Kerstfeest
ogement
in kerk,
en clubhuis
nr
Kerstnacht in een
schaapskooi
0
De langste nacht
kerkdiensten Leiden en omgeving
Muziek
fel
Bij de herder
en zijn kudde
Geen versiering
van
bezinning
jjj ITERDAG 20 DECEMBER 1969
EfcmSCH DAGBLAD
PAGINA 11
sten in bekende traditionele vormen nog steeds grote be-
gstelling te bestaan. De duizenden kinderen die kerstfeest
ren met een kerstboom, kaarsen en liederen als Stille Nacht
Ere zij God, zijn nog steeds vol van deze feesten. De vorm-
jJ'-ing en de woorden zijn wel enigszins aangepast aan deze
ini 1, maar in de kern is dit soort kerstfeesten ongewijzigd, ver-
t &ken bij tientallen jaren geleden.
OMLEIDEN De talloze kerstvieringen kunnen in hoofdzaak bemoeien. Men kan een kwartier dia's
p twee soorten worden verdeeld. Enerzijds blijkt voor kerst-1 k*,ken Er kan Berookt worden wie
«al.»i4.i:t:kritische vragen of opmerkingen
heeft wordt evengoed geaccepteerd,
als een ander die passief is gewor
den en weinig verwachtingen heeft
voor grondige veranderingen en ver
beteringen in de wereld.
Jongeren blijven op het punt van
protest tegen onrecht en bevorderen
van ontwikkeling voorop lopen. Zy
kennen de knellende punten van so
ciale toestanden en wantoestanden.
Het contact met een Amsterdamse
student, die zich veel moeite heeft
gegeven om de eigenlijke achter
gronden van Latyns-Amerika te le
ren kennen, was aanleiding hem te
vragen in het kort enkele kernpun
ten te beschrijven van de misère in
Zuid-Amerika tijdens de morgen
dienst zondag 21 december 10 uur
Hooglandse kerk.
Op deze manier komen naast de
predikant gemeenteleden aan bod.
om waardevolle informatie en be-
HL
en
langrijke gezichtspunten concreet in
de verkondiging te brengen. Het een
manswerk van de prediker blijkt in
onze tijd niet meer te handhaven.
Men spreekt van mondigheid en in
spraak. Laat dit niet bij leuzen blij
ven. Vandaar de medewerking van de
Amsterdamse student Hans de Lan
ge zondagmorrgen in de Hooglandse
Kerk.
De kerk is vaak te voorzichtig om
verschillende muziekvormen ruim
te te geven. Experimenten, ook op
kerkmuzikaal terrein, worden vaak
argwanend of gereserveerd bekeken
Voor moderne instrumenten
niet door. Autorijders zijn beschik
baar om belangstellenden die licha
melijk niet in staat zijn met een bus J
te reizen, van huis af te halen en
thuis te brengen. Aanvragen voor
autovervoer uiterlijk zaterdagavond
20 december: tel. 30284. Ook aanbie
dingen voor vervoer zijn zeer wel
kom.
De ruimte to het goed geoutilleer
de Centrum bij de Hooglandse Kerk.
aan de Moriaansteeg, waar tweede
kerstdag 's morgens half elf een
kerstbijeenkomst wordt gehouden, is
helaas beperkt. In verband daarmee
is aanmelden dringend gewenst. In
slechts by uitzondering plaats. De deze bijeenkomst zal Lenie Stevens-
protestantse kerken kunnen hier- Ridderhof zingen, mevrouw V d.
voor een aansporing vinden bij Sterre vertelt een verhaal, er is mu-
rooms-katholieken, waar o.a. in jon- ziek en samenzang. Een ongedwon-
gerendiensten het gebruik van mo- j gen. feestelijke bijeenkomst zoals
derne muziekinstrumenten en de toe- door „experimenteel kerkewerk" in
passing van modem ritme vanzelf- de loop van de jaren telkens is ge-
sprekend is geworden. geven en waar velen, vooral alleen-
wonenden graag komen
Met de bewoners van het logement
Oude Vest wordt op de avond vóór I
kerst een gezellige bijeenkomst to
In een zondagmiddagbijeenkomst op hun eigenJ«huis gevierd.I
21 december in gebouw De Zeven- T fi j ÏM£fi|
sprong aan de Bernhardkade 'om
half drie) wordt de begeleiding van
kerstliederen verzorgd door het Savy-
combo. Deze Leidse groep van ent
housiaste en goed musicerende jon
geren zou oorspronkelijk op de mid
dag vóór kerst het zingen van moe
ders en jonge kinderen ondersteu
nen. Deze bijeenkomst gaat echter
de Leidse Cantory zullen in het loge
ment kerstliederen zingen.
Wie het uitgebreide en veelvormi-
ge werk met een bijdrage wil steu
nen kan gireren op 783995 t.n.v. Ex
perimenteel kerkewerk Leiden. Het
werk wordt gefinancierd via inkoms
ten van het blad „De Open Deur"
en door particuliere giften.
Dr. P. L. Schoonheim. j
DEN HAAG (GPD) Kerstnacht bij een herder en zijn
kudde, de meest eenvoudige en traditionele kerstviering. Het
waren immers de herders, die getuige waren van de geboorte
van Christus. Sindsdien zijn de herders en hun kudde altijd
nauw verbonden geweest met het kerstfeest. Ieder jaar ver
zamelen duizenden pelgrims uit de gehele wereld zich op het
veld van de schaapherders bij Bethlehem om daar in de open
lucht intens bij het kerstgebeuren betrokken te zijn.
►erimenteel kerkewerk" komt
[deze verlangens, die ook by
jkerkelyken leven, tegemoet,
worden bijvoorbeeld in de
lachtdienst in de Pieterskerk
Ex Animo algemeen bekende
dereji gezingen. De samenzang
grotendeels op bekende fcerk-
ren voor kerst afgestemd, hoe-
amaast in de liturgie voor de
lachtdienst minder traditionele
inten zyn opgenomen. Zo wordt
korte preek van mij de ellende
onrecht in vele gebieden van
reld gesteld.
t onder Jongeren maar even-
j onder ouderen onbehagen
over de gebruikelijke manier
[kerstfeest vieren, blijkt byvoor-
l uit een reactie op de zater-
|e markt. Toen een dame een jon-
vroeg of hy misschien een
Bummer van het blad „De Open
wilde kopen, schudde hy bij
at nee. Toen de dame zei:
dinaal Alfrink. ds. Buskes en
Ifried Bomans schrijven in dit
tnummer", zei hy: „Ik vind dat
{naai gewauwel mevrouw. Laten
p kerst liever andere dingen doen
[fraaie stukjes in een blad lezen,
kerstversieringen en kerstcadeaus
het is allemaal voor de business".
De dame antwoordde toen: „Door
„experimenteel kerkewerk" wordt de
zaterdag vóór kerst op de markt gele
genheid gegeven een brief te sturen
naar iemand in Zuid-Amerika en
daardoor solidariteit te tonen. Die
briefschrijvery is een onderdeel van
een grote landelyke aktie van ge
zamenlijke kerken". O. dat vond de
jongeman toch wel verrassend.
Eén van de pogingen om mensen
die geen kerst willen op de gebruike-
lyke manier en daarvoor persoonlij
ke en principiële redenen hebben, be
grip te tonen voor hun houding en
overtuiging is de nachtbyeenkomst in
het tehuis Gerecht 10. Eigenlyk is
het geen byeenkomst, want er is
geen programma. Ook geen kerstver
siering of kerststemming door mu
ziek of zang. De nachtby eenkomst is
bedoeld als een adempauze. Ieder die
komt binnenlopen en dat kan op
elk willekeurig moment tussen mid
dernacht woensdag 24 december en
's morgens 3 uur 25 december kan
geheel zichzelf zyn.
Er is een kop koffie en een fris
drank. Geen verplichte gesprekken.
Men kan in een rustig hoekje gaan
zitten, zonder zich met anderen te
Niet alleen in het geboorteland van
Christus, maar overal ter wereld
blyven herders de gehele kerstnacht
by hun kudde. Ook in Nederland
kan men dan ook dit jaar samenko
men in een stal waar de bellen van
de schapen tinkelen en een schaap
herder uit het evangelie leest. Voor j
de 4de achtereenvolgende keer stelt
herder Johan van Limbeek uit Rhe-
den zijn stal open voor de mensen
die samen met hem het kerstfeest
op unieke wijze willen vieren.
In de met riet afgedekte, ruim
honderdvijftig jaar oude 'schaapskooi
Heuven. bij Rheden. nu reeds een
kerstkaart door de witte laag die
veld en bos bedekt, vertelt herder Jo
han van Limbeek. over de wonder
lijke ervaring van de kerstnacht bij
de kudde.
„Het heeft niets met een bepaalde
godsdienst te maken. De stilte van de
hei. het contact met de natuur en de
beesten, dat alles is een religieuze
beweging die uitstijgt boven de ver
schillende richtingen. Ik wil ande- j
ren die graag laten meebeleven.
In de kerstnacht maak ik een ge
deelte van de stal vry en kunnen
de mensen in de kooi. Om twaalf
uur lees ik het kerstevangelie en
een paar gedichten voor kinderen,
die ik op de hei heb gemaakt. De
stal wordt niet versierd. Er komt
alleen een kerstkrans in de kooi
te hangen. Voor de ouderen leg ik
wat strobalen neer om op te zitten.
Na het voorlezen zingen we geza-
menlyk. Een machtige belevenis.
Deze kerstviering is beslist geen
VVV-stunt of een commerciële opzet.
De belangstellenden zyn myn per-
soonlyke gasten. Er wordt niet ge
organiseerd, om elf uur gaat de stal
open en is iedereen welkom. Drie
jaar geleden kwamen er 250 men
sen. voornamelyk bekenden uit de
omgeving. Daarna werden het er
duizend en verleden jaar zelfs vyf-
tienhonderd. Het speet my ontzet
tend dat ik vorig jaar een geluidsin
stallatie moest gebruiken om voor
alle mensen verstaanbaar te zyn.
Waarschynlyk komen er dit keer nog
meer mensen uit het gehele land.
De reacties zijn geweldig. Vele on-
kerkelyken waren zeer ontroerd.
De schaapskooi Heuven heeft al
een lange historie achter de rug. In
de negentiende eeuw werd zy uitslui
tend als schaapskooi gebruikt, maar
vlak voor de oorlog bleek een kudde
geen rendement meer op te leveren.
De verlaten kooi bood in de oorlog
een welkom onderdak aan geallieerde
piloten en onderduikers uit de omge
ving. In 1963 namen een aantal par
ticulieren uit Rheden het initiatief de
kooi weer in gebruik te nemen en
Johan van Limbeek <48» uit Velp
werd belast met de zorg over zo'n
tweehonderd schapen. Van Limbeek
was de uitgesproken figuur voor deze
taak. In zijn jeugd was hy altyd bij
de schaapherders in de omgeving te
vinden, maar op latere leeftyd bleek
er voor hem als herder geen emplooi
te zyn. hy werd metselaar.
„De mensen denken dat schaapher
der een romantisch beroep is. In
werkelykheid is het een keihard
vak. In de zomer heb ik veel be
langstelling van toeristen, maar
's winters zie je niemand. Maar je
moet er toch op uit, hoe koud het
ook is. Dat betekent doorlopend ys-
koude voeten. De mist is myn
grootste vyand. je ziet de dieren
dan niet. de hond wordt ongerust
en de kudde verspreidt zich".
Het is een vak dat je moet leren.
Een kudde zou iedereen wel kun
nen hoeden, maar er komt meer by
kyken. Het moeilykste is de verlos-
Dat zeggen we meestal niet.
Het heet die 21ste december
altyd „De Kortste Dag"!
Maar je hoeft nog maar net iets
meer dan einddiploma kleuter
school te hebben of je weet on
omstotelijk. dat die korste dag
dus de langste nacht betekent.
Alleen dat zeggen we nooit!
Waarom? Weet u het? Waarom
eigenlyk niet? Ik durf best eens
woord mijn antwoord af
te laten drukken.
Ik denk dat we er liever niet
over praten over „de langste
nacht". Want dat betekent veel
méér dan een willekeruige da
tum op de kalender. En in het
leven van de meeste van ons
valt die „langste nacht" waar
achtig niet op een vaste datum.
Maar daarom was die er wel!
Zo'n nacht, zo'n verschrikking,
toen je ne gens meer was. Toen
het maar nooit meer licht wilde
worden. Toen het om je heen
stond als een verschrikking: het
donker.
„De langste nacht"' dat
doet Je denken aan de diepste
put in je leven. Aan een vrese
lijke slag, aan eenstil
maar. Gauw maar stil. Niet
meer over praten. Ziet u wel?
We praten er liever niet over.
We denken misschien wel
heel d ep van binnen dat je
„het" dan weer oproept, dat het
je dan wéér overvalt
Dat is natuurlyk niet waar,
want je kunt het nooit bezwe
ren. Je weet ook nooit of het by
één „langste nacht" blyft. Er
niet over praten is: je kop in
t zand steken, is. of nee. ik
wil liever geen te grote w>x>rden
gebruiken. Je kunt er pms echt
wél over praten als de angst,
overwonnen is en ik voor my
moet u zeggen, dat dat angst
overwinnen lukte. Toen ik gods
dienst of geloof niet meer a ls een
kouwe plichtpleging zag. Toen ik
niet langer geloofde in een stelle
tje regels van dit niet en dat
wel. Maar toen ik merkte, dat
God 'n houvast in dat monster
lijke donker bleek te zyn. Toen
in die langste nacht gek ge
zegd het pas voor me op
klaarde, wie en wat nu toch
eigenlyk de veel besproken en
bebéden Jezus is. Toen alle eigen
wysheid en eigen-redeneren
ophield en ik er door getrok
ken werd. Niet alléén hoefde
zijn. Niet stikte, niet omkwam,
maar het licht begon te wor
den. Er weer ruimte en uitzicht
verscheen. Toen de „dag" aan
brak en ik nooit meer hoefde
vergeten of wegduwen of weg-
wyzen dat er „langste nachten"
zyn maar wist! Onomstotelijk
zeker wist «zelfs zonder één di
ploma van wat dan ook) dat
met zo'n God je zelfs voor de
„allerlangste nacht" niet meer
bang hoeft te zyn tussen haak
jes, kerstfeest valt in de tyd van
de langste nachten e>n Jezus is:
de God. over wie ik 't had. pal
dichtby gekomen. Nog niet eens
zo gek. vindt u wel. dat het mi
zowat weer kerst is».
J. Bovenberg
Geref. Predikant
Leiden, Z.W,
kunde het vaststellen van riekten I ling: "E18eniyk is het eenvoudig.
„„„..1 van *ekten 1 Rust. stilte en dieren. De liefde dl*
en het genezen"i
Waarom schaapherder in de twin- TT'? a^nlre«k-
tigste eeuw in een land waar Jk ""ensen,st rue*.
schaapskudden tot de bezienswaar- maar de kudd*
digheden behoren?
Johan van Limbeek, vol overtui-
I De herder, de kudde en de
1 stilte.
iden Hervormde gemeente
sterskerk 10 u ds P. Kloek
I oglandse Kerk 10 u dr P. L.
onheim.
irekerk 10.30 u ds P. van den
te Den Haag. 5 u ds E. M. Pan
iek (Intrede).
rthlehemkerk Driftstr. ds A. J.
II Jong (bevestiging van ds E. M.
aekoek)
iranathakerk Lage Mors weg
ds H. J. van Achterberg,
vrijdingskerk Montgomerystr
lu ds Joh. Poort.
t mingskerk Koningsstr. 10 u ds
v 1 Post.
edeskerk Burggravenlaan 10 u
J. Lamping «Jeugdkapel 10 u
L. Brandenberg),
er. Vrijz. Hervormden Aula As-
1 b k. 1 10.30 u ds G. M. Spelberg,
cht.
Ilse Wal lone Breestr. 10.30 uur
jeur J. Risseuw.
ademlsoh Ziekenhuis 10 u ds J. E.
h; itrveld.
iconeasenhuis 10.30 u ds H. W.
pes.
ugdkerk L H.J.-Gebouw Leven-
10.30 u ds C. H. Bijl.
kef. Kerk Zulderkerk 10 u ds Bo-
erg'5 u dr v. d. Zwaan.
Wrakerk 10 u dr Dronkert. 5 u ds
enberg.
ttde Vestkerk 10 u dr v. d. Zwaan.
Hortensius (Dienst met he
rtellenden
ïloftekerk 10 u dr Vlijm. 5 u dr
ikert.
fvrijdingskerk 9 u ds Hortensius 5
f Vlijm.
toenhoven U> u ds W. J. Smldt te
«schoten.
Mirt" 10 u (Ouderendienst)
«er Bakker.
Mierennest" 10.30 u (gezinsdlenst)
De Koning.
eugdhuls: 10 u Jeugddienst kand.
tskamp.
K. Kerk H. Lodewijk (zat. av. 7 u)
9.45. 11. 12.15 en 6 u.; Herensin-
(zat. av. 7 u) 8. 9.30. 11. 12.15 en
1 u; bijkerk Tlmorstr. 9.30 en 1
8. Petrus (zat.av. 7 u), 8. 9.15,
12 en 6 u; Hartebrug (zat. av.
u) 7.30. 9, 10.15, 12 en 7 u; H. Leo-
lus (zat. av. 7 u) 8. 9. 10.45. 12.15
Ü7 u; H. Antonius (zat. av. 7 u) 8,
5, 12 en 6 u; Hartebrug (zat. av.
u) 7.30, 9. 10.15, 12 en 7 u; H. Leo
«lus (zat. av. 7 u) 8. 9, 10.45, 12.15
7 u; H. Antonius (zat. av. 7 u) 8,
l 11. 12.15 en 7 u; studentenpa -
Me li 45 u
Hd Kath. Kerk (Cronesteinkade 2-
«HM
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat)
10 30 u nam.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u dj J H
Carlier.
Leger des Hells 10 u Helllgingsdlenst
7.30 u verlossingssamenkomst.
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en 5 u
Nieuw Apostolische Kerk (Hoge
Rijndijk 24) 9.45 u dienst.
Doopsgezinde Remonstrantse gem
10 u ds H. van Btlderbeek
Evang. Luth. Kerk 10.15 u ds J
Happee.
Evaig. Chr Gem. Middelstegrt. 33)
10 en 5 u dhr Dikkes
Geref. Gem. 10 u en 4 30 u leesdienst
Baptistengem. 10 u ds R. Relling).
Christian Science (Steenschuur 6)
10.30 Ned. dienst.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u
ds Joh. Stehouwer Alphen. 7 u ds Vos
te Katwijk aan Zee. Geref. Kerk 9.15 u
ds A. Borman te Alphen aan den Rijn
2.30 u ds D Averes te Leiden. Chr.
Geref. Kerk 9.30 u dienst des woord.
6.45 u ds D. H. Blesma te Lisse.
Aliltenes Herv Gem 9.30 u dhr.
A Vink, uit Katwijk aan Zee. 7 u ds
Slerag. te R'dam. Beinsdorp Dorpshuls
Venneperweg 10 u dhr. Haytink, Hll-
legom.
Alphen aan «len Kyn Herv, Gem
Adventskerk Jullanastr. 10 u ds P. A
Lefeber. 6 30 u ds M. Hanemaaijer.
Kruiskerk Gouwsluis 10 u ds J. H. Bo-
gers. Opstandingskerk 10 u ds M. Ha
nemaaijer 6.30 u ds P. A. Lefeber. Ge
bouw Nabij 10 u Jeugdkapel mejuf
frouw Burggraaf. Zaal Opstandings
kerk 10 u Jeugdkapel dhr. J. C. de
Geus. Martha Stichting „Rijnstroom"
10.30 u ds I. J. Walpot, Oudshoornse-
weg 10 u ds G. Cadée. Slonskerk 9.30
u ds H. Koudstaai. 6.30 u ds J. Boo-
10 uur dhr. C. Stroo te Koudekerk aan
gaard te Woerden. Gebouw Onderweg
den Rijn. Aula Noord (Parelstr.) 9.30
u ds J. A. Eekhof te Leiden R K.
Aula Noord Polluxstr. Geen dienst Ge
ref. Kerk Maranathakerk Raadhuisstr.
10 u ds J. Vos. 6.30 u ds G. O. N.
Zwijgerln. 10 u ds 10 u ds G. O. N.
Veenhuizen. „De Goede Herderkerk"
10 u ds Fr. de Jong. 6.30 u ds A. Bor
man. Aula Morgenstondschool 10.45 u
ds A. Borman. Geref. Kerk (Vrijgem.)
geen opgave ontvangen. Chr. Geref
Kerk Jeruzalemkerk Gnjpensteinstraat
9.30 u en 5 u ds R. Slofstra te 's-Gra-
venzande. Oud Geref Gem. Kerkge
bouw Hooftstr 240 9 30 u en 4 u lees-
diensten. Baptisten Gem. 10 en 6.30
ds Koekkoek. Volle Evangelie-gemeen
te (Kindervreugd) 10 en 7 u dienst.
Bodegraven Herv. Gem. 't Anker
9 en 10.30 u ds L Boer te Hazer6-
woude. 6.30 u ds W. Balke Salva-
torkerk 10 u ds Tichelaar te Eldoret,
Kenya. 6.30 u ds C. A. van Harten.
Geref. Kerk 10 u ds B, J. F. Schoep.
6.30 u ds L. Buitenhuis. Geref. Kerk
(vrijgem.) 10 u leesdienst 3 30 Prof.
L. Doeken. Geref. Gem. 10 en 6 u lees
dienst Evang. Luth. Kerk 10.30 u ds B
G. te Winkel Evangelisatiekring 10 u
eredienst 6 45 u Jb Klein Haneveld
RK Kerk «zat 7 u) 8. 10. 11.30 en
5 30 u
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u ds
A. de Leeuw. 6.30 u ds W. L HeiJ-
mans: Geref. Kerk 9.30 u ds SnoelJ
uit Katwijk, 5 u ds Tiemersma uit
Zwammerdam; Maranathaschool Snij-
delwijk. 11 u ds Snoeij uit Katwijk;
Chr. Geref. Kerk 9 30 en 4 30 u ds J.
Mannl; Geref Gem. 9 30 u leesdient
7 u ds H. Rijksen uit Gouda: Vrijz
Prot Geloofsgemeenschap 10 u ds T.
Bruinsma uit Leiden; Evangeliecen
trum „Nieuw Leven" 9.30 u in Con
cordia pred. Th. Verwoerd; Verga
dering van gelovigen. 9.30 en 5 u sa
menkomst lokaal Nieuwstr. 27; Volle
Evangelie Kapel Bethel. 9.30 u de heer
J. Modderkolk; R.K. Kerk Ontmoe
tingscentrum Snljdelwijk (zaterd. 5.30
u) 10 u kerk Reijerskerk (zat. av. 7 u),
7.30. 9 u, 11 u.
Ha/.erswoude Herv Gem 9.30 u
ds W. Vroegindewey te Katwijk aan j
Zee. 6.30 u ds H. Aalbers te Oegstgeest
(Jeugddienst). Geref Kerk 10 u ds M. i
Boukema te Egmond, 5 u de Hasse-
fras te Musselkanaal.
Ilillegom Herv. Gem. 10 U ds J
Bronsgeest 7 u dhr. Vink te Katwijk
10 u Jeugdkapeldienst ln Cantine.
Leeuwenstein, Pastoorslaan 10 uur
Dorpshuis Venneperweg dhr, C. S.
Haytinck, te Hillegom Geref. Kerk
10 en 5 u ds J. Hartkamp. Chr. Geref
Kerk 10 en 5 u ds W. de Graaf, te
Nleuw-Vennep Volle Evangelie Gem
(Nutsgebouw van den Endelaan) 10 u
dhr. Hoekendijk, te Putten. R.K. Kerk
St. Joseph 8.30. 10, 11.30. 5 u (zat.av.
7 u). St. Martlnus 8.30. 10. 11.30. 12.45.
5.30 u en 7 u. (Zat. av. 7 u).
Hoog made Herv. Gem. 10 u kan
didaat L. Oosthoek te Utrecht.
Kaag Herv. Gem. 10 u ds H. B.
van 't Hoff. R.K Kerk 8. 10 u (zat.-
av. 7 u.).
Koudekerk aan den Ri|n Herv
gem. 10 en 7 u ds Quak. Garef. Kerk
10 en 7 u d6 Swlert# 1
Katwijk aan den Rijn Herv Gem
Dorpskerk 10 u ds P. J D. van
Malssen te Leiden; 5 45 u ds D. ter
Steege te Haarlem (Jeugddienst); Ont-
moetingskerk 10 en 6 u ds A. Baas
(voorin. H.D.); Geref Kerk 9.30 u drs
A. Moolenaar te Breda; 5 u. ds. F.
Pijlman te Katwijk aan Zee, Inter
kerkelijke dienst m gymn.lokaal O.
Baron van Waaeenaer van Catwijck-
school: 10 30 u ds H. H Wind te Ne-
derhoret den Berg; R K.-kerk (za. av
7) 7 45, 9 30. 11.15 en 7 u; De Wil-
bert (za. av. 6.30) 6.30 u.
Katwijk aan Zee Herv. Gemeen
te Nieuwe Kerk 10 u ds C. van den
Bergh 6 u ds A. Vink. Oude Kerk
10 u d6 J. C. van Hunnik 6 u ds
C van den Bergli Ichthuskerk 10 u
ds A. v. d. Moet, schipperspredikant te
R'dam 5 u ds W. Chr. Hovius Pniël-
kerk 9 30 u dhr. E L. de Wltt. te
Noordwijk 6 u ds J. C. van Hunnik.
Groen van Prinstererschool 10 u ds
Jac. de Vos Wijkgebouw „De Hoek
steen" 10 u Dovendlenet. Ziekenhuis
Overduin 2 u ds J. G. van Ieperen.
Rotterd. Zeehospitium 8.45 u vm. ds
Jac de Vos. Geref. Kerk Vrede6kerk
10 u ds J. Maaskant, van Lelden
5 u ds A. Molenaar, van Breda
Trlumfatorkerk 10 u ds F. Pijlman 5
u ds J. Maaskant. Chr. Geref Kerk
10 u en 5 u leesdienst Geref Kerk
(vrijgem i 9 u en 7 u ds H van Om
men te Zaandam (H A.) 10.30 u en 5
u ds C. J. Breen Oeref Gem (Remi-
eestraat) 10 en 5 u ds van der Bijl
Volle Evangelie-gem. (Hoofctot-r. 100)
ds K. van Twillert.
leiderdorp Herv. Gem (Ge«-ef.
Kerk. Hoofastr.) 10.30 u ds J. P. Hon-
nef. (Schepplng6kerk) 11 u ds A
Geenee Geref. Kerk (Hoofdstr 9 u
ds J. C. van Loon te Delft. 6 30 u ds
H. Dijkstra te Boskoop (Scheppings-
kerk) 9.30 u ds H Dijkstra. 5 u ds J
C. van Loon R.K Kerk 9. 10 30 en 12
u.
Lelmnlden Herv Gem 9 30 u ds
A. v. d. Kooy te Noorden. 7 u dhr.
Sierat te Leiden. Geref. Kerk 9.30
u ds D. Averes. 7 u ds A. P. Helner
te Ter Aar.
Llsse - Herv. Gem. Grote Kerk 10
ds J. v. d. Velden 7ud»H. S J. Kalf
te Bennebroek. (Jeugddienst). Helv.
Kapel 10 u ds S. Koolstra te R'dam.
Geref. Kerk: 9 en 7 u ds J. Bo
venberg, te Leiden. Christ.
Geref. Kerk 10 en 4.30 u ds D. H.
Biesma. Geref. Gem. 10 en 4 u ds W.
Suyker. Geref. Kerk (Vrijgem.) 10 en
4.30 u ds J J. Verleur. Oud Geref.
Gem. 9.30 en 3 u leesdienst. Ned. Prot.
Bond. Geen dienst. Gasthuis Wel
kom: Maandagavond 8 u evangelisa-
tledtenst ds J. Gravendeel. Maandag
middag 4.30 u evangellsatlesamenkomst
met de Jeugd. R.J. Kerk St Agatha:
8.30, 10.16, 11.46. en 7 a. (M* av. 7.00
U). Dependance in Poelpolder (prot
Chr. School aula) 8 30 en 12 00 uur
(zat. av. 6 45 tl). Maria Kerk 8.30.
10.30 en 12.00 u (zat. av 7 u). H. H.
Engelbewaarders 7.30, 845, 10.45, en
5.45 u; (zat. av. 7 u)
Nieuwkoop Herv. Gem. 10 u ds
W Kool te Katwijk a Zee. 6.30 u ds
I Mackaav te Oegstgeest Geref Kerk
9.30 u ên 6 30 u ds H Post te Oegst
geest. Chr Geref. Kerk 9.30 u en 6 30
u Dienst des Woords Rem Geref Gem.
5 u Kerstfeest voor de Zondagsschool.
Meuwveen Herv. Gem. 9 30 uur
kand. van Hunnik te Leersum 6.30 u ds
J. Gebraad Geref. Kerk 9,30 u en 6.30
u ds L. van der Linden te Rijnsburg.
Meuw-Yennep Herv. Gem 9 30
u ds C Spoor, te Alphen a. d Rijn.
7 u ds J Voordouw. te Aalsmeer Ge-
refor Kerk 8.45. 10.30 en 4 30 u ds J.
A Tiemens, te IJmulden. Chr Geref
Kerk 10 u Leesdienst. 3 u ds W de
Graaf. RK Kerk. 9 u. 11 u. (zat.av.
7 u).
Nitonlw l|k-Blnnen Herv Gem
10 vt ds D Keuning 7 u ds A. L. Lapré.
Geref Kerk 9.30 u ds W Dekker, 5
u ds H. Lljesen. (Van den Bergh-
stichting). 11 u ds H Lijesen Ned
Prot. Bond geen dienst RK Kerk
(zat.av. 7 u) 8. 9.30. 11.15 en 5.30 u.
Noordwllk aan Zee Herv Gem. 10
u ds A L Lapré De Rank 10 u Jeugd-
kerk. 5 uur ds D. Keuning
Sole Mlo 10 uur dhr. Kooy (Lei
den). Geref Kerk 10 u ds H. Lijesen.
6 u ds W. Dekker. Herv Geref. Evan
gelisatie VGLO-school, Schoolstr 2)
10 u ds M. Ottevanger (Oegstgeest 3.30
U ds A Gooyer (Delft. R.K. Kerk (zat.
av 7 u) 7.30. 9. 10.30 en 12 u
Noordwijkerhout Herv Gem 10 u
ds H. G. Oostinga uit Lisse Geref Kerk
dn herv. Kerk). 7 u ds C. Warner te
Noordwijk RK Kerk St Jozef (zat.
av 7 u) 7.30. 8 45. 10 15. 11 30 en 7 u
St. Viktor «zat av. 7 u) 8 30, 10. 11.30.
en 6 u
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 10.30 u ds J. Irlk (Pauluskerk
10 u ds G. F Callenbaeh te Nijkerk
(Gemeentecentrum) 10 30 u ds W. E
Verdonk (Jeugdkerk) Vrijz. Herv (Ge
meentecentrum). 10.30 u prof dr M
de Jonge (experimentele dienst en
doop). Geref Kerk 10 en 7 u ds Veg-
t«r. Geref. Kerk (vrijgem.) geen opgave
ontvangen) R.K. Kerk (zat. av. 7.30 j
u) 9. 10.30, 12 en 6.30 u Bonaventura-
kapel (zat. av. 6.30 u) 8 en 10 u
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
u ds Lalleman. Geref. Kerk 9.30 u en 5
u ds S. Hoekstra. Rem. Geref Gern
10 u dr A. W. Cramer.
Rljiisalerwnnde Herv. Gem 9 30 u
ds J Gebraad te Nleuwveen 7 u ds De
Leeuw te Boskoop. Chr Geref Kerk
9 30 u dienst des woords 2.15 u ds P.
Rooa v Mlddelh&rnls.
Rijnsburg herv Gem (Grote
Kerk) 9.30 u ds I J. Wisse (H.D.).
5 tl ds H. van Gosllga (Bethelkerk)
8.30 u ds Van Gosliga, 5 u ds Wisse.
Geref Kerk Petrakerk 9.30 u ds Bijle-
veld. 5 u ds Baayen. Immanuëlkerk
9.30 U ds Baayen. 5 u ds D. Krone-
I meijer. Lelden Maranathakerk 9.30 u
ds D Kronemijer. 5 u ds Bijleveld
Geref. Kerk i vrijgem i geen opvage
ontvangen. Chr. Geref Kerk 10 en 5
u ds De Vrlea.
I Sassen helm Herv. Gem 9 en 10.30
Ju dj A. Westra 6.30 u ds J. Brons-
?eest, te Hillegom, Geref Kerk 10 en
u ds D. Hoornstra, te Nieuw Vennep.
I Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u ds L. S.
den Boer Ned. Prot. Bond, geen dienst.
'R.K. Kerk 8. 9.30. 11 en 5 30 u zat -
i av. 7 u.).
Voorhout Herv. Gem 10 u ds A.
Oskamp (Jeugdkapel 10 ut R k.
Kerk (zat. av. 7 u) 7.30. 9. 10 30. 11.45
en 5 .30 u.
Voorschoten - Herv. Gem. Dorpskerk
10 u ds Meijerlng (gezinsdlenst). 19 u:
i Allemansdienst. uitgaande v. d. Raad
j van Samenwerkende Kerken Hulp en
Heil 10 u ds Verheule Rijndijk 10 u
ds Vossers. Lelden. Aula Noord-Hof
land 9.45 u ds de Beus en ds G de
Zeeuw (ge. dienst) Geref. Kerk 9.
en 6 u.
WHtlillnween - Herv. Gem Brug-
av. 7 u) 7 30. 9. 10.30. 12 en 5 u Moe
der Gods Kerk (zat.av. 7 u) 8. 10. 11.30
ontvangen R.K Kerk Laurentlus (zat.
10.30 en 6 u dr A. Kekker te Bazel
Geref Kerk (vrijgem) geen opgave
kerk 9.30 u ds H Stolk te Schevenln-
gen. 6.30 u ds J v. d. Heuvel Wijkge
bouw Esdoornln. 9 30 u ds J v. Wier
te Nieuwerkerk 6.30 u ds J Verwellus
te Schoonhoven. Bethel 9.30 tl kand.
R Kieskamp te Utrecht 5 u kand
B. Oosterom Immanuelkerk 9 30 u
ds Mr. J v. Leeuwen te Moordrecht.
7 tl Kapt. H Jaspers Leg des Hells te
Gouda Geref Kerk Kruiskerk 6.30 nm
ds B Koekkoek. 9.30 v.m ds P. Sljts-
ma te R'dam. Ontmoetlngskerk 5 nm.
P. Sijtsma te R'dam. 10 u n.m. B
Koekkoek Christ Afgesch. gem. 9.30
en 5 u ds A P. Verloop.
Wassenaar Herv. Gem Dorpskerk
10 u dr Th. C. Frederikse; Kieviet-
lerk 10 u ds J. T Wiersma. Messia
Gebouw Shalom 10 u Jeugdkapel Dey-
kerk 10 u ds J A G van Zanten,
lerhuls 7 u jeugdkerk Geref. Kerk
Bloemcampln 10 en 5 u ds L. Bech.
Zijlln. 10 en 5 u ds D. van cler Meu-
len. Ned. Prot. Bond Lange Kerkdam
10.30 u ds B. Cuperus. Den Haag. Jo-
hannahuis 10.30 u ds B Nijholt.
Herv Geref. Evangelisatie i Dorpscen
trum) 10 u G v d Kamp te Den
Haag; 4 u ds C v. d Berk te Katwijk RlJllSOUrg,
R.K Kerk Wlllibrordus izat av. 7 u)
8, 9.30. 11, 12.15 en 5 u. Goed* Her
der (zat av. 5 u) 8 30. 10 en 11.30 u
Joseph (zat. av. 7 u) 7.30. 8.45 10.3<\
12.15 e>n 7 u.
Wouhrugge Herv. Gem. 9.30 u
Loysen De Wijk. 6.30 u de D. Koud-
staal te Alphen a d Rijn. Geref Kerk
9.30 en 6.30 u ds Te Winkel ti Sae-
senhelm.
Zetenhoven Herv. Gem. 9.30 u 6*
Reijenga. Geref Kerk 9 30 u en 7
ds H. H. Grodheide te Uithoorn.
Zoeterwoade Herv. Gem. 10 u dh».
E. Loerakker. R.K Kerk (zat. av. 7 W>
8.45, 10.30 en 12 u.
Zwammerdam Herv. Gem. 10 u en
6.30 u ds D. Gouzwaard Geref. Kerk
10 u ds SJ. Tiemersma. 6.30 u ds D.
Averes te Leimuiden.
De Hervormde Bethelkerk in
(Foto LD/ HolvatU