Ojoekwoe kon zich friet overgeven W Pompidou wil overleg tussen de Grote Vier Bolletje Paus en celibaat esprek met de Ierse pater Fenucane Damascus ligt onder het bereik van de Israëlische artillerie (rti ^kmt/eêw; """"-x, TWORTELD ™Per vliegtuig Twee meisjes Eenmaal bang Veel te lang Kosigin en het Midden-Oosten Veertig doden bij vliegtuigongeluk in Argentinië POOLS-DUITS GESPREK IS BEGONNEN Rin-Tin-Tin slaat toe in de Stadsgehoorzaal zondag a.s. \ierde arrestatie in zaak-Yablonski NIEUWE STAP NAAR COALITIE IN ITALIË POSTERIJEN IN RUSLAND VEEL SLECHTER DAN VROEGER DAG 6 FEBRUARI 1970 LEIDRCH DAGBLAD L (Van onze reisredacteur H. Kolb) (GPD) Op het internationale vliegveld van La- de Ierse pater John Aquino Fenucane (32) met af- n aan hoe zwarte handen zijn schamele handbagage over- «halen. Dan mag hij de vliegtuigtrap op. En als zijn twin- [Hllega's tenslotte na veel geschreeuw van protserige Nige- ;e militairen en politiemannen, opgesteld naar rato van 1 riester, ook zijn ingestapt, heeft Nigerië op woensdag 5 ari de uitwijzing van de eerste groep missie-paters vol- ïvijzing, in plaats van zes maanden gevangenisstraf we- Y iet illegaal, want via Biafra betreden van Nigeriaanse bo- |n het werken zonder de daartoe vereiste vergunning: de iaanse regering noemt het een daad van clementie. lis ïr Fenucane. via Rome op de »g naar Ierland, zakt breed g in zyh vliegtuigstoel. Hij Als je de VN-definitie van de" voikenmoord) met alle wilt aanhouden, dan moet ik dat mij daarvan niets is ge- S'Plundering wel, verkrachting lar die genocide, nee. Ik vind dat er soorten genocide EF[>or uithongering bijvoorbeeld, r een welbewust onthouden Hij blijft nog even genocide: „In het begin van og geloofde de Biafranen er- ^.niet eigenlijk, want ik wist Me dat de wereld toekeek. Maar Ven de mensen, bij vele, vele en in Biafra. Ik was hoofd distributieapparaat van Ca- itemationales. Wij brachten andere nacht 270 ton voed- I r binnen, dat binnen 24 uur msen bereikte voor wie het be- nas. Meer dan 5000 ton voed- medicijnen in de maanden september en december. Met in honderd vrachtwagens. Biafra ineenstortte, is ook ,r(janisatie ontworteld. In de 'nacht heb ik 55 vrachtauto's iet vliegveld Oeli gestuurd, ii ik er maar drie heb terug- De rest is gevlucht, de wil len. Als ze ons daar hadden zouden we na enkele dagen nsen wel weer hebben kun- rughalen. Er werd tenslotte gemoord: de troepen en zich in het algemeen be Maar door ons weg te ha- Cte vervangen door onervare- - I het maanden duren voordat gewerkt kan worden op de- schaal. Dat is een tragedie, k moet zeggen dat ik geen |id voel tegenover de Nige- !lk ben bereid terug te gaan". ikend ga athij verder: „Die waren niet eens genoeg om Tven te voorkomen. Wij heb- icijferd dat daarvoor ten- tienmaal zoveel nodig was. n Afrikanen en die hebben maal niet het soort gevoelig- f it ons beweegt om by groot k jk leed voortvarend in actie in. Wanneer u va-aagt hoeveel ien, dan zeg ik: vijftigduizend brmoedelijkAl die men de hospitalen.die kunnen erois niet intrekken. verhalen over dat vertrek Dekwoe met een witte auto en ister verkleed zijn onzin. Hij met een regeringsvliegtuig aan". Hij denkt na over die nacht op Oeli: „Er kwam g vliegtuig binnen. De Fran- Iden er kinderen in vervoe- ir Libreville. Toen het groot- 1 er al in lag, bleek de piloot lao Thomé te willen. Kinde- weer uit en later kwam er a to^+el, dat wèl naar Libre- Ing. Daar moesten boen die tn in. maar er werd gevoch- i plaats bij de deuren. De pi- eft, met de deuren nog open, ptoren op volle kracht laten i Hij vertrok. Dat heeft ten- één kind het leven gekost". Fenucane zwijgt een poosje pt over de capitulatie te pra- >e de Biafraanse minister van htlng Eke de Nigerianen vragen om niet verder op te aangezien zy zouden capitu- Hoe dat gebeurde in zijn mis- aan de weg van Ihiala naar die tot hoofdkwartier van de geschoven troepen was inge- En over de commandant: lad twee Biafraanse meisjes ireerd. Ze waren overal op rf. Sommige meisjes waren één van veertien, één van l. Ik heb me daar niet tegen Dat kon niet in die situatie, id geen zin. Ik heb er wel één n kamer verborgen. Daar. op ïir>p'->t werd tenslotte de Nige- victorie bevochten en daar maar beter niet tussen ko- rië zegt, dat de buitenlandse irlening de oorlog heeft ver- Vindt pater Fenucane dat ,Ja. dat is geloof ik juist, wat hadden we voor keus? Ik worden geacht de deskundigen te zijn. Maar ze werkten wat ons be treft in een andere straat. Waai- ze rustig konden zitten. Wij hebben zo ongeveer tien procent van wat wij kregen aan het Rode Kruis gegeven om hun acties op gang te houden. Met hun geld hadden wij tienmaal zoveel kunnen doen. Als wij niet meer hadden meege werkt en als wij op die manier de overgave hadden versneld, misschien zouden er dan veel meer gered zijn. Maar dat wéét je niet. 't Is zo ge makkelijk vanuit een stoel, en dan maar praten. Wij, daar. in de ellen de. wisten niets zeker. En dóórgaan, dat was een verschrikkelijke beslis sing. En er was altijd weer hoop. als er in het noorden of het westen van Nigerië onrust was. Er waren altijd meer beloften. Voor wapens, geld. En er was altijd weer een vol gende maand waarin eindelijk de grote actie zou worden onderno men." „Ik ben maar één keer bang ge weest in alle zes jaar die ik in Biafra heb doorgebrachttoen ik met myn handen omhoog naar buiten Pater Fenucane heb er wèl vaak over nagedacht, of het wel kón. wat we deden." Over Ojoekwoe: „Die man kón niet meer terug. Hij is trots, ambi tieus. intelligent. Hij kón zich niet overgeven. Nadat Owerri voor de eerste maal door de Nigerianen was ingenomen, hadden ze al een docu ment opgesteld. Dat was in oktober 1968. Maar omdat ze, vermoedelijk van de Franse kant, de belofte kre gen voor meer wapens en meer geld hebben ze t»och doorgezet. En ik ben er zeker van: als ze maar hadden onderhandeld dan hadden ze Port Harcourt wel gekregen. Effiong heeft al lang geleden gezegd, dat ze moesten ophouden, omdat ze dan tenminste nog voorwaarden konden stellen. Maar Ojoekwoe deed het niet. Zyn trots vormde een blinde vlek in zyn overwegingen." „Op het laatst, toen we om ons heen steeds meer mensen zagen sterven, hebben wij als priesters een bijeenkomst gehouden en ge zegd: moeten we niet tegen Ojoek woe zeggen, dat het nu genoeg is? Dat doorgaan' geen zin meer heeft? Dat hebben we ook gedaan, maar het heeft niets geholpen. Ojoekwoe is een man, die eén hele zware per soonlijke schuld heeft te dragen. Ik neem het hem niet kwalijk dat hij die oorlog is begonnen, want hij heeft zelf de Ibo's naar het noorden teruggestuurd onder de verzekering dat het na de eerste moord van 1966 weer veilig was. Hij voelt het als een persoonlijke verantwoordelijk heid. dat er daarna weer zo'n mas sale slachtpartij heeft plaatsgehad. Maar hij is veel te lang doorge gaan toen het allang vaststond dat er niets meer te winnen viel en alleen maar meer te verliezen, zo als Effiong heeft gezegd. Die had dat wel door Over andere hulporganisaties: „Het Franse Rode Kruis, dat waren paniekzaaiers. Het Internationale Rode Kruis? Dat werkte veel te duur. Driekwart van hun budget ging op aan administratieve zaken, de rest was voor effectieve hulp. Zij kwam om de eerste Nigerianen wel kom te heten. En gek als het klinkt, er is nooit een blanke priester om gekomen. Soms lag ik 's nachts de zes, zeven bominslagen van de Migs te tellen en dan dacht ik: voor het zelfde geld hadden ze ons kunnen raken. Die rechtzaak tegen onze groep priesters was niet eerlijk. Ze hadden dat allemaal van tevoren gedacht. Wy werden in Port Harcourt uit het hotel gehaald en wisten niet eens dat we naar een gerechtsgebouw gin gen. Toen we binnenkwamen werd ons een doorslagpapiertje met de be schuldiging in de hand gedrukt. We hadden geen juridische bijstand. We hebben er wel om gevraagd, maar men zei dat geen enkele advocaat dat wilde aangezien zijn verdere car rière daarmee gemoeid zou zijn! Die rechtzaak was een voorstelling, die gegeven moest worden. Die is nu over. Ik denk dat alles tevoren was afgesproken. In Biafra waren in to taal 102 blanke priesters, broeders, en zusters. Van hen gaan er vandaag 32 weg, twintig zitten er nog in Pert Harcourt. Bisschop Whelan is er bij (de man die als eerste zei dat Ojoekwoe bezig was zijn volk te ver moorden). Zij zullen wel geen proces meer krijgen. Gewoon eruit en dan afgelopen." - - ,.:fW GOLAN i AP) De Israëliërs heb ben één van de hoogste heuvels van de op Syrië veroverde hoogten van Golan zwaar versterkt met hechte fortificaties. Deze heuvel, die duizend meter hoog is. wordt „heuvel 965" genoemd en vandaar uit kan Israël de Syrische hoodstad Damascus, die nog geen zestig kilometer verder ligt. met verdragend geschut be strijken. (Van onze correspondenten) PARIJS, LONDEN (GPD) Ofschoon de antwoorden van de drie grote westelijke mogendhe den aan het Kremlin op zijn re cente stappen inzake de span ningen in het Midden-Oosten pa rallel lopen, heeft Frankrijk gisteren toch veel sterker dan Washington of Londen het ac cent gelegd op de noodzaak het overleg met de Sowj et-Unie ge zamenlijk te hervatten en te sti muleren. Daarentegen moet pre sident Pompidou in zijn weder woord, dat gistermiddag Moskou heeft bereikt, met nogal lichte tred zijn heengestapt over de wenselijkheid de wapenleveran ties stop te zetten of tenminste krachtig af te remmen De verklaring van dat accént en van dat verzuim liggen natuurlijk wel voor de hand. Parijs heeft met de massale leveringen van Mirage- vliegtuigen aan Libië, te veel boter op het eigen hoofd om zich nu ver ontwaardigd te kunnen tanen over de mogelijkheid dat de Sowjet-Unie Egypte van nog meer oorlogstuig zou willen of moeten voorzien. Dat Parijs nu opnieuw met zoveel kracht op het aambeeld van het overleg tussen de vier giv>te mogendheden slaat is niet minder verwonderlijk. Want alleen in de club der Grote Vier kan Frankrijk de schijn aanne men werkelijke wereldpolitiek, te be drijven. Een verlangen dat Franrijk nu sterker voelt daar het bij de dag duidelijker wordt dat ook dit conflict alleen door de twee werkelijke super machten, de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie, zal kunnen worden ge regeld. Ook premier Wilson van Engeland heeft gisteren in een persoonlijke brief aan premier Kosigin de nota over het Midden-Oosten beantwoord. Hoewel Wilsons antwoord, in over leg met Parijs en Washington ont worpen, in krachtige termen is ge steld, zou de toon ervan vriendschap pelijk zijn. Engeland, dat sinds de zesdaagse corlog geen omvangrijke wapenzen dingen naar het Midden-Oosten meer heeft gestuurd of beloften gedaan, neemt een neutraler positie dan de Fransen en Amerikanen in en voelt dat het wellicht een bemiddelende invloed kan uitoefenen. Daarbij komt dat er tussen Wil son en Kosigin, die in 1964 op pre cies dezelfde dag premier zijn ge worden en die al jaren daarvoor met elkaar contact hebben gehad, 'n goe de persoonlijke verstandhouding be staat. hetgeen zeker op het ogenblik kan helpen. Londen blijft hopen dat de vier- mogendhedenbesprekingen welke eind volgende week in New York zullen worden hervat, na Kosigins geweeklaag eindelijk iets positiefs zullen opleveren waardoor dr. Gun nar Jarring, de VN-bemiddelaar, ver der zal kunnen werken. Want ondanks alle pessimistische speculaties is Lon den van mening dat het Kremlin op recht geïnteresseerd is in een vrede lievende oplossing vooral omdat Moskou zijn volle aandacht nodig heeft voor China en de Europese veiligheid als rugdekking. Aan de an dere kant zegt men hier natuurlijk dat de Sowjet-Unie onder grote druk ADVERTENTIE ,0 knapperbros geroosterd BUENOS AIRES (AFP) Er zijn geen overlevenden onder de veertig inzittenden (36 passagiers en bemanningsledenvan een Argen tijns vliegtuig, dat gisterochtend is neergestort bij Corrientes in de Ar gentijnse provincie Chaco. Het toe stel zou zijn ontploft kort na het opstijgen van Corrientes. Het was op weg van Asuncion in Paa-agua.v naar Buenos Aires. De ontploffing zou zijn veroorzaakt door een defect nan een motor. van de Arabische landen staat om hun militair apparaat effectiever te maken. Embargo Secretaris-generaal Thant van de Verenigde Naties heeft gepleit voor een wapenembargo voor het Midden- Oosten. Een woordvoerder verklaar de namens Thant: „In beginsel is de secretaris-generaal voorstander van een wapenembargo, waarbij het cri terium gelegen moet zijn in zyn ef fectiviteit en zijn toepasbaarheid zo wel op wapens die door regeringen worden geleverd als op wapens die uit particuliere bronnen komen". brood van Bolletje Altijd vers, altijd lekker. Probeer zo'n pak moetjepiceven.' Spionage De Tribune de Lau sanne schrijft, dat de Zwitserse au toriteiten achter „een belangrijke spionageaffaire ten bate van de Sow jet-Unie" zijn gekomen. Een 57-ja- rige gemeenteambtenaar Marcel But- tex, is gearresteerd. Naar een voort vluchtige wordt nog gezocht. Assistentie Zeven Sowjetrussi- sche oorlogsschepen zijn gisteren door de Straat van Gribraltar de Middellandse Zee uitgevaren, naar de plaats waar een beschadigde Sowjet- Russische onderzeeboot het anker heeft, laten vallen. De onderzeeër ligt op het ogenblik voor anker buiten de haven van Melilla in Spaans Marok ko. Belgisch paar uit India Koning Boudewijn en Koningin Fabiola van België zyn gisteren uit Bombay naar Brussel vertrokken. Voor zij hun staatsbezoek aan India beëindigden maakten' de Belgische vorstens nog een rondrit door Bombay en beklom men zij de in de rotsen uitgehouwen trappen van de oude hindoetempel van de stad. WARSCHAU (API Westduitse er Poolse delegaties zijn gister ochtend en -middag bijeengekomen voor de eerste officiële politieke be sprekingen tussen de twee landen sinds het einde van de tweede wereldoorlog. Het centrale vraagstuk bij de onderhandelingen is de kwes tie van de Poolse westgrens, de Oder-Neisse grens. De delegaties worden geleid door de Westduitse sraatssecretaris van Buitenlandse Zaken, Duckwitz, en de Poolse plaatsvervangend minister van Bui tenlandse Zaken Winiewicz. PARIJS. MADRID, MUNSTER AP) De FYanse rooms-katholieke primaat, kardinaal Marty, aartsbis schop van Parijs, steunt het stand punt van Paus Paulus inzake de oe- libaatskwestie. „De bisschoppen van Frankrijk zullen net als al de bisschoppen van de universele kerk altijd beschikbaar zijn voor same--.werking met hem die zijn broeders in het geloof bevestigt", ai dus Marty. Een groep r.k bisschoppen uit de geestelijke provincie Toledo heeft zioh tegen do verklaring van het Nederlandse pastorale concilie over het celibaat voor priesters uitge sproken. De b sschoppen beschouwen de „twijfelachtige positie van het Nederlandse episcopaat" met droef heid. Het Westduitse Paulus-genoot- sohap. een vereniging van rond 300 geleerden, die streeft naar een nieu we oriëntatie van de ohristen in de wereld, heeft de houding van de Paus in de kwestie van het celibaat fel gekritiseerd Niemand, aldus het genootschap, zal het de Paus kun nen verbieden de celibaatsverplich ting te verdeuigen. „Maar wij moe ten fel protesteren tegen zijn po ging de discussie over kwesties die van levensbelang zijn voor de kerk, eigenmachtig af te snijden". De Paus, aiöuc de verklaring, moet niet langer tegenover de kerk staan maar in haar geleieren terugkeren De Israëlische stellingen liggen ter plaatse slechts enige honderden me ters verwijderd van de Syriërs, die men docr veldkijkers duideiyk kan waarnemen. In dit onherbergzame gebied van heuvels en vlakten, waar de ge vechtsactiviteit zich de laatste tijd heeft toegespitst, wordt aan Israëli sche zijde de mogelijkheid niet uit gesloten. dat het in dit terrein nog eens zou kunnen komen tot tankge vechten en artillerieduels van bete kenis. Nu Damascus zo dichtbij ligt. zou men deze stad. als dit nodig zou zijn, in zeer korte tyd met tanks kunnen bereiken. Aan Israëlische militaire zyde gelooft men niet, dat de Sy riërs in het gebied van heuvel 965 tot actie zulle novergaan, omdat de waarschijnlijk even goed weten, dat de hoogten van Golan met het ver strijken van de tijd steeds gevaar- lyker terrein zyn geworden. ADVERTENTIE LEIDEN Zondag, dus overmcr- gen. zijn er grootse kindervoorstel lingen in de Stadsgehoorzaal, waar bij de kinderen overladen worden met geschenken. Elk kind krijgt 3x een andere „Fabeltjeskrant" cadeau alsmede het jeugdblad „Pep" en een fraaie uitgave in kleur van „Barend de Beer" en nog een extra cadeau naar keuze: een daverend jeugd- album. een groot stripboek, zoals „De Ruimtesmurf", „Oliver Twist". „De Flintstones", „Jacht in de Jungle", „Dubbelspion", 't machtige „Gordon- Album", enz. Door samenwerking van de Ned. Jeugd Centrale met grote Ned. uit gevers is dit mogelyk geworden. Het jeugdprogramma omvat reen Fabeltjeskrant-actie en verrassing, de bijzondere jeugdfilm „Kuifje" in kleur en cultureel onderscheiden (v. h. jeugdblad „Kuifje") en de film „Rin-Tin-Tin slaat toe" met de super intelligente hond Rin-Tin-Tin in spectaculaire indianenavonturen. Er zyn 3 voorstellingen zondag, 's morgens van 10-12 uur en 's mid dags om 1 uur en om half 4 in de grote Stadsgehoorzaal. Bij bijzondere beschikking is de toegangsprijs zeer laag gehouden. n.l. f 1.49 op alle ran gen. iAlles inbegrepen). De kaartverkoop is zaterdagmiddag tussen 3 en 5 uur en zondagmorgen vanaf 9 uur (tot half 4) aan de Stadsgehoorzaal. De kinderen wordt aanbevolen een tas mee te nemen om de cadeautjes er in op te bergen. Israëlische soldaten op heu vel 965", een van de hoogten van Golan, van waar zij de Syrische hoofdstad Damascus kunnen be strijken. WASHINGTON (AP) In ver band met de moord op de mijnwer kersleider Joseph Yablonski en zijn vrouw en doenter is thans een vier de persoon beschuldigd: het is me vrouw Annettee Lucy Gilly, wier man reeds in verband met dezelfde zaak gevangen zit. samen met nog twee andere mannen. Het gearresteerde drietal zal wor den beschuldigd van de moord op Yablonski en diens vrouw en doch ter in hun huis te Clarksville, in de staat Pennsylvania, op 31 december van het vorige jaar. Mevrouw Gilly zou aanwezig ge veest zijn bij besprekingen van de drie mannen, waarin werd samen gespannen tegen de Yablonki's. Ook •ou zy haar man hebben geholpen om aan de wapens te komen die het drietal bijzioh had toen zij op 31 december 's nachts het huis van de familie Yabionski binnendrong. Verworpen De pro-communisti sche Pathet Lao heeft gisteren een voorstel van de Laotiaanse regering verworpen om de strategische Vlakte aer Kruiken uc neutraliseren, en ver klaard dat haar toepen vastbesloten -yn het gehele gebied te veroveren. I ROME iReuier) De Italiaanse socialistische partij heeft gisteren besloten besprekingen te gaan hou den met drie andere partijen over ae vorming van een regeringscoalitie van vier partyen. Het centrale co mité van de party nam dit besluit met 93 stemmen voor. 13 tegen en 16 onthoudingen. Men verwacht dat deze verrassende beslissing binnen niet al te lange tijd het ontslag van de christenocmocratische premier Rumor tot gevolg zal hebben. De socialistische partij was tot nu toe de enige van de vier politieke partyen in Italiëdie weigerde in te stemmen met de coalitiebespre kingen ter vo/ming van een hechte meerderheidsregering. De kans Ls nu groot dat een regering van chris ten-democraten soicaal-democraten, republikeinen en socialisten zal wor den gevormd ter vervanging van de christendemocratische minderheids regering van Rumor. Als de besprekingen succesvol gaan verlopen zal president Saragat een eerste minister benoemen moge- 'yk weer Rumor die met de par tijen gaat onderhandelen over het regeringsprogTvm en de verdeling van de ministersposten. Hoewel men moeilijkheden daarbij niet uitsluit, geloven waarnemers toch dat de vorming van een nieuwe regering nog slechts een kwestie van tijd zal zijn. Rumor heeft namelijk altijd ge zegd dat hij niet aan besprekingen wilde deelnemen als er geen grote kans bestond dat ze tot succes zou den leiden. Ook bestaat er een goede kans dat de partijleiders bij de vorige maand gehouaen besprekingen al een oplossing hebben gevonden voor de verdeling van de sleutelposten. MOSKOU <AP) De Sow- jetrussiserve „Literatoernaja Ga- zeta" «De Literaire Gazet) is een campagne begonnen tegen de posterijen in eigen land. In 1867 stuurde graaf Leo Tolstoi, de schrijver, een brief naar iemand in de stad Toela die ruim 190 kilometer van Moskou verwijderd ligt. De brief kwam de volgende dag aan. De redactie van de Literaire Gazet heeft dezer dagen ook een brief naar iemand in Toela gestuurd en die deed er drie dagen over. Vóór de revolutie was de post heel wat beter dan nu. schrijft het blad. dat stevig inhakt op de posterijen, „die altijd en eeuwig praten over systemen in buitenland waar niets van deugt en die nooit eens hier iets nieuws proberen waaraan wij wat kunnen hebben". On langs zond de redactie van de Gazet 100 brieven naar adres sen in tien steden in het land. De vlugste bereikten hun doel II in drie daeen tijds Sommige deden er precies drie maal zo I lang over! Van een aantal brie ven ontbrak bij aflevering de postzegel Aan de hoeveelheid post kan het niet liggen, aldus het blad. want op het oeenblik behande len de posteryen 600 miljoen j stuks post per jaar en vóór de revolutie van 1917 was dat 7.5 miii-»rd. brieven zowel als post- paketten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 9