Nieuw soort vakopleiding
aan Leidse tuinbouwschool
advies morgen in college
GRAFISCH VAK IS
BOEIEND VAK
Kansen in de levensmiddelen
LEIDSE
AUTOMOBILIST
VERONGELIJKT
St. Franciscus
filmfestival
NOG 'N AVOND
IJSREVUE
Ruzie over
treintoilet
WAAROM
GEEN WOON
VERGUNNING?
OE ZIT HET MET WOONVERGUNNING?
Besneeuwd Leiden
MAANDAG 26 JANUARI 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
LEIDEN De Leidse „tuinbouwschool" krijgt er na de grote
rakantie een studierichting bij voor jeugd van de lagere school:
een opleiding tot vakman in de levensmiddelenindustrrie, zo-
ils de bier-, chocolade-, groente-, koffie-, suiker- en zuivel-
ndustrie. Deze ondernemingen zitten te springen om vakkun-
opgeleid personeel. Vooral, omdat een groot deel van deze
ndustrie draait met een verouderde kern. Er is dringend be
hoefte aan nieuw bloed.
Directeur van de lagere land- en
dnbouwschool, zoals de school aan
Boerhaavelaan voluit heet, is de
A. G. Klumpers. Hij zegt: „Er
jtstaat een grote vraag naar jonge
fnsen die technisch zijn én het pro-
ikt dat de fabriek levert, goed ken-
in. In het gebied van Leiden dat
I n belangrijke uitloper heeft in Den
i, iag is er zeker emplooi te vin-
n voor leerlingen die de levens-
ij iddelenopleiding hebben gevolgd
uik bijvoorbeeld aan Nutricia,
adse Sleutels conserven, de brood-
ar brieken, de melkfabrieken enz. En
n natuurlijk de nieuwe vestiging
a Heineken in Zoeterwoude, een
»le afnemer voor onze school."
Programma
b. De nieuwe opleiding staat open
n M- jongens èn meisjes. Voorwaar-
is dat men de lagere school met
heeft afgemaakt. Wie met
Ed gevolg één of twee jaar mid-
Ibaar onderwijs heeft genoten, kan
'ijteen in de tweede klas van deze
totaal vijf jaar durende opleiding
gilden geplaatst.
De eerste drie schooljaren zijn
jrnamelijk theoretisch. In de eer
klas wordt de algemene vor-
l van de leerlingen bygespy-
d. Klas twee brengt de invoering
vakken, die duidelijk op de le-
middeleivndustrie zijn gericht)
warenkennis, scheikunde, bac-
ïologie, kennis van de industriën).
a], Iet programma van de tweede
wordt het volgende leerjaar
rtgezet en uitgediept. Bovendien
04 dt in de derde aandacht besteed
u i bedrijfsleer en bedrijfsrekenen.
iurende de tweede en derde klas
j den o.m. excursies gemaakt
verschillende bedrijven,
het eind van deze theoretische
15. lerbouw wordt een eindexamen
enomen. De leerling zal dan zo'n
zestien jaar oud zijn. Met
diploma op zak, kan de geslaag-
uitmaken in welke richting hij
__aef verder gaat. Hy kiest een
van de levensmiddelenindustrie
kan als leerling gaan werken
fabriek.
ijdens deze praktijkopleiding ver-
de leerling al. Het is een oplei-
die twee jaar duurt: vier dagen
week werken, één dag terug
school. Na afloop van dezepe-
wordt nogmaals een examen
M nomen verkrijging van het vak-
an
15, ierb
eno
Ji lien
IT
u initiel
'l
s-,
grote industriën in en rondom
tonen al veel belangstelling
deze opleiding, verzekert de
Klumpers. De plaatsing van
;en zal naar hy verwacht niet
oeilykheden opleveren. Hy
het erg belangryk dat lagere
olhoofden en het bedryfsleven
hoogte raakt van het bestaan
nieuwe afdeling aan zyn
de
lofl it i
Saper£
dat betreft verwyst de heer
;rs naar Alkmaar, waar een
•Jgelyke school al enkele jaren
nu met een aantal van 120
mgen. Van de ervaring die daar
sin gedaan, hoopt hy in Leiden ook
vojofiteren.
is het opmerkelyk, dat de le-
middelenschool nogal eens een
i mst is gebleken voor jongens
io
Ervaring
die op de lts minder konden aarden.
Op de levensmiddelenschool wordt
niet zo zwaar getild aan de ambach-
telyke handigheid. „Op de lts wordt
een jongen by voorbeeld opgeleid tot
een volwaardig timmerman," licht
de heer Klumpers toe, „terwyi hier
een zelfgemaakt krukje by wyze van
spreken best. een beetje wankel mag
staan."
De levensmiddelenschool is een
initiatief van de stichting Beroepsop
leiding levensmiddelenindustrie. De
bedoeling is dat men een net op
bouwt van zestien van deze scholen,
systematisch over het hele land ver
deeld.
Plafond
Met de voedingsmiddelenopleiding
er by, komt de tuinbouwschool in
Leiden wel aan het plafond van de
bewegingsvrijheid in het schoolge
bouw. Momenteel bezoeken 112 leer
lingen de land- en tuinbouwschool.
In wezen zyn we dus nog maar
klein, vindt directeur Klumpers, met
evenwel het voordeel dat je al je
leerlingen nog persoonlyk kent.
Hy constateert dat in de land-
bouwopleiding flink de klad zit. De
toekomst ziet er niet zo florissant uit
voor het landbouwbedryf. Beter gaat
het met de tuinbouw, een richting
die hij weifelende leerlingen sterk
aanraadt: „De tuinbouw blyft men
sen vragen: hoveniers, de plantsoe
nendienst. Vandaag de dag zou ik
nog wel een tuinbouwbedryf durven
beginnen, mits het up to date is. Dit
werk blyft en breidt zich eerder uit.
dan dat er sprake is van een terug
gang. De recreatde-behoefte neemt
nog toe. Vandaar ook, dat we by-
voorbeeld mensen willen gaan oplei
den die een sportterrein kunnen be
heren en tevens een drankje in de
kantine kunnen schenken."
Tenslotte is er aan de tuinbouw
school ook nog het individuele en
praktisch gerichte MEL-leerplan,
voor kinderen die de normale land-
of tuinbouwopleiding wat minder ge-
makkelyk kunnen by benen.
Federaal stemreeht
vrouwen nodig, zegt
Zwitserse regering
BERN (AFP) De Zwitser
se regering heeft besloten op fede-
raai niveau stemrecht en verkies-
I baarheid voorvrouwen mogelyk te
maken. Dit blijkt uit een rapport
voor het parlement, dat zaterdag in
Bern is gepubliceerd.
I De federale raad had in 1959 al
een dergelijk plan aan de bevolking
I voorgelegd, die het heeft verworpen
j met ruim 650.000 tegen ca. 320.000
stemmen. Tweeëntwintig van de 25
kantons verwierpen het voorstel.
Om het succes van het regerings
voorstel te verzekeren, zal het dit
jaar nog niet in parlementaire be
handeling worden gebracht, zo is in
politieke kringen in Bern vernomen.
Men wil eerst afwachten tot één van
de grote kantons, Zürich of Bern,
er toe is overgegaan, kantonale po
litieke rechten aan de vrouw toe te
kennen.
LEIDEN Op de rijksweg 4 on
der Leidschendam is zaterdagavond
bij een auto-ongeluk de 37-jarige H.
Frederiks uit Leiden om het leven
gekomen.
Hy sloeg met de auto over de kop
doordat een wiel van zyn auto af
liep. Het voertuig kwam tegen de
vangrail tot stilstand. De bestuur
der, die bekneld raakte, was op slag
dood.
Zeer zwaar gewond werden, zyn
31-jarige echtgenote en zijn 63-ja
rige moeder naar de Wassenaarse
St. Ursalakliniek vervoerd. Zyn
64-jarige vader uit Apeldoorn werd
lichtgewond naar het Voorburg-
se ziekenhuis St. Antoniushove over
gebracht.
LEIDEN „Jullie zyn in een
boeiend vak terecht gekomen, waai
de mens nog veel betekent. Ja, dat
is de de charme van het grafi
sche vak". Aldus de heer H. Schoon-
derwoerd, voorzitter van de districts
opleidingscommissie, die zaterdag in
restaurant Bernsen aan zeven jong-
gezelzetters en zeven jonggezeldruk
kers het behaalde diploma uitreikte.
„De nu geslaagde leerlingen zyn
op hun 15de of 16 de jaar aan hun
opleiding begonnen", zo zei hy,
„maar sinds twee jaar is het nu ook
in Leiden mogelyk direct van de la
gere School naar de LTS aan de
Haagweg te gaan om daar opge
leid te worden in het vak grafische
techniek".
De diploma's werden uitgereikt door
de heer Sjardin. secretaris van de
commissie, en de directeur van de
grafische School te Den Haag, de
heer Hoefnagel.
Voor het diploma jonggezelzetter
zyn geslaagd: I. Boom, A. W. Co-
pier, L. Jansen en J. A. M. van
Wyk uit Leiden, A. C. van Wezel uit
Warmond, S. C. van der Lans uit
Voorhout en L. G. van Klink uit
Roelofarendsveen. De laatste ont
ving als best geslaagde tevens een
boekenbon.
Geslaagde jongezeldrukkers: uit
Leiden J. L. Burgers, J. J. van Ful
pen, G. Pouw en P. N. den Uyl. Ver
der C. P. M. Blom uit Sassenheim,
Droogte in Japan In Tokio en
het oostelyke kustgebied van mid-
den-Honsjce smeekt iedereen om re
gen. De droogte duurt thans reeds
48 dagen. Sjintopriesters zeggen de
traditionele regengebieden en vry-
dag werden 500 ballonnen opgelaten
om de goden om regen te vragen.
Populaire Japanse zangers zongen
een aantal regenliedjes. Alle smeek
beden hebben echter geen regen ge
bracht.
M. G. M. Venne uit Voorhout en
S. van der Plas uit Katwyk aan Zee,
Zy allen hebben een leertyd van
vier jaar achter de rug. Die tyd heb
ben zy in verschillende bedryven ge
werkt. Eén dag per week bezochten
zy de Grafische School in Den Haag.
Na de pauze, waarin er voor ie
der gelegenheid was iedereen te fe
liciteren, werden de geslaagden toe
gesproken. o.m. door de heer E. A.
E. van Dishoeck van de patroonsor
ganisatie, consulent Van der Steen
en de heer Hoefnagel.
Jongens van de Leidse tuin
bouwschool bezig met scheikun
dige proefjes. Binnenkort krijgt
hun school er een opleiding bij
voor vakmensen in de levensmid
delenindustrie.
(foto LD/Holvast
LEIDEN De staf van de ver
kenners van de St. Franciscusgroep
heeft zaterdag voor de tweede maal
een groot filmfestival gehouden. Dit
gebeurde ter gelegenheid van het
40-jarig bestaan van de Katholieke
Verkennersbeweging in Nederland
en om een hechtere samenwerking
tussen de groepen in het district
Leiden te bewerkstelligen.
Byna 200 welpen, verkenners, ka
bouters, leiders en leidsters woonden
dit festival in de Romanuszaal by.
Na een tekenfilm van Woody Wood
pecker kwam Norman Wisdom op
het doek in de speelfilm „By de ma
rine is het zó."
De coördinators van deze middag,
de heren J. A. G. Naber en J. Riet
bergen hebben met deze filmmiddag
een goede start gegeven aan het ju
bileumjaar van de Katholieke Ver
kennersbeweging. Tevens bestuderen
zy de mogeiykheid, dit filmfestival,
in samenwerking met alle groepen
in het district Leiden, uit te bouwen
tot een jaarlyks terugkerend eve
nement.
Activiteiten in
Groenoordhal
LEIDEN Door de grote belang
stelling zal de Weense IJsrevue a.s.
zondag niet alleen de reeds aange
kondigde matinée-, maar ook een
avondvoorstelling extra geven. Voorts
heeft de leiding van het gezelschap
zich vastgelegd om over twee jaar
-n de Groenoordhal terug te komen.
Definitief is nu ook, dat op 25 april
de finale van de NCRV-televisie-
zeskamp in de Leidse hal zal worden
gehouden. Voor Koninginnedag is
een evenement aangetrokken in de
vorm van klassementsproeven voor
auto's (met eigen auto over wippen
en planken ed.). Aanvankelyk was
de hal in deze periode gereserveerd
voor de nationale bevrydingsmani-
lestatie, die niet doorgaat. Er is nu
overleg met het plaatselyk comité
om op 5 mei de Groenoordhal mid
delpunt van feestelijkheden te
maiken.
UTRECHT (ANP) De rykspoli-
tie in Driebergen heeft gisteravond
met assistentie van leden van de ver-
keersgroep op het station Driebergen
tien reizigers uit de trein Utrecht-
Arnhem gehaald. Het „gezelschap"
bestaande uit vier Griekse echtpa
ren (met een aantal baby's en kleu
ters) en twee Nederlanders, was in
een enorme vechtparty gewik
keld geraakt door een ruzie over de
vraag, wie het eerst van het toilet
gebruik mocht maken
De Grieken ontstaken helemaal in
woede, toen één van de Nederlanders
althans volgens hun verklarin
gen een Griekse vrouw aan haar
arm opzy trok. Voor de conducteur
was er geen beginnen aan de vech
tenden te scheiden. De Driebergse
politie had hulp van haar collega's
van de verkeersgroep nodig om hen
uit de trein te halen en naar het
bureau van de verkeersgroep te
brengen. Ook de spoorwe^recherche
werd ingeschakeld.
De verhoren leveren nogal wat
moeilykheden op, omdai ieder
een ontkent met vechten begonnen
te zyn. De politie in Driebergen
hoopt, dat reizigers, die getuige wa
ren van de ruzie om het toilet, zich
zullen melden. De trein kreeg door
deze mini-oorlog een vertraging van
een half uur. Hy werd gecombi
neerd met de volgende trein in de
richting Arnhem.
Wilson naar Amerika Premier
Wilson is gisteren naar de Ver
enigde Staten vertrokken voor be
sprekingen met president Nixon. De
Britse premier reist via Canada
waar hy met premier Trudeau zou
spreken.
Italië's bevolking De Italiaan
se bevolking heeft in 1969 de 54 mil
joen overschreden. Volgens het
Staatsinstituut voor statistiek telt
Italië thans 54,3 miljoen inwoners,
byna 400.000 meer dan 12 maanden
geleden.
Kerkelijk leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Sommelsdyk R. C.
Cuperus te Ede, te Lunteren: J. H.
Vlym te Krimpen aan de IJssel, te
Hasselt J. den Besten te Huizen.
Aangenomen de benoeming van
geestelyk verzorger voor het sana
torium te Zeist. J. Voorsteegh te
Utrecht, het beroep van de generale
synode tot secretaris van de Raad
voor zaken van overheid en samen
leving, drs. J. Ervan Veen te Vlaar-
dlngen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Nieuw-Vennep P.
Popma te Zutphen, te Urk, H. R.
Groenevelt te Barneveld.
Aangenomen naar Drachten D. D.
8oepboer, te Lutjesgast, die bedank
te voor Den Ham.
GEREF. KERKEN (vrijgemaakt)
Bedankt voor New Westminster en
voor Toronto (Canada). W. Wieren-
ga te Berkel en Rodenrys.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Alphen aan den Ryn
en te Nieuwpoort, T. Sneep, te
Zaamslag.
Bedankt voor Deventer, K. Boers-
ma te Haarlem, voor Murmerwoude
J. Westerink te Haamstede.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Veenendaal, P. Blok
te Dirksland.
na j!
één onzer stadsredacteuren)
leM IDEN Inhakend op de brief
Jan en Gina Boer in „Lezers
iren" hebben wy vanoch-
de woning Rynstraat 26, hoek
ivenstraat, bekeken en voorts
wy het bureau voorlichting
vt leraeentelyk standpunt in deze
°rcrp fevraa8d-
het huis betreft, het is een
geverfd pand op de hoek van
woningen, waarvan drie an-
U onbewoonbaar zyn verklaard,
iflis wordt bewoond door Anne-
oozenburg, die er twee jaar ge-
kwam en veel geld aan
zoo pand heeft besteed. De
eestd' tamer kreeg board tegen de mu
le M daarin nergens tekenen van
^gij' ie te zien zyn. Volgens de be-
'itw fer is dat te danken aan het
ht zy een nieuwe dakgoot liet
?en. De schoorsteen is goed.
oen gerieflyke keuken, die
groncj ap werd opgebouwd,
;Jk in dit geval, omdat op de
l4* ifonkelyk aarden vloer een be
vloert je werd gestort,
bewoonster-eigenares van het
a liet voorts op de zolder twee
amers maken en liet de elek-
Installatie en de gasleidingen
t toen. Het huis maakt een goe-
lik en lykt uitstekend bewoon
bar voor een klein gezin. Wy
hebben vooral in de Leidse binnen
stad andere woontoestanden gezien.
Waarom gaat mej. Roozenburg er
uit? „In de eerste plaats, omdat ik
naar Amsterdam ga verhuizen, waar
ik een tweekamerflat in de vrye sec
tor heb gehuurd, en in de tweede
plaats, omdat ik voor dit huis geen
woonvergunning kryg". Hoe zit dat?
Twee jaar geleden vroegen Annelies
en haar toenmalige verloofde een
woonvergunning. Zy kregen een
voorlopige vergunning en het huis
werd betrokken. De verloving raak
te uit en Annelies bleef alleen wo
nen. Byna een jaar geleden vroeg zy
een woonvergunning.
Zy kreeg die niet, zo blykt uit een
schryven van het bureau huisves
ting, omdat zy als alleenstaande niet
voor deze woonruimte in aanmerking
kwam. Dit schryven eindigt met het
advies: „U wordt in overweging ge
geven het pand Rynstraat 26 te ver
kopen".
Mej. Roozenburg wil dat nu en
de aspirant koper, de pas getrouwde
Jan Boer dus, krygt geen vergun
ning. Waarom niet? Volgens het bu
reau voorlichting is er nog geen be
sluit en is de zaak prematuur aange
spannen. De betrokkene heeft alleen
een mededeling van een ambtenaar
van het bureau huisvesting gehad,
dat er een afwyzend advies is op
grond van de kwaliteit van de wo
ning. Volgens de nieuwe rlchtiynen
van minister Schut moeten alle
afwyzende adviezen in 't college van
burgemeester en wethouders komen
en de zaak Boer komt morgen in het
college.
Volgens het bureau voorlichting
wordt er na afwyzende adviezen nog
vaak overleg gepleegd over de kwa
liteitsgebreken van een woning en
komt men met bouw- en woningtoe
zicht nog tot een oplossing. Dat kan
in dit geval ook mogelyk zyn.
Tot zover het standpunt van de
gemeente, waaruit blykt, dat deze
zaak nog verschillende kanten uit
kan. In dit stadium is het moeiiyk
zich een oordeel te vormen. Voor die
oordeelsvorming is het wel nodig om
te weten, dat mej. Roozenburg ver
klaart, dat haar huis niet is onder
zocht door iemand van bouw- en wo
ningtoezicht. Het huis is indertyd
bekeken gelyk met de andere op
de ry. Drie anderen werden toen on
bewoonbaar verklaard, maar Ryn
straat 26 niet.
Annelies Roozenburg in haar
gezellig ingerichte, gerieflijke huis
Rijnstraat 26: Jk begrijp er niets
van",
(Foto LD/Holvast)
De huisvestingscommissie is de in
stantie. die in Leiden het schaarse
woningbestand verdeelt onder de wo
ningzoekenden. In deze commissie
hebben een aantal eerzame burgers
zitting zoals de heer Ravensteyn, de
heer Meerburg, de heer Bik en de
heer Lamers. De heren hebben de
taak toe te zien dat woningvergun
ningen volgens de voorschriften aan
woningbehoevenden worden toegewe
zen. Voor iedere woning, uitgezon
derd de sector „vrye vestiging", is
zo'n vergunning nodig. Ook ik was
daarom genoodzaakt zo'n ding aan te
vragen.
Op de hoogte met het feit, dat het
wel enige Jaren zou duren voordat
Huisvesting my een woning zou aan
bieden en ik voor de Merenwyk toch
nooit in aanmerking zal komen, ben
ik zelf op zoek gegaan naar een wo
ning. En zie het wonder geschiedde,
ik vind er nog een ook, wel een
kleintje met de w.c. in de keuken,
maar het is allemaal beter dan onder
de Korenbeurs of inwoning. Op het
bureau huisvesting werd ik geprezen,
omdat ik tenminste niet iemand was,
die ging zitten wachten maar zelf ooq
wat deed. Als iedereen dat deed zou
het allemaal heel was makkelijker
gaan.
Dus een vergunning aangevraagd.
En na veertien dagen geïnformeerd
hoe het er mee zat. Er werd my mee
gedeeld: „dat vergunning niet kon
worden verstrekt op grond van arti
kel 9—1 sub E, wat betrekking zou
hebben op ontoelaatbare woontoe
standen ingevolge de woonruimtewet
van 1957".
Eerst dacht ik. dat men my niet
in staat achtte om een huis te be-
nische toestanden zou aanrichten
wonen en bang was dat ik onhygië-
(ik ben immers langharig). Dat was
echter niet het geval, het had betrek
king op de kwaliteit van de woning
en niemand zou ervoor in aanmer
king komen.
Ontoelaatbare woontoestanden,
dacht ik by mezelf, mooie toestand,
als ze dat gaan doorvoeren kunnen
we nog wat beleven. Ik schat dat
25% van de huizen in Leiden niet
aan deze woonruimtewet voldoet, zo
dat ik verwacht, dat in de toekomst
de leefsituatie van heel wat mensen
in Leiden ontoelaatbaar zal worden.
Wat is erger een oud huisje wat je
kan opknappen of inwonen of hele
maal niks zoals als ik? Geen wonder
dat zoveel mensen hier weg trekken
of niet meer naar een woning zoe
ken. Ik ben van mening dat we in
Leiden ons nog niet de weelde kun
nen veroorloven om de woonruimte
wet op deze manier toe te passen.
Het is dan ook nog nooit gebeurd of
het moest wel heel erg wezen.
Twee Jaar geleden werd voor het
zelfde huis wel een vergunning af
gegeven. Er was toen echter meer
reden om te weigeren dan op dit mo
ment. Inmiddels is voor f 4000 aan
het huisje opgeknapt en verkeerde
het een jaar geleden volgens bouw
en woningtoezicht nog in een dus
danig goede staat, dat het onmoge-
lyk onbewoonbaar verklaard kon
worden.
Ik kan deze beslissing onmogehjk
serieus nemen en vind het ontoelaat
baar. Het zal wel berusten op een
administratieve vergissing of zit er
iets anders achter? Wil men dit ge
bied ontruimen in verband met het
aanleggen van parkeerterrein voor
de Consumarkt? Of wil de gemeente
dit gebied op een goedkope manier
in handen krygen? Krotten zyn im
mers goedkoper dan bewoonbare hui
zen. Of wil men my alleen dwarszit
ten, zodat ik naar elders vertrek. Ik
ben immers een lastige burger. Of
wil men alleen maar voorkomen, dat
ik samen met de krotbewoners in die
buurt nog een Waardgracht-aktie op
touw zet? Of weet ik veel wat hen nu
weer bezielt. Ik ben dan ook zeer be
nieuwd wat de betreffende instanties
hierover te zeggen hebben. In ieder
geval weet ik wat me te doen staat.
Jan en Gina Boer.
Leden Leefbaar Leiden. Ak-
tiegroep Creatief Centrum en
Comité Woningnood.
P.S. De brief is in de ik-vorm ge
steld, doch Gina kan deze brief vol
komen onderschrijven.
Met belangstelling heb ik de in
gezonden stukken gelezen van de
heer De Groot en van een inwoon
ster van het woonwagenkamp uit
Leiden over de sneeuwopruiming in
de Leidse straten. Myn commentaar
is zeer kort, maar krachtig.
Laat de directeur van de Plant
soenendienst zyn manschappen
90 man) inzetten by sneeuwoverlast.
Dat vind ik beter dan dat deze ge
meente-ambtenaren de gehele dag
zitten te kaarten en te luieren, om
's middags half vier weer naar
huis te gaan, nadat zy zich 's mor
gens om 9.30 uur gemeld hebben.
J. CORNET.
W. de Zwygerlaan 218, Leiden
Reddingboot onderzeeërs Het
eerste reddingsvaartuig voor onder
zeeërsbemanningen. dat 24 man te
gel yk uit een gezonken onderzeeër
kan halen, is zaterdag te water ge
laten in het Locheed Ocean La
boratory op Harbor Island in Cali-
fornië. Het reddingsvaartuig is ge
bouwd door Lockheed en heeft 41
miljoen dollar gekost. Het kan per
vliegtuig binnen 24 uur overal ter
wereld worden ingeschakeld. Het
schip kan 1524 meter diep duiken.