna het hele etmaal in het stu
dentenkwartier van Parijs hebben
gewoed naar aanleiding van het
proces tegen de beide ex-direc
teuren Le Bris en Le Dantec van
het Mao-orgaan „La cause du
Peuple", heeft hun veroordeling
tot resp. 8 en 12 maanden gevan
genisstraf gisteren opnieuw voed
sel gegeven aan de strijd tussen
massale politietroepen en enkele
duizenden studenten en andere
jonge, revolutionaire activisten.
Van de daken van een der uni
versiteitsgebouwen bekogelden de
studenten gisteravond de politie
met stenen, stukken ijzer en an
dere projectielen, welk offensief
met traangasbommen werd be
antwoord.
In het Quartier Latin werden weer
barricades opgeworpen en verschei
dene auto's in brand gestoken. Tien
tallen arrestaties werden verricht.
Zowel onder de politie als in het
kamp der rebellen zyn weer tiental
len gewonden gevallen. Er zijn bijna
500 arrestaties verricht.
Zoals al eerder gemeld, heeft de
regering de maoistische beweging
„La Gauche Proletarienne" (Prole
tarisch Links), die een 2000 leden
scheen te tellen, nu officieel ontbon
den verklaard. Hun partijorgaan „La
cause du peuple", dat de filosoof
Jean-Paul Sartre nu onder zyn auto
riteit en verantwoordelijkheid heeft
geplaatst, is echter (nog) niet ver
boden. In de praktijk is het ver
schil echter maar bescheiden, daar
de politie, sedert maanden, alle
nummers van het blad stelselmatig
in beslag heeft genomen.
De beide vorige directeuren van het
maoistische strijdorgaan zijn veroor
deeld wegen opruiing tot geweldda
den en bedreiging van de veiligheid
van de staat. Een beschuldiging
waarvan de beide revolutionairen
zich niet trachtten te verschonen. Ze
erkenden dat ze de bedoeling hadden
de macht met wapengeweld te ver
overen en het proletariaat tot actief
verzet op te wekken tegen de bour
geoisie, die, zoals ook Sartre betoog
de. zelf het geweld hanteert om de
arbeidende massa's te onderdrukken.
Nieuwe rol
Terwyl de bulldozers en de ge
meentereiniging gistermiddag in de
studentenwijk nog niet eens klaar
waren met de tastbare herinneringen
aan de straatgevechten van de vo
rige dag in de vorm van m gruzele
menten geslagen etalageruiten, auto
wrakken en ontwortelde bomen op
te ruimen, werd onmiddellijk het
gordijn gehaald voor het tweede be
drijf der vijandelijkheden. De jonge
universiteitsdocent Alain Geismar,
die in de meidagen van '68, naast
Cohn-Bendit al een leidende rol
speelde in de studentenrevolutie,
heeft nu, als voornaamste leider van
de Franse Mao-communisten, het
commando opnieuw op zich genomen.
Overigens zijn de omstandigheden
en het klimaat tussen de meimaand
van 1968 en die van 1970 onmogelijk
met elkaar te vergelijken. Kwanti
tatief beantwoordde de studentenre
bellie, twee jaar geleden, aan een
massaal en bijna algemeen gevoel
van onbehagen dat zowel door sociale
als door zuiver politieke overwegin
gen werd gevoed. Op het sociale
front heerst ook nu zeker nog altijd
geen idylle, maar in tegenstelling tot
'68 heeft de communistische partij de
sociale situatie nu weer stevig in
handen genomen. De communistische
leiders zullen zeker alles doen om
te voorkomen dat de linkse ultra's
Ook gisteren is het in Parijs
weer tot een veldslag gekomen
tussen demonstranten en politie.
Traangasgranaten vlogen over en
weer en de politie kreeg een ware
hagelbui van stenen te verduren.
Op de foto: een beeld van de si
tuatie bij de faculteit der letteren.
onder de arbeiders weer voet aan de
grond kunnen krijgen.
De revolutionairen zijn daardoor
nu van de arbeidende massa's ge
ïsoleerd. Een andere oorzaak die mei
'68 voor een deel verklaarde, het pa
ternalisme van generaal De Gaulle,
is nu eveneens uitgeschakeld. Maar
tegenover die beide positieve zaken
vertoont de balans voor de regering
toch een gevaarlijke negatieve post
De linkse activisten hebben intussen
hun ideologie veel duidelijker gefor
muleerd en ook hun strategie doel
matiger georganiseerd. Het vage, ly
rische, tegenstrijdige idealisme waar
mee de studenten zich in 1968, onder
de kreet van „de verbeeldingskracht
grijpt nu naar de macht", in de strijd
hadden gestort. heeft vandaag
plaatsgemaakt voor een doelbewust
en gewelddadig activisme dat kwali
tatief veel beter op de moderne
geurrillastrijd is voorbereid.
Ook de Franse politie heeft sedert
dien trouwens zichtbare technische
vorderingen gemaakt door voor een
deel niet meer in uniform, doch als
burgers te opereren. Die agenten in
burger kon men ook gisteren weer
met hun knuppels en ploertendoders
bezig zien en sentimenteler zyn ze
er in ieder geval sedert die twee jaar
niet op geworden. Alle voetgangers of
passanten, die de 25 a 30 jaar nog
niet gepasseerd, zyn in de Paryse
studentenwijk by de politie nu ken
nelijk verdacht en wanneer een jon
geman bovendien een baard of lang
haar draagt, dan mag hjj helemaal
op de speciale attentie van de bewa
kers der openbare orde rekenen.
Brand op booreiland Een ont
ploffing en brand op een voor de
kust in Galveston (Texas» gelegen
booreiland hebben vier mannen het
leven gekost. Bovendien worden nog
vyf personen vermist. Het boor
eiland werd gerepareerd toen de
ontploffing ontstond. Van de 17
mannen op het eiland brachten
slechts twee het er heelhuids af.
Vier anderen werden in een zieken
huis opgenomen.
ADVERTENTIE
nog enkele dagen
KNOXVILLE (Reuter) Presi
dent Nixon van de Verenigde Staten
werd gisteren herhaalde malen luid
ruchtig in de rede gevallen toen hy
in Knoxville in de staat Tennessee
70.000 volgelingen van godsdienstlei-
leider Billy Graham toesprak. Toen
Nixon sprak van de geestelijke be
hoeften om een land welvarend te
maken, riepen verscheidene honder
den jongeren in koor „one, two, three,
four" we don't want Nixon's war"
(een, twee, drie. vier, we willen
Nixons oorlog niet) en „peace now"
(nu vrede).
Het was de eerste toespraak tot
een groot gehoor van de Amerikaan-
set president sedert hy op 1 mei
Amerikaanse troepen Cambodja liet
binnenvallen.
Hoewel de tegenstanders van Nixons
Indochinese politiek luidruchtig van
hun aanwezigheid blijk gaven, wer
den zy herhaaldelijk overstemd door
applaus van de tienduizenden aan
wezigen die van hun goedkeuring van
de politiek van de president getuig
den.
„Ik weet dat er dingen in Amerika
zijn die verkeerd zyn", aldus Nixon
om. „Maar ik weet ook dit. dat dit
een land is waar een jong mens
weet dat er een vreedzame manier
is waarop hij kan veranderen wat
hy niet goed vindt in Amerika, en
daarom is het een groot land".
Hy prees de jeugd van Amerika
die blijkbaar „geinteresseerd is en
toegewyd aan de toekomst van het
land". .Het is geen verloren gene
ratie, noch een „beat-generatie", al
dus Nixon, volgens wie het een
.grootse generatie" zal blyken te zyn.
KAAP KENNEDY (AFP) Het
Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart, NASA. heeft bekendge
maakt dat de personeelsstrekte vóór
1 juli a.s. zal zyn ingekrompen met
1000 man tot 16.500 man.
Een jaar geleden telde de NASA
nog 24.000 personeelsleden. De in
krimping is een direct gevolg van de
besnoeiingen op het budget.
5 liter benzinejerrycan
met internationaal
keurmerk jfb AF
van 9,97 voor <jFJ
(steek in uw zak: 3yQ2
maxi-autospons
met
gratis muggenspons
(waarde 85ct)
samen slechts
autovakantieboek:
64paginas,
met tientallen
kinderspelletjes voor
onderweg in de auto
slechts I
DURBAN (Reuter» Visserssche
pen uit Durban hebben by de Zuid-
afrikaanse politie geklaagd dat zy
aan de rand van de territoriale wa
teren van him land gehinderd zyn
door het Sowjetrussische visseryfa-
brieksschip Van Gogh. Dit 5.025 ton
metende schip heeft twee jaar ge
leden ook Australische vissersschepen
in de Golf van Carpentaria lastig ge
valleen. Er moest toen een Austra
lische marine-patrouilleboot aan te
pas komen.
Kapitein Embleton van de treil er
Hammerhead uit Durban vertelde
gisteren aan journalisten, dat hy
deze week tweemaal zyn netten heeft
moeten ophalen en moest opstomen
om te voorkomen dat hy door de
Van Gogh zou worden overvaren of
dat zyn visgerei zou worden ver
nield. Geiyksoortige incidenten zyn
gemeld door de kapitein van een an
dere treiler uit Durban, de .Flume".
Kapitein Embleton zegt dat het Rus
sische schip de vissersschepen met
zyn radar opzoekt en er dan heen
vaart om in hun positie te gaan
vissen.
LILLEHAMMER (AP) Graaf
Gustav von Rosen, de Zweedse vlie
ger, heeft in een vraaggesprek met
het Noorse blad Lillehammer Tilskuer
gezegd dat er in Biafra. sedert het
einde van de Nigeriaanse burgeroor
log. een half miljoen mensen van de
honger is gestorven.
De berichten dat de Biafraanse
leider kolonel Ojoekwoe met twee
miljoen (Britse» ponden plus een
gloednieuwe Mercedes was gevlucht
toen het einde van de stryd naderde,
zyn volgens Von Rosen, onwaar.
„Ojoekwoe is thans een arme. een
zame en ontmoedigde man. Ik heb
hem na de overgave gezien en kan
dit bevestigen".
ADVERTENTIE
1IET GROOTSTE NIEUWS SINDS DE KOMST VAN HET AARDGAS
GEANIMEERDE PRESENTATIE TN TOONZAAL IMPORTEUR.
Waarvoor de huisvrouw tol uw toe afrijd
open door de knieën moest dat wil zeggen
de oven van haar gasfornuis ontdoen nam
alle vette aanslag en vuil) heep Nestor
Martin in één klap opgehsL
Geen gedoe meer mei sop. schuurmid
delen en spuitbussen. Nestor Martiu be
stempelt dit allemaal als verouderd.
Dat zelfreinigend niet zomaar een loze
kreet is, werd bewezen tijdens de „spat
tende" demonstraties die - ten overstaan
ran dc vele genodigden vanpers. huishoud-
voorlichtingsinstituten enz. m een van de
toonzalen van de mei vecht trotse impov-
stelfen: Heft en Stutterhcvm werden
gefteven
Nog eventjes technisch: men kent veeds
jaren het principe van de zelfreinigende
oven bij elektrische fornuizen (hel zoge
naamde pyrolytLSch principeDU houdt
echter in dat de huisvrouw de oven na
gebruik geruime lijd op de hoogste stand
moet laten branden, waardoor nul en
vet verkolen.
De nouveauté van Nestor Martin berust
echter op een hvpermoderne emaiHeer-
techniek. waarbij de oven tijdens het
bakken, braden en grilleren wordt ge-
Behalve het voordeel van het automatisch
reinigen van de oven \<an hel gasfornuis
biedt Nestor Martin dus ook nog het
voordeel van energiebesparing.
Binnenkort zijn er naast de bekende J
typen met standaard-oven. 2 typen Nes
tor Martin gasfornuizen met zelf re mi—
gende oven verkrijgbaar. Voor menigw
Nederlandse huisvrouw nu een reden om
met plezier door de knie te gaan.
Wik u er vu reeds meer van wetenEven
een briefkaartje of telefoontje naar de
Nestor Martin-importeur: NELL EN
STUTTERHEIM N. V. POSTBU Si
II4X TELEFOON f070) «9/J*
DEN HAAG.
ff ontvangt dm
