ircusleven proeven
1 fotograferen
Wina Born op dreef over vlees
liversiteit bemoeit zich
et fobiepatient
1
a
Des. kraamvrouw
voor, over en
van vrouwen
hobby van het echtpaar Baudert
Het volkomen vleesboek"
f f ïf H! t
|AG 20 DECEMBER 1969
LEIDSCB DAGBLAD
PAGINA 11
Als Marianne Baudert-Rorije, nu moeder van twee volwassen
zoons, in haar kinderjaren af en toe spoorloos was, wisten ze
thuis wel hoe laat het was. „Dan stond er een circus in de
buurt. Ik was weer eens achter het circus aan."
In haar woning aan de Gerrit van
der Veenstraat in Amsterdam vertelt
ze over de bezetenheid waarmee ze
al sinds haar jeugd de kleurige en
mobiele wereld van het circus be
kijkt en beleeft. Ze bezit een verza
meling van meer dan zevenhonderd
boeken (in diverse talen) over het
circus, ze kent vrijwel alle promi
nenten die in de afgelopen vijfen
dertig jaar in het Europese circus-
leven hebben geschitterd en ze heeft
om en nabij de veertigduizend nega
tieven van met groot vakmanschap
gemaakte foto's van het circusleven.
Hier komt echtgenoot H. Baudert
in het verhaal. Want hij is de man
die op zeker ogenblik, meegesleept
door de hobby van zijn vrouw, zijn
als vrijetijdsbesteding gehanteerde
camera op het circusleven heeft ge
richt. Niet alleen op de poëzie en het
klatergoud van dat leven, maar voor
al op het keiharde vakwerk dat ..de
mensen van het circus" avond aan
avond in en boven de piste neerzet- I
ten. Honderden momentopnamen I
daarvan zijn in de afgelopen jaren
uit zijn camera gekomen.
Zakenman-fotograaf Baudert heeft I
een drukke textielzaak en derhalve i
Marianne Baudert-Rorije
circus proeven, hier met
een leeuivtje op de arm
overdag weinig of geen tijd om over
zijn circusfoto's te praten. Zijn vrouw-
doet dat voor hem, met verve en met
kennis van zaken. Daarvoor moet ze
eerst terug naar ontelbare jeugdher
inneringen waarin het circus een rol
speelt. „Het is begonnen met een heel
klein circusje dat ik als kind in Gel
derland zag toen we daar woonden.
Ik weet nog dat ik in extase was over
een klein clowntje. Een fotootje van
hem heb ik nog jarenlang bewaard.
Achter alle circussen ging ik aan om
dat wereldje te bekijken en te be
leven. Maar achter de schermen kon
den ze je missen als kiespijn omdat
je een meisje was. Met jongens was
dat anders, die konden nog eens hel
pen sjouwen".
Later hing ze hele avonden om fti
Carré, zag in één winter tweehon
derdvijftig voor-stellingen van het
circus Strassburger en voelde zich
vooral aangetrokken tot het vak van
dompteuse. Een jeugddroom die
schipbreuk leed op de barrikaden
van het brave burgerleven, maar
„ergens van binnen" toch is blijven
hangen: het omgaan van mensen
met grote roofdieren fascineert haar
nog altijd enorm.
Meereizen
:15
In de praktijk werden het voor
Marianne Baudert geen grote maar
kleine „katachtigen"vier poezen die
in het huis aan de Van der Veen-
straat een optimale verzorging krij
gen. De grote roofdieren zijn deson
danks alom aanwezig in tientallen
Baudertfoto's. Majestueuze leeuwen
in een halve cirkel achter de domp
teur die het applaus in ontvangst
nemen, grimmige tijgers die in de
richting van de camera lijken te
grauwen, foto's waarin de geweldige
spanning tussen mens en dier drei
gend aanwezig is. Daarnaast foto's
van clowns in hun potsierlijke pak
ken. van net „moment supreme" in
luchtnummers. van dressuurstaaltjes
tussen paard en mens maar ook van
huiselijke tafereeltjes achter de
schermen: circuskleding die aan een
waslijn in de wind wappert.
Om zulke foto's te kunnen maken,
is meer nodig dan af en toe een
vluchtig bezoek aan het circus. De
Bauderts zijn kind aan huis in het
Europese circusleven, tijdens week
ends en vakantie wordt dat leven
van binnen en van buiten gefotogra
feerd en niet zelden trekt het echt
paar Baudert tijdens zo'n vakantie
per caravan met het circus mee. ,Jn
Spanje hebben we eens met het Cir-
co Berlin van Christo op de vuilnis
belt gestaan", vertelt mevrouw Bau
dert. ..We zoeken echt niet alleen de Eén uit de veertigduizend Mo
grote circussen op. Ook de kleintjes,
de éénmanscircusjes. Ja. we kennen
vrijwel alle circussen in Europa, ge
loof ik".
Relikivieëii
Gevolg is dat de Bauderts ..grieze
lig veel relaties" in het Europese cir
cusleven hebben. „Het is een wereld
die geen grenzen kent, een wereldje
dat ook geen politiek zou verdragen",
zegt Marianne Baudert. „Op een ex
positie van onze foto's ontmoeten we
op zeker ogenblik een Roemeense il
lusionist die onze Russische circus
vrienden weer blijkt te kennen. De
circusmensen die je kent loop je vroeg
of laat weer ergens tegen het lijf.
Het afscheid is ook nooit dramatisch.
Als je de mensen een jaar later weer
ergens ziet is het alsof ze niet weg
zijn geweest. Je pakt gewoon de
draad weer op."
Op een kast staat de „Circus-os
car", een maskotte die ze eens ge
kregen heeft van de Orlato's die een
luchtnummer hadden in het circus
mentopname uit het circusle
vengefotografeerd door de
Amsterdammer HBaudert, die
met zijn vrouw het circusleven
tot op de bodem heeft verkend.
van Bever. Het is een van de vele
relikwieën, die ze aan het veelvuldig
kontakt met de wereld en de mensen
van het circus te danken heeft. Een
klein gouden circusolifantje, twee
oorhangers van in goud gezette tij
gerklauwtjes die ze van Willy Strass
burger kreeg, een in goud gezette ty-
gerhoektand en een als broche fun
gerende in goud gevatte tijgerklauw.
Er is ook een camee bij die aan de
achterkant gevuld is met haren van
een telg uit een beroemde leeuwen
familie Ze z(jn van de zoon van de
Metro Goldwyn Mayer-leeuw, de ver
vaarlijke brullerd die overal ter we
reld op het bioscoopdoek verschijnt.
..Die haren heeft de dompteur To-
gare uit de manen gehaald en aan
mij gegeven", zegt Marianne Bau
dert. „Omdat zoiets geluk brengt".
met vier eendags-
iderig in een doos te
en mijn vriendin arri-
velerlei redenen had
aar in maanden niet
er viel heel wat bij te
aar eerst troonde ik
mar de moederpoes en
yende mormeltjes. die
nbewust om een tepel
De vriendin houdt
iet van katten. Ze is er
voor: ze negeert hen
haar totaal wezens-
ijven. Uit beleefdheid
elde ze neer voor de
taarde verbaasd naar
nel.
zijn het er wel? Ze-
dag oud."
ceerde tien centimeter
en hand en gaf het
miniatuurbekje gaapte
iigd open en blies,
ad de zuigeling nog
snorharen waren in
aanwezig. Het platte
'<te ijverig. De vriendin
bluft met het blinde
in haar hand. voelde
kriewélen en zuchtte,
hebt gelijk, het is
je dat ik nog nooit
katjes heb gezien?
oren niet te laag of
oZe lijken helemaal
sjes van een foto.
n een week of vijf zijn
fotogeniek. Nu zijn het
mbryo's, pure voedsél-
Maar voel je wél hoe-
dacht er huist in zo'n
t?"
het piepende katje te-
liet onmiddellijk een
vie poot over het kind
Ilicht en warm. Ze gaf
verstrooid een paar likjes weg en
keek spinnend naar ons op.
„Waarom wordt die kat niet
woedend als je zo'n jonkie uit de
doos haalt?
„O, Pluis weet wel dat ze ons
kan vertrouwen. Katten hebben
wel een béétje verstand."
„Maar ik ben toch vreemd!"
„Wij vertrouwen jou dus
Pluis ook", zei ik deskundig.
De volgende dag waren de vier
jonkies verdwenen. Ik snapte
Pluis toen ze de zoldertrap op
rende en onder de vloer verdween.
Uit de onzichtbaarheid klonk een
zwak gepiep.
„Pluis! Wat doe je nou! Waar
om heb je je kinderen onder de
zoldervloer verstopt? We doen ze
toch niets!"
De poes had er maling aan. Ze
kwam driemaal daags naar be
neden om te eten, daarna ver
dween ze in de richting van het
onbestemde gepiep. We waren en
bloc wanhopig.
„Daar komt niets van' terecht!
Die beestjes zullen, als ze een- j
maal actief worden, onder de
vloer verdwalen, tussen de spouw
muren terechtkomen, stikken in
het stofPluis, breng ze toch t
terug! Waar zitten ze nou?"
Pluis zweeg.
„Die stomme kat toch. Pa, die
jonkies moeten onder de vloer
TOEN OP DEZE AARDE nog nie-1 weest en brave Hollandse wlnterge-
mand de woorden barbecue of sateh rechten als bloemkool met saucijs
kende, wist de mens toch al hoe
Ihaj vlees moest roosteren. Met zijn
I stenen mes hakte hij het wild in
uit, het is daar levensgevaarlijk
Ze zullen omkomen!"
'm pterin a r\unn r Vil i c pp-, hrprlp stukken, hij reeg het vlees aan boom-
Erf taJltan en draaide dle dn om
kier had ontdekt om zich erdoor tn de nabijiic'd van een gloeiend
te wringen. vuur Wat ]atH. ward vlees geroos-
Ergens verderop waar? wn primltieve oven, ecn met
d"e da9e* «n uitgebreid latta stenen kuil waarin
speurwerk lokaliseerden we de het vlaes met ^„ten en kruiden
onzichtbare plek waar de babies werd gaargest0ofd. Varkensfrican-
zich moesten bevinden. Vader
brak de vloer open. de zoon licht
te bij en ik sleepte de vierling te
rug naar de openbaarheid. Ze
bleken op een veilig en warm
plekje te liggen, beslist niet in
stof of vuiligheid. We waren ech
ter blij dat we ze iceer hadden
en brachten ze snel naar de doos
in de woonkamer. Pluis, of er
niets gebeurd was, ging er bij lig
gen en likte ze zorgvuldig. De
kittens zagen er goed uit: vol en
rond en levendig, en in drie da
gen tijds een stuk gegroeid.
„Die paniek van jullie ivas ken
nelijk ongegrond"zei vader
hoofdschuddend.
„Pluis ivist wel wat ze deed. Het
is trouwens je eigen schuld, jij
laat Wildvreemde mensen katjes
van een dag oud knuffelen
„Maar Pluis maakte helemaal
geen bezwaar!"
„En óf ze bezwaar maakte, op
haar manier dan. Wanneer zul jij
ooit iets van katten begrijpen?"
„Nooit!" zei ik hartgrondig
THEA BECKMAN
Jes en witte bonen met spek werden
ook door de Romeinen gewaardeerd.
Als huis-, tuin- en keukenkook
ster weet men dat allemaal niet zo,
maar voor Wina Born, begenadigd
kookster en culinair schrijfster, zijn
die historische achtergronden van
een belangrijk voedingsmiddel als
vlees uiteraarc gesneden koek. Ze
heeft ze verwerkt in de inleiding
midden van de honderden kookboe
ken en -boekjes die op de Neder
landse boekenmarkt te vinden zijn.
Tn dit bo"k, behalve deze met
smaak vertelde historische wetens
waardigheden. natuurlijk een uitge
lezen serie goede en originele recep
ten. aangevuld met kleurenfoto's,
die méér dan eetlustopwekkend mo
gen worden genoemd. Daarnaast
geeft de schrijfster informatie over
de verschillende stukken en brokjes
vlees die de siager desgewenst voor
ons uit het rund kalf of varken kan
van een boek dat louter en alleen
deau en riblappen moesten meer dan over vlees gaat en don ook „Het vol-
tweeduizend jaar geleden al delioa- komen vleesboek" heet. Volgens de snijden. Voornchting die de gemid-
tessen op de Griekse tafels zijn ge- schrijfster her eerste „vleesboek' te- delde huisvrouw van nu best kan
georuiken. want warenkennis op dit
punt is dun gezaaid in deze tijd van
steriel verpakte stukken vlee6 uit de
koelvitrines van de supermarkt.
Hier en daar kruidt Wina Born de
voorlichting met een anekdote. Wist
u bijvoorbeeld waarom de dubbele
biefstuk van het dikste gedeelte van
de ossehaas Chateaubriant" heet?
Omdat de kok van éne vicomte
Ohateaubriant zo bezorgd was over
de gezondheid van zijn (hardwer
kende) werkgever dat hij hem vaak
een dubbele biefstuk voorzette. Wina
Born adviseert bij zo'n Chateau
briant (gewiont ongeveer 250 gram»
een Bearnaisesaus, te bereiden uit
een halve deciliter dragonazijn, een
theelepel gekneusde peperkorrels,
twee sjalotjes, een laurierblad, drie
eidooiers, 250 gram gesmolten boter
en een paar blaadjes verse dragon
of wat kervel, met zout en peper
naar smaak.
Niet alleen een kookboek, dit
vleesboek: ook een kijkboek en een
leesboek voor iedereen die <om met
de schrijfster te spreken) de „vlees
potten" nog altijd ziet als een sym
bool van een goed leven en van
vrede met her. aardse bestaan.
„Het volkomen vleesboek", door
Wina Boro. Uitgave Meijer pers
N.V„ Amsterdam, op initiatief
van Albert Heijn N.V.
Van
I vallen onbetrouwbaar waren.
Gevaarlijke krullen I vijf sprongen verscheidene j balzaal bezoekti wordt d!m ool! al.
exemplaren open of lek voordat ze
Vrouwen die tussen-de-feestdagen- en keer waren gebruikt Viif ande-
door even het kapsel oppeppen met re merken gaven het op voordat ze
„wahnwaterkrullers" bedrijven daar-
tijd geéscorteerd door enkele bewa-
kers van indrukwekkend postuur.
„De diamant-gorilla's", zoals iemand
twintiS ^e5] waren gebruikt Bij .inn on]angS tijdens een grcot dansfeest
mee een niet ongevaarlijke sport. van de zeventien onderzochte mer- I - - -
Zulke warmtekrullers (ze worden een ken loopt de amateur-kapster dus
kwartiertje in water gekookt en dan het risico dat de plastic rollers open-
in het haar gedraaid) zijn volgens springen of lek raken zodat de in-
het jongste nummer van de Consu- houd (heet water of hete paraffine)
mentengids minder onschuldig dan op de hoofdhuid terecht komt Geen
ze lijken. De Consumentenbond krullen, maar brandwonden in zo'n
heeft zeventien sets warmwaterkrul- geval!
Iers van diverse merken getest en
moest constateren dat ze in veel ^e- krullen
I Moet er tussen twee watergolven
toch „gesleuteld" worden aan liet
kapsel, dan is de volgende methode
veiliger (en ook nog minder om-
in Monaco opmerkte.
Telefonisch
winkelen
In deze tijd van zelfbedienings
winkels zonder bezorging kost het
boodschappen doen de huisvrouw
meer tijd dan het koken. Maar Ma
rie France voorspelt (in een
toekomstbeeldje over de Jaren 1970-
1980) dat dit hele winkelpatroon in
de komende tien laar weer omver zal
slachtigi. Rol grove watergolfkrullers den g doorda, de wlefoon
<n het droge haar en bespuit ze ro-
'N <GPD) De begin I Noord-Holland, Friesland, Gronin-
«gerichte Vereniging «eih Drenthe. Overijssel en oostelijk
rinlrfprlnnrl malcpn hpt wi
in fobiepatiënten telt
iblik duizend leden. De
is in het leven geroe-
lensen die soms of re-
orden overmand door
lens van verschillende
èn). Fobieën zijn bij-
ruimtevrees, hoogte
vrees engtevrees.
ing staat onder leiding
N de Wolff—Ferdinan-
ier Valk Boumanlaan 84
«i mevr. S. C. Timmers-
emskerklaan 47 te Bus-
ïlland, Utrecht. Zeeland,
nburg en het westelijk
ïrland vallen organisa-
;er mevr. De Wolff;
Gelderland maken het werkgebied
van mevr. Timmers uit. Beide dames
beschikken over een aantal steun
punten, dat wil zeggen, personen die
plaatselijk of regionaal werk van het
leidende duo hebben overgenomen.
Ook Leidsr R.U.
Mevrouw De Wolff deelt mee. dat
de universiteiten van Utrecht, Am
sterdam, Groningen en Leiden de
behandeling van fobiepatienten
in hun programma gaan opnemen
By elk van de vier universiteiten
gaan groepjes psychologie-kandida-
ten zich met de problemen van de
fobiepatiënt bezighouden.
Inmiddels zijn in het land hier en
daar groepjes fobiepatiënten ge-j
vormd, die van klinisch psychologen
een gedragstherapeutische behande
ling ontvangen. De behandeling ge
schiedt uit financiële overwegingen
in groepsverband, maar in de meeste
gevallen zou een eventuele behande
ling echter op zijn plaats zijn. Het
gros van de fobiepatiënten is echter
niet by machte een privé-behande-
ling (gemiddeld 15 weken lang twee
I visites per week i te betalen om van
I hun angsten af te komen. Daarom is
de grote wens van de vereniging, dat
de klinisch-psychologen in het zie-
kenfondsbesluit worden opgenomen,
als gevolg waarvan voor iedereen een
I individuele behandeling mogelijk
yaal met eau-de-toilette of lotion uit
de verstuiver. Het haar laten drogen,
luchtig in model borstelen en zono-
I dig wat touperen en opkammen. Zul-
ke krullen zijn geen blijvertjes, maar
als het om een noodoplossing voor
j een enkele avond gaat. doet deze me-
thode het best.
(ADVERTENTIE)
OAMFSMODE
in exclusief jonge stijl...
„Diamant-I.iz"
Acteur Richard Burton laat (vol-
wordt. Vooropgesteld natuurlijk, dat! gens Paris Match) geen enkele gele
er voldoende gedragstherapeuten j genheid voorbijgaan om zijn Liz
«klinisch psychologen) voorhanden j (Taylor) een nieuw sieraad aan te
zijn, hetgeen nog niet het geval is. bieden dat zo mogelijk nog mooier
en zeldzamer is dan het vorige. Het
Blad eerste byou dat hij haar bij hun hu
welijk in 1964 gaf. was een in dia-
De vereniging geelt einde een aan- sm8r"2
tal maanden het tweemaandelijkse °P het °«enb'lk d,nk211 EI«-
blad .Fobie vieie" uit. Mevr De Mbrths voor diamanten een
collectie edelstenen waarvan de
Wolff. „Wij hebben met al onze ac
tiviteiten al bereikt, dat een groeiend
aantal huisartsen en zenuwartsen
fobiepatiënten naar ons verwijst om
contact met ons te onderhouden. Het
is prettig, dat er meer en meer be
grip voor de fobiepatiënten be
staat".
Wanneer treedt men als lid toe?
Mevr. De Wolff: „Als onbestemde
I angstgevoelens je dagelijks leven
I verstoren".
waarde op bijna veertig miljoen gul
den wordt geschat. In de verzame
ling bevinden zich wereldberoemde
stenen zoals de „Peregrina" (eens
eigendom van Maria Tudor) en de
befaamde Krupp-diamant Het long-
ste geschenk van Burton aan zijn
vrouw is een negenenzestigkaraats
diamant die hem, naar men
zegt byna vijf miljoen gulden neeft
gekost. Wanneer de kostbaar versier
de mevrouw Burton een opera of
gemeengoed zal worden. Steeds meer
vrouwen zullen per telefoon hun be
langrijk deel thuis zal afspelen,
stellingen opgeven zodat het „bood
schappen doen" zich voor een be-
Een snel functionerend bezorgingssy
steem zal bij deze gang van zaken
natuurlijk onmisbaar zijn. Een fac
tor die in deze tijd van steeds schaar
ser wordend dienstbetoon, een groot
struikelblok lijkt bij het realiseren
van zo'n winkel-toekomstbeeld al
thans in Nederland. Misschien oob-
ben ze in Frankrijk minder met het
bezorgingsprobleem.
Kerst (broek) pak
Tuniekpak voor het feest rondom
de kerstboom? Dan wel met een tu
niek die glittert en glimt naar alle
kanten: van zilverbrokaat (op pan
talons van witte crêpe) of goudbro
kaat (bij zwartsatijnen lange broe
ken). Ook een mogelijkheid: een
lang mouwloos vest van glinsterend
materiaal, gedragen over een effen
zwarte broekjapon.
Kerstboomtip
Het stille schijnsel van het kerst
boomkaarsje is, omwille van de vei
ligheid, een heel eind verdrongen
door elektrische kerstboomverllchtin-
Ni O EDE R VAN 50JAAR
AANTAL GEBOORTEN (perl mijöêu
bocden) UIT VROUWEN VAN 50
JAAR EN OUDER,
Uit een onderzoek van dr. K.
Dyer, van de Medical Research
Council van Harwell (Eng.),blijkt
dat Joego-Slavië en Albanië gere
kend per 1 miljoen geboorten, in
verhouding, het grootste aantal
geboorten kennen bij vrouwen
van 50 jaar en ouder. Voor West-
Europa is het gemiddelde cijfer
voor kinderen geboren uit moe
ders van 50 jaar en ouder, tussen
de 10 en 60 kinderen. In West-
Europa komt Frankrijk echter
met bijna 65 uit de statistiek
naar voren. Deze grote verschil
len ln vruchtbaarheid zijn nog
niet te verklaren.
gen Voor boom versierders die net
klassieke kaarsjes prefereren, maar
het. vanwege de aanwezigheid van
kinderen, noodgedwongen met elek
triciteit doen. is dit misschien
een tip: zet niet alleen elektrische
lichtjes, maar ook kaarsjes ln de
kerstboom. Zolang de kinderen over
de vloer zijn, kan de elektrische ver
lichting branden. Na kinderbed
tijd kunnen de volwassenen dan een
beetje mediteren bij echt kaarslicht.