Op Leidse
niemand een
LOM-school
sufferd
wordt
genoemd
Jeugd werkt
aan toekomst
„Catena" naar
filmfestival
Wild-west-kampement
K
in Leids park
EERSTE LUSTRUM STAAT VOOR DE DEUR
In Technische School (Haagweg)
Bridgeclub DDS
IN KUIL LANGS VOORSCHOTERWEG
Avondvierdaagse
WOENSDAG 25 FEBRUARI 1870
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
(Van één onzer stadsredacteuren)
LEIDEN In de lokalen van de LOM-school spannen slin
gers van de ene naar de andere hoek. In een klas staan een
paar jongens met zilverkleurige namaak-toeters aan de mond,
kwasie te trompetteren op de muziek van een grammofoon
plaat. Zij repeteren voor de kindermusical, die deze week ter
ere van het 5-jarig bestaan van hun school wordt opgevoerd.
De school overigens, die nooit officieel is geopend. „We moesten
de school eerst maar eens op poten zetten", verklaart het
schoolhoofd, de heer J. M. Goddijn. Nu hij vijf jaar verder is
met de LOM-school, vindt hij dat zijn school best eens wat meer
aandacht mag krijgen. Het eerste lustrum lijkt een goede reden
om met hem te gaan praten.
LEIDEN In alle afdelingen van de Technische School aan
de Haagweg spannen leraren en leerlingen zich momenteel
druk in om op de driedaagse tentoonstelling, welke morgen
geopend wordt, goed voor de dag te komen.
Het gesprek vindt plaats ln een
kamertje aan het eind van een lange,
brede gang. (De school zelf staat
aan de Rijnsburgersingel. bij het
Schuttersveld). Een bleek-blond
meisje kamt twee keer ongeduldig
vragen of meester z'n koffie nog niet
op heeft. Ze zijn net aan het af
wassen. Verder wil ene Sjakie een
gymbroek uit de kast, omdat hij de
zijne vergeten heeft, en zo wordt
er nog wel meer op de deur geklopt.
Normaal
Niet in het minst gestoord door
deze tussendoortjes, legt een gemoe
delijke en smakelijk vertellende heer
Goddijn uit, wat LOM precies bete
kent: school voor kinderen met leer-
en opvoedingsmoeilijkheden. Deze
ernstig klinkende naam wekt soms
een foutief begrip omtrent de leer
lingen van de LOM-school. Het zijn
kinderen, diie over een normale in
telligentie beschikken. Ze zouden op
een gewone lagere school thuishoren,
ware het niet dat ze dat onderwijs
niet kunnen volgen in verband met
een afwijking. Ze zijn bijvoorbeeld
reken- of taaigestoord of leesblind.
De opvoedingsmoeilijkheden sprui
ten juist vaak uit deze afwijkingen
voort, aldus de heer Goddijn. „Op
de gewone lagere school gaat zoh
kind zich dom voelen en wordt weer
barstig. Als ze dan hier worden op
gevangen. valt dat weg, hervinden ze
hun gevoel van eigenwaarde. Ook
hebben we hier op school neuroti
sche kinderen. Kinderen dus. die op
de lagere school in de war raken
door de massa en door het niet
persoonlijk afgestemd tempo. En dan
de sterk verlegen en geremde kin
deren".
De heer Goddijn gaat nog even
dieper in op het verschijnsel taal-
of rekengestoordheid. „Taaigestoord
zijn de kinderen die woorden hele
maal verkeerd zien, moeite hebben
met enkelvoud en meervoud en bij
voorbeeld de f en de v verwisselen,
Ook zie je, dat ze vaak de zinsbouw
niet goed aanpakken. Dikwijls is
taalgestoordhoid gekoppeld aan lees-
blindheid. Dit zit 'm meestal in de
ogen Ken speciale bril of een be
paalde leestraining kan dan uitkomst
verschaffen. Vaak is leesblindheid
ook het gevolg van verkeerd leren
lezen. Ze hebben dan op de lagere
school net een belangrijk stukje ge
mist om bij tc kunnen blijven".
disten ispraakleraressen). psycholo
gen en een maatschappelijk werkster
die aan de school zijn verbonden.
De heer Goddijn prijst zich geluk
kig met een goed stel onderwijs
krachten. „We hebben een fijn
team", zegt 'hij. „En dat moet ook
weL Onlangs nog zijn we twee da
gen naar een studieconferentie ge
weest. Zo kweek je natuurlijk wel
een goede teamgeest.
Het onderwijs op de LOM-school
is zoveel mogelijk op de praktijk af
gestemd. De heer Goddijn maakt dat
duidelijk: aan ae hand van een voor
beeld: „Bij aardrijkskunde en ge
schiedenis gaat het bijbrengen van
begrippen, niet om het inpompen
van kennis. De leerlingen hoeven
hier geen rijtjes plaatsnamen uit
hun hoofd te leren. Ze moeten thuis
raken in het studeren, het. leren ge
bruiken van allerhande hulpmidde
len. het leren kranten lezen, brieven
schrijven. Waar moet ik zoeken om
iets te vinden, dé ar gaat het om'
„Sommige kinderen moet Je een
taak in kleine hapjes geven", vertelt
hij. „Of een beetje afwisseling aan
brengen. Een heleboel kinderen kun
nen niet aan één stuk door leren.
Die moet je er soms even uitsturen
om een boodschapje. Of als ze geen
raad. weten met zich zelf: jó, ga jij
maar even handenarbeiden. Ze kun
nen hier van alles doen: emailleren,
raffia, boetseren, noem maar op".
Het is de bedoeling en men zal
daarin zeker slagen dat de be
zoekers zich kunnen oriënteren over
de opleidingen, die in deze streek
school worden gegeven. Werkstukken
en demonstraties zijn per studierich
ting gegroepeerd Een geheel nieuwe
opleiding is die van de grafische
techmek. De leerlingen krijgen hiei
een algemeen grafische opleiding in
een lokaal, dat met de modernste
machines is ingericht.
Brugjaar
Soepel
Rekengestoord
Is een kind rekengestoord, dan
mist het 't begrip van getallen. Dat
is moeilyk by te brengen. Het duurt
soms erg lang voordat ze werkelijk
gaan zien wat drie of vyf is, zonder
de vingers te gebruiken. Niet zelden
zyn deze kinderen ruimteiyk ge
stoord. Ze heoben dam geen begrip
van de verhoudingen van him eigen
lichaam".
Dit soort kinderen springt
de eerste en tweede klas van de
lagere school doorgaans wel uit, al
dus de heer Goddijm. Kinderen met
opvoedingsmoeiiykheden komen soms
later op zyn sohool terecht dan
eigenlijk wel wenselijk is. Het zyn
leerlingen die heus wel by de pinken
zyn, maar traag leren of gauw zyn
afgeleid. Het gevolg is. dat ze ach
ter biyven by de rest van de klas
Voor deze kinderen is de LOM-
school ideaal.
Een kind wordt niet zo maar tot
de LOM-school toegelaten. Daar
gaat een gedegen onderzoek aan
vooraf. Als puntje by paaltje komt
gaat de heer Goddyn in alle geval
len op huisbezoek bij de ouders van
een toekomstige LOM-leerling, om
de te nemen stap voor te bereiden.
Het contact tussen ouders en schooj
is dam ook erg hecht. De ouderavon
den worden uitstekend bezocht.
Het lessysteem op de LOM-school
is minder „onpersoonlijk" dam op een
gewone lagere school. Dat kan ook
niet anders. De leerlingen hebben
stuk voor stuk veel aandacht nodig.
Een eerste vereiste is daarom: klei
ne werkgroepen. De 100 kinderen op
de Leidse LOM-school zyn verdeeld
over zestien groepen van gemiddeld
zestien leerlingen. Eigeniyk zyn deze
groepen nog te groot, vindit de heer
Goddyn.
„Als de kinderen hier op school
komen, laten we ze de eerste tyd
vooral spelen. Niet zo maar in het
wilde weg, maar gericht spelen. Ze
komen dan echt los. als ze in de
gaten krygen dat niemand hen een
sufferd noemt".
De indruk die de heer Goddyn al
pratend wekt, dat op de sohool een
erg soepele verstandhouding bestaat
tussen onderwijzer en leerling, wordt
een paar keer bevestigd door leer
lingen die zonder enige schroom een
paar maal zyn kamertje binnen ko
men wippen om wat te halen of te
vragen. Ook ae inrichting van de
klaslokalen is „speels" en gezellig,
ook al door de verscheidenheid in
leermaterialen die gebaseerd zajn op
het „al spelende leert mem" prin
cipe.
Het summum van genot moet voor
de kinderen zyn, om helemaal op
zolder te mogen spelen, waar een
ruime onderzoek kam er voor de psy
chologe is afgeschoten. Het is daar
een waar luilekkerland op speelgoed-
gebied, en het fyne is dat alle6 mag.
De psychologe slaat ondertussen haar
klantjes gade en trekt haar conclu
sies, die verder worden uitgewerkt
in speltherapieën.
Net als op elke andere lagere
sohool krijgt het kind een rapport
mee. Een rapport om mee naar oma
te gaan. .Als wy vinden dat een
leerling zich zo goed heeft inge
spannen dat het voor zyn doen een
8 heeft verdiend, dan krijgt het die
acht. Daarnaast krygen de ouders
een „echt" rapport, waarin het wer-
keiyke teerpeil tot uitdrukking komt"
Elk jaar wordt via een psycholo
gische test onderzocht in welke leef
groep het kind thuishoort, en of het
misschien wel terug kan naar een
„normale" lagere school. Ook dat
gebeurt. Opvallend is dan. dat de
ouders vaak tegenstribbelen, omdat
hum kind het zo naar zyn zin heeft
op de LOM-school.
Het gros van de LOM-scholieren
komt uiteindelyk terecht op een
technische school. Velen gaan ook
naar ITO- of INON-onderwys, lavo,
leao of mavo en vorig jaar ging er
één naar de Leidse school voor de
tailhandel, die er byzonder goed
biykt' te aarden.
LEIDEN Cine Centrum Ca
mera Catena heeft kans gezien
een produktie te vervaardigen,
die rijp genoeg is voor een festi
val. Het is de film 'Death dream',
die zondagavond in het kader van
het Internationale Studenten
filmfestival „Cinestud 70" op het
doek in „Kriterion" te Amster
dam verschijnt.
In 1967 was Catena ook van de
party met de 8 mm-film „Magdag".
Was dit werkstuk vrolyk getint",
„Death dream" is serieus en koel.
Gemakkelyk is het niet gegaan met
de realisatie van deze 16mm zwart
wit rolprent. Er moest op primitie
ve wyze worden gefilmd,. Camera
man Hans Jasperse zegt ervan: ..De
filmapparatuur stond op een koffie-
i karretje" Willem Raadsveld, assi
stent-medewerker duwde. „We wa
ren erg beperkt in onze mogelykhe-
den door gebrek aan de nodige fi
nanciën. Daardoor kon er geen ge
luid bij de film, maar gelukkig is
dit niet storend".
De opnamen werden in en om het
chemisch gebouwencomplex by de
Wassenaarseweg gemaakt en duur
den byna een week.
Hy schreef ook het verhaal, dat
na lang wikken en wegen tot stand
kwam. „Death dream" vertelt van
een jongen (Niels Veldhuizen), die
denkt dat hy ieder ogenblik gecon
fronteerd kan worden met de dood.
Telkens loopt het goed af, maar het
blyft moeilyk de lange periode tus
sen leven en dood te overbruggen.
Zyn genegenheid voor het meis
je Paula Martens van zyn dro-
Op de LOM-school wordt veel
oedaan aan de creatieve vakken
Hier een lerares met haar groep
tijdens de muziekles.
(Foto LD/Holvast)
By het brug jaar, zo valt te con
stateren, beginnen de veranderingen
door te werken, die een gevolg zyn
van de wet op het voortgezet onder-
wys. Het handvaardigheidsonderwijs
biedt thans de mogeiykheid, dat de
leerling zich cp creatieve wyze met
een grote verscheidenheid van mate
rialen kan bezighouden. Op deze
wyze zal hy de materialen zelf leren
ontdekken en aan het einde van het
brugjaar met zyn ouders en het
advies van |de leraar op een meer
verantwoorde wyze een vakrichting
kunnen kiezen.
De afdeling timmeren komt dit
maal ^^ed voor de dag. Er is o.a
oen compleet tuinhuisje gemaakt en
verder z{jn er diverse timmerwerken
zien zoals die op de bouwwerken
voorkomen, alsmede een aantal ge-
I bruiksvoorwerpen die door de leer-
j lingen van de tweede klassen zyn
gemaakt
1 De afdeling houtbewerking is vol
ledig in bedryf.
Cycloon treft Madagascar Zes
tien personen werden gedood en dui
zenden dakloos gemaakt toen de cy
cloon „Jane" tydens het weekein
de Madagascar trof. Er is ook zware
schade aangericht.
Hondenvlees Een firma in Ko
penhagen heeft zich de haat van vele
dierenvrienden in Denemarken op
de hals gehaald door openlyk in ad
vertenties hondenvlees ter consump
tie aan te bieden. In dezelfde adver
tenties worden ook jonge malse hon
den te koop gevraagd, waarby wordt
verzekerd dat ze op een humane ma
nier zullen worden geslacht.
Vijver
men, verzacht zyn innerlijke con
flicten.
Jasperse voegt eraan toe, dat er met
veel toe wy ding is gewerkt. „Het was
moeilyk om me los te maken van
het gegeven". De vraag hoe dit straks
op het „grote" publiek zal overko
men, doet hem twyfelen. „Ik weet
het niet. Hopelyk begrypt man cnze
bedoelingen", zegt hy.
Ook de metselafdeling komt uiste
kend voor de dag De leerlingen heb
ben een bakstenen vijver gemetseld,
bekleed met blauwe tegels en aan
sluitende muren, hetgeen een fraai
geheel is geworden.
De meubelmakers zyn bezig met
het vervaardigen van meubelen, die
straks verloot zullen worden. Door
enkele toekomstige jachtenbouwers
wordt aan een kajuitjaoht gewerkt.
De schilders laten fraai decoratie-
werk zien. Voorts worden diverse
verftechnieken gedemonstreerd.
De instrumentmakers tonen met
uiterste precisie afgewerkte werk
stukken. De elektriciens hun flit
sende lampen. Ingewikkelde schake
lingen. Signaalapparatuur, verkeers
lichten en telefoon. En niet te ver
geten de miniatuur liftinstallatie.
De automonteurs laten diverse
apparaten in werking en overzichten
van elektrische installaties van mo
toren e.d. zien, die de opleiding van
monteur oompleteren.
Voorts zien we de metaalbewer
kers demonstraties geven aan diverse
machines en in het booglassen, sny-
Leerlingen kiezen een vak.
den, solderen, smeden en constructie
werken.
Tenslotte geeft deze tentoonstelling
een overzicht van het algemeen vor
mend onderwys en zyn er demon
straties in het natuurkundelokaal.
waarin ctoor de leerlingen in een
moderne speel- en leersituatie ge
oefend en gedemonstreerd wordt.
Een algemeen overzicht van de
mogelijkheden na het doorlopen van
de Technische School ontbreekt
evenmin op deze voorlichtende en
kundig ingerichte tentoonstelling.
LEIDEN Na de laatste wedstrij
den in de viertallencompetitie van
de Leidse Bridgeclub DDS luidt de
stand als volgt
1. Viertal: mevr. Kengen 222, 2.
mej. Nagel 19—5, 3. mej. Schneider
168, 4. mevr. v. Heusden 168, 5.
hr. Plouvier 1113, 6. mevr. den
Holder 10—14, 7. hr. Gallas 1—28.
mevr. v. Gelderen 123.
Parenwedstryden1ste groep: hr.
Parmentierv. d. Voort 180.26, mej.
Nagel—hr. Mekkink 163.49, hr. Beek
—De Jong 160.18, mevr. Kengen
mej. van Wel 143.05, hr. Plouvier
Eichhorn 142.96, echtpaar Galj aard
142.85, hr. CorneüsseSchölvinck
133.92, ds. Den HolderVisser
133.15; 3de groep: ds. KeuterKrul
169.56, mej. Schneiderhr. Teile
kamp 160 06, mevr. v. Heusdenhr.
Woons 158.84, ds. PeterzenVlaar-
dingerbroek 158.27, ds. v. Gelderen—
Verstraaten 150.32, ds. Comellsee—
Guldemond 138.55, hr. Gallasv. d.
Logt 137.86. ds Beek—v. d. Brink
127.37.
Nieuwtje
Goed stel
Uit het bovenstaande volgt al, dat
op de LOM-school van een star klas
sikaal lessysteem geen sprake kan
zyn. Van de onderwyzers wordt veel
gevraagd, zy moeten er achter zien
te komen welke leermethode voor
elk van de kinderen het best ge
schikt is. Op dit punt worden de
onderwyzers geholpen door logope-
Een nieuwtje is de mededeling van
de heer Goddyn, dat er kort geleden
toestemming is verleend om in het
schoolgebouw met een VBO-school
te beginnen, dat is een mavo en
leao voor LOM-kinderen en tevens
voor kinderen met een laag werk
tempo. Het aantal kinderen is er,
de ruimte is er, de toestemming is
afgekomen, alleen is de leerkracht
nog niet te vinden, aldus de heer
Goddyn. Met deze man staat of valt
het succes van de VBO-afdeling.
„Ik zou ook wel met een LOM-kleu
terschool willen beginnen" voegt hy
er aan toe. „Op de kleuterscholen
zyn zat kinderen die daar niet flo
reren, maar het UJkt wél of ze er
niet zyn, als u begrypt wat ik be
doel. Ze worden niet opgegeven".
LEIDEN Geen koele alumi
nium klimrekken op het betegel
de plaatsje, niet de obligate zand
bak. Het nog prille Hooghkamer-
park langs de Voorschoterweg
gaat de jeugd van Leiden-Zuid-
ivest iets anders bieden. Volgen
de week zal personeel van de
plantsoenendienst van gemeente
werken beginnen met de bouw
van een zelfbedacht speelobject
voor wat grotere kindereneen
bouwnverk van verduurzaamd
rondhout met vier 'verdiepingen'
variërend van twee tot vier meter
boven de grond.
Dit Winnetou-huis is een klim-
bouwwerk in de stijl van een
wild-west-kampement, waarin
kinderen naar eigen inzicht
avonturen kunnen beleven zoals
indiaantje spelen e.d. Men kan
onder het gehele bouwwerk door
lopen. Er komt o.m. een overdek
te uitkijkpost op ca. 4 m hoogte,
een vlaggemast 'met vlag) en een
klimpaal met -touw.
Fantasie
LEIDEN De wandeltochten van
de Alpheuse Avondvierdaagse zullen
dit jaar worden gehouden op 3. 4, 5
en 6 juni. In Hillegom op 10, 11, 12
en 13 Juni en tn Leiden op 1, 2, 3 en
4 Juni.
De organisatie is ook nu weer ln
handen van de Wandelkring Leiden
en Omstreken van de Kon. Bond
voor Lichamelijke Opvoeding.
Opzet van de plantsoenendienst
is een speelobject te maken
waarmee kinderen hun fantasie
kunnen uitleven. Opzettelijk is
voor natuurlijk materiaal (uit
Luxemburg afkomstig sparre-
houtgekozen, waaraan onze be
ton-, plastic- en metaalmaat
schappij zo arm is.
De opstaande wanden worden
gemaakt van circa 800 meter
rondhout met een diameter van
7 tot 8 centimeterde gordingen
van ca. 400 meter hout van 12 c?n
en de staanders van ca. 160 me
ter met een dikte van 20 tot 22
cm. Voor de verbindingen wor
den stevige bouten en moeren ge
bruikt. Het hout zal niet worden
geverfd maar zijn (bijna) na
tuurlijke kleur behouden. De
staanders worden in betonnen
voeden in de grond verankerd.
De kosten voor dit bouwnverk
bedragen rond f 13.000. Vergelijkt
men dit met ds aanlegkosten van
een kleine openbare speelplaats
(wel „olieraffinaderijtjes" ge
noemd omdat de speehvefrktuigen
van buizenmateriaal zijn vervaar
digd), dan blijkt het houten
klimhuis een „koopje" te zijn. Een
kleine speelplaats kost tussen
12.000 en 15.000 gulden. Een gro
te speelplaats kost rond 25.000
gulden.
In „kuil"
Een dergelijk klimhuis kan ui
teraard niet i7i de binnenstad
worden geplaatst. Het Hooghka-
merpark is een uitgezochte plek
er voor. Het parkgedeelte langs
Bramslaan en Voorschoterweg in
de richting van de ChurchiUlaan
bestaat uit twee compartimenten.
Gerekend vanaf de Brahmslaan
komt men eerst in een kleuteraf
deling met bankjes e.d. voor toe
zichthouders. Het volgende en
laatste compartiment bestaat uit
een kunstmatige kuil een gras
veld waaromheen wallen van
twee meter hoogte zijn opgewor
pen. Deze wallen zijn aan de bin
nenzijde bespeelbaar. Bovenop en
aan de buitenkant, langs het wa
ter van de vijver, zijn ze dicht
beplant.
In deze kuU komt het Winne
tou-huis te staan. Volgende week
hoopt de plantsoenendienst met
de bouw te beginnen. Men denkt
er een goede maand (werkbaar
weer) mee bezig te zijn, zodat in
elk geval dit voorjaar de jeugd
er gebruik van kan gaan maken.
