trijd op Arabisch schiereiland j an invloed op Israels positie Griekenland was van Europa slag Raad voor bging niet-Arabische krachten uit te schakelen Militaire overmacht van Israël in '70 nog groter clan in 1967 Evenwicht Pipinelis kon getij niet keren Kapen Ethiopische Boeing verijdeld: twee man gedood He icrikaans- iiees gesprek Warschau D In vogelvlucht Amerikaanse militaire hulp aan Athene 98) Ï>AG 13 DECEMBER 1969 LETDSCH DAGBLAD PAGINA 1» aarj (Van een speciale correspondent) i o: mg 10ET (GPD) Met de gevechten langs de grens tus- ge ioedi-Arabië en Zuid-Jemen is de rust in het grote ?eiJ che schiereiland weer een stuk betrekkelijker gewor- ..ie °°r ^ev^ê^eid van de strijd en de uitvoerige bemid- laa( »P°ginSen van nu al 4 Arabische landen wordt duidelijk, ust- veel meer in 't spel is dan slechts 'n geschil om een ver- ce ;en woestijndorpje. De rijke olievoorraden in het gebied ion ervoor dat een groot aantal landen zeer geïnteresseerd et wijzigen van-de machtsverhoudingen of het hand- ,ld, van de status quo. Het conflict krijgt er nog een dimen ih het licht van de a.s. Arabische topconferentie in waar de strijd tegen Israël het belangrijkste program- de4t zou moeten vormen. buitenlandse confrontatiepolitiek, waardoor opstandige krachten bin nenslands meer kansen op vrijheid van handelen krijgen. In de Golfsta- ka: ten zelf probeert men het verder uit breiden van het verzet te voorkomen door het uitvaardigen van strenge veiligheidsmaatregelen. Bovendien beperken zij het grote aantal Ara bieren en Palestynen, dat allereerst was aangetrokken in het kader van ontwikkelingsprojecten. Politiek on- betrouwbaren worden het land uitgewerkt, aldus de linkse regimes minder kans geven de onrust van binnenuit aan te wakkeren. Vooral J de gebeurtenissen in Lybië hebben de waakzaamheid In de gebieden rond de Perzische Golf zeer verscherpt. za- ehele Arabische schiereiland i'ak ngzamerhand in beweging. wï merendeel van het gebied is vai t van de sjeiks, de koningen nie- ns absoluut en is de ontwik te og niet of nog maar net op >g« bracht, met alleen Koeweit 0 t uitzondering. Het centrum )ou gebied vormt Saoedi-Arabie. ree! Amerikaanse invloed via de niki schappi.i Aramco zeer groot leri an de kust min of meer zelf- ge staatjes en staten. Deze teunen, afgezien van de nog evi| je Britse troepen, op de ïnd^an Koning Feisal van Saoe- die het geheel in even- J«jttudt en tegelyk zorgt dat de stromingen het moeilyk De spelbrekers in het ge- *3 men Jemen en Zuid-Jemen legere Britse protectoraat waar de revolutionaire de macht van de feodale hebben doorbroken. Arabi seringen van buiten het tnd geven steun aan Jemen •Jemen en via deze aan de 3 ge bewegingen ten behoeve verwezenlijking van hun -an Arabische grootheid. steun word voorts het aangewakkerd om niet-Ara- rachten uit het gebied te waardoor zij de kans krijgen van de rijkdommen binnen gA De veel gebruikte uitdruk- 1 rabische rijkdommen voor Ca eren" spreekt in dit verband uzelf. Nu de Engelsen heb- gekondigd hun troepen uit d van de Perzische Golf te- a* illen trekken, dreigt er aan ijke en oostelijke kuststrook deU htsvacuum te ontstaan. De llsbt om dit op te vullen door de van een federatie van Golf- Hci reigt te mislukken, omdat nsu handelingen tussen de di- vo erende sjeiks stagneren. In- ven laten de naar een snelle lng strevende krachten zich den en hebben met de vor- d het „Front voor de be- van de Golfstaten" een ver- a'8 ging opgericht om van bin- e macht van de absolute te ondermijnen. Het eerste vrijmaking van het aan eca jen grenzende Dhofar. dat na grondgebied van het sulta- ag« an en Musea te behoort, t. kertijd legt Perzië meer de >p zijn aanspraken op een an deze eilanden in de Per- r! olf. Het lijkt waarschijnlijk Perzie zich in de strijd gaat als de spanning verder toe- Saoedi-Arabië en de Wes- chten de controle over het ouden verliezen. Het Onwerkelijk Israëliërs toch als aanleiding ge bruikt voor het uitbreiden van de strijd in Arabië. De gedachtegang, dat Israël door de Amerikaanse in vloed in Saoedi-Arabie en de Engel se in de Golfstaten de kans krijgt de herrijzenis van de Arabische groot- heid tegen te houden is wijd ver breid. Wil men verlost worden van het bestaan van Israël dan moet eerst de imperialistische en zionisti sche invloed op het schiereiland wor den uitgebannen. Slechts daarna zou de strijd tegen Israël met suc ces aangebonden kunnen worden. Bij het voortduren van de gevechten in Israel zou te weinig contact met de werkelijkheid hebben om zelfs maar de schijn van geloofwaardigheid in zich te bergen, terwijl er een harde strijd tussen linkse en rechtse krachten aan de gang is. Vooral nu de gevechten tegen Is rael op een dood punt lijken aange land en -ook de Grote Vier kennelijk weinig kans hebben een oplossing te bieden voor het Israëlisch-Arabische conflict is de mogelijkheid niet ge ring dat binnen het kader van de Arabische wereld zelf een tweede front wordt geopend, zodat het oortbestaan van Israël minder aan- het zuiden van het Arabische schier- dacht krijgt. De teleurstelling bij de eiland is het zeer wel mogelijk dat Arabieren over het verlies van juni Hoewel voor de mensen op het Ara bische schiereiland het al of niet be staan van Israël geen probleem is, wordt de strijd tussen Arabieren en de voor 20 december a.s. bijeengeroe pen topconferentie in Rabat wordt uitgesteld. De demonstratie van Arabische eenheid in de strijd tegen 1967 krijgt dan een andere uitlaat klep. ATHENE iReuter. AFP> Leden van de Ethiopische veiligheidsdienst aan boord van een Ethiopische Boemg 707 hebben commando's vroeg twee Arabische commando's ontwa pend en gedood, die trachtten het toestel te kapen. Het toestel, dat een lijnvlucht van Madrid via Rome naar Addis Abeba maakte, is in Athene geland. De 25 passagiers zijn onder gebracht in een hotel in de Griekse j hoofdstad Het vliegtuig landde üi I de Griekse hoofdstad nadat de Ita liaanse autoriteiten toestemming voor een landing hadden geweigerd De Arabieren zouden de vlieger heb ben willen uwingen naar Aden te vliegen. Een van hen werd tijdens de vlucht oij hun kaperspoging door een schot in de borst getroffen, de tweede kreeg een karateslag en een mes in de keel. (Van onze correspondent PARIJS (GPD) Griekenland f heeft gisteren de eer aan zich zelf gehouden door de zeventien overige leden van de Raad van Europa een slag voor te zijn en uit uigen beweging deze organi satie te verlaten. In de ochtend zitting had de Griekse minister van Buitenlandse Zaken Pipinel- lis een bijna aangrijpende poging gedaan het getij nog te doen ke ren. De achttien ministers, van alvast een mogelijke tegen- j wie de heer Luns moeten laten gaan, omdat hij, met 39 graden koorts, door de Franse. Spaanse of Chinese griep geveld was, zouden 's middags het Scandinavijsch-Nederlandse voorstel Griekenland buiten de raad te zetten, in stemming bren gen. Een stemming waarvan toen nog niet eens was uitgemaakt hoeveel stemmen het voorstel voor aanvaarding nodig zou heb- (Iraki uit te schakelen door van de Koerden tegen de j in Bagdad te steunen, erder op de achtergrond vol- >eide supermachten Amerika et-Rusland de ontwikkelln- k ikeurig. Ieder hoopt dat zijn lelingen, in grote lijnen resp. ibië/Perzië en Syrië Irak als meer onzekere ite, het zullen winnen, itand gevaarlijker maakt, sn jaar is het niet gelukt Feisal. het belangrijkste of struikelblok, van het to ten verdwijnen via een mocht Pipinelis niet aan te bieden, want geen enkele garantie of zelfs maar datum kon hy noemen voor de terugkeer van de democratie in zijn land. Vanuit Athene, waar men de besprekingen in Parijs met spanning volgde, kwam. kort voor de zitting, nog het bericht door. dat de regering een twintigtal politieke gevangenen had vrijgelaten. Maar dat gebaar bleek onvoldoende om de zeventien andere ministers te overtuigen, zo min als de verzekering van de Griek se minister enige indruk had ge- i maakt dat het reglement van de Europese Raad het woord democra- verstek had tie niet al duidelijk definieert en dat zyn regering nu juist bezig was een eigen inhoud aan dat begrip te geven. ichten in het zuiden van :he schiereiland kan men J zien hem te dwingen zijn t ook te richten op directe Het reglement bleek in royement Dubbelhartig De Griekse minister van Bui tenlandse Zaken Pipinelis (r.) met een van zijn medeiverkers tij dens het debat in de Raad van Europa, waarin hij het uittreden van zijn land aankondigde. thodoxie, waarvan zy zich de grote profeten wanen". Op de vraag of de Griekse uittre ding uit de Raad van Europa van invloed zal zyn op de positie in de NAVO. zei de minister dat deze za ken niets met elkaar te maken heb ben. Van onze correspondent LONDEN (GPD) Aan een diner in Londen heeft de Israëlische mi nister van Defensie, generaal Dajan. gezegd, dat hij vol vertrouwen is over Israëls militaire positie. Dajan maak- De Via Frattina in Rome is gedurende de komende feestda gen voor alle verkeer verboden. Voetgangers worden ivelkom ge heten met een ongewone versie ring. In plaats var. een ongunstige mili taire oplossing zal bereiken". De generaal was realistisch over El Fatah en de commando-aanval len op Israël. Het is niet mogelijk om ze allemaal te stoppen, aldus Dajan. maar we houden ze zo goed mogelijk onder controle. De mili taire hoofdaanval heeft gefaald en Jordaan uitstrekken en daar zullen blijven totdat er een behoorlijke vre desovereenkomst is. Generaal Dajan acht de moge- de terroristen zijn niet in staat ge lijkheid van een nieuwe oorlog niet weest op enigerlei wyze het normale uitgesloten Het zal dan echter een j oorlog zijn, dit ons door de Arabie- burgerlijke bestaan te ontwrichten. Israël beseft, dat zolang er geen te duidelijk, dat ook hy een vredes- 1 ren opgedrongen wordt" .merkte hfj vrede heerst, het leven niet. gemak regeling wenst. De Israëliërs wilden in 1967 niet. dat hun land door de Arabieren bezet zou worden, even- op Maar de Arabische leiders moe ten wel weten voor de regering in Israël bestaat daar geen twijfel aan min willen zij nu. in 1969. niet zelf raëls superioriteit in 1970 zelfs nog groter zal zyn dan in 1967. Sprekende over de Russische on derhandelingen met de Egyptische de bezetters te zijn. Maar gezien het tegenwoordige klimaat van de Ara bische openbare mening en de voort gaande Arabische vijandelijkheid was Dajan er tevreden over, dat de te genwoordige grenzen van Israël zich langs het Suezkanaal en de rivier kelijk zal zijn. De Israëlische jeugd staat echter geiieel achter de rege ring in haar vastberadenheid om dat indien dit zou gebeuren Is- j niets minder dan werkelijke vTede te accepteren. Aan het d'ner werd een bedrag van ongeveer 17 miljoen gulden aan steun voor Israël toegezegd. In dit verband merkte Dajan op. dat aan gezien Israëls financiële bronnen grotendeels ODgeëist worden voor de veiligheid van het land. hulp van leiders in Moskou, zei Dajan, dat hij niet gelooft, dat de Sowjet-Unie een nieuwe oorlog in het Midden Oosten wil. „De Russen zetten Egypte onder grote druk. omdat dit buitenaf voor de industriële ontwik een zo guns.ig mogelijke politieke i keling noodzakelijk is. Op een persconferentie in de Griekse ambassade liet minister Pi pinelis zich later bitter uit over de dubbelhartigheid van zekere leden van de Raad van Europa, „die de stryd tegen Griekenland hebben aangebonden, hoewel zy nauwe be trekkingen onderhouden met totali taire landen en zich opmaken finan- van een lid niet te voorzien' en de I verlenen aan de plegers Griekse minister had al laten door- i afschuwelijkste misdaden in tü (AP) De Ameri- ibassadeur in Warschau toen een geheim onderhoud et de Chinese zaakgelastigde jo aldus een woordvoerder van 0. ikaan.se ambassade. Het on- heeft in de Chinese ambas- atsgevonden en duurde on- mderhalf uur. De woord zei dat de ambassadeur, Jr., en zaakgelastigde Lei io i >ben afgesproken geen mede- WjJ te doen over de onderwer- gesprek. 1955 hebben ?r in Warschau rekingen plaatsgevonden op O ieursniveau. De voorlaatste 4 ng vond plaats op 8 januari karna hebben de Chinezen praken afgezegd. [031 schemeren dat in zijn ogen een land alleen met algemene stemmen gero yeerd zou kunnen worden. In dat ge val zou Griekenland, als de beschul digde partij, niettemin zelf het veto recht behouden hebben, en voor dat j standpunt kon de kleine, slimme Pipinelis zelfs zyn bondgenoten Cy prus en Turkije niet meegekregen. Maar toen de ochtendzitting al voor de lunch was opgeheven, bleek de Griekse minister eieren voor zyn geld te kiezen. Bekend was toen in middels al geworden dat minstens tien mogelijk zelfs dertien landen zich tegen Griekenland zouden ke ren Hy liet de voorzitter van de raad. de Italiaanse minister van Bui tenlandse Zaken Moro. weten geen prijs meer op het lidmaatschap te stellen. „Zo ziet u tevens uw mid dagagenda wat verlicht", zei Pipine lis met galgenhumor. De ochtendzitting werd voor een groot deel in beslag genomen door een toespraak van de Griekse minis ter. Hij wist op dat ogenblik dat ver scheidene landen, waaronder Frank rijk. met een grasspriet tevreden zou den zijn om zich met hun hoop op gedragsverbetering van de kolonels ln Athene aan vast te kunnen klam pen. Maar zelfs die grasspriet ver- het Verre Oosten". Ook sloten zy de ogen voor „gevallen van overduide lijke buitenlandse interventie ln Eu ropa". Hierby doelde de minister on- getwyfeld op Tsjecho-Slowakije. De gewraakte landen zyn bezig „een godsdienstoorlog te ontketenen uit naam van een democratische or- Unie-zèlf zajn allerminst afkerig van nauwere banden met de van gezond- heid blozende Westduitse industrie en handel. De twee eerstgenoemde landen weten dat al uit ervaring, voor Warschau en Moskou en even- et gesprek in Moskou tussen West-Duitsland en de Sowjet- Unie over het wederzijds af zien van het gebruik van geweld toont, ten overvloede, aan hoe snel een vastgelopen politieke toestand kan veranderen. De oorzaak van deze „doorbraak" is duidelijk: er hebben zich aan beide zijden wijzigingen voorgedaan, die de weg naar, een dialoog tussen Bonn en Oost-Europa hebben vrijgemaakt en. als alles naar wens verloopt, tot vermindering van I dc spanning tussen Oost en West kunnen leiden. De veranderingen in Bonn zijn enerzyde het feit, dat de regering daar nu im handen is van socialisten en liberalen met wie Moskou blijkbaar liever zaken doet dan met hun christendemocratische voorgangers en anderzijds de be- i reidheid van Bondskanselier Brandt kou was de ondertekening van een keerzyde van de langzame ver betering van de verhouding Bonn-Moskou is zeker deze, het slechts een kwestie van tijd om te ondervinden, dat de Westduitse economie die van Oost-Europa een zeer krachtige injectie kan geven, mits men daar bereid is die te aan vaarden. Een eerste stap van Mos- WASHINGTON (Reuter) met 45 tegen 38 stemmen heeft de Amerikaanse Senaat een amendement van zyn commissie voor Buitenlandse Zaken onge daan gemaakt en besloten geen beperkingen te leggen op de mi litaire hulp aan Griekenland. De voorstemmers zyn van oor deel dat de kracht van de NAVO in het gebied van de Middel landse Zee niet minder mag worden. het kernstopverdrag te onderteke nen. Daarbij komt, dat Brandt voor heen duideiyk heeft doen blijken de contacten met het Kremlin te willen verstevigen, zodat hy op dit punt bepaald geen onbeschreven blad genoemd kan worden. Wat het veranderde standpunt van Moskou betreft: blijkbaar wordt de Sow jet- russische Duitsland-politiek nu niet meer in Oost-Berlijn gemaakt, zoals leverantie van drie miljard kubieke meter Siberisch aardgas aan Bele ren. Er is geen t-wyfel aan of de Duits-Russische toenadering zal de komende jaren steeds vaker van zich doen spreken. Om tot de poli tieke gevolgen van de nieuwe koers terug te keren: die zullen voor beide p?rtyen niet onbelangrijk zyn. Bonn zal mogelijk tot diplomatieke erken ning van Oost-Duitsland moeten het kernachtig uitdrukte. Minister van Buitenlandse Zaken Gromiko heeft het roer zelf in handen geno men, zeker niet tot genoegen van de Oostduitse leider Ulbricht. Die ziet zich immers op twee gebieden een groot deel van zijn invloed ontno men. In de eerste plaats op het ter rein van de politiek tegenover Bonn. een gebied, waarop de Kremlin-lei- ding nu rechtstreeks zelf in actie is gekomen. Het andere gebied is dat van de economie. Hongarye en Roe menië en straks Polen en de Sowjet- tuele andere Oosteuropese staten is j dat de Sowjet-Unie daardoor (mili taire) energie kan sparen voor h&ar optreden in het Midden-Oosten. Daar gaat de herbewapening van de Arabische staten met Sowjetrus- sich materieel onverdroten voort. Nu moet men het effect van de militai re steun van het Kremlin niet al te zeer overdrijven .want de kracht van wapens is nu eenmaal afhankelyk van de mensen die ze bedienen. En in dat opzicht hebben de Russische adviseurs ervaringen opgedaan, die hen soms tot wanhoop hebben ge bracht Zo bleek onlangs, dat de ra darstations van militaire vliegvelden op vrijdag, als mohammedaanse feestdag, niet bezet waren. Ook de verstandhouding tussen die adviseurs en hogergeplaatste Egyptische mili- I tairen, laat by herhaling nogal I wat te wensen over. omdat laatstge- I noemden er weinig voor voelen zich I door vreemdelingen, later in rang I de wet te lat envoorschryven. Dit alles neemt niet weg. dat de Ara bieren langzamerhand toch wel doordrongen raken van de noodza kelijkheid van strenge militaire discipline, zonder welke de „onver mijdelijke oorlog met Israël in de ja ren *70 (waarover Heykal, Nassers vertrouwling. dezer dagen in het blad Al Achram schreef) geen door gang kan vinden. Voor Israël is dat een benauwend vooruitzicht. De gevolgen van die aanhoudende spanning zyn duideiyk merkbaar de oorlog woedt, zy het op beperkte en kleine schaal, nog dagelyks voort. Tegelykertyd steunt Mc»kou de de Frankfurter Allgemeine Zeitung overgaan en de Oder-Neisse-grens moeten erkennen Het Kremlin zal zich vermoedelijk moeten neerleggen bij de verplichting om, krachtens het Handvest van de V.N., niet in Duit se zaken tussenbeide te komen. Het zal tevens door de binding met Bonn de middelpuntvliedende krachten on dervinden. die van die binding op de Oosteuropese satellieten zullen uit gaan'. Hoe dan ook. de situatie zal wat „natuurlyker" kunnen worden en naar men mag hopen, haar kunst matige en gewrongen karakter lang zamerhand verliezen. Arabieren ook politiek in hun pogin gen om zonder vrede te sluiten te herwinnen wat zy in 1967 tydens de zesdaagse oorlog verloren zagen gaan. De voornaamste hefboom daartoe wordt gevormd door de vier-mogend- hedenbesprekingen over het Midden- Oosten in New York, die dezer dagen zyn hervat. Zy begonnen in april j.l. op het niveau van de ambassadeurs by de Verenigde Nenaties om vervol gens uit te lopen op tweezydig over leg tussen Amerika en de Sowjet- Unie en nu weer uit te monden in hervatting van het beraad tussen de vier, inclusief Engeland en Frank rijk. Ook Israël wenst van dit overleg niets te weten. Het houdt na- drukkelyk vast aan een onderling gesprek met de Arabieren. Vandaar dat de Israëlische regering ook de Amerikaanse voorstellen voor een re geling van de hand heeft gewezen. „Staten buiten het Midden-Oosten", aldus haar opvatting, „kunnen geen vredesvoorwaarden vaststellen, daar alleen de landen in dit gebied zelf bevoegd zyn om vrede door onder linge overeenstemming te vestigen". Dit standpunt van de Israëliërs is begrypelyk: ln tweezydig beraad kunnen zy. als overwinnaars tegen over verslagenen, gunstiger voor waarden bedingen dan by tussen komst van de anderen. Moskou houdt echter aan een andere visie vast. Premier Kosigin sprak, tydens het recente bezoek van Egyptische kop stukken aan Moskou, over de „recht vaardige zaak van de Arabische lan den. die slachtoffers zyn van agres sie" en daarom door het Kremlin biyvend gesteund zullen worden. Zo lang de meningen der partyen zo scherp tegenover elkaar staan, zyn de kansen op overeenstemming nihil. Rl,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1969 | | pagina 13