Slavernij heerst nog altijd op Curasao I r"*1 Mfrt dUBBh ui I in in IjWlWHMffi I DISSONANTEN BIJ HET LENINFEEST Brand verwoest duinbegroeiïng Huidige leiders voor hetzelfde dilemma als hun voorganger HD 79 wordt in Katwijk afgebouwd Leidenaar in arrest WOENSDAG 1 APRIL 1970 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 11 NOORDWIJK In de omgeving van ..Koepelduin" in Noordwijk ont stond een duinbrand, die ernstige vor men dreigde aan te nemen. Aange wakkerd door de harde wind, jakker den de vlammen voort door de in deze tijd van het Jaar been droge be groeiing Dankzij krachtig ingrijpen van de brandweer kon het vuur snel wor den getotaliseerd Niettemin ging een oppervlakte van ongeveer 1000 m2 helm en andere duinflora verloren. AARDGASRUKDOW Papa Godet (Van een medewerker) DEN HAAG <GPD> Een feest zonder wanklanken kan de Russische Leninherdenking tot spijt van de organisators niet zijn: de allerhoogste leiders voe len zich zelfs genoopt hier en daar voor een dissonant te zor gen. Dat is in het bijzonder het geval als zij hun wrevel uitspre ken over de ontoereikendheid van het produktieproces. En zij cunnen daarbij schermen met ci- aten van Lenin zelf, die de his- orische woorden heeft gespro ten dat de beste manier om een gedenkdag van de revolutie te zieren is, zich te concentreren op ie niet vervulde taken van de re volutie. De Sowjet Russische kranten, en iet partijorgaan de Prawda in het bijzonder gaan zich in deze weken niet weinig te buiten aan artikelen over de onbeschrijfelijke kwalitei ten van de grote leider. Allemaal bijdragen tot wat de Westelijke pers is gaan aanduiden als de ter gele genheid van de Leninherdenking op bloeiende „hagiografie" levensbe schrijving van een heilige Een medewerker van de Prawda schildert, al kijkend naar de maquet tes en schetsen van de „kunstzin- nig-politieke vormgeving" van de herdenking, de kleurenpracht die Moskou deze maand wacht: „het zal er wemelen van de grote portretten van de voormalige voorman (ojn. aan de gevel van het waren huis Goem op het Rode Plein» en schijnwerpers, die hun stralenbun dels laten vallen op de oude muren van het Kremlin en op andere plaat sen waar Lenin heeft gewerkt. Boven alles uit, zelfs boven de ro de sterren die boven het Kremlin lichten, zal men een reusachtig vaandel ontwaren, met hetzelfde be kende gezicht dat stoer over de stad uitkijkt. De grote vraag van vriend en vijand is. welke gedachten in dat hoofd zouden omgaan als Lenin zijn honderdste verjaardag op 22 april in levenden lijve en met frisse geest had kunnen meevieren. 1 Merkwaardigerwijs staan de huidi ge leiders in het Kremlin voor het zelfde soort dilemma als waarvoor hijzelf zich ook heeft bevonden, en wel in 1921. De stagnatie in de eco nomie na wereldoorlog en revolutie bracht hem tot het besluit niet voort te gaan met de snelle uitvoering van het communistische stelsel, maar „twee schreden achterwaarts te doen om één stap voorwaarts te komen". De nieuwe economische politiek NEP was het gevolg: allerlei „kapi talistische" prikkels werden tijdelijk hersteld. Zo kregen de boeren weer een zekere handelsvrijheid. Klei ne industrieën werden aan de eige naars teruggegeven Onder Stalin besloot het vijftiende partij con- gres in 1927 de NEP-koers te ver laten en tot versnelde socialisering van de produktiemiddelen over te gaan. In het regeringscentrum waarbo ven straks het reusachtige Lenin- vaandel zal prijken, wordt nu niet over de NEP. maar wel over een ander project gedelibereerd: het NES, het in september 1965 met een rede van premier Kosigin ingeleide Nieu we Economische 8ysteem. En men I mag aannemen dat ook daarbij weer van een dilemma sprake is. Moet men voortgaan op de toen i althans in theorie) gekozen weg van grotere verantwoordelijkheden voor de mana gers. met toekenning van grote waar de aan zulke aspecten als winst en 1 rentabiliteit voor het beleid der be drijven? Of moet men de teugels van het economische ros strakker aanhalen en meer nog dan tevoren de nadruk leggen op de centrale lei ding van het Kremlin uit? j Op de achtergrond van deze dis cussies staan ernstige tegenslagen, waaraan de economie van de Sowjet- i Unie de laatste tjjd onderhevig is ge weest en nog is. Op een nog niet aan de openbaarheid prijsgegeven rede I heeft partijleider Brezjnew in de- I cember van het vorige jaar allerlei f'iten aan de kaak gesteld. De Praw- da heeft «wellicht in zijn voetspoor) I vastgesteld dat er ernstige tegenslag us door wijdverspreide verspilling. bureaucratisch wanbestuur, gelum- mel en gelanterfant. In de Literatoernaja Gazeta heeft de econoom Boris Lew in het „so ciologisch portret van de alcoholicus" getekend. In de jaren sinds 1940. zo 1 zegt hij, is de bevolling met slechts ongeveer 20 procent gegroeid, maar de verkoop van alcoholische dranken is met 250 procent toegenomen En hij wijst op de „kolossale schade". die het alcoholisme berokkent aan de produktie en dus aan de staat. i Men ziet. dat het probleem gecom pliceerd is Maar voor een niet on- belangrijk deel hangt het samen met I het onharmonische hinken op twee soorten gedachten: de orthodox-cen tralistische en de .iberalere die in het NES lagen opgesloten. I Dat de regeerders in het Kremlin over de oplossing niet van a tot z gelijk spreken en denken staat wel vast. Maar zU schijnen vooralsnog i vast voornemens om elk conflict on- j derling binnen de Kremlinmuren te houden en een beslissing naar de dogmatische zijde, naar de l.beralisa- tiekant of naar een compromis) uit te stellen tot na het grote Lenin- feest. (Door Gerard Habraken» WILLEMSTAD (CURACAO) (GPD) De mythe uit de toeristenfolders, waarin Curagao wordt gepropageerd als een ïiland, waar verschillende rassen en nationaliteiten vreed zaam naast en met elkaar leven, is zo langzamerhand wel ach terhaald. De sociale revolutie, die op 30 mei 1969 op Curasao .ontvlamde", heeft veel meer raciale achtergronden, dan me- lige blanke Antilliaan wil en durft te erkennen. gebruikelijke twee, maar drie groe pen betrokken: kleurlingen, makam- ba's en wat men hier noemt „de blanke protestanten", dit zijn de na zaten van de vroegere plantage- en slavenhouders. Deze laatste groep stond en staat nog steeds sterk af wijzend tegenover elke toenadering tot de kleurlingen. De grootste ramp. die hun gele deren kan treffen is een huwelijk van een blanke zoon of dochter met een kleurling. Zii stellen zich echter niet alleen op tegenover de kleurlingen, maar ook tegenover de makamba's, die zij, vooral in de ambtenarenwe reld.zien als Indringers in hun be voorrechte posities. „Frente Obrero y Liberation 30 ii mei", de partij die uit de 30 mei-beweging is voortgekomen, niet zo maar een nieuwe poli- t Ueke groepering, die ook eens iets wil doen aan het sociale onrecht, r De partij van Papa Godet toil op ie eerste plaats een einde maken aan het raciale onrecht, dat de fc wortel is van de sociale wantoe- standen op de Nederlandse An- J tillen. „Frente Obrero" is de enige poli- ieke partij die openlijk kleur bekent: ,Wij zijn een partij voor de kleurlin- ;en" (het woord neger is op de Ne- Y lerlandse Antillen taboe) Dit racis- ische element is overigens ook een 'i leperking voor de politieke aktivi- f eiten van Papa Godet c.s. op de indere eilanden krijgen zij geen been kan de grond. Geen Frente Obrero op Aruba met Y lijn Indiaanse bevolking. Ook op de A K>venwindse eilanden, waar de be- «J rolking voor het overgrote deel >lank of licht gekleurd is. moet men f liets hebben van Papa Godet en iijn volgelingen. Geen Black Power Op Aruba en de Bovenwinden ook [een Black Power-beweging, die op Jura?ao steeds meer terrein wint in onder een groot deel van de blan- te bevolking een angstpsychose ver- •orzaakt. Black power-voorman Ben- amin Fox mag dan wel steeds be- veren dat zijn beweging geen ge veld predikt, de geluiden die hij ond de kwestie-Jonckheer liet horen jadden niets met „flower power" e maken. De gebalde vuist die als [roet omhoog gaat. wijst trouwens neer in de richting van Bobby Seale lan van dr. Martin Luther King Toch kan men moeilijk spreken 'an rassenhaat op cura?ao Het is lerder zo, dat tegenstellingen, die al ang bestonden, maar die in het ver- eden door regering, missie en ande- e instanties verdoezeld konden wor- len, na 30 mei meer naar voren zijn [ekomen. De kleurlingen hebben zich iu duidelijk opgesteld tegenover de Banken. En met blanken bedoelt men lier niet alleen de „makamba's" Nederlanders), maar ook de blanke kntillianen, de Joden, de arabieren in ieder wiens stamboom niet tot in Ifrika reikt Bij de schermutselingen op raci- lal terrein zijn op Curasao niet de Koloniaal De tegenstelling tussen kleurling en „makamba" berust hoofdzakelijk op een erfelijk belast koloniaal ver leden en op de politiek van de Shell, die zich tot enkele jaren geleden een kampioen toonde in 't oprichten van muren tussen blank en zwart. Nu voor de meeste makamba's het ver blijf op Curacao een aflopende zaak is. kan men bij deze groep nog moei lijk spreken van een machtspositie Rassendiscriminatie op Curacao? Officiéél is er geen vuiltje aan de lucht. Geen Amerikaanse of Zuidafri kaanse toestanden met bordjes „al leen voor blanken". Op Curacao heeft een mengeling van rassen- en klassediscriminatie van de kleurlingen een sociaal onder ontwikkelde bevolkingsgroep ge maakt. Geen openlijke discriminatie, maar sedert de inwerkingtreding van het Statuut is de meerderheid van kleurlingen (80 procent van de bevolking) geregeerd door een min derheid van „blanke protestanten". De slavernij is afgeschaft, maar de kleurlingen voelen zich nog steeds slaaf in dienst van het kapitaal, dat In handen is van de blanke minder heid. Doordat de discriminatie allerlei sluipwegen bewandelt is het voor de black power erg moeilyk er vat op te kriigen. Geen enkele sport- of ont spanningsvereniging kan zich permi- teren om zich alleen voor blanken open te stellen, maar er zijn op Cu racao nogal wat verenigingen, die via een streng doorgevoerd ballotage- systeem de kleurlingen buiten de deur houden. Iedere Curacaoënaar kan formeel lid worden van een langs de baaien gevestigde club, die bij een van de plaatselijke hotels hoort, maar kleur- In het Batter sea Park is de afgelopen dagen de gebruikelijke Londense paas-parade gehouden. Het theam tvas ditmaal de Londe- naar op vakantie. De negentien jarige Kathleen Driscoll liet even zien hoe de bobbies eigenlijk moesten zijn. De twee echte poli tiemannen dienden daarbij meer als entourage. KATWIJK AAN ZEE Op de scheepswerf „Voorwaarts" ln West- Graftdljk is de Noordzeekotter HD 79 „twee gebroeders" te water gelaten De afbouw zal geschieden bij Ma chinefabriek Zwitser in Katwijk a zee Begin juni hoopt men het schip te kunnen overdragen lingen komt men er niet tegen. Toe val? Shell Curacao mag dan de hek ken rond de woonwijken van de uit gezonden employés 's avonds niet meer sluiten, het is nog wel zo. dal 'n lokaal employé aanzienlijk minder verdient en minder voorrechten ge niet dan zyn uitgezonden collega met dezelfde opleiding en in dezelf de functie. Discriminatie bij het solliciteren naar de weinige open plaatsen op de arbeidsmarkt valt moeilyk te be wijzen, maar de kleurlingen voelen het wel als zodanig aan In de toe ristenwinkels staan uitsluitend blan ke of lichtgekleurde winkelmeisjes om de Amerikanen niet tegen het hoofd te stoten. De bovenlaag van het ambtenarenapparaat is overwe gend blank, met hier en daar een donker vlekje. Willemstad op 31 mei ring is meest°de angst voor een nieuwe uitbarst ng van de zwarte massa. Dezelfde angst, die minister Amador Nita sedert september j.l. een gratis suite verschaft in een van de plaatselijke hotels, omdat dit voor de directie de meest afdoende j verrekening is tegen molestrisico. Complexen Bezoedeld Ook de r.k. commissie heeft in de rassen- en klassestrijd een enigs- zinds bezoedeld verleden en heden Bijna elke kerk op Curacao heeft in zyn directe omgeving een college en een b-school, beide door de over heid gesubsidieerd. De b-school is kosteloos; het college viel tot voor kort onder een schoolgeldregeling. Leerlingen van een college kunnen na de lagere school terecht bij een of andere vorm van voortgezet on derwijs. Voor leerlingen van een b- school is deze mogelykheid zo goed als uitgesloten. Enkele jaren geleden heeft de volksvertegenwoordiging een poe.ng ondernomen om de b-scholen gelijk te stellen met de colleges door het schoolgeld af te schaffen Deze po ging is mislukt, omdat de r.k.-school- besturen er na de afschaffing van het schoolgeld onmiddellijk toe over gingen om op de colleges onkostengeld te heffen. Door op enkele institu ten dit onkostengeld nog eens flink op te voeren is men er bovendien in geslaagd enkele „elitecolleges" te creëren 30 mei heeft ook op raciaal ge bied niet de ommekeer gebracht, die men zou mogen verwachten Het feit dat de Nederlandse Antillen nu een kleurling hebben als minister-presi dent. als waarnemend goeverneur en als waarnemend gezaghebber, is niet meer dan een oppervlakteverschijn sel. De schaarse toenaderingspogin gen. die na 30 mei zyn ontstaan tus sen blank en bruin doen geforceerd aan. De drijfveer tot deze toenemende De instelling is niet veranderd. En deze zal ook niet veranderen, zo- I J.aig de groen grote kleuringen met een levensgroot minderwaardigheids complex blyii rondlopen. Een Antil liaanse sooiolocg constateert met kennelijke spijt: „Wij kleurlingen zoeken nog steeds steun bij de blanken" De slogan: „Black is beau- j tifu!" is op Curacao geen succes De stichting „Identidad antilliano". die tot doel heeft de kleurlingen tot een 1 groter zelfbewustzijn te brengen, is verzand in een clubje intellectuelen, dat rich hoofdzakelijk bezighoudt met I de academische kant van het rassen- probleem. Aansluiting met de grote massa is er niet meer. De poging van Stanley Brown om, een black panther-beweging op poten te zetten is gestrand, omdat Brown, ondanks zijn pogingen om zichzelf zwart te schrijven, b'anker is dan een pas uit Holland geïmporteerde makamba Nu is het dan Benjamin Fox met ziin Back Power. Zijn aan hang is moeilyk te schatten: de naam Black Power slaat echter wel aan Er lier vorr d^ze bcwezrr in ieder geval nog een uitgestrekt ter rein braak Minister beroofd Tijdens het paasweekeinde is het buitenhuis van de Westdirtse mi '-'.er van Fi nanciën, Alex Möller. geplunderd en vernield. De dad rs hebben van de afwezigheid van de minister, die zich in Japan bevindt, gebrui gemaakt om zyn villa binnen te dringen. Zij hebben een deel van het meubilair in stukken gehakt en zijn er met juwelen, ge'.d. zilver en een verzameling medailles en de coraties van de minister vandoor gegaan. De villa zag er na het ver trek van de daders uit als een slagveld. Het schip wordt gebouwd in op- dracht van de Helderse redery F Slot. De HD 79 zal worden voorzien van een Stork-motor van 800 pk. Noordkoreaanse spionage De Japanse politie heeft verklaard dat Noord-Korea in het noorden van Japan agenten aan land zet die be zig zijn een spionage-organlsatie op te bouwen. Voor de tweede keer in enkele maanden tljds was een Noordkoreaan gearresteerd in de buurt van een plaats op het eiland Honsjoe. Bovendien hebben de Ja panse autoriteiten in de afgelopen maanden herhaaldelijk Noordko- :vaanse sp-nagevaartulgen voor de kust van midden-Japan waar ge nomen. Maurice Chevalier heeft een voorstelling van Toon Hermans bijgewoond en teas verrukt. Hier begroet een blijde Toon de oude Franse maestro. LEIDEN De Leidse politie heeft een 19-jarige opperman uit deze stad aangehouden, die wordt verdacht van diefstal van een hoeveelheid zink en lood. Dit materiaal is ontvreemd uit het voormalige St. Agnes-lyceum aan de Oude Vest. De uitvoer van het Nederland se aardgas zal dit jaar ongeveer 300 miljoen gulen bedragen. De Duitse belagstelling voor het Nederlamdse aardgas is bekend. Rusland echter heeft een veel grotere voorraad aardgas ter beschikking, (zie grafiek» en komt nu met aanbiedingen voor de levering van aardgas. De Duitse belangstelling voor de Russische leverantie stoelt dui delijk op één ding het Russi sche aardgas moet goedkoper zijn dan het Nederlandse. De even tuele levering van Russisch gas aan West-Duitsland moet voor Rusland dienen om de enorme bedragen die nodig zullen zijn voor de cons'.ruotie van aardgas- buisleidingen. Deze leidingen zyn dringend nodig voor de ontwikkeling van de aardgasmo- gelykhecien in de Sowjet-Unie. West-Dultsland zou deze leidin gen mogen leveren. mits de Duitsers Russische aardgas ne men.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 13