Rijnsburgse
bloemenveiling
Een lakei is ook
maar een mens
TULPENTOER in
Reportage
Cees Combee
Foto's:
Jan Holvast
PAGINA 12 LEIDSCH DAGBLAD SATERDAG 20 DECEMBER 1 I
KIJNSBURG Kersttijd-bolbloementijd.
In bijna geen enkele huiskamer ontbreekt een
boeketje tulpen, narcissen of hyacinten en
de laatste jaren treft men ook meer en meer
hyacinten in plastic potjes aan. Voor Rijns
burg zijn het gouden dagen. Zeker, er wordt
in de kassen van 's morgens vroeg tot
Er is op het gebied van de kerst
viering wel wat veranderd. Vroeger
nam men genoegen met een paar
takjes groen, wat wit gemaakte den-
neappels en een kerstboom. Tegen
woordig treft men tulpentoeven, va
zen met narcissen en hyacinten en
kunstig opgemaakte bakjes met bol
bloemen in de huiskamers aan. Het
geeft iets feestelijks, die bloemen
pracht. In dit donkere en vaak kou
de jaargetijde proeft men iets van de
lente
De banken in de grote, van twee
klokken voorziene veilinghal van
„Flora" in Rijnsburg zijn deze da
gen overbezet. Exporteurs, binnen
landse handelaren en bloemenverko
pers hebben de plaatsen ingenomen.
Ze tellen graag een behoorlijk be
drag neer voor een bosje tulpen of
narcispen. De kopers weten, dat deze
bolprodukten een grif afzetgebied
een bos tulpen met lange stelen bij
voorbeeld. meer kost dan in 1968.
Wat heeft de Rijnsburgse kwekers
parten gespeeld? Deze vraag legden
we voor aan de heer N. H. Hemmes,
de algemeen vertegenwoordiger van
het bestuur van de veiling „Flora".
Hij vertelt: De moeilijkheden voor
de broeiers begonnen eigenlijk de af
gelopen zomer al. Het warme weer
was prettig voor de vakantie
gangers, maar niet voor de kwekers
van bolbloemen. De bollen werden
onder zeer hoge temperaturen ge
rooid, waardoor de overgang naar de
's avonds heel laat gewerkt, maar daartegen
over staat, dat de bloemen zeer gevraagd zijn
en voor hoge prijzen van de hand gaan. Niet
alleen het binnenland, doch ook het buiten
land toont grote belangstelling. In deze dagen
voor kerst komt het voor, dat men in de Rijns
burgse veiling „Flora" tweemaal afslag houdt.
den heeft men onderling de proble
men, die aan deze wijze van in bloei
trekken kleven kunnen bespreken en
ervaringen kunnen uitwisselen.
Stijgende omzet
Heeft men in Rijnsburg en om
geving dit jaar, gezien de grote vraag
naar bolbloemen in de kersttijd van
1968, meer bollen uitgezet? De heer
Hemmes grijpt de telefoon en heeft
even een kort gesprekje met de chef
van de afdeling koelhuizen van de
veiling. Dan zegt hij lachend: De
„Flora" zijn. Het is de grootste bol-
bloemenveiling van de wereld.
Jaarlijks stijgt de omzet. De kerst
week 1968 gaf een bloemenomzet te
zien van f 1.654.271,71 tegen
f 1.495.867,21 in 1967. Een respecta
bel bedrag. Wat zal dit jaar brengen?
Nog een paar cijfers over 1968.
vraagt Flora's manager Hemmes: in
december 1968 werden er 880.579 bos
sen tulpen le soort verhandeld tegen
een gemiddelde prijs van fl,75 per
bos. In 1967 waren het 581.014 bossen
tegen gemiddeld f 2,05. Oorzaak van
het dalen van die gemiddelde prijs
met f0.30: de handel zag geen kans
de aanvoer van ongeveer 300.000 bos
sen meer voor de gemiddelde prijs
van f 2,05 te verwerken. Hoe het dit
jaar, met de vermoedelijk nóg gro
tere aanvoer, zal worden is nog niet
bekend.
Wisselvallig
Handelaar Leo van Duijn: We
wachten maar af. Als handelaren zijn
we blij. dat we een goed bosjes tul
pen voor een redelijke prijs aan onze
afnemers kunnen aanbieden, 'k Ver
wacht wel, dat de afgesneden tulpen
met lange stelen heel wat duurder
zullen zijn dan vorig jaar. Maar.
je weet het nooit. De handel is een
wisselvallig beroep. Vraag en aan
bod spelen een belangrijke rol. Vraag
is er tegen de kerst wel. Dat staat
vast.
Hoewel in de kersttijd de binnen
landse handel de grootste afnemer
is aan de Rijnsburgse veiling wor
den er toch heel wat bolbloemen naar
het buitenland geëxporteerd. Meer
en meer haalt men in het buiten-
kand tijdens de feestdagen een bloe
metje in huis. Vooral in de grote ste-
zullen vinden. Immers, de kopers kij
ken in deze dagen niet op een dub
beltje. Kost wat kost willen ze een
bloemetje in huis hebben. Al was het
alleen maar om moeder-de-vrouw
mild te stemmen in deze, voor haar
toch zo drukke, feestdagen.
Er is heel wat aan vooraf gegaan
voor de bolbloemen uit de kas kon
den worden aangevoerd aan de vei
ling. De Rijnsburgse „trekkers" heb
ben er dit jaar grijze haren van
gekregen. Het broeien geschiedde
niet zonder de nodige problemen.
Maar.de Rijnsburger zou geen
Rijnsburger zijn als hij daar geen
oplossing voor wist te vinden. De
bolbloementrekkers zijn er toch in
geslaagd hun produkten tijdig op de
markt te brengen. Met forceren kan
men eventueel ook veel bereiken. Het
gevolg van al die trubbels is wel, dat
In de veilingzaal van de
bloemenveiling „Flora" in Rijns-
burg worden de op wagens voor
gereden bloemen met twee klok
ken geveild. Aan beide zijden be
vinden zich tribunes, waarop de
kopers hebben plaatsgenomen.
Door dit tioee-klokkensysteem
gaat het veilen vooral in druk
ke perioden, zoals met Kerstmis
razendsnel.
worden er in die warenhuizen kleine
bloemenexposities ingericht. De Hil-
legommer Cock Veldhuis is er de
ontwerper van. In Zwitserland is het
heel gewoon, dat men een bosje bloe
men in een warenhuis koopt. N. den
Heiier: Je moet zorgen, dat de bui
tenlandse afnemers kwaliteitspro-
dukten krijgen. Daar heb ik altijd
voor gezorgd. Vandaar, dat we er in
Zwitserland zó opstaan als Rijns
burgse handelaren. Migros doet
graag zaken met ons. Ze weten, dat
de Rijnsburgse kwekers een goed
produkt afleveren en dat ze door de
geregelde aanvoer de warenhuizen
tijdig kunnen bevoorraden.
Good-old Teun Kralt Czn heeft
met ziin, helaas overleden vrouw
een belangrijk steentje bijgedragen
om Zwitserland de overtuiging te
schenken, dat Rijnsburg als groot
ste bolboemenveiling iets goeds op de
markt weet te brengen. Niet alleen
op het zeer gespecialiseerde gebied
van getrokken bolbloemen. doch ook
als het anjers, chrysanten en andere
bloemen betreft. Hij heeft in het
Zürichse stadhuis menig bruidje ver
rast met een boeket Rijnsburgse flo
ra-kinderen. Een aanbieding, die
vaak van de zijde van de bruid (na
tuurlijk met toestemming van haar
kersverse man) beloond werd met
een welgemeende zoen. Strijdbare
Teun Kralt is heel zyn leven lang
een waar propagandist geweest voor
de bloemen. In binnen- en buiten
land. Ennóg kan hij het niet
laten
Amerika
Exporteurs verwachten, dat Ame
rika dit jaar ook een belangrijke rol
zal gaan spelen in de afzet van bol
bloemen in de tijd van december
tot april. Vorig jaar gingen er ook al
zendingen heen. Men heeft er zeer
goede contacten en verwacht, dat de
export naar dit land aanzienlijk zal
stijgen. Afstanden spelen geen rol
meer. Vier en twintig uur nadat het
vliegtuig Schiphol verlaten heeft zijn
de bloemen allemaal op de plaats
van bestemming. West-Duitsland is
en blijft de beste afnemer. Dagelijks
gaan er tientallen autoladingen vol
naar onze oosterburen. In deze tijd
van het jaar natuurlijk bolbloemen.
Ze worden er grif verkocht. Er zijn
zelfs Rijnsburgers, die ze daar zelf
aan de man brengen. De uitvoer naar
Frankrijk is niet best. Men wil daar
Karren vol met allerlei
bloemen tulpen, narcissi
hyacinten staan in de aam
hal gereed om voor de Fl
klokken te worden gebracht.
wel bloemen invoeren, doch dan
de prijs laag zijn. De handel met
geland schort door de mom t|
maatregelen. De Rijnsburgse hi
laren hopen, dat daarin verbei
komt als Engeland in de EEG i L|
genomen. Nu is export naar dat
geen aantrekkelijke zaak, temea
omdat men maar de helft vaa
factuurbedrag uitbetaald krijgt
rest geruime tijd op een E
bank moet deponeren.
De heer Hemmes op de val
Rijnsburg is weer op zijn tulpe
Toch moeten we steeds bij de
zijn, want de buitenlandse ca
rentie, vooral wat betreft de aj
is moordend. In Italië is de t
teelt sterk in opkomst. Vroege
San Remo het centrum en nu
Pescia, dat de toon aangeeft. Er
den daar vorig jaar 374 miljoa l
jers aan de veiling aangeba
Daarmee heeft men het Ned<
se veilingtotaal ver overtroffen!
koelhuizen wel wat te groot werd.
Eenzelfde probleem deed zich voor
bij het halen van de bollen uit de
koelhuizen en het poten in de kas
sen. Ook toen was het verschil in
temperatuur van dien aard, dat het
belmmeringen veroorzaakte bij de
groei van de plant.
In Rijnsburg is men name
lijk thans overgestapt op de vyfgra-
denteelt van tulpen. Ze worden nu
niet meer in kistjes geplaatst, maar
direct vanuit het koelhuis in de kas
sen. In die koelhuizen worden ze ge
conserveerd om snel tot bloei te ko
men. Vroeger gingen de bollen eerst
in kistjes. Dat leverde, vooral bij
vorst nogal moeilijkheden op. Ze
gaan nu direct de grond in er blij
ven daar staan tot ze bloeien en de
bloem gesneden kan worden. Deze
teelt vereist wel veel inzicht van de
kweker. Door de voorlichtingsavon-
vijf graden teelt is verdubbeld. In
1968 stonden er 25.000 kisten met
250 tot 350 bollen in de koelcellen
en dit jaar maar liefst 50.000. Dat
had ik zelf niet gedacht. De officiële
cijfers liegen er niet om, evenmin als
het feit, dat de kwekers ze ook in
derdaad hebben uitgezet.
In deze dagen voor kerst heerst
er in het Rijnsburgse „Flora" weer
de gezellige sfeer, die deze veiling
vooral tegen de feestdagen kenmerkt.
De Rijnsburgers zien altijd weer met
een zeker verlangen naar deze tijd
uit. Ze weten dat zich dan de gehele
bloemenhandel, die in de weken
daarvoor noodgedwongen was uitge
weken naar Honselersdijk in ver
band met de chrysantenaanvoer, zich
weer op „Flora" concentreert. Men
zegt: Rijnsburg is weer op de tulpen-
toer! En dat is zo, want om tulpen
bloemen te komen, moet men bij
I Een kweker laadt de aange
voerde tulpen uit zijn auto op een
veilingkar. Hij is natuurlijk be-
nieuwd voor welke prijs ze zul
len worden afgedrukt.
den. Vroeger deed men het af met
wat dennegroen en -appels.
Zwitserland
Zwitserland importeert al onge
veer vijftien jaar lang bolbloemen.
Dat land is een zeer gewaarde klant
van de Rijnsburgse veiling. Expor
teur N. den Heyer heeft de spits af
gebeten bij die export naar Zwitser
land. Enhij is nog steeds de j
toonaangevende handelaar. Contrac
ten met het grote winkelconcern Mi- I
gros waarborgen een flinke af- j
zet naar dat land. Van tyd tot tyd
1909. Tiuee dames wandelen
op een zonnige voorjaarsmorgen
over de nog niet drukke Boule
vard in Scheveningen.
Zij hielden met de ene hand
haar parasols boven zich, terwijl
ze gracieus met de andere hand
haar sleepjaponnen iets ophiel
den.
Vijf passen - niet vier! - dat was
volgens protocol en protocol moet ge
handhaafd blyven, waar zou 't an
ders naar toe gaan. nietwaar ach
ter hen liep rèchtop een statige la
kei in zijn kleurige rood, goud en
blauwe livrei, een goud gegalonneer
de hoge hoed met oranje kokarde
op, terwijl 10 meter achter deze een
hofrijtuig bespannen met twee paar
den stapvoets reed. zodat de schaar
se voorbijgangers wel moésten zien;
dat is Hare Majesteit de Koningin!
Rondom de dames en de lakei
dartelde een hondje, telkens weer vóór
de voeten van de lakei, die daardoor
moeite had zyn lat-houding te be-
waren.
Tussen deze en het rijtuig liep op
het trottoir een 12-jarige Leidse jon
gen, die bij een kort tevoren van
Leiden naar Den Haag verhuisd
neefje te logeren was. Beleefd had
den zij hun petje, zo'n 5 baans met
een knoopje er bovenop, voor ,de
Koningin afgenomen, die hen na
tuurlijk niet opmerkte en in geani
meerd discours met haar Grootmees
teres verder wandelde en zo nu en
dan eens omkeek of de lakei wel zijn
5-passen afstand bewaarde want
daar stond H.M. op en of het
hondje ook volgde.
Maar telkens schoot het diertje
tussen de geslobkousde benen van
de lakei door, tot opeens hij blééf
rechtop lopen zijn rechtervoet uit
schoot en 'n flinke schop tegen het
lastige en verwende schoothondje
gaf. dat dadelijk jankend naar zijn
meesteres stoof, die natuurlijk direct
omkeek op dat gejank, terwijl óók
de lakei, meesterlijk toneelspelend,
„hevig ontdaan" en bóós achter zich
keek naar de twee jongens, alsof een
van hèn en met hijzelf, het diertje
geschopt had!
De Grootmeesteres nam meewarig
het verwende gedierte op, een kor
te wenk van de Koningin tegen de
lakei, die deze wenk dóórgaf aan de I
koetsier, die zijn paarden even aan- j
zette, Hare Majesteit „steeg" met I
haar begeleidster in de équipage, ter
wijl de omstanders die iets nader
bij waren gekomen, naar de trant
De boulevard in Scheveningen
in het begin van deze eeuw.
Zo onderdanig waren onze
nieren.
(Foto welwillend voor dit
kei afgestaan door de bek
kunstschilder-collectionew
Paul Citroen in Wassenav
dier dagen, allereerbiedigst ond j
nig diep bogen. De Leidse jo
zetten toen ook maar hun petje
af, de lakei klom schielijk na(
koetsier op de bok en H.M.
de Boulevard.
Nagestaard door de lachende
se jongens, die zich niets aa
ken van de bóze blikken van
kei!
Och zelfs een lakei is ook
'n mens!
DOLF SCH]
