Aqua Hortus: diepzeeduik
SCHOKEFFECT WEG EN KLOOF OVERBRUGGEN
Wijkt hoogte toren
Witte Singelcomplex
af van eerder plan?
HOCRA-bond neemt
doel van actie over
J. Kalsbeek (77), oud-
schoolhoofd overleden
elke 2ef les
SiSi-sinas
GROT IN ORANGERIE VAN LEIDENS
Geen actie kasteleins
Raadsleden vragen B. en If.:
Jur. faculteit
op weg naar een
nieuwe structuur
NRf dacht al aan de zomer
Nog een zeskamp-
activiteit in
de Groenoordhal
Jteas lifter
PROEF MET „PRAAT- EN DOE-KINDEREN"
WOENSDAG 4 rBBKttom 1070
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
(Van één onzer stadsredacteuren
LEIDEN Het ziet ernaar uit.
dat de Leidse aquarianen, die
deel uitmaken van „De Natuur
vriend", bij het veertigjarig be
staan van hun vereniging met de
„Aqua Hortus '70" uitstekend
voor de dag zullen komen. Zij zijn
dit dan ook wel verplicht, gelet
op de bijzonder grote belangstel
ling zowel uit binnen- als
buitenland die voorgaande
tentoonstellingen trokken. „Aqua
Hortus '66" alleen al bijna 50.000
bezoekers.
De bezielende artistieke figuur
achter de schermen is ook ditmaal
de reclameman Jan Visser, wiens
oontact met „de bak" dateert uit de
tijd nu twintig jaar geleden
dat zijn oudste zoon liefhebberij kreeg
voor visjes en planten. Het jeugdige
enthousiasme sloeg reeds spoedig
over op de heer Visser, die met veel
experimenteren, waarbij hij van de
gedachte uitging, dat de leefbaarheid
van de vis voor een groot deel afhan
kelijk is van het groen, een „Leid
se school" tot leven bracht, waarin
ook de belichting een grote rol speelt.
Een compromis, dat de heer Visser
tot in alle details heeft uitgewerkt en
waarvan zijn kolossale „bak" een
natuurmonument achter glas in
zijn woning aan de Hogewoerd een
levend bewijs vormt.
Over de komende Aqua Hortus
van 31 juli t.e.m. 14 augustus in de
orangerie van Leidens plantentuin
vertelt ons de heer Visser, wiens
architectonische aquariumbouw tot
ver in het buitenland is doorgedron
gen. dat deze orangerie geheel wordt
Ingericht als een grot, met zij-aan
zichten van voorwereldlijke dieren,
die door fosforlampen worden be
licht. hetgeen het geheel een myste-
rische aanblik zal verschaffen. Eén
vleugel wordt geheel bezet door tro
pische aquaria, met enkele zeer
fraaie terraria. Een Noordzee-afde
ling wordt ingericht door „Zee-
aquarium" te Scheveningen Uit Ber
lijn. waar men zeer is geïnteresseerd
v'3or de Leidse School, komen twee
bakken met tropische vissen.
Waterval
In het midden van de expositie
ruimte wordt, temidden van een rots
partij, een plaats ingeruimd voor een
waterval, bestaande uit vijf trappen.
Met enkele dierentuinen is de heer
Visser nog in gesprek over het aan
trekken van exotisohe vogels, w.o. fla
mingo's.
Stunt
Ongetwijfeld de attractie van
„Aqua Hortus '70" wordt het tro
pisch zee-aquarium, met een afme
ting van vijf bij twee meter. De
„waterspiegel" komt in dit
aquarium te liggen op twee meter.
Het aquarium wordt bevolkt door
vissen, die geleverd worden door
de heer Wijnbergen, een bekend
importeur en leverancier aan bin
nen- en buitenlandse dierentuinen
Onder zijn collectie bevindt zich
o.a. de duurste vis van de tentoon
stelling. een Hawaii-keizervis
<plm. f. 1.600). Het ligt in de be
doeling, dat een diepzeeduiker en
kele malen per dag in het
aquarium afdaalt om de vissen te
voederen.
Een verzameling vissen zal men er
in aantreffen, waarvan de kleur en
vorm waarlijk uniek zullen zijn. Het
zou wel eens de stunt van de ten
toonstelling kunnen worden.
In de plannen van de heer Vis
ser is bij de ingang van de orangerie
een vijver opgenomen, die eveneens
met vissen wordt bevolkt en waar
omheen (in gips) voorwereldlijke
krokodillen worden gegroepeerd.
Grot
De grot in de orangerie van
de Hortus naar een idee van de
heer J. Visser.
Foto LD/Holvast)
LEIDEN Het bestuur van de
Leidse HOC PA. de bond van horeca
bedrijven, heeft zich gistermiddag
gekeerd tegen de actie die een aan
tal Leidse kasteleins zaterdag wilde
gaan voeren. De caféhouders willen
dat hun zaken tot drie uur 's nachts
mogen openblijven. In het Leidscn
Dagblad van afgelopen maandag
drukten wij een interview af met
enkele leden van het actiecomité.
Het HOCRA bestuur verweet het co
mité gisteren in de maandelijkse
afdelingsvergadering, dat men zich
eerst tot het bestuur had moeten
wenden, in plaats van een onderhoud
aan te vragen met de krant.
HOCRA-voorzitter W. F. Buys
dacht vanochtend dat de voorgeno
men actie na de discussie van giste
ren nu wel van de baan is. Hij ver
klaarde wel helemaal achter het
streven van .iet actiecomité te staan
sluitingstijd stellen van één op drie
uur, de muziekvergunning van kwart
voor twaalf tot half drie). „Ik kan
me voorstellen dat ze daaraan in de
buurt van het oude veemarkt terrein
oehoefte hebben", zei hij. „Al is 't
maar voor de weekeinden".
Op aanraden van de heren Peet en
A.'gra van de Leidse politie (afdeling
bnzonere wetten) heeft het HOCRA-
b es tuur nu een onderhoud aange-
viaagd met ie burgemeester over de
mogelijkheid tot verlenging van de
sluitingstijd.
De heer Sweens van de Playboy-
bar, één van de oorspronkelijke
actievoerders, is ontstemd over de
mededeling van hoofdagent Peet. dat
er een advie. naar de burgemeester
onderweg is om de vergunning van
de heer Sweens helemaal in te trek-
aen. De heer Peet verklaarde desge»
vraagd. dat deze intrekking geen ver
band houdt rnet de actie, maar ge
baseerd is op al langer durend
burengerucht van de Playboy-bar.
De heer Peet wilde niets zeggen
over een bekeuring die pas maandag
aan de eigenaar van de Playboy-bar
zou zijn gegeven voor geluidshinder,
die de vrijdag ervóór was veroor
zaakt.
LEIDEN Op donderdag 12 fe
bruari wordt voor alle juridische
studenten in het Academiegebouw,
Rapenburg 73. een vergadering ge
houden, waarop met de Commissie
Herstructurering Juridische Facul
teit zal worden gediscussieerd over
de voorstellen van de commissie. De
vergadering, die openbaar is, begint
om half acht.
LEIDEN De z.g. faculteitstoren
van het Witte Singel-complex van
de Leidse universiteit is inzet van
schriftelijke vragen, die de raadsle
den Gransch en Van Aken (PvdA)
hebben gesteld met het verzoek aan
burgemeester en wethouders om een
antwoord in de eerstvolgende raads
vergadering. De vragen gaan over de
hoogte van de te bouwen toren.
De raadsleden vragen of het colle
ge kan meedelen wat volgens de de
finitieve of in elk geval volgens de
huidige plannen de totale hoogte
wordt van de toren. In aansluiting
daarop vragen zij of deze hoogte af
wijkt van de hoogte, die is genoemd
in het stuk, waarover de raad in 1968
praatte.
Voorts vragen zij of het juist is,
dat de toren of andere delen van het
Witte Singelcomplex zodanige afme
tingen en ligging verkrijgen, dat be
staande bouwwerken of delen daar
van niet meer zullen voldoen aan de
bepalingen' in de bouwverordening op
het gebied van de toetreding van
(zon)licht. Met name worden de wo
ningen Rijn- en Schiekade 40 tot en
met 45 genoemd.
Als dit juist Is of als enige on-
LEIDEN —..Juist nu het koud en
donker is, denken veel mensen aan
de zomervakantie. Zij maken nu al
plannen en genieten daar bijna even
veel van als van de vakantie zelf".
Aldus de heer C. van Zwijndrecht,
directeur van de Nederlandse Reis
Vereniging in zijn openingswoord
van de filmavond, die de afdeling
Leiden van de NRV in samenwer
king met het hoofdkantoor in Den
Haag gisteravond in de foyer van
de Stadsgehoorzaal organiseerde.
„De zomergids. de vijfde gids die
we dit seizoen uitbrengen, zal nog de
ze week verschijnen", vervolgde de
heer Van Zwyndrecht. „Er is wat
vertraging ontstaan door het zeer
vele werk dat er voor de verschij
ning van een nieuwe gids verzet moet
worden, en door de griep, maar de
ze week hebt u hem in de bus", zo
beloofde hij. Tenslotte ging hij uit
voerig in op de drie aspecten van de
reis: vervoer, verblijf en uitstapjes
Prachtige vakantiegebieden in Oos
tenrijk, Zwitserland, Joegoslavië enz.
werden getoond in een aantal nieuwe
kleurenfilms, die door de goed ge
vulde zaal zeer op prijs werden ge
steld. De aanwezigen kregen niet
alleen films te zien. Zij mochten bo
vendien hun parate toeristische ken
nis toetsen aan de hand van dia's.
Tijdens de pauze kon men zich aan
de reisstand laten voorlichten over
alle mogelijkheden, die de NRV biedt.
Er was ook de mogelijkheid om te
boeken. Voor sommigen was dat het
mooist van de hele avond.
zekrheid hierover bestaat, willen B
en W. dan verklaren, dat noch een
bouwvergunning, noch een heiver
gunning voor het complex zal wor
den' afgegeven? zo luidt een volgende
vraag.
De raadsleden vragen van het col
lege de toezegging, dat op of in de
nabijheid van de plaats, waar het
complex is geprojecteerd, geen bo
men worden gerooid, schuttingen
worden geplaatst, grond- of bestra
tingswerkzaamheden zullen worden
uitgevoerd, verkeersmaatregelen ge
nomen. wateren worden gedempt
voordat:
het hoogheemraadschap van
Rijnland toestemming heeft gegeven
voor de «gedeeltelijke) demping van
de Trekvliet;
definitief vaststaat, dat wat
i zon licht-toetreding betreft niet van I
de bouwverordening wordt afgewe- j
ken.
In dit verband vragen de raads
leden het college of het juist is, dat
de Leidse universiteit tracht de wo
ningen Rijn- en Schiekade 40 tot en
met 45 te kopen met de bedoeling
deze aan de woningvoorraad te ont
trekken. Wat zou dit volgens B. en
W. rechtvaardigen?
Tenslotte wordt gevraagd of de
commissie van overleg tussen raad
en curatoren van de universiteit
heeft vergaderd en zo ja, wat de me
ning van de commissie is over de in
de vragen aan de orde gestelde pun
ten.
LEIDEN In de ouderdom van
77 jaar overleed gisteren in het
ziekenhuis Zuidwal in Den Haag
de heer J. Kalsbeek, oud-hoofd
van de Christelijke school aan de
Pasteurstraat, een functie die hij
gedurende 36 jaar heeft bekleed.
De heer Kalsbeek werd op 18 fe
bruari 1892 te Woerden geboren als
oudste zeon in het gezin vam een be
kend voox-man van het christelijk
ondea-wijs, wiens vier zonen allen
als (hoofd) onderwijzer en lei'aar
het christelijke onderwijs hebben ge
diend. Na zijn opleiding aan de Klok
ken berg was hij achtereenvolgens
werkzaam aan de Van Wassenaar
Hoffmanschool te Voorburg, van 1918
tot 1921 als honfd op Terschelling
en van 1921 tot 1957 in gelijke func
tie aan de school aan de Pasteur
straat. Daarnaast gaf hij hier ter ste
de vele jaren zijn krachten aan het
algemeen vormend onderwijs op de
Avondschool voor meisjes. Tal van
Jaren was hij een gewaardeerde do
cent aan de Nederlandse Zendings
school te Oegst geest. Naast zijn
werkzaamheden op het terrein van
de kinderbescherming en de organi
satie van kinderkolonies was de heer
Kalsbeek 'Dok op kerkelijk gebied ac
tief. In Oegstgeest, waar hij sinds
1940 woonachtig was, diende hij de
Hervormde gemeente jarenlang als
oudeiiing. In november 1968 vier
de hij met zijn talrijke familie zijn
vijftigjarig huwelijksfeest.
De begrafenis vindt &.s. zaterdag
om 11 uur plaats op de begraaf
plaats rond de Groene Kerk te
Oegstgeest.
LEIDEN Behalve de finale
van de NCRV-televisie-wedstrijd
Dubbelzeskamp op 25 april komt er
nog een zeskamp-gebeuren in de
Leidse Groenoordhal. Op zaterdag 23
mei wordt een wedstrijd gehouden
tussen de winnaars van vorig j
en dit seizoen. waarvan een
rechtstreekse kleurenuitzending wordt i
gemaakt. Ook op deze avond zullen
tussen de vier- en vijfduizend plaat
sen beschikbaar zijn voor verkoop
Met de NCRV zijn besprekingen
gaande over volgende zeskamp-acti
viteiten.
ADVERTENTIE
Neem nu twee grote
literflessen SiSi tegelijk
mee. Lekker voordelig!
J. KALSBEEK
LEIDEN Het Leids-Haagse
onderwijsexperiment, waarbij
men, zoals op de voorpagina ver
meld, twee bestaande kloven wil
overbruggen, is opgezet ten bate
van het kind. Verbale en motori
sche opleidingen gaan samen in
een mate, die de leerling de ge
wenste differentiatie biedt, als
mede de mogelijkheid om een
optimaal resultaat te bereiken.
Eenvoudig gezegd gaan „praat
kinderen" en „doe-kinderen" sa
menwerken om voor ieder van
hen het beste resultaat te berei
ken.
De Mammoetwet heeft het voort
gezet onderwijs aangepakt. De werk
groep, die dit experiment voorbereidt
kan zelf niet zo vei- teruggaan. Wel
wordt de zesde klas van het lager
onderwijs bij de proef betrokken om
de overgang van basis naar voort
gezet onderwijs zonder het schokef
fect van nu te laten verlopen. Dit
systeem stelt op de overtuiging in
onderwijskringen, dat het brugjaar
voor de determinatie (welk school
type is het meest geschikt?) te
koit is. En op de mening, dat een
te vroege keuze van de onderwijs-
richting en de starheid van de ver
schillende schooltypen tot gevolg
hebben, dat niet alle bekwaamheden
van de kinderen tot ontwikkeling
worden gebracht.
Twee jaar
Op de bij het experiment betrok
ken scholen krijgt de leerling
straks gedurende twee jaar de kans
te tonen voor welke voortgezette op
leiding hij het geschiktst is:
algemeen voortgezet «lavo, mavo,
havo)
voorbereidend wetenschappelijk
(gymnasium en atheneum)
lager beroeps «lts, nijverheidson
derwijs voor meisjes, leao-school en
voor Den Haag visseryschool)
Na de zesde klas vloeit een klein
deel van de „proefklas" af (leerlin
gen, die doorgaan naar eenvodige
soorten van individueel onderwijs),
maar de rest gaat in haar geheel
naar de brugklas en vervolgens in
de vooitgezette opleidingen, in wel
ke periode de programma's van het
beroeps- en theoretisch onderwijs zo
veel mogelijk op elkaar worden af
gestemd om tussentijdse overgangen
en individuele vakkencombinaties
mogelyk te maken.
Eén en ander betekent een nauwe
samenwerking en tevens een uitwis
seling van docenten van de basis
scholen, de scholengemeenschappen
en de scholen voor bei-oepsonderwijs.
De samenwerking tussen het beroeps
en theoretisch onderwijs moet het
mogelijk maken, dat b.v. een lts-
leerling voor wiskunde het niveau
van de mavo-opleiding bereikt. Daar
staat tegenover, dat een leerling van
het theoretisch onderwijs zich zal
kunnen bekwamen in een technisch
vak.
Eigen weg
De werkgroep spreekt van een in
tegratie en uitwisseling van vor
men van onderwijs, in welke groeps-
constructie elke leerling zijn eigen
weg moet vinden naar het voor hem
of haar optimale i"esultaat. Het ex
periment biedt natuurlek elke leer
ling de kans zich voor te bereiden
op één van de normale eindexa
mens of od een eindexamen per vak
per niveau. De ouders van deelne
mende leerlingen krijgen de garantie
dat hun kinderen dezelfde kansen
krygen als andeie scholieren in de
voortgezette opleiding.
De Haaese wethouder van onder
wijs H. J. Wilzen stelt, dat de proef
by wyze van spreken 'n open deur in
trapt in die zin, dat de aansluiting
van opleidingen verbetering behoeft
en dat de scheiding tussen algemeen
vormend en bei-oepsonderwys min
der star moet worden. Het experi
ment zal open staan voor beproe
ving van wensen, zoals er één ligt
voor een opleiding in „burgerschaps
kunde". 'n belangrijk facet. Om or
ganisatorische redenen gaan de ge-
dachtx voor het Haagse proefveld uit
naar Scheveningen. Evenals m Lei
den zullen hier ongeveer 250 kinde
ren bij het experiment worden be
trokken .wat acht zesde klassen van
basisscholen betekent. Dit zullen
openbare scholen zyn. De Leid
se wethouder van onderwijs S. San-
nes vertelt, dat in Leiden een keus
in verschillende wijken zal wor
den gemaakt en dat beslist nie al
leen scholen, die volgens een verou
derd begrip bekend staan als oplei
dingsscholen zullen deelnemen.
Voor de voortgezette opleiding is
veelal samenwerking nodig met het
bijzonder onderwijs, omdat dit soort
scholen voor een groot deel uitgaat
van verenigingen. De besturen hier
van moeten achter het experiment
staan. Wat Leiden betreft hebben
volgens wethouder Sarin es de school
besturen inmiddels „ja" gezegd. Ook
de docenten moeten con amore met
het experiment meegaan. Uiter
aard zal hun rechtspositie moeten
worden geregeld.
Dat is één facet van de vele or
ganisatorische problemen, die de
proef zal meebrengen. De ad
ministratieve verwerking is een an
der. Moeilijk zal ook zijn om het in
te passen in de bestaande gebDUweo.
Het zal verkassen en verhuizen van
docenten en leerlingen met zich
brengen, omdat geen eigen gebouw
wordt gesticht. De zesde klassen blij
ven gewoon op de lagere scholen en
by de voortgezette opleiding wordt
gebruik gemaakt van lokalen van de
deelnemende scholen.
Verwezenlijking van het plan is
afhankelijk van de goedkeuring
van de gemeenten en van het feit
of de Kroon het goed vindt, dat
wordt afgeweken van verschillende
wettelijke bepalingen en dat het rijk
bijdraagt in de kosten, die ruwweg
op eixige tonnen worden geschat. De
wethouders van onderwijs van beide
steden staan achter de plan
nen. evenals de rijksinspecteurs van
de verschillende soorten van ander
wijs. De mogelijkheid wordt beke
ken om in augustus 1971 te starten.
Het experiment heeft een tijdsplan
ning tot omstreeks 1978.
Wetenschappelijke begeleiding is
noodzakelijk. De werkgroep zegt die
te hebben gevonden door inschake
ling van gemeentelijke adviesdiens
ten en van het pedagogisch en het
psychologisch instituut van de Leid
se universiteit. Wethouder Sannes
acht samenwerking met de univer
siteit van essentieel belang. De
ze wetenschappelijke begeleiding, zo
wel van dDcenten als van leerlingen,
zal onder meer de grondslag van het
experiment vormen.
