„BEROEPSETERS" zorgenkinderen
rafelgenoegen in een
aangepaste sfeer
W
n Romantische Restaurants
VOOR, OYER EN -mi
BREDA/EGMOND AAN ZEE (GPD)
■tn rustig gaan eten. Zonder een elektroni-
j,i scheldpartij van gitaren. Niet in de rij
0 voor de keuken-artillerie die tegen een
tfcer prijsje zijn lopen van chroom en for
mica op je keelgat richt. Kan dat nog in Ne
derland? Hebben wij na de reeksen stoksla
gen, door de prijsbewakers uitgedeeld, nog
keus? Wis en waarachtig, vinden de restau
rateurs.
die frontale aanvallen zijn ze
dan beu. Natuurlijk betaal je
tafelzilver en de glimlach van
ober. Maar dat eetgerei is dan
(teen smijtbestek. En die boer
$aat méér van het vak dan voor
serveren van pinten nodig is.
^restaurateurs zeggen: Wij hebben
niet zo bont gemaakt als de
talen willen. Jawel, er zijn aan
gingen geweest van de toeristi-
organisaties en van de minister,
de processen en boze publikaties
jen nog vers in het geheugen,
ir waren die allemaal zo eerlijk?
restaurateurs menen van niet. Ze
reren dat er sterk overdreven is.
dat er zondebokken zijn gezocht
redenen, die meer met politiek
met de ernst van de overtreding
[naken hadden. Een hetze, die niet
de hele linie gerechtvaardigd
vindt de meerderheid.
De Bredase herbergier Jan Ste-
een Limburger die in Utrecht
even aan de randètad heeft geproefd
en daarna weer „op smaak" is ge
bracht in het blijmoedige zuiden,
heeft een mooie uitdrukking bedacht
voor de littekens in het gezicht van
de vaderlandse horeca. Hij zegt: „Je
kon gerust spreken van een image
crisis. Die heeft tot een flinke om-
zet-vermindering geleid. Bij mij was
dat ongeveer vijftien percent. Maar
ieder bedrijf heeft er last van gehad.
Toch hebben we ervan geleerd. We
zijn om zo te zeggen geïnspireerd
tot een nieuw antwoord. Dat gaan
we geven in de vorm van een nieuwe
organisatie: de romantische restau
rants.
Stevens wil dat Nederland zo snel
mogelijk van dat antwoord kennis
neemt. Hij is. toen enkele weken ge
leden de eerste vergadering in zijn
„Auberge de Arnt" werd gehouden,
meteen de publiciteit gaan aanpak
ken. Meer dan vijftig restaurants uit
Nederland en België hebben int us-
Onvoorzichtig
^Het is onvoorstelbaar hoeveel
«baarheden er tegenwoordig in
sel gewone huizen worden be-
aaid", zegt een politieman in week-
lad. Woman. Volgens hem denken
veel vrouwen dat een insluiper
at op die ene speciale plaats zal
jïen waar geld of juwelen worden
fpaard. En hoe weet die dief dat
iets te stelen valt? Vaak (volgens
se politieman) doordat vrouwen
ilke „onvoorzichtige praters" zijn
ze in de supermarkt lopen te
inkelen of bij de kapper zitten.
ADVERTENTIE
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl...
BREESTRAAT I08a-H2 LEIDEN
altijd niet, al zijn de technieken veel
verbeterd. Op bepaalde huidtypen
kan een facelift dikke littekens ach
terlaten. Soms verandert de gezichts
uitdrukking, terwijl infecties en an
dere complicaties niet altijd te ver
mijden zijn. Volgens Ladies' Home
Journal accepteert de plastische chi
rurg in Amerika in het algemeen ne
gen van de tien patiënten die om een
facelift komen vrage. Als hij weigert
is dat omdat het gezichtstype van
een cliënt geen goede resultaten ga
randeert of omdat de vrouw in kwes
tie psychologische problemen heeft
die met een facelift toch niet te ver
helpen zijn. Maar de meeste vrou
wen staan tegenwoordig erg nuchter
tegenover een facelift. Ze verlangen
geen gezichtje an twintig lente6
maar willen in de eerste plaats een
beter uiterlijk. in de wetenschap dat
ze zich dan ook beter zullen voelen.
Sterren kijken
Volgens McCall's is heel Amerika
op het ogenblik in de ban van „het
bovennatuurlijke". In metrostations
staan machines die voor een
paar dollars de toekomst voorspel
len, ontwerpers en kunstenaars wor
den geïnspireerd door occulte zaken,
kaart- en handlezen zijn liefhebbe
rijen die serieus worden beoefend.
Sterrebeeldmotieven zijn terug te
vinden in sieraden en gebruiksvoor
werpen, beroemdheden als Elisabeth
Taylor en Mick Jagger laten hun
sterrebeeld op hun kleding borduren
en geen interview is compleet zon
der een uitgebreide discussie over
het teken waaronder de geïnterview
de is geboren. Jonge mensen bepa
len hun beroepskeuze en hun politei-
ke en seksuele koers via een horos
koop en volgens een kroniekschrijf
ster van het blad wordt het meer
en meer gewoonte, zich niet met
naam maar met sterrebeeld voor te
stellen. Zodat men op vergaderingen
belangrijke personen ziet binnenstrui-
kelen met het hijgend uitgeroepen
excuus: „Sorry, ik ben te laat.
Taurus, weet je wel".
sen op het idee gereareerd. Op 6
april kwamen ze in „De Ridderhof"
in Maassluis spijkers met koppen
slaan. De eerste R.R.-emblemen voor
de vereniging romantisch tafelen zijn
in ontwerp gereed. En koninklijke
goedkeuring is aangevraagd".
Wat moeten we nu romantisch noe
men en wat niet? Het woordenboek
is daar niet byster duidelijk over.
Wie genoegen wil nemen met de ver
taling: „Niet alledaags," zoals Van
Dale die geeft, zoekt het dus in za
ken waarvan er géén dertien in een
dozijn gaan. De statuten van de ver
eniging bieden iets meer houvast. Het
gaat om tafelgenoegens „in de ruim
ste zin van het woord en in een aan
gepaste sfeer". Of dat criterium vol
doende mogelijkheden geeft om aan
culitinaire momumentenzorg te doen,
staat nog te bezien.
Secretaris J. H Middelbeek van ro
mantisch tafelen, te Egmond aan Zee
gastheer in het decoratieve „Alten
burg", geeft toe dat de zakelijke druk
op de vereniging groot kan worden
als het lidmaatschap eenmaal een in
ternationale „renommee" geworden
Is.
.Toch moeten er bij een vereniging
als deze zo min mogelijk concessies
aan de gladde zakelijkheid worden
gedaan. Dat is niet zo gemakkelijk.
Want de vraag is welke maatstaven
je by de selectie moet aanleggen.
Als je in een restaurant goed ont
vangen wordt en daar niet tot beste-
stedingen wordt gedwongen die je
niet aanstaan, dan zou ik zeggen:
laat zo'n zaak toe. Maar dan moet-ie
wel iets karakteristieks hebben. Iets
eigens voor een streek, of een stijl
die uitzonderlijk is. Andere criteria
kan ik op dit moment niet geven".
Het gaat bij de vereniging „Ro
mantisch tafelen" in ieder geval
niet om een club van sjieke be
drijven, die het gewone publiek door
gaans afschrikken omdat ze zo'n ge
reserveerde indruk maken. Weg met
de drempelvrees, zeggen de restaura
teurs. Wie maar een gulden wil uit
geven, moet net zo goed binnen kun
nen als de man die het
duurste couvert van de zaak
bestelt. Wat zou er anders over
blijven van het gastheerschap? Dat
verdraagt geen enkele vorm van
klanten-discriminatie. Het wordt tijd
dat ook het bedienend personeel van
de oude stempel daar rekening mee
houdt.
Veel te weinig
Secretaris Middelbeek: „De goede
herberg is in Nederland praktisch
verdwenen. Tusse de karakterloze
cafetaria en het klasse-restaurant zit
niet veel. Als je in een stad als Düs-
seldorf komt, dan zie je zaken waar
een hoogleraar zich naast een fa-
brieks arbeider best op z'n gemak
voelt. Want ze komen voor dat voor
treffelijke glas bier en voor die niet
te omschrijven sfeer, die ze samen
maken. Zulke zaken zyn er te weinig
in Nederland. Daarom moeten we
hun stijl conserveren. Van de ande
re kant moeten we vakbekwame, on
dernemende mensen ook de ruimte
geven om de open plaatsen op te
vullen."
Vinden de restaurateurs dat er
niet genoeg wordt getafeld?
„Dat niet, maar je zou wel een
andere verdeling over de verschillen
de typen zaken kunnen krijgen. Van
daar dat op een zo breed mogelijke
samenwerking wordt aangestuurd
Want laten we eerlijk zijn: de vere
niging dient in de eerste plaats een
commercieel belang".
„Alleen dat belang heeft ande
re inhoud gekregen. De restaura
teur die het met opgevoerde reke
ningen dacht te winnen, heeft zijn
lesje intussen wel geleerd. Hetpu-
bliek laat zich niet meer bedonderen.
Het is anders gaan reageren, sinds
de vroeger zo exclusieve gerechten
zo goed als panklaar in de super
markt kunnen worden gekocht. Bo
vendien is het „experimentele" ko
ken voor heel wat mannen een gelief
koosde vrije tijdsbesteding gewor
den. Tel daarbij op de ervaringen
van buitenlandse vakantiereizen en
je hebt een toenemende kwaliteitsbe
wustheid."
,De restaurateur die daar geen
rekening mee houdt, is geen zaken
man. Commerciëel zijn betekent nu
dus: het publiek niet onderschatten.
Zorgen dat je niet achter loopt en
oog hebt voor het ongewone, dat in
z'n oprechtheid het sterkst kan aan
spreken."
„Zeg niet dat het restaurant geen
toekomst heeft omdat we het zelf
allemaal goedkoper kunnen. Dat is
een burgerlijke dwaling, waarvan
men sneller terugkomt naarmate de
kleurloze gestroomlijnde zakelijkheid
sterker wordt ervaren als een maat
schappelijk of zelfs als een cultureel
verlies. In een tijd, waarin de bete
kenis van het attente dienstbetoon
met de dag toeneemt en de beste
dingsmogelijkheden ruimer worden,
is een gezellig etentje niet langer
een privilege van de bovenlaag. De
behoefte zal juist verder toenemen
zodra de vrouw, meer dan tot nu toe,
haar aandeel in de gezinswelvaart
gaat leveren."
„Het mag dan waar zijn, dat copieu
ze maaltijden nog altijd het beste
middel zijn om tot zaken te komen,
daar staat tegenover dat vriendschap
zonder winstoogmerk bij gezellig ta
felen minstens zo goed kan gedijen.
De maaltijd heeft onmiskenbaar een
verbroederende functie. Wie ervan
wil genieten moet er de tijd voor ne
men. De conversatie er omheen, de
sfeer van het huis en de kwaliteit
van de gerechten, kunnen een sterk
ontspannende uitwerking hebben.
Tenminste, als de keukenmeester
niet zondigt tegen de gezondheidsre-
te zijn op ons hart en onze vaten.
Ook daarmee moet een restaurateur
rekening houden."
Het nieuwe initiatief heeft dus al
le kansen. Het zou bovendien onze
eetgewoonten (geen ontbijt, snelle
lunch) kunnen verbeteren. Directeur
T. Nolson van het Amsterdamse Mi-
randapaviljiDen, inmiddels voorzitter
van de vereniging Romantisch Tafe
len, heeft dat goed gezien. Waar het
nu op aan komt, is een sluitende or
ganisatie. En daar wordt hard aan
gewerkt. De romantische restaurants
willen gezamenlijk gaan inkopen.
„Den eens aan al die ingrediënten,
die in geen enkele restaurantkeuken
mogen ontbreken. Of aan de import
van wijnen en gedistilleerd. Die sa
menwerking kan bespringen op
leveren waarvan de klant dan weer
voordeel heeft. Dat merkt hij nog
eens extra als hy donateur wordt.
Eet hy la carte bij een van de ro
mantische restaurants, dan krijgt hij
5 percent korting op de volledige re
kening, inclusief de drank."
Jan Stevens: „En daar blijft het
niet bij. We gaan elkaar ook aanbe
velen. In iedere zaak komen er fol
ders over de aangesloten restaurants.
Dan weet het publiek waar het te
recht kan als het eens iets anders
wil. En dat het welkom is, wat het
ook bestelt. Als restaurateur moet je
niet alleen maar zitten rekenen. Je
bent gastheer en dat houdt in, dat er
gels. Want we hebben geleerd zuinig I ook wat van Jou wordt verwacht.
Nog niet zo lang geleden heb ik iets
op m'n kaart gezet waarvan sommi
ge klanten zeiden: ik snap niet dat-
ie het ervoor doen kan. Dat komt
natuurlijk omdat je hele omzet weer
goed maakt, wat je er bij één artikel
op toelegt. Het gaat er mij om dat
er mensen binnen komen. Hoe meer
hoe liever. Want waar het druk is,
daar wil een ander ook zijn".
Straks loopt ook de buitenlandse
toerist niet langer op de bonnefooi
ergens binnen. Hij krijgt dan het
boekje van de Romantische Restau
rants met kenschetsen van alle aan
gesloten bedrijven. Dat moeten goede
typeringen zijn, die volledige infor
matie geven over de stijl van het be
drijf en het prijsniveau. Niemand
hoeft meer door de gordijnen te loe
ren, voordat hij naar binnen gaat. In
het boekje staat ook te lezen, dat in
al die restaurants een menu van vijf
gangen te krijgen is voor f 18,50.
Duur? Nee, vinden de restaurateurs.
Dat k06t een rijsttafel in een niet
eens zo heel duur Chinees restau
rant óók. En nu er toch een onder
scheid in zaken wordt gemaakt: het
boekje moet ook daarover voorlich
ting geven. Er hoort in te staan dat
„Altenburg" in Egmond een zestien
de eeuwse trap in zijn spitbraadzaal
heeft, dat de Arent in Breda een ad
miraalskamer rijk is en dat Spaan
der in Volendam z'n wanden vol
Tafelen in romantische sfeer
in RR-restaurant.
schilderijen heeft hangen, waarmee
beroemde kunstschilders in vroeger
Jaren hun rekening pleegden te beta
len. Over de bediening mag ook wel
iets worden gezegd. Vooral damee
die uit eten gaan, zyn daar erg kies
keurig in. De vereniging gaat daar
extra aandacht aan besteden. Er ia
al aan uitwisseling ledacht, voor zo*
ver de bedrijven zich daartoe lenen.
Klachtendienst
Toch zijn er nog een paar dingen,
die de vereniging moet regelen om
de schijn van een te grote zelfinge
nomenheid te vermijden. Zo zou er
een klachtendienst moeten komen,
die het mogelijk maakt, een restau
rateur het lidmaatschap te ontne
men, wanneer hij onder de dekman
tel van het RR-embleem de hand
zou lichten met de regels. Boven
dien zouden donateurs mee moeten
kunnen bepalen, wie wel en wie niet
in de club mag. Of dat nu de kwali
teit van de gerechten of behandeling
van de gast betreft, het romanti
sche restaurant mag niet in de fou
ten vervallen, waarmee andere za
ken zich uit de markt hebben ge
werkt. Die fouten zijn de littekens,
die de horeca zo snel mogelijk wil
vergeten Misschien lukt u dat bij
romantisch kaarslicht ook. Smake
lijk alvast.
Wie een beetje op de hoogte is
van de huidige voedingsleer weet
dan meteen dat hier twee aartsvij
anden van de gezondheid mee aan
beweging lange auto- en treinrit
ten) en een meestal omvangrijke
maaltijd, ingeleid en begeleid door
een dosis „vloeibare calorieën." En
dat is een combinatie die. zoals ons
tegenwoordig bijna dagelijks wordt
verteld, als zéér slecht gezelschap
Leeftijdsverschil
Moet een man ouder zijn dan de
trouw met wie hij trouwt? „Ja",
luidt het eenstemmig oordeel van
een groep Parisiennes, door Elle on
dervraagd over „de ideale huwelijks-
fceftijd." Veertig procent vindt dat
ie man een jaar of vyf ouder moet
njn, ruim twintig procent wil een
shtgenoot die drie jaar ouder is en
echt procent vindt het wel voldoen
de om één jaar in leeftijd te ver
schillen met de man. De rest zegt
cat het leeftijdsverschil zeker zeven
ol tien jaar mag zijn en een heel
klein percentage ziet een vijftien
jaar oudere man als een ideale le
vensgezel. Maar dat vindt zestig pro-
tent van de dames weer te gortig.
Ook een groep Parijse mannen mocht
«eggen wat ze ervan denken. De
aeesten vinden dat leeftijdsverschil
a het huwelijks iets is waarover
te generaliseren valt, maar zeven
tien procent denkt dat een te groot
verschil in jaren een handicap kan
hjn. En verder zeggen de vrouwen
tag dat een man minstens vijfen
twintig jaar moet zijn voordat hij
touwt. Daarmee zijn de mannen het
wel eens; tussen vijfentwintig en der
tig jaar heeft een man de geschikte
kftijd om te trouwen.
Byou per dag
Sandra Boucher is geboren in Pa-
Is, woont in New York en is sie-
Ndenontwerpster. Een vak dat ze
tttet grote frequentie beoefent, want
'olgens Marie Claire ontwerpt ze
Per jaar zo'n driehonderd nieuwe
®odellen sieraden, dus ongeveer el-
k dag eentje. In de loop der jaren
heeft ze collecties geleverd aan Tif-
'&ny's en Harry Winston, de twee
frootste juweliers van New York.
Opkikkert je
Sommige Amerikaanse vrouwen la
ten drie tot vier keer in hun leven
een facelift toepassen, onthult La
kes' Home Journal. Het „ophalen"
T*n het gezicht is niet langer 't pri-
tlege van filmsterren en rijke vrou- JfiP Y J
'en; de cliënten van de plastische jÉÉF "i jflf JÊ
chirurg zijn vaak hardwerkende vrou- iËF ÉÊèÈxÉÊ<'£È j/m
ton die een dermate representatief fw
kroep hebben dat het in vorm hou- jfr - jy V
ton van het gezicht van groot be- t
kvg is. Hoewel de operatie niet aan
Stadsgrenzen is gebonden, zijn de
oeeste vrouwen die een totale face-1 Op de Uitvindersbeurs in To- I maken het mogelijk de kinderwa- j of sneeuw ook heel wat gemakke-
htt laten toepassen, de veertig gepas- kio ivas een kinderwagen, voor- j gen de trap op te laten rijden, lijker is.
toerd. Zonder risico is de ingreep nog I zien van rupsbanden te zien. Deze terwijl voortbeweging in modder
DEN HAAG (GPD) Ze weten het misschien zelf nog niet,
maar ze behoren tot de zorgenkinderen van de voedingsvoor-
lichters in dit land: de mannen en vrouwen die beroepshalve
vaak „langs de weg" zijn en regelmatig met relaties of collega's
in restaurants lunchen en dineren. Na drukke werkdagen en
langdurige zakenbesprekingen, strekken ze de benen onder een
eettafeitje en gaan eens lekker ontspannen zitten tafelen.
voor de gezondheid moet worden
beschouwd.
Onder het motto „Calorieënbewa-
king in het zakenleven" probeert
tafel zittengebrek aan lichaams- j het Voorlichtingsbureau voor de
voeding deze groep van „beroeps
eters" voor eigen bestwil op de vin
gers te tikken. Voor de mensen die
geregeld buiten de deur eten zijn
de beruchte zaken!unches en -diners
met hun teveel aan vet en alcohol
dè grote calorieënleveranciers. Het
drankje vooraf draagt niet alleen
calorieën aan, maar vijzelt ook de
eetlust nog op.
De sherry, de port, de vermouth
of de cognac zorgen voor zestig tot
tachtig calorieën per glaasje, e en
glas bier levert er zelfs bijna 130.
Een glas witte wijn zit dicht bij de
100 calorieën, de vaderlandse jene
ver om en nabij de 70. Een glas
jus d'orangie levert ook nog altijd
ruim 50 calorieën, maar een glaas
je tomatensap slechts 20. En al die
getallen zeggen misschien wat meer
wanneer u weet, dat het dagelijks
menu van de mens-langs-de-weg
2000, hoogstens 2500 calorieën zou
mogen leveren, terwijl voor mensen
die toch al een wat te hoog li
chaamsgewicht hebben 1800 calo
rieën wel als de top moeten worden
beschouwd.
Om te voorkomen dat we straks
allemaal een telraam nodig hebben
om onze calorieën uit te balanceren
heeft het Voorlichtingsbureau een
paar voorbeelden gemaakt van
maaltijden, waaraan niemand zich,
wat de gezondheid betreft, een buil
kan vallen. De verantwoorde lunch
zou er als volgt uit kunnen zien:
een glas tomatensap, gevolgd door
meloen met een plakje rauwe ham
en een kopje bouillon. Een gegril
leerde biefstuk met een paar lepels
snijbonen en een enkel gekookt
aardappeltje. Als dessert een klein
stukje Hollandse of Franse kaas
met een cracker.
En dit is het patroon voor een
niet te zwaar diner: een droge
sherry, gevolgd door een (alcohol
vrije) grapefruitcocktail en een
kopje heldere soep. Een portie kip
met een paar lepels kerriesaus, een
lepel gekookte rijst en een lepel
doperwtjes. Als dessert een paar
nootjes gember zonder room.
Dat is dus wel iets anders dan de
sausen, compotes en geflambeerde
happen van de „mooie kaart" in
het doorsnee-restaurant. Toch valt
het met de matigheid van deze me
nu's nogal mee. want ze laten zo
waar nog ruimte voor het drinken
van een glas rode of rose wijn (zo
wel bij de lunch als bij het diner)
en er kan ook nog drie keer per
dag een kop koffie of thee met één
klontje suiker en wat melk bij. Het
drinken van zwarte koffie, suikerlo-
ze thee en mineraalwater vormt
geen probleem, omdat ze totaal
geen calorieën leveren.
Uitheems eten
In een restaurant dat de (snelle)
plate-service biedt, kunnen het best
de maaltijden worden gekozen die
Allerwegen stralende gezich
ten, jawel
vlees of vis bevatten. Met het kie
zen van een verantwoord menu in
een Indisch, Chinees. Italiaans of
ander uitheems specialiteitenrestau
rant zitten de mensen van de voe
dingsvoorlichting zelf een beetje in
hun maag en daarom blijven ze aan
de veilige kant met dit advies:
neem bij voorkeur schotels waarin
veel groenten en vlees zijn verwerkt.
Eet er slechts een paar lepels
ryst, spaghetti, mie of wat dan
ook by, met vooraf heldere soep
en als dessert verse vruchten.
En dit zijn de klassieke voorge
rechten die slechts weinig calorieën
aan de maaltijd toevoegen: alle
soorten verse fruitcocktails, mits
zonder alcohol, een schijf meloen
met een plakje rauwe ham; een
droog toastje met raume ham. Voor
de visliefhebbers deze troost: krab,
kreeft en garnalen mogen ook, als
er maar geen mayonaise bij zit.
[gtDAG 18 APRIL 1970
PAOINA H_
