Openbaar vervoer
90 jaar in Leiden
^Dampo
Biafra-actie gaat aan
de oorzaken voorbij
voor universiteit
BulovaAccutron.
Tarief- en Dienstregeling
St. Nicolaas Knipselprijsvraag
W. BROUWER
7 Begon met de paarde tram
4 5 i
i
MEDISCH-HISTORISCH MUSEUM,ANNEX RESTAURANT
EN CREATIEF CENTRUM IN DE CAMP
het meest
accurate horloge
in het heelal.
v. d. WATER
MISVERSTAND
GOUDEN ARMBAND
OF COLLIER
JOENSDAG 19 NOVEMBER 1969
LElDsri» mfïBT «T>
pagina 3
In ons nummer van morgen 20 november, wordt een
Sint-Nicolaas Knipsel-prijsvraag opgenomen, welke ont
leend is aan alle zakenadvertenties in ons nummer van
vandaag 19 november. Om aan deze prijsvraag te kunnen
deelnemen is het dus noodzakelijk, dat U de krant van
vandaag in haar geheel bewaart.
Voor de prijswinnaars stellen wij een bedrag van in
totaal f 750,beschikbaar.
Bewaar dus de krant van vandaag en lees de nadere
bijzonderheden over deze prijsvraag-in ons nummer van
morgen.
Als U de oplossing per post aan ons toezendt, zorg er
dan voor dat ze voldoende is gefrankeerd tot 20 gram
25 cent)onvoldoende gefrankeerde inzendingen worden
niet aangenomen. Gelieve op de enveloppe te vermelden
..Knipselprijsvraag".
OEGSTGEEST/LEIDEN Voor mevrouw dr. A. M. Luijen-
È'k—Elshout is de universiteit niet zomaar een staat in de stad
«iden. Vol enthousiasme heeft zij zich gezet aan een project
stad en universiteit samen van de grond moeten krijgen:
fr i en project voor een medisch-historisch museum, annex crea
te, ief centrum, annex restaurant... En dat alles op historische
*idse grond, het complex van het Caecilia-gasthuis ingeklemd
p d de te restaureren Camp tussen Haarlemmerstraat en Oude
Mevrouw Luijendijk, getrouwd met een medicus, zelf
medica, promoveerde op een medisch historisch onderwerp. Ge-
ïhiedenis en musea zijn haar minder vreemd dan velen van
m ^ar vakgenoten. Maar haar enthousiasme weet zij met zake-
ijke argumenten te steunen.
herinnert aan vroeger eeuwen.een zaal ook kleine exposities inrich-
Boerhaave hier in Leiden zijn I ten over actuele medische problemen,
j® i fleges gaf in datzelfde Ceacilia- I niet te kostbaar, het hoeft allemaal
ïnplex. In de «negentiende eeuw
am het verval. Reden temeer om
aan restauratie te denken, van
oude Boerhaavezalen. Een com-
sie van uit de universiteit, waar-
:cer de hoogleraren Dank
er (medicus) en Lunsingh
e 1 dieurleer (kunsthistoricus), heeft
restauratieplannen met de ce-
aente ter hand genomen. Ge
il 1 icht is aan woningen voor kunste-
J aars op de begane grond, aan werk-
limte voor studenten die zich wil-
verdiepen in de medische
Xsfhiedenis. aan een permanen
t-expositieruimte. Ook valt te den-
d aan inrichtingen van historische
liirurgijnskamer en aan destau-
ie van de regentenkamer.
Mevrouw Luijendijk: „Het his-
lAnsch materiaal is voorhanden. Het
rote voordeel is dat je een historisch
fdisch centrum krijgt in de meest
J eigende omgeving. We willen de
Mefening van de medische ge-
iuedenis halen uit de sfeer van het
1 1 iooie botten-museum" en het hob-
Nu komt die tak van ge-
jtiedbeoefening niet onder het pu-
K bek. En dat is jammer, want het
iat toch om een problematiek die
ctueel blijft: de geschiedenis van
oor 4ven, het lijden en het denken".
oor gemeenschap
>ok bij de gemeente voelt men
i UB toor het idee. Temeer omdat me-
rouw Luijendijk wil dat het te res
taureren complex een functie voor de
ihele gemeenschap krijgt". Als
k er een restaurant opent met een
Ije, dan kunnen de mensen die in
t Haarlemmerstraat winkelen er
m kopje koffie drinken. Dat lijkt
■t toch wel nuttig, nu Van der Hey-
en ook al dicht gaat. Je kunt in
(Van één onzer redacteuren)
niet duur. Bij het inrichten van zo'n
tentoonstelling kunnen ook de kun
stenaars die er in het project van
het Caecillia gasthuis wonen, hun
steentje bijdragen". Voor mevrouw
Luijendijk kan hieruit een bevredi
gende wisselwerking groeien. Maar
voor alles gaat het er haar om het
„image" van de medische historie
te veranderen. Ook onder medici zelf.
Afgestudeerde artsen hebben vaak
geen tijd om zich te verdiepen in de
geschiedenis van hun vak. Maar haar
ervaring is, dat zij het wel belang
rijk vinden. Overigens ondervindt zij
van meer kanten uit de universiteit
belangstelling voor haar streven. Be
halve historici zyn ook classici geïn
teresseerd, evenals theologen.
Het struikelblok voor de restaura
tie vormt ook hier het punt van de
financiën. Maar daar moet volgens
mevrouw Luijendijk een oplos
sing voor te vinden zijn. Zij rekent
uit: de gemeente heeft kans op gel
den van het rijk als het om restau
ratie gaat. Bij het ministerie van
Cultuur van minister Klompé bestaat
er wel degelijk interesse voor deze
restauratie. Maar dan de universiteit.
Mevrouw Luijendijk: „We moeten af,
nogmaals, van het idee dat dit een
hobbytje is voor een paar artsen. Het
moet iets worden waar de gehele
universitaire gemeenschap ook deel
aan heeft. Daar moet toch geld voor
los te branden zyn. De inrichting is
niet zozeer een probleem. De Britse
„Welcome Society", die zich voor me-
disch-historische projecten interes
seert, wil geld beschikbaar stellen".
Bouwvallen
Maar voorlopig gaat het om de res
tauratie. Het herstellen van een
historisch gebouw dat tot in het bui
tenland beroemd is. Nogmaals me
vrouw Luijendijk: „Er komen hier
befaamde wetenschapsmensen uit 't
buitenland. Ze willen naar het gast
huis waar eens Boerhaave doceerde.
Vanuit de -poort van een hof
je heeft men deze blik, op de
„puinhoop", die het Caecilia-gast
huis thans is.
(Foto LD/Holvast)
Wat beschaamd moet je ze dan naar
een stel bouwvallen voeren
In elk geval put ze kracht uit het
weten dat het in het buitenland ook
gelukt is om medisch-historische
musea in te richten. Bijvoorbeeld in
Wenen en Londen „In Wenen begon
nen ze na de oorlog met helemaal
niets".
Dat geldt dan niet voor Leiden en i
aan mevrouw Luijendijk zal het
niet liggen. Zij ziet haar museum
project reeds voor zich, ir '.usief de
vele winkelaars uit de Haarlemmer
straat, die er even komen verpozen, j
Ze somt nog wat op. „Je kunt er
Boerhaavecursussen houden. Ama-
teurs kunnen er toneelvoorstellingen
geven, bijvoorbeeld van 18de eeuwse
toneelstukken over de artsenijkunde.
Die zyn erJe kunt er ontvang
sten houden. Dan is de directeur van
de Lakenhal eindelijk verlost van
zyn vrees voor al die rokers in zyn
zalen. Want al wordt het een mu
seum, je moet er kunnen ro
ken
Daarom garanderen wij u, op de aarde
èn op de maan, een tijdprecisie met
een marge van minder dan één minuut
per maand.
•Registered trade mark.
HAARLEMMERSTRAAT 23
LEIDEN - TELEFOON 22076
ADVERTENTIE
JL |%BI' VERKOUDHEDEN
VOOR VADER, MOEDER EN KIND
Kerkelijk leven
NED. HERV. KERK
Beroepen ue Neerlangbroek, G. v.
uuJLtmk te Genemuiden; te Assen als
ïga, pikant voor bijzondere werkzaam-
aden (geestelijk verzorger van het
rtu lychiatriscn ziekenhuis „Licht en
vacht" en „Port Natal"), W.
pal foaatsma te Dedemsvaart; te Waar-
lui pr. Th. J. Kamerbeek te Halveen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Haarlem, H. Vollen-
ua|kven te Rotterdam.
CEREF. KERKEN (vrijgemaakt)
Beroepen te Buitenpost. D. Noort te
r, i fel-Zaltbommel; te Zwolle, J. M
Snelik te Rotterdam.
GEREF GEMEENTEN
Beroepen te Rotterdam, D. Hak-
itia «ïberg te Dordrecht: te Enkhuizen-
vx* bdijk, H. I.jgtenberg te Genemui-
<en.
advertentie
We kijken naar Televizier. We le
zen de woorden van bezinning we
sturen misschien geld of voedsel en
we gaan weer rustig slapen (voorzo
ver men dat al niet deed). Is dat
geen groot schandaal?
Het schandaal dat wy allen toe
staan dat het Biafraanse volk uitge
moord wordt. Het schandaal dat we
een uitzending fcrygen met alle el
lende en een jammerende commen
tator die zelf zo veel had kunnen
doen: door de oorzaken en de ach
tergronden van het conflict duidelijk
te maken (bijvoorbeeld dat Frank
rijk de ontginningsrechten voor olie
van Biafra heeft opgekocht voor lut
tele miljoenen en dat Engeland het
zelfde heeft gedaan by Nigerië).
Schandaal
Het is evenzo een schandaal dat
we in Leiden een Biafra-actie heb
ben die volledig aan de oorzaken
van het conflict voorbij is gegaan.
Een actie die als basis had dat met
geld alles goed is te maken. Geld
is noodzakelijk om te kunnen hel
pen. maar het aanwijzen van de oor
zaken van het conflict evenzo.
Dat dat laatste heel wat meer
moeite kost als geldgeven is een feit,
waar we ons niet bij neer mogen
zars schrijven
leggen. Is het ons duidelijk dat er
miljoenen mensen sterven, niet al
leen in Biafra. maar ook in Viet
nam, Brazilië. Indonesië enz. Waar
eigenlijk niet?
Dat allemaal tengevolge van een
economische spel dat gebaseerd is
op een uitbuitingssysteem met daar
aan gekoppeld machtsvertoon en in
timidatiemethoden. Of het nu gaat
om een kapitalistisch of een com
munistisch stelsel (in Rusland ge
woon een vorm van staatskapitalis-
me) het is allemaal gebaseerd op
macht en uitbuiting.
We worden gestimuleerd Jaloers te
zijn, vooral dat te kopen omdat on
ze buunnan het ook heeft. We leven
in een wereld van eigenbelang en
van onze koek geven we dan zo nu
en dan een kruimeltje weg om ons
geweten te sussen. Ook wy Nederlan
ders maken ons daaraan schuldig.
Wij zitten evengoed in dat economi
sche systeem en zijn dus medeverant
woordelijk voor deze massamoorden.
Kleur bekennen
Als we ons op iets moeten bezin
nen dan is het wel de vraag of
we geen aartsleugenaars zijn omdat,
we theoretiseren over menselijkheid
en broederliefde maar elkaar toch
uitmoorden. Zijn we zo egoïstisch
dat we onze huidige verworven wel
vaart niet willen verliezen door
eens kleur te bekennen. Met kleur
bekennen bedoel ik niet door te
kiezen voor een „linkse" of .recht-
se" politiek. Kleur bekennen is toe
geven dat onze maatschappij rot
en moorddadig is en dat we. koste
wat kost. dit dienen te veranderen.
Daarbij wordt dan onze volledige in
zet verwacht; we moeten ons be
schutte hokje verlaten en in opstand
komen met alle risico"s voor dat
j beschutte hokje en ons huidige be
staan. Of we doen alsof onze neus
bloedt en zijn medeverantwoordelijk
voor broeder en massamoord en
martelingen. Maar laten we dan
I ook die mooie theoriën van ohristen-
dom en naastenliefde overboord gooi
en. Laten we dan aanvaarden dat we
leven om te haten, uit te buiten en
te moorden en dat we gezien de hui
dige technologische ontwikkeling aan
onze eigen uitroeiing bezig zyn.
LEIDEN „De directie der
Leidsche Tramway-Maat-
schappij heeft de eer U uit
te noodigen de opening van
den Tramioay op Zaterdag
22 November aanstaande,
met Uwe tegenwoordigheid
te vereeren. en biedt U daar
toe inliggend eene toegangs
kaart voor U en Dame aan.
De eerste afrit zal plaats
hebben van de Plantage des
morgens ten 10 ure".
De heer Jac. de Graaf uit
Lisse ontdekte gisteren in het
Leids gemeentearchief deze
uitnodiging en de hiernaast
afgedrukte dienstregeling
met tarief. U begrijptdat
het geen uitnodiging voor a.s.
zaterdag is. Het was er één
voor zaterdag 22 november
1879. Het is dus a.s. zaterdag
90 jaar geleden, dat met
openbaar vervoer in Leiden
een begin iverd gemaakt, een
tak van verkeer, die juist in
deze tijd ook in Leiden zo in
de belangstelling staat.
De paardetramlijn naar de
Haven bleek geen succes te
zijn. De dienst werd i?i 1883
gestaakt. Op last van het ge
meentebestuur werd de
trambaan opgebroken.
De lijn naar de Plantage
werd op 16 april 1886 door
de Rotterdamsche T,ramweg
Maatschappij overgenomen.
Deze onderneming zorgde
voor een goede dienstvoering.
Gedurende het grootste ge
deelte van de dag vertrok er
om de 5V2 minuut een tram
van de eindpunten.
Op 31 augustus 1911 werd
onder grote belangstelling
van het publiek de laatste rit
met de paardetram gemaakt.
De volgende morgen reden
gele elektrische trams van
station naar Rijndijk.
Op de avond van 7 oktober
1960 werden de trams geruis
loos door bussen vervangen.
Een jaar later werd de tram
naar Den Haag opgeheven
en overgeschakeld op busver
voer.
De archieffoto geeft een
beeld van twee elkaar krui
sende paardetrams in de
Paardesteeg. de huidige Prin-
cessekade bii het Galaewater
De prijs per rit op een der lijnen bedraagt
10 Cents, Abonnementen voor 20 ritten,
neldig voor heide lijnen I' 1,50.
f. i
hr
- c—
U -
■g j f-
L—
-< 7
E
2>
c c
«tor
9 ii ii r
11» r g e a
Na njiik. Ir
Na aauk.
Tr.
7—M
o— N—IC
8— 8—lil
8-2
8— :V- S-r'
9-Si
S8—40
s—;,i 8
s-i!
N-ól .WxX
Va|i fliinr
r k e, n k io(
f> ii u S A
o n A
P
0-27
SA
0 0-1O
;l
-'—12 0-10
0-27
2
0—i'i 0—40
0
o—1:>
0-27:
.1-42
0-17
0'2', 0~30
0— n»
O - 150
l—1-2' i"»
:>7
0—32
0—;2 o—i;>
0—r»3
o—
uÖT: ii»_—
0>-IV
y— ,17
0-57 10—
1.0—10
10-
10—12: 1010
10—27
10— 2
10—12 .10 ió
1t>2N
i-ii 700 vorvolgous voor elk uur ohI de t ijilst ip|ien vun
aankomst o» «ertrek bi t-Telt in (le#elfcle opvoliamr.
Tot 's Avonds. I Tot 's Avonds
9- j o-tei j JMK J -I_i;j _1:, j
K11 O uur «vond
■V' i'ok. tl. Xjjrr-i.tr
31 10— 3 10—17 i u 10—17
10—It»—tt lij_ön
11IX 11—27 11-01 j.
10—:*i
11—Ih
v-u'trtrk: tn a*nk
vau i-tso 11oi
i nnir de Plantage.
ZaI bij drukkv gdcffDtierirM weder terug rijden nn*r de Haven
advertentie
Verhef u stem. of u nu kantoork'erk. i
stratemaker, huisvrouw, scholier of
minister bent. Geef niet slechts geld I
maar maak er ook een politieke zaak
van. Weiger te doden, weiger mee
te werken aan moord.
Jan Verwer.
Herman Selier.
Maks van Weezei
John Rijnsburger.
Haarlemmerstraat 181
HEEFT ZE.
ALTIJD VOORDELIG,
's Maandags gesloten.
'oor f 70,- en f 100,- of f 300,-
en f800,-.
JUWELIER
Door een misverstand hebben
wy maandag gemeld, dat dr. W i
Drees over de overleden prof. Loge- I
mann zou hebben gezegd, dat deze i;
in Nederlands-Indië als een Hitler-
verheerhjker werd beschouwd. Niet
Logemann, maar Soekarno, met wie
hy wilde onderhandelen, werd a's
een Hitlsr-verheecüiker beechouwi
