5
[rak zit gekneveld in
ie ban van de angst
Besprekingen van EEG
met Londen na
juni
1970
Rente tot 7%
Rijkspost
spaarbank
altijd safe!
„Spionnen"zijn helemaal geen spionnen
Slotcommuniqué van Haagse conferentie:
Angst
Brand verwoest
Canadees rusthuis:
ruim 50 doden
lENSDAG 3 DECEMBER 1969
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
ADVERTENTIE
(Van een speciale correspondent)
IAGDAD (GPD) Gaat men af op de mededelingen van de
takse autoriteiten, dan was Bagdad het belangrijkste spiona-
:entrum ter wereld, waar vooral de Israëlische veiligheids-
;nst, de Amerikaanse CIA en de Perzische inlichtingendienst
el activiteiten ontplooiden om de ondergang van de Arabi-
ie wereld te bewerkstelligen. Door de grote achtzaamheid
het huidige regime zou echter het merendeel van de korn
etten zijn opgerold, waarvoor het grote aantal geëxecuteer-
als sprekend bewijs wordt aangevoerd. Het aantal ter dood
jrachte „spionnen" in Irak is dit jaar na de laatste executie
gestegen tot een totaal van 62, onder wie 12 Joodse staats-
rgers en vier buitenlanders. Nieuwe spionageprocessen zou-
nog steeds gaande zijn. De vorming van nieuwe komplot-
bestrijdt men door de de veiligheidsdiensten sterk uit te
aden. Met elke nieuwe executie klemt de vraag temeer, in
everre er in Bagdad van werkelijke spionage sprake is.
beiden onafgebroken in voorarrest
gezeten, van het recente doorverko
pen van militaire geheimen kan
derhalve ge ensprake zijn geweest.
Hoe gemakkelijk het overigens is in
Irak tot spion te worden verklaard
bleek toen een Iraakse lifter bij het
passeren van een controlepost moest
verklaren wat hjj in de auto van
een vreemdeling deed. Volgens de
veiligheidsofficier was de man bezig
met het verkopen van geheime ge
gevens; temeer daar in de buurt van
het juist afgelegde traject een ge
heim militair vliegveld werd ge
bouwd, zoals later bleek. Slechts na
uitvoerig verdedigen werd de wei
gering de lifter door te laten inge
trokken.
Jerzijde van de officiële medede-
blijkt er van geheime agenten
Jwelijks sprake te zijn. Het doel
de vele executies is veeleer het
(chakelen van tegenstanders van
(huidige bewind en het verwek -
ivan angst onder de bevolking,
vinden van verminkte lijken in
itgoten, waaronder dat van de
.lige minister van Buitenland-
iken, het verdwijnen van grote
len mensen naar onbekende
en het mishandelen van door
teime diensten verdachten ho-
bij de methode. De terreur van
n (mishandelingen en arrestaties
kort voor de eerste executies
dit jaar e enclimax toen ern-
onrust de toch al wankele ba-
het bewind van El Bakr
te ondermijnen De daarop
;de tentoonstelling van de eer
ie [gehangenen heeft als afschrik -
moeten dienen om deze on-
te onderdrukken, wat ook in-
is gelukt. De bevolking
geheel in de ban van de angst
het actieve verzet op. In de
ziet men ook nu weinig men-
op straat en in de huiskamers
spanning over of men niet
afgeluisterd wordt. Officiële
latie over de veroordeelde
is niet te krijgen,
processen zijn om „veiligheids
in het geheim gevoerd. In
zelf wordt intussen aangeno-
dat de veroordeelden wel op de
of andere manier in overtreding
r' de wet zijn geweest, maar dat
"hm
van de ondervragers plotseling om i of er wordt ge enuitreisvisum gege-
en werd alle mogelijke hulp aange- ven. Dat het bestaan van de staat 1
boden. De pistolen verdwenen en in j Tcraël een nadelige invloed heeft op i
de plaats ervan verscheen thee. Er het leven van de Joden in Irak is
kwam zelfs het aanbod de nacht een zeer oude en veelvuldig door de
verder in het huisje door te brengen. 92-jarige opperrabijn van de Joodse 1
omdat het te laat was geworden voor i gemeenschap in Irak geproclameerde j
verder reizen. Het hoefde allemaal stelling. De rabbi schijnt dit te me
mel meer natuurlijk, zomin als de nen. maar zekerheid daarover kan
verontschuldigingen, waarmee men men n/t krijgen. Bij het geven van
bij het, vertrek op de proppen kwam.
Naar bl?ek waren de belagers jon
ge leden van de Baathpartij, dienaar
alle delein van het land zijn gestuurd
pen zijn gevreesd om huin fanatisme
om een extra oogje in het zeil te
houden en ook onder de eigen be
volking terreur bedrijven. Deze kna-
en ook omdat zij zeer onbezonnen
met wapen omspringen. Twee Belgep,
niet bekend met de oorlogstoestan
den in het noorden van Irak. wer-
een interview aan journalisten is j
voortdurend een veiligheidsagent j
aanwezig. Zijn in het Arabisch op j
schrift gestelde antwoorden worden
als zogenaamde service vertaald I
door het ministerie van Informatie,
waar men ook de originele tekst ter
bestudering achter houdt. De oor
spronkelijke vragensteller krijgt die in
geen geval, wat nog vreemder 1
wordt als een aantal vragen, die ook
in het Arabisch waren gesteld, niet j
spionage geen sprake was en
l_ de gepleegde vergrijpen niet van
1 aard zijn geweest dat de dood-
- if gerechtvaardigd zou kunnen
Bij vergelijking van de namen
Terreur
Een pijnlijker ervaring had een
toeristen-echtpaar dichtbij een
dorpje in de moerassen tussen Nas-
sari ja en Basra toen zij de auto
stopten voor een korte rustpauze.
Niet lang daarna werden de portie
ren van hun auto opengerukt en
werden zij door drie jcnge knapen
letterlijk de auto uitgesleurd. Onder
bedreiging van pistolen werden zij
naar een huisje gevoerd, waar de
aanwezige oudere officier in een
scheldtirade losbarstte. Als „verte
genwoordigers van de imperialisten"
zouden zij wel' zeker op zoek zijn
naar geheimen vam Irak. De eer
zaamheid van d'e vrouw werd in
twijfel getrokken. De man werd op
het gezicht geslagen. Zij moesten een
nauwkeurige beschrijving van de ge
volgde route geven. Na anderhalf
uur ondervragen sloeg het humeur
den zonder opgave van reden twee j in de vertaling van het ministerie
uur vastgehouden. Een paar andere voorkomen. De rabbi staat ook geen
buitenlanders werden drie dagen direct gesprek toe. Zijn antwoorden
vastgehouden op een zinloze be- worden in overleg achter gesloten
schuldiging door een buschauffeur. deuren opgesteld. Waarschijnlijk
I heeft de Joodse gemeenschap het
MinrlprJiorlon aan de humor en intelligentie van
1T11I1UC111CUC11 haar leider te danken dat niet alle
Nog meer dan de moslembevolking i 8^*«uteer<teri Joden zijn. hoewel 12
leven de minderheidsgroepen Koer- van zeer ultzonderiijk is,
den. christenen en joden onder omdat w no« slechtó ongeveer drie
spanning. omdat zij officieel de lm- auiMad Jod<» Irak wonerl °P <*n
perialistiache machten een voet aan totale bevolking van 8 miljoen!
Iraakse grond zouden geven. Voor Andere Arabische landen tonen
leden van deze groepen is het moei- zich allesbehalve ingenomen met de
lijk verantwoordelijke posities te be- bewindvoering in Irak. Voortdurend
kleden of zelfs maar werk te vin- verschijnen er perscampagnes in de
den. Zij worden (behalve voor dienst- dagbladen van Syrië en Libanon. De
plicht» geweerd uit het. leger en diplomatieke betrekkingen zijn ui-
overheidsdiensten. Zij moeten, naast terst koel. Het dispuut tussen Liba-
de algemene beperkingen voor reizen
naar het buitenland, aan speciale
voorwaarden voldoen. Daarna wordt
het paspoort vaak nog niet verstrekt
non en Irak deze zomer was een ge
volg van de in de kranten gekriti
seerde achterstelling van Iraakse 1
minderheidsgroepen.
Vuurgevecht in Lyon Twee gang
sters en een politieagent zijn gisteren
om het leven gekomen tijdens een
I vuurgevecht in Lyon. toen een poli-
tiepatrouiile drie mannen voor on-
dervraging wilde aanhouden er»
dezen het vuur op de patrouille
openden.
loyé's van de Iraakse luchtvaart-
tschappij te zijn, die twee jaar
den. dus al tijdens het regime
Aref, waren gearresteerd op
renking van het smokkelen van
ezen. Gedurende die tijd hebben
Record-prijs voor opaal In Ade
laide is gisteren de grootste opaal die
ooit in Australië is gevonden, in
andere handen overgegaan. Voor de
oranje-gele steen, die 6.2 kg weegt,
werd een record-prijs van 168.000
Australische dollars «ongeveer 675.000 j
Dit is het armzalige over-
ot van het Canadese tehuis
bejaarden, dat in vlammen i gulden» betaald. De opaal
pgegaan. Op de achtergrond het gebied van Andamooka, 800 km s Zes in Den Haag.
dorpskerkje, dat voor de ten noorden van Adelaide, gevonden.
nmen gespaard bleef.
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG (GPD) Als alles goed gaat zullen de onder
handelingen van de EEG met Engeland, Denemarken, Noor
wegen en Ierland over toetreding van deze landen tot de ge
meenschap uiterlijk in het midden van volgend jaar beginnen.
Tot dit resultaat zijn president Pompidou van Frankrijk en de
regeringsleiders van de zes EEG-landen gisteren na een dag
Terwijl het Franse staats
hoofd zich in het Binnenhof met
Europese zaken bezighield, bracht
mevr out» Pompidou, samen met
Koningin Juliana, een bezoek
aan de Waalse school Walen
burg'aan het Zwedenburg bi de
Haagse wijk Mariahoeve. Me
vrouw Pompidou bood de school
een filmprojector aan. Hier siet
men de echtgenote van de Franse
president temidden van de kin
deren.
j vol spanning en geruchten gekomen op de topconferentie van
NOTRE-DAME-DU-LAC (AP»
Bij een brand, die gisteroch
tend vroeg een huis voor ouden
van dagen in Notre-Dame-du-Lac j om de voorbereidende besprekingen
In het slotcommuniqué wordt geen
datum en ook geen termijn genoemd
voor onderhandelingen, maar aan
de paragrafen in dit stuk, die over
uitbreiding handelen, wordt door
alle zes landen de uitlegging gege
ven, dat de voorbereidende onder
linge besprekingen van de\Zes op
zijn laatst in het eerste halfjaar van
1970 kunnen worden besloten en dat
de onderhandelingen onmiddellijk
daarna kunnen beginnen.
De Franse minister Schumann
zei op een persconferentie dat de
Zes „geen enkele reden zien waar
in de Canadese provincie Quebec
heeft verwoest, zijn vermoedelijk
54 personen om het leven geko
men. Het dorp ligt 193 km ten
noordoosten van de stad Quebec.
De brand brak 's ochtend om 6
uur uit en raasde zo snel door het
drie verdiepingen tellende pand-heen
dat de brandweer vrijwel hulpeloos
stond. Men vermoedt dat zich op het
ogenblik van de ramp 78 dames en
heren op leeftijd in het huis op
hielden. Tenmmste 20 bewoners van
hec huis waren kreupel of zeer
moeilijk ter teen.
Onder de 22 overlevenden bevin
den zich de eigenaar van het huis,
diens vrouw en hun twee kinderen.
Het huis was een voormalig school
gebouw, van ongeveer 75 jaar oud.
Notre-Dame-du Lac is een kleine
plaats die maar over één brandweer
wagen beschikt. De enige pomp be
vond zich op een afstand van 400 me
ter.
Grieks manifest Vertegenwoor
digers van de buitenlandse pers in
Athene hebben een manifest ontvan
gen dat is ondertekend door vijfen
vijftig personen onder wie drie oud
ministers, ontslagen mafine-officie-
ren kunstenaars, op non-actief ge
stelde rechters en een oud-ambassa
deur. Volgens dit manifest „heeft de
gewelddadige afschaffing van de de
mocratie in Griekenland een tragi
sche teruggang in het nationale le
ven tot gevolg gehad en gevaren
voor de toekomst geschapen waar
van de ernst steeds duidelijker
wordt".
meer dan een half jaar zouden moe
ten duren". Hij zei verder, dat hij
de „top" als een „volledig succes"
beschouwt, en daarbij zal hij meer
gedacht hebben aan het besluit van
de topconferentie eind van dit jaar
de overgangsfase van de gemeen
schap te beëindigen en v<x>r 1 ja
nuari de definitieve financiële regle
menten voor de gemeenschappelijke
landbouwpolitiek vast te leggen, dan
aan het besluit medio 1970 met En
geland te gaan onderhandelen. Want
ook al is dan. als doekje voor het
bloeden, geen datum of termijn in
het- communiqué genoemd, de gege
ven interpretatie laat Frankrijk niet
veel ruimte meer de ondertiandelin-
gen nog veel langer te blokkeren,
zo het daar nog steeds behoefte aan
zou hebben. Niettemin blijft het ook
nu nog verstandig de dag niet te
prijzen voor het avond ls.
De conferentie nam in de loop
van gistermiddag een sensationele
wending, althans zo leek het. toen
de tegen vijf uur voorziene perscon
ferentie telkens opnieuw werd uit
gesteld en tenslotte pas om half acht
werd gehouden Niettemin was niet
het gebrek aan overeenstemming
over de uitbreiding van de gemeen
schap de oorzaak van de vertraging,
zo bleek later, maar het feit dat in
het communiqué nog allerlei puntjes
op allerlei i's moesten worden ge
zel De compromisformule inzake de
uitbreiding kwam reeds in de loop
van de dag tot stand. Aan de werk-
lunoh in hotel Wittebrug werd naar
stig gezocht naar een formulering
die het maxunale profijt zou trek
ken uit alle positieve verklaringen
en toch ook voor Pompidou aan
vaardbaar zou zijn. Minister Luns
voerde in dr verband gesprekken
met Pompidou en bondskanselier
Brandt. Volgens de Franse minister
Schumann hield hij daarbij niet vast
aan de eis van een datum. De op
losing bleek tenslotte om dan maar
de positiefste uitlating van de
Franse president zelf in het com
muniqué te gebruiken en daaraan
voor alle zekerheid een interpreta
tie toe te voegen, die misverstanden
of kwade trouw zoveel mogelijk
uitsloot.
Belangrijk
Van de in totaal zestien paragrafen
van het communiqué zijn ook de vol
gende punten van groot belang:
in het kader van de financierings
regeling voor de landbouw en
..met inachtneming van alle be
langen" nebben de Zes besloten
de nationale bijdragen van de lid
staten geleidelijk te vervangen
door eigen middelen van de ge
meenschap;
de inspanning voor een betere be
heersing van de produktie door
een landbouwbeleid dat beperking
van de begrotingslasten mogelijk
maakt zullen krachtig worden
voortgezet (dit punt was vooral
voor Brandt van belangt;
het aanvaarden van een financieel
reglement voor de definitieve fase
sluit de aanpassing daarvan met
eenparigheid van stemmen, met
name aan de toetreding van nieu
we leden, niet uit. waarbij echter
de grondbeginselen niet mogen
worden aangetast;
in de EEG-ministerraad zal op
basis van voorstellen van de Euro
pese Commissie In de loop van
1970 een fasenplan voor de vor
ming van een economische en mo
netaire unie worden uitgewerkt;
de technologische activiteit v. d
gemeenschap moet geïntensiveerd
worden en voorts zijn nieuwe po
gingen noodzakelijk om voor
Euratom een programma van on
derzoek uit te werken dat een nut
tig gebruik mogelijk maakt van de
gemeenschappelijke onderzoek
centra;
een hervorming van het sociaal
fonds van de EEG in het kader
van harmonisering van de sociale
politiek wordt noodzakelijk ge
acht;
zodra de onderhandelingen met de
kandidaat-leden zijn geopend,
zullen met de andere landen van
de EVA, die dat wensen, bespre
kingen worden begonn .n over hun
verhouding tot de EEG;
de ministère van Buitenlandse Za
ken krijgen opdracht de vraag te
onderzoeken hoe, in het perspec
tief van de toetreding van nieu
we leden, het best vorderingen ge
maakt kunnen worden op het ge
bied van de politieke eenwording.
De ministers zullen hiertoe vóér
eind juli 1970 vooretellen doen
..Aan het eind van deze conferen
tie kunnen wij van een succes spre
ken. Wij hebben de resultaten be
reikt, die in de huidige situatie haal
baar waren". De Westduitse minis
ter van Buitenlandse Zaken Walter
Scheel toonde na afloop in de Rid
derzaal een voldoening, waaraan hij
door voorzichtig gekozen formulerin
gen uiterlijk niet te veel afbreuk be
hoefde te doen.
Het gunstige klimaat van de top
conferentie heeft volgens Scheel een
gezindheid geschapen, die aan de
stagnatie een einde kan maken. Hij
prees de constructieve houding van
de Franse president, die nuttige voor
stellen had gedaan op vele punten:
gelijkgericht© economische politiek
der partners, reservefonds, technolo
gische samenwerking, een gecoördi
neerd beleid voor ontwikkelingslan
den. en instelling van een sociaal
fonds.
De Italiaanse premier Rumor gaf
ale commentaar, dat hij de resultaten
positief beoordeelde. Gevraagd of hij
toch niet enigszins teleurgesteld was.
zei hij na enige aarzeling, dat dit
niet het geval was. De compromissen
zijn duidelijk gesloten met de bedoe
ling meningsverschillen tussen de Zes
uit de weg te ruimen. Het Franse
standpunt inzake uitbreiding was
volgens Rumor positiever geworden.