sjechische econoom Sik gt Praag de waarheid Antwoord Bonn aan Ulbricht ligt al gereed )en brief in de "Neue Ziirclier Zeitung" Staatssecretaris De Koster optimistisch over EEG-ministerraad puropa ;|t greep jj griep Hu urmoordenaa rs jcigen op Von Rosen Achterstand COALITIE CENTRUM LINKS IN ITALIË ITALIË VERONTWAARDIGD OVER AANSLAGEN In vogelvlucht TE BAR STAATSGREEP =nhTdXn VERIJDELD KIPPE- J0NGEN... RDAG 20 DECEMBER 1969 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 9 RICH, PRAAG (SDA, Reuter) De thans in Bazel wo- Tsjechoslowaakse economische hervormer prof. Ota Sik n in de „Neue Zürcher Zeitung" een open brief gepubli- aan het presidium van het centrale comité der Tsjecho- akse communistische partij, aldus het Zwitserse pers- aaiju SDA. Sik, die in Praag vice-premier is geweest, schrijft dat de 'kti p leiding in Tsjecho-Slowakije het alle politieke tegen- irs onmogelijk maakt zich tegen valse beschuldigingen veren en de schuld van de huidige economische crisis in nd in de schoenen schuift van de economische hervor- Maar die crisis is het gevolg van „tientallen jaren admi ns tieve en bureaucratische methoden van leiding, die de vrijwel hebben geliquideerd". geldige economische verlie- ontstaan doordat de be- jaren ^ang niet hebben ge- a-d overeenkomstig de vraag, door concurrentie gedwongen eeleest tot kwaliteitsverbete - fel [dekkingen, technische voor- buigzame sbruotuurveran- me^st doelmatig gebruik produktief actoren enz., Jraarschuwt de huidige lei- Jen „het opnieuw bezetten van mgrijke machte- en ideolo- atsen door reactionairen ervatieven, en het ontslaan ruitstrevenden uit alle func- ilBjroornaamste hindernis vormt verandering in de abso- er^bterhaaide vormen van de Btische gemeenschajp". Tsjecnoslowaakse pers voe- redoppervlakkige propagandisten 92,pd, die in de lente van 1968 >rmden niet durfden bekriti- jewel die mogelijkheid toen ond. Een ideologie die bang i openlijk debat en voor con- met de werkelijkheid, heeft niets gemeen met weten- J ijk socialisme. „U kunt hon en duizenden progressieven luiven, de mond snoeren en het zal u nooit gelukken Inden van hen te maken". ?g8t ici die proberen „de progres- jest en ethische kracht van te verstikken, helpen de maar kunnen het denken ai van ons volk niet veran- Het zijn de 56-jarige chemicus prof. dr. Otto Wichterle, directeur van het instituut voor macro-moleculaire chemie van de academie, en de neu roloog prof. dr. Zdenek Servit, sinds 1954 directeur van het instituut voor fysiologie van de academie. Beide geleerden zouden ook geen lezingen en colleges meer mogen ge ven in de Westelijke landen. Ze zyn by de autoriteieten in ongenade ge vallen. omdat zy het op hervorming gerichte document, getiteld „2.0001 woorden", hebben getekend, dat twee manden vóór de inval van de troepen van de Warschaupactlanden werd i gepubliceerd. Voorts is dr. Josef Macek ontsla gen als directeur van het Praagse Instituut voor geschiedenis, dat het nu verboden „Zwartboek" samen stelde. In dit boek werd een uitvoe rig verslag gegeven van de door de Rusen geleide inval in en de bezet ting van Tsjecho-Slowakije. Lente ig, elt tenslotte vast dat „de di ons volk hebben ge- nooit uit het bewustzijn volk zullen verdwijnen, al egJ s wereld onder de druk van J ige machtsverhoudingen er rongen de ontwikkeling in Slowakije voorlopig te ver krachten der bevrijding de groei inbegrepen. Er zijn sterkere dictaturen opzij j ji wanneer deze een hinder- 1 ige ken voor de economische en ontwikkeling van het volk. >miGche noodzaak komt laat, en ook daarmee ge lande politieke veranderin- zich in de zin van de aaise lente in alle so- landen gaan voordoen, len alle mensen in ere di 1° i< rd n. CE «Reuter) Vrijwel alle i landen zijn thans in de ici in de Hongkonggriep en in elanden heeft de ziekte zelfs che omvang aangenomen. X uit een gisteren door de zondheidsraad gepubliceerde a. i Europa geeft om. volgende a! I zien. 5 Prof. Ota Sik hersteld, die nu in Tsjecho-Slowa kije worden vervolgd. De,ideeën waarvoor zij hebben ge streden zullen dan herleven en wer kelijkheid worden. Dan zullen de omstandigheden ontstaan die de vrije, socialistische, democratische en menselijke voruitgang van ons volk garanderen, waarnaar zo lang gesnakt is en waarvoor de beste zo nen van het land in deze eeuw zich hebben ingespannen". Tot zover Sik. De in 1919 geboren Ota Sik wordt algemeen beschouwd als de vader van de Tsjechoslowaakse economi sche hervorming. Tijdens de invasie was hij met vakantie in Joego-Slavië. Hij moest aftreden en begaf zich naar Zwitserland, waar hij sinds midden oktober 1968 met zijn gezin woont. Eind rnei dit jaar werd hij uit het centrale comité gestoten, eind juni trad hij af uit zijn leidende functies aan de Tsjechoslowaakse Academie van Wetenschappen, en midden oktober werd hij uit de com munistische partij gezet. Ontslagen BU de zuivering onder de leden van de Tsjecho-Slowaakse Academie van Wetenschappen zijn twee internatio naal bekende geleerden ontslagen uit hun functie. Betogingen Bij betogingen te gen de aankomst van vijf schepen van de Amerikaanse Zesde Vloot zijn gisteren in Izmir, Turkije, 13 Ameri kaanse militairen licht gewond; 31 betogers zijn in hechtenis genomen. De Amerikanen, allen ter plaatse ge stationeerd personeel van de lucht macht en de marine, werden by in cidenten in de gehele stad aange vallen. «Van onze correspondent BRUSSEL (GPD> Vandaag moet in de EEG-ministerraad blijken of de ministers van. de 2©s EEG-landen het eens kunnen worden over de financiering van de landbouw en over de daarmee samenhangende uitbreiding van de bevoegheden van het EEG- parlement van Straatsburg. Staatssecretaris De Koster die bij afwezigheid van minister Luns het voorzitterschap van de EEG- ministers blijft waarnemen, was gisteravond tegen half negen niet zonder optimisme over de moge lijkheden van een vergelijk tus sen de Zes. Wel gaf hij toe, dat hij als voorzitter uit hoofde van die functie optimist behóórde te zijn. Hij hoopte daarbij dat de tweezijdige besprekingen van gis teravond bepaalde verschillen van mening uit de weg zouden ruimen, zodat men vandaag niet tot in de vroeeg uren van de zon dagochtend zou moeten delibere ren. Gisteren hebben de ministers lang gesproken over de zogeheten eigen middelen van de gemeenschap, die moeten worden gebruikt ter financie ring van de landbouw. Het zijn de invoerrechten, de heffingen en een derde bron van inkomsten die meer da,n waarschijnlijk de opbrengst van de bouw zal zijn, of mogelijk een dooi de zes landen te leveren bijdrage vol gens een bepaalde verdeelsleutel. De ministers zijn het er vrijwel wel over eens geworden dat de verdeling van de lasten over de zes „redelijk" moet zijn en dat er een „geleidelijke" overgang moet komen van het be gin van 1971 tot op het ogenblik alle heffingen direct aan de kas van de gemeenschap zullen worden overge dragen. Verschil was er over het eind van die overgangsperiode. Aanvankelijk heeft men 1 januari 1974 genoemd. Gisteren spraken de Duitsers zelf al van 1985. Tijdens die overgangs periode willen alle landen, behalve Frankrijk, het afdragen van hef- gingen, rechter en andere inkomsten doen plaatsvinden ook weer via een verdeelsleutel. Tweede punt van onderhandelen werd gevormd door de bevoegdheden van het EEG-parlement en de daar mee in verband staande rechtstreek se verkiezingen ervan. Nederland is wel de meest uitgesproken voor stander van die grote bevoegdheden en van die rechtstreekse verkiezingen. In beginsel gingen de andere de legaties wel akkoord met die ziens wijze. Voorlopig, menen zij, zal toch gedurende de overgangsperiode het laatste woord aan de raad van mi nisters moeten blijven. Met uitzon- dering dan bij de begroting van het 1 parlement waarover men thans wel zelf mag beslissen. Herbert Hoover III, klein zoon van de grondlegger van de Hoover Vacuum Company, met zijn verloofde in Miami in de Amerikaanse staat Florida, waar een diner ter ere van het jonge paar werd gegeven, dat vandaag in het huwelijk zou treden. De jonge mevrouw Hoover is een Zweeds filmsterretje, Carmilla Sparv. Franse wapens voor Libië Frankrijk heeft zich bereid verklaard voor ongeveer 400 miljoen dollar wa pens aan Lioië te verkopen, aldus de New York Times. Het zou o.m. om ongeveer 50 Mirage-straalvliegtuigen en 200 zware tanks gaan. Volgens di plomatieke kringen in Washington zou Frankrijk ook hebben aangebo den het onderhoud op te zich te ne men van de luchtbases die Engeland en Amerika in Libië gaan ontruimen (Van onze correspondent) (Van onze correspondent) STOCKHOLM <GPD> Carl-Gustav Graf von Rosen, die de leiding van de Biafraanse luchtmacht op zich heeft genomen, heeft tegenover een Zweedse televisiecorrespondent gezegd, dat hy voortdurend wordt opge jaagd door huurmoordenaars, die het op zyn leven hebben voorzien. Volgens Von Rosen is er een prys van 10.000 dollar op zyn hoofd gezet. In een gedeelte van het televisie-interview vertelde Graf Von Rosen te weten wie de twee mannen zyn, die hem telkens tot onderduiken dwingen indien hy Biafra verlaat. Beiden zyn van Engelse nationaliteit. Op de vraag waarom hy dan wel om het leven gebracht zou worden, verklaarde de vliegende graaf: „Natuurlijk omdat ik de plannen heb klaar liggen om de Nigeriaanse olie-industrie uit te schakelen door bombarde menten, indien tenminste de vredesonderhandelingen in Adis Abeba op niets uitlopen. Ik moet aan wel de olie-export lamslaan en onmogelyk ma- I ken. aangezien Nigerië het geld vrijwel uitsluitend besteed aan het kopen van wapens en vliegtuigen, waarmee men de Biafraanse bevolking uitroeit." Het interessante in de opmerking van Von Rosen is het feit. dat hij sprak over bombarderen, een mogelijkheid die tot dusverre nog niet bestond met de kleine éénpersoons MFI-toestelletjes. waarmee werd gevlogen Deze hadden slechts een raketbewapening. In kringen in Zweden, die enigszins op de hoogte zijn van Von Rosens idealistische luchtpiraterij, spreekt men over in Engeland gekochte toe stellen. onder andere oude Gloster-Meteors, waarmee men wel zou kunnen bombarderen Nu de onderhandelingen in Adis Abeba inderdaad op niets zyn uitge lopen neemt men daarom aan, dat Von Rosen binnenkort tot actie zal overgaan en oliedepots zal gaan bombarderen. Shell BP produceerde het vorige jaar. volgens een rapport van de Britse Kamer van Koophandel, in totaal 4.5 miljoen ton olie in Nigerië en Mobil Oil 750.000 ton. Volgens het rapport bevinden zich er ln Nigerië grote hoeveelheden mineralen, die door Britse belangstellenden gedolven kunnen worden, wanneer de oorlog is afgelopen. BONN IGPD) nemann van - President Hei- West-Duitsland heeft de brief van Walter Ul bricht, die donderdag door twee speciale boodschappers uit de DDR in Bonn werd bezorgd, al beantwoord. Een staatssecretaris zal het schrijven spoedig in Oost- Berlijn overhandigen. Daarmee Bondsrepubliek, dat het Heuss niet moeilijk viel argumenten voor afwijzing te vinden. Inmiddels ls de sfeer ingrypend veranderd, hetgeen blijkt uit de ter minologie van Ulbrichts brief, waarin niet meer sprake is van „De West- duitse Bondsrepubliek", maar van de Bondsrepubliek Duitsland en waarin zeer concreet bepaalde voorstellen worden gedaan. Ulbricht wenst be trekkingen op basis van gelykge- rechtigheid met de Bondsrepubliek aan te knopen en voegde by zijn komt, na een nauze van 18 jaar, i brief al een ontwerp-verdrag over weer contact op het hoogste ni- j dat onderwerp. Het idee om de be- trekkingen m volkenrechtelyk geldige veau tussen de Bondsrepubliek en verdragen vast te leggen, was van de DDR tot stand. In 1951 deed president Pieck zijn Westduitse collega Heuss het aanbod de we derzijdse problemen samen te be spreken. Dat ging echter gepaard met een zó felle aanval op de KRIJK: epidemische om- meeste delen van het in het byzonder in het ge- Parijs, Charente, Bretag- jj ppagne, Touraine, Bourgon- cu ara en Languedoc; geen epidemische omvang een groot aantal gevallen; Duitsland: eveneens een I'd wtal griepgevallen, waarby sterker schynt te letast dan het noorden; jf® nd: een sterke sty ging in aó W gemelde gevallen, vooral et lebied van Londen en zuid- ?eD a- lij* er( Slavië: de ziekte heeft zich itië en Slovenië over de rest land verbreid. In Belgrado maand 35.000 gevallen ge- 'rtJk: ziekte neemt het byzonder in die delen e land, die aan Joego-Slavië tfj1 arken: de ziekte breidt zich gehele land uit, in de eerste jur| december nam het aantal hn Kopenhagen toe van 669 Wnstige indruk maken Ne- C id, Zwitserland en Honga- Spanje neemt de griep snel De voornaamste verdachten van de laaghartige bomaanslagen in Milaan en Rome, die veer tien levens en ruim honderd gewon den hebben gekost, blijken afkomstisr uit de kringen van het Italiaanse anarchisme. Die groep is. althans als politieke beweging, oorspronkelyk ge baseerd op de denkbeelden van de ne- gentiende-eeuwse revolutionair Ba- koenin, fel bestrijder van politieke, sociale en economische „dwang", zo als die volgens hem tot uiting komt in bestuursinstellingen en organisa ties. De vorming van kleine gemeen schappen, steunend op het beginsel van volledig vrije samenwerking, zou volgens Bakoenin en zyn leer ling Kropotkin, eveneens een Rus, de oude orde kunnen vervangen door een communistische maatschappij, waarin, met terzydestelling van elk goddelijk en menselyk gezag, door de „natuurlyke solidariteit" tussen de mensen een ideale gemeenschap tot stand zou komen In deze droom werd natuuriyk geheel voorbijgegaan aan het keiharde feit, dat de mens geboren wordt met een sterke be hoefte aan zei fliandha ving -men denke aan Jezus' woord: „gy zult uw naaste liefhebben als u z e 1 v e, maar die laatste woorden worden ge makshalve verdonkeremaand In west- en noord-Europa heeft het anarchisme vrywel geen voet aan de grond kunnen krygen, in tegenstel ling tot landen als Spanje en Italië, waar sterke organisaties tot stand kwamen. Maar ook daar bleek de schone theorie niet opgewassen tegen de werkelijkheid. En zo namen de Spaanse anarchisten tydens de burgeroorlog met Franco zitting in de republikeinse regering. Een andere afwyking van het oorspronkeiyke be ginsel is gelegen in het z.g. anar- chlsme-van-de-daad, dat aan het eind van de vorige eeuw leidde tot bomaanslagen op o.a. de Franse pre sident Carnot. de Oostenrykse Kei zerin Elizabeth en de Italiaanse Ko ning Umberto I. waarby de eerste en de laatste het leven lieten. Een klei ne honderd aanslagen door anarchis ten hebben de oorspronkelijk idealis tische beweging een uiterst lugubere naam bezorgd. „Men" stelt zich, be grijpelijk, een anarchist voor als een „goddelooze. havelooze en regering- looze" «de ondertitel van een Neder lands anarchistisch maandblad uit de vorige eeuw) met een rokende bom In de hand. In Italië is het anarchis- lllllllllllllllllll I me in de loop der Jaren wel gegroeid, maar tegelykertyd in elkaar steeds meer bestrijdende groepjes uiteenge- I vallen. Vooral de injectie met com- I munistisch-Chinese opvattingen heeft evenwel de neiging tot gebruik van geweld als strijdmiddel doen toene men, waarbij men zich. zoals nu in Milaan is gebleken, niet ontziet on- schuldigen het slachtoffer te laten worden. De golf van hevige veront waardiging. die dit misdadige gedrav in Italië heeft opgeroepen, is voor een van de voornaamste anarchisti sche organisaties reden geweest zich nadrukkelyk van de belangrijk ste verdachte Valpreda af te wen den. Het gedrag van gewetenloze wil demannen als hy is vooral daarom zo gevaarlyk, omdat hun geweld prikkelt tot tegengeweld en dan van extremisten van rechts. Het is te ho-1 pen, dat de Italiaanse partyen, die gelukkig zonder uitsondering de mis daad in Milaan hebben veroordeeld gaan beseffen, dat dit een tyd is 1 waarin alle politieke hens aan dek dienen te komen. In Tsjecho-Slowakye grijpt de zui veringswoede nog steeds om zich heen „Liberale" voormannen als Doebtsek en Smrkowski zyn reeds I van het toneel verdwenen, waar- by eerstgenoemde van geluk mag spreken, dat hij zich nog de post van j j ambassadeur in Turkye zag toege- wezen. Het is niet onwaarschijnlyk, i I dat Praag het, uit vrees voor felle j i reacties uit de vrije wereld, niet heeft aangedurfd hem volledig terzyde te schuiven, al zal men het erover eens I zyn, dat zyn nieuwe functie, hoe I eervol op zichzelf, in zyn geval als een vernederende benoeming moet I worden bestempeld. Intussen gaat i de „nazuivering" steeds verder voort. Want ook de lagere regionen moeten ontdaan worden van de laatste res- 1 J tanten van wat in Praag „liberalis me" wordt genoemd, maar in wezen 1 I niets anders was een verzachting I van de koers van de keiharde com munist Nowotni. Zonder verzet vol trekt die verstarring zich echter niet. Een man als Hoesak is nog „een zachtgekookt eitje" in vergelyking met de ultra-orthodoxe groepering, die op alle mogelyke manieren tracht de teugels weer in handen te krij- gen. Het is niet onmogelyk, dat het in januari, wanneer het centrale co mité weer byeenkomt, tot een scher pe botsing zal komen tussen de ul tra- linkse doordravers enerzyds en de gematigd-conservatieve commu nisten van 't type-Hoesak anderzijds. De uitslag van die stryd lijkt nau- weiyks twyfelachtig: de „harden" hebben de wind mee en ook een man als Hoesak is niet in staat het af brokkelen van een „realistisch" staatsbestuur in Praag te keren. Zyn positie is trouwens uiterst moeilyk: hy wordt van alle kanten gewantrouwd. Het volk ziet hem als de man, die Doebtsek, Smrkowski en zovele anderen terzijde heeft gescho ven; de ultra's zyn argwanend, om dat hij weigert verder te gaan dan het „midden". In feite is zyn posi tie daarmee onhoudbaar, tenzy De enige mogelykheid voor een „ge matigde" koers onder leiding van Hoesak is gelegen in kritiek van bui ten Tsjecho-Slowakye. Maar dan niet uit het Westen, maar uit an dere Oosteuropese landen Opmer- kelyk ln dit verband is. dat Hon gaarse dagbladen in de afgelopen weken ongerustheid hebben getoond over de huidige ontwikkeling in Praag. Die perscommentaren zyn gevolgd door een onverwacht bezoek van de Hongaarse partijleider Kadar aan de Tsjechoslowaakse hoofdstad, waar hij gedurende twee dagen met Hoesak van gedachten heeft gewis seld over de situatie in hun partyen en over de problemen, die zy heb ben te overwinnen. Naar het schynt ziet zelfs een man als Ka- dar. die toch allerminst van „libe ralisme" verdacht kan worden, een gevaar in de opmars van de extreem orthodoxe groepering. Met enige overdryving zou men kunnen zeg gen: het wordt zelfs Kadar te bar Invloed van onverdacht-moskoviti- sche communisten als hy kan nog een dam opwerpen tegen de verdere ondermijning van Hoesaks sterk verzwakte positie. R1 ROME (AFP Reuter» In Italië hebben de christen-democraten, de Oostduitae kant al eerder geopperd voor het verkeer tussen beide landen. Ook daarvoor werd een ontwerp-ver drag aangeboden. President Helnemann heeft zyn antwoord summier gehouden. Hij wijst er, Ulbricht op dat deze aan het verkeerde adres is. aangezien hy een onderwerp aansnydt dat de regering betreft. In Bonn wordt echter reke ning gehouden met de mogelykheid dat ook kanselier Brandt persooniyk post zal krygen uit Oost-Berlijn. De brief van Ulbricht wordt hier namelijk beschouwd als een snelle uitvoering ran een opdracht die de Volkskammer, het parlement van de D.D.R de staats- en de ministerraad woensdag gaf. en De Oostduitse activiteit verkliren de kranten ln de Bondsregering vrij wel unaniem als een reactie op de conferentie van Warschau-pactlan- den, eerder deze maanden in Moskou. Daar zou Ulbricht duidelijk zijn ge worden dat hy de boot wellicht mist en mogelijk zelfs in eigen kring ge ring tot de Bondsrepubliek nastreeft. linkse en de eematigde socialistische i>n|,rrdr Mu tu„n,„ „ken wanneer partij en de republikeinen in be- hij „ok (of „|f, ju|jt| lornad, ginsel overeenstemming bereikt over herstel van de coalitie van centrum links. Dit werd gisteren in politieke j kringen in Rome vernomen. De leiders van de christen-demo- craten gaven gisteren unaniem hun Instemming met een oproep tot een heid van premier Mariano Rumor, die nu een minderheidskabinet van alleen christen-democraten leidt. Op I I li fl V||h de byeenkomst van zyn partij had Al i i JLjO JJLj Rumor gewezen op de ernst van de Si- tuatie De recente bomaanslagen die aan veertien hebben gekost, noemde hy „de top I van een ijsberg van algemene onrust j en een aanwijzing voor het bestaan l DJAKARTA (Reuter) uit in- donesische legerkringen werd gistc- nte bomaanslagen die T~p^x~k X tt\T)t iv van vele groepen die op chao6 uit- zyn" OVIEDO «AP) Een tienja rige Spaanse jongen die doof is, heeft zó lang alleen met kippen gezeten, dat hy zich als een kip is gaan gedragen. De jon gen. Rafael, had slechts de vo gels als gezelschap, terwyl zyn ouders op hun boerdery werkten in een afgelegen dorp m noord- Spanje. Nu zit hij in een tehuis voor doven, maar volgens de artsen ren vernomen dat het leger een sa menzwering van hoge officieren j heeft ontdekt die tot doel had oud- president Soekarno weer aan de i macht te brengen. Alle samenzweer ders zijn gearresteerd. De officieren, onder wie generaal-majoor Moersid. hadden getracht de invloed van Soekarno in het leger uit te breiden. Moersid is Indonesisch ambassadeur gp de Philippijnen geweest en heeft eens de post van onderbevelhebber 1 van het leger bekleed. Hy is vorige week gearresteerd omdat hy gehei me contacten met Soekarno zou hebben onderhouden, aldus de zegs- lieden. De gearresteerde officieren zouden allen hun aandeel geleverd hebben by het onderdrukken van de com- in het tehuis fladdert hy nog I munistische staatsgreep van 1965 en steeds als een kip, gooit hy zijn j van de communistische party, maar hoofd naar achteren als hij zouden om een of andere reden van drinkt, en kan hy gedurende mening zyn geweest dat de oude lange perioden op één been orde van de regering-Soekarno zou staan. j moeten terugkeren. Deze mentale De artsen hebben echter ook houding ondermynde de leiding van verklaard dat Rafael een artis- I het. leger, zo werd gezegd. Hoe zy tieke inslag heeft, die hij nu Soekarno weea aan de macht wilden ontwikkelt en dat zyn gedraghelpen, werd niet vermeld Soekarno weldra normaal zal zyn. J werd in maart 1967 afgezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1969 | | pagina 9