Staan stoomauto's
nu voor de deur?
Auto-toekomst
pas begonnen
Amerikaanse geweldenaars in een tent
(INTURATO
NIEUWE MODELLEN VAN FIAT
Evenwicht
economie
alleen via
verkeers-
evenwiclit
Citroen komt spoedig
met 'n middeiildasser
Monster
rit naar
wereld
voetbal
toernooi
wegen, wagenswielen en wat - er - zo - fttj - komt
VEEL MINDER LUCHTVERVUILING
Korevaargarage N.V.
Proef met nieuwe
nummerborden
PONDERDAG 13 NOVEMBER 1969
PAGINA 19
V
Volgend Jaar wordt er weer een
urare autorally gereden. Op 19 april
t de start in Londen. Einddoel is
Mexico. Maar daar tussenin ligt zo'n
iware route, dat de organisatoren
jpreken van de „zwaarste rally sinds
de beruchte Peking-Parys-rit in
1907".
Van Londen uit gaan de rijders
eerst een volle week West- en Oost-
Europa in. Als onderbreking dan een
gereis van Lissabon naar Rio dé Ja
neiro Tenslotte een lange nacht
merrie door Zuid- Amerika naar
Mexico-stad. By elkaar zo'n slordige
27.000 kilometer, waarvan vooral het
gedeelte door Zuid-Amerika ontzag
lijk moeilijk zal worden. Daar gaat
•de rit door de pampa's, door oerwou
den en over de bergtoppen van de
Andes. De deelnemers komen daar
bij zo hoog, dat zij zuurstofmaskers
bij zich moeten hebben.
De organisatoren zeggen, dat bij
deze rit vergeleken de vorig jaar ver
reden rally Londen-Sidney „maar
1 kinderspel was". Niet alleen is nu de
afstand groter en zyn de trajecten
iwaarder, maar ook is het reglement
veel strenger. Om een voorbeeld te
noemen: alle équipes, die zich meer
dan een uur te laat by een controle
melden, worden eenvoudigweg uitge
goten. Dat maakt het de deelnemers
1 onmogelijk louter en alleen op het
uitrijden van de rit te gokken, zoals
bu Londen-Sydney nogal eens is ge
beurd.
Het staat vast, dat zeker één Ne
derlandse équipe aan de strijd zal deel
nemen. Rob Slotemaker zal met Bob
de Jong in een Alfa Romeo Giia Su
per van start gaan. In totaal kwa
men er 500 inschrijvingen uit 28 lan
den. Er konden er maar 120 worden
geplaatst. De deelnemende wagens
lijn ingedeeld in vijf klassen. Hoofd
prijs is f 87.000. Totaal bedraagt het
prijzenbedrag f 215.000.
De rit wordt verreden ter gelegen-
Ibeid van het voetbaltoernooi om
het wereldkampioenschap, dat en
kele dagen na aankomst van de rij
ders in Mexico begint.
ADVERTENTIE
Het trio, dat aan de monsterrit naar Mexico zal deelnemen. Van links naar rechts Bob de Jong.
Rob Slotemaker en hun Alfa Romeo Giulia Super.
Fiat heeft van haar nieuwe suc-
cesmodel 128 nu ook reeds de eer
ste neveneditie gelanceerd, de Fiat
128 Familiare, een driedeurs combi
natiewagen met dezelfde technische
kenmerken als het voorwielaange-
dreven basismodel.
De wagen kan vyf personen plus
80 kg bagage vervoeren. Is er alleen
maar een bestuurder als inzittende
dan kan er bovendien nog 360 kg
vracht mee.
De Fiat Dino. die enige tijd uit
produktie is geweest, is thans weer
in twee versies verschenen, als cou
pé en als spider.
Bertone en Pininfarina, resp. de
ontwerpers van de coupé en de spi-
der moderniseerden het uiterlijk en
in plaats van de vroegere 2 liter
krachtbron kregen ze een motor
van 2.4 liter met een vermogen van
180 DIN-pk, die de coupé een top
snelheid van 203 km u kan geven.
De spider is zelfs nog 5 km/u snel
ler.
De wagens werden bovendien uit
gerust met een vijfversnellingsbak
en de starre achteras werd vervan
gen door een geheel onafhankelijke
wielophanging zoals by de Fiat 130.
Ook het dubbel remsysteem van
deze grote Fiat werd op de Dino's
toegepast, die voor en achter geven
tileerde schijfremn en hebben.
Voorts werden de Fiat 124 sport-
coupé en spider (met 1400 cc» mo
tor uiterlijk verfraaid en op diverse
punten verbeterd.
Beiden kregen een nieuw front
met vier Jodiumlampen voor de cou
pé en twee voor de spider. Ook is In
deze modellen werd een dubbel rem
systeem gemonteerd. Standaard is een
vierversnellingsbak, maar als extra
is ook een vijfbak leverbaar.
In standaarduitvoering wordt de
ze vijfbak geleverd op twee nieuwe
edities, die bovendien een 1600 cc
motor kregen, van 110 DIN-pk. Zo
wel de coupé als de spider met de
ze krachtiger motor hebben een top
snelheid van 180 km u. De koets
werken zijn gelyk aan die met 1400
i cc motor.
FIAT 128 FAMILIARE
Ingenieurs werken in het geheim
aan wat de industrieel William P.
Lear, 'een enorme doorbraak' noemt,
waardoor een stoommachine in mo
derne auto's kan functioneren en
vrachtauto's vrijwel geen luchtver
vuiling meer veroorzaken.
De 67-jarige miljonair en uitvin
der van de Lear-straalmotor zegt,
dat zijn plannen (nog in blauwdruk
stadium) betekenen, dat een stoom
turbine-auto economisch uitvoerbaar
is en in massaproduktie gemaakt
kan worden ter vervanging van de
verbrandingsmotor, rje autofabri
kanten wachten af.
1
Magazijn:
GARENMARK1 44
Volgend jaar zullen er in ons land
«uto's op de weg te zien zyn met
widere nummerborden dan we tot
dusver kennen. Bij wyze van proef
fcl de automobilist op zijn auto re
flecterende borden mogen hebben
•wt, zwaite letters en cijfers.
De stichting wetenschappelijk on
derzoek verkeersve il igheid SWOV
heeft deze suggestie gedaan omdat
kleurcombinaties het duidelijkst zyn.
Zwarte letters op een wit fond ble
ken nog duidelijker leesbaar, doch
het is (by de Conventie van Genève)
internationaal verboden achterop
wto's wit reflecterend materiaal te
hebben vandaar dat men het op geel
houdt.
Dwingend voorgeschreven worden
de borden voorlopig niet, onder meer
omdat men eerst praktijk ervaring
*U opdoen en ten tweede omdat de
nieuwe borden de maximaal toege
dane maat zullen moeten hebben
°m het meeste effect te sorteren. Veel
automerken hebben geen ruimte voor
deze grote borden Reflecterend ge
le borden zyn in andere landen al
doorgevoerd:: in Frankrijk en En-
Keiand facultatief zoals hier en in
de VS.
Lear weigert zich ovor details uit
te laten, maar zegt wel dat het
gaat om "n nieuwe wijze van kracht
overbrenging.
Lear zegt ook, dat hij het probleem
van het 's winters bevriezen van het
water voor de stoomontwikkeling
chemisch heeft opgelost, evenals het
probleem van het brandstofverbruik.
Zyn motor zal op gezuiverde petro
leum of andere brandstof lopen „en
vrijwel geen smerige stoffen afschei
den"
De nieuwe ontwikkeling zal op
nieuw de totstandkoming van een
prototype stoomauto (aanvankelijk
verschenen januari beloofd) vertra
gen. De nieuwe streefdatum is nu 1
januari 1970.
duktie brengen, zal wel hulp van
buitepaf zoekt bij het perfectione
ren van de motor, waarvoor hij een
begroting heeft gemaakt van 10 mil
joen dollar. De helft heeft hij vol
gens zijn zeggen uitgegeven. Maar,
zo verklaarde hij. voor net in pro
duktie brengen zal wel hulp van
buitenaf nodig zyn.
„Wij spreken over produktie van
een miljoen stoommotoren per jaar",
zei hij. „Het is duidelijk, dat dit met
het geld van Bill Lear ondoenlijk is.
Er zullen ongeveer 300 miljoen dol
lar mee gemoeid zyn".
Edward N. Cole, president-direc
teur van General Motors, zei op 7
mei tfjdens een redevoering in De
troit, dat „de gecompliceerdheid en
de kosten van de stoommachine snel
toenemen", indien hij voor auto's
wordt toegepast.
Lear zegt. dat zijn krachtbron
binnen vijf jaar in massa-produktie
gemaakt zal kunnen worden en
„hetzelfde of minder kost en weegt
dan de huidige verbrandingsmotor".
Ford gaf een verklaring uit waarin
werd gezegd: „De componenten van
het stoomsysteem zullen eerst de
zelfde hoge graad van bruikbaar
heid moeten hebben willen ze de
enorme concurrentie van de ver
brandingsmotor kunnen weerstaan".
„De auto-industrie heeft alle tyd
om met een goede motor te komen,
die aan de eis van weinig uitlaat-
stoffen voldoet", zegt Lear. „Ze zeg
gen wel, dat ze de verbrandingsmo
tor zo kunnen maken, dat hij aan
deze eis voldoet, maar intussen zit
ten ze er lelijk mee
De lang verwachte middenklasser
van Citroen schijnt nu toch binnen
kort te komen. Al jaren lang gaapt
i er tot groot verdriet van de ver-
1 kopers van dit roemryke Franse
merk een flink gat tussen de klei
ne en grote auto's van Citnoën. Aan
1 de ene kant de onverwoestbare eend
'en de daaruit afgeleide versies (tot
en met de Ami 8> en aan de andere
kant de ID en DS-serie. De man, die
uit de Ami stapt en groter wil rijden
moet of een enorme sprong naar de
D-spécial nemen of naar een ander
merk overstappen. De heer C. A.
Sarre president van S. A. Automobi
les Citroen heeft nu aangekondigd,
dat vóór de Paryse tentoonstelling
ln oktober 1970 een nieuw model zal
worden gelanceerd, dat „ten aanzien
van opzet, prestaties en prijs een
plaats zal krijgen tussen de Ami
en de D-spécial". De nieuwe wagen
zal dus noch de ene noch de andere
vervangen, maar aan het program
ma worden toegevoegd. ,.De wagen
zal worden uitgerust met een motor
van ongeveer één liter zuigerver-
plaatsing en met hydro-pneumati-
sche vering. Hy zal in uiterlijk, uit
voering en mechanische opzet volle
dig nieuw zyn en hy is ontworpen
voor een zeer grote omzet", aldus
de heer Sarre
Overigens staat er zoals reeds
gemeld-nog een nieuwe Citroen op
[stapel. Een tweedeurs coupé met
I vier zitplaatsen. Topsnelheid van
220 kilometer per uur. De wagen
wordt uitgerust met een V 6 Mase-
rati motor. De eerste van deze wa
gens zullen nog voor de vakantiepe
riode van volgend Jaar worden afge
leverd.
Ook van Renault komen gunstige
berichten. Dit jaar zal deze Franse
fabriek voor de eerste maal in zijn
70-jarige geschiedenis meer dan een
miljoen auto's per jaar produceren.
De export zal vrijwel zeker meer
dan een half miljoen eenheden be
dragen.
Prof. dr. L. H. Klaassen, directeur
van het Nederlands Economisch In
stituut, heeft tijdens een congres van
de stichting „Toekomstbeeld der
Techniek" in Delft enkele conclusies
getrokken uit een recent onderzoek
naar het beeld van het stadsverkeer
in Parijs. Uit dit consumenten-onder
zoek leidde prof. dr. L. H. Klassen af.
dat naarmate de welvaart stijgt de
gebruiker meer comfort, snelheid en
precisie gaat kopen. Hy kiest voor
zijn transport de verkeersmiddelen,
die hem dit bieden. Voor het perso
nenvervoer betekent dit een duide
lijke voorkeur voor de auto op de
afstand: voor de trein doch af
nemend in betekenis op de middel
lange afstand en voor het vliegtuig
op de langere afstaden.
De houding die men bij velen in
Nederland aantreft, berust op een
grove onderschatting van de kracht
van deze maatschappelijke ontwikke
ling, aldus prof. Klaassen. Men acht
de auto van zijn buurman ongewenst,
hy neemt te veel plaats in. stinkt,,
veroorzaakt opstoppingen en bederft
de aanblik van onze historische ste
den. De essentie is gelegen in het feit
dat de automobilist en over niet
al te lange tyd is dat iedereen van
zijn auto gebruik wenst te maken en
dat de bedrijven, die aan deze wens
tegemoetkomen, by hem een sterke
voorkeur genieten.
Dat is de drijvende kracht achter
de decentralisatie van activiteiten uit
de binnensteden naar de periferie,
zoals deze momenteel op gang komt.
De honderden bedrijven, die jaarlyks
I de binnenstad van Amsterdam ver
laten. de nieuwe universiteitsge
bouwen aan de rand van onze steden,
j de „shopping centres" bij Delft en
i Amstelveen, de motels langs onze au
towegen, zijn slechts de eerste teke-
nen van een struktureel aanpassings
proces van onze steden, dat overal in
de Westerse wereld valt waar te ne
men.
Prof. Klaassen pleitte ervoor, dat
j men bij de beoordeling van het pro
bleem zou uitgaan van de tendentie
i tot decentralisatie van onze stadsker-
1 nen, doch dit proces zo mogelijk te
reguleren. Velen denken aan de aan
passing van de steden aan het ver-
keer. Het evenwichtige denken zal
zich richten op een wederzijdse aan-
I passing aldus de N.EI.-directeur
die op langere termijn zowel een eco
nomisch evenwicht als een verkeers-
evenwicht waarborgt.
FIAT DINO COUPÉ
FIAT 124 SPORT COUPÉ
Elk Jaar groeit de belangstelling
van de automobilisten voor nieuwe,
grotere en comfortabeler typen, die
op de markt komen. Dat de ontwik
keling naar een steeds hogere mo
to riser ingsg raad ondanks dat niet li
neair, maar met schommelingen ver
loopt, kon men de afgelopen jaren
aldus menen vaklieden zeer
aanschouwelijk b.v. in de Duitse
Bondsrepubliek vaststellen. In de ja
ren 1966 67 liep de vraag naar au
to's merkbaar terug. Deze stagna
tie is nu echter volledig overwonnen.
De grote Amerikaanse „slee" verliest in ons land snel terrein. De
cijfers wijzen het duidelijk uit. Twee jaar geleden werden er nog
bijna 2500 van die kastelen-op-wielen verkocht. Vorig jaar daalde
dat aantal tot 1931. En dit jaar blijft men waarschijnlijk onder de
1500 stuks steken. De oorzaak ligt voor de hand. Het aanbod van
grotere Europese wagens neemt hand over hand toe.
Maar al spreken we over een ken
nelijk uitstervend ras, nog altyd blij
ken er personen te vinden, die een
flink bedrag willen betalen voor de
luxe. het comfort en de glimmende
status, die in die Amerikanen is ver
disconteerd. De Amerikaanse mer
ken denken er nog niet over de Ne
derlandse markt geheel los te laten
Zeker Ford niet, dat met driehonderd
verkochte wagens een stijgend aan
deel verkochte totaliteit voor zich
gaat opeisen. Daarom is er op het
terrein van Ford Nederland langs het
Noordzeekanaal vlakbij de Hembrug
evenals vorig jaar een grote tent op
getrokken. waar de aspirant-kopers
de vrijwel volledige uitstalling van
hel Amerikaanse Ford-geweld kun
nen bewonderen De Mustangs, de
Torino's, de Galaxies, de Mercury
Cougar en de Thunderbird. Alleen de
Op 17 januari zullen vijftig Ne
derlandse Datsun-dealers voor een
tiendaagse reis naar Japan vertrek
ken om er o.m. de Datsun-fabriek
te bezoeken.
De invoer van gebruikte auto's in
ons land is sterk aan het dalen. In
de eerste helft van 1969 werden er
8365 ingevoerd '.egenover 29.079 in
dezelfde periode van 1968.
Lincoln Continental is er niet bij.
Maar de Thunderbird mag er als
klapstuk ook zijn. Een omstreden
model met zyn grillige vorm, maar
alles zit er wel op en aan. Zelfs een
in de voorruit versmolten antenne
Het kan niet op. Trouwens al die
wagens zitten vol met snufjes. Maar
het valt op, dat bij vele modellen de
grandeur en de luxe toch wel een
uiterlijke zaak is. Achterin kan men
by sommige niet en andere nauwe
lijks zitten. Al kan men de hele fa
milie bij wijze van spreken in de
bagageruimte meenemen, in de ca
bine gaat het niet. Van een gezins
auto is beslist geen sprake Maar
goed, dat is een zaak. die de an-
half duizend Nederlanders aangaat,
die zich zo'n kolos willen aanschaf
fen Voor hen voornamelijk heeft
Ford zUn geweldenaren uitgestald in
die grote tent, die de eerste herfst
stormen hoe venijnig ook goed
heeft doorstaan Men kan er alle
werkdagen terecht. Al is het maar om
derzich eens te vergapan aan die
samengebalde luxe rondom de mo
toren van honderden pk's.
Overigens, de Ford Maverick zal
men vergeefs ln deze uitstalling zoe
ken. De Maverick in Amerika ge
lanceerd als tegenhanger van de
Volkswagen, maar dan toch altUd nog
een auto met „Amerikaanse" afme
tingen komt niet naar Europa.
Amerikaans autogeweld langs het Noord zeekanaal De Ford Thunderbird 1970 Een wegens zijn
vorm omstreden model. Opvallend is het gebrek aan bumper voor de vreemd vooruitstekende neus.
Sinds het afgelopen Jaar is er in bin
nen- en buitenland een ongewone
vraag naar Duitse auto's opgetreden.
Volgens de economische prognosen
van het verbond van de Automobiel
industrie <VDA> zal deze expansie
tot ver in de Jaren zeventig aan
houden.
Voor dit jaar rekent men in
West-Duitsland op een totale pro
duktie van 3.5 miljoen wagens. Daar
mee zou dan leder zevende voertuig
van de te verwachten wereldauto-
produktie uit een Duitse fabriek af
komstig zijn.
De tendentie van de nieuwste en
toekomstige modellen gaat naar meer
veiligheid en nog grotere prestaties.
Prestatieverhoging betekent sterke
re motoren en daarmee hogere top-
snelheden. Het motto veiligheid in
de automobieltechniek vertoont een
breed scala. Van betere remmen, rem-
systemen en verlichtingsinstallaties,
via sterkere motoren en goede banden
naar interieurs zonder harde randen
en knoppen en veilige stuurkolom-
men en stuurwielen.
In de Duitse auto's zijn de mees
te van deze veiligheidseisen reeds
verwezenlijkt. Ondanks dat blijft er
nog veel te doen, om het jaarlijkse
aantal van 17.000 verkeersdoden op
de wegen van de Duitse Bondsrepu
bliek drastisch te verlagen. Als men
aan de prognosen van de experts
geloof mag hechten, dan gaan de
Duitse automobilisten ondanks stij
gende motonaering betere tijdens te
gemoet. BU de ongeveer 20 miljoen
personenwagens, die er in 1985 in de
Bondsrepubliek zullen zyn (thans
12,6 miljoen), is er per 3,4 inwoners
een auto (1969: 4.8 inwoners). De
gemiddelde ry prestatie per auto en
jaar zal echter van 14.000 naar 11.000
kilometer dalen. Daar het net van
snelwegen de komende 15 jaar met
rond 10 000 kilometer zal toenemen,
j zullen de thans dikwUls catastrofale
verkeersomstandigheden op de we-
I gen tussen Noordzee en Alpen van
jaar tot Jaar wat verbeteren.
Waarom zou Ford ook? Ze hebben
de Caprl van 1300 tot 3000 c.c.
Ook de andere Amerikaanse mer
ken zitten niet stil op de Nederland
se markt. Ze doen het misschien wat
minder spectaculair, maar bU tyd en
wUle komen de berichten ook van die
zyde binnen. Chevrolet b.v. komt voor
1970 met zeven verschillende model
len uit. Nieuw is de Monte Carlo-se-
rie, een prestige-coupé met de langste
motorkap uit het gehele programma
En op alle Chevrolet-modellen ook
weer dat snufje van in het glas van
de voorruit ingebouwde antenne.
Geen windgeruis en geen afbreken.
American Motors brengt voor 1970
één model minder dan vorig jaar n.l.
negentien stuks. Deze range bestaat
uit een geheel nieuwe Rambler-serie
(4 stuks), de Rebel- en Ambassador-
serie, beide bestaande uit zes model
len. twee Javelins en de AMX-sport-
coupé.
Ook de Pontiac Division van Gene
ral Motors die ln de Verenigde
Staten de derde plaats in de auto
verkoop inneemt stuurde berichten
over een uitgebreid modellenpro-
gramma voor 1970. NatuurlUk GM.
kon moeilyk achterblUven ook hier
een versmolten antenne,
zo'n antenne is ln feite onbelangrijk.
De honderden pk's onder de motorkap
zeggen meer. De veiligheidsmaatrege
len ook Maar het ls tekenend. Een
snufje blyft niet lang een uniek be-
I zit.
Ford Engeland heeft een nieuwe
versie van de Capri uitgebracht, de
3000 GT. met een 2994 cc V6 motor
van 144 pk. Voor deze krachtbron,
afgeleid van de Zodiac-motor was
niet voldoende plaats in het motor
compartiment, zodat er een uitstul
ping in de motorkap moest worden
gemaakt, waaraan dit nieuwe model
.uiterlijk geu.akke) te harken-
1 nen. Topsnelheid 183 km/u.