Bakker voelt niets voor
wijziging
statuut
Trip Luns naar
Midden-Oosten
is erg nuttig
ASYA-bestuur boycot
wetsontwerp-Y eringa
VVD stemde per ongeluk voor
Oppositie wil Nederlands initiatief
j EBAN
Vondeling: DS 70
weer splinterpartij
Motie over Portugal door Kamer aanvaard
Onschendbaarheid
prof. Goedhuis
nu opgeheven
Ook NSR niet optimistisch
De R.K. Kerk en
het Joodse volk
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1970
LETOSCH DAGBLAD
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Vice-minister-president Bakker (Ko
ninkrijkszaken) voelt niets voor wijziging van het statuut tus
sen Nederland, Antillen en Suriname. Minister Bakker ver
klaarde gisteravond in de Tweede Kamer geen gevolg te zul
len geven aan de aandrang van de oppositie om van Neder
landse zijde initiatieven te ondernemen. Dat zou de onzeker
heid maar in de hand werken, aldus drs. Bakker, die desbetref
fende moties van D'66 en de PSP met klem van de hand wees.
Volgens minister Bakker moet in
de Antillen en Suriname nu eerst
rustig gewerkt worden aan de
sociaal-economische opbouw. Hy
meende dat het koninkrijksstatuut in
dit opzicht meer mogelijkheden
biedt dan tot nu toe gebleken is. „Er
behoefte aan vertrouwen. De re
gering laat zich primair leiden door
de belangen van Suriname en Antil
len," verzekerde minister Bakker.
Rechtspositie
Vooral PvdA. D'66 en PSP dron
gen aan op wijziging of eventueel
beëindiging van het statuut. PvdA-
fractieleider drs. Den Uyl meende
dat het intrekken van de benoeming
van dr. Jonckheer tot gouverneur
van de Antillen heeft bewezen dat er
geen sprake is van een gelijke
rechtspositie van de drie partners.
Volgens Den Uyl is het besluit in fei
te door Nederland genomen. Hij
constateerde een breuk in het sta
tuut. die de verhouding onhoudbaar
heeft gemaakt.
De D'66'er De Goede zei af te wil
len van het statuut. Nederland zou
volgens hem in een periode van vijf
jaar samen met de partners een an-
ADVERTENTIE
POTTER'S^^jp*
«ïïïiTn Keelpij"
frapp»"
...en bij zware of
hardnekkige verkoudheid
POTTER'S CATARRH
PASTILLES
Alleen bij apothekers en drogisten
Mevrouw Teeuwen uit Tege-
len dacht plotseling een halt mil
joen gulden rijker te zijn gewor-
ien. Zij speelde het afgelopen
weekeinde mee in de Duitse lotto
en voorspelde alle cijfers juist. Er
bleken echter zes goede vóórspel-
lingen te zijn. Desondanks toont
een blij lachende mevrouw Teeu
wen het winnende formulier, dat
ruim f 195.000,waard is.
dere staatkundige verhouding moeten
creëren. In een motie verlangde De
Goede zelfstandigheid binnen een
afzienbare termijn. De pacifist Van
der Spek vond dat de regering nu al
moet pleiten voor beëindiging van
het statuut.
De regeringspartijen wilden eerst
het standpunt van de nieuwe rege-
lngen in Suriname en de Antillen
afwachten. Volgens de christelfjk-
historische woordvoerder mr. Schol
ten zou herziening de onzekerheid in
de hand werken. De KVP'er drs.
Westerterp pleitte voor uitbouw van
de zelfstandigheid van Suriname en
de Antillen binnen het statuut.
De liberaal Vonhoff was wel voor
stander van wijziging, maar legde
de nadruk op een „evenwichtige en
planmatige ontwikkeling." Ook de
antirevolutionair Kieft sprak zich
uit voor „aanpassing aan de groeien
de behoefte aan zelfstandigheid."
Minister Bakker deelde mee dat
gouverneur Debrot van de Antillen
eind deze maand naar ons land zal
komen om zijn vertrek te bespreken.
De Kamer was het eens met het be
sluit om de benoeming van dr.
Jonckheer in te trekken. Over moge
lijke nieuwe kandidaten kon minis
ter Bakker nog niets zeggen.
DEN HAAG (GPD) De Israë
lische minister van Buitenlandse
Zaken, Abba Eban, vindt het nut
tig dat minister Luns in maart
naar Beiroet. Amman en Cairo
gaat, omdat zijn Nederlandse col
lega in staat zal zijn op een ge
zaghebbende manier het stand
punt van Israël ten aanzien van
de situatie in het Midden-Oosten
uit te leggen.
De heer Eban zei dit gister
avond op een persconferentie in
Den Haag. nadat hy twee uur met
mr. Luns had gesproken en drie
kwartier met minister Udink (Ont
wikkelingshulp).
Het Israëlische standpunt is en
blijft dat een duurzame vrede in het
Midden-Oosten alleen bereikt kan
worden door directe onderhandelin-
Vertrek
Minister Bakker was het met drs.
Den Uyl eens dat alles gedaan moet
wordenom het financiële hulpplan
aan de belde koninkrijkspartners te
realiseren. Vooral in de Antillen is
vorig jaar door de mei-crisis een
flinke achterstand opgelopen. Minis
ter Bakker hoopte dat het dit jaar
beter zal gaan.
In een motie vroeg de PvdA de
regering om de garantie dat de
hulpverlening aan Suriname en de
Antillen niet te lijden mag hebben
onder wijziging in de staatkundige
verhoudingen. Drs. Den Uyl, die zich
nog niet uitsprak over de beide
„statuutmoties" dacht als uiteinde
lijke oplossing aan een verhouding
die by verdrag geregeld wordt. Mi
nister Bakker zei aan de motie
geen behoefte te hebben.
De regering zal het vakbondsplan
voor een ziektekostenverzekering
steunen, deelde minister Bakker
mee. Ook zal Nederland meewerken
aan de financiering van een stelsel
van sociale voorzieningen. De Antil
liaanse economie zal worden geïn
ventariseerd.
Minister-president De Jong
en vice-premier Bakker luisteren
naar de discussie over de kwestie-
Jonckheer.
DEN HAAG (ANP) De Neder
landse ambassadeur in Groot-Brit-
tannië, dr. J. H. van Roijen, heeft
afstand gedaan van de diplomatieke
onschendbaarheid van prof. mr. D.
Goedhuis, functionaris van de am
bassade. Prof Goedhuis had een
desbetreffend verzoek ingediend om
ra een auto-ongeluk in de nacht van
f op 7 november in Engeland „in
de gelegenheid gesteld te worden zyn
naam te zuiveren, zo nodig door op
dezelfde wyzt als iedere staatsbur
ger van het Verenigd Koninkrijk te
recht te staan", aldus een dinsdag
middag uitgegeven mededeling voor
die pers van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken in Den Haag.
By het auto-ongeluk liep een
jonge medische student, de heer D.
Johnson, fatale verwondingen op.
Prof. Goedhuis ontkent verant
woordelijk te zyn voor dit ongeluk.
Als lid van de staf van de Neder
landse ambassade werd prof. Goed
huis volgens het internationale, ook
<n Engeland geldende recht automa
tisch door zyn diplomatieke immu
niteit beschermd, aldus de medede
ling. Van die onschendbaarheid kan
volgens de geluende regels niet prof
Goedhuis zelf, maar alleen de am
bassadeur afstand doen.
De Nederlandse regering houdt
zioh, evenals de meeste andere rege
ringen met inbegrip van de Britse,
strikt aan het beginsel van de diplo
matieke immuniteit en daarom wei
gerde de amoassadeur aanvankelijk
daarvan in dit geval afstand te doen.
Op instructie van de Nederlandse
regering heeft de ambassadeur ech
ter thans een uitzondering gemaakt
en afstand gedaan van de diploma
tieke onschendbaarheid van prof.
Goedhuis.
Daarby is rekening gehouden met
alle omstandigheden en de uitdruk
kelijke wens van prof. Goedhart,
aldus de mededeling van het minis
terie van Buitenlandse Zaken in Den
Haag.
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM (GPD) Het
bestuur van de Algemene Stu
dentenvereniging Amsterdam,
ASVA, heeft laten weten dat het
niet zal meewerken aan de her
structurering van de universiteit,
zoals minister Veringa die blij
kens zijn wetsontwerp voorstaat.
Het wil daarentegen sabotage-
technieken ontwikkelen om de
organisatie die dr. Veringa wil
invoeren, te boycotten.
Het A S V A - bestuur verwijt de mi
nister dat hy met zijn plan de uni
versiteiten en hogescholen definitief
<n dienst steit van degenen die de
economische en sociale macht in
randen hebben. Het bestuur van de
studentenorganisatie beschouwt de
plannen van dr. Veringa als uiterst
conservatief. Van medezeggenschap
voor studenten is bij beslissingspro
cedures geen sprake, zo stelt het
ASVA-bestuur vast.
De wetenschappelijke staf. zo con
cludeert het, krygt wel de illusie dat.
zij mee mag beslissen, maar het wer
kelijke resultaat zal slechts zijn, dat
zij van boven opgelegde maatregelen
aan de studenten moet uitleggen.
..De staf zal zodoende gaan fungeren
als een buffer bij de invoering van
de technocratische onderwijshervor
mingen. Op net niveau van de vak-
troep wordt het mandarynendom
van de hoogleraar met wettelijke
waarborgen omgeven".
beter functioneren van de universi
teit.
In het commentaar oordeelt de
NSR. dat minister Veringa de al
macht legt by de beheerstop. die alle
relaties met Den Haag onderhoudt.
Deze beheerstop trekt voorts op alle
niveaus het oeheer, en daarmee de
macht over onderzoek en onderwijs
aan zioh. Ook wordt een verdergaan
de controle op de richting van het
wetenschappeiyk onderzoek vastge
legd. De NSR meent, dat de voor
stellen van de minister de studenten
dwingen hun eigen belangen in di-
:ecte atcies te verdedigen.
Nog deze week zullen vertegen
woordigers var. de grondraden zich
betraden over een nadere houding
ten opzichte van de voorstellen, die
minister Veringa in het voorontwerp
van wet heeft neergelegd.
NSR
Boksen Jan van Ispelen, meer
voudig Nederlands amateur boks
kampioen. zal dinsdag in Rotterdam
zijn debuut als profbokser maken.
Van Ispelen krijgt als eerste tegen
stander de Fransman George Da-
nain. Dezelfde avond maakt ook
Rudi Lubbers zijn debuut als be
roepsbokser. De Amsterdammer komt
uit tegen José Guillois (Fr).
Via adviesprocedures, beroepspro
cedures, goedkeurings- en initiatief-
regelingen en via de getalsverhou
dingen wordt elke reële invloed van
de studenten verhinderd. Dit vindt
het bestuur van de Nederlandse Stu
dentenraad ('NSR) van het vooront
werp van wet voor de universitaire
bestuurshervorming. De NSR zegt,
dat van deze wet verwacht kan wor
den, dat de bestuurlijke regeling door
de studenten niet als legitiem zal
worden ervaren, en dat op zo'n ma
nier niet wordt bijgedragen tot een
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) „Ik ge-
loof dat de heer Van Stuyvenberg
de vergissing van zijn leven
maakt. Overal is er een streven
naar samenwerking. En juist op
zo'n ogenblik gaat hij een splin
terpartij vormen."
Dit verklaarde gisteravond dr. A.
Vondeling, voorzitter van de Partij
van de Arbeid in het KRO-televisie-
programma „Vanavond in Nieuws
poort". naar aanleiding van de plan
nen van een aantal socialisten, on
der wie drs. A. van Stuyvenberg,
wethouder in Einhdoven, om de
(„door Nieuw Links geïnfecteerde")
PvdA te verlaten en een nieuwe
partij te stichten.
„Ik kan me niet voorstellen dat de
ze partij succes zal hebben", zei dr.
Vondeling, nadat drs. Van Stuyven
berg had verklaard dat hij voor de
toekomst van zijn nieuwe party, die
Democratisch Socialisten '70 wordt I
genoemd, zeer optimistisch is. Hij
verwacht in 1971 meer zetels in de
Kamer te zullen veroveren, dan D'66
in 1970. Deze partij haalde zoals be
kend toen 7 zetels ln de Kamer
Drs. Van Stuyvenberg betcog-
de dat de PvdA. sinds de groepering
Nieuw Links in de afdeling meer
macht kreeg, ondemocratisch is ge
worden. „Onlustgevoelens leven ln
bijzonder grote groepen van de
PvdA", aldus de Eindhovense wet
houder. Hy voegde eraan toe dat
zijn geestverwanten gehandicapt
worden in hun actie om een nieuwe
partij op te richten doordat veel pro
minenten in de PvdA er net zo over
denken als zij, maar de stap niet
durven wagen.
Dr. Vondeling wees erop dat het
grote punt en de grote opgave van
de PvdA is om de jeugdigen met de
ervaren ouderen te combineren. Jon
geren moeten zich ook in onze partij
thuis kunnen voelen, zo zei hij. Het
kamerlid merkte voorts op dat de
tragiek is dat drs. Van Stuyven
berg en anderen geschrokken zijn
van de onstuimigheid van de jeugd.
Dr. Rous overleden Dr. Peyton
Rous, Nobelprijswinnaar medicijnen
1966. is in de ouderdom van 90 jaar
aan kanker overleden. Ondanks zijn
leeftijd zette dr. Rous zijn kanker
onderzoek aan het Rockefellerinsti-
tuut actief voort tot december vorig
jaar. Hij had in 1911 aangetoond,
dat kanker bij dieren kan worden
verwekt door de injectie van een
virus.
gen tussen Israëliërs en Arabieren.
Bij die onderhandelingen zullen al
gemeen erkende grenzen in dit ge
bied het belangrijkste thema moeten
zijn. Israël aanvaardt voor die on
derhandelingen geen voorwaarden
vooraf.
„Laat men ons op de proef
stellen", aldus Eban. „en nagaan
wat onze voorwaarden zyn". Volgens
hem is het nog nooit in de geschie
denis voorgekomen dat twee partyen
tot een duurzame vrede kwamen zon
der dat zij elkaar hadden ontmoet.
Minister Eban gaf de verzekering
dat Israël alle oorlogshandelin
gen tegen Egypte zal staken zodra
Nasser bereid is de wapenstilstand ln
ere te herstellen. Hy ontkende dat
hy voorstander zou zyn van een
eenzydig staken van de militaire ac
ties door Israël, zoals het Ame
rikaanse weekblad Time had gemeld.
De VN-resolutie van november 1967
behelst volgens hem een lyst van
uitgangspunten die zich lenen voor
onderhandelingen, maar geen afge
rond vredesplan.
NOORDWIJKERHOUT (ANP)
„Het concilie van de RK. Kerk
in Nederland acht het wenselyk zich
te beraden over de houding van deze
kerk ten aanzien van het Joodse
volk", aldus luidt de eerste zin van
het vandaag verschenen ontwerprap-
port over dit thema, dat in de zesde
en laatste plenaire vergadering van
het pastoraal concilie (van 5 t.e.m.
8 april) aan de orde zal komen.
In de inleiding van dit rapport
wordt o.m. gezegd: „Het Joodse volk
heeft een eigen plaats in het geloof
van de kerk. Het Joodse volk kan
nooit zonder meer onder de met-
christenvolken worden gerekend. De
kerk weet, dat ze zonder de band met
het levende Joodse volk niet de kerk
voor de volkeren kan zyn.
In het eveneens versche
nen ontwerprapport „Vragen rond
de verkondiging" wordt gepleit
voor gevarieerde vormen van zon-
zondagse liturgie, b.v. meer uitvoe
rige of zelfstandige woorddiensten,
waarin 't gesprek alle kans krygt in
woord en wederwoord en voor
diensten, waarin vooral aandacht
is voor muziek, zang beeld en spel.
ADVERTENTIE
(Van onze parlementaire redactie»
DEN HAAG (GPD) „In eer
ste instantie heb ik al gezegd dat
ik deze motie zeer onplezierig
vond", aldus verklaarde gister
middag minister Luns van Bui
tenlandse Zaken over een motie
van drs. Visser (D'66» waarin aan
minister Luns wordt gevraagd in
de toekomst bij stemmingen over
anti-Portugal-resoluties in de
Verenigde Naties duidelijker te
laten blijken dat het Portugese
koloniale bewind principieel ver
worpen wordt.
Mr. Luns' afwyzende opmerking
kon niet verhinderen dat de motie
toch door de meerderheid van de
'Tweede Kamer werd aanvaard. Al
leen de Boerenparty, de Groep-
Harmsen, de SGP en de GPV stem
den tegen. Hoewel mr. Berkhouwer
(VVD) in zyn stemverklaring had
aangekondigd dat zyn fractie tegen
de motie zou stemmen, stemden hij
en zyn fractie-genoten per ongeluk
toch voor.
Drs. Visser had nog voor de offi
ciële stemming zyn motie, die aan-
vankeiyk scherpe afkeuring inhield
van het stemgedrag van de Neder
landse delegatie by de VN over re
soluties die tegen Portugal en de
oorlog in Angola waren gericht, wat
afgezakt. De KVP zal vóór de mo
tie stemmen zo had hy vernomen,
als in plaats van „afkeuren" werd
gesproken van „betreuren."
Minister Luns, die vorige week
donderdag reeds het woord „onaan
vaardbaar" had laten vallen, ver
klaarde gistermiddag dat hy ..zon
der vreugde" van de wyziging ken
nis nam. .Een lichte twyfel aan de
eeriykheid van de regering lees ik
er toch nog in." zo zei hy en voegde
er aan toe: „Ik zal de motie over
me heen laten gaan en er natuuriyk
rekening mee houden."
Niet gelukkig
De Kamer aanvaardde bovendien
nog een andere motie, waarmee de
bewindsman niet erg gelukkig was.
Met 67 tegen 60 stemmen werd de
motie van de socialist Dankert aan
genomen, waar by aan de regeling
gevraagd wordt een bydrage te ge
ven aan het Trust Fund van de Ver
enigde Naties ter ondersteuning van
de slachtoffers van de apartheidspo
litiek in Zuid-Afrika.
Vorige week donderdag had mr.
Luns al verklaard wel te willen
overwegen om een bydrage ter be
schikking te stellen voor de slacht
offers van de apartheid maar dan
alleen voor rechtskundige bystand.
De minister voelde niets voor een
geldelyke bydrage aan het Trust
Fund, omdat dit fonds niet mag
werken in Zuid-Afrika, terwyi ook
andere activiteiten dan juridische
bystand worden bekostigd.
De fracties van de KVP. WD,
Boerenparty, GPV. en de Gro?p-
Harmsen stemden in hun geheel te
gen. De fracties van de CHU en de
ARP bleken echter voor het grootste
deel wel voor de motie van de oppo
sitie te voelen. Zoals bekend heeft
minister Luns al eens een ton ge
schonken aan het „Defend and aid
fund."
PvdA verdeeld
De PvdA raakte by de stemming
over de in totaal dertien moties die
tydens de debatten over de begro
tingen van Buitenlandse Zaken en
Ontwikkelingshulp waren ingediend,
tot tweemaal toe verdeeld door mo
ties van de PSP'er Van der Spek. In
het eerste geval werd in een motie
gevraagd om volkenrechtelyke er
kenning van Noord-Vietnam, daar
by stemden tien socialisten onder
leiding van dr. Roethof voor. Ook
D'66 stemde verdeeld: de kamerleden
De Goede. Nypels en lm kamp wa
ren voor de motie, de vier andere
D'66-tigers tegen.
In het tweede geval betrof het de
motie van de heer Van
der Spek. waarin gevraagd wordt om
volkenrechtelyke erkenning van
Oost-Duitsland. Met de PSP. CPN
en D'66 steunden zes leden van de
PvdA deze motie.
Behalve de twee eerste genoemde
i moties nam de kamer nog twee mo-
ties aan. Op de CPN na werd de
motie van mr. Berkhouwer, waarin
afkeuring wordt uitgesproken over
de discriminerende maatregelen te
gen Joodse burgers in een aantal
Oostbloklanden, aangenomen. De
communist Bakker vond deze motie
„een anti-communistisch stuntje".
Voorts steunde de overgrote meer
derheid van de Tweede Kamer
met uitzondering van de Boeren
party, de Groep-Harmsen, de SGP
en de GPV een andere motie van
de socialist Dankert. De Kamer
vraagt daarmee aan de regering om
by de Westelyke bondgenoten van
Portugal aan te dringen op stopzet
ting \an wapenleveranties aan dat
land, zoals ln een resolutie van de
Veiligheidsraad was bepleit. Minis
ter Luns verklaarde deze motie on
nodig te vinden.
De zeven andere moties, die ove
rigens allen door de oppositie waren
Ingediend, werden door de Kamer
verworpen. Tenslotte stemden de
Boerenparty. de PSP en de CPN te
gen de gehele begroting van Buiten
landse Zaken.
