figerië won de oorlog
aar verloor de vrede
Massale executie in
de Iraakse hoofdstad
IDEE PALESTIJNSE STAAT
WINT IN ISRAEL TERREIN
Honger heerst nog steeds
oppermachtig in Biafra
ie arrestaties
zaak-Yablonski
Jare aanvallen
n de Vietcong
Lanceringen in
Japan en Rusland
„Bonn, Londen en VS achter staatsgreep"*
ISRAËLIËRS
BRACHTEN VEEL
BUIT MEE
(DERDAG 22 JANUARI 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
len Biafraantje: constant op de rand van de dood.
HINGTON (AFP) -Het FBI.
rikaanse federale récherche,
isteren de arrestatie bekend-
;van drie mannen, die ervan
verdacht betrokken te zijn
bij de moord op Joseph Ya-
een lid van het bestuur van
(rikaanse mijnwerkersbond.
lijk van Yablonski. dat van
en van zijn dochter wer-
5 januari in hun woning in
ille gevonden. Zij waren
choten. De moorden zouden
veek eerder zijn gepleegd,
rscheidene kanten is de ver-
geuit, dat de Yablonski's
leven zijn gebracht omdat
Yablonski de huidige voor-
an de bond, Anthony Boyle,
TUptie en verduistering van
kgelden had beschuldigd. Bij
lezing voor het voorzitter-
n december was Yablonski
ayle verslagen, maai- volgens
was er geknoeid,
ie arrestanten zijn Paul
Gilly. een 37-jarige huis-
Claude Edward Vealy, 26
zonder beroep alsmede de
arbeider Aubran Wayne
D?ze laatste zat al in hecH-
1 beschuldiging van inbraak.
'I wilde niet bekend maken
bewijzen het tegen het
(hikt.
C
ON (AP) Militaire zegs-
m Saigon hebben gisteren
f d. dat de Vietcong hun
raket- en mortieraanvallen
(r dar. twee weken hebben
11 en langs de grenzen van
en raos gevochten hebben
'Uieerae strijdkrachten. Het
;a'ise bevel zegt, dat het
deel van de nachtelijke ra-
mortieraanvallen en de ge-
1 zich concentreerde in de
zone van het derde mili-
«Ps, welke zich uitstrekt van
"oord .vaarts tot de Cambod-
trens. Een zegsman zei dat
toe v-in dit korps de vyan-
fctivitea/t toeneemt.
- dichten over de strijd zijn
rolledig Tot dusver zouden
Mvietramezen en Vietcong-
ta een zestal botsingen ge-
I In, De Amerikaanse verliezen
Meenten te land bedroegen
k den e acht gewonden: die
Zuidvietnamezen vijf doden
toonden.
GEEN compromis
van Paus verwacht
VATICAANSTAD (Reuter) Men
verwacht dat de Paus thans zeker
geen enkel compromis zal sluiten
over de kwestie van het verplichte
celibaat voor de priesters ondanks
het verzoek om afschaffing hiervan
van de Nederlandse bisschoppen en
priesters.
Dit is gisteren van Vaticaanse zjj-
de meegedeeld. Men wees erop dat
de Paus als hij zijn standpunt zou
wijzigen, de kans loopt zijn gezag te
verliezen en dat niet alleen in Neder
land maar in de hele kerk. Paus
Paulus heeft het celibaat „de on
vergelijkelijke schat van de Latijn
se kerk" genoemd. De Paus. zo
zei men. zal naar alle waarschijn
lijkheid pogen een openlijk conflict
over deze kwestie te voorkomen om
de toestand nog niet erger te maken.
Men wees er verder op. dat er
steeds vaker en gemakkelijker dis
pensaties aan priesters worden ver
leend om in het huwelijk te treden.
Maar deze dispensaties tasten de ce-
libaatswet als zodanig niet aan.
De wet zou alleen gewijzigd kun
nen worden na een openhartige be
spreking van de zaak, wellicht op
de volgende bisschoppensynode, en
een grondige bestudering van de ge
dane voorstellen.
MOSKOU/TOKIO (Reuter). AFP-
De Sowjet-Unie heeft gisteren
opnieuw twee kunstmanen gelan
ceerd, de Kosmos 321 en de 322. al
dus het persbureau Tass. De Kos
mos 321 draait eens in de 92 minu
ten rond de aarde op hoogten va
riërend van 280 tot 507 km. De baan
maakt een hoek van 71 graden met
de evenaar. De Kosmos 322 heeft een
omwentelingstyd van 89,7 minuten
op hoogten tussen 200 en 337 km. De
baamhoek is 65,4 graden. Alle appa
raten aan boord werken goed, aldus
Tass.
De ruimtevaartdeskundigen van
de universiteit van Tokio hebben
gisteren met succes van het ruimte
vaartcentrum in Oetyinoera, nabij
Kagosjima, een waarnemingsraket
gelanceerd. De Japanse hoop volgen
de maand een kunstmaan in een
baan rond de aarde te kunnen
brengen, is hierdoor gestegen. De
zestien meter lange drietrapsraket
heeft de berekende hoogte van 1759
km bereikt en alles functioneert
goed. Op 8 februari zal een kunst
maan worden gelanceerd: vier vo
rige pogingen in Japan om een
kunstmaan in een baan rond de
aarde te brenuen, zijn mislukt.
DOOR ANDREW FY ALL
OWERRI (Daily Express) Ni-
gerië won de oorlog, maar verloor de
vrede. De honger, het afschuwelijk
ste wapen dat tegen Biafra werd
ingezet, heerst oppermachtig en
maakt nog steeds vele duizenden do
den. Mannen, vrouwen en kinderen
bijten, slaan en schoppen elkaar als
beesten om een handjevol eten.
De doodzieken en de ouden kunnen
niet meer dan smeken en bedelen
voor vechten ontbreekt hen immers
de kracht. Jonge mannen zoeken op
de vuilnishopen naar iets wat als
voedsel kan dienen, wanhopige moe
ders rouwen om hun dode kinderen.
De harde realiteit is dat Nigerië
een ramp van deze omvang niet al
leen kan overwinnen, de mooie
woorden en beloftes van generaal
Gowon ten spijt. Owerri was de laat
ste belangrijke Biafraanse stad die
dooi- de federale troepen werd bezet.
Het Nigeriaanse Rode Kruis is hier
een paar dagen geleden aangekomen
en doet wanhopige pogingen om
de duizenden oorlogsslachtoffers
van de hongerdood te redden. Go-
wons soldaten intussen zoeken on
verschillig voor de ellende om hen
heen vertier in deze dode stad.
Voor één van de voedseldistribu
tiecentra van het Nigeriaanse Rode
Kruis kom ik plotseling oog in oog
te staan met de door honger veroor
zaakte degradatie van mens tot dier.
Eén van de rode kruishelpers laat
op de veranda van het huis een zak
met sojameel uit zijn handen vallen.
De zak scheurt en vlak voor de uit
mergelde wachtende honderden
valt het voedsel op de grond. Een
paar seconden duurt het voor tot de
kapotte geesten doordringt, dat er
eten voor hun voeten ligt zomaar
voor het oprapen. Dan, als op een
onhoorbaar gegeven bevel, komen
de vluchtelingen overeind, de lege
etensnappen in hun knokige handen
geklemd. Een paar mannen zijn het
eerst bij de kapotte zak. Zij duiken
met het hoofd naar voren op het
eten af en verstoppen mond, neus
en oren in het bergje meel. Even la
ter wordt er nog slechts gevochten
.op leven en dood. Huilend én
schreeuwend graaien ze na-ar de so
ja. Kinderen proberen onder de
wriemelende lijven dooi' te kruipen.
Sommigen van hen hebben geluk
zij kunnen de resten oplikken, maai
de meesten worden vertrapt, en met
hen de oude mensen, de mannen en
vrouwen die niet kunnen berusten
in een onvermijdelijke dood en met
laatste krachtinspanning proberen
iets van de soja te bemachtigen. Per
soneel van het Rode Kruis probeert
de kluwen vechtende en huilen
de mensen uit elkaar te trekken. Sol
daten komen aanrennen. Ze zwiepen
met hun venijnige zweepjes en de
menigte deinst achteruit. Een paar
minuten later is de orde hersteld.
Van de soja is niets meer over. geen
kruimel.
Geur van de dood
Owerri, stad in het hart van het
voormalige Biafra, is een stad van
doden en half-doden. In de vernielde
straten hangt de weeë geur van de
dood. In het Okporo-ziekenhuis lig
gen de zieken bij wijze van spreken
„opgestapeld", negenhonderd dood
zieke kinderen in een ruimte net
groot genoeg voor een vierde deel van
dit aantal. Een Britse arts, die zijn
naam niet wil noemen („dat is te
gevaarlijk. Ik heb hier nog veel te
doen") probeert me de ernst van de
situatie in zo rustig mogelijke be
woordingen uit de doeken te doen.
Het lukt hem niet. Na 'n paar zinnen
barst hij in tranen uit. ,,'t zijn mon
sters, die soldaten", stamelt hy ten
slotte moeizaam. „Ze hebben voertui
gen van het ziekenhuis gestolen, onze
voedselvoorraden geplunderd. Weet
je, dat ik hier niet meer als dokter
bezig ben. Dat kan niet meer. Ik heb
mijn stethoscoop omgeruild voor een
eind hout om de enige auto die
we nog hebben te kunnen bewaken.
Toen Biafra in elkaar stortte, was
ik hier pas twee weken. In die korte
tijd heb ik zoveel ellende gezien, dat
ik er mijn hele leven niet meer over
heen kom. Hier vlakbij liggen zestig
iwaargewonoe Ibo-soldaten. Alleen
opereren kan ze nog redden. Die
mensen zijn ten dode opgeschreven,
want aan opereren hoeven we hier
echt niet te denken".
Omdat alle hulp via Lagos moet
gaan is er een transportprobleem.
Want van Lagos naar het oorlogs
gebied is het honderden kilometers
rijden. De Nigerianen tellen de do
den niet niet die van gisteren, ook
niet die van morgen. Voor de over
winnaars telt alleen maar nationale
trots en de in de ziel van deze natie
ingebrande gedachte aan vergelding
En ik denk aa*r verhalen van Ibo's
in Owerri over verkra'chtingen en
ranselpartijen.
Eric Ajaca is een lbo: hij' werkt
voor het Nigeriaanse Rode Kruis.
„Wij hebben op het ogenblik niet
meer dan drie transportwagens. Eén
hebben we er aan de dokter gegeven
en de andere twee gebruiken we voor
het ophalen en uitdelen van voedsel
Per dag kunnen we eten brengen
aan zo'n 150.000 tot 200.0000 mensen
Dat lijkt heel wat, maar iedereen
schijnt- te vergeten, dat we eigenlijk
een miljoen mensen per dag zouden
moeten helpen Hele dorpen sterven
die hongerdood. Wij kunnen ze niet
bereiken. Alleen zy die nog de kracht
hebben om onze distributieposten te
(bereiken, kunnen wat krijgen .De an
deren gaan dood".
Waarnemers
Het rapport, dat eind vorige week
is uitgebracht door de internationale
waarnemers In Nigerië en waarin
de situatie in het oorlogsgebied als
rooskleurig wordt afgeschilderd, is
van alle kanten heftig aangevallen.
Niet het minst door de internationale
pee«vertegenoowrdiger in Lagos, die
niet begrijpen hoe kolonel Douglas
Cairns, de Britse afgevaardigde in
het kleine team van waarnemers,
zp optimistisch heeft kunnen zijn:
„Er zal best hier en daar wel een
vrouw worden verkracht. In welke
oorlog gebeurt dat niet? Maar van
verkrachting op grote schaal is mij
niets ter ore gekomen", aldus de
kolonel, die als hij dat werke
lijk had gewild de verhalen over
door federale militairen verkrachte
vrouwen uit de mond van zeer ve
le vernederde Ibo's ha dkunnen op
tekenen.
Gowons soldaten in Owerri waren
zelfs zo brutaal, dat zy doorgingen
de bevolking te molesteren, ook toen
de internationale pers hen op de vin
gers keek. Een paar collega's van
mij moesten het zelfs voor enige
vrouwen opnemen, die lastig geval
len werden door de militairen. Een
van angst trillende Ibo-verpleeg-
ster zocht bescherming bij het groep
je waar ik mee optrok. „We zijn
doodsbang voor de soldaten. Ze wil
len ons meenemen. Bijna alle meis
jes zijn het oerwoud al ingevlucht",
vertelde ze.
Het is in deze rechteloze, wild
west-samenleving dat de Ibo's on
danks alles tekenen vertonen van
een herlevende kracht om hun hui
zen op te bouwen en te zoeken naar
hun familieleden, van wie zij soms
vanaf het begin van de burgeroor
log gescheiden zijn geweest.
Feest
Em in Port Harcourt, nog geen
tachtig kilometer van deze plaats van
verschrikking, waar het leven is ge
degradeerd tot zijn laagste vorm,
worden de voorbereidingen getroffen
voor een gigantisch feest: het hu
welijk van luitenant-kolonel Albert
Diet, gouverneur van één van de
provincies. Een feest van geroos
terd schapenvlees, van gestoofde
kalkoen en champagne een feest
waar honderden weldoorvoede gas
ten welleven dmet elkaar zullen con
verseren.
Een vrouw houdt mij tegen. Zij
heft haar kind naar mij op. Neem
het mee, alstublieft. Ik kan er niet
meer voor zorgen. Red mijn kind".
Een paar straten verder is het een
oude man, die me aanspreekt: „Me
neer, help me. Ik ben te oud om voor
het eten te kunnen vechten. Moet ik
dan op straat sterven?"
Dat is Owerri. Dat is Negerië,
waar het politieke cynisme van La
gos schril afsteekt bij het onmense
lijke lijden veroorzaakt door een
waanzinnige oorlog.
Bij de oude Via Flaminia in i
Rome ivordt op het ogenblik een
olifanten fossiel opgegraven dat j
vermoedelijk 250.000 jaar oud is. j
Twee tanden van de mammoet
zijn reeds te voorschijn gekomen.
Zij zijn elk twee meter lang. Wat i
van het fossiel behouden is geble- I
ven, zal blijken bij de voortzetting
van het graafwerk.
De ontdekking iverd gedaan
door een student van een kunst
academie uit Rome die met mede
studenten zocht naar restanten
van vroeg-Romeinse beschavin
gen. Hij vond een stuk van een
tand en verzocht zijn medestu
denten onmiddellijk met hem
mee te graven.
In de loop van het graafwerk
vonden zij bovendien de schedel
van een ander dier een Megace-
ros" die vermoedelijk 200.000 jaar
geleden heeft geleefd. De studen
ten zijn voornemens ook dit
tweede dier op te graven.
j BAGDAD (DRA. AFP) Omdat zij deel zouden hebben uitge
maakt van een komplot dat de omverwerping van het Bads-bewind
in Irak beoogde, zijn gisteren 22 personen, in hoofdzaak officieren,
door een speciale rechtbank ter dood veroordeeld en nog dezelfde
dag terechtgesteld. Tegen twee anderen is bij verstek de doodstraf
uitgesproken. Vanochtend zijn nog zeven personen terechtgesteld,
waardoor het totaal steeg tot 29.
Radio-Bagdad meldde, dat de ver
oordeelden „met een buitenlandse
mogendheid" hadden samengespan
nen. De hoogste in rang onder de te-
rechtgestelden was brigade-generaal
El Nanabi. De anderen zijn officie
ren en onderofficieren alsmede en
kele burgers. De militairen zyn
doodgeschoten, de burgers opgehan
gen.
Het persbureau voor het Midden-
Oosten gaf de volgende lezing van
het gebeurde. Enkele officieren had
den zich in het komplot ingedrongen
en hun inlichtingen aan de autoritei
ten doorgegeven. Men zette toen een
val voor de samenzweerders door
I hen naar een legerkamp te lokken
onder het voorwendsel dat zij daar
de beschikking over tanks zouden
I kunnen krijgen. In het kamp ont-
I stond een vuurgevecht toen men de
j samenzweerders wilde arresteren,
j Daarbij werden twee militairen ge-
I dood. Het groepje werd tenslotte
j met steun van tanks overmeesterd.
Tezelfdertijd was de leider van
het komplot naar het republikeinse
j paleis in Bagdad gelokt, waar men
hem liet geloven dat hy president
van het nieuwe bewind zou worden.
Toen hij begon alvast bevorderingen
en stukken land aan volgelingen uit
te delen werd ook hij gearresteerd.
In de Iraakse hoofdstad ging in
middels het leven zyn normale
gang. Slechts een verscherpte be
waking van het vliegveld, de hoofd
wegen, het radiostation en enkele
belangrijke gebouwen duidden erop
dat er iets bijzonders gaande was.
Volgens Bagdad stonden West-
Duitsland, de Verenigde Staten en
Engeland achter de staatsgreep, die
ook verband zou houden met recen
te manoeuvres van de Amerikaanse
zesde vloot in de Middellandse Zee,
alsmede met pogingen van de West-
duitse regering, „de zuidflank van
de NAVO te versterken."
Eerdere bekendmakingen zeiden
dat de regering van Perzië de sa
menzweerders 3000 Amerikaanse
machinegeweren en 650.000 kogels
hebben geleverd.
De wapens zouden Irak zijn bin
nengesmokkeld in twee transporten
die onder supervisie stonden van
twee Amerikaanse agenten van de
CIA de Amerikaanse Centrale In
lichtingendienst.
Het eerste wapentransport zou
Irak binnen gekomen zijn via de
Iraans-Perzische provincie Mahran
en werden op 15 november van het
vorig jaar in Bagdad aan de samen
zweerders de wapens ter hand ge
steld. Het tweede contingent volgde
dezelfde smokkel weg en kwam op 15
december in Bagdad aan
De verklaring zegt dat de eerste
secretaris van de Perzische ambas
sade in Bagdad. Daoud Taher, als
verbindingsman heeft gediend tussen
de samenzweerders en de Perzische
regering.
Irak heeft gisteren daarom de on
middellijke terugroeping geëist van
Swetlana en Moskou Swetlana
Alliloewa, de dochter van Stalin, die
een paar jaar geleden naar de Ver
enigde staten vertrok is vorige
maand bij decreet vervallen ver
klaard van haar Sowjetrussisohe
staatsburgerschap. Dit is gisteren
van Officiële zijde in Moskou verno
men.
Verkeer opgehouden Waar
schijnlijk als represaille tegen
de Westduitse parlementaire verga
dering, welke vandaag in West-Ber-
lijn begon, hebben de Oostduitsers
het vracht wagenver keer uit West-
j Berlijn urenlang opgehouden. De
i grote Autobahn naar het westen
werd drie uur lang voor het vracht
vervoer gesloten en een andere weg
was een uur lang voor het vracht-
I vervoer dicht.
de ambassadeur van Perzië en diens
voornaamste medewerkers in Bag
dad. Het eiste voorts de onmiddellijke
sluiting van de Perzische consulaten
en het vertrek van het personeel bin
nen vierentwintig uur.
Taher zou in Koeweit een ontmoe
ting hebben gearrangeerd tussen de
samenzweerders en het hoofd van de
Perzische inlichtingendienst, een ze
kere dr. Serzin.
Deze ontmoeting heeft volgens
Irak op 28 oktober plaatsgevonden.
Serzin zou de samenzweerders bij
die gelegenheid hebben gezegd dat
de regering van de Verenigde Sta-ten
groot belang hechtte aan „een spoe
dig verdwijnen van de huidige
Iraakse regering."
TEL AVIV, AMMAN (AP) Is
raëlische militairen zijn gisteravond
van hun langste inval op Arabisch
gebied sinds de oorlog van 1967 te
ruggekeerd met een grote krijgsbuit.
Deze aanval duurde twintig uur.
Meegebracht werden tanks, pantser
voertuigen, jeeps en allerlei soorten
vrachtwagens. Vol trots toonden de
vermoeide militairen verder de ba
zooka's, Kalatsjnikow geweren, een
terugslagloze gemechaniseerde vuur
mond en een Japanse jeep waarop
nog de naam Toyota te lezen was.
Journalisten mochten niet met de
m-litairen spreken over bijzonderhe
den van de inval, maar een woord
voerder van het leger vertelde, dat
men op weinig tegenstand was ge
stuit by de operatie om de guer-
rillabases bij Safi vier km. over de
grens ten zuiden van de Dode Zee
op te ruimen.
De voornaamste reden voor de
inval is geweest de herhaalde Ara
bische beschieting van de .Bodlom"
chemische en soda-fabrieken. Een
jonge korporaal zei: „Ik hoop, dat
wij er voor gezorgd hebben dat de
mensen in „Sodlom" een rustige
nacht hebben".
TEL AVIV (AP) In kringen van de Israëlische regering
wint het denkbeeld van een onafhankelijke Palestijnse staat
terrein. Hiervoor zijn aanwijzingen ondanks het uitgesproken
verzet van premier Golda Meir tegen hetgeen zij heeft ge
noemd „nog een oorlogvoerende Arabische staat". Deze zijn:
één van de machtigste figuren
in Israël, de secretaris van de aan
het bewind zijnde Arbeiderpartij.
heeft aangedrongen op de oprichting
van een Palestijnse staat. Arie Eliaw
heeft gezegd dat dit ook de mening
ls van „de zwijgende meerderheid
van Israël".
Moessa Al Alami, één van de be
langrijkste Palestijnse figuren is uit
zijn vrijwillige ballingschap in Lon
den teruggekeerd naar zijn woning
in het bezette gedeelte van Jordanië.
Hij zou dit gedaan hebben op ver
zoek van de vroegere Israëlische pre
mier David Ben Goerion.
vice-premier Jigal Allon heeft in
een rede, welke weinig aandacht
heeft gekregen, gezegd dat Israël
zich afzijdig zou houden als de Pa
lestij nen Koning Hoessein van Jorda
nië ten val zouden brengen en een
staat zouden vestigen.
Sjimon Peres, minister zonder
Portefeuille en vertrouweling van
Mosje Dajan. heeft in privé-gesprek-
ken zich uitgesproken voor een
autonoom Palestina, mogelijk ge
schoeid op de leest van de Canadese
provincies.
een kleine maar machtige groep
in Israël de marxistische Mapam
partij schynt steeds meer over te
hellen naar een motie voor de op
richting van Palestina.
„Als de leiders op de westelijke
oever van de Jordaan een Palestijnse
staat willen en met deze opzet de Is
raëlische regering benaderen, zal het
voor haar moeilijk zijn ze weg te stu
ren", zo stelde een Arabische deskun
dige het. Hij noemde de terugkeer
van Al Alami „zeer belangrijk" en gaf
te verstaan dat dit mogelijk iets te
maken had met de proefballonnen
voor een Palestijnse staat. Al Alami
weigert echter met journalisten te
spreken.
Oud
Het idee van een Palestijnse staat
is reeds meer dan 20 jaar oud. Een
resolutie van de VN uit 1947 drong
aan op een verdeling van een Joods°
en Palestijnse staat. Maar de Ara-
bisch-Israëlische oorlog van 1948
stak een spaak in het wiel en dui
zenden Palestijnen werden vluchte
lingen.
Israël heeft geweigerd een onaf
hankelijk Palestina te erkennen en
gesteld dat het slechts met Arabische
regeringen over vrede kan praten.
Na de juni-oorlog van 1967 en de
verovering van de westelijke oever
van de Jordaan heeft het idee van
een Palestijnse staat weer aan kracht
gewonnen.
Vrede
Een groot gedeelte van de Arabie
ren begon in een nieuw Palestina
een mogelijkheid te zien om tot een
stabiele vrede te komen. De mening
heeft reeds zoveel aanhang gevonden
dat volgens een welingelicht blad in
Beiroet Koning Hoessein er by de
burgemeesters en stamhoofden op de
westelijke oever aangedrongen heeft
het Idee van een Palestijns0 staat
uit hun hoofd te zetten en trouw aan
de monarchie te blijven.
Weinig Israëliërs hebben vastom
lijnde opvattingen over de vorm van
een Palestijnse staat. Als grenzen is
wel eens voorgesteld, dat deze staat
de westelyke oever moet omvatten,
maar een aantal deskundigen is van
mening, dat dit gebied te klein en
te arm is om op zich zelf te staan.
Een ander voorstel is een Palestijnse
federatie aan beide kanten van de
rivier de Jordaan een voorstal,
dat noodzakelijkerwijze de verdwij
ning van Koning Hoessein zou In
houden.
