BIAFRA IN DOODSSTRIJD
Palestijns protest
bij de Libanezen
Spanje praat
over relaties
met de Russen
F ranse midden-oostenpolitiek
stuit steeds meer op verzet
Generaal Ojoekwoe met onbekende bestemming vertrokken
Kosmonaut Beljajew
overleden
Chaos
ZUIDKOREANEN
ONTKENNEN
GRUWELDADEN
IN VIETNAM
Bewegingsvrijheid ernstig geschonden
OP V1RRR ESSO!
Bus tegen trein i
Columbia: 40 dode
„Kwade geest
aan het werk"
HERVATTING BETREKKINGEN
NODIGE RESERVES T.A.V. WAPEN LEVERANTIES BIJ BEVOLKING ZELF
PAGINA 6
LEIDSCH DAGBLAD
MAANDAG 12 JANUARI 191
ADVERTENTIE
LAGOS (Reuter, AFP, AP) De burgeroorlog tussen Nige-
rië en Biafra, die in tweeëneenhalf jaar tijds volgens onofficiële
ramingen alleen al door voedselgebrek aan meer dan twee mil
joen mensen het leven heeft gekost, lijkt bijna ten einde.
Biafra's tijdelijke hoofdstad Owerri is gevallen en het verzet
tegen de snel oprukkende Nigeriaanse troepen brokkelt af. De
Biafraanse leider, generaal Ojoekwoe, heeft het land zondag
ochtend vroeg „voor vredesbesprekingen" verlaten. Men weet
niet waar hij heen is gegaan. Volgens Biafraanse kringen in
Libreville is de generaal met enkele leden van zijn regering
veilig in Gabon aangekomen, maar dat kon niet bevestigd
worden.
Nigerië, in een eervolle situatie", zei
hy
De toestand in Biafra, althans wat
daar nog van rest, is chaotisch. Het
aantal vluchtelingen wordt op vijf
miljoen geschat.
Een van de laatste bolwerken van
de Biafraanse troepen het vlieg
veld Oeli, sinds lang de centrale
aanvoerplaats voor hulpgoederen,
is ook gevallen.
Het laatste Vliegtuig vertrok er zater
dagnacht onder hevige bombarde
menten. Gisteravond al gingen
geruchten, dat 't in Nigeriaanse han
den was gevallen, maar de AFP-cor-
respondent ter plaatse meldde dat dit
niet het geval was. De Biafranen
moesten in de zuidelijke sector van
het hun resterende gebied ondanks
verwoed verzet steeds meer terrein
prijsgeven aan de oprukkende fede
rale troepen, maar hielden in de
noordelijke sector nog stand, werd in
Oeli gezegd.
Het Nigeriaanse staatshoofd, gene
raal Go won, heeft de Biafraanse
troepen tot capitulatie opgeroepen en
zijn eigen legers op het hart gedrukt
de discipline te bewaren en de bur
gerbevolking te ontzien. Rode Kruis-
ploege.n trekken vlak achter de Ni
geriaanse troepen aan om zo snel
mogelijk hulp te kunnen bieden.
Paus Paulus heeft in een rede op
het St.-Pietersplein verklaard, dat de
strijd tot massaslachtingen zou kun
nen leiden en dat er reden is om ge
nocide (volkenmoord) te duchten. In
elk geval is de toestand buitenge
woon ernstig en geweld kan de mens
verblinden.
Ojoekwoe, Biafra's leider heeft,
toen hij zijn land verliet, verklaard,
dat hij ging om vrede te zoeken en
dat hij spoedig zou terugkeren. Hij
gaf zijn' leger opdracht pal te staan
en de strijd voort te zetten. Van be
trouwbare zijde werd echter verno
men, dat hij zijn gezin en zijn witte
Mercedes had meegenomen. -
De Britse minister van Buiten
landse Zaken, Stewart, verklaarde
zondag er van overtuigd te zijn dat
de oorlog alleen maar langer geduurd
zou hebben wanneer Engeland Ni
gerië niet zou hebben geholpen. „Al
les wijst er op dat de Ibo's in vrede
zullen kunnen leven in een verenigd
Problemen
Wanneer de burgeroorlog voorbij is,
zullen de problemen voor de jonge
staat Nigerië verbijsterende vormen
beginnen aan' te nemen. Het land
heeft door de dood en verwondingen
bijna een gehele generatie ver
loren. De miljoenen overlevenden
dienen gevoed en verzorgd te worden.
Een leger van 150.000 vechtlustige
mannen moet. ontbonden worden.
Daarna dient het burgerlijk bestuur
hersteld te worden. Oost-Nigerië
eens het ontwikkeldste gebied van
zwart Afrika en thans niet veel meer
dan een massa vernielde bruggen en
zwaar beschadigde gebouwen dient
herbouwd te worden. De olie-explo
ratie en -winning moeten snel weer
op gang worden gebracht, want de
oli-industrie was de grootste bron
van vreemde valuta.
Niemand weet hoeveel duizenden
of zelfs miljoenen de bossen zijn in
getrokken. Zij leven daarvan wortels
en vlinders en vertrouwen niets en
niemand. Ontelbare kinderen hebben
hersenletsel opgelopen door proteine-
tekorten. Velen zullen wekenlang
uiterst voorzichtig gevoed moeten
worden om weer op krachten te ko
men. Talloze gezinnen zijn door de
burgeroorlog uiteengerukt.
WASHINGTON (Reuter) De
Amerikaanse minister van Defensie,
Meivin rairae onthulde gisteren,
dat de Verenigde Staten berichten
hebben ontvangen over gruweldaden
die in Zuid-Vietnam vechtende Zuid-
koreaan.se mi .tairen zouden hebben
gepleegd. Laud zei, dat hij de aan
dacht van de Zuidkoreaanse en de
Zuidvietnamesc regeringen op de be
richten had gevestigd. De Verenigde
Staten konden er niets aan doen
omdat er in Vietnam geen verenigd
geallieerd opperbevel is. Laird, die
sprak in een televisie-interview, wil
de niet praten over de ernst van de
beschuldigingen of zeggen in welke
verhouding zij stonden tot die welke
tegen een Amerikaanse inf anten e-
eenheid inzake de gebeurtenissen in
My Lai waren ingebracht.
Een Zuidkoi eanise militaire woord
voerder heeft intussen in Saigon ont
kend, dat Koreaanse mariniers by
een actie in centraal Zuid-Vietnam
in 1966 tweehonderd Zuidvietnamese
burgers hebben gedood.
De Amerikaanse (Democratische)
senator Eugene McCarthy, die op
het ogenblik een bezoek brengt aan
Moskou, neeft zaterdag besprekingen
gevoerd in de Noordvietnamese am
bassade in die stad. De enigszins
verrassende bespreking was gearran
geerd door een Amerikaane advocaat,
die in Moskou verblijft met de vader
van een Amerikaanse piloot, die zich
in Noordvietnamese krijgsgevangen
schap bevind*. McCarthy weigerde
r.a afloop van de bespreking com
mentaar te geven. Men neemt aan
dat hij met de Noordvietnamese am
bassadeur gesproken heeft over de
Amerikaanse militairen die in Noord-
Vietnam gevangen worden gehouden.
McCarthy neeft gisteren een on
derhoud gehad met de Sowjetrussi-
sohe premier Kosigin. Dit was de
climax van hot bezoek van de sena
tor, die giste en Moskou verliet op
weg naar Parys.
Biafraanse vluchtelingen met
hun armzalige bezit op de vlucht
voor Nigeriaanse troepen. Velen
zijn op weg naar aangrenzende
landen.
MOSKOU (AP> De Russische
kosmonaut Pavel Beljajew is op 44-
jarige leeftyd overleden na een
langdurige ziekte. Hij was in maart
1965 commandant van de Woshod-Ü
tijdens welke zyn vluchtgenoot Leo-
now het eerste menselijke ruimte
wandelingetje maakte. Beljajew
heeft samen met Leonow na zijn
vlucht herhaalde malen andere lan
den bezocht en internationale con
gressen bijgewoond als een van de
„paradepaardjes" van de Russische
ruimtevaart.
Belajjew overleed aan de compli
caties van een maagzweer-operatie.
Hy was in 1925 geboren, werd fa
brieksarbeider en koos voor de ver
vulling van zijn dienstplicht de lucht
macht. In 1945 maakte hij enkele
vluchten in de oorlog tegen Japan.
Na de oorlog ging hij naar de lucht-
machtacademie. voltooide daar zijn
studie in 1959 en werd toen opgeno
men in het kosmonauten-team. Hy
was gehuwd en vader van twee
dochters, Irma van 20 en Loedmilla
van 14 jaar oud.
Drie Russen, die ruimtevluchten
hebben gemaakt, zijn thans overle
den. Komarow kwam in april 1967
om het leven by een mislukte lan
ding van een Sojoez. de eerste ruim
terus Joeri Gagarin verloor in maart
1968 het leven by een vliegtuigonge
luk.
Onthoofding Gisteren zyn op
het grote Bevrijdingsplein van de
hoofdstad van Jemen. San'aa. twee
personen in het openbaar onthoofd.
Zy werden daarna gekruisigd en de
lichamen werden opgehangen aan
een van de zeven poorten van de
stad. De twee mannen waren ervan
beschuldigd landmijnen te hebben
gelegd in wegen. Het was de eerste
openbare onthoofding in San'aa sinds
Felle tijgerbenzine tanken
En gelijk meespelen in de
Esso Maanrace. Met
prijzen tot 1.000 gulden!
Onbeperkte prijzenpot.
SANTA MARTA DPA) In C
lumbia zyn gisteren veertig m«
sen om het leven gekomen
meer dan dertig gewond toen e
tjokvolle bus met dagjesmens
door een trein werd gegrepen. A
slachtoffers waren busreizige
Het ongeluk gebeurde in de bui
van de stad Santa Marta, in
noorden van het land.
Noorwegen en de Joden
Noorwegen is een comité gevorw
dat zich gaat wyden aan de mensA
rechten van de Joden die in de AA
bische landen wonen. Het staat on<J
voorzitterschap van de architect C*
Nansen. zoon van wylen de ver ma*
de ontdekkingsreiziger en humai
Fridtjof Nansen.
BEIROET/TEL AVIV (DPA. Reu
terDe kans op een gewapend
conflict tussen Palestijnse guer
rillastrijders en het geregelde Li
banese leger, zoals enkele maan
den geleden al plaatsvond, is
weer toegenomen. Tien Palestijn
se bevrijdingsorganisaties, waar
onder de belangrijkste, hebben
het afgelopen weekeinde een ver
klaring uitgegeven, waarin zij Li
banon ervan beschuldigen de in
Cairo gesloten overeenkomst over
de bewegingsvrijheid van de Pa-
lestijnen te hebben geschonden.
Volgens d e guerrilla-organisaties
heeft de Libanese regering tal van
maatregelen genomen die de vrij
heid van handelen van de Palestijn-
Agnew op Bali De Amerikaanse
vice-president. Spiro Agnew, is zon-
dagochend uit Singapore naar Bali
vertrokken, waar hy een onderhoud
had met de Indonesische minister
van Buitenlandse Zaken. Adam Ma-
lik. In Singapore heeft Agnew an
derhalf uur gesproken met premier
Lie Kwam-joe en de minister van
Buitenlandse Zaken, Rajaratnam.
Noordwijkerhout
VATICAANSTAD (AP) Het
dagblad van het Vaticaan, „l'Os-
servatore Romano", heeft zater
dag een waarschuwing gericht
tot rooms-katholieke bisschoppen
die „niet in de pas lopen met
Paus Paulus", en gezegd, dat er
onder de rooms-katholieken,, een
kwade peest" aan het werk was.
Waarnemers te Rome zien het ar
tikel, dat op de eerste pagina van het
blad werd afgedrukt, als een indi
rect antwoord op het besluit van het
pastoraal concilie in Noordwijker
hout om een eind te maken aan het
verplichte vrygezel-zyn van de pries
ters.
De paus en de bisschoppen, aldus
het artikel, hebben hun gezag recht
streeks van God gekregen. „De
macht om te regeren is van God af
komstig, die haar heeft overgedra
gen aan Petrus en diens opvolgers,
aan de bisschoppen, in gemeenschap
met Hem."
Dit klinkt als een waarschuwing
aan het adres der Nederlandse bis
schoppen. Het blad herinnert hen er
aan. dat hun autoriteit gold zolang
zij leefden „in gemeenschap met de
Paus."
se verzetsstrijders beknotten. De Li
banese minister van Binnenlandse
Zaken Dsjeoenblat, die zoals hy zelf
eens verklaarde sympathiek staat
tegenover het streven van de Pale-
stynen. heeft direct op de verkla
ring van de organisaties gereageerd
net de mededeling dat zyn land zich
volledig door de akkoorden van Ca
iro gebonden acht en dat hy graag
met de Palestijnse leiders over deze
kwestie wilde praten.
Afspraak
Zaterdag had Dsjoemblad na een
reis in het Libanees-Israëlische grens
gebied meegedeeld dat met de Pale-
stynen was afgesproken dat zij in de
toekomst minstens een kilometer
uit de buurt van Libanese dorpen
zullen blijven en dat zij vanaf Liba
nees grondgebied geen Israëlische
doelen meer zullen beschieten.
Dsjoemblat maakte zijn reis nadat
het Libanese parlement had aange
drongen op bescherming van de Liba
nese bevolking in het betreffende ge
bied tegen Israëlische represailles na
Palestynse raids.
Verzoeken die ook resulteerden in
de vervanging van de Libanese opper
bevelhebber Boestani die destijds de
akkoorden van Cairo met de Pale-
stynen sloot. Een vervanging die over
het algemeen gezien werd als een
verscherping van de Libanees-Pale-
stynse betrekkingen.
C
(Van onze correspondent)
MADRID (GPD) - Emilio Romero,
hoofdredacteur van de krant van de
staatsvakbonden, directeur van de
staatsschool voor journalistiek, par
lementariër en vertrouweling van mi
nisters, heeft in het laatste nummer
van zijn avondblad „Pueblo" verze
kerd, dat Spanje's nieuwe minister
van Buitenlandse Zaken, Grogorio
Lopez Bravo, besprekingen heeft ge
opend met Russische diplomaten.
Volgens deze en soortgelijke inlich
tingen heeft minister Lopez Bravo
tijdens zijn recent bezoek aan Manil
la, met tussenlandingen in Rusland,
een onderhoud gehad met Kowaliew
onder- minister van Buitenlandse Za
ken van de Sowjet-Unie.
Hoofdonderwerp van gesprek zou zijn
geweest de obstakels, die een her
stel van normale betrekkingen tus
sen beide landen nog in de weg
staan. Hieronder vallen een goud
schat ter waarde van meer dan 500
miljoen dollar en het offici61e niveau
van de eerste vertegenwoordigers die
beide regeringen zouden kunnen uit
wisselen.
Hoewel de ministeries van Buitel
landse Zaken in Moskou en Madj
nog geen officiële bevestiging rt
dit gesprek hebben verstrekt, bek
kent de publikatie van dit gespr?
toch het einde van een historisl
periode in de Spaanse politiek, fc
periode van he»t militante anti-coL
munisme als de ziel van de SpaJ
se regeringspolitiek. t
Madrid heeft in de afgelopen mai<
den consulaire betrekkingen aanii
knoopt met Roemenië. Polen, Hd
garye en naar verluidt zullen spn
dig besprekingen worden begonnc
met Tsjecho-SIowakye en de andfi
satellietstaten
Eén van de kwesties die men l
bij niet buiten beschouwing mag tl
ten is dat Washington tot nu toe
bondgenootschap en het anti-c<
munisme van Madrid heel van;
sprekend achtte en niet veel aan
ten maakte om hiervoor harde i
lars op tafel te leggen
Op 2 februari zullen de Spai
Amerikaanse onderhandelingen
de voortzetting van het biiater
pact en de overeenkomstige hulpv
leningen aan Spanje opnieuw be#
(Van onze correspondent i
PARIJS (GPD) De Franse
ministers van Buitenlandse Zaken
en Defensie Maurice Schumann en
Michel Debré, zullen zich deze week.
zowel voor de gaullistische kamer
fractie als voor een parlementscom
missie moeten verantwoorden over
de wapenleveranties aan Libië die,
zoals nu eindelijk officieel is toege
geven, veel uitgebreider blyken dan
aanvankelijk werd erkend.
Dat de Franse regering zich niet
al te zeker van haar eigen geweten
gevoelt, blykt ook nog door de na
druk die ze legt op een clausule in
het contract dat een looptyd van
verscheidene jaren heeft en dat
Libië verplicht dit oorlogstuig nooit
aan andere landen af te staan. Ook
die verzekering heeft op de meeste
Fransen echter weinig indruk kun
nen maken, nu iedereen weet met
welke intieme banden Libië vandaag
al met Egypte is verbonden. Egyp
tische militaire adviseurs maakten
trouwens al deel uit van de Libische
handelsmissie die de afgelopen we
ken in diep geheim deze omvang
rijke wapenstransactie in Parijs voor
bereidde.
Officieel verbergt de Franse rege
ring zich ook nog altijd achter
het formalistische argument dat ze
trouw blijft aan haar oorspronkelij
ke belofte geen wapens te zullen le
veren aan landen die indertyd actief
aan de „zesdaagse oorlog" hadden
deelgenomen. Daarom zal. volgens
die officiële versie, zowel Israël als
Egypte van Franse wapens versto
ken moeten blyven.
Verspeeld
Terwyl op Israël echter een totaal
wapenembargo blyft rusten, zal
Egypte zich via de Libische en ook
de I raaks e achterdeuren in toene
mende mate van Frans wapentuig
kunnen voorzien. Dat Frankrijk nu
bezig is zich tot het geprivilegeer-
de wapenarsenaal der Arabische
landen te ontwikkelen die met die
wapens liever vandaag dan morgen
de jonge Joodse staat zouden ver
nietigen, is moeilijk langer tegen te
spreken. En dat onder die omstan
digheden Frankryk ook bijvoorbaat
zyn laatste kansen verspeelt om in
het Midden-Oosten nog eens. volgens
het vroegere streven van De Gaul
le, als bemiddelaar en vredesstich
ting op te kunnen treden, is nauwe
lijks minder evident.
De verontwaardiging, die zich
zaterdag in de Franse bladen afte
kende over de Parijse wapentrans
actie met Libië, is gisteren in
Israëlische kranten en in politieke
kringen in hevigheid geëvenaard. In
een scherpe verklaring van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
wordt Frankrijk ervan beschuldigd
een nieuwe dimensie aan de bewape
ningswedloop te hebben toegevoegd
en de spanning in het Midden-Oos
ten nog te hebben verhoogd.
In Jeruzalem wordt de overeen
komst beschouwd als een nieuw be
wijs van de verraderlijke politiek, die
de regering Pompidou volgt jegens
een Israël, dat nog niet zo lang ge
leden door niemand minder dan De
Gaulle zelf „onze vriend en bond
genoot" werd genoemd.
Over de clausule in de overeen
komst die doorverkoop van de ge
leverde wapens aan derden verbiedt,
hecht men in Israël geen waarde.
Voor Israël is intussen deze zaak
aanleiding geweest om te trachten
van de Amerikanen gedaan te krij
gen, dat zy wat meer haast zetten
achter de behandeling van Gol-
da Meirs verzoek aan Nixon
om meer Phantoms.
Men is hier algemeen van oordeel,
dat Washington in deze opzettelijk
talmt met de bedoeling Jeruzalem
meer ontvankelijk te maken voor
zyn wensen en het concessies af te
dwingen, die naar Amerikaans oor
deel, voor Moskou gemakkelijker ver
teerbaar zyn dan wat men er be
schouwt als onredelijk onverzettelijk
heid van Israël.
Washington
De Frans-Libische wapentransac
tie heeft ook zyn schaduw geworpen
op het komende bezoek van Pompi
dou aan de Verenigde Staten. Alhoe
wel de Amerikaanse regering er be
leefd, officieel het zwygen toe
doet kan men onder de roos in F
Amerikaanse hoofdstad vernemen
men zich genomen voelt.
Het gezaghebbende weekblad
vertolkt dit onbehangen door erl
een artikel op te wyzen dat de 1
sen Washington welbewust hel
misleid toen zij by wyze van i
mentaar op een bericht in de 1
York Times (over de mogelyke
vering van 50 Mirages en tweehl
derd tanks) de Amerikaanse ambl
sadeur in Parijs Shriver rustig K
loofden dat het slechts ging omE
Mirages. F
Time betracht echter ook de F
dige terughoudendheid t.o.v. P
Amerikaans misnoegen. Het schaP
de commerciële motieven ook nietje
waar het schrijft: „De bezorgdfcë*
van Washington was niet alleen F
gevolg van de mogelijke invloed
de Franse verkoop op de bcwaj
ningswedloop in het Midden-O
zoals officieel werd aangegeven, i
LD), maar ook van enige zuiver c
merciële overwegingen Zowel def
als Londen hoopten zelf wapens
Libië te kunnen verkopen.
