KGUDE DOUCHE VOOR BRANDT IN BONDSDAG fOESTAND IN IBANON NAAR 100GTEPUNT Jeruzalem niet geschokt door SAM-3 raketten Mannin 8-Daagse vakanties 172.- 3dagen ZAimburg f43.50 „Brazilië is Pele' Hoop op Nixon v.a. Rol van Sihanoek niet uit gespeeld jppositie heeft nog geen waardering voor nieuwe Oost-politiek Gratis reizen twee dagen in mei op uw 65+ kaart VAL VAN SIHANOEK, CAMBODJA'S SOEKARNO Ie vogelvlucht NEUTRAAL -jTSRDAG 21 MAART 1970 PAGINA 9 (Van onze correspondent) 0N GPDDe korte vergadering van de Bondsdag, loaarin uglier Brandt gisterochtend een eerste verslag uitbracht van r ervaring in Erfurt, is een interessant vervolg geworden op de Ijiurtenissen van de vorige dag. De kanselier legde een welover- fri verklaring af, waarna oppositieleider Barzel zich verloor in j detailkritiek waaruit bleek hoe moeilijk de oppositie in Bonn 1 imet Brandts Duitsland politiek heeft. in het parlement) is onvermijdelijk;. De scherpe kritiek op het gebrek aan openheid ie echter misplaatst. ferwtJl Brandt bewust slechte een jde opmerking maakte over de plane ontvangst in Erfurt, noem- i Barzel zo'n ontvangst vanzelfspre- jd. Hij wekte de indruk alsof die stond van de persoon van de kan- De journalisten die de gebeur- w in de Oostduitse stad meemaak- hebben echter ervaren dat de jje van het publiek bepaald de Willy Brandt gold en niet in .algemeen de Bondsrepubliek. De- ®tvangst zou Bondskanselier Kie- leens een actief nazi, hetgeen ÜD.D.R. anders wordt beoordeeld in de Bondsrepubliek) zeker niet déd zijn gevallen. fK de Oostduitsers van Brandt „achten. Is dat hij de verstarde sandhouding tussen Bondsrepu- s en D.D.R. in beweging brengt, ranging is taboe, erkenning een inwerp dat door Oost-Berlijn als enige belangrijke gespreksthema rit gepropageerd. Werkelijk be- jrijk lijk": de Oostduitee bevol- echter de vinden dat een nor- ai verkeer tussen beide Duitse sta- mogelijk wordt, omdat in beide m Duitsers wonen. knel roept nu het spook op van ongerechtvaardigd (er is immers altijd geen vredesverdrag) prys- «n der Duitse eenheid en hy eist de Oostduitse regering eerst een maakt aan het schieten by de ïjnse muur. Als uitgangspunt zijn e kwesties echter even onaan- idbaar als het standpunt van de sdultse premier Stoph, die vindt de erkenning op zich niet vol- is omdat daarna in Bonn nog |d de monopolie-kapitalisten en de ro-militaristen de macht in han- nrilen hebben. PARIJS 'AFP. DP A De belangrijkste noordelijke en zuidelijks toegangen tot Pa- rijs zijn gisteren geblokkeerd n geweest door een actie van l ruim 600 vrachtautochauf- g feurs. Aanleiding hiertoe is het besluit dat talrijke we- g gen gedurende het komende g en het paasweekeinde geslo- g ten zijn voor zwaar verkeer. De betogers verklaarden j zich bereid, ambulances en g brandweerauto's door te la- ten. Het overige verkeer moest omrijden. Op de foto: de blokkade van de weg naar het noorden g 'Ali bij de Porte de la Cha- pelle. Verzwegen ontbreken van wederzyds res- ial op zyn minst verzwegen moe- ïorden, ook om de enige doelen «reiken die voor de oppositie van en CSU gelden: verlichting van lot der DDR-burgers. behartiging de belangen der verdrevenen, zelf bückingsrecht voor alle Duitsers, herstellen van voorwaarden is net wat Brandt niet doet, waar- het mogelyk is geworden een rikkeling op gang te brengen .•toe Kiesinger kansen ongebruikt bij heeft laten gaan. tandt is bereid de oppositie over politiek in te lichten. Omdat hy Stoph overeengekomen is de in- van het besprokene vertrouwe- te houden, heeft hy de parlemen- leiders van CDU en CSU, Barzel KOcklen, gisteren uitgenodigd voor bijeenkomst met het kabinet. Dat oppositieleiders weigerden, is ge- hun afwykende opvattingen be dijk. Dat Brandt hen daardoor oppervlakkig inlicht (namelijk Onwaardig De indrukwekkende ontvangst en de belangyke ontmoeting tussen Brandt en Stoph werd nu echter door die situatie een dag later al onder werp van een onwaardig Bondsdag- debat. Barzel verweet Brandt wel mi nister Schmidt tegen Stoph's aanval te hebben verdedigd, maar niet Ade nauer, Strauss en Schroder. Waarop zyn directe tegenstander in het par lement, SPD-fractieleider Wehner, repliceerde dat het beter is geen aan dacht te besteden aan degenen die vroeger slecnte voorbeelden hebben gegeven. Naar aanleiding van Brandts reis naar Bucnenwald om de slacht offers van het Hitler-regime te eren, wees Barzel op de slachtoffers van Stalin en Ulbricht. Wehner: .moet men zelfs het herdenken van de do den gaan interpreteren en commen taries ren?" Wat een stuk nationle politiek zou moeten zyn en in de Westduitse pers na de ontmoeting van Erfurt ook de indruk kan wekken dat te zyn. was een dag later in de Bondsdag onder werp van een onwaardige en kunst matige (want tegen de Duitsland-po- litlek ais geheel willen CDU en CSU zich niet verzetten) twist, waarby de algemene verklaring van kanselier Brandt vooral het niveau-verschil duidelijk maakte dat op dit punt tussen de regeringspolitiek en de po litiek van de oppositie in Bonn be staat. ADVERTENTIE Ideaal voor een kleine vakantie Inclusief reis en hotel. Volledig verzorgd! van elk station Alle informatie in de NS-reiskrant op de etations. voordelig uit met NS RIO DE JANEIRO ANP—De Braziliaanse voetbalster Edson Ar antes do Nascimento, beter be kend als Pele, is vrijdag na een me disch onderzoek goedgekeurd om deel te nemen aan de eindronde van het wereldkampioenschap. Hiermee ls een einde gekomen aan de soecu- j laties rond een eventuele slechte j conditie van de „ziwarte parel". De ontslagen trainer Joao Saldanha zegt Pele wegens zijn zwakke ge- j zichtevermogen niet in de zondag te spelen wedstrijd tegen Chili opge- I steld te hebben en dat hy hem ook niet voor het wereldkampioenschap zou hebben geselecteerd. De Brazi liaanse dagbladen zyn hierover zeer ontstemd. Koppen als: .Brazilië is Pele" en „majesteitsschennis" ge tuigen daarvan. De nieuwe coach Zagalo is van mening dat Pele minstens zo goed in vorm is als in 1958 in Zweden. Drie weken geleden heeft zelfs de president van Brazilië, generaal Emilio Garrastazu Medici zich met de voorbereiding voor het wereld- j kampioenschap bemoeid. De presi- dent, een gepassioneerd voetbalfan. stelde toen voor Dario en Arilson in j de selectie op te nemen. Saldanha trok zich echter niets aan van de presidentiële suggestie. Zyn opvol- I ger Zagalo heeft de presidentiële favorieten onmiddeliyk in de selec tie opgenomen. Van onze correspondent) JERUZALEM (GPD) De ver sterking van Nassers luchtverdedi ging met een netwerk van Russische SAM-3 raketten, bediend door 1500 Russische militairen is hier uiter- I aard niet bejubeld, maar heeft toch ook wel wat het pessimisme vermin derd dat president Nixons waar schijnlijke weigering om Israël van nieuwe gevechtsvliegtuigen te voor zien, had gehaard. In politieke kringen hoopt men namelyk, dat de president in de nieuwe ontwikkeling van zaken aan leiding zal vinden om zijn beslissing te herzien. In hoeverre die hoop ge grond is laat zich moeilijk uitmaken, maar men schryft hier in elk geval het uitstel van de officiële afkondi ging tot maandag a.s. aan de nieu we Russische stap toe. Intussen spe culeren de bladen vandaag met een zekere ophef over een plan van Nixon om de voor Israël zo bittere pil te vergulden door het in het eco- j nomische vlak byzondere faciliteiten toe te staan. ADVERTENTIE Toch houdt deze balsem op de wonde niet m. dat Nixons afwijzing van haar militaire wenselijkhe den minder zou schijnen. Men voelt zich hier de dupe van een hoogst riskant spel. waarmee Washington denkt zich te kunnen onttrek ken aan het moeras, waarin het zich door Cairo en Moskou heeft la ten verlokken De Egvptenaren en Russen, zo zegt men hier. hebben weer eens succes geboekt met gema tigdheid voor te wenden, het Ameri kaanse verlangen naar een dialoog met het Kremlin handig uit te spe len en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken tenslotte voor schut te zetten. Naar Israëli sche opvatting is Washington op nieuw vlot in deze beproefde ma noeuvre getrapt. Intussen geeft men er zich hier re kenschap van. dat de Israëlische luchtmacht voor een nieuwe situatie is gesteld. Militaire deskundigen ge ven toe. dat zij niet zeker weten hoe de SAM-3 raketten zijn. Men be- Wanneer? Kies uit 12 dagen in mei 2. r.. 9. 12, 13, 20, 21, 23, 26. 27, 28 of 30 mei. Hoe? Door uw kaart aan het loket te laten afstempelen. Ie Klasse tegen bybetaling. Strooibiljet aan het loket. voordelig uit met NS schouwt dit wapen als de Russische versie van de Amerikaanse „Hawk", die allang bij het Israëlische leger in gebruik zyn maar erkent, dat de mogelijkheid van een „verbeter de uitgave" niet uitgesloten is. Een nadeel acht men hier hun gemak- j kelijke verplaatsbaarheid, die hen j minder kwetsbaar maakt voor de Israëlische projecten, maar aan de andere kant stelt men vast. dat hun draagwijdte en snelheid aanzienlijk onderdoet voor die van de SAM-2, die de Israëliërs als betrekkelijk on doelmatig hebben leren kennen. (Van onze correspondent) BROET (GPD) Er zijn dui- tekenen dat het treffen tus- ie commando's en het Libanese woensdag j.l. er de directe Jak van wordt dat in Libanon nieuwe crisis uitbreekt. minister van Binnenlandse Za- Kamal Jumblatt, die tijdens het ADVERTENTIE Volledig verzorgd met vele excursies. Keuze uit U verschillende reizen ia binnen -en buitenland. van elk station. Alle informatie ia de NS-reiskrant op de «tations. voordelig uit met NS incident buiten het land verkeerde, beschuldigde het leger ervan dat het eigenmachtig opgetreden is en geen rekening heeft gehouden met zijn beleid. Als gevolg van het incident van afgelopen woensdag, organi seerden linkse groeperingen voor vanmiddag grote betogingen, om de actie van het leger af te keuren en de verdere steun voor de Palestynen af te dwingen. Deze betogingen zyn door Jumblatt goedgekeurd, maar het leger moet zich tegen de beto gingen verzetten om gevolg te geven aan de wetten van het land. Het is waarschynlijk dat het probeert de betoging daadwerkeiyk te voorko men. Even voor de hand liggend is het dat Jumblatt in dat geval zyn minis terportefeuille ter beschikking stelt. Hy heeft verklaard dat hy genoeg heeft van het doorkruisen van zyn beleid. De aandacht van de politici is de laatste dagen opnieuw geheel gericht op de aanwezigheid van de commando's in het zuiden van Liba non. waardoor ook gisteravond weer 'n aanval van Israëlische zyde op een een Libanees grensdorp volgde. Par lementslede uit het zuiden hebben om actie gevraagd om de chaos die door de bewegingsvryheid van de commando's en de Israëlische re presaille is ontstaan een halt toe te roepen. Rechtse oppositieleiders heb ben om een extra by eenkomst van het parlement gevraagd om de ge spannen situatie te bespreken. CAMBODJA'S hoofdstad Phnom Penh leek tot voor kort een klein paradys onder de Aziati sche steden: geen verkeerschaos als in Hongkong, geen westerse kleding voor de vrouwen als in Tokio, geen nachtgelegenheden als in Saigon en Bangkok. Kortom, een leefbare stad met een eigen karakter, alleen aan getast door de persoonsverheelijking van Prins Norodom Sihanoek. Want de beeltenis van het zojuist afgezet te staatshoofd keek de bezoeker over al aan: in hotels, winkels en gebou wen- Als in een dictatoriale staat werd het volk overstelpt met propa ganda voor Sihanoek de filmregis seur. Sihanoek de jazz-rausicus Si- I hanoek de toneelspeler. Sihanoek de journalist. In al die functies is hij min of meer geslaagd, maar mislukt is Sihanoek de politicus. Het zag er aanvankelyk anders uit. De behendi ge, toen zelfs verstandige Sihanoek deed vyftien jaar geleden, nadat Cambodja, Laos en Vietnam onaf- hankelyke staten waren geworden! afstand van de troon ten gunste van zyn vader. En toen die vyf jaar la ter overleed werd Sihanoek staats hoofd zonder de titel van koning aan te nemen. Zyn moeder, Ko ningin Kossamak Nearirat, be noemde hij tot bewaarster van de lege troon. Intussen had hy zyn eigen politieke party opgericht, die by de verkiezingen van 1955 en la ter vrijwel alle zetels in het parle ment verwierf en in feite een een- heidsparty was. Sihanoek zocht zyn kracht vooral in het nastreven van een neutraliteitspolitiek voor zyn land. Die politiek leek in het begin zeer vruchtbaar, Shihanoek gold over al als een man met een ver voor uitziende blik, die lang van tevoren op de hoogte leek te zyn van nieu we ontwikkelingen, Maar steeds meer werd hy slachtoffer van zyn eerzucht en van zyn behoefte naar interna tionale erkenning. Steeds verwarder werd Cambodja's buitenlandse koers. Sihanoek onderhield zowel met Mos kou als Peking nauwe contacten alsof er geen sprake was van steeds groter wryving tussen die twee machten: hy erkende Oost-Duits land en stootte daarmee de West duitsers voor het hoofd, van wie hy echter wel economische hulp aan vaardde: hy protesteerde fel tegen schending van 's lands grenzen door de Amerikanen, maar liet pas onlangs bezwaren horen tegen de al lang be staande invasie van Noordvietname- zen en Vietcongstrijders; Washington was de gebeten hond, maar toen de Amerikanen begonnen hun troepen macht in Zuid-Vietnam te vermin deren, kwam hy hoe langer hoe meer in een geisoleerde positie, hulpeloos tegenover Peking, Hanoi en de Viet- cong. Sihanoeks dans op het slappe koord heeft helaas tot het bankroet van zyn politiek geleid. Toen het te laat was begreep hy de Amerikanen niet langer te moeten bruskeren. Eind vorig Jaar gaf Amerika rond uit toe, dat er luchtaanvallen waren uitgevoerd op Cambodjaans gebied om de daar geinstalleerde rode artil lerie tot zwygen te brengen. Siha noek protesteerde ook toen nog, maar veel zwakker dan voorheen en zonder te dreigen de tydelyk ver broken maar weer aangeknoopte ban den met de Ver, Staten te zullen ver breken Intussen was het echter al zover gekomen, dat zich niet minder dan vyftdgduizend man Noordvietna- mezen in de oostelyke en zuidelijke grensgebieden van Cambodja genes teld hadden. HET is aan Sihanoeks ondoor dachte buitenlandse politiek te j wyten, dat zijn land zich thans in een gevaarlyke situatie bevindt. In het parlement waren al kritische I stemmen opgegaan en in het leger groeide de ontevredenheid met de i dag. Algemeen is men gaan I beseffen, dat werkelijke neutraliteit I niet bestaat in het bagatelliseren j van ernstige grensschendingen door gevaarlyke buren en het dulden van de vestiging van een Cambodjaans filiaal van de door Hanoi geleide communisten, de „rode Khmers", die in het geheim tal van bases hebben opgericht en bij herhaling met het Cambodjaanse leger in con flict zyn gekomen. De ogen zyn opengegaan voor dat tragische feit. Sihanoek een soort Cambodjaan se Soekarno is geweest, die de wer- kelyke gevaren voor zyn land en volk over het hoofd zag en meende door het propageren van een on- wezenlyke neutraliteitspolitiek het risico te kunnen beperken. Werkelyk neutrale landen als Zwitserland. Zweden en vooral Joego-Slavië heb ben dat beter begrepen: zij zyn goed of zelfs, zoals de staat van Tito, tot de tanden gewapend. Maar Sihanoek heeft daar nooit iets van begrepen: de kracht van het Cambodjaanse leger laat alles te wensen over en de herhaaldeiyk uitgescholden Ame rikanen zyn nu goed genoeg om met hun luchtmacht de bedreiging van Cambodja's zelfstandig voortbe staan te verdedigen. Sihanoek heeft het faillissement van zyn politiek tenslotte wel ingezien. Hy vertrok, zogenaamd voor herstel van gezond heid, naar Frankrijk en ging daar na in Moskou en Peking bedelen om met rust gelaten te worden. Siha noeks regering heeft nog geprobeerd met woorden te bereiken wat zy daadwerkeiyk heeft nagelaten. In Cambodjaanse publicaties werd byv. de pinnige opmerking gemaakt: Noord-Vietnam en de Vietcong be weren. dat zy viervijfde van het Zuidvietnamese grondgebied con troleren. Als ze dus, volgens hun zeggen, in feite heer en meester zyn in Zuid-Vietnam, wat doen ze dan in ons land? Maar woorden zyn allang niet meer voldoende. Het leger, beu van Sihanoeks operette dictatuur. heeft .ngegrepen en ïykt nu voornemens de altyd met de mond beleden maar nooit in praktijk gebrachte neutraliteit te gaan ver dedigen. Er wordt nu hier en daar wel geschermd met adjectieven als „rechte" en „conservatief", maar in werkelykheid gaat het de nieuwe bewindhebbers erom de Noordvietnamezen en de Vietcong te verhinderen Cambodja tot een pro tectoraat van Hanoi te maken. Het is voor een nieuwe koers rijkelyk laat. het is zelfs twyfelachtig of hy slagen zal. Zo niet. dan zal Sihanoek de ge schiedenis ingaan als een windbuil, die zyn mond vol had over neutra liteit maar van werkelijke neutraliteit niets begreep en een dramatische bydrage heeft geleverd tot de ver dere balkanisering van Zuidoost- Azi. ri. WASHINGTON iGPD» In Ame rikaanse regeringskringen wordt er rekening mee gehouden, dat de onttroonde Cambodjaanse leider, Prirw Sihanoek, ondanks de staats greep weer de leiding op zich wil nemen van een regering. Omdat ook de diplomatieke verbindingen tussen de Amerikaanse ambassade in Cambodia en het ministerie van Buitenlandse Zaken hier zyn ver broken. is alle aandacht nu gericht op Sihanoeks uitlatingen in Pe king, waar hy een bezoek brengt aan de Chinese regeringsleiders Deze uitlatingen zullen een eerste aanwijzing zijn omtrent zijn plan nen en de omvang van de doo«* zyn eerste minister, generaal Lon Nol. uitgevoerde greep naar de macht. Niettemin heeft Washington naar aanleiding van de gebeurtenissen in Camboö'a zowel de toegespitste militaire situatie in Laos. als het verloop ven de oorlog in Zuid- Vietnam aan een nadere analyse onderworpen. Het ligt voor de hand dat de Amerikaanse regering niet in de eerste plaats gealar meerd is over de staatsgreep die vooral gericht schijnt te zijn tegen de aanwezigheid van Noordvietna- mese en Vietcongtroepen op Cam bodjaans grondgebied. Toch zijn er drie punten die de aan dacht hebben. In de eerste plaats zal het ministerie van Defensie zich willen beraden over de vraag in hoeverre oirecte of indirecte mili taire bijstand verleend moet wor den, wanneer de nieuwe Cambod jaanse leiders daarom vragen. Het Cambodjaanse leger van 35.000 man is slecht uitgerust en niet op gewassen tegen de naai- schatting 40.000 man Noordvietnamese troe pen, die zich in het land bevinden Gezien de openbare mening in de Verenigde Staten, de gebeurtenis sen in Laos, en het door president Nixon gevolgde beleid,, is het on- waarschyniyk dat de Amerikaanse regering zou besluiten om ge vechtstroepen ter beschikking te stellen. De verwachting is dan ook dat, als er steun wordt verleend, deze in de vorm zal zijn van bom bardementen door Amerikaanse vliegtuigen en in Zuid-Vietnam ge stationeerde artillerie. Daarnaast is het niet uitgesloten dat Zuidviet namese troepen zullen worden ge bruikt om acties in Cambodja uit te voeren. In de tweede plaats heeft de rege ring Nixon zich te beraden op de mogelijkheid dat de staatsgreep oorlogsactiviteiten uitlokt van Noordvietnamese troepen, die in het nadeel van het Cambodjaanse leger kunnen verlopen. In dat ge val komt Washington voor een zelfde vraag te staan die het nu in Laos te beantwoorden heeft: tot hoever moet eventuele Amerikaan se militaire hulp gaan om het land te vrijwaren voor een communis tische overwinning? Omdat een Cambodja, dat in handen zou zijn van Hanoi, geheel of gedeeltelijk, een nog grotere bedreiging ople vert voor het Amerikaanse streven om de oorlog in Vietnam te be ëindigen, baart deze mogelykheid de Amerikaanse regering de groot ste zorgen. Tenslotte wordt ook nog de mogelyk heid niet uitgesloten van een terug keer van Prins Sihanoek. Maar het ïykt vrijwel uitgesloten dat hij op eenzelfde politieke basis zou kun nen terugvallen, als die hy verliet. Het is te ven-wachten dat zyn te rugkeer alleen kan plaatsvinden, wanneer hij bereid is concessies te aoen. Men wijst er in dit verband op dat de prins verleden jaar de sinds vier jaar verbroken diploma tieke relaties met de Verenigde Staten weer herstelde een be slissing die door sommigen wordt uitgelegd als een aanwijzing dat Sihanoek niet langer geloofde in een totale overwinning van Noord- Vietnam in het zuiden. In dit ge val zou hij a us minder ver verwy- derd staan van de leiders van de staatsgreep dan de gebeurtenissen doen vermoeden. Het is zonde:- meer duidelijk dat er Washington veel aan is gelegen om Cambodja als een min of meer neutraal gebied in stand te hou den. Om di*» reden is het nauwe lijks te verwachten dat de Ameri kaanse regering zich geheel afzij dig zal houden van de recente ont wikkelingen. Vooralsnog schynt er geen reden te zyn om aan te ne men dat de Amerikaanse buiten landse inlichtingendienst (CIA) de staatsgreep heeft voorbereid, maai er is evenmin reden om te geloven dat de huidige Cambodjaanse lei ders door Washington aan hun lot zullen worden overgelaten. Maar wat de regering in Washington ook zal ondernemen, ze zal zich daarbij moeten laten leiden door de openbare mening die juist door de k, :eke toestand in Laos weer wa. cmeerd over de mogelyk- hei i een verdere uitbreiding "an vnerikaanse Invloed en betruK.t.nneid in Indo-China. MR. H. L. LEFFELAAR

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 9