Vietnamezen scherm voor
troepen
Cambodja
Brezjnew komt met
een vijfjarenplan
ALARM OVER ZENUWGAS EN PEST
ZUID-
IFRIKA
STEMT
Snobs, opgelet
'Kaas in de berm'
is goed toerisme.
jg^SP
Dertig gijzelaars neergeschoten bij gevechten met f ietcong
Lovell wil toch
weer ruimte in
1 DURE AUTO
GEHUURD
EN VERKOCHT
Peking gispt Russische bourgeoisie
DE STRIJD TEGEN DE B- EN C-WAPENS (I)
AO 22 APRIL mo
ttWJWH DAGBLAD
PAGINA 9
(Van onze oorrespondent)
JBTORIA (GPD> Meer dan
1000 blanke Zuidafrikaners zijn
liwg naar de stembus gegaan
afgevaardigden voor het
»;;ent te kiezen. Het is zeker,
de Nationale Partij van de hui-
premier Vorster (54) ook dit
reer de verkiezingen zal win-
met een „verpletterende meer.
bfid". zoals het dagblad ..Die
voorspelde. Op het ogenblik
t ze 122 van de 166 zetels, de
cte meerderheid die ze ooit ge-
I heeft sinds ze in 1948 aan de
it kwam. De sterkste tegenstan-
van de Nationale Partü wordt
fg. tens ditmaal niet gevormd door
oppositionele Verenigde Par-
I (VP) van Sir De Villiers Graaff
0Q6| do?r de één-persoonsparty van
Helen Suzman (Progessie-
Pirty). maar door de rechter
vel van de Nationalisten, in de
lite van de HNP, de ..Herstigte
sonale Partü" onder leiding van
frjahge Albeit Hertzog, zoon van
(overleden) premier gene-
Hertzog en zelf oud-mi-
^pir onder Vorster. Naar de me-
van de HNP treden Vorster en
Nationale Partü te „liberaal" op
te vriendelük is voor de Engel -
vertrouwelijk omgaat met
tomaten uit zwart-Afrikaanse
en wiens beleid van aanmoe-
Eg van immigratie de eigenlijke
ikaan, d.i. de afstammeling
de „rasechte „Boeren". steeds
naar de achterhoede drukt. De
van Vorster verraadt
jllfrikaander en vormt een bedrei-
!roor de taal. de cultuur en de
mst van hem en zün kinderen,
nkelijk is. dat de twee hoofd-
oen in deze onderlinge strijd
I lichamelijk als politiek sterk
Skaar verschillen. Aan de ene
Vorster, de gedrongen pragma-
(.die in de eerste plaats let on
tgenblikkelijke resultaten voor
tAfrika en zün Nationale Par
Aan de andere kant Albert Hert
de magere, ascetisch. goed-
inierde intellectueel, die zich tot
uiterste inspant voor de belan-
ran het oorspronkelyke Afrika-
tora. dat wil zeggen de afstam-
lot|heen van Nederlanders. Duitsers
Fransen. en die sterk kritisch
it tegenover de Engelse invloed
de pogingen van de huidige re-
mg het „imago" van Zuid-Afrika
mogelijk te verbeteren. Hert-
heeft een Jonge „luitenant" jn
p Marais, die als het brein van
KP beschouwd wordt,
tarin schuilt nu het gevaar van
tiogs Herstigte Nasionale Partü
de Nationale Partü van pre-
1 Vorster? Mag Hertzog op zo-
aanhang rekenen? Zün eigen
lichtingen zijn, dat de HNP in
nieuwe parlement tien of elf ze-
zal weten te bezetten. Maar vele
tieke commentators zien dit als
veel te hoge schatting en taxe-
de HNP qd niet meer dan een
r zetels. Het gevaar voor Vorster
de kant van Hertaag schuilt ech-
niet zozeer in rechtstreekse winst
laatstgenoemde, maar wel in
t voor de Verenigde Parü. In
districten waar het verschil bü
wrkiezing van 1966 tussen de Na
tie Partij en de Verenigde Par-
jering was, bestaat nu de kans.
door het overlopen van een aan-
nationalen naar de „Herstigte"
tij, bedoelde districten in handen
de Verenigde Partü komen. Zo
er in 1966 in Benoni een stem-
TOrschil van 478 ten gunste
de Nationale Partij. Lopen er nu
bonderd Nationalisten naar Hert-
over, dan valt de zetel van Be-
i toe aan de Verenigde Partü-
dus mogelük, dat er hier en
nog een verrassend element gaat
teden, waardoor een nadrukkelijke
spelling zeer moeilijk wordt, al is
teen twijfel aan, dat Vorsters par
te meerderheid zal behou-
Overigens, wat zijn de
een van de Verenigde Partü. die
Invaar een ondergeschikte rol in
parlement speelt, maar als oppo-
epartij van tüd tot tijd wel van
doet spreken? De Villiers Graaff
elke bevolkingsgroep in het
tonent te doen vertegenwoordigen
niet alleen blanken maar Ban
en kleurlingen en Indiërs. Ech-
*el op beperkte schaal, temeer
ia! bedoelde bevolkingsgroepen
dele reeds over „tuislande" be
iken, waar zü via hun stam
den hun mening tot uiting kun-
brengen. Een belangrük punt,
de Nationale Partü veel steun
opleveren, is het feit, dat de NP
voor de Bantoebevolking heeft
an.
k toestanden twintig Jaar geleden
fn schrikbarend. Tengevolge van
jrote trek van Bantoes tijdens de
Sogsjaren naar de grote industrie-
Sra, die enorm in omvang toena
il .waren de woontoestanden bü
irote steden onhoudbaar. Gezin-
0 vestigden zich zomaar op het
en leefden in hutjes van zink.
•oken en Jute. Er was geen stro
tod water, te weinig voedsel, geen
tol. de zuigelingensterfte was
tnn hoog. De Bantoes hebben nu
hun blank ingrüpen hun eigen
Pen. waar alles te vinden is wat
een normale samenleving van
toig is: scholen, kerken, klinie-
winkels, bioscopen, restaurants,
tovelden etc. Verwonderlük. als
1 bedenkt dat deze enorme ver-
toing voor de 13 miljoen Bantoes
m Zuid-Afrika leven. geheel
Gnancierd is uit de belastinggel-
Dopgebracht door slechts 3 miljoen
token, want elke werkende Bantoe
toalt slechts twintig gulden belas-
"t Pw jaar.
PHNOM PENH/SAIGON (Reuter, AFP, AP) Ne
gentig Vietnamese gijzelaars, onder wie kinderen en oude
mensen, hebben gediend als een levend scherm voor de
Cambodjaanse troepen om een aanval te doen op de twee
dagen geleden door de Vietcong bezette plaats Saang, een
dertigtal kilometer ten zuiden van de Cambodjaanse hoofd
stad Phnom Penh.
De gijzelaars werden gisteren met
vrachtauto's uit dorpen aan de Me
kong naar Saang gevoerd. Met doods,
angst in hun ogen stonden zij even
later onder een witte vlag op de weg.
die langs de frontlyn van de Cam-
bodjanen loopt.
Brigade-generaal Sosthene Fer
nandez, de militaire bevelhebber van
Cambodja's tweede militaire district
verklaarde tegenover de Britse Reu
ter-con-espondent James Pringle:
„Dit is een nieuw experiment,
waarmee wü een beroep op het ge
weten van de tegenpartü willen doen.
Als de Vietcong op haar landgenoten
schiet is dat onze schuld niet. Zü
zullen dan ook hun posities verraden
en die zijn erg interessant voor ons".
Eén van de gijzelaars, gevraagd of
de mensen bang waren, antwoordde:
„Natuurlijk zijn we dat we weten
niet wat er met ons zal gebeuren".
Luidsprekers bierden het „nieuwe ex
periment" naai* de zwügende guer-
rillastrüders, die driehonderd meter
verderop in stelling lagen. Voordat
de gijzelaars arriveerden was er een
schietpartij geweest, waarbij o.m.
mortieren werden gebruikt.
Even later braken toch hevige ge
vechten uit tussen Vietcongstrü ders
en Cambodjaanse troepen. Dit on
danks de ongeveer 90 Vietnamese
burger-güzelaars die zich met een
witte vlag als een soort scherm tus
sen de strüdende partüen ophielden.
Dertig van hen werden daarby neer
geschoten. Tien buitenlandse journa
listen die de groep gijzelaars verge
zelden konden ternauwernood aan de
dood ontsnappen door onder langs
de oever van de Bassac-rivier weg
te kruipen.
Na het vuurgevecht verkaarde de
Cambodbjaanse generaal Sosthene
Fernandez: „De actie was een suc
ces. Wü weten nu tenminste waar
de Vietcong zit". De stad was echter
nog stevig in handen van de guer
rillamacht.
Een correspondent van het Franse
persbureau AFP meldde dat hü tal-
rüke Vietnamezen bloedend op de
weg had zien liggen. Zelf had hü in
zijn auto een gewonde naar een zie
kenhuis in de hoofdstad Phnom
Penh gebracht. Eerder had een 22-
jarige jongeman uit de groep Viet
namezen verteld dat hy seminarist
was. en dat ook de andere leden van
de groep katholieken waren, gear
resteerd in vier gemeenten In de na-
byheid van Phnom Penh.
HOUSTON (AFP* De dris
maanreizigers die voortijdig uit de
ruimte moesten terugkeren hebben
gisteren in Houston tüdens een pers
conferentie verteld over hun erva
ringen met de Apollo-13. Veel nieuws
konden zü niet geven. Dat kan al
leen verwacht worden van de com
missie van onderzoek van de Nasa.
die over drie of vier weken gereed
hoopt te zün met een rapport over
het ongeluk met het ruimtevaartuig.
In die commissie is ook Armstrong
benoemd, de man die vorig jaar ju
li als eerste mens voet op de maan
zette.
Lovell verklaarde bereid te zün
om nog een ruimtevlucht te maken,
maar dat er nog zoveel anderen
stonden te popelen om aan de beurt
te komen. Hü had vóór de vlucht
van de Apollo-13 verklaard, dat dit
zün laatste ruimtereis zou zün. Zün
echtgenote, die de persconferentie
büwoonde. keek enigszins ongerust
op. toen hü verklaarde best opnieuw
de ruimte in te willen. Swigert zei
vertrouwen te hebben in de voort
zetting van de ruimtevluchten. maar
zei er niet bü of hij zelf ook weer
mee wilde. Haise verklaarde bereid
te zün iedere opdracht van de Nasa
uit te voeren.
Verzoek
De Verenigde Staten is in verle
genheid geraakt door een nieuw ver
zoek van het bewind Lon Nol voor
militaire hulp. Het verzoek is voor
lopig net als het vorige in welwil
lende overweging genomen. Maar
tot dusverre ziet het er naar uit dat
Washington niet tot omvangrijke
wapenleveranties zal overgaan.
De Amerikaanse ambassadeur in
Indonesië Galbraith zei maandag
avond in een gesprek met de Indo
nesische minister van Buitenlandse
Zaken Malik dat de VS de huidige
Cambodjaanse regering geen wapens
zal leveren. Ook Indonesië, verklaar
de Malik later, sal Cambodja geen
wapens leveren.
Front
Het Noord Vietnamese persbureau
VNA meldt dat een verenigd front
is gevormd van de guerrilla-bewe
gingen in Vietnam. Laos en Cam
bodja. In een toespraak in Hanoi
zegt de Noordvietnamese partyiei-
der Le Doean dat de vorming van
dit front noodzakelijk is geworden
door uitbreiding van de Vietnamese
oorlog over heel Indo-China.
Hoewel Cambodja ontkent dat
Cambodjaanse militairen
controleren buiten het dorp
Saang hun wapens.
Zuid Vietnamese gezamenlük met de
Combodja&nse strijdkrachten opere
ren verklaren welingelichte bronnen
in Saigon dat maandag opnieuw een
grote Zuidvietnamese legereenheid
in Cambodj&ans gebied heeft geope
reerd. De legermacht, van ongeveer
2000 militairen, kreeg steun van
bommenwerpers en artillerie.
ALPHEN AAN DEN RIJN In
samenwerking met de Haagse politie
is in Den Haag een 23-jarige Hage
naar aangehouden, die in Alphen
aan den Rün het weekeinde een
kostbare auto, waarde ruim f 16.000,-,
j had gehuurd welke wagen hü in Den
Haag heeft verkocht.
De man zal t.z.t.( zich wegens ver-
I duistering moeten verantwoorden.
ADVERTENTIE
Er zijn er die spotten met het
'bermtoerisme'. Alsof je niet
prima zit aan de kant van de
weg: je ziet de mensheid voorbij-
suizen - en zelf lig je lekker lui
in de zon. Eén ding! Vergeet niet
een groot stuk kaas mee te
nemen en een mes. Wat gouden
blokjes in 't groene gras, daar
kan menige snob iets van leren. De
grootste geneugten in
het leven zijn simpel.
Kaas uit 't vuistje
in de berm, bravo!
MOSKOU (AP) De Russische
partijleider Brezjnew heeft gisteren
I op een herdenking van de 100ste ge
boortedag van Lenin aangekondigd
dat op het veertiende partij congres
I „belangrijke beslissingen" bekend
1 zullen worden gemaakt voor de sti
mulering van de Russische economie,
voornamelijk betrekking hebben op
een verhoging van de arbeidsproduk-
tiviteit in alle bedrijfstakken.
j Hü vertelde dat aan het nieuwe
I vüfjarenplan de laatste hand gelegd
1 wordt, zodat dit kan wordeix voorge
legd aan het partijcongres, dat waar-
schünlük dit najaar gehouden zal
I worden. „Met andere woorden, wü
j zullen nieuwe, belangrijke beslissin
gen moeten nemen, hoe de Russische
i economie zich over een aanzienlijke
I periode zal moeten ontwikkelen".
I „De Russische economie begint aan
1 een nieu w - bel angrij k stadium", zo
zei Brezjnew. Hü gaf te verstaan dat
het mogelük is dat radicale wüzigin-
gen zullen worden aangebracht in de
vier jaar oude economische hervor
mingen welke premier Kosigin heeft
Ingevoerd. „Het is nodig een econo
misch beleid vast te stellen waardoor
het mogelijk wordt economische ope
raties uit te voeren en een organi
satie en bestuur op te bouwen welke
beantwoorden aan het huidige sta
dium van de ontwikkeling van het
land.
Brezjnew behandelde in zün rede
ook nog enkele internationale pro
blemen. Hij zei echter weinig nieuws
De Russische partijleider gaf de Chi
nese leiders de schuld van de huidige
verhouding tussen de twee grootste
communistische mogendheden ter
I wereld. Slechts de vijanden van het
socialisme profiteerden van de anti-
i Russische campagne die China de
afgelopen jaren heeft gevoerd De
Sowjet-Unie zal echter ijveren voor
het herstel van de goede betrekkin
gen tussen socialistische landen waai
die zün verslechterd.
Omv
o ri i oi'rii f» rv
Peking op zün beurt greep gisteren
de honderdste verjaardag van de ge
boorte van Lenin aan voor een op
roep tot omverwerping van de rege
ring van de Sowjet-Unie. Peking
heeft twee jaar lang geen aandacht
i geschonken aan de geboortedag van
Lenin.
In 1960 beweerde de Amerikaanse generaal en chemicus
Stubbs, dat een vüand éenderde van de bevolking ongeveer
zestig miljoen mensen snel zou kunnen doden. Daarvoor
waren tien vliegtuigen met biologische wapens nodig, om
precies te zün „droge biologische stoffen die op het lichaam
inwerken". Zes jaar later behoorden dergelijke wapens tot
het B- en C-arsenaal van de VS.
Dit illustreert de vergaande ontwikkeling van biologische
en chemische wapens, die nauwelijks peilbare gevaren in zich
bergt. Even veelzeggend is dat vüftien wetenschapsmensen
onderwie de Nederlander dr. Bartlema RVO/TNO»
hun voor de VN opgestelde rapport afsluiten met een beroep
op het publiek, dat zich die gevaren bewust moet worden
„Het is te hopen dat een gealarmeerd publiek de verzekering
zal vragen en krijgen dat regeringen werken aan de snelst
mogelüke uitroeiing van chemische" en biologische wapens".
Van de gevolgen van een aanval met biologisqhe middelen
kan men zich slechts een afschuwelüke voorstelling maken
chemische strüdmiddelen zyn veel langer bekend en ook toe
gepast, eeuwen geleden al in de primitiefste vormen. Bij de
belegering van een stad in 429 voor Christus gebruikten de
Grieken „gas". De inwoners van Belgrado verdedigden zich
met succes tegen de Turken door onder meer een giftige vin
ding van een alchemist in te zetten (1456). In het Romeinse
recht staat dat oorlog met waper. niet met vergif wordt ge
voerd.
In de Eerste Wereldoorlog werden voor het eerst „moderne"
chemische strüdmiddelen op grote schaal toegepast. Op 22
april 1915 bombardeerden de Duitsers de Fransen met chloor
gas, dat 5000 militairen het leven kostte. In die oorlogsjaren
is in totaal 125.000 ton aan giftige stoffen gebruikt, waaronder
1.300.000 mensen te lüden hadden ongeveer 100 000 met
dodelüke afloop
Het protocol van Genève werd voor de Tweede Wereld
oorlog maar één keer geschonden, door Italië dat in '36
de Eethiopiërs met mosterdgas bombardeerde. Na de Wereld
oorlog is alleen melding gemaakt van het gebruik van gif
gassen in Jemen door de Egyptenaren en ontbladerlngsmid-
delen en traangas door de Amerikanen in Zuid-Vietnam.
Met de „bedrüfsongelukken" in de VS en op Okinawa is
echter nog eens duidelük geworden dat de zogenaamde ver
stikkende, blaartrekkende en zenuwgassen in grote hoeveel
heden voorhanden zün in West en Oost Daarbü zün in de
loop van de laatste jaren de biologische wapens gekomen, in
de formulering van het VN-rapport „levende organismen of
daaraan ontleed infectueus materiaal, bedoeld om ziekte of
dood te verspreiden onder mensen, dieren en planten" by-
voorbeeld bepaalde bacteriën en virussen!
Dit type strüdmiddelen is nog- volledig in ontwikkeling,
met bübehorende mogelijkheden om ze ook te kunnen ge
bruiken. Zowel voor chemische als biologische middelen
geldt, dat ze moeten worden ingepast in een wapensysteem.
En „ofschoon chemische en biologische wapensystemen
goedkoper en gemakkelyker te vervaardigen zün dan kern
wapens en onder bepaalde omstandigheden effectiever kun
nen zün dan conventionele wapens, zijn zü büzonder com
plex, Exploratie en en exploitatie vragen ruime bronnen en
grote deskundigheid". Hiertoe wordt enige afstand genomen
van de vaak gehoorde bewering, dat B- en C-midde!en de
wapens voor de arme landen zouden zün.
Alle partyen in Genève zün het er over eens. dat biolo
gische middelen verboden moeten worden, wat betekent de
ontwikkeling stopzetten en de voorraden vernietigen. Amerika
mag wat dit betreft een koploper worden genoemd: Verleden
jaar november verklaarde Nixon, dat de biologische middelen
afgeschaft zouden worden. Minder gul was hü met de chemi
sche middelen. De voorraad zenuwgas zou ingekrompen wor
den, maar voor het overige liet hü veel ruimte. De VS willen
pertinent geen afstand doen van het traangas en de ont-
bladeringsmiddelen. die als niet-dodelijk worden gekenmerkt.
Bovendien wordt met het argument geschermd, dat traan
gas ook wordt gebruikt bij het onderdrukken vap „burger-
lüke" ongeregeldheden. De Nederlandse afgevaardigde in
Genève. mr. Eschauzier: „Een verbod op de produktie van
dergelüke middelen zou ruimte moeten laten voor de aan
maak van adequate hoeveelheden ten behoeve van de be-
strüding van onlusten". Nederland is wel voor het uitbannen
van ontbladeringsmiddelen etc., zoals minister Luns in febru
ari in de Kamer heeft gezegd».
MIDDELEN
CHEMISCH:
Zenuwgassen: kleur-, smaak- en reukloos; tasten het ze
nuwgestel aan en verlammen vitale lichaamsfunccties; snelle
dodelüke uitwerking; behoren tot de modernste en gevaar-
lükste middelen: soorten: tabun, sarin, soman.
Verstikkende gassen: snel verdampende vloeistoffen, die
als gas ingeademd de longen aantasten en dood door ver
stikking veroorzaken; minder snel en gevaarlük dan zenuw
gassen; soorten: fosgeen, chloor, chloorpicrine.
Blaartrekkende gassen: verdampende vloeistoffen die
brandwondachtige blaren veroorzaken en de ogen en adem
halingswegen aantasten; langzame dodelüke werking; soor
ten: mosterdgas en lewisiet.
Prikkelende gassen: als niet dodelük aangemerkte midde
len (ook traan- en niesgassen genoemd), die door irritatie
van de ogen en de longen de weerstand verlammen; soorten:
traangas en adamsit.
Psycho-chemicaliën: veroorzaken geestelüke storingen.
Ontbladeringsmiddelen: vergiftigen bomen en planten
waardoor zü de bladeren verliezen of afsterven.
BACTERIOLOGISCH:
Pest: alleen in de vorm van longpest te gebruiken; veelal
dodelük.
Cholera: ernstige darminfectie: meestal dodelük.
Miltvuur: wanneer ingeademd zonder behandeling dodelük
Papegaaieziekte: hoge koorts; veelal met dodelüke afloop;
entstoffen nog onbevredigend,
Q-koorts: de q is afgeleid van query (vraagteken», hoge
koorts van ongeveer een week; één op de honderd gevallen
met dodelüke afloop.
HEIN JANSEN
Brezjnew: Arbeidsprodukti-
viteit moet omhoog".
Het blad van de Chinese party
het „Volksdagblad" zegt nu in
een hoofdartikel dat Lenin de dic
tatuur van de werkende klasse pre
dikte, maar dat de huidige leider»
in de Sowjet-Unie de dictatuur van
de bourgeoisie die de arbeiders
onderdrukt uitoefenen.
Na Stalina dood. aldus de Chine
zen, heeft de bourgeoisie kans ge
zien de regering te infiltreren.
De Russische leiders zün imperia
listen geworden „zoals de Ameri
kaanse imperialisten, en treden op
als de politie van de wereld", zo zegt
het artikel.
„De Russische revisionistische re-
negatenkliek heeft Tsjecho-Slowakije
bij verrassing overvallen, en Chinees
grondgebied zoals het eiland Tsjcn
Pao (Damanski» ingepalmd en be
dreigingen met kernwapenen tegen
ons land geuit".
Dictatuur
Het hoofdartikel zegt dat het pro
bleem voor Rusland onstond om
dat het als eerste land de dictatuur
van het proletariaat invoerde en
geen ervaring daarmee had gehad
waardoor het bourgeoisfiguren de
kan^ had gegeven aan de macht te
komen en het kapitalisme te herstel
len.
Het artikel, dat door het officiële
persbureau Nieuw China werd ver
spreid via radio Peking, waarschuw
de de ware marxistisch-leninisten
zich niet te laten bedriegen door het
Russische verzet tegen de Verenigde
Staten. Deze tegenstand, aldus Nieuw
China, heeft „absoluut niets gemeen"
met de ..strijd van de volkeren van
verschillende landen tegen het Ame
rikaanse imperialisme". .Opdat zy de
wereld tussen zich kunnen verdelen,
bestrijden het revisionisme van de
Sowjet-Unie en het imperialisme van
de Verenigde Staten elkaar maar
spannen tegeiykertyd samen".
