Geen centimeter bleef onbenut
Citroen laat een Wankelauto testen
ALS GASPEDAAL
(BIJ VOLGAS)
BLIJFT HANGER
.1
Vele automobilisten
kunnen zich de auto
niet veroorloven
Alfa Romeo eerclek
amateurs autospoii
Japansi
auto itii
opmar
f
Van wegen, wagenswiden en wat» er -zo -bij -komt
PRETTIGE ER VARINGEN MET DE FLA T 128
Eerste ijzel
het ergste
„Dit model komt nooit in normale ])rodllktie,
Morris Minor!
meerderjarig
Door Henk van Zalinge)
Die FIAT-Jongens kunnen het wel. Ze hebben onder de
motorkap van de 128 werkelijk geen centimeter onbenut gelaten
Motortje dwars geplaatst, het reservewiel zit er zelfs nog bij.
Toch is alles goed bereikbaar. Een watergekoelde viercilinder in
lijn met een inhoud van 1116 cc., bovenliggende nokkenas en
lekker soepel voor een 1100 cc-tje. Behoorlijk krachtig ook: 55
DIN-pk bij 6000 toeren per min. De aandrijving geschiedt op de
voorwielen
De volledig gesynchroniseerde vierversnellingsbak schakelt
soepel. Alleen is het jammer dat de ..één" moeilijk is te vinden
Het pookje op de vloer ligt fijn onder handbereik. Men kan fel
doortrekken in de verschillende versnellingen: in ..één" tot 50,
in „twee" tot 80. in ..drie" tot 120 en in „vier" uiteraard tot top
snelheid. die ruim 139 (op de teller 155» kilometer bedraagt Ook
de acceleratietijden zijn niet gek: 0-80 kilometer in 11.6 secon
den, 0-100 in 19.0. Het gemiddelde benzineverbruik (super) is
1 11.
De wegligging is bij droog weer tenminste uitstekend.
Is het nat dan heeft-ie vrij sterk de neiging om voor weg te
glijden. Het stuurkarakter is licht onderstuurd en goed ge
kozen Het stuur zelf hadden we liever wat kleiner gezien. Het
doet zo aan een vrachtwagen denken en dat komt ook door de
vrij hoge stand van het stuurwiel
Het is wel zaak het stuur in boch
ten goed vast te houden. Door het
sterke zelfcentrerende effect van de
stuurinrichting wil het stuur in een
bocht onmiddellijk terugkomen in
de neutrale stand en dat heeft tot
gevolg dat sturen vrij veel kracht
vergt.
De koersvastheid is goed en de in
vloed van zijwind niet hinderlijk, bij
trekkende motor tenminste. Zodra
men de motor ontkoppelt en de wie
len dus onbelast meedraaien, maakt-
ie een klein zijsprongetje.
De 128 is standaard uitgerust met
radiaalbanden. Spanning volgens
FIAT-voorschrift 1.7 voor en 1.5 ach
ter.
In een bocht voelt men de wagen
op de achterbanden veren en dat uit
zich door een zwiepende beweging.
Bovendien heeft hij de neiging om
onaangenaam plotseling terug te ko
men. Aan dat zwiepen zou misschien
wat te doen zijn door de spanning
in de achterbanden wat te verhogen.
Wy moeten er wel onmiddellijk bij
zeggen, dat dat zwiepen alleen op
treedt bij het zeer snel nemen van
bochten. Dus in extreme gevallen.
Maar het kan geen kwaad te weten
hoe een wagen in zo'n omstandig
heid reageert. Men komt dan niet zo
gauw voor verrassingen te staan.
Op de voorwielen zijn remschijven
I aangebracht, achter trommels. Het
I hydraulische remcircuit is geschei-
den (voor en achter onafhankelijk
van elkaar)
In het circuit van de remmen ach-
I ter is een remkrachtverdeler aange
bracht. De vertraging is uitstekend.
Zijn de remmen warm dan loopt de
remcapaciteit wat terug.
De vering is een uitstekend com
promis. De voorwielen zijn onafhan
kelijk geveerd. Achter zyn de wielen
met elkaar verbonden door een gro
te bladveer, die dwars is geplaatst.
De wagen rijdt bijzonder comforta
bel. Oneffenheden in de weg worden
goed verwerkt.
Ook geroutineerde auto
mobilisten moeten zich elk
jaar opnieuw aanpassen aan
het rijden op sneeuw en ijzel.
Bij het eerste optreden van
ijzel stijgt het aantal auto
ongelukken schrikbarend. In
Duitsland heeft men onder
zulke omstandigheden zelfs
wel stijgingen met 50 pro
cent van het normale aan
tal ongelukken geconsta
teerd.
Ook op de ochtend van de
laatste zondag in november
was in ons land het aantal
ongelukken schrikbarend
hoog. Voor de helft kunnen
deze worden toegeschreven
aan het van achteren tegen
een ander oprijden.
Na elke zomer moet het
juiste rij gevoel op sneeuw en
ijzel opnieuw worden aange
leerd. Maar ook na die eer
ste keer blijft het toch op
passen. Het beste is thuis
blijven bij ijzel, maar het
kan wel eens anders uitko-
men.
Wanneer en waar moet de
automobilist vooral rekening
houden met beijzelde stra
ten? De gevaarlijkste periode
is tegen de schemering. Dik
wijls daalt de temperatuur
dan namelijk enige graden.
Een lichte motregen kan
de natte weg dan in enï.ele
minuten in een ijsvlakte
veranderen.
Vele automobilisten onder
kennen dit gevaar niet. Ze
houden bij regen geen reke
ning met hevoorkomen van
ijzel.
Maar het behoeft zelfs he
lemaal niet te regenen. Ook
een vochtige mist kan ijzel
veroorzaken.
Speciaal moet ook opgelet
worden als men uit een
plaats op een weg zonder be-
bouwing komt.
Geconstateerd is. dat au
tomobilisten bij het eerste
optreden van ijzel nauwe
lijks hun tempo vertragen
Pas na enige weken van der-
aelijke winterse omstandig
heden wordt het verhoogde
slipgevaar weer onderkend
en is men bereid zijn snel
heid daaraan aan te passen
Ruimte
Men kan zien. dat het motorcom
partiment niet voor niets zo listig is
benut. Hetzelfde is al eerder gebeurd
bij de 124 en 125: men schept een in
verhouding tot de buitenmaten bij
zonder groot passagierscompartiment.
Veel ruimte voor de benen, ook voor
de achterpassagiers, zelfs als de stoe
len in hun achterste stand staan. En
die stoelen kunnen een flink stuk
naar achteren. Men zit echt prettig
achter het stuur. Men kan goed bij
de pedalen, die ten opzichte van el
kaar uitgekiend zyn opgehangen.
De stoelen zelf zitten voortreffelijk,
geven veel steun en op de juiste
plaatsen. Rugleuning traploos te ver
stellen. Ook de kofferruimte valt be
paald niet tegen. Het algehele com
fort is byzonder groot.
Het dashboard ziet er smaakvol
uit. Mooie ronde klokken. De ruiten
wissers hebben twee snelheden, een
constante en een met een Interval
van een paar seconden.
Het uitzicht rondom is voortreffe
lijk. Jammer, dat de binnenspiegel
zo klein is en nauwelijks 3- 4 van de
achterruit laat zien. Een buitenspie
gel missen wij ook.
De instap is wat krap omdat de
portieren niet zo heel ver open gaan.
De 128 maakt een zeer degelijke en
veilige indruk. Hij is goed afgewerkt.
Het is een fijne moderne wagen, die
in 4-deurs-uitvoering en met kunst
leren bekleding f 6586,80 kost incl.
btw. (2-deurs f 6104.-).
Veel comfort en moeiteloos rijden
zyn typerend.
Wat moet men doen als men
tijdens gas-op-de-plank rijden
ontdekt, dat het gaspedaal niet
terugkomt?
Op een rechte weg met geen
andere verkeersdeelnemers als
obstakels vóór u. kan men nog
wel trachten het pedaal met de
schoenpunt weer naar boven te
werken.
Maar een bepaald griezelig
gevoel moet het zyn als onder
die omstandigheden een tame
lijk scherpe bocht nadert. De
wagen behoeft in zo'n geval
maar 100 km u te rijden en
de meeste wagens rijden tegen
woordig harder bij volgas orh
uw bedenktijd tot een minimum
te beperken. In dat geval nadert
u de bocht namelijk al met
ruim 28 meter per seconde.
Vroeger gold het advies in
dergelijke omstandigheden:
contactsleuteltje omdraaien en
remmen. Tegenwoordig kan een
dergelijk advies fatale gevolgen
hebben. Bij vele wagens is na
melijk het ontstekingscontact
verbonden met het stuurslot.
Draait men het contactsleu
teltje nu één positie te ver te
rug dan blokkeert men het
stuurwiel. En in zo'n noodsitua
tie mag men niet van iedereen
verwachten, dat hy nog zo
nauwkeurig kan manipuleren,
dat hy het contactsleutelje met
zekerheid in die kleine tussen
positie brengt, waarin het stuur
nog niet wordt geblokkeerd.
Daarom handen af van het
contactsleuteltje als deze ge
combineerd is met een stuurslot.
Waar dit niet het geval is (en
men moet zich daarvan tevoren
terdege vergewissen) kan zo'n
pechvogel met het gaspedaal
met betrekkelijk gering risico
worden bestreden door het con
tactsleuteltje om te draaien en
vervolgens krachtig te remmen.
Gaspedalen blijven in de regel
alleen hangen als men volgas
geeft. Zolang men met de vod
op het pedaal speelt en dit dir
niet geheel ingetrapt wordt, f
de kans op vastklemming ve^
geringer. Doet zich zo'n
klemming voor en kan men i
motor niet afzetten vanwege 4
combinatie of 'n mogelijke coni
binatie met het stuurslot, danjj
sterk afremmen het meest
de hand liggende redmiddel, on
dat het ook de natuurlijkste ej
snelste reactie is voor het bei
strijden van gevaar
Met goed functionerende ren».
men kan men ook een op voir
kracht werkende motor wel b4g
teugelen, al is de remweg eafc
stuk langer.
Al zou men de snelheid mai
tot 40 km u kunnen reduceref
dan kan men vele bochten n<y°
wel de baas worden. Kans de
blokkering der aangedreven wiig
len bij krachtig remmen is er C
dat geval niet. omdat de aan
dry ving der wielen de remkraclj
tegenwerkt.
Is er wat meer tijd dan kaj[
men ook nog trachten met f
schoenpunt van de rechtervoj
het pedaal los te peuteren
gelijktijdig te remmen met <T
linkervoet, maar dat is een on
gewone manipulatie, waartt,
men in zo'n schrikperiode m
zo gauw komt
Een voor de hand liggeniL,
methode zou ook kunnen zjC
om de motor eenvoudig te onr
koppelen Een ernstig bezwa^
hiervan is echter dat zodra m4
de motor ontkoppelt, het t
rental na enkele seconden
zo hoog kan oplopen, dat
motor ten gronde gaat.
de motor zo begint
zou men onwillekeurig t
't contactsleuteltje gaan grijpel
om de motor af te zetten. En dl
is bij een stuurslotcombinatl
zoals eerder betoogd, uit defc<
boze. Het is echter te hopen,
u nooit in zulk een penibele sjn
tuatie komt. pu
D
Ook in Engeland zijn blijkbaar nog maar weinige automobi
listen zich bewust in welke mate het gezinsbudget door het
bezit van een auto wordt belast. Een daartoe ingesteld onder
zoek leverde verbazingwekkende resultaten o.p.
De Engelse omstandigheden mogen
misschien niet helemaal vergelijk
baar zijn met die van het Europese
vasteland, toch valt er ook hier wel
enige lering uit te trekken.
De conclusie, die uit dit onderzoek
getrokken kan worden is heel een
voudig: duizenden automobilisten
kunnen zich in feite het bezit van
een auto niet veroorloven. Zy en
hun gezinnen moeten zich veel
ontzeggen, ja zelfs ontberingen ge
troosten om de auto te kunnen
handhaven.
De Britse Automobile Association
die het onderzoek instelde, kwam tot
de slotsom, dat een aanzienlijk deel
der Engelse automobilisten tot 50%
van hun netto inkomen voor aflos
sing en andere auto-uitgaven be
steedt.
Het gevolg hiervan is, dat sterk op
de onderhoudskosten moet worden
bezuinigd. In één jaar tijds consta
teerde de Londense politie een toe
neming van 40% aan ondeugdelijke
motorvoertuigen in het verkeer.
Bijna 200.000 personen moesten
worden bekeurd wegens het rijden
met gladde banden of gebrekkige
remmen.
Op de Britse wegenwacht werd
veel vaker een beroep gedaan. Een
toeneming van 150% in één jaar. En
de doe-het-zelf bladen zien hun
abonné-aantal snel stygen. omdat
vele Britten door geldgebrek ge
dwongen worden zelf aan hun auto
te sleutelen.
Slechts 982 mm hoog
Pinifarina. de Turijnse koetswerk
bouwer, heeft een speciaal koetswerk
ontworpen op een Ferrari 512 S chas
sis. De wagen is nog geen meter
hoog (982 mm> en het in- en uit
stappen kan geschieden door een
ontzaglijke voorruit met een deel
van het dak naar voren te klapp.n t
De wielen zyn ingebouwd in op
merkelijk brede flankstukken en op
vallend is voorts de spitse neus.
Een schijfrem op ware grootte
van puur goud (2.9 kg.; waarde ca.
f5000.-) viel mevr. Margot Flory uit
Offerstadt als haifmiljoenste bezoe
ker van de onlangs in Frankfurt ge
houden auto-tentoonstelling ten deel.
Het was de 20 miljoenste door ATE
vervaardigde schijfrem.
De binnenband!oze buitenband
(tubeless) heeft sinds zyn introduc
tie (ruim 10 jaar geleden) een snelle
opmars gemaakt. Bij eerste montage
<op nieuwe auto's) bestaan de dia
gonaalbanden bijna voor 100% uit
tubeless en de radiaalbanden voor 22
procent.
Als opvolger van Semon Knud-
sen eerder topfunctionaris van
GM, die naar Ford overliep en na 20
maanden plotseling weer werd ont
slagen is benoemd tot president
van de Ford Motor Company. Loe
Iacocca., een van de vice-presiden-
ten, die beschouwd wordt als „vader
van de Mustang".
Het Japanse autoconcern Toyo-
ta-Motor Co. zal van 1970 af in staat
zijn jaarlijks twee miljoen personen
auto's te produceren. Volkswagen zal
waarschijnlijk dit jaar voor het eerst
ook de twee miljoen halen.
In een laboratorium van de
Goodyear Tire Rubber Compa
ny. 's werelds grootste banden
maatschappij. wordt een vinger
afdrukgenomen van een Earth-
mover-band, die gebruikt wordt
op grondverzetmachines.
Dit exemplaar is drie meter
hoog. een meter breed en weegt
circa 1600 kg.
c
b
Alfa Romeo doet alles om in ons
land vastere voet aan de grond te
krijgen. Daarvoor heeft men destijds
het importeurschap afgenomen van
de firma Louwman in Leidschendam
en een eigen kantoor gesticht in Am
sterdam Het moet worden gezegd,
het lukt de Italiaanse heren aar
dig. De verkoopcijfers van dit tot
voor kort exclusieve merk vertonen
een aanzienlijke stijging. Men is hard
op weg het produkt te pupulariseren.
De gelukkige wyze. waarop de Al
fa Romeo 1750 Berlina deze dagen
uit een vergelijkende televisietest met
een BMW 2000 en een Sunbeam Ra
pier tevoorschijn kwam. was de he
ren van Alfa dan ook bijzonder wel
kom. Diezelfde avond had men in
de Zaanstreek een bijeenkomst be
legd, waarop voor de eerste maal in
ons land prijzen werden uitgereikt
aan amateurs, die voor Alfa in de
autosport het een en ander hadden
gepresteerd. Tot nu toe werden zul
ke bijeenkomsten elk jaar in Brus
sel gehouden. Maar nu dit merk wat
nadrukkelijker aan de Nederlandse
weg wil timmeren had men de „be
kroonde" amateurs en de Neder
landse journalisten naar De Walvis,
het karakteristieke restaurant van
de in oude luister herstelde Zaanse
Schans, genood. Om toch van de te
levisietriomf van het merk niets te
missen had men voor de genodigden
een kleuren-tv-ontvanger gereed ge-
In het Saar-gebied verrijst thans
de fabriek waar de maatschappij
Comotor in de komende jaren wan
kel-motoren zal produceren voor de
beide merken, die deze maatschap
pij hebben gesticht: Citroen en NSU
In dit stadium van voorbereiding
i wordt een opmerkelijke praktijktest
ingeschakeld, de „operatie M 35"
waarby (zoals gemeld) 500 auto'.1
met Wankelmotor als prototype in
j handen worden gegeven aan gewoiv
i Citroen-rijders. De bedoeling is dui
delijk: men wil tijdig weten welk(
speciale problemen een dergelijk
nieuwe uitvoering in het dagelijk
gebruik naar voren brengt.
De 500 proefwagens komen volgen
de maand op de weg. Klanten di
veel kilometers maken (meer dan
30.000 per jaar) hebben voorkeur. Z
houden contact met de research-af-
deling van Citroen voor geregeldi
controle en uitwisseling van gege
vens. Daarom blijft het operatie-ge
bied beperkt tot Frankrijk
De 500 auto's zyn speciaal voor dii
doel gebouwd: het zyn 4 persoom
I coupé's die aan de voorzyde op di
Ami 8 lyken. maar geen enkele aan-
wijzing geven voor de later te bou-
I wen nieuwe modellen. Dit type in
zet. Pas daarna kreeg Dante B1
rone. de grijze directeur van
Romeo Benelux het woord omB
door Giancarlo Sangregorio oni
pen trofeën uit te reiken. De
Morrone zei. dat het een jaaijj
traditie zou worden. De uit mjj
en hout voorzien van een fce
zilver of goud klaverblad veiL
digd zwaluw werd toegekendu
twaalf sportieve rijders. N. Chic^
was de enige, die een in goud iL
voerd exemplaar kreeg. De aiy
elf moesten genoegen nemen n
zilver of brons. Het warenR
veld. H. van der Heyden, B. dej^
C. P. Korink. A. I. M. van debj,
W. Meyerink. J. H. Molenaars^!
J. Neven, A. R. Slotemaker, A ijj
der Vliet en B. Woltering. a.
re
■E
Verwacht wordt, dat de T(j
autofabrieken dit jaar Fiat f
verdringen als op vier na de
ste automobielfabrikant tea- hi
reld. zo wordt in Japanse indur
kringen vernomen. Men lioui>
daar verder rekening mee dat Vf
wagen Chrysler van de derde
zal verdringen. P
De produktie volgorde vool
jaar zou worden GM 5.530 OOflV
gens. Ford 2.760.000. Volks*
1.670.000, Chrysler 1.600.000. m
1.470.000, Fiat 1.450.000. de
se Nissan Motor Co. 1.170.000 4
Britse BLMC 1.100 000. F
ie
Toyota wil in 1970 1.800.000 wT
fabriceren, waardoor het een jl1
kans maakt eind volgend jaar T
ieze uitvoering zal nooit in de nor-
.nale verkoop worden gebracht. Er is
:elfs geen sprake van om de Ami 8
ooit met een Wankelmoter uit te rus
ten, terwijl het aangekondigde nieu
we type in de middenklasse volgend
jaar oktober ook met een normale
zuigermotor zal worden geïntrodu
ceerd.
De krachtbron is een enkelvoudige
wankelmotor van 995 cm3, die 49
DINpk ontwikkelt by 5500 omw./
min. De motor Ls watergekoeld. de
inhoud van het koelsysteem is 6.35
liter met inbegrip van de verwar
mingsinstallatie.
De wagen heeft voorwielaandry-
ving, een normale 4-versnellingsbak
en hydlro-pneumatische vering De
topsnelheid is 144 km'u.. de accele
ratie van 0-100 km. u, in 19 sec. Het
Een van de oudste Engelse
wagens is de Morris Minor. Hij
brandstofverbruik 10 liter per 100 km eind oktober 1948. op de mark
by een gemiddelde van 108 km/u. J bracht en is nu dus ruim 21 jaa:
Citroen meent, dat geen enkele j In totaal werden er tot nu to<|
fabriek met de gebruikelijke testpro- derhalf miljoen stuks van gent,
gramma's volledig de praktijk van de Het beste produktiejaar was|'
auto in het dagelijks werk kan bena- met 122.280 stuks. In 1968 wer%
deren. Vandaar deze „operatie M 35". byna 58000 van gemaakt.
PAGINA 8 LETDSCH DAGBLAD WOENSDAG 10 DECEMBER
