VN zoekt al opvolger Thant BEZOEK POMPIDOU TOCH SUCCESVOL De waanideeën van de communisten In Nanterre ging het heet toe Bolletje SJzott hoicr tip van de week: Kijk niet opeen kolommetje. Europese priesters in verzet tegen de structuur der kerk Maanreizigers toch in quarantaine AldoMoro nieuwe formateur Joden in Irak vrij De oorlog in Vietnam (2) Fin Jakobson genoemd als nieuwe secretaris-generaal Bezwaar DJILAS' PASPOORT INGETROKKEN BETREKKINGEN MET VS WAT HARTELIJKER Nieuwe uitgaven tijdelijk hele literfles Royal Club Tonic de pittige tonic ec*\\*x <nwefijepto«/«Kf Door Milovan Djilas WOENSDAG 4 MAART 1970 LEtDSCH DAGBLAD PAGINA t (Van onze correspondent) WASHINGTON (GPD) In de Verenigde Naties wordt achter de schermen al gezocht naar een opvolger voor secreta ris-generaal Oe Thant, wiens termijn op 31 december 1971 af loopt. Hoewel zijn opvolging pas ter sprake zal komen als een officieel agenda-punt op de Algemene Vergadering in septem ber van dat jaar, is het een openbaar geheim dat afgevaardig den elkaar nu al polsen over mogelijke kandidaten en hun aan vaardbaarheid bij andere delegaties. Zoals bij de benoeming van de vo rige secretarissen-generaal zal de op volging van Oe Thant voornamelijk beslist worden door het vinden van een balans tussen de voorkeuren van de delegaties uit Oost en West. Het is waarschijnlijk dat de nieuwe leider van het gigantische secretari aat, evenals zijn voorgangers voort zal komen uit de kringen van de Verenigde Naties zelf. De eerste se cretaris-generaal, Trygve Lie, stond aan het hoofd van de Noorse dele gatie die in 1945 de historische con ferentie in San Francisco bijwoonde waar de grondslag werd gelegd voor de wereld-organisatie. Dag Ham- merskjöld was het hoofd van de Zweedse delegatie toen hij Lie op volgde. Ook Oe Thant leidde de dele gatie van Birma toen hij werd geko zen. Als een van de mogelijke kandi daten werd onlangs de Finse VN- ambassadeur Max Jakobson ge noemd. Zijn naam begon te roule ren nadat de Noorse minister van Buitenlandse Zaken, Hambro, ge vraagd werd of hü belangstelling had voor de top-VN-post. Hambro ant woordde ontwijkend, maar liet de naam van Jakobson vallen. Voor zover iets gedistilleerd kan worden uit de talrijke speculaties en wandelgang-geruchten zouden de Arabische delegaties bezwaren heb ben tegen Jakobson omdat hij ge trouwd is met een Joodse vrouw. Dit feit, vrezen de Arabieren, zou hem de objectiviteit ontnemen om geloof waardig op te treden in kwesties het Midden-Oosten betreffende. Een andere, vaak besproken vraag is wat secretaris-generaal Oe Thant ADVERTENTIE BELGRADO (AFP) Aan de Joegoslavische publicist en oud-poli ticus Milovan Djilas, die donderdag voor een privé-bezoek naar de Ver. Staten zou vertrekken, i. gisteren zijn paspoort ontnomen, zo is uit betrouwbare bron in Belgrado ver nomen. Djilas heeft verscheidene buitenlandse reizen geinuakt. In 1969 bracht hij een bezoek aan de Ver Staten, waar zijn in Joego-Slavië verboden boek „De onvolmaakte maatschappij' is gepubliceerd. Djilas heeft verklaard niet te begrijpen waarom zijn pas is ingetrokken. na het aflopen van zijn termijn zal doen. Sommigen menen dat hij niet naar zijn geboorteland zal terugke ren, omdat hij politieke wrijving zou hebben met de Birmese regeringslei der generaal Ne Win. Oe Thant maakt er geen geheim van dat hij het einde van zijn ter mijn zonder nostalgie tegemoet ziet. Maar dat hoeft niet te betekenen dat tuj zich niet voor speciale missies be schikbaar zou willen houden. Hij zou, als voormalig hoofd van de Verenigde Naties, ongetwijfeld veel gewicht in de schaal kunnen leggen als bemiddelaar in internatio nale geschillen. In dat verband wordt ook aan de mogelijkheid gedacht dat hij mettertijd een rol zou kunnen spelen in het Midden-Oosten, als de opvolger van de huidige onderhan delaar Gunnar Jarring. Tien jaar voor LSD Dr. Timo thy Leary, de 50-jarige „hogepriester van de lsd-cultus" is gisteren door een rechtbank in Houston veroor deeld tot een gevangenisstraf van tien jaar op de beschuldiging dat hij marihuna vanuit Mexico de VS heeft binnengesmokkeld. Rechter Connally beval bovendien dat Leary niet op borgtocht zal worden vrijgelaten, omdat Leary „een bedreiging voor de samenleving vormt". PARIJS (AFP, DPA) Het se cretariaat van de „Europese as semblee van priesters", dat in Pa rijs vergaderd heeft, heeft giste ren in een communiqué verklaard „het beschamend te vinden dat men zich nog steeds moet bezig houden met ruzies binnen de R.K. kerk zoals de strijd om het ver plichte celibaat, het gezag van de paus en de arbeid van de pries ter buiten het verband van de kerk". Het secretariaat, dat zegt namens rond 7.000 priesters in twaalf Euro pese landen te spreken, meent dat hierdoor de wezenlijke taak van de kerk. namelijk de verkondiging van het evangelie, in het gedrang komt. De Europese priesters, aldus het communiqué, kunnen de weigering van de paus en vele bisschoppen om een openhartige en openbare dia loog te voeren, niet langer aanvaar den. Een dergelijke houding geeft blyk van een ongegronde angst en een gebrek aan moed. De bisschop pen die het niet met de paus en hun collega's eens zijn. moeten zich dan ook niet door de diplomatie van liet Vaticaan in de luren laten leggen. PARIJS (GPD) De Franse pre sident Pompidou heeft de afgelopen nacht in gezelschap van zijn vrouw en verscheidene ministers en hoge ambtenaren, na een verblijf van tien dagen in de Verenigde Staten, weei voet op nationale bodem gezet Ofschoon zijn eerste buitenlandse staatsbezoek in Chicago en in min dere mate ook in New York door toedoen van de pro-Israël-manifes taties wel de nodige bewogen mo menten had gekend, mag Pompidou toch constateren dat zijn bezoek met enig succes kon worden bekroond. Bij zijn afscheid verklaarde president Nixon, die zich speicaal in New York voor de wanklanken van zijn Joodse landgenoten bij zijn gast was komen verontschuldigen, dat hij in de per soon van Pompidou bij diens aan komst een officiële vriend had be groeit om nu een persoonlijke vriend weer vaarwel te kunnen zeggen. Onvoorzien President Nixon had door zijn on voorziene tussenkomst kennelijk de anti-Franse, of beter anti-Pompi- dou-betogingen tot hun ware propor ties terug willen brengen. Inzake het Midden-Oosten en in het bijzomdei de positie van Israël huldigen Washington en Parijs ongetwijfeld Kanobouw en kanosport, door Jac. van der Koog. Wenk hobbygidsen. Uitg.: Kosmr- Amsterdam. Leer bridgen, door J. K. Kroes (Kosmos). Cavia's en goudhamsters, dooi' Drs. D. Dekker (Kosmos). Koudwater aquarium, door A. O Janze (Kosmos). Japie de Eenhoorn Het Eukel- knijn Het oliebollenfeest, door Jean Dulieu. Serie Paulus de Boska bouter. Uitg.: Van Hblkema en Wa- rendorf, Bussum. Piaf, door Sim one Berteaut, (Van Holkema en Warendorf). nog.steeds niet hetzelfde standpunt. Maai- hoofdzaak van Pompidou's be zoek was de wederzijdse betrekkingen in het algemeen wat hartelijker en vooral doorzichtiger te maken en van de hypotheek van de gaullisti sche erfenis te bevrijden. In dat doel zijn beide presidenten zeker geslaagd, al zal de toekomst moeten leren welke concrete resul taten deze eerste officiële reis naai het buitenland van Pompidou als Frans staatshoofd heeft opgele verd. Dat Pompidou de onaf hankelijke lijn van zijn voor ganger De Gaulle, niet helemaal verlaten heeft, moge blijken uit zijn voornemen, na de Verenigde Staten dit jaar ook de Sow jet-Unie te be zoeken. Ook het Frankrijk van Pom pidou wenst, tenminste in beginsel, zo zijn eigen weg tussen de beide machtsblokken van Oost en West te vervolgen. NANTERRE (Reuter. AFP) Gisteravond is het in Nanterre, uni versitaire voorstad van Parijs, heet toegegaan: duizend politie-agenten leverden slag met honderden stu denten, die op de campus barrica den hadden opgericht. Vooral voor de mensa van de universiteit speelden zich hevige gevechten af. De politie wierp met traangasbommen alle rui ten in om de studenten te dwingen naar buiten te komen. Degenen, die daarop het gebouw verlieten, werden met de gummistok achtervolgd. Zo wel aan de zijde van politie als bij de studenten vielen enkele gewonden, 's Middags waren bij de gevechten zestig agenten gewond, voornamelijk door stenen, stoelen en tafels, die door de studenten vanaf de daken naar de politie werden geworpen, 's Avonds waren de ordebewaarders versterkt met een nieuwe oproerbri- gade, die is uitgerust met lange stok ken en plastic schilden. Onder de stu denten vielen vele slachtoffers van het traangas, dat de politie gebruikte. Voor hen was in de hal een eerste- hulppost ingericht. Op de foto: beeld van een van de gevechten van 's middags. WASHINGTON (AP) De drie bemanningsleden van de Apollo-13, van wie er twee in de maand april een landing op de maan zullen uit voeren, zullen evenals hun voorgan gers na terugkeer op aarde drie we ken in quarantaine moeten blijven. Aanvankelijk heeft men overwogen deze isolatieperiode te laten verval len omdat bij de vorige twee landin gen geen enkel spoor van enig leven op de maan gevonden is Die beide landingen werden echter in vlakke gebieden uitgevoerd, de komende zaJ worden gemaakt in sterk geacciden teerd bergterrein met diepe kraters. Men wil zelfs het uiterst kleine ri sico vermijden ,dat dit geheel ande>- soort gebied wel levensvormen zou herbergen en besmetting op aardt i zou veroorzaken. De Appollo-13 zal starten op li april met aan boord James Loveü, FYed Haise en Thomas Mattingly. vam wie beide eerstgenoemden de landing zullen uitvoeren. Zij zullen 33,5 uur op de maan verblijven, waai-van tien uur buiten de maan lander. De landingsplaats bij de krater Fra Mauro ligt ongeveer 112 kilometer ten oosten van de Sur veyor, waar de Apollo-12 een lan ding maakte. ADVERTENTIE v' en bij zware of hardnekkige verkoudheid POTTER'S CATARRH PASTILLES Alloen bij apothekers en drogisten ROME <GPD> De Christen-de mocratische minister van Buiten landse Zaken Aldo Moro heeft op dracht gekregen te proberen 'n nieu we regering te vormen. Het besluit om Moro aan te wijzen nam presi dent Saragat na anderhalve dag van besprekingen, die maandag waren be gonnen. Eind vorige week had de huidige minister-president Rumor zijn poging om een nieuwe regering te vormen opgegeven Aldo Moro is een oude bekende op het chaotische Italiaanse politie ke toneel. Zijn eerste kabinet vorm de hij in 1963. Het laatste en derde kwam in de zomer van 1968 ten val Moro is een sterk voorstander van een zogenaamde midden-links-rege ring. Hij was zelf premier van rege ringen waarin deze „opening naar links" een feit was. Het is echter zeer de vraag of hij er ditmaal nog in zal slagen 'n combinatie met socialisten sociaal-democraten, christen-demo craten en republikeinen tot stand te brengen. De socialisten blijken de oude eisen niet hebben te willen opgeven die bij de midden en rechtse groeperingen van de christen-democraten niet kunnen worden Ingewilligd. Slaagt Moro niet dan zal Saragat waarschijnlijk het parlement ontbin den en een waarnemend premier be noemen die nieuwe nationale verkie zingen moet uitschrijven. Zoals het nu staat lijkt dit laatste het meest waarschijnlijk. De communisten verklaren niet ten onrechten dat 't hele probleem van de regeringscrises voortvloeit uit het feit dat de regeringspartijen de aanwezigheid van de communistische macht niet willen zien. Tenslotte kiest één op de drie Italianen op de communistische partij. Zolang de communistische presentie wordt ge negeerd is er geen regering te vor men met kans op een lange levens duur, aldus de woorvoerder van de communistische party. De Europese priesters namens wie wy spreken, zo gaat het communiqué verder, voelen zich niet meer ver bonden met en distantiëren zich van de kerkelijke structuren zoals die in Portugal. Italië, Spanje en LatUns- Amerika bestaan, waar „de rechten van de mens worden veracht" en „methoden worden gebruikt die re gelrecht stammen van de inquisitie". „Wij staan echter volledig achter het principiële besluit van de Neder landse bisschoppen, dat zy na over leg met vele priesters en gelovigen, na een uitgebreid en grondig onder zoek en na de beslissing van het pas torale concilie genomen hebben. De Nederlandse bisschoppen volgen met aandacht het leven van de gewone gelovige en hebben getoond dat ook bisschoppen woordvoerders en bur gers van hun gemeenten kunnen zyn" BAGDAD (AFP) In Bagdad is bekendgemaakt dat „bepaalde be perkende voorzorgsmaatregelen" door voorgaande Iraakse regerin gen tegen de Joden genomen, in getrokken zyn. In een officieel communiqué wordt gezegd dat Joden, die in het bezit zijn van de vereiste diploma's, ver zoeken kunnen indienen om apo theken te beginnen. Voorts 'zul len de telefoonverbindingen met de huizen en winkels van Joden her steld worden en kunnen Joden die uit overheidsdienst ontslagen zijn. verzoeken indienen om in hun functie hersteld te worden. Zt) zullen schadevergoeding krijgen. ADVERTENTIE clGT ADVERTENTIE Een van de belangrijkste nog levende denkers over het com munisme, Djilas, was een com munist van het eerste uur. Van 1937 tot 1940 bracht hij voor zyn idealen in de gevangenis door. In de Tweede Wereldoor log was hij partizanen-generaal naast Tito, vice-premier van de Joegoslavische regering in bal lingschap en voorzitter van het parlement. Stalin noemde hem zijn „krulharige jongen". Tot 1953 bleef hij de tweede man in Joego-Slavië. Toen viel hij in ongenade en van 195661, van 1962-'66 bracht hij weer in gevangenschap door. In 1969 kreeg h(j de Amerikaanse vredesprijs, die daarvoor slechts was toe gekend aan Churchill, Eisenhower en Truman. Hij schreef veel boeken over het communisme, waaronder De nieuwe klasse, Mijn gesprekken met Stalin etc. Djilas heeft in het verleden altijd geweigerd zich uit te spreken over de kwestie- Vietnam. De VS en de Sowjet-Unie hebben de Vietnamese revolutie voortdurend onderschat en misschien zelfs verwaarloosd. Zij hebben haar duidelijke karakter zeker over het hoofd gezien. Beide grootmachten geloofden, dat zij voldoende reden hadden tot tevredenheid, omdat zjj weer eens in staat waren geweest een rechte lijn te trekken tussen twee regimes die hun respectieve belangen dienden. Maar hierbij hadden zy geen rekening gehouden met de betrokken partijen. Naarmate de revolutie groeide werd Hanoi brutaler en kop piger en Saigon zwakker en chaotischer. Hanoi's heen en weer slingeren tussen Peking en Moskou toont dat de revo lutie in Vietnam haar eigen karakter heeft behouden en door geen van de grote communistische machten wordt beheerst Had zij haar identiteit niet behouden, dan had zy geen kans op voortbestaan. Zuid-Vietnam was daarentegen niet in staat een duurzame regering tot stand te brengen, laat staan een democratische. Het blijft een oude waarheid dat alle bekwaamheid en dap perheid van de volutiemakers tot niets leiden, indien er geen revolutie plaatsvindt, en wanneer de heersende klasse blijft zwelgen in eigen corruptie. Revoluties ontstaan uit onder drukking en niet uit vrijheid, als er geen andere keuze is. De mieren van de revolutie hebben tien jaar lang aan het kader van het bewind in Saigon geknaagd. Hun eetlust groeide, naarmate zij meer aten. Zy hebben zoveel ver slonden. dat zij niet meer zyn te verzadigen. De revolutionaire taak werd makkelyker door de verande ring in de verhouding tussen de belangrijkste communis tische machten. De breuk tussen China en de USSR gaf Hanoi meer ruimte tot manoeuvreren. Met de dooi van de koude oorlog werd het conflict tussen de ideologieën en systemen van Oost en Wsst beperkt tot een conflict tussen ..socialistische" en „kapitalistische" grootmachten. De breuk tussen China en de Sowjet-Unie opende nieuwe mogelijk heden voor de revolutie in Vietnam. Deze revolutie kon tege lijkertijd aan China worden voorgesteld in zijn „Oosters"- nationale vorm en aan de Sowjet-Unie met zijn., socialis tische" basis, het was in beide gevallen de waarheid. Meegesleept door revolutionair vuur Men kan niet ontkennen dat de Vietnamese communisten, meegesleept door hun revolutionair vuur, maar al te graag Chinas definitie, dat de VS een „papieren tijger" is, aan vaarden. Peking heeft deze „image" van de VS verspreid, o.a. met het doel Amerika's positie in de wedijver met de USSR om de wereldrevolutie te verbeteren. Als de VS een „papieren tijger" is, dan moet logisch gezien de andere nu cleaire grootmacht, de USSR, ook een „papieren tijger" zijn. De Vietnamese communisten hebben echter over het hoofd gezien dat de VS geen verouderde koloniale macht is, maar een moderne technologisch-financiële grootmacht. Voor een supermacht als de VS vormt het karakter van het regime van een land niet altyd de beslissende factor voor het be palen van zijn politiek ten opzichte van dit land. De bepa lende factor daarvoor kan zijn: of de bedoelde .samenleving „open" is, of zou kunnen worden of dat zij beïnvloed woi-dt door de invloed uitgaande van een van de .gesloten" samenleving, de Sowjet-Unie of China. Het feit dat de VS normale betrekkingen onderhouden met het onafhankelijke communistische Joego-Slavië is hi ei-van het bewijs. Cuba ie hiervan een boeiend voorbeeld: de VS tolereren dat land op eigen drempel. Amerika's enige zorg was te voorkomen dat Cuba een broeinest werd voor revoluties in Latyns-Ame- rika. De VS begonnen pas te dreigen met een werkelijk en krachtdadig optreden, toen de USSR probeerde Cuba te maken tot een atoombasis voor de Sowjet-Unie. Aan de andere kant onderhouden de VS geen „warme" relaties met Egypte, hoewel dat land geen communistisch regime heeft. En dat komt omdat het Egyptische nationalisme, gesteund door de Sowjet-Unie, de Amerikaanse belangen in het Nabije Oosten bedreigt. Het tweede waanidee van de Vietnamese communisten was hun naïeve geloof in de onvoorwaardelijke en onbe perkte solidariteit tussen de communistische staten, in het bijzonder in hun verhouding tot de Sowjet-Unie. In feite worden deze landen reeds lang door een „heilig nationaal egocentrisme" beheerst. In Vietnam werden „ideologische doelstellingen" weer eens opgeofferd aan de nationale be langen van de saat. Gedurende meer dan vier Jaar bestond de enige steun van die „socialistische" landen aan hun ge adopteerde zuster, de Vietnamese revolutie, uit beperkte wapenleveranties en knallende resoluties, terwijl Vietnam murw werd gebeukt door het grootste .kapitalistische" land. De Vietnamest communisten zijn hulpelozer en afhanke lijker geworden van de tactiek en de politiek van de belang rijkste (vooral communistische machten) omdat zy over militaire, noch politieke middelen beschikken om op een duidelijk voelbare wijze terug te slaan ♦WORDT V^j-OLGD)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 9