)nbekende stuurt stapels KvK dringt aan aarten naar burgemeester „James Joyce is een mysterie" Betere wegen naar de kust gevraagd op wegenaanleg \et mysterie van Bunnik: „Wie is Bas je russen Rijn- en bollenstreek Aanduiding tg. 'fc <ÏW L 3 <-//>'//'( 4 ''//yy/ Oplossing y -k. j Oude inwoners 7olk Revival Odette MINI-VAN DER HEIJDEN AAN BREESTRAAT Provinciale Staten Doorbraak roesbeekse tehuizen Opleiding DERDAG 19 FEBRUARI 1970 LETDSCH DAGBLAD PAGINA 11 ig (Van onze correspondent) jTKFCHT (GPD) „Basje is voor mij nog geen •ssie geworden, maar ik zou toch wel zo langzamer- d willen weten wie de mens achter Basje is. Nieuws- Ja dat ben ik zeker", zegt de burgemeester van inik, de heer F. R. M. Meltzer. Ik heb wel een vermoeden wie Basje is. Het is een die ik uit mijn loopbaan ken", zegt het hoofd van :elfbescherming BB gemeente Bunnik en oud-politie- J. van Dam. [1 Is een extroverte figuur, die geval wil lk wel een karakteristiek met mensen kan omgaan. Hij I geven. Zoiets intrigeert mij", aldus de fen vlotte mensenbehandeling. grafoloog. teftijd schat ik tussen de 45 en peinst de Utrechtse grafo- Heere van Wijk. 1 its met overredingskracht hij bereid een karakteristiek te van de grote onbekende Basje hand van diens schrift, tien Jaar lang. vanaf zijn be ng tot burgemeester van Bun- Het mysterie rond Basje loopt nu j ook al weer een jaar of 12. 13 maar er zijn nog geen tekenen die op een oplossing wijzen. Of zit de oud-poli- tieman Van Dam uit Bunnik er ïtvangt de heer Melzer prent- dichtbij? Van Dam ..Degeen die ik aarten. Deze zijn gericht aan op oog jielj een jn Burgemeister von Bunnik am Bunnik bekend, maar hij komt niet bei Rhijnauwen. theehaus bei uit de gemeente ik heb via kennis- it, Holland of mr. Le Maire de sen geprobeerd zijn handschrift te t Het merendeel der kaarten j pakken krygen omdat ver_ omstig uit het buitenland. Pa- j gelijken met het schrift op de an- Missel en Wenen blijken de lie- sichtkaarten naar dat is me helaas steden van Basje te zijn. Hu nlet gelukt Zyn naam kan ik daar- de adressen in het Duits of om onmogelijk zeggen. Het is alleen maar zelden in het Neder- maar een sterk vermoeden". „Bunnik en Rhijnauwen juist ge- [emeester Meltzer vei telt dat spejd Qp de kaarten duiden erop dat TT /IA lUü.ra 1' 1 IV irgemeester E. de Weyer LEIDEN De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland dringt er in een door de Leidsche Vereeniging van Industrieëlen ondersteund adres aan de minister van Verkeer en Waterstaat en Provinciale Staten van Zuid-Holland met klem op aan om de verwezenlijking van rijksweg 11 en pro- Als we aan de grafoloog vragen I vinciale weg 6 met alle middelen te bespoedigen, hoe Basje te herkennen is antwoordt 'Oc C. 6" .2 Een vertegenwoordiger, relatiebe zoeker, inkoper, of zo lijkt mij aan nemelijk, wel in belangrijke zaken." Ook de letter b naar de mening van de grafoloog Heere van Wijk karakteristiek geschreven. Hij leidt dit af uit de routine, en ook uit de zwier waarmee zijn naam(?) maar ook burgemeester en de plaatsnaam is geschreven. hij deze streek kent. Mensen uit het ibtsperiode ook enkele ansich- i noorcjen 0f zuiden van het land zijn eft ontvangen. Grafolcof Heere van deze specifieke plaatsaandui- ffjjk concludeert hieruit: „dat ding en Speiwijze niet op de hoogte", rolger kaarten ontvangt, duidt j mymei-t grafoloog Heere van Wijk. p een persoonlijke band. Uit itje moet niet keihard p de naam kan ik aflezen of hy van de zitten. Ik denk dat Basje een cryp- ïeesterswisseling op de hoogte tomatisch grapje is". Basje inplaats Utrechtse handschriftkundi- van ggg wyst volgens mij niet op het geval-Basje op als een zjjn lengte. Ik geloof niet dat het as- »l-joke. Hij ls ook uiterst sociaties met de naam heeft", gierig welke man <of vrouw?) mid van Basje steekt, lit verband herinnert Heere rijk aan een dergelijk geval in ter, waar een public-relation-1 an Philips uit alle delen van Gevraagd aan enkele oude Bunnik- eld prentbriefkaarten naar de se ingezetenen of de naam Basje feester stuurde, 't Heeft onge- hun iets zegt. De mannen schudden 5 jaar geduurd voordat de len rond de afzender „pater voor de televisie werden op- 3r is zelfs een beeldje ont- oor de pater, die geen pater het hoofd. Nog nooit van gehoord. Dat kaartensturen vinden ze wel een grappige vondst. De stamgasten in het „Wapen van Bunnik", vinden dat ook. Gezien het grote aantal an> irschotense firma de Oudewaterse markt. „Voor sichtkaarten van restaurants zou hij •gelijk practical-joke-achtig daar zeker wel eens een neutje ge nomen moeten hebben. „Dat kan wel", zegt een man aan de bar, „maar de naam Basje, Bas of Bastiaan zegt me niets". Ook de andere gasten weten niets over de identiteit van Basje te ver tellen. Heere van Wijk: ..Deze man is een dermate persoonlijkheid dat hij op moet vallen. Het kringetje in Bunnik is dermate klein dat iemand die zo vaak op reis gaat in de gaten moet voor rvaardigt dekens Nigerië RSCHOTEN Binnen drie moeten in de fabriek van N.V. in Voorschoten 65.000 zijn vervaardigd en op weg j lopen. Het open handschrift duidt op ir Nigeria. In opdracht vanvrolijkheid. Karakteristiek van het derlandse Roode Kruis wordt j handschrift is de letter u waarvan met man en macht gewerkt de tweede poot een stuk verder naar beneden loopt dan de eerste. Dat ie mand veel op reis is kan er op wij zen dat hij in het commerciële vlak zit. M he I rod order weg te werken ikant A. Jeursen (44» tussen «nelle telefoontjes in zijn aan de Woelwijklaan: „Na- heeft die opdracht de nor- uktie in ons bedrijf wel is verstoord, maar wij waren e die binnen zo korte tijd j dekens kunnen leveren. De ig is dat 4 maart de eerste 1 ft 25.000 dekens op weg naar te. De andere 40.000 exempla- [en dan op korte termijn". !N De jongerensociëteit j 1" (Levendaal 101) had eken geleden de groep Folk j gecontracteerd voor een op- ^■in haar gebouw. Helaas kon in verband met ziekte van ^■eden van de groep niet door- HNu komt de groep zaterdag- Vin het Leythongebouw. Hoe- kmusic de laatste tijd weer W is (getuige het optreden van _J iaii) wordt er in Leiden wei- geen aandacht aan besteed, lerensociëteit is er dan ook trots op, dat zij deze groep gkan presenteren. „De echte voor- en of achternaam zou ook met een b kunnen beginnen. De talrijke namen op sommige kaar ten wijzen erop dat Basje snel in een gezelschap is opgenomen" Een naam die steeds weer opduikt achterop de ansichten is Odette. De ene keer op „Bastiaanse" wijze geschreven fors in blokletter. de andere keer in sierlijke schuinschrift. Heere van Wijk: „Er staan hand tekeningen op die bepaald niet van hem zijn. Het is leuk dat Basje ook niet smadelijk is, hij is in elk geval geen dwangneuroticus, anders zou den er wel andere teksten op de kaarten staan". Uit de kaartenverzameling blijkt dat hij veel in Brussel komt. H. v. W. „Wellicht bij een zakenrelatie van hem." Er komen veel namen van restaurants op de kaarten voor, ook veel interieurs. „Het zijn allemaal dure tentjes waar hij komt". „Basje doet graag alsof. De kaarten worden in een wat „opgepompte" stemming geschreven, niet aangeschoten hoor. maar hij heeft dan wel wat gedronken", aldus de handschriftkundige. De burgemeester krijgt Basjes kaarten niet bij speciale gelegenhe den. Heere van Wijk: „Hij gaat niet in bepaalde periode van het jaar op reis. Het beroep vertegenwoordi ger zit er daarom echt wel in. Hij moet volgens mij op behoorlijk ni veau zaken doen". hij dat de aanduiding voor de ken nismaking een luxueuze liefhebberij kan zijn. ..Als hy bijvoorbeeld ver zamelt zou hij het willen laten zien". „Bas komt te voorschijn als uiterlijk een joviale man. die anderen ook mee laat genieten. Hij is in elk geval opvallend." Het mysterie rond Basje wil Heere van Wijk graag ontrafelen. Daarover heeft hij wel een hint van Basjes kennissen nodig. „Ik zal graag een volledig karakteristiek willen schrij ven met zijn toestemming. Dat is het punt. Of is Basje bang dat zijn vrouw van zijn escapades op de hoogte komt? Dan wordt het tijd dat Basje Bas wordt". Grafoloof Heere van Wijk wil dat gesprek graag met Basje voeren on der strikte geheimhouding. Het moet goed tafelen met hem zijn. Zou Bas je dit sportief aandurven? De heer Van Dam zoekt zoals een goed politieman betaamd nog steeds door. Hij heeft een vermoeden, maar geen bewijzen. Grafoloof Heere van Wijk heeft een bescheiden (noodge dwongen) karakterbeschrijving gege ven. Wacht Basje op het moment dat er een beeldje van hem wordt ont huld precies als voor „pater Jan sen" in Oudewater? De oost-west verbindingen van De overbelasting van deze onover- Rynland en een groot deel van de zichtelijke en daardoor gevaarlijke volgens het oude Rijksweg neemt daarnaast met bollenstreek vormen adres in toenemende mate een bron van zorg vanwege hun ontoereikend heid. De Kamer ondersteunt het plei dooi. dat zeventien Rijnstreekge meenten onlangs voerden over de aanleg van de twee wegen. De Kamer vraagt aandacht voor de functie van de verbindingen. Het komt haar voor, dat slechts langs deze methode de noodzakelijke prio riteit voor deze wegen kan worden vastgesteld. Men beschikt niet over een kwantitatieve analyse en prog nose van de verkeersbehoeften voor deze belangrijke verbindingen. De functie van beide wegen wordt bepaald door het doorgaand verkeer voor personen en goederen. Het per sonenvervoer omvat o.a. recreatie- verkeer met twee piekbelastingen bollen- en strandtyd. Personen- en goederenverkeer zijn geconcentreerd op een beperkte strook tussen Kat- wijk-Noordwijk en in de Bollenstreek en beide vinden hun aan- en afvoer naar het oosten in belangrijke mate via de „middeleeuwse" oude Rijks weg 11 door Leiden, Hazerswoude- Rijndyk, Alphen aan den Rijn, langs Bodegraven. de dag tce, enerzijds door de bevol kingstoename van Leiderdorp, Kou dekerk en Alphen aan den Rijn. an derzijds door de aan- en afvoer van de ia Rijnland gevestigde in dustrieën, industrieterrein Alphen a. d. Rijn. en de veemarkt in de Leid- se Groen oordhal. De ophanden zynde uitgifte van gronden door het Industrieschap „de Grote Polder" en de vestiging van Heinekens Bierbrouwerij zullen dit proces nog aanzienlijk versnellen. De Katwykse rederijen (koelhuizen), de Rijnsburgse bloemenhandel (veiling Flora), de blóembollenhandelaren zijn voor hun afzet naar het centrum en oosten van het land en naar Duits land goeddeels aangewezen op de zelfde route. Voorts zal de uiterst moeilijke ver keersproblematiek van Leiden kun nen worden ontlast wanneer het doorgaande verkeer over een nieuwe Rijksweg 11 en een nieuwe Provin ciale weg 6 wordt afgewikkeld. De functie van Leiden als streekcentrum zal zyn gebaat wanneer de verstik kende last van dit doorgaande ver keer en vervoer wordt weggenomen. LEIDEN In mini-vorm zal het eind vorig jaar gesloten horecabedrijf van de eebr. Van der Heijden aan de Breestraat terugkeren. Aanslui tend op de banketbakkerij is een koffieshop ingericht, waarin ook een eenvoudige lunch kan worden ge bruikt. Aan de bar van deze shop, die morgenmiddag wordt geopend, zijh wat krukjes geplaatst, waarboven een gezellige verlichting is aange bracht. In een gekoelde vitrine treft men een groot assortiment van lek kere hapjes aan. 51 ijst AMSTERDAM (GPD) „Alleen al de moed om met het vertalen van dat werk te beginnen, zou haast genoeg moeten zijn om iemand een prijs te geven." John Vandenbergh mag het gekscherend zeggen. Hij h e e f t de Ulysses van James Joyce vertaald. „Moeilijker bestaat er niet, alleen misschien The Finnegans Wake, ook van James Joyce, maar dat is vol strekt onvertaalbaar." John Vandenbergh krijgt volgen de week donderdag in het Haagse gemeentehuis de Martinus Nijhoff prijs voor vertalingen (f 2.000» uitge reikt. Sinds zijn studietijd in Cam bridge zo'n veertig jaar gele den, heeft hij met James Joyce ge worsteld. Vier jaar lang heeft hij er tenslotte intensief aan gewerkt om een Nederlandse uitgave van Ulysses tot stand te brengen. Voor het Prins Bernhard-fonds was dit hoogtepunt reden om Vandenbergh met d-e Nij- hoff-prijs, die in 1955 voor het eerst werd uitgereikt te onderscheiden Arthur Miller, zeker ook de moeite waard, ligt nu bij John Vanden bergh in de werkkamer in Amster dam-Zuid. „Maar alles wat je na Ulysses van James Joyce nog doet. kan alleen maar een anti-climax be tekenen. Niet voor niets verschijnt bijna elke week wel ergens in de we reld een boek over Joyce. Elke regel, zowat elk woord, is moeilijk by hem Al die associaties waar hij mee werkte. Als je er één gevonden hebt. moet je die goed bewaren, want 800 bladzijden verder komt hij er mis schien op terug. Die man heeft acht tien talen gebruikt, waar je als ver taler ea eigenlijk ook als lezer maar uit moet zien te komen". I vergeten was. Meer dan een Jaar was die plek opengebleven, doordat Van denbergh geen Nederlandse ver taling had kunnen vinden voor wat Joyce had neergeschreven. „Om een voorbeeld te noemen: ergens ge bruikt Joyce in een zin: „Professor of French letters. Nu betekent French letters zowel Franse litera tuur als kapotje. En inderdaad heeft Joyoe duidelijk bedoeld de woor- speling te maken. Wat moet je? Ik ben uiteindelyk gekomen tot: pro fessor in de literapreservatologie. Met Joyce moet je hier en daar zelf creatief optreden binnen de grenzen die de geest van de auteur aangeeft. Want je taal laat nu eenmaal niet alles toe. En zeker met Joyce voel je Je soms geplaatst tegenover de on macht van het woord". rel ^no ^roesbeekse Te- -ons houden in de komende week t 16 tlonale collecte. Deze tehui- een protestantse instelling ren veertien huisjes en en- (eenheden, waarin 400 kin- oeivolvassenen en goed onder (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG Provinciale Staten van Zuid-Holland hebben vanmorgen bU de behandeling van het hoofdstuk wegen van de provinciale begroting 1970 ruime aandacht geschonken aan de adressen van de burgemeesters van de 17 Rynstreekgemeenten en van de Kamers van Koophandel en Fabrieken van Rijnland en Gouda. De statenleden waren unaniem van oordeel dat er iets aan de slechte oost-west-verbinding van de Rijks weg naar de badplaatsen Katwyk en Noordwijk moet-worden gedaan. Ook werd gevraagd om by het ministerie van Verkeer en Waterstaat aan te dringen op versnelde aanleg van de rijksweg 11 van Leiden naar Bode graven. vinden. De kinderen hebben steun nodig omdat ze thuis - -» 1 De A R.-woordvoerder H. Vink had er vorige week toen het hoofdstuk tekort kwamen, de volwasse- Dwege hun lichamelijke of no Ike ha dicap. In de tehuizen ro Niereen opgenomen, ongeacht •f levensbeschouwing, tanten voor de huis-aan- -lecte kunnen zich opgeven bij 229» v Koning. Jan van Hout- A, Leiden, telefoon 20372. wegen aan de orde kwam, reeds op gewezen dat de toestand van de we gen in de Rijnstreek onhoudbaar was. Hy pleitte toen voor een snelle uit voering van provinciale weg 6 en ryksweg 11. Mr. F. W. B. baron van Lynden John Vandenbergh heeft met zijn vertaling van Ulysses nauwkeurig de schrijver in het Nederlands willen overbrengen Hij kon Joyces ge goochel bij het vormen van woor den. van zinnen, van taal. nog net volgen. „Toen ik in Cambridge stu deerde. las ik Ulysses voor het eerst. Ik begreep er hooguit dertig procent van, maar ik besefte dat hier een doorbraak in de literatuur aan de orde was. Myn interesse was gewekt en liet werk liet me niet meer los". Voortdurend nam Vandenbergh het James Joyce is duidelijk ontevreden geweest met het Engels waar van men zich doorgaans bediende. (VVD) opende vanmorgen de be- zun werken greep h« overal, schouwingen. „De adressen die wij: maar doelbewust, om zich heen. Hy van de gemeenten en de kamers van gebruikte nu eens de stam uit een werk ter hand en maakte jn tekst koophandel ontvangen hebben zijn taal en eea vervoegingsvorm uit een aantekeningen waarvan hy nu ro- geloofwaardig", zei hy. Geen won- andere, dan weer deed hy het an- yaa[ ge5rujk heeft ktmnen maken in der dat de gehele streek roept om dersom. James Joyce is een mysterie. de vier jaar dje het vertalen hem betere voorzieningen. Ook wij staan Er zal ook niemand zijn die het werk heeft gekost, uitvoering by voorrang voor". I van Joyce in zyn ééntje helemaal De heer J. de Geus <CHU) zei zal kunnen bevatten „Wij ervaren dat er steeds verzoe- Voor zyn vertaling heeft John ken by G S. binnenkomen om be- vandenbergh een eindeloze research paalde weggedeelten by voorrang uit m0eten plegen, moeten bestuderen te voeren ten koste van anderen. wat anderen hadden bedacht om er Provinciale Staten kunnen daar niet altyd op ingaan. Maar ik hoop dat de provinciale weg 6 nog in het pro vinciale wegenbouwplan 19701974 zal worden opgenomen. Temeer om dat op de oude rijksweg steeds meer een onhoudbare toestand ontstaat. Drs. C. A.-Verkade <KVP) verzocht G.S. wel de uitvoering van provin ciale weg 6 te bespoedigen, maar stelde voorts dat de staten de ur gentie binnen het kader van het we genplan nog niet kunnen overzien. Wanneer er wordt overgegaan tot aanleg, dan zou naar zyn mening deze weg in zyn geheel en niet alleen het stuk LeiderdorpAlphen moe ten worden uitgevoerd. achter te komen wat Joyce in be paalde gevallen kan hebben bedoeld. Dagen, soms maanden lang heeft hij lopen piekeren wat die merk waardige Joyce met zo'n zelfge maakt woord, zo'n aaneenkoppeling van stukken van verschillende woor den. soms zelfs met een verwording van bepaalde muziekklanken erby, heeft willen zeggen. Om er dan nog Nederlands van te maken zonder dat typische Engels van Joyce tekort te doen. „Ik zou eeriyk bekennen dat ik er tegen het eind haast stapelgek van werd. Zelfs in de drukproef ont dekte ik op een gegeven ogenblik nog een open plek, die ik helemaal Onderwyi maakte hy zijn graad die hy in Cambridge in de Engelse taal- en letterkunde had behaald, te gelde door het geven van lessen aan een middelbare school en het verta len van allerlei werk. „Ik zal zo'n honderd boeken hebben vertaald: Miller, Faulkner waar ik veel aan heb gehad, omdat er al iets van Joyce in te herkennen was me dische boeken, economische werken, romans". Nu voorziet hy zich van een vaste basis voor zyn eerste le vensonderhoud door het geven van lessen in Engels bij de grote bedry- ven en by de Vereniging van Neder landse ondernemingen. Hy is geen brood-vertaler, hy kiest zelf het boek dat hij in het Neder lands wil vertalen. Met Ulysses „ver keerde" hy al zo'n veertig jaar, toen de Bezige By hem vroeg een Ne derlandse uitgave voor te bereiden. In druk uitverkocht. Ondanks die korte tyd had John Vandenbergh er voor de tweede druk al een belangryke hoeveelheid wyzigingen en aanvul lingen op Als er ooit een derde druk komt, zal het aantal toevoegingen weer verschrikkelijk zyn. „Het is de narigheid met genieën, dat ze vaak zo moeilijk te vatten zyn. Bovendien, van welke Engelse tekst gaan we eigeniyk uit. Een Amerikaanse professor is al jaren bezig te bestuderen wat Joyce pre cies heeft geschreven. De auteur had immers een allerbelabberdst hand schrift. Een n en een u by voorbeeld zyn volstrekt niet van elkaar te on derscheiden, maar stel je voor wat een verwarring dat kan geven". De Bezige By heeft met medewer king van het Prins Bernhard-fonds en het Fonds van de Letteren een ton moeten investeren om een Ne derlandse Ulysses op de markt te brengen. Daarvan is een deel naar de vertaler gegaan Als je zou om rekenen hoeveel het per uur is, dan kom je op het bedrag waar een mens nog niet eens zijn bed voor uit zou komen, laat staan dat hy er nog voor JOHN VANDENBERGH - elk woord is moeilijk rotvertalingen. Een slechte honore ring noopt tot zoveel mogelyk ver talen om een behoorlyk inkomen te verwerven. En dat leidt dan weer tot slordigheid". John Vaindenbergrh zelf Ujdt daar niet zo erg onder, om dat hy zyn eerste levensonderhoud uit andere bezigheden financiert. Het is echter niet alleen de hono rering die Vandenbergh verbeterd zou willen zien om tot een beter ni veau van vertaalwerk te geraken. „De opleiding tot vertaler ls in on ze samenleving een verwaarloosd terrein. Alleen aan de universiteit van Amsterdam is er één, maar met het beperkte budget dat er voor be schikbaar is, zyn de resultaten nog lang niet wat ze zouden moeten zyn. Wil je het metier op het ogenblik werkelijk gaan beheersen, dan zou je j-e opleiding moeten voltooien aan IJ Cl uug vuvi zou willen werken. Vandenbergh oyvoorbeeld de Sorbonne of in Ge- vindt het ronduit schandelyk dat n®ve- maar dat ls peperduur en wie vertaalrechten by veel uitgeveryen ^an betalen? nog steeds met een bedrag vaak Toch bereik Je alleen door een bedragje-ineens worden afge- grondige opleiding de kennis van al kocht. Toch wil hy voor werken als i die nuances in een andere taal die Ulysses een uitzondering maken. „Datje moet beheersen om tot een ver is eerder het accepteren van een uit- antwoorde vertaling te kunnen ko- daging dan een middel om je brood I men. Dat houdt tevens in dat een te verdienen". j vertaler niet te veel hooi op zyn John Vandenbergh overtuigd: „De vork mag nemen, dat hy zich moe; financiële positie van de vertaler is beperken in het aantal talen van anderhalve maand was de eerste wankel, en natuuriyk kryg Je dan j waaruit hy wil werken I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 11