GEEN GLORIE, GEEN HELDENDOM
T T
PALESTIJNEN IN DE GEVANGENIS
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
TEKST
en
TOTO'S
HENK
KOEB
1
RIJDAG 31 OKTOBER 1969
CCtpgCH ÜAGBL AD
PAOINA 3f
Veel snorren, veel grimmige gezichten, een enkele lachten, een bewaker met een knuppel.
Gevangen Palestijnen worden gelucht m een kooi van prikkeldraad.
(Van onze relsredacteur H. Kolh)
TEL AVIV (GPD) Achter tralies en prikkeldraad blijft van heldendom door
gaans weinig meer over dan de strafmaat. Zo op het oog zijn de gevangenen dan
ook uiterst ongevaarlijk en plakken gehoorzaam enveloppen aan een lange tafel,
ln de behaaglijke zon van de Israëlische na-zomer. Of z|j zitten op de koele te
gelvloer van overvolle cellen te wachten op de volgende dag.
Zo'n bestaan verschilt wezenlijk van de krijgshaftige glorie, die de Palestijnse
verzetsorganisaties hun leden en begunstelingen in het vooruitzicht stellen zo'n
terugkeer naar het eens verlaten land verliest zijn triomf en onluistert de toe
komst nogal nadrukkelijk.
Kefar Yona: een oude Britse politiepost, later vrouwengevangenis. Sinds eind
1967 cachot voor falende verzetslieden met straffen tot en met tien jaar.
Directeur Dov Zamir: „Ze dachten aanvankelijk dat wij een soort kannibalen
waren dat ze gemarteld zouden worden. Toen dat in het geheel het geval niet
bleek te zijn, veronderstelden zij dat wij bang voor hen waren en begonnen on
middellijk eisen te stellen. Er kwam een hongerstaking, we moesten onder
toezicht van de dokter met geweld vloeibaar voedsel toedienen. Dat was wel
moeilijk voor ons. Tien dagen lang hebben we het volgehouden om dagelijks
tachtig tot honderd man kunstmatig te voeden. Intussen hadden de gevangenen
besloten de dokter te vermoorden als hij in de cellen op bezoek was. Ze zouden
hem allen tegelijk bespringen en afmaken. De dokter ging naar binnen en met
hem vijftien bewakers met stokken. Toen was de staking over, zonder dat we
een hand hadden behoeven op te tillen".
Wat denken gevangenen? Zamir: „Zodra zij in deze gevangenis zitten zijn alle
beloften niet meer zo van belang. Er komt geen vrede en Nasser brengt geen be
vrijding. Als ik alleen met deze mannen spreek, zeggen ze andere dingen dan
wanneer ze tezamen zijn. Ze zijn soms bang om alleen te komen vanwege on
derlinge terreur. Ze willen rust. maar ze vertrouwen niet» en niemand"
Hij zegt ook: „Deze gevangenis verschilt van een norma<e. Als hier een uitbraak-
plan bestaat gaat het niet om een paar, maar om alle gedetineerden. We zijn
bovendien gebouwd op een inbraak inplaats van een uitbraak. De commando's
zouden het best eens kunnen proberen. Onderling hebben de gevangenen in elke
vleugel hun eigen commandanten".
Cijfers: „Ongeveer 3000 verzetslieden in Israëlische gevangenissen. Te Kafar
Yona 288. Drie maaltijden per dag, 3140 caloriën, 220 gram proteine. Geen faci
liteiten om iedereen te laten werken. Vijfmaal per dag een radio-uitzending van
een Israëlisch station in het Arabisch. De gevangenen moeten wel luisteren: de
luidsprekers worden centraal bediend. Vier kranten per dag voor bijna driehon
derd man. Pakjes, maar geen kleren, tandpasta of zeep. Want, zegt Zamir, „We
willen absoluut niet* van bulten". Voorts: „Vier sigaretten per dag. zo nodig twee
keer per week een dokter, een keer per week een longspecialtst (vanwege de tbci
en een keer per week een tandarts. Veel medische begeleiding omdat de gevangenis
te vol is".
Veertig procent van de gevangenen Is jonger dan dertig jaar. Meer dan 75 pet.
heeft geen beroep, meer dan de helft geen schoolopleiding van enige betekenis.
De meewte gevangenen komen utt de Oaeastrook of van Ae weeteftyhe Jncdaao-
oever.
Zamir: „We proberen zo veel mogelijk ontspanning oider de ge va n genen te
bewerkstelligen. Gespannenheid is gevaarlijk. Als m ontsnappen wilton, dan
schieten we".
Klachten? „Ja, het Rode Knik kreeg te horen dat niet alle gevangenen pUtew
ontvingen. Als er een iets krijgt, willen ae het allemaal. Zieken moeten hnn me
dicijnen soms delen met gezonden
Een tocht door de brandschone gevangenis. Deur na deur zwaait open. De ge
vangenen staan met de handen op de rug aangetreden en nemen de houding aan
als de directeur binnenkomt. Ze staren nors voor zich uit naar de kale vloer, met
opgevouwen dekens en slaapmatten, of naar de muur me» wat familieportretten,
keurig gestapelde etensbakjes en stram in lijn geplaatste lepels.
Een man heeft een oei alleen. Met weinig licht. Een/ame opsluiting wegens
weerspannigheid. Hjj zal niet mogen meelopen bij het luchten in een grote kool
van prikkeldraad, rondje na rondje in wandeltempo, een uur per dag.
Spreken met gevangenen. De kruiperige rechter uk de Gazastrook, door de
Israëli's aangesteld, die spionage bedreef in de avonduren, de leraar uk RamaJ-
lab, die tot demonstraties aanspoorde, de 14-jarige jongen, die trots ia omdat hU
twee soldaten in Gaza met een handgranaat doodde. Met anderen. De jongen blijft
volhardend de overigen komen tenslotte wei tot de uitspraak dat aanslagen
op vrouwen en kinderen, op marktpleinen en in bioscopen, moord genoemd mogen
worden. Ze laten zich ook ontwringen dat ze het zelf vermoedelijk nook zouden
doen.
Voor betgeen ze wel hebben gedaan zal hun hemel voorlopig nog lang verduis
terd blijven door wolken prikkeldraad. De tronie wil dat ze nog kosher moeten
eten ook.
Veertienjarige met twee do
den op zijn geweten. Hij wierp
een handgranaat in de Gaza-
strook.
Zakjes plakken voor Pales-
jnen.
Eenzame opsluiting wegens >'G
weerspannigheid.