eer Amerikanen naar de maan
Tijdelijk „beleg" Washington
koala
Experimenteren9 verzamelen en slopen
STORM IN INDIA:
AL 120 DODEN
tilip: maar
in zoals ik
fis Bemhard
BONN NOEMT
VOORWAARDEN
KERNVERDRAG
FELLE THAISE
AANVAL OP
ROOD-CHINA
Pro en contra Nixons Vietnam-politiek
CANADEES
U IL JEUGD
MOBILISEREN
TEGEN JACHT
UP ZEEHON
ilfe.lfctlV- i
DAG 11 NOVEMBER 1909
LETDflCH DAGBLA»
PAGINA
(Van onze redacteur ruimtevaart)
[DEN Nog geen vier maanden na de eerste voetstappen
jnaan hopen de Amerikanen weer twee astronauten over
iherbergzame woestenij van onze buur in het heelal te
lopen: nu langduriger, verder en met een veel ingewik-
ipdracht. En ook dit is nog maar de beginfase van een
maan-programma, dat voorziet in nog acht landingen tot
1972.
kg 14 november moet een torenhoge Saturnus-V-raket de
XII de ruimte in jagen. Aan boord bevinden zich dan de ruim
banen Charles Conrad en Richard F. Gordon en de ruimte-
at Alan L. Bean. Terwijl Gordon in de Apollo om de maan
cirkelen, zullen Conrad en Bean een landing uitvoeren op
lag 19 november. Ruim 31 uur zullen zij op de maan vertoe-
aarin zij beiden tiveemaal een maanwandeling moeten maken
|t ongeveer drie uur. Op maandag 24 november moet het drie-
er op aarde terug zijn.
vlucht streeft enkele nauw-
geprogrammeerde doeleinden
precisielanding. de inspectie
ruim twee jaar geleden ge-
Survoyer III, de plaat-
i de eerste kernreactor op
het achterlaten van we-
ipelijke instrumenten die met
van deze reactor twee jaar
evens naar de aarde moeten
iet verzamelen van ongeveer
maanmateriaal. en het
ken van een ma am beving"
laten neerstorten van de
li wanneer deze zijn diens-
t verricht.
Veteranen
en debutant
Jrie maanreizigers zijn dit-
narine-officieren met een
rvaring als straaljagerpiloot,
jen zelf hun ruimteschepen
mogen geven en hebben
ils marine-mensen, twee
merikaanse geschiedenis be
namen gekozen: Yankee
oor de Apollo en Intrepid
naantaxi.
Pete) Conrad Jr. heeft
ruimtevluchten op zijn
aan. Hij was co-piloot van
Cooper in de vlucht van de
If in augustus 1965 waarbij
malig duur-record van bijna
werd gevestigd en een toen-
merikaans hoogterecord van
imeter. Die recordafstand
arde is inmiddels ruim het
tudige geworden. Voorts
Conrad als commandant een
met de Gemini-XI in sep-
Zijn co-piloot was toen
Gordon Jr, de man die in
mde maanvlucht de Apollo
mannen terwijl Conrad en
maan verkennen. De Ge
vestigde in die vlucht een
wgterecord van 1372 km en
liet minder dan vier ente-
oeuvres uit. Conrad bracht
ital uren ruimte-ervaring
tweede vlucht op 262. De
Conrad is gehuwd en heeft
eren, alle zoons, van 14, 12
F. Gordon Jr. heeft, slechts
Imtevlucht op zijn naam
reeds genoemde vlucht met
tai-XI samen met Conrad,
üm 71 uur durende vlucht
een ruimtewandeling van
drie kwartier. Gordon is
getrouwd en vader van
ihters (15 en 8 jaar) en vier
I, 11, 10 en 9 jaar oud).
d js Alan L. Bean een
ng in de ruimte. Hij zal na
die de derde is als vierde
de maan rondwandelen.
31 Jaar oud, gehuwd en va
ten zoon van 13 en een doch-
6 jaar.
Stand
De Amerikanen hebben thans (de
komende vlucht niet meegerekend)
ongeveer 5162 man-uren ruimte-er
varing, waar in de komende vlucht
ongeveer 734 uren aan worden toe-
De gouverneur-generaal van
Guyana, sir David Rose, is giste
ren in Londen om het leven geko
men toen een steigerconstructie
van de negende verdieping van
een gebouw op zijn auto stortte.
Het ongeluk gebeurde in het hart
van het Britse regeringscentrum.
Sir David (55) bleek bij aankomst
in het nabijgelegen Westminster-
ziekenhuis al overleden. Zijn as
sistent Paul Middleholzer is met
talrijke verwondingen in het zie
kenhuis opgenomen.
In de auto bevonden zich ook
Sir Davids zoon een een chauf
feur. Zij kwamen er met lichte
verwondingen af. De steiger iverd
gebruikt voor het schoojimaken
van een gebouw. Sir David was in
Londen om afscheid te nemen van
de Koningin. Hij zou in februari
zijn functie neerleggen, wanneer
Guyana een republiek wordt.
Op de foto verwijderen brand-
weerlieden de neergestorte steiger
van het ingedeukte dak van de
auto van Sir David Rose.
gevoegd, tezamen 5896 uur. De Rus
sen hebben tot en met hun drievou
dige Sojoez-vlucht in het recente
verleden een aantal man-uren ruim
te-ervaring van 1697 opgedaan. Het
aantal Amerikaanse bemande ruim
tevluchten bedroeg tot dusver 21,
het aantal Russische slechts 15.
Televisie
Het is nog niet bekend, of de Ame
rikanen er in zullen slagen een
nieuwe kleuren-televisiecamera tij
dig gereed te hebben voor de ko
mende vlucht. Men hoopt van wel,
maar mogelijk voldoen de laatste
stadia van het testen niet, waardoor
ook ditmaal alleen zwart-wit-uitzen-
dingen verzorgd moeten worden van
de maanwandelingen. Uit de Apol-
lo-capsule zelf kunnen wel kleuren
opnamen worden uitgezonden, het
geen ook het geval was tijdens de
vlucht van de Apollo XI.
In het vluchtprogramma zijn vele
langdurige televisie-uitzendingen op
genomen. De maanwandelingen zelf
zullen vrijwel geheel met een tv-ca-
mera gevolgd worden. Het is overi
gens nog niet bekend, welke gedeel
ten daarvan direct op de televisie
schermen in de huiskamers te vol
gen zullen zijn, noch in Amerika
noch wat betreft de uitzendingen die
de Nederlandse tv-kykers direct kun
nen volgen. Een en ander hangt wat
het laatste betreft mede af van be
schikbare zendtijd en goede relaye-
ringsmogelijkheden via televisie
kunstmanen.
In het verleden zijn er wel eens
moeilijkheden geweest met de Apol-
lo-bemanningen over deze directe te
levisie-uitzendingen, die de concen
tratie op belangrijke ruimte-taken
zouden kunnen verstoren. De beman
ning van de Apollo XII is echter, zo
als ook die van de Apollo-XI in juli
van dit jaar, van mening dat een
door geheel Amerika mogelijk ge
maakte en voor de gehele mens
heid van belang zynde gebeurtenis
als een maanlanding ook zo goed
mogelijk door alle betrokkenen ge
volgd moet kunnen worden.
In' een volgend artikel meer over
de landing zelf.
De drie astronauten, die de
Apollo-XII zullen bemannen. Van
links naar rechts Charles Conrad
Jr, Richard F. Gordon Jr en Alan
L. Bean.
MADRAS (AP) Meer dan 130
personen zyn om het leven gekomen
door een cycloon, die vrijdagavond
de Indiase kuststaat Andhra heeft
getroffen, zo blijkt uit officiële rap
porten. Gisteren zijn de lichamen
aangetroffen van 40 vissers, die om
het leven zijn gekomen in het dorp
Kolleroekota in het district West-
Godavari.
ORK (AP) In een uit-
g van het Amerikaanse tele-
■tion NBC, Today, heeft de
noot van Koningin Eliza-
an Engeland, Prins Philip
P het ogenblik een bezoek
aan de Verenigde Staten,
ltd dat hij het in de eerste
van zijn huwelijk moeilijk
ïhad zichzelf te zijn. Er is
één persoon zoals ik, aldus
en dat is Prins Bernhard
fcderland en wij spreken
nu en dan over. Hij is, zo
■Tiet enige andere lid van
er naar uit dat de hogere
Ing waarop het Britse vor-
b heeft aangedrongen door
®e regering zal worden af-
Prins Philip verklaarde
t koninklijk gezin in dat
Waarschijnlijk het komend
dulden moet gaan maken
achien wel in een kleiner
®et gaan wonen. Vandaag
mier Wilson het Lagerhuis
kwestie toespreken. De
vorstin heeft vanaf 1952
onsverhoging gehad.
Per jaar vier miljoen gul-
aar privévermogen bedraagt
en miljard gulden. Zij zou,
minder vermogend dan Ko-
Juliana, tot de zes rijkste
1 ter wereld behoren.
BONN (AP) De nieuwe West-
duitse regering heeft gisteren de
voorwaarden opgesomd waaraan
moet worden voldaan wil zy het ver
drag tegen verspreiding voor kern-
j wapens ondertekenen. Net als
Frankrijk had West-Duitsland tot
I nu toe geweigerd het verdrag te
ondertekenen.
De door de Westduitse regeling ge-
eiste voorwaarden hebben betrekking
op garanties voor de Westduitse vei
ligheid door middel van de NAVO
of een soortgelijke defensieorganisa
tie. Bij een eventuele ontbinding van
de NAVO zal Bonn zich niet meer
gebonden achten door de verplich
tingen van het kernstopverdrag.
West-Duitsland wil ook niet dat het
verdrag een hinderpaal zou kunnen
worden voor de Europese eenheid.
Andere door de regering Brandt
gestelde voorwaarden zyn:
een bevredigende oplossing over
het punt van de oontrole op en in
spectie van kernwapens
streven naar vermindering van de
totale nucleaire bewapening ook van
de huidige kernmogendheden.
Vliegtuigkaper gepakt Een 15-
jarige jongen, die de piloten van een
vliegtuig wilde dwingen hem naar
Mexico te vliegen is gisteren op het
vliegveld van Cincinnati, in Ohio, ge
arresteerd nog voordat het toestel was
vertrokken. Hij bedreigde een vrou
welijke passagier met een mes en eis
te dat het vliegtuig, een DC-9 van de
Amerikaanse maatschappij „Del
ta Airlines" met bestemming Chica
go, naar Juarez in Mexico zou vlie
gen. De politie haalde hem uit het
vliegtuig.
Perzische spion Een Perzische
diplomaat, Majid Samsam, is in Te
heran beschuldigd van spionage voor
Roemenië.
Samsam had aan de Iraanse
ambassade in Bonn gewerkt alvo
rens terug te keren naar het minis
terie van Buitenlandse Zaken in Te
heran. De spion is thans overgele
verd aan een krijgsraad. Als deze het
.schuldig" over hem uitspreekt dan
zal de diplomaat worden gefusilleerd
of levenslange gevangenisstraf krij
gen.
Vluchtelingen Tijdens het
stormachtige weekeinde hebben vijf
jongemannen de wijk genomen naar
West-Duitsland zonder door Oost-
duitse grenswachten te zijn opge
merkt. De leeftijd van de jongeman
nen lag tussen de 18 en 25 jaar.
NEW YORK (AP) Thailand
heeft gisteren communistisch-China
ervan beschuldigd, „terreurdaden"
op Thais gebied te bedrijven. De
pogingen van Peking om in het land
een opstand op grote schaal te ver
wekken zijn echter mislukt, zo zei
de Thaise ambassadeur Anand Pan-
jarachoen in de Algemene Verga
dering tijdens het jaarlijkse debat
over de toelating van communistisch
China tot de volkenorganisatie. De
ambassadeur, die zich tegen 'n com
munistisch-Chinees lidmaatschap uit
sprak. zei dat Ohina de V.N.
op felle wijze aanvalt en door zijn
agressieve optreden in vele delen
van Azië bewijst, dat het zich
niets van de V.N. aantrekt. Als voor
beelden hiervoor noemde hij de Chi
nese hulp aan Noord-Korea, de on
derdrukking van de vrijheid ln Ti
bet en andere voorbeelden van
China's „onverdedigbaar en onver
geeflijk beleid" elders in dat wereld
deel.
De ambassadeur zei, dat China
50.000 militairen in Laos heeft ge
legerd en dat landen als India. Bir
ma, Maleisië en Indonesië kunnen
getuigen van China's onwil om sa
men met zyn buurlanden te leven.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON (GPD) —De Ame
rikaanse hoofdstad gordt zich aan
voor een tijdelijk beleg door tien
duizenden demonstranten tegen het
Vietnam-beleid van president Nixon.
De speciale „rellentroepen" van de
stadspolitie zijn al enkele dagen aan
het oefenen. De stadspolitie zelf en
de nationale garde van het district
Columbia, waarin Washington ligt,
hebben opdracht gekregen zich gedu
rende het komende weekeinde paraat
te houden.
Na het vorige „moratorium"-pro-
test van 15 oktober werd met enige
spanning de rede van president Ni
xon op 3 november afgewacht. Deze
rede liet in eerste instantie voorna
melijk verwarring achter over de ei
genlijke voornemens van de Ameri
kaanse regering om de oorlog te be
ëindigen. Maar naarmate commenta
ren en reacties loskwamen over Ni
xons toespraak, bleek de opvatting
van de anti-oorlogsgroepen zich ge
kristalliseerd te hebben en tot de slot
som te zijn gekomen, dat de president
in feite een oproep had gedaan tot
wat hij de „zwijgende meerderheid"
van de bevolking noemde om nu ook
uit de hoek te komen en te tonen dat
zij zijn Vietnam-beleid met woord en
daad steunt.
Bovendien maakte president Ni
xon in zijn toespraak zonder meer
duidelijk, dat hij de anti-oorlogsde- 1
monstranten onvaderlandslievend I
vond. Hij zei immers, dat Amerika j
door de vijand (Noord-Vietnam) niet
tot de nederlaag gedwongen kon wor
den, maar alleen door Amerikanen
zelf'n ondubbelzinnige aanval op hen
die op 15 oktober aan de „mor a to -
rium"-actie deelnamen. De groepen
die zich onder de „moratorium"-
noemer verenigd hebben, lazen hier
in een oorlogsverklaring aan hun
adres en namen zich voor de demon
straties van de komende week eens
te meer te doen slagen.
Pro - Nixon
Het eerste resultaat van Nixons op
roep tot de zogenaamde „zwijgende
meerderheid" is geweest dat zich in
verscheidene delen van het land
groepen hebben gevormd met als doel
om hun steun voor de niet bekend
gemaakte plannen van de president
om de oorlog te beëindigen, zichtbaar
te maken.
Onder deze groepen bevinden zich
behalve de „Jonge Amerikanen voor
de vrijheid" sterk door de Repu
blikeinse Partij beïnvloede groep
jongeren ook een chirurg uit Cali-
fornië en een computer-magnaat uit
Texas, die aanzienlijke bedragen ge
ïnvesteerd hebben in het op gang
brengen van de pro-Nixon-groepen.
Dit weekeinde-arriveerde al een aan
tal van deze supporters in Washing
ton met de bedoeling om een week
lang, dus tijdens de acties van de
„moratorium-groepen", een aantal
tegenacties te organiseren. De be
langrijkste daarvan zou vandaag
plaatsvinden bij het bekende pro
test-monument, dat naar George
Washington is genoemd. Vandaag is
het ook de dag, dat men door het
gehele land de veteranen eert die in
alle oorlogen van Amerika deelna
men. Aan deze bijeenkomst zal een
aantal leden van het Huis van Afge
vaardigden en van de Senaat deel
nemen. Verder heeft deze groep
plannen voor nationaal te houden
gedenkdiensten waarop gebeden zal
worden voor het welslagen van Ni
xons plannen.
In tegenstelling tot deze min of
meer goed georganiseerde en gefi
nancierde ondernemingen van de
pro-Nixon-groepen, hebben de anti-
oorlogsgroepen te kampen met ge
brek aan geld en organisatie, maar
niet aan enthousiasme. In het
hoofdkwartier van de „moratorium
beweging" aan de Vermont Avenue
in Washington wordt dag en nacht
door vrijwilligers gewerkt De sfeer
die er heerst doet denken aan die
van de verkiezingskampagne van se
nator Eugene McCarthy en aan die
van de groepen die enkele jaren ge
leden uit het noorden naar het zui
den trokken om er in de zomerva
kanties hun bydrage te leveren aan
de strijd voor burgerrechten van de
neger.
Strijdpunt
Het grote strijdpunt op dit ogen
blik is of de acties een gewelddadig
verloop zullen hebben of niet. Het
ministerie van Justitie heeft reeds
een optocht-verbod uitgevaardigd,
waarvan het een van de groepen ver
boden is om de route langs Pennsyl
vania Avenue te volgen. Pennsylvania
Avenue leidt langs het Witte Huis. en
hoewel het zeker is dat president Ni
xon gedurende deze dagen niet in
Washington zal zijn, vond het mi
nisterie het blijkbaar een te grote
bedreiging om deze groepen langs
het Witte Huis te laten paraderen
Van de zijde van de „moratorium-
beweging" is dit besluit aangevallen
en gekarakteriseerd als een poging
van de regering om de anti-oorlogs
groepen op te hitsen en zo tot ge
welddadigheden te verleiden, zodat
ze in een slecht daglicht komen te
staan.
Intussen is een belangrijk verschil
met de vorige actie, dat een aantal
senatoren en andere politici dit keer
geen deel wil nemen aan de demon
straties. Senator Jacob Javitts van
New York zei in een brief, dat hij de
acties wel steunt, maar niet als spre
ker by één van de demonstratie
pleisterplaatsen zou optreden. Ook de
liberale Republikeinse senator Hen
ry Goodell, die bij de vorige actie een
prominente rol speelde, zei zich dit
keer te willen beperken tot enkele
toespraken in zijn eigen kiesdistrict.
Deze reacties zyn een aanwijzing,
dat de regering erin geslaagd is om
in bepaalde kringen een mate van
vertrouwen te wekken in de uitkomst
van Nixons plannen om de oorlog te
beëindigen. Volgens sommige bron
nen zou de president in kleine kring
gevraagd hebben om hem tot 1 janu
ari de kans te geven min of meer
kritiekloos vorderingen te maken met
het beëindigen van de oorlog. De
suggestie was hierbij blijkbaar dat
hy vóór die tyd opnieuw één of meer
bel angry ke stappen zal ondernemen,
die zouden moeten aantonen, dat zijn
beleidskoers de juiste is. Het is in elk
geval opmerkelijk, dat de senaats
commissie voor buitenlandse betrek
kingen, die onder leiding staat van
de oorlogsopponent senator Ful-
bright, besloten heeft om de aange
kondigde zittingen over de oorlog
voorlopig met gesloten deuren te
houden.
„Lig-in"
Het is mogelijk, dat de politici zich
nu minder vrij voelen om aan de
tweede actie deel te nemen, maar dat
neemt niet weg, dat er vooral in de
kringen van liberale studenten, pro
fessoren en niet-academische jonge
ren ruimschoots voorbereidingen
worden getroffen om de actie te doen
slagen. Van San Francisco tot Bos
ton worden plannen gemaakt. o.m.
om een „lig-in"te houden van een
40.000 mensen, om het aantal ge
sneuvelden in de Vietnam-oorlog te
symboliseren.
De Nixon-aanhangers zijn daar
entegen van plan om de vlag uit te
steken, rood-wit-blauwe armbanden
te dragen, de voordeurlichten te ont
steken en de auto-lampen ook over
dag te laten branden ten teken dat
men het eens is met de president.
MR. H. L. LEFFELAAR
SCHIPHOL (ANP) Op Schiphol
ls gisteren de 34-jarige Brian Davie*
aangekomen. Hij is secretaris van de
„New Brunswick Society for the Pre
vention of Cruelty to Animals de
Canadese vereniging tot dierenbe
scherming, die zich op het ogenblik
speciaal bezig houdt met de strijd
tegen de ongeremde jacht op zee
honden, vooral de zeehonden-babies.
In Nederland wil Davies, vader van
twee kinderen, vooral de aandacht
van de schoolgaande jeugd op de
vreselijke knuppeljacht die op jongs
zeehonden wordt gehouden, vestigen.
Davies heeft zelf ettelijke jachtpar
tyen als toeschouwer- meegemaakt en
wil de wreedheden die in en bij de
St. Lawrence begaan warden, bestrij
den, laten verbieden.
De Canadese regering heeft Juist
afgelopen maand oktober een wets-
wyziging afgekondigd, die inhoudt
dat de jacht op zeehonden drie we
ken later dan voorheen mag worden
geopend. De jonge dieren, waarvan
de ongeschonden huiden het meeste
geld opbrengen, zouden dan beweeg
lijker zijn en niet meer doodgeknup
peld kunnen worden. De jagers in
Canada, voornamelijk Noren onder
Canadese „vlag", wordt het dood
slaan van de dieren echter niet ver
boden. De ongeveer 300 jagers in Ca
nada halen in minder dan een week
een buit binnen van meer dan 90.000
zeehonden, waarvan het merendeel is
doodgeknuppeld, om de huid toch
maar te sparen. Een op de vier hui
den is bruikbaar, de andere schij
nen beschadigd te zijn en dus onver
koopbaar.
Na de Canadese „jachtweek" trek
ken deze „Canadese" jagers naar he»
noorden, naar de Labrador Zee. waar
900 collega's gaan helpen, om bui
ten de Canadese grenzen nog eens
250.000 dieren te „vangen", in drie
weken tijds. Brian Davies heeft in
1967 zijn kinderen meegenomen naar
de jachtgronden en hen met de die
ren en toestanden geconfronteerd.
Tn Nederland zal Davies in contact
trachten te komen met. een persoon
of instelling, die wil helpen de reis
re bekostigen van twee Nederlands®
scholieren, samen met jongeren uit
andere Europese landen, om ka
maart 1970 getuige te kunnen zijn
van de wrede, grote Jacht. Ieder jaar
worden over de hele wereld ongeveer
een miljoen zeehonden gedood, het
grootste deel neergeknuppeld.
Na Nederland zal Davies bezoeken
brengen aan België. Frankrijk, Zwit
serland, Engeland en West-Duits
land. Met Belgische scholieren heeft
hy reeds met succes contact gehad,
want in april van dit jaar hebben
zij een petitie met 400.000 handteke
ningen naar de Canadese premier ge
stuurd. Samen met de protesten uit
de rest van de wereld hebben zij be
reikt dat er op hoog niveau tenmin
ste aandacht aan deze Canada in
een kwaad daglicht stellende gebeur -
tenissen besteed wordt.
Davies hoopt dat iedere Nederland
se school een brief ter ondersteuning
van de actie naar het Nederlandse
secretariaat zal sturen (IFWA, mevr.
A. Hoefer-Kuylman, Gogelweg 1.
Den Haag), waardoor een massaal
protest naar Canada gestuurd kan
worden.
De heer Davies heeft plannen ora
het gebied rond de St. Lawrence
tot een nationaal wild-park te ma
ken, maar dat zou pas te verwezen
lijken zijn. indien er genoeg kritiek
of. de bestaande toestanden wordt
uitgeoefend.
In Nederland wordt op verschillen
de manieren reeds de afkeer van de
ze jachtmethodes getoond: op een
veiling in Den Haag was een bont
jas van zeehondenhuid niet aan de
vrouw te brengen.
..Door het schieten op de dieren
krijgt het water van de St. La wren-
ce-rivier ook een afschrikwekkend
aanzien. Verscheidene dieren worden
soms half gemist en weten te ont
snappen. Als de vriesperiode dan na
enige tijd intreedt, dan ziet men een
door bloed i oodgekleurde ijsvlakte,
vertelde de heer Davies om aan tt
tonen dat ock het schieten volgens
hem weerzinwekkende gevolgen kan
hebben. De neer Davies zei verder
dp.t er in Nederland reeds 1500 do
nateurs van zyn fonds zijn.
(ADVERTENTIE)
Laat ze maar praten. Wij voelen
ons fijn in zo'n dag-en-nacht-pyama
van Koala
Een ptodukl voo