AMSTERDAM PROTESTEERT maar wij doen het Lomefa dagvaardde werknemersbonden Draw voor „Baronie" Gordels in nieuwe auto^s verplicht Carl van der Plas (Haagse Comedie) Mevrouw Blaiberg mijn man leidde een dubbel leven MET GOEDE ARGUMENTEN ONTHEFFING Wiel van andere auto was oorzaak \IN 1971 Vijft Nieuwe gezichten in de Alphense zeskampploeg Viswedstrijd Dis PAGINA 10 LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 28 JANUARI ij DEN HAAG (GPD) Vraag Carl van der Plas min of meer pesterig, althans prikkelend, althans belangstellend hoe 't zit met de Haagse Comedie, of 't nog steeds 't establishment gezelschap is waarvoor 't toch altijd nog wel gehouden wordt. Lang zaam maar zeker komt hij onder stoom. Eerst aarzelend, meegaand, maar allengs zich verzettend en ten slotte te hoop lo pend. Een niet onaardig stukje vuurwerk voor iemand die zojuist is toegetreden tot de artistieke leiding van het Haagse gezel schap en volgend jaar wordt opgenomen in de directie. „Established't is een naam die we betreuren, maar misschien wel verdienen. Ik geloof dat we er al een antwoord op hebben gevonden door 't Hot (Haags Ontmoetingscentrum voor Theaterkunst) te stichten. Daar spelen we duidelijk een ander reper toire dan in de Koninklijke Schouw burg. Het schouwburgrepertoire wij zigt zich trouwens in de loop der jaren en ik geloof dat er met 't Hot een wisselwerking zal ontstaan. Ik denk dat we die „establishment" naam gekregen hebben door de sa menstelling van het repertoire en door de wijze van spelen, die toch altijd in vrij afgedempte tinten was. En door 't publiek dat daar op af kwam. 't Hangt ook samen met de naam die „Den Haag" in het land heeft. Maar ik verzet me er nogal tegen dat men dat vindt. Overal wordt gepraat over vernieuwing en dat „establishment-gezelschap" heeft t dan toch maar gedaan: een tweede theater bouwen. En Paul Steenber gen heeft Peter Zadèk naar Neder land gehaald, om maar iets te noe men." Offers van acteurs „Ik vind die benaming establi shed" eigenlijk onverdiend. Is er nou zo'n wezenlijk verschil met andere gezelschappen? Nee. Wat ik overi gens jammer vind en onjuist. Maar goed, Je moet niet door je strot gaan springen; je moet doen wat je vindt dat je opdracht is in een be paalde stad. Wij hebben als eerste Arrabal gespeeld en Mrozek. Ik heb de indruk dat publiek en pers aan een soort selfullfilling profecy doen, en niet zien dat hier andere dingen gebeuren. En wij timmeren niet zo aan de weg misschien. Ik word altijd wat kwaad als ze praten over „Den Haag, dat stelle tje burgerlijke oenen" terwijl men niet wil zien dat acteurs hier zitten om werkelijk artistieke redenen. Men brengt offers door bij de Haag se Comedie te werken. Offers om dat de acteurs zelden bijver diensten hebben van bv. teve. Dat scheelt echt uuizenden guldens. Door 't Hot is er nu meer werk. En bovendien is 't Hot geformuleerd en georganiseerd in de vrije tijd van de acteurs. En in die tijd dat wij hier Hot bouwen vergaat Amsterdam daar wordt alleen geprotesteerd, en wij doen 't. Bij ons wordt duide lijk iets geprobeerd voor de toekomst, 't Kan mislukken, maar we doen 't in elk geval. En 't Dlijkt een enorme trekker te zijn; ,t grootste deel van het publiek dat daar komt zie je niet in de Koninklijke Schouwburg. Er- wordt in dat Hot met acteurs gedis cussieerd tot je groen ziet." Den Haag en Arnhem Van der Plas is in 1930 geboren in Schiedam, bracht z'n schooltijd even wel door in de residentie en voelt zich derhalve Hagenaar in hart en nieren. Wist als leerling van de toneelschool in Amsterdam ook exact dat de Haagse Comedie zijn toekomst moest worden. In 1952 begon 't. Na vier jaar zag hij echter het licht gloren in het oosten: Van der Plas vertrok naar Theater, dat ondér Rob de Vries een grote tijd had. Waarom naar Arnhem? „Als kleine eisjes van mij niet worden ingewilligd, gooi ik de kont tegen de krib en verdwijn zonder overleg. Ik had twee kleine verlan gens, ik weet 't nog precies. Maar in 1960 kwam ik toch wel weer graag terug; ik heb wèl even gewacht tot ik gevraagd werd. Ik was ook uitge wandeld; ik heb vier jaar lang als maar de Veluwezoon bewandeld, erg fijn, maar dan wéét je 't ook wl". Gelijkgestemd De Haagse Comedie is dus aan 't verjongen nu Van der Plas in de leiding is gehaald. Wat betekent dat voor de toekomst van het gezel schap? Het is al een paar jaar aan de gang eigenlijk. Nou ja. wat is jong. ik ben 39. Ik heb eerst stage gelo pen in de artistieke leiding door sa men met een oudere collega regies te doen. Precies zo is 't gegaan met Wim van Rooij en Guido de Moor. Nee, Paul Steenbergen trekt zich niet terug, hij wil meer aandacht besteden aan acteren en regisseren en hij vindt dat de wacht afgelost moet worden. En de toekomst.op de duur zal 't gezelschap.ik zou willen pro beren de goeie dingen die hier zijn dóór te zetten. Een van die din gen is dat 't gezelschap meer een. hoe zal ik 't zeggen... een gemeen schap van gelijkgestemde zielen wordt. Of nee, dat is flauwekul, want dat is 't al. Ik zal veel meer dan Paul Steenbergen een teamleider zijn. Ik ben nl. geen groot acteur en geen groot regisseur; een teamleider van mensen die met elkaar 't beleid be palen. Wezenlijke veranderingen naar buiten.dat vind ik moeilijk te zeggen. Ik kan een heleboel kreten gaan roepen, maar ik wil liever in overleg met de opdrachtgevers, de subsidiënten naar een duidelijke taakstelling toe die zou over vijf jaar wel es heel anders kunnen zijn dan ik nu zou willen. omdat de maatschappij nl. verandert. Maar voor nu kies ik voor een stedelijk gezelschap, dat ook buiten Den Haag zal spelen. Met de taak in de Koninklijke Schouwburg een vrij breed repertoire te spelen en een ex perimenteel repertoire in een flexi bel theater. En dan: een enorme na druk op de theatrale muzische vor ming onder de jeugd. Toen ik bij 't gezelschap kwam, had 't een zuiver artistieke taak: zo goed mogelijk re pertoire spelen. De laatste jaren is er heel duidelijk een maatschappe lijke taak bijgekomen. Om 't simpel te zeggen: te zorgen dat toneel niet alleen voor de bekende „happy few" is. Deze dingen zeg ik niet alleen uit mezelf, 't komt ook uit de troep voort, die wil 't zo. Er zijn acteurs die zeggen: ik kan niet de ene avond Handke spelen en de volgende avond Feydeau. bij ons bestaat die wens van flexibiliteit juist wèl. 't Is een artistieke wens die door de troep zelf een paar weken geleden is geformu leerd toen we ons afvroegen wat wil len we eigenlijk en waarom doen we 't". Actie Tomaat Wat te zeggen van de tomatolo- gie? „Met de gedachten van de actie Tonmat ben ik 't gedeeltelijk eens. Ik ben 't eens als ze zeggen dat to neel in Nederland op het ogenblik niet goed functioneert: de kwaliteit is niet hoog genoeg en de taken van de „toneelunits" zijn niet scherp ge noeg gesteld. Ik ben. 't oneens wan neer ik merk dat ze een bepaald ge zicht binnen willen voorschrijven: geëngageerdheid. Dat kan niet; ge ëngageerdheid ontstaat, je kunt 't niet van buitenaf opleggen. Als ik toevallig een rotsmoel heb, dan heb ik dat en dat moet ik kunnen laten zien. Facelifting wil ik alleen vrij willig ondergaan. In de actie tomaat voel ik een vorm van dictatuur. Wat dan ook blijkt uit hun daden door dat ze bepaalde dingen onmogelijk maken. Ik ben 't niet eens dat je eerst alles met de grond gelijk moet maken om dan weer op te bouwen. Dat is een ouderwetse revolutionaire gedachte, die bij stadssaneringen al niet meer gehanteerd wordt". De Haagse Comedie verwacht geen optreden van Tomaat? „Ze zijn nogal honkvast in Amster dam. Eenmaal hebben ze met brood jes gegooid toen we „de bakker" in Amsterdam speelden. Ze zijn nooit hier geweest, maar 't gaat ze ook niet tegen bepaalde gezelschappen, 't gaat tegen het bestel. Dus kun je dan 't beste dicht bij huis gooien". Waar kan een oplossing gezocht worden voor de problemen van het toneel? „Bijvoorbeeld in een scherpe for mulering van je taak, in samenwer king met de opdrachtgever. Dan denk ik aan grotere differentiatie door bv. een toneelgroep Proloog. Ik kan me een scherpere taakom schrijving voorstellen van studio als werkelijk laboratoriumtheater. Dat is 't nu nog te weinig; 't moet nog steeds z'n premièretjes uitbrengen. Ik kan me ook voorstellen dat een gezelschap een duidelijke stedelijke taak krijgt: met een groot poten tieel aan acteurs verschillende pu- blieken in verschillende soorten thea ters van toneel voorzien". Klompé ongeduldig Minister Klompé wordt anders ook al knap ongeduldig dat de to neelwereld alleen maar theoretiseert en niet met plannen komt. „Dat ze ongeduldig wordt begrijp ik wel. maar helemaal terecht vind ik 't niet. Het toneel kan niet veran deren als de subsidiënten niet mee gaan. Ze verwacht terecht de for mulering van ons. maar de minister is gebonden aan het hele land. ter wijl het toneel juist zegt wij moe ten sterker in stedelijke, regionale situaties werken. Dan botst 't dus. Een deel van de problemen zal op gelost zijn als de subsidienormen veranderen; ieder gezelschap heeft DEN HAAG (ANP) De indus trie- en handelmaatschappij Lomefa NV in Hoorn heeft de drie werkne mersbonden in de metaalindustrie in kort geding op vrijdag a.s. voor de president van de arrondissements rechtbank in Den Haag gedagvaard. ALPHEN AAN DEN RIJN De teams van de tafeltennisclub Baro nie uit Alphen aan den Rijn heb ben verschillende wedstrijden met wisselend succes gespeeld. Het eerste herenteam speelde thuis tegen Den Burcht uit Leiden. Na een voorsprong van 41 moesten zij toch met een puntenverdeling genoegen nemen. Het eerste damesteam, dat onvolle dig moest aantreden tegen Unitas uit Den Haag, behaalde toch nog een 64 overwinning. Mevr. De Jong— Demoet was door ziekte afwezig. Het team keek al snel tegen een 30 achterstand aan. Maar Hanne- ke Nieuwenhuizen en Corrie Kra mer deden extra hun best en verlo ren maar één partij. Het eerste junioren team, dat in de promotiegroep naai- de eerste klasse uitkomt, speelde twee maal. Tegen PIT '54 in Zoeterwoude werd een 73 overwinning behaald en thuis tegen T.O.V. uit Noordwyk werd het 82 voor Baronie. De mogelijk heid zit er in dat Alphen weer een juniorenteam in de eerste klasse krijgt. Jongens II moest buigen voor Re flex uit Voorschoten met 73 maar er was ook twee maal winst. Want het derde team won met 82 van PIT '54 en er werd met 100 gewonnen van Effect '54. De negen jarige Chris v. d. Zwaard en Piet Besemer wonnen al hun enkelspelen. Peter van Nierop won twee maal. Meisjes I speelde ook twee maal. Tegen het sterke Play Fair werd met 100 verloren, maar tegen T.O.V. kwamen zij goed terug en wonnen met 82. Meisjes II verlcor na een goede wedstrijd van Docos uit Leiden met 82. Minister Schut: De NV eist van de bonden een dwangsom van honderdduizend gul den voor elke dag dat de' staking na de uitspraak zal worden voortge zet. De NV vraagt de president de gedagvaarde bonden te veroordelen zich te onthouden van iedere aan sporing tot, bevordering of onder steuning van, de werkstaking door werknemers in dienst van de NV en met name van het verlenen van fi nanciële steun aan degenen die door oe deelneming aan die staking scha de leiden: alle bij hun vereniging aange sloten leden aan te manen het werk bij de N.V. te hervatten. De NV vraagt de president de ge- j riagvaarde bonden bij overtreding van I ten der bovengenoemde eisen te ver- j oordelen tot betaling van een dwang- som van honderdduizend gulden voor eike dag dat de staking voortduurt. De werknemersbonden hebben I maandag jl. het werk neergelegd na- j dat was gebleken dat de directie van het bedrijf niet had gereageerd op i de eis van de bonden met hen een I gesprek over een CAO voor 1970 te beginnen. Nadat de onderhandelingen over landelijke collectieve arbeids- I overeenkomsten in de metaalnijver heid op 14 november j.l. waren afge broken, omdat de federatie van werkgevers volgens de vakbondson derhandelaars niets wilden weten van het zgn. „vakbondstientje" heb ben de vakbonden zich beraden op hetgeen hun te doen stond. Daarop zijn eisen gesteld aan de directie van Lomefa. Betogers gearresteerd In Rome zijn gisteravond vijftien betogers, die behoren tot uiterst-rechtse groepe ringen, gearresteerd na heftige vecht partijen tussen de politie en een groep manifestanten, waarbij ver scheidene politiemannen gewond raakten. De betogers poogden door te dringen tot het parlementsge bouw waar het parlement een pro gram besprak voor de worming van nieuwe gebieden met zelfbestuur. De neo-fascisten en monarchisten wil len daar niets van weten, omdat zij vrezen dat in de gebieden waar de communisten in de meerderheid zijn, „rode mini-republieken" gevormd zullen worden. DEN HAAG/LEIDEN Ongeveer tien gemeenten (waaronder Leiden - redactie) hebben ontheffing ge vraagd van de nieuwe richtlijnen in feite voorschriften die beogen de doorstroming te bevorderen. Als goede argumenten worden aange voerd, zal zeker ontheffing worden verleend. Dit heeft minister Schut van Volkshuisvesting gisteren in de Eer ste Kamer meegedeeld. De bewinds man acht een overgangstermijn niet noodzakelijk, mede omdat slechts tien gemeenten ontheffing hebben gevraagd. Het inlopen van het kwantitatieve woningtekort heeft wel een zeer hoge, maar niet de hoogste prioriteit ge kregen, aldus de minister, omdat dan te grote nadruk op het kwanti tatieve tekort zou worden gelegd. De gemeenten dienen te bepalen wat de hoogste prioriteit moet hebben. Soms is de kwalitatieve woningnood der mate hoog, dat de kwantitatieve nood ervoor moet wijken. LEIDEN Een onderzoek heeft uitgewezen, dat de auto, waarmee een Leidenaar zaterdag op de rijks weg onder Leidschendam over de kop sloeg, deze salto niet heeft ge maakt doordat er een wiel afliep, maar doordat de wagen tegen een op de weg liggend wiel, dat van een andere auto was afgelopen bot ste. Zoals gemeld werd de bestuur der gedood De toestand van zijn vrouw en' moeder, die ernstig werden gewond, is hoopgevend. Uitgewezen De Poolse regering heeft Engeland ervan op de hoogte gesteld dat drie leden van de Britse ambassade in Warschau het land moeten verlaten. „Het is duidelijk dat deze Poolse maatregel in ver band staat met het Britse verzoek aan Warschau 4 leden van de Pool se ambassade in Londen naar huis terug te halen", aldus een woord voerder van het ministerie van Bui tenlandse Zaken in Londén. DEN HAAG <GPD> Na 1 ja nuari 1971 zullen in Nederland nieu we motorvoertuigen op drie of meer wielen en ingericht voor het vervoer van niet meer dan 8 personen (de chauffeur niet inbegrepen) voorzien moeten zijn van autogordels en be vestigingspunten op de twee voorste zitplaatsen. Het gebruik van de gordel zal niet verplicht worden gesteld. De minister van Verkeer en Waterstaat meent, dat dit aan het inzicht van de auto mobilist moet worden overgelaten. Voor de gordels zal binnen afzien bare tijd een internationaal keu ringsreglement van kracht worden. Wat de bevestigingspunten betreft, er zal worden bepaald dat hiervan ten minste twee aanwezig moeten zijn voor dfe voorste zitplaatsen. De autogordel-verplichting geldt uiteraard niet voor een motorfiets met zijspan. „Ik word altijd kwaad als ze praten over Den Haag, stelletje burgerlijke oenen"terwijl men niet toil zigJ dat acteurs hier zitten om werkelijk artistieke redenen. AfeJ brengt offers door bij de Haagse Comedie te w&rken. Offert omdat de acteurs zelden bijverdiensten hebben als bijv. tv. Dat scheelt echt duizenden guldens" „Dat voel ik inderdaad vrij steri Ik sta kritisch tegenover de maat schappij, maar hoor toch bepaal niet tot de naoorlogse geboortegol Ik geloof dat er een taak ligt o« te zorgen dat die twee lijnen in d maatschappij samen kunnen levei Ze zullen wel moeten. Bij een deel van de jongere acteui merk ik ook de vraag van „wat doe we nog in 't toneel", maar die be vreemding heb je toch met alli van na de oorlog, 't Verschil tussi deze jongeren en mijn generatie dat we misschien gemakkelijk compromissen sluiten, vindt ik gei verdienste. Wat ik niet helemaal b grijp is dat jongeren ook de vakm tige kant afwijzen. Ik vind een vi domd kundige uitoefening van vak belangrijk. Jezelf als uitganj punt nemen vind ik meestal enor vervelend, omdat die mensen nieti teressant genoeg zijn. Dan wordt i les overgoten met 't ene sausje van eigen. Maar omdat een goede marl net °°k niet interessant is, is de p< soonlijke inbreng wel van belang.) moeten zoeken naar 't juiste ere wicht tussen persoonlijkheid en va manschap. Ik geloof inderdaad een beroepskunst". Genuanceerd denken Carl van der Plas is wat noemt een genuanceerd denki mens? „Genuanceerd 't is de w keer dat ik me zo hoor noemen. mogelijk als 't. betekent: hedd verlangen zodat er zoveel gelijk kan gebeuren, dan ben ik j( 't Gaat me om de pluriforme ot nisatie en de pluriforme maatscb01 pij. 't Moet allemaal mogelijk r als er ergens behoefte is aan grote concentratie in het toijj moet dat kunnen. Als ergene" hoefte is aan kleine units moet ook kunnen. Ik hoop op een grofir flexibiliteit in het bestel; 't is de oorlog allemaal wat verst En als je nu iets nieuws gaat zinnen loop je 't gevaar dat 't vast gaat zitten. Ik ben voor fli liteit en variëteit, 't Zou me verbazen als er over een aantal zeer gerichte gezelschappen een klein gezelschapje speelt kl lie ten, een ander experimenteel rejfie toire. Nou, dan reizen we ons blauw om in het hele land het, ilfcv speciale repertoire geïnter» de publiek te bedienen. Maar wij geloven nu in 't eri ble, een groot potentieel aan ac die verschillende dingen ku doen. Dat kan een Tomaat zich voorstellen. Maarje moet stijl vinden, eenzelfde manier comedie spelen. En die stijl ont an pas na jaren met elkaar werke oc tenminste twee subsidiënten, rijk en gemeenten, maar 't is nu eenmaal zo dat je niet twee heren kunt dienen. Ik zou me kunnen voorstellen dat 't werkt als in Engeland, waar de Arts Council, een beetje losgekop peld van een bepaald ministerie, voor 't hele land subsidies geeft. En ik kan me voorstellen dat een stad z'n eigen gezelschap, z'n toneelge- beuren helemaal financiert. Maar er is natuurlijk iets essentië- lers aan de hand dan de subsidiever deling; de hele maatschappij is aan 't veranderen. Een fout van het toneel is dat we alleen maar gedacht heb ben aan de organisatie en aan de fi nanciële kant van de zaak en niet aan de maatschappelijke functie en aan de verandering van de maat schappij". Zodat het toneel z'n repertoire ook niet heeft afgesteld op een „voorop-lopen". „Een deel van het repertoire loopt natuurlijk wèl vooruit op de ontwik kelingen van de maatschappij. Maar dan loopt 't grootste deel van het establishment-publiek weg: 't wil ge amuseerd worden. Vandaar onze for mule van twee theaters: 't oude pu bliek blijven bedienen en een ander publiek in andere omgeving een an der repertoire laten zien. Jongens on der elkaar spelen wij in de Konink lijke Schouwburg. Dat kan omdat 't taboe van de homoseksualiteit al doorbroken was. Als 't er vijf jaar geleden geweest was, hadden we 't in Hot gespeeld, 't Is natuurlijk ge woon een ouderwets stuk, een heel ouderwets stuk". Jonge acteurs Wat betekent het om als 39-ja- rige tussen de generaties te staan? jftig jaar Radei, van Arbeid LEIDEN Ter gelegenheid het vijftigjarig bestaan van de I den van Arbeid draagt de 29ste I van „De Kleine Gids" het kar van een jubileumuitgave. In bel I te vorm wordt een overzicht ge| van een halve eeuw Vereen igini Raden van Arbeid en wordt e. gaan op de inhoud van elf se. verzekeringswetten en van enige ten en regelingen op het terrei de sociale zekerheid. -tol M ALPHEN AAN DEN RIJN LIS- SE Captain Van Ommen, van het Alphense zeskampteam. heeft gister avond, tijdens de training, bekend gemaakt dat de marathonlopers Cock en Dick Verkade zullen worden ver vangen door de bekende atleten Wlm van Gerven en Piet Beelen uit Lisse. Laatsgenoemden zullen vanavond reeds aan de training deelnemen. De opdracht die zij moeten vervullen is dat zij op speciaal voor dit doel ver vaardigde skies een bepaalde afstand moeten afleggen. De Alphense lange- afstandlopers waren met de voor bereiding hiervan reeds enkele weken bezig. ROME (AP) In een vraag gesprek met het Italiaanse da mesblad „Bellezza" heeft me vrouw Eileen Blaiberg verteld, dat het hart dat dr. Christiaan Barnard in haar echtgenoot Philip had overgeplant lang niet zo goed gewerkt heeft als destijds de verhalen suggereer den. Van de 595 dagen dat hij met een getransplanteerd hart heeft geleefd, heeft de tandarts er 248 in het Groote Schuur ziekenhuis in Kaapstad gelegen, waar hü tegen de dood vocht, aldus me vrouw Blaiberg. En van de da gen dat hij thuis geweest is. heeft hü er 95 in bed doorge bracht. „Hü kon opstaan dank zü de pillen 32 tot 100 per dag die hü innam." Mevrouw Blaiberg vertelde, dat haar man een dubbel leven moest leiden. „Officieel maakte hü het goed, hü had een opmer- kelük goede eetlust, hü speelde rugby en stak vol leven. De t ,d#e bi waarheid was echter Van negen uur 's ochtends 17 uur 's middags was achte eenhalf uur ellende voor man in welke tüd hü slechts bed kwam om zich te scher te douchen en- aan te klede Waarom leidde Blaiberg dubbel leven dat bij zoveel a dere hartpatiënten hoop wekt zo werd mevrouw Blaiberg het interview gevraagd. Volgens Bellezza had daarop geantwoord dat Billis berg geroken had dat er geil" verdienen was voor iemand met een getransplanteerd b lp nog in leven is. Het was t wraak op het leven. Hü terviews weg en liet zich W der graferen voor geld. Hü scht i boeken en artikelen voor ti schriften en gaf zijn vrouw ht raad hetzelfde te doen. Hü j001 mevrouw Blaiberg verti 'tig „Als ik er niet meer ben, zal het nodig hebben." LEIDEN De visvereniging hield een wedstrijd in de Ring bij Badhoevedorp, De vangstIa matig. De uitslag luidt: 1. W. 2200 gram, 2. J. v. Loon gram, 3. H. v. Loon 1240, 4, Loon sr. 1200, 5. W. v. Berkl De 6. W. Baak 875, 7. A Staphor *1 8. H. Jager 450, 9. W. Oost vee 10. H. Korenhof 420. rhJ eft et itei ve lelt r i 'ijk Pi *rd ïhte rdei toe

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 10